Houders geblokkeerd geld gedupeerd.
Overstroming te
Batavia.
Dienstplichtigen in Indië.
Australië en Indonesië.
Scandinavië en hei
Atlantische Pact.
Amerika's politieke politie, (n)
Rijkscommissie voor
leesbibliotheken.
Lezers grijpen naar
de pen.
Een „noodzakelijk kwaad", dat
niet gemist kan worden.
Edgar Hoover, een held of een hersensehimmenjager?
Wanneer volgt de vrije
beschikking?
Hoelang mogen ze daar
worden gehouden?
dAaotn man de Yïlania
Ondergrondse fabriek voor
splijtbare stoffen in
Sowjet-Armenië?
Dinsdag 18 Januari 1949
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 2
Het F.B.I. (Fc deral Investiga-
tino Bureau) werd in 1908 opge
richt. De 26-jarige Hoover, die
zijn juridische graad had behaald
korte tijd had gepractiseerd en
daarna als assistent van de
Staatsman Palmer had gewerkt
werd tot chef van dit bureau be
noemd.
Aangezien iedere staat zijn eigen
politie heeft en deze angstvallig
en jaloers haar eigen bevoegdhe
den bewaakt, was er voor een1
bondspolitie indertijd weinig te
doen. Slechts voor inbraken werd
hulp van 't F.B.I. wel ingeroepen.
Hoover besloot toen de door
vriendjespolitiek benoemde be
ambten te ontslaan en in hun
plaats juridische studenten aan te
stellen, die behoorlijk in de crimi
nele methoden geschoold waren.
Het gehele opsporingsapparaat
W Td technisch ingesteld. Natuur
kundigen en psychologen veran
derden de lokalen van de bonds
politie in ware laboratoria. In een
speciale F.B.I.-school werden de
mannen van het F.B.I. opgeleid
die niets meer van een ouderwet
se bullebak hadden doch op hoffe-
jke, beschaafde manier „pretti
ger" maar tegelijk veel geraffi
neerder waren dan hun voorgan
gers. Toen met de alcoholsmokke-
laars en gangstersbenden een
nieuw tijdperk van de misdaad in
Amerika werd ingeluid, konden
de politiecorpsen der afzonderlijke
staten deze vloedgolf van misdaad
niet afdammen. Dat werd „het"
uur voor Hoover en zijn mensen.
Zij wisten niet alleen in tegen
stelling met de gewone politie
bijna alle misdaden op te lossen
en 97 van de hoor hen aan het
gerecht overgeleverde verdachten
in de gevangenis te brengen, maar
slaagden er ook in door de ver
halen over hun moed en verme
telheid de actie van de gangsters
te verminderen. De mythe over de
G-mannen, de alwetenden, de voor
niets terugdeinzende helden
drong ook door tot het kamp der
misdadigers.
Deze behaalde successen ver
schaften Hoover een enorme po
pulariteit, die ook niet zonder in
vloed op het parlement bleef.
Toen de golf van kinderontvoerin
gen over Amerika ging, ontving
Hoover's F.B.I. voor het eerst of
ficieel uitgebreide volmachten en
in 1934 werd het gebruik van
vuurwapenen bij achtervolging en
het gebruik van pantserwagens
toegestaan.
Niettegenstaande dat, schijnt
het misdadigersleger nog sneller
te groeien dan de machtspositie
Vai. het F.B.I. In September 1936
sprak Hoover van 3.300.000 mis
daden, 'n October 1937 waren er
4.3 millioen misdaden in de U.S.A.
en volgens de Internationale Ver
eniging van Politiechefs herberg
de de U.S.A. een misdadigersleger
van 6 millioen.
Contra-spionnage.
De overgang van Hoover van de
criminele naar de politieke politie
voltrok zich haast ongemerkt bij
het begin van de tweede wereld
oorlog. Aangezien de contra-
spionnage-afdeling van het leger
maar weinig te betekenen had,
droeg men Hoover de controle op
de „vijfde colonne" op. Vier en
twintig uur nadat Amerika actief
aan de oorlog deelnam, waren alle
vijandelijke agenten gearresteerd
en gedurende de gehele oorlog
lukte het de as-mogendheden niet
de een of andere grote sabotage
actie te volbrengen.
Een keer zelfs kwam Hoover te
weten, dat een Duitse agent naar
Amerika kwam nog voordat de
man Duitsland had verlaten. IIoo-
vvr liet per radio weten, dat de
man maar beter meteen thuis kon
b ven!
In andere gevallen liet hij de
vijandelijke agenten landen en liet
hen zo lang vrij spel, totdat hij
al hun Amerikaanse medewerkers
kende en de hele groep in één slag
kon liquideren. Zes Duitse spion
nen, die in een onderzeeboot aan
de kust van New Yersey landden,
werden kort na hun landing gevan
gen genomen, 888 agenten van de
as-mogendheden werden in Zuid-
Amerika ontmaskerd en met be
hulp van het aldaar aanwezige po-
litie-corps geschaduwd of gearres
teerd.
Door de oorlog kon Hoover ook
de briefcensuur instellen en hij
nam het tijdens de oorlog ook niet
zo nauw, wanneer onmiddellijk
gerechtelijk onderzoek naar arres
taties moest worden ondernomen.
Zijn arrestatie van belangrijke
leden van „Het Christelijk front"
in Chicago en van achttien leden
van een hulporganisatie voor
Spaans-Republikeinse vluchtelin
gen voerden tot interpellaties in
het Congres en tot veroordeling
van deze „on-Amerikaanse me
thoden".
In die tijd begon men ook voor
het eerst met het samenstellen
van dossiers over vooraanstaande
politici. Senator Wheeler, de pro
minente isolationist, beklaagde
zich er over, dat het F.B.I. agen
ten naar zijn geboortestad Mon-
tan had gezonden om er belastend
materiaal tegen hem te zoekeq.
Dat niet alleen politieke, maar
dikwijls ook pijnlijke privé-infor-
maties in de F.B.I. dossiers te
rechtkwamen, is sindsdien ontel
bare malen becritiseerd, doch zon
der veel resultaat. De vrouw van
een door het F.BX verdachte en
geschaduwde man werd bijvoor
beeld een foto van haar echtge
noot getoond, waar deze tijdens
een wandeling in gezelschap was
van een andere vrouw. Deze me
thoden werden, evenals de dik
wijls zeer geringe, op van horen
zeggen berustende betrouwbaar
heid van de F.B.I.-akten, door
Clifford J. Durr chef van de „Fe
deral Communications Comission"
gehekeld.
Noodzakelijk kwaad.
Is Hoover nu, zoals zijn tegen
standers beweren, een fascist? Is
hij op dictatuur uit? Wil hij hoofd
van een Amerikaanse politiestaat
worden? Zulke beweringen en
vermoedens schieten ongetwijfeld
hun doel voorbij. Hoover weet
heel goed, dat zijn F.B.L geen
eigen executie-apparaat heeft
zoals de totalitaire geheime poli
tie. Er bestaat geen F.B.I.-gevan-
genis, er zijn geen F.B.I.-gerechts-
hoven en er zijn geen berichten
over martelingen door het F.B.I.
bekend. Voor iedereen bestaat de
mogelijkheid zich voor een be
hoorlijk gerecht tegen de beschul
digingen van het F.B.I. te verde
digen. Maar Hoover is niet ver
plicht zijn beweringen te bewijzen
of zijn bronnen van informatie
prijs te geven. Dat maakt de za
ken natuurlijk onrechtvaardig en
moeilijk voor de aangeklaagde
burger.
De machtige chef van het FJX
beweert slechts te vechten tegen
vijanden van de democratie en
geen persoonlijke eer na te stre
ven. Een verdwijnen van de poli
tieke politie zou volgens hem de
U.S.A. volkomen uitleveren aan
communistische en fascistische
spionnen. Dat zijn argumenten,
die in de oren van de Amerikanen
die een nog veel brutalere ge
heime politie in Oost-Europa aan
het werk ziet, overtuigend klin
ken. Hij beschouwt het F.B.I. en
deszelfs chef als een noodzakelijk
kwaad, dat hij eens in een meer
utopistische vrije wereld weer
hoopt kwijt te raken.
Of het ooit zal lukken, dat „on
Amerikaanse instituut ter be
scherming van Amerika" af te
schaffen, is wel zeer twijfelachtig.
„Baby Hoover" is er nu eenmaal
en heeft alle kansen voor een
lang leven.
ROBERT JUNGH.
van het totale geblokkeerde te
goed, dan blijft er, met als datum
van uitgang de 30ste October 1.1.,
bij de onderscheidene bankinstel
lingen c-n geblokkeerd tegoed van
f 1.645 millioen over. Op dat tijd
stip nu bedroeg het totaal aan in
gevorderde heffingen f 1.824 mil
lioen. Raamt .men de opbrengst
Aan het Voorlopig Verslag van
de Eerste Kamer over het wets
ontwerp inzake de geldzuivering
is het volgende ontleend:
Vele leden vestigden de aan
dacht op het renteverlies, geleden
door de houders van geblokkeerd °P f3'5 ™"iard' danf üuf
geld. Zij erkenden, dat die houders "°e een ^ag van f1^67 n^"
dat verlies ten dele hadden kun- tl,oen aan heffingen worden be
nen elimineren door het nemen
van inschrijvingen op het Groot
boek 1946. Daartegenover stelden
deze leden evenwel, dat men, al
dus handelende, een bepaalde aan
geboden belegging aanvaardde,
terwijl generlei zekerheid of voor
uitzicht bestond omtrent de ver
dere gang van zaken bij de geld
zuivering. Bovendien aanvaardde
rqejj aldus de tweede schadepost,
namelijk het verlies van de be
schikking over een deel van zijn
vermogensactiva, terwijl de bezit
ters van goederen of andere ver
mogensactiva over die activa ten
volle konden blijven beschikken.
Verder dient rekening te wor
den gehouden met nog een scha
de-element. Er is n.l. sprake van
gedwongen belegging van het
overblijvende geblokkeerde geld
in investerings- of beleggingscer
tificaten, waarvan de verhandel
baarheid aan termijnen wordt ge
bonden en waarbij het zeer de
vraag is, of in de toekomst bij
verkoop geen nieuw schade-ele
ment in de vorm van koersverlies
wordt toegevoegd.
Blijkens de gegevens, aan de
Tweede Kamer verstrekt, was het
totale geblokkeerde tegoed op 30
September 1948 f 3.594 millioen
groot. Hiertoe behoren echter ook
f 1.416 illioen aan inschrijvingen)
op het Grootboek 1946,
lioen aan heffingen worden
taald. Het overschot aan geblok
keerd geld van f 1.645 millioen
zal derhalve nog aanzienlijk ver
minderen, zodat 't ten slotte lager
zr' zijn dan het bedrag van f 2
milliard, im de Tweede Kamer
vermeld.
Blijkt dit het geval te zijn, dan
doet zulks veel af aan de waarde
van 's ministers betoog over het
gevaar voor inflatie, indien over
eenkomstig de wens der Tweede
Kamer bij de afwikkeling meer
soepelheid werd betracht.
Sommige leden vroegen, nu de
mogelijkheid bestaat, dat in 1949
een sluitende rekening wordt ver-
kregen, naar 's ministers verkla
ring het mflatiegevaar is geweken
en daarenboven het plan-Marshall
deflatoir werkt, waarom de de
blokkering over zulk een lange
periode moet worden uitgestrekt.
Aan de regeling, in dit wetsont
werp voorgesteld, achtten deze
leden het gevaar verbonden, dat
bij de aanvaarding ervan opnieuw
een lange weg zal moeten worden
afgelegd, voordat men de vrije be
schikking over zijn geld zal kun
nen krijgen.
Tegemoetkoming bij
scheppen van woonruimte.
Naar wij vernemen is van over-
zomede1 heidswege een regeling vastge-
zèkerheidsstellingen tot een be- steld, volgens welke particuliere
drag van f 533 millioen. Naar dehuiseigenaren, die aan hun bezit
mening nu van de hier aan het voorzieningen laten uitvoeren met
woord zijnde leden komen die be- liet oogmerk daarin meer gezin-
dragen niet in aanmerking als on- nen onder te kunnen brengen,
derdelen van het definitieve over- aanspraak mogen maken op een
schot aan geblokkeerd geld, het-tegemoetkoming in de kosten van
welk onder de afwikkeling van de maximaal 300 gulden. Bovendien
geldzuivering is begrepen. Of zou kunnen degenen, die woonruimte
de minister voornemens zijn, het vrijmaken, doch daardoor in ver
overschot aan zekerheidsstellin- j huiskosten vervallen, een vergoe-
gen, hetwelk zou overblijven na ding ontvangen gelijk aan de helft
voldoening van de heffingen en der huurwaarde van de ontruim-
van de oude belastingen in ge-1 de woningen, vastgesteld overeen-
blokkeerde saldi in geblokkeerdkomstig de wet Personele Belas-
geld terug te geven i ting 1896. Deze voorschriften zijn
Trekt men, zo vervolgden deslechts van toepassing op de kos-
hier aan het woord' zijnde leden,ten welke belanghebbenden heb-
de twee vorenvermelde posten af ben gemaakt na 31 Dec. 1948.
De ministers van Binnenlandse
Zaken, van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen en van Justitie
zijn gereed gekomen met voor
schriften inzake de leesbibliothe
ken, welke in een wetsontwerp de
Tweede Kamer zijn aangeboden.
Hierbij zijn de ministers er van
uitgegaan dat de Rijkswetgever
slechts de grenzen kan vaststel
len, waarbinnen de gemeentebe
sturen zoveel mogelijk vrijheid
moet worden gelaten om al dan
niet aan de leesbibliotheken ver
gunningen te verlenen. Geven de
gemeentebesturen vergunning dan
kunnen zij daaraan de verplich
ting verbinden tot wering van
aanstootgevende werken. Voor zo
ver het nodig is toezicht uit te
oefenen op doen en laten der ge
meentebesturen op dit gebied,
wordt voorgesteld desbetreffende
bevoegdheden te leggen in handen
van de colleges van Gedeputeerde
Staten, welke derhalve een be
roepsinstantie vormen voor ver
gunninghouders, die tegen een be
sluit van B. en W. in verzet zou
den komen. Het Rijk zal een com
missie instellen tot voorlichting
voor de gemeentebesturen.
In Batavia zijn, tengevolge van
de aanhoudende regenval, ver
schillende Europese wijken en
kampongs ondergelopen. Vele
kampongs moesten zelfs geheel
worden verlaten. Volgens eerste
schattingen moeten twintigdui
zend inwoners, vrijwel allen Indo
nesische en Chinese kampongbe
woners, geholpen worden met
voedsel, kleding en medicijnen.
Zondag heeft het Rode Kruis
reeds eten uitgedeeld en ook gis
teren is een hulpverlening geor
ganiseerd. In sommige gebieden
stond het water soms bijna een
meter hoog. Openbare wegen en
bruggen hebben weinig of geen
schade geleden, terwijl evenmin
berichten over persoonlijke onge
lukken zijn binnengekomen. Vol
gens deskundigen is de overstro
ming veroorzaakt door een onge
lukkige samenloop van een on
gewoon zware regenval en de
hoge stand van de zee in de baai
van Batavia door een krachtige
wind op de kust.
Gisterochtend is de tropische
regenval weer met onverminderde
kracht begonnen.
Is de regering, wat het houden
van dienstplichtigen, die in Indië
onder de wapenen zijn, aan een
termijn van twee jaren gebonden
In antwoord op deze, door ver
ontruste ouders gestelde vraagt,
zegt deMaasbode o.m.
Na de herziening van de Grond
wet in het eind van 1946 kan de
uitzending van dienstplichtigen
van de Landmacht, zonder hun
toestemming, geschieden krach
tens een wet. Deze wet kwam 4
Augustus 1947 tot stand en trad
in werking op 13 Augustus d.a.v.
Het eerste artikel van deze wet
bepaalt in de eerste plaats, dat
dienstplichtigen naar Indië Suri
name of Curacao kunnen worden
uitgezonden en zegt vervolgens:
„Hun verblijft aldaar duurt niet
langer dan tot het einde van 1949,
tenzij het met hun eigen toestem
ming dan wel bjj de wet wordt
verlengd".
Bij de voorbereiding van deze
wet heeft de regering uitdrukke
lijk geen bepaald standpunt willen
innemen t.a.v. de vraag of ter uit
voering van het nieuwe artikel
192 van de Grondwet een wet van
algemene strekking wenselijk zou
zijn of dat telkens, wanneer be
paalde omstandigheden zich zou
den voordoen, een wet die uitzen
ding mogelijk maakt, zou moeten
worden ingediend. In afwachting
van diepgaand beraad over deze
vraag was aan het ingediende
wetsontwerp het tijdelijke karak
ter verleend, waardoor militairen
niet zonder nadere regeling na
1949 buiten het rijk in Europa
mogen worden gezonden.
En nu de termijn van twee ja
ren. In de toelichting op de wet
verklaarde de regering, dat de da
tum van eind 1949 was gekozen in
verband met de opzet, volgens
welke de dienstplichtigen on
voorziene omstandigheden voorbe
houden voor geen langere ter
mijn dan twee jaar in de tropen
zullen verblijven. Hierdoor was
het mogelijk, dat de dienstplich
tigen, die volgens de in 1947 be
staande plannen aan het eind van
dat jaar ter aflossing van andere
troepen naar Nederlandsch-Indië
zouden vertrekken, nog twee jaar
lang in de tropen zouden kunnen
dienen.
Samengevat is de toestand dus
zo: de opzet der regering is, dat
dienstplichtigen niet langer dan
twee jaar in de tropen dienen. On
voorziene omstandigheden (zoals
nu de onrustige toestand op Java)
geven de regering het volste recht
Verontwaardiging met
een (olie) luchtje.
Australië is doet tenminste
alsof! zeer verontwaardigd
over het optreden in Indonesië.
Dit geeft de Haagse redacteur
van de „Zutphense krant" aan
leiding tot het maken van de
volgende opmerkingen:
„Op Java is de autochtone be
volking de laatste honderd jaar,
dank zij Nederlandse maatrege
len vertienvoudigd zonder te
verarmen. In Australië is de
autochtone bevolking gedeci
meerd en desondanks verarmd.
Op Java kan geen Europeaan
grond bezitten.
In Australië bezit de blanke
alle grond.
Op Java zijn de hoogste on
derwijsinstellingen toegankelijk
voor alle rassen.
In Australië mag een kleurling
de steden niet betreden. Hij
heeft geen scholen.
Op Java staan de hoogste func
ties open voor elkeen.
In Australië bestaan slechts
blanke ambtenaren.
Een Australiër kan zich vrije
lijk op Java vestigen en er elk
beroep uitoefenen.
Egn Javaan kan zich in Austra
lië evenals elke andere kleur
ling niet vestigen, noch er een
werkvergunning krijgen.
Het officiële Australische
standpunt pro-Republiek,
anti-Nederland is derhalve
met oprecht."
Nee, niet bepaald, zegt de
„Nederlander. Maar: wat zit er
dan achter? De olie! Luister:
„Het land zelf bezit geen olie
bronnen. Een intensieve exploi
tatie op Australisch Nieuw Gui
nea tot 3000 M. diepte heeft geen
resultaat opgeleverd. Iran en
Birma zouden in geval van oor
log wel eens onbereikbaar kun
nen zijn. Daarom zijn het Austra
lische leger, de vloot en de lucht
vaart voor een groot deel aange
wezen op de olie van Borneo.
Sumatra, Java en Nederlands
Nieuw-Guinea.
Om zich te verzekeren van de
voorziening uit die bronnen heeft
Australië gemeend zich een
good-will bij de Republiek te
moeten verschaffen in de over
tuiging, dat er met haar leiders
beter iets te bereiken zou zijn
dar. met de Nederlanders."
vóór eind 1947 uitgezonden
dienstplichtigen, langer dan twee
jaar in Indonesië te houden.
Voor alle uitgezondenen, dus
zowel voor de troepen, die vóór
als voor hen, die na eind 1947 zijn
uitgestuurd, geldt echter, dat ze,
onder de huidige wetgeving, uiter
lijk eind 1949 naar Nederland
moeten terugkomen. Om hierin
verandering te brengen zal eerst
een nieuwe wet moeten worden
aangenomen.
Korte Berichten.
De gewezen privé-secretaresse
van Goebbels, Lucie Kammer, is
tot 40 mark boete veroordeeld
door de zuiveringsrechtbank van
Ludwigsburg.
Kapitein Bill Odom heeft met
een in 22 uur en 6 minuten afge
legde vlucht van Honoloeloe naar
San Francisco met zijn één-moto-
rig vliegtuig een nieuw afstands
record voor lichte vliegtuigen be
vestigd.
Diepzeedeskundigen hebben
buiten de Noordzee- en Oostzee
kust van Duitsland, de wrakken
van 500 schepen gevonden, die
tijdens de oorlog zijn gezonken.
Garry Davis, „de eerste wereld
burger", ontvangt per dag 1.500
verzoeken van mensen, die als lid
in het register van wereldburgers
wensen ingeschreven te worden.
Volgens de „Neue Züriclier
Zeitung", zal de traditionele uit
gave der Badekers in nieuwe vorm
te Hamburg voortgezet worden.
De uitgever heeft een vergunning
van Britse zijde ontvangen.
De politie te Calcutta heeft
traangas gebruikt om een optocht
van vluchtelingen uit elkaar te
jagen, die hun grieven aan Pandit
Nehroe, minister-president van
India, wilden kenbaar maken.
Uit 't gemeentemuseum te Agen,
(ten noorden van Toulouse) is een
zelfportret van de Spaanse schil
der Goya gestolen. Het doek
wordt als uiterst waardevol be
schouwd.
De diefstal werd ontdekt, kort
nadat de suppoost een bezoeker
alleen had gelaten in de zaal,
GRENSCORRECTIES.
De Duitsers kunnen tevreden
zijn.
Zij hebben geroofd en geplun
derd en vernield in ons land.
tot en mèt.
Het zou dan ook billijk zijn,
als door het afstaan van grond
gebied, een klein deel van de
schade werd vergoed.
De kans daarop is echter al
zeer gering.
Aan enkele minimum-eisen
van Nederland zal waarschijnlijk
worden voldaan. Enkele zéér
kleine correcties tot een diepte
van minder dan 1 K.M. zullen
misschien worden toegepast.
Maar daar blijft het dan ook
bij.
Verdergaande eisen zullen bij
ae te houden Vredesconferentie
zo goed als zeker worden afge
wezen.
De Nederlandse regering is
wat dit betreft tamelijk slap
opgetreden. De gard was voor de
Nederlandse belastingbetalers.
Voor hen was er geen pardon.
Maar de brave Duitsers kregen
de koek.
Bovendien hadden ze dit voor
deel, dat naar dr Zeeman, lid
van de Nederlandse missie te
Berlijn verklaarde, de Duitse
belangen door „de bezettende
mogendheden energiek worden
verdedigd".
De overweg te Rilland-Bath,
De directie van de N.V. Land
bouw Mij „De Bathpolders" te
Rilland-Bath, heeft ons een uit
voerig schrijven gezonden, n.a.v.
het bericht, dat wij op 13 Januari
j.L opnamen over de overweg aan
ae uiterste hoek van het land-
bouwbedrijf en welk bericht af-
waar het schilderij zich bevindt.komstig was van de A.N.W.B.
FEUILLETON
27
F. HORACE ROSE
De koele verzekerdheid van
logica waarmee deze man deze
beestachtige moorden tot aller
tevredenheid, behalve die van
ens (herhaald instemmend ge
mompel van de anderen had zijn
woorden onderstreept), probeer
de te rechtvaardigen, overtuig
de mij ervan, dat „wetenschap"
in de zin zoals deze mensen haar
interpreteerden, zo uitermate
zonder scurpules, wezenloos en
zelfzuchtig kon zijn in het stre
ven naar kennis, dat dat r,:ct
voor rede of gezond verstand
vatbaar was. Treso en ik gin
gen niet verder op zijn betoog
in. Wat mij betreft, ik begon me
ai te vragen, welke volgende
voorbeelden van deze perfide
philosofie van het doel dat de
middelen heiligt, ons nog te
wachten stonden.
Ik keek uit het raam en zag
tot mijn verrassing, dat voor ons
een uitgestrekte witglinsterende
zandwoestijn overging in een
dicht beboste streek doorsneden
door verschillende valleien even
eens met bossen. Ik kon mij niet
oriënteren. Kennelijk hadden we
Quizenden en duizenden kilome
ters afgelegd gedurende onze
vlucht van een nacht en een
halve dag. Ik weet niets van
vliegtuigtechniek en navigatie
af, wei wist ik, dat men in ze
ven uur de oceaan over was ge
vlogen en dat de destijds snelste
luchtdienst binnen 48 uur van
Engeland naar Australië vloog
en in die tijd dus twaalf tot der-
tienduizend kilometer aflegde.
Wij moesten van Spanje naar
een bepaald deel van Afrika!
vliegen en zelfs als we helemaal'
naar de Kaap moesten, dan wasl
dat toch nooit veel meer dan de
afstand naar Afrika.
Ik had daarom het vermoe-
den, terwijl ik uit het venster
keek, dat wij spoedig zouden
aankomen op onze plaats van be
stemming ergens in het hart van
Afrika. i
Hoofdstuk VIII.
GEVANGENEN VAN DE
WILDERNIS.
Wat wij vanuit de lucht van
Afrika te zien kregen was heel
wat minder interessant dan wat
we spoedig van nabij zouden
zien. Het zal wel zijn voorde
lige zijden hebben om met de
snelheid van een komeet door
het luchtruim te razen, maar
stellig is het niet een voordeel
om de wereld van boven te be
zien, terwijl je er als een ra
zende boven vliegt. Zelfs is er
niets tergender dan de korte, on
samenhangende indrukken die je
van deze prachtige wereld met
zijn steden en volken krqgt,
wanneer je er over vliegt.
In dat deel van Afrika even
wel waar wij thans vlogen had
men nog maar heel zelden een
vliegtuig gezien. De laatste keer
voor onze komst was geweest
toen Spezha aankwam, de man
die ons vanuit Spanje was voor-
uitgevlogen.
Wij zagen hoe de oneindige
woestijn overging in een onme
telijk vergezicht van bossen,
vlakten en bergen, voor ons.
Maar zelfs dit uitzicht begon in
de reeds vallende duisternis te
vervagen voor wij begonnen te
dalen. Hoe Belat Roma met een
dergelijke verbazingwekkende
accuratesse er in slaagde plaats
en afstand te bepalen is mis
schien gemakkelijk genoeg te
begrijpen voor hen die iets van
vliegen af weten, voor mij was
het niet meer dan een wonder.
Al dalende kreeg ik de indruk,
«at het gezicht op de sterren om
ons heen ons plotseling ontno
men werd door ons omringende
muren. Ongetwijfeld bergen,
maar dan daalden wij op een
vlakte daartussen.
Toen wij de grond raakten
liep de kring van lichtjes, die we
vanuit de hoogte al gezien had
den, uit in een lange laan, aan
elke kant waarvan vuren waren
van takkebossen. Ons vliegtuig
taxiede tussen die vuren door.
Toen het toestel tot stilstand
kwam zagen we tot onze verba
zing, dat we opgewacht werden
door een aantal zwarten onder
leiding van een blanke. De
blanke bleek Spezha te zijn en
de zwarten onze dragers, want
we kregen te horen, dat we ons
moesten klaar maken voor een
voetreis.
„Hoe ver?" hoorde ik Kadek
vermoeid en ontstemd vragen.
„Een kleine twintig kilome
ter."
„Waarvoor kunnen we er niet
met vliegtuig komen?"
„Omdat er geen plaats om te
landen is in de nederzetting.
Daar mogen geen huizen zijn en
ook geen landings-strip of vlieg
tuig, die zou men eens vanuit
de lucht kunnen zien als toe
vallig eens nieuwsgierige men
sen overvlogen."
„Prachtig", hoorde ik Belat
Roma zeggen die zo juist was
uitgestapt. „Hier zal niemand
zich met ons bemoeien."
„We werken hier nog meer in
net geheim dan we in Spanje
deden", verklaarde Spezha. Hij
nam mij met een vluchtige blik
op en de groep langs kijkend
vroeg hij: „Waar is Bemlo?"
Belat Roma nam hem terzijde
om hem de verschillende bijzon
derheden uit te leggen, waarvan
ik al verteld heb."
Zal een wederzijds verdrag
de voorkeur genieten?
Men verwacht, dat do Scandi
navische landen tijdens een reeks
besprekingen, welke gisteren in
de Deense parlementaire commis
sie voor buitenlandse zaken zijn
begonnen, zullen kiezen tussen
het vormen van een regionaal mi
litair verbond en een aansluiting
by het Atlantische bondgenoot-
schaps-verdrag.
De commissie zal rapporten
bespreken, welke door Deense
militaire deskundigen over -de be
sprekingen, welke tijdens het af
gelopen weekeinde met Noorse en
Zweedse militaire experts werden
gevoerd, zijn uitgebracht.
Het komende weekeinde zullen
de ministers-presidenten en minis
ters van landsverdediging 'van
Noorwegen, Zweden en Denemar
ken, opnieuw te Kopenhagen bij
een komen. Deze bijeenkomst
volgt op die, welke in de afgelo
pen week, onder de meest strikte
geheimhouding, te Karlstad, in
Zweden, werd gehouden.
Een nieuwe bijeenkomst zal op
29 en 30 Januari a.s. te Oslo wor
den gehouden.
In welingelichte kringen te Ko
penhagen wordt gezegd, dat het
verwondering zou wekken, indien
de Scandinavische landen hun
keus niet zouden laten vallen op
een „wederzijds" regionaal ver
drag, dat geen verplichtingen in
het westen of in het oosten met
zich zou brengen, doch waarbij
„goede relaties" met de westelijke
mogendheden zouden worden on
derhouden.
De historische schatten, die het
bezit zijn van de familie Eszter-
hazy zijn in het familieslot te
Boeda ontdekt en in beslag ge
nomen. Het gebouw was tijdens
de oorlog door bombardementen
vernield en onder het puin heeft
men, naar men zegt, waardevolle
mantels, die aan de Hongaarse
koningin van de 15e eeuw hebben
behoord, evenals de beker en de
ring van koning Mathias, ontdekt.
New York Times" meldt, dat
dr E. Heidrich, secretaris-gene
raal van het Tsjechoslowaakse
ministerie van buitenlandse zaken
die in November uit zijn land ver
dween, te Washington is aange
komen met uitgebreide gegevens
over communistische activiteit en
plannen in Oost-Europa.
Twee vliegers hebben, blijkens
een bericht uit Kopenhagen, gis
teren het leven verloren, door
dat het door hen gehuurde sport-
vliegtuig, als gevolg van sneeuw
val boven Noord-Seeland, tegen
een boom vloog en verongelukte.
In Kopenhagen zelf is 8 cm.
sneeuw gevallen.
Het hoofdkwartier van het
Amerikaanse leger in Europa
heeft bepaald dat tot de bezet
tingstroepen behorende soldaten
en hierbij werkzaam zijnde Ame
rikaanse burgers, indien zij met
een Duitse of Oostenrijkse trou
wen, niet langer dan drie maan
den "in het land mogen blijven: dit
geldt ook voor Amerikaanse vrou
wen en meisjes, die zich een Duit
se of Oostenrijke bruidegom kie
zen.
Het aantal aanvragen om echt
scheiding in Engeland is in de
drie jaren na de oorlog meer dan
verdubbeld.
Een Franse Gestapo-agent,
Mathieu Guidecelli, is ontsnapt
uit de gevangenis van Fresnes bij
Parijs, waar hij zijn terechtstel
ling moest afwachten.
De Sowjetrussisclie opperste
Sowjet heeft een ministerie voor
de olie-industrie opgericht. Niko
lai Baibakof is tot leider hiervan
benoemd.
De partij der Christen-democra
ten in Noord-Rijnland-Westfalen
is een fusie aangegaan met de
kleinere centrumpartij. De nieu
we partij is thans de sterkste in
de staat.
Dnitslands herstel bedreigd
door smokkelhandeL
Generaal Clay heeft verklaard,
dat het smokkelen van goederen
We waren spoedig klaar vooruit West-Duitsland de grootste
vertrek. Voor we weg gingen bedreiging voor het economische
aten we iets en dronken we van
de hete melk uit de flessen. Onze
eigendommen en de gehele in
houd van het vliegtuig, behalve
de kleren van Enrigo, waren uit
geladen en in pakken samenge
steld voor de dragers. Maar de
zwarte metalen dozen werden
niet aan de zwarten toever
trouwd. Die moesten sommigen
van onze groep dragen.
herstel en de economische stabili
teit van Duitsland vormt Hij zei
dat er jaarlijks voor naar raming
200 millioen dollars uit de Weste
lijke zones wordt gesmokkeld, het
geen overeenkomt met ongeveer
25 pet. van de uitvoer langs wet
tige weg.
De Duitse exporthandel ont
vangt thans uit het buitenland or
ders op een niveau van 1 milliard
Volgens C. E. Sulzberger, cor-
recpondent te Parijs van de „New
York Times", heeft de Sowjet-
Unie in Sowjet-Armenië een grote
ondergrondse fabriek voor het
vervaardigen van splijtbare stof
fen uit uranium gebouwd.
Sulzberger, die zich beroept
op „een gedetailleerd bericht uit
een bron, die tot nog toe be
trouwbaar is gebleken", deelt
mee, dat de fabriek aan de ri
vier de Sanga ligt, enkele kilo
meters ten noorden van Erivan
(50 K.M. ten noorden van de
Perzische grens en 230 K.M. ver
wijderd van de Turkse grens).
De fabriek zou zijn opgericht
door Lavrenti Beria, plaatsver
vangend minister-president, die
„naar men aanneemt voorzitter
is van de Sowjet-Russische com
missie voor de atoomenergie".
Volgens de door Sulzberger
ontvangen inlichtingen zijn zes
grote onderaardse holen in de
heuvels uitgegraven om plaats
te maken voor de fabriek. Naar
verluidt zijn andere uraniumla-
gen door Sowjet-Russische mi
neralogen ontdekt in het gebied
van Ossetia, ten noorden van Ti-
flis en in Svanetia in het noord
westen van de republiek Geor
gië. „Het erts wordt met grote
zendingen machines uit Oost-
Duitsland naar het gebied van
de Sanga vervoerd", aldus dit
bericht.
De directie deelt mede, dat deze
overweg niet het eigendom is
van „De Bathpolders", maar van
de Spoorwegen. Hoewel het land
bouwbedrijf alleen recht van over
gang heeft en dientengevolge door
de N.S. voor alle schaden aanspra
kelijk is gesteld, wordt er voor de
Bathpolders practisch geen ge
bruik van gemaakt. Er sluit trou
wens geen verharde weg naar of
door dit bedrijf op aan.
Wèl sluit aan op deze overweg,
de verharde weg naar en door de
Kreekrakpolder, en het zijn grond
gebruikers in deze en in de achter
gelegen polders, die van de over
weg gebruik maken.
Toen de Kreekrakpolder inge
dijkt en de weg aangelegd werd,
is verzuimd aan de spoorwegen te
verzoeken of voor deze weg ge
bruik zou mogen worden gemaakt
van de overweg; een tactische
fout die de Spoorwegen zo zwaar
op de maag ligt, aldus het schrij
ven, dat zij tot op de huidige dag
van het verkeer over die weg
niets willen weten en alleen de
Bathpolders willen kennen. De
vorige directeur van de Bathpol
ders heeft een actie gevoerd om
de overweg opengesteld te krijgen
en toen dit geen succes had heeft
iiij het mogelijk gemaakt dat an
deren dan personeel van „De
Bathpolders" toch gebruik van de
overweg zouden kunnen maken.
Dit geschiedde door voor de be
trokkenen op briefjes bij de N.S.
vc .•gunning aan te vragen.
Deze moesten "dan f 5.beta
len voor de sleutel en de vergun
ning (de overweg was gesloten
door een hek waarvan de sluiting
voorzien was van een hangslot).
Er is nooit één cent door „De
Bathpolders" voor het gebruik
van deze overweg geïnd. De be
treffende mededeling in het be
richt wordt dan ook als een las
terlijke verdraaiing der feiten
aangemerkt
Wel bestond de volledige aan
sprakelijkheid voor de schade,
die deze vergunninghouders ev.
zouden veroorzaken, of die hun
veroorzaakt werd. Daarom moes
ten zij een verklaring tekenen, die
ten doel had „De Bathpolders"
voor deze risico's te vrijwaren.
In de oorlog is deze overweg
open gebleven, doordat controle
op de naleving van de sleutelbe
palingen onmogelijk was en ten
slotte de hekken verwijderd wer
den. „De Bathpolders" bleef aan
sprakelijk voor eventuele scha
den, maar heeft nimmer getracht
deze te beperken door de sluiting
der overweg te bevorderen. Zo
ook na de oorlog, toen aanvanke
lijk de hekken afwezig bleven.
Tenslotte zijn deze door de Spoor
wegen aangebracht maar niet ge
sloten, zulks op nadrukkelijk ver
zoek van de huidige directeur, die
weer actie voerde voor openstel
ling. Ook thans is de overweg nog
open en hoewel door de Spoorwe
gen herhaaldelijk op sluiting is
aangedrongen is slechts door ver
zet van zijn zijde hiertoe niet
overgegaan.
(Wordt vervolgd.) dollars per jaar,
Generaal Sir Bucher, de laat
ste Engelse opperbevelhebber
van het leger van India, heeft
zijn functie overgedragen.
DE PLAATS VAN DERDE
WERELDBURGER
De volgelingen van de Ameri
kaan Garry Davis, „Wereldbur
ger nummer 1", strijden te We
nen om de eer zich als „Wereld-
burger 3" aan. de zijde van Da-
vis te scharen.
Davis zelf, die te Parijs zijn
hoofdkwartier heeft, benoemde
Gisela Schleuter, een toneel
speelster uit Keulen, tot „We
reldburgeres 2".
Gustav Krisch maakt aan
spraak op de titel van „Wereld
burger 3". Zijn „hoofdkwartier"
in de Mariahilferstrasse te We
nen wordt bestormd door ver
slaggevers en fotografen. Peter
Hinterhofer, Oostenrijks schrij
ver en componist, betwist hem
deze titel. Hinterhofer heeft ver
leden week zijn Oostenrijks ge
boortebewijs in het stadhuis te
Wenen verscheurd.