Zeeland in 1948: jaar van consolidatie en bewustwording.
50 millioen voor Zeelands welzijn in 1948.
Flitsen uit de geschiedenis van een belangrijk jaar.
Herstel en herbouw op Walcheren.
Er kwamen 2200 woningen gereed.
Aandacht voor vragen inzake de toekomst.
Ontp
looting van krachten en
initiatieven.
In 1948 kwamen 585 panden ^hthereteridT is voor 7 5 mil-
gereed. I de herbouw.
De herliOUW Hing voor. maar incidenteel aanvragen tot
Vrijdag 31 December 1948
ZEEUWSCH DAGBLAD
Het jaar 1948 is voor de provincie Zee
land een belangrijk jaar geweest. Wij be
seffen de betrekkelijkheid van deze uit
spraak. Wanneer men de geschiedenis van
dit eilandenrijk tussen de Scheldestromen
beziet, een historie, zo vol van schokkende
en minder ingrijpende gebeurtenissen, is het
dan niet wat vermetel te spreken van be
langrijk met het oog op het jaar 1948? Ja
en nee.
Wij mensen leven bij de dag en beseffen
In 1948 zijn de toestanden in onze provincie min of meer ge
consolideerd. De onmiddellijke, rechtstreekse gevolgen van oor
log en bezetting hebben wij in grote trekken overwonnen, al is
de vooroorlogse toestand nog lang niet teruggekeerd.
Maar toch konden wij dit jaar meer aandacht gaan besteden
aan de toekomst, aan allerlei vragen omtrent hetgeen op langere
termijn nodig is om onze provincie datgene te bieden en van
Zeeland datgene te maken, waardoor het leven zal worden ver
rijkt voor allen, die hier wonen en werken.
In de eerste plaats dan H.K.H.
Prinses Wiihelmina. Zelfs twee
maal ondernam zij de lange
tocht naar Zeeland. De eerste
maal was Sluis, waar de stu
denten der Nederlandse univer
siteiten de wallen beplantten,
Met vreugde mag worden ge
constateerd, dat er een grotere
mate van bewustwording aan 't
ontstaan is voor de vraag, welke
wegen bewandeld moeten wor
den, om te komen tot een ont
plooiing van de krachten en de
initiatievendie nu vaak ver
borgen aanwezig zijn bij de
Zeeuwen. Wanneer dit besef
mag doordringen in de brede
lagen van het Zeeuwse volk,
dah zijn wij reeds een heel eind
op weg.
In dit licht moet b.v. worden
gezien een arbeid, zoals die
thans wordt verricht door de
Sectie Ontwikkeling Zeeland.
Wij aarzelen niet, de stichting
hiervan één der belangrijkste ge
beurtenissen voor Zeeland in
1948 te noemen. Moge dit werk
door allen worden gesteund en
mogen zij, die hun medewerking
geven, zich steeds bewust zijn,
dat het gaat om de toekomst
van de Zeeuwse bevolking!
De Commissariswisseling.
De tijd gaat snel. Het is nu
weer al elf maanden geleden,
dat de nieuwe Commissaris der
Koningin; jhr mr A. F. C. de
Casembroot, zijn hoge ambt aan
vaardde uit handen van zijn
voorganger, jhr mr J. W. Quar-
les van Ufford. Wat een opmer
kelijk verschil tussen deze twee
mensen! De vroegere Commis
saris: een aristocraat in hart en
nieren, voor wie hem niet ken
den enigszins stug en vormelijk,
een man van weinig woorden.
Maar in werkelijkheid iemand
die wist wat hij wilde, op wiens
woord van edelman men kon
bouwen, oprecht en arbeidzaam.
Zeeland heeft hem bij zijn af
scheidsreceptie ondubbelzinnig
doen blijken, welke plaats hij
innam in het Zeeuwse leven.
niet altijd even sterk de zin van wat achter
ons ligt, omdat de omstandigheden van het
ogenblik ons volledig in beslag nemen. Maar
juist daarom kunnen wij zeggen, denkende
aan de periode na de tweede wereldoorlog,
dat 1948 voor Zeeland een belangrijk jaar
was. Dit moge blijken uit de flitsen, die hier
onder volgen. Volledig is dit overzicht vol
strekt niet. Dat zou niet mogelijk zijn. Het
zijn grepen uit de geschiedenis van een
jaar.
beter. De vaste lijn ontbreekt
en nog altijd denkt de Zeeuw
aan vergoeding naar vervan
gingswaarde.
De vrije veren.
Er ontstond, behalve over dit
wetsontwerp, ook deining over
het voornemen van de regering
de vrije veren op te heffen. Het
regende protesten uit alle lagen
der Zeeuwse samenleving, om
dat een besluit in die zin Zee
land weer een flink eind achter
uit zou zetten. Terecht wordt
vanuit Zeeland de regering met
haar eigen argumenten geslagen:
een nationaal belang is het be
houd der vrije veren. Hoe de
het doel en de tweede maal I beslissing zal uitvallen, is niet
bracht zij een incognito-bezoek i bekend. Veel moed hebben wij
aan Walcheren, waar in West-echter niet.
kapelle zij eigenhandig een Terugkeer der „Zeeland" en
boompje plantte voor het naar i Marine
haar genoemde bos. Dat zij juist!
Walcheren uitkoos als de eerste Er is nog zo'n heet hangijzer,
plaats van haar bezoek na haar n.l. het niet-terugkeren der Mij
troonsafstand verheugt alle „Zeeland" en der Matrozenop-
Zeeuwen. leiding naar Vlissingen. Kamer
hebben beide heren uiting ge
geven aan hun grote bewonde
ring voor het herstel en de we-
rechtgeaarde
goed!
Bezoeken
Zeeuw
weken in de steek, om Zeeland
Jhr mr A. F. C. de Casembroot.
Zijn opvolger: wat het uiter
lijke betreft zijn antipode. Jovi
aal, gemoedelijk, Voor ieder een
goed woord hebbend, wat driftig
soms, maar zich geheel gevend
zoals hij is, zonder enige terug
houdendheid met, in zijn optre
den, een tikje improvisatie.
In zeker één ding doen. zij
voor elkaar niet onder: in hun
grote liefde tot Zeeland, in het
besef, dat zij er zijn voor de
Zeeuwen, in het aanvoelen van
de Zeeuwse mentaliteit.
Het O.V.W.-Bataljon
Zeeland.
10 Februari 1948. Een datum,
die in honderden Zeeuwse ge
zinnen niet licht zal worden ver
geten: aankomst van het Zeeuw
se O.V.W.-bataljon 2-14 R.I. in
Amsterdam. De debarkatie volg
de de andere dag. Schrijver
dezes mocht bij de aankomst in
Amsterdam zowel als in Mid
delburg aanwezig zijn. Hij heeft
verwonderde, ontroerde, maar
vooral blijde gezichten gezien.
Het waren ogenblikken om nooit VS**
te vergeten. de gevojgen daarvan in hulp-
Zeeland kan trots zijn op deze acties enz. zeer merkbaar zijn
mannen, die ook in de Oost de geweest,
wapenspreuk der Provincie hoog
hielden en toonden te zijn kc- h)e oorlogsschadevergocding.
reis, uit het rechte hout gesne-| Een totaal ander onderwerp,
den! Maar laat ons bij dit alles wij zouden bijna zeggen: een
bedenken, dat niet allen terug- triest onderwerp, is dat van de
keerden. Jonge Zeeuwen liggen vergoeding der materiële oor-
ergens onder de wijde luchten logsschade. Voor duizenden
van onze Archipel begraven. In Zeeuwen een kwestie van leven
de gezinnen in stad en dorp van of' dood. Triest nofmen wij het
Zeeland is er een lege plarts. onderwerp, want sinds het
Moge God de nabestaanden der vorige jaar zijn wij nog niet
gevallenen nabij zijn! veel verder. In Januari ver-
Verblijdend is, dat bijna alle scheen bet desbetreffende wets-
0jf.O.V.W."Grs weer in het eco— ontwierp, doch thutis is zelfs de
nomische leven zijn opgenomen, memorie van antwoord nog niet
Over 't algemeen heeft het eens verschenen.
Zeeuwse bedrijfsleven zich van En wij leven vier jaar na het
zijn beste kant doen kennen. einde van de oorlog. De critiek
t_ i i op dit voorontwerp is zeer fel.
Wie op bezoek kwamen. uit tal van publicaties is dat
Het zou een grove nalatigheid duidelijk gebleken. Laat de ver
zijn, anneer in dit overzicht goeding voor de kleinere schade-
niet werd gerept van de bezoe-gevallen was gunstiger worden,
ken, die enkele hooggeplaatste als het ontwerp wordt aangeno-
personen aan onze provincie in men, voor gevallen van wat
1948 brachten. grotere omvang wordt het niets
H. K. H. Prinses Wiihelmina was met vele andere gasten
aanwezig op de boomplantdag te Westkapelle. In versierde
huifkarren begaf het gezelschap zich naar de kreek, waar
bomen werden geplant voor h et Wilhelmina-bos en het
Royal Marines-bos.
Het is dit jaar wel druk ge- leden stelden over het eerstge-
weest met het bezoek van mi- noemde onderwerp vragen, de
nisters. Vooral minister in 'tregeringscommissaris der „Zee-
Veld schijnt hier nogal graag land" kwam in Middelburg be
te komen. Hij kwam de ZETO sprekingen voeren, in de Prov.
openen, bracht in Maart en Staten werden vragen gesteld,
April bezoeken aan Walcherenmaarde maatschappij is er
en W. Z.-Vlaanderen, herhaalde nog niet. Laten wij zeer open
deze bezoeken in December en hartig zijn: wij geloven niet
plotseling verscheen hij weer bij meer aan het terugkeren. Er is
het officiële afscheid van ir niets, dat daarop wijst, integen-
Gerber. Over gebrek aan belang- j deel. Men zal de zaak nog enige
stelling van die zijde heeft Zee- tijd traineren, totdat de omstan-
land dus allerminst te klagen.digheden nog ongunstiger zijn
Concrete resultaten van zijn be- en dan zal op economische over-
zoek? Die zijn moeilijk aan te wegingen beslist worden, dat dé
geven. En dat is wel wat zuur. „Zeeland" beter in Hoek van
Gewezen worde slechts op het Holland kan blijven Als het an-
wel uitzonderlijk lage volume ders loopt, zal het 100 pet. mee-
voor nieuwbouw van woningen, vallen. Dit is erg, niet alleen
dat Zeeland voor 1949 is toege- voor Vlissingen, maar voor heel
wezen. Ook minister Witteman Zeeland. En het is met opzet
bezocht onze provincie in April gebeurd. Het had anders gekund,
j.l. voor het voeren van oriën- indien de regering mede had ge-
terende besprekingen. holpen de voorwaarden tot te
rugkeer te scheppen.
Voor de terugkeer der Ma-
trozenopleiding bestaat wat meer
Amerikaanse belangstelling.
Wij mogen in deze flitsen ze-
ker niet vergeten het bezoek, dat Perspectief, ook al gezien in het
Amerika's ambassadeur, Dr H. B. Laam der verdediging van West-
Baruch en de vertegenwoordiger Europa. Wij geven hier.de moed
van de Marshallhulp in Neder- j nog met °P-
land, de heer A. Valentine, Samenvoeging van gemeenten
brachten. Zonder enige reserve 3
- en inpolderingen.
In het begin van 1948 ontstond
wat rumoer in de „zak" van Z.
deroprichting van het zwaar ge-1 Beveland, toen de plannen tot
troffen Zeeland. Dat doet desamenvoeging van enkele ge-
bijzonder meenten bekend werden. Spe
j ciaal werd aandacht besteed aan
van heel andere de Politieke achtergrond. Laten
aard brachten buitenlandse stu- 7f.ta'e"hiLrn g°ed °ppa?keen
denten, jongens zowel als meis- doen. n terdege reke
jes. Hun boeken lieten zij enige 1 houden met de opvattingen
,i,ai,an der inwoners, want anders ma-
ken zij stukken.
den tJantre Herinnerd worde ook aan de
den het naar hun zin in het fpiip discussies in de gemeente-
Zeeuwse land en zullen thuis
ongetwijfeld daarvan vertellen. Kn,?dokórko
Het kan geen kwaad, dat Zee- 6
land buiten de landsgrenzen grenswijzigingen.
(maar ook daarbinnen, wantj De inplolderingen vormen
daaraan ontbreekt helaas ook weer een hoofdstuk apart. He-
nog wel het één en ander!) nog laas kon dit jaar nog niets van kunnen en trok ook buiten de
meer bekendheid krijgt. Aan de de Sloe-ihpoldering komen, daar provinciegrenzen grote belang-
andere kant moet worden ge- de bezwaren van belanghebben- I stelling. Een woord van lof voor
constateerd, dat onze provincie
over de gehele wereld een grote
Ook de zaakgelastigde van
de Zuid-Afrikaanse Unie
plantte op de boomplantdag
een boom. Hij' werd daarbij
geholpen door drie
Westkapellenaartjes.
den groter waren dan verwacht
werd. Deze zijn nu opgelost en
1949 zal, wanneer zich nu geen
tegenslagen meer voordoen, het
bijzondere feit te vermelden ge
ven, dat Zeeland een gebieds
uitbreiding van ca. 450 ha. zal
krijgen. Een vreedzame expan
sie, die een aantal boeren weer
meer levens- en ontplooiines-
j mogelijkheden zal bieden. De
Braakman-inpoldering laat nog
op zich wachten. Laat ons hopen,
dat de besprekingen met Bel-
gië hieromtrent spoedig tot een
goed einde mogen worden ge
bracht.
De vliegvelden en de diesels.
Verblijdend zijn de mededelin
gen, die dit jaar konden wor
den gedaan over de drie vlieg
velden voor onze provincie. De
voorbereidingen voor Haamste-
Ce zijn het verst gevorderd en
j al zijn de vooruitzichten t.a.v.
1 het binnenlandse luchtverkeer
1 niet gunstig te noemen, wij ver-
j wachten, dat de (misschien ver-
eenvoudigde) plannen tot uit
voering mogen komen en wel op
■orte termijn. Zeeland heeft
I hard gebrek aan snelle lucht-
verbindingen met de grote be-
volkingscentra van ons land. De
Spoorwegen vertelden dit jaar
op de traditionele verkeerscon-
ferentie, dat volgend jaar Mei
diesels van Vlissing.en naar Rot
terdam gaan rijden. Dat zal een
"jrote vooruitgang zijn.
Twee nieuwe belangrijke
instellingen.
In 1948 hebben "twee nieuwe
instellingen hun intredè gedaan
in het Zeeuwse leven. Het zijn
het Economisch Technologisch
Instituut en de Stichting Zee
land voor Maatschappelijk en
Cultureel werk. Voordat het
E.T.I, op gang kwam ging ge
ruime tijd voorbij. Er was gro
te tegenslag, doordat de eerst be
noemde directeur niet de voor
dit werk geschikte man was.
Wijselijk bood hij zijn ontslag
aan. De huidige directeur, Zeeuw
van geboorte, is met veel en
thousiasme zijn taak begonnen
en wij spreken de hoop uit# dat
hij mag slagen, tot heil van de
Zeeuwse samenleving. Want al
mag Zeeland zijn agrarische
structuur niet verliezen, wijzi
ging van koers in de richting
van verdere industrialisatie is
dringend geboden. Het is reden
tot verheuging, dat „den Haag"
voor de mogelijkheden in Zee
land meer oog gaat krijgen blij
kens diverse uitlatingen van die
zijde
Dan de Stichting Zeeland. In
de korte tijd van haar bestaan
heeft zij, onder leiding van haar
zeer actieve directeur, de heer
Lijnzaad, haar recht van bestaan
al dubbel en dwars bewezen.
Het werk is a.h.w. een sneeuw
bal, het breidt zich als maar uit.
Voorbeelden van geslaagde ini
tiatieven gaan wij niet noemen;
zij zouden enkele pagina's kun
nen vullen. Veel succes wensen
wij alle medewerkers aan deze
Stichting toe bij Hun verdere
arbeid op het brede maatschap
pelijke terrein.
Handel en bedrijf.
Een hoogtepunt voor Zeeland
was zonder twijfel de Tweede
ZETO in Juni van dit jaar. Zij
slaagde volledig, fcij was een
grote demonstratie van Zeeuws
Hoe staat het einde 1948 met' £u de herbouw Daarover
het herstel en de herbouw op »™"nf "let zulke gunzüff
Walcheren? Juist nu het streek- gegeven. Niettemin,
bureau Walcheren zijn werkzaam- °ak hle"n,v°orultg?"gH
heden heeft beëindigd is het in- °P -2900
teressant de balans op te Maken. ui b,edriJv/n
belang van het Zeeuwse bedrijfs- En dan blijkt, dat e? niet stil is totale bedrag dei
leven verricht. Zij timmert niet1 gezeten, maar dat behoorlijke re- gen was millioen
aan de weg, maar allen, die van sultaten zijn bereikt. Niet, dat c. 1Q
haar diensten gebruik maken, men bij het kennis nemen van de 9
zullen overtuigd zijn van dé cijfers in een jubelzang zal uit- 2™° ibesteed Daar-
goede service, die zij biedt in barsten, maar toch zal men moe- J lun «ot
deze moeilijke na-oorlogse jaren (ten toegeven, dat er heel wat is g
Verheugend mag ook worden verzet. En bovendien weten wij n uw'
de initiatiefnemers, die kans za
gen 22.500 bezoekers de con
trole te doen passeren.
In één adem moet genoemd
worden de Nijtengo te Goes,
kleiner van opzet en van een
ander karakter, maar toch ook
een bewijs van bruisend leven
onder de Zeeuwse zakenlieden.
Laten wij in dit verband ook
even de aandacht vestigen op
het vele werk, dat de Kamer van
Koophandel en Fabrieken in het
genoemd de nieuwe industrie-nu zo langzamerhand wel, dat de Het jaar 1948 was wat de lier-
vestiging van de „Schelde" tewederopbouw een kwestie van |)omv en ,ie nieuwbouw betreft een
Breskgps, die daar vele handen nog vele jaren is
werk en vele monden brood
geeft.
Nog enige bijzondere
gebeurtenissen.
den gereleveerd. In de eerste
plaats het 100-jarig bestaan van
de doktorenorganisatie op Wal
cheren, die met een grote re
ceptie werd gevierd en dan de
tentoonstelling over Nederlands
Nieuwe Kerken in de Middel
burgse Concertzaal, die de ver
diende belangstelling trok.
j gunstig jaar. Want van de ge-
Eerst zullen wij wat gegevens noemde 670 panden kwamen er
verstrekken over het herstel, dat dit jaar 385 ereed. De overblij
vende 85 kwamen voor rekening
/au 1947.
Goedgekeurd zijn dit jaar op
wsza. av.uc.1 jzfuu aiiuiiutiiijft.
geweldig veel werk moest wor
den verzet, voordat eenmaal tot
bouwen kan worden overgegaan,
mag men dit ongetwijfeld een
mooi resultaat noemen.
Momenteel werken nog onge
veer 1000 arbeiders van buiten
op Walcheren. Dit aantal ver
mindert geleidelijk, zeker niet in
de laatste plaats, omdat de aan-
ten betalen. Zij zijn goedkoper
uit, wanneer zij in staat zijn ar
beiders van Walcheren tewerk
te stellen.
aan de herbouw vooraf moest
gaan, omdat dit minder tijd kost
te en meer mensen weer een dak
j boven het hoofd gaf. Dit herstel
Op ander gebied dienen nog is in grote trekken afgelopen. I Walcheren 300 herbouwpanden.
enkele gebeurtenissen te wor-1 Er waren c.a. 12000 licht bescha-1 Wanneer men daarbij bedenkt,
'digde huizen, die alle weer zijn dat voor ieder plan afzonderlijk
zijn bewoond. De schade (steeds
beneden f3000), die aan deze
panden 16.5 millioen gulden be
droeg, is tot een bedrag van 15
millioen hersteld. Nog 1400 ge
vallen moeten financieel wor
den afgewikkeld.
Ook de 3400 zwaar beschadig
de huizen zijn, na herstel, voor
Dit overzicht willen wij op het grootste gedeelte weer be-
waardige wijze besluiten. Zee- woond. Er is van de totale scha-'nemers thans zelf de meerdere
land heeft dit jaar feest gevierd, de ad 21.5 millioen gulden aan kosten voor deze arbeiders moe-
En hoe! Tot in het kleinste ge- deze panden voor 17 millioen 7:i
hucht heerste 't feestgedruis ter hersteld. Aan bedrijven en
gelegenheid van 't regeringsju- openbare gebouwen was ca. 14.5
bileum van Koningin Wilhelmi-millioen gulden schade toege-
na en de inhuldiging van Ko
ningin Juliana, 't Was één groot
se manifestatie van trouw en
aanhankelijkheid aan ons Oran
jehuis.
En tenslotte
Tenslotte: dit overzicht maakt
geen aanspraak op volledigheid.
Men zal er nog belangrijke din- j
gen in missen. Dat kon niet an-1
ders, omdat het jaar 1948 zo j
boordevol is geweest van ge
beurtenissen, dat een keuze
moest worden gedaan.
Laten wij bidden, dat de God
van hemel en aarde, die ook het
Zeeuwse volk dit jaar heeft ge
leid van stap tot stap, in 1949
opnieuw in rijke mate Zijn ze
gen mag schenken tot de op
bloei van dit gewest. bejangj-jjfce phase in Walcherens' herstel: de installatie
van de Herverkavelingscommissie.
Zeeland en de wederopbouw in het jaar 1948. Er zou een
lijvige brochure over te schrijven zijn. Misschien zelfs een
documentaire roman. Maar dat lijkt ons toch wel een moeizaam
werk, wapt waar zou de schrijver moeten beginnen en waar
moeten eindigen? Bovendien zou hij verplicht zijn voor het
volgende jaar een wellicht even uitgebreide aanvulling te ge
ven, want Zeeland zit nog midden in de opbouwperiode. En
probeer dan maar eens volledig te zijn! Waaruit moge blijken,
dat er dit jaar zo het één en ander, ja, laat ons gerust zeggen:
heel veel, is gebeurd.
De overzichtschrijver zal ook dit maal niet kunnen ontkomen
aan het opsommen van een aantal cijfers. Maar wanneer u die
goed leest en er even over nadenkt, zullen zij veel zeggen,
zullen zij gaan leven.
53 woningverbetering binnen. Nu
Welnu, hier komt het eerste regent het aanvragen, maar het
cijfer. Een bedrag van rond f 50 vervélende is thans, dat de wer-
millioen zal dit jaar, naar het zich kingsduur der regeling van-
laat aanzien, uitgegeven zijn aan daag afloopt,
goedkeuringen voor het uitvoeren
van de wederopbouw, bouwnijver- j Bet zou, gezien de grote voor-
heid en waterbouwkundige 'wer-1 delen, die aan de regeling ver
ken. Een heel bedrag is dat. bonden zijn, van groot belang
Waarvoor dat geld precies be-1 zVn, indien de werkingsduur zou
steed is zal u, wanneer wij straks worden verlengd. De procedure
de specificatie geven, duidelijk voor de belanghebbenden is een
zijn.
De dag na de boomplantdag te Westkapelle, vond te Vlis
singen een boomplantdag plaats. Afgevaardigden van het
regiment Schotse Hooglanders, dat deel nam aan de bevrij
ding van Vlissingen, ziet men hier in de houding staan,
nadat zij in de Bosjeslaan een boom hadden geplant.
voudig. Nagenoeg alle gemeen
tebesturen verlenen volledige
medewerking.
Hoe staat het met de woning-
De woningbouw.
Maar eerst een praatje over
de woningen. In 1948 kwamen
in het Zeeuwse land rond 2200 bouwverenigingen in Zeeland?
woningen gereed. Daarbij waren 1948 gaf een behoorlijke uitbrei-
er nog heel wat van het con- ding van 't aantal en een toe-
tingent 1947. Ongeveer 1300 wo- nemende activiteit te zien.
ningen werden in 1948 tot uit-, - „Beter Wonen" te Zierikzee
voering gebracht. Daarvan wa
ren er 441 bestemd voor her
bouw, 274 voor particuliere
bouw en 552 voor woningwet-
bouw. Men kan uit deze cij
fers een verheugende conclusie
trekken, n.l. deze, dat de her
bouw op gang is gekomen.
De Prov. Directie van de We
en de Alg. Woningbouwver.
„West-Z. Vlaanderen" ontvin
gen de koninklijke goedkeuring,
evenals de R. K. Woningbouw
ver. „Z.-Vlaanderen". Deze ko
ninklijke goedkeuring is aange
vraagd door de Woningbouwver.
„Oostelijk Z.-Beveland", die voor
het platteland van Walcheren
j en door de christelijke woning-
deropbouw en Volkshuisvesting bouwver. voor Walcheren.
heeft hiermede het resultaat ge
boekt, dat haar pogingen, van
het toch al beperkte bouwvolu
me voor Zeeland zoveel mogelijk
voor de herbouw te bestemmen,
geslaagd mogen worden ge
noemd.
Nog een conclusie kan uit de
.getallen worden getrokken: ve
le herbouwplichtigen zijn tot de
overtuiging gekomen, dat zij,
wanneer zij het financierings
schema kennen, moeten en ook
noemde vijftig millioen gulden
is rond acht millioen gulden
goedgekeurd aan waterbouw
kundige werken. Hieronder val
len de urgente werken zoals de
Middelburgse singels, het indu
strieterrein te Middelburg, de
boulevard te Vlissingen, plan-
Oost en -Bonedijke aldaar, we
gen- en rioleringaanleg te Brui-
nisse, Oosterland, Aardenburg,
Breskens, Oostburg en Schoon-
dijke, alsmede de wegen Waarde
Rijksweg, YersekeKruinin-
gen Rijksweg en 's-Heerenhoek
Borssele.
In de sector handel, verkeer
en nijverheid bedraagt het goed-
gekeurde bedrag circa vijf mil-
1 lioen gulden, hetwelk alleen is
besteed aan de meest urgente
werken, o.a. de hoogspannings-
koppelleiding tussen de P.N.E.M.
en de P.Z.E.M.
Dit jaar zijn ook gebouwen
voor gezondheidszorg goedge
keurd en wel een Groenekruis-
gebouw te Westkapelle en te
Ellewoutsdijk, alsmede een zie
kenhuis te Sluiskil.
Ook een aantal kerken werd
goedgekeurd, n.l. de Ned. Herv.
Kerk te Westkapelle, de Ger.
Kerk te Domburg, de Doopsgez.
Kerk te Vlissingen, de Chr. Ger.
Kerk te Bruinisse, de Ned. Herv.
Kerk te Schoondüke, de R.K.
Kerk te IJzendijke en de Ger.
Kerk te Oostburg.
Er werden goedkeuringen
verleend voor de bouw van
scholen tot een bedrag van rond
f 800.000,Zij betroffen een
semi-permanente school te Ril-
land-Bath, te Bruinisse, te Mid
delburg en te Vlissingen, twee
Finse scholen te Vlissingen, een
R.K. semi-permanente school te
IJzendijke, een chr. bewaar
school te Breskens en een be
langrijke verbouwing aan het
De montagewoningen.
Weet u, dat Zeeland 3056 nood- R K' Lyceum te Hulst,
woningen telt, waarvan het groot
ste gedeelte door het Rijk is ge
bouwd? En dat dit jaar de be
langstelling voor de montagewo
ningen is toegenomen? De bouw
van dit soort huizen kon helaas
Hoe het bouwvolume
verdeeld wordt.
Tot slot van dit artikel nog
van uiii suwit nuitrii KUII nciaiM
„iet gestimuieerd worden, want.
dat liet de omvang van het bouw-
1 Januari ingaande regeling der
bevoegdheden van Zeeland met
kunnen bouwen. Momenteel zijn gen in aanbouw te Vlissingen; 50 n A A
er geen herbouwplichtigen meer,!te Sas van Gent en 14 te Iteek. Premie Adviesraad waarvan
die mét een goed financierings- j 'nr A, J',v' d' WaaI ™°fzl"er
schema en mèt goede plannen! Het is ongetwijfeld de bedoe- haar taak verrichtte betreffende
niet tot bouwen zouden kunnen hng (minister in 't Veld heeft de verdeling van het bouwvolu-
overgaan. er bij zijn voorlaatste bezoek me over de provincie ten be-
Uiteraard laat zich uit de cij- met klem op aangedrongen) met hoeve van de Hoofdmgemeur-
fers ook aflezen, dat de plan- deze montagebouw door te gaan. Directeur van de Wederopbouw
nen tot de bouw van honderden Het voornemen bestaat om er en Volkshuisvesting. Nu Ged.
woningwetwoningen niet tot uit- dan z.g. duplexwoningen van te Staten het bouwvolume zullen
voering konden komen. Voor al maken, woningen dus, die zó zijn verdelen, zal deze Adviesraad te
gebouwd, dat twee gezinnen hunnen behoeve werkzaam zijn.
daarin, zonder enige hinder van
elkaar te ondervinden, kunnen
wonen. De minister schatte, dat,
wanneer van de nieuw te bou-
T wen woningen in ons land de
In de sector „herstel oorlogs- helft met dit soort wonineen waarom door de laatste gegevens
schade zal een bedrag van rond kan worden uitgevoerd, wij tien verzameld over woningtekort,
ben raUboen goedgekeurd z.jn en jaar eerder uit de woningnood de omvang der verwoesbngen en
aan verbouwingen rond 2 V2 mil- zu]jen zijn De huizen worden <*e woningkwaliteit.
zo gemaakt dat zij in de toe
komst gemakkelijk tot één-ge
zinswoningen kunnen worden,
omgebouwd.
volume niet toe. Niettemin zijn er
betrekking tot de wederopbouw.
op 't ogenblik 276 montagewomn- P
Tot heden was het zo, dat de
deze woningen wordt op een ge
ïnvesteerd bedrag van 22 milli
oen gulden gerekend.
Tien millioen voor herstel.
Deze Adviesraad zal in sa
menwerking met de Hoofdinge
nieur-Directeur aan Ged. Staten
een voorstel tot verdeling doen,
lioen. Hieronder vallen ook de
woningsplitsingen en woningver
beteringen. Voor verbetering wer
den rond 150 aanvragen ingediend.
Deze regeling heeft niet het
verwachte resultaat opgeleverd.
Het duurde enkele maanden,
Nog meer millioenen.
Dit over de woningbouw. Er
voordat men de zaak dóór had is echter nog heel wat meer ge
en er kwamen in die periode beurd. Van de hierboven ge-
Waarschijnlijk zullen Ged.
Staten een zodanige vorm van
verdeling vinden, dat het be
schikbare bouwvolume aan de
streek wordt toegewezen, waar
na aan de betrokken burgemees
ters zal worden overgelaten de
uiteindelijke verdeling over de
gemeenten in hun streek.
