Inpas huwelijk. Millioenenparade trekt voorbij. Wij, jongens van groep twee Philips van Marnix van St-Aldegonde. Sluis- en tunnelbouw te IJmuiden. Vier dagen op stap met de Waterstaat 2)^. dlaam u-an. de Maniak Kinderen, die achteraan komen. Overleden 15 December 1598. ^,™i|ro^tdbeewonlm NOG GEEN VORST Woensdag 15 December 1948. ZEEUWSCH DAGBLAD Pagina (Van onze speciale verslaggever). Het lykt een beetje kinderachtig om by alle waterstaatswerken I in onmiddellijk met millioenen te gaan goochelen. Op de duur zullen dergelijke getallen geen indruk meer op do lezer maken. Maar het kan niet anders: wanneer men aan een inpoldering begint, kanalen I graait, bruggen over rivieren slaat, havens en vliegvelden aanlegt S I en dijken verstevigt, dan zijn daar enorme kapitalen mee gemoeid. siiiu.i«iuiii«tHiuiuuiiiiijiiiii.iiiiiniiuMjMiniiiuHiniiiuii..(lK In heel Nederland is de bouwactiviteit gewel dig toegenomen. Wie het land in vogelvlucht ziet, ontwaart overal stella ges, steigerwerk, bouw putten; hij aanschouwt oezige zandtreintjes, die af en aan rijdenhij hoort de betonmolens draaien; hij kan stoom machines gadeslaan die hüsblokken omhoog trekken en weer laten vallen, waardoor de ene heipaal na de andere de grond ingaat. Overal is Bedrijvigheid van kranen, graafmachines, bagger molens. Dit alles betreft dan de arbeidzaamheid in de open lucht. Vraag met wat er in fabrieken, her stellingsplaatsen, keten en kantoren wordt klaargemaakt ten dien ste van de wederopbouw. Deze dingen zijn ver rukkelijk. Het is heerlijk om in een land te wonen waar alles volop in be drijf wordt gesteld. Naar een verklaring voor deze werkzaamheid behoeft men niet lang te zoeken. Practisch de hele oorlogsperiode binnenhavens en één buitenhaven, de overzijde helpt. Zowel zeevaart als landverkeer roepen al jaren om verbetering. Met het oog daarop heeft men een tunnelplan gemaakt. De spoor baan zowel als de autoweg zal on der het water door moeten. In Het uit elkander gedrukte centrale bedieningsgebouw der Noordersluis te IJmuiden. konden er geen werken worden1 welke laatste omsloten wordt door uitgevoerd. Nieuwe plannentwee pieren ter lengte van ander- wachtten op verwezenlijking en j halve kilometer. In de havens van oude projecten vroegen om ver-1 IJmuiden werden in bezettingstijd betering. Tenslotte sloegen de 53 schepen tot zinken gebracht. Duitsers een deel van het water-; Met uitzondering van de J. P. staatsapparaat in puin, zodat de Coen, die tot tien meter onder wa- 1938 werd een begin gemaakt met bergen werk in geen jaren te ter afgezaagd is, zijn al deze sche- de uitvoering der tunnelplannen overzien leken. Aanvankelijk vlot- pen gelicht. Het restant van de gemaakt; om bekende redenen lag te het niet erg met de bouw, maar nu draait alles op volle toeren, voor zover althans vergunning tot bouwen werd verleend. DE SLUIZENSTAD. Amper een mensenleeftijd oud J. P. Coen zal eveneens worden de zaak weldra stil. Totnogtoe verwijderd. j vorderden de werkzaamheden IJmuiden heeft geweldig gele- reeds het kapitaal van drie mil- den in oorlogstijd. De plaats zelf Hoen, maar volgens de na-oorlogse werd ten dele afgebroken en wat berekening, zal met de tunnel- overeind bleef staan, liep schade bouw intotaal een bedrag van 95 op bij de bombardementen. Van millioen gulden gemoeid zijn is de plaats IJmuiden, blijkens die bommen heeft inzonderheid! Minister Spitzen heeft onlangs kaar naam gelegen aan de mond het staatsvissershavenbedrijf zijn verklaard, dat de totstandkoming van het IJ. Deze IJmonding isl portie gehad! De vishallen, die een van de Velsertunnel een niet te kunstmatig: zij kwam in 1876 tot;lengte van ongeveer 60 meter ha- berekenen economiscli voordeel stand, toen men door de dikke len, lagen tegen de grond en alle zal afwerpen. Men mag dus ver- duinenreeks heen het Noordzeeka- industrieën welke rondom het vis- wachten, dat de bouw met kracht naai gegraven had. Op 1 Novem- j bedrijf waren gevestigd, konden zai worden voortgezet. Hef voor- ber 1876 opende Koning Willem 1 na de oorlog opnieuw» beginnen, deel van de stagnatie is, dat men III de haven van IJmuiden; op die Welnu, dat hebben ze gedaan. Al- de plannen naar de nieuwste in- dag ontstond eigenlijk de plaats, les werkt in IJmuiden weer op zichten heeft kunnen wijzigen Te- welke sedert uitgroeide een slui-1 vooroorlogse kracht. Er is sedert gelijk met de tunnelbouw u'ordt zen- en havenstad van betekenis. Mei 1945 vis omgezet ter waarde de verbreding van het Noordzee- van 68 millioen gulden. Rij elkaar kanaal ter hand genomen. De woog dit partijtje vis 116 millioen breedte is nu 100 meter, waar- kilogram! IJmuiden ligt verbazend mede komt vast te staan, dat het gunstig voor een modern vissers- Noordzeekanaal het breedste ka- havenbedrijf. Langs de kade waar naai ter wereld mag heten, want de schepen meren staan de hallen, Het Panamakanaal haalt nog geen die een afslag- en pakhuisruimte 92 meter en het Suezkanaal moet bevatten. Daarnaast is een brede met een breedte van 60 meter verkeersweg voor het vervoer van verre het onderspit delven, vis per auto en daar weer naast1 staan de goederentreinen opge-| T j. steld, die de'vis tot ver over de Jeugdige TCUS grenzen vervoeren, Niet alleen vindt men in IJmuiden de grootste sluis ter wereld, maar ook staat de plaats bekend als de belangrijkste vissershaven van het Europese continent. De vestiging van hoogovenbe- drijf, papierfabriek en andere in dustrieën heeft de groei van het jeugdige IJmuiden wel zeer bevor derd. Wanneer de mensen, die honderd jaar geleden het vredige duinlandschap alhier kenden, nog eens hun ogen over dit terrein konden opslaan, dan zouden zij verbijsterd wezen over de radicale omkeer welke er teweeggebracht is. En men vraagt zich af hoe IJmuiden er over een eeuw zal uitzien. Want van bevrediging kan geen sprake zijn; nauwelijks is het ene werk gereedgekomen of men hijgt alweer naar de voltooiing van een nieuw project. Nog geen twintig jaar was de eerste sluis oud, of de tweede kwam klaar, welke op haar beurt evenmin langer dan twintig jaar j kon voldoen. In 1929 deed de Noordersluis voor het eerst dienst. De Duitsers maakten in 1944 ge- deeltelyk een eind aan haar be- staan. Met de herbouw die ruim anderhalf millioen gulden kostte is men zo goed als ge- reed. De nieuwste vindingen wer- j M» den er toegepast, zodat een zee-j schip in de IJmuidersluis niet lan- ^gei dan een halfuur behoeft te wachten. Het is een indrukwek- j kend gezicht om te zien hoe snel de enorme deuren (50 meter lang, 14j 2 meter hoog) open- en dicht schuiven. HET HAVENBEDRIJF. In IJmuiden werkt men alleen met grote getallen. Er zijn zeven Bietencampagne loopt ten einde. De campagne aan de suikerfa briek te Roosendaal is geëindigd In de loop van de campagne be reikte men met ruim 244 millioen kg in een etmaal de hoogste dag capaciteit in de geschiedenis van de fabriek. In totaal werden te Roosendaal 140 millioen kg. bieten versneden. Het suikergehalte was gemiddeld ruim 18 Ook aan de coöp. fabriek „Din teloord" loopt de campagne af. Men zal daar dan 300 millioen kg. bieten hebben verwerkt. De sui kerfabriek te Steenbergen, die eveneens de campagne beëindigde, verwerkte 120 millioen kg. bieten de „Wittouck" te Breda, die tegen het einde van deze week gereed zal zijn verwacht een campagne van 150 millioen kg. bieten. Bij de meeste fabrieken onder vond de afzet van natte pulp enige moeilijkheden in verband met de gunstige veevoederpositie. Verwacht wordt, dat de fabriek Roosendaal van de „Verenigde Coöp. Suikerfabrieken" ook in 1949 een grote campagne zal ma ken. Men verwacht een aanzien lijke uitbreiding van het bieten areaal in dat jaar. Guerillastrijders in Griekse stad. In een communique zegt de ge nerale staf der Griekse regerings troepen, dat guerillastrijdkrachten Zaterdagavond een aanval hebben ondernomen op Karditza, een marktplaats van 13.000 inwoners. Regeringstroepen zijn begonnen de stad huis voor huis van guerilla strijders te zuiveren en volgens latere berichten zouden de rege ringstroepen de guerillastrijders, die van pantserwagens gebruik maakten, uit de stad verdreven hebben. Korte Berichten. TUNNELPLANNEN. Het Noordzeekanaal heeft op de Nieuwe Waterweg tegen, dat het sluizen bevat. Maar dat is niet het grootste bezwaar. Veel hinder lijker zijn de twee spoorbruggen, namelijk de Hembrug bij Zaandam en de brug in de spoorlijn Haar lemBeverwijk. Vooral de laatste brug, die erg laag is, geeft moei lijkheden. Nabij Velsen vaart ook de pont, die het wegverkeer naar Een leerling van het lyce um te Albi, Pierre Bernard, vormt, wat zijn lichaamsbouw betreft, een groot probleem. Hij is 12 jaar oud, doch meet reeds 1.88 meter en weegt 77 kg. Zijn snelle groei proces schijnt nog niet ten einde. In de periode van 7 November tot 11 December jl. is hij 3 cm langer gewor den. Noordersluis te IJmuiden. K.L.M.-luchtfoto. saluutschoten. Het Amerikaanse legerhoofd- kwartier deelde mede, dat zekere Jaroslav Zajicek, van wie gezegd wordt dat bij een van het uitge breide net van Tsjechische spion nen in de Amerikaanse zóne van Duitsland en Oostenrijk is, is ge arresteerd. Op de bovenverdieping van een oud hotel te Chicago, het Victoria hotel, is brand uitgebroken. Vier personen zijn om het leven geko men en 14 ernstig gewond. Op Formosa is een vliegtuig bij het landen verongelukt. Twee le den der bemanning kwam om het leven. Twee passagiers werden ernstig gewond. Volgens radio „Vrij Grieken land", dat door het Joegoslavische nieuwsagentschap wordt aange haald, verloren de regeringstroe pen in de maand November 5439 man aan doden en gewonden Voorts zouden 179 vrachtauto's 18 tanks, 9 treinen en 25 bruggen vernield of opgeblazen en 6 vlieg tuigen neergeschoten zijn. De voormalige leider van de Gestapo in Wenen, Karl Ebner, is door een volksrechtbank te Wenen tot 20 jaar gevangenisstraf en dwangarbeid veroordeeld. Politiemannen uit Oost-Berlijn hebben getracht een politieman uit het Westen, Lauplicher, te ont voeren. Toen hij tegenstand bood werd hij met een mes gestoken Burgers kwamen de gewonde te hulp en de drie aanvallers ont kwamen in een auto. De aange vallene zeide de mannen te ken nen en met hen samengewerkt te hebben voor de scheiding der poli tie van Berlijn. In Zwiefalften (Franse zóne) is Alois Zahn, een vroegere generaal van Hitlers Wehrmacht, met een duidelijke meerderheid tot burge meester gekozen. In October van dit jaar telde de bevolking van Berlijn 3.269.275 zielen. In de Sowjet-sector woon den 1.195.898 zielen, in de Ameri kaanse sector 1.006.259, in de Britse sector 628.119 en in de Franse sector 438.999 zielen. Een politieagent uit West- Berlijn, die dienst had aan de grens tussen de Sowjetrussische sector en de Britse, is door een ge wapende Sowjet-patrouille gear resteerd. Men onderzoekt thans of de patrouille de Zónegrens over- j schreed. I' Koning George van Engeland werd gisteren 53 jaar. Marine schepen thuis en overzee losten 21 Feuilleton. razende beet ze zich in haar lueld, lag er. diepe vrede op deleven met de jonge weduwe hand. die ze voor haar mond Joost z'n gelaat. en getuigden van de troost Gods duwde om de snikken te smo- j „Het schoonste en heeriijkste,voor ieder die in riem gelooft, ren. Ze had kunnen traopen en, wat een mens ooit bereiken kan, Na deze dagen kwam een lege gillen van ellende.... Waarom ligt in deze woorden gevat, i onvervulde stilte rondom In- door C M VAN DEN BERG- had ze niet wiUen zien> wat de1 vrouw. Jezus Christus is onze'gena, toen kwam 'ter pas ten dokter haar allang gezegd had? enige hoop!" I vnllp vnnr haar nn aan TVirh AKKERMAN. rn. i Nog slechts een kwestie van da gen en dan ging Joost sterven.. Bijna vijandig wachtte ze de Waarom, o God, waarom?? predikant op, om hem uit te Er kwam geen antwoord, kunnen laten. Buiten ritselde de wind door volle voor haar op aan. Doch Ingena schreide zacht, ze konook aan haar bewees God ge niet spreken. j nade. Haar geloof, dat zich „Niet bedroefd zijn Ingena, reeds lang verdiept Ijad. werd hoop op weerzien, hierboven." j haar grootste steun, het bloeide j Knielend boog Ingena haar! open en sprak van een kracht, S „V me^ nodig hebt, juf- de^ bladeren van de bomen; hoofd op 'tdek: 'k Hoop dat die menigeen verbaasde. Ze zag zichzelve zitten in het huisje van moeder Leentje. Ze keek dikwijls naar de foto van de oude flinke vrouw, vergroting van de pasfoto van haar per soonsbewijs. De heldere, sprekende ogen bemoedigden haar, de mond frouw Nieuwdorp, dan kunt u lichte wolken dreven vluchtigGod me zal helpen, met Hem me altijd laten roepen", zei do- voort, in het diepblauw van de zal ik 't proberen", fluisterde ze miné hartelijk, teiwijl hij haar hemel. Ze hoorde 't getjilp en zacht. de hand gaf. ,,'tZal misschien gescharrel van mussen in del Zijn hand, tastend, vond haar nog een kwestie van dagen dakgoot. 1 hoofd, nog een keer streek hij zijn'-- Welke demonische macht had liefkozend haar krullend haar: „Dagen dominé! Houdt u erj haar gedreven tot dit uiterste „Dank voor alles, alles.... In- dan helemaal geen rekening verzet? Ze schaamde zich gena, vrouw".... mee, dat m'n man misschien olotseling en vuMde berouw.] Na deze dag leefde Joost nog sprak rijke "woorden uit het nog beter worden kan? Zolang Kalm, maar in haar gevóel drie dagen. Hij lag echter voort- verre verleden: „En toch was er leven is,.... is er tochouder geworden, ging ze naar'durend buiten bewustzijn. Naar 't God kinderen, die het me mo- hh..hoop. Haperend bleef ze in de laat ste woorden steken. Dominé keek haar verwonderd aan, hij begreep echter meer dan ze zacht verwijtend, gezegd had. ,,'t Is voor u e»-n heel ding, juffrouw Nieuwdorp; bidden om kracht, dat is 't enige, ik zal u gedenken. Uw man wordt er altijd beter op, w.u een verlos sing moet 't voor hem zijn. te worden opgenomen in heerlijk heid; laat dat uw grootste troost zijn" Ternauwernood verstond In- beneden. j de kinderen had hij echter niet'gelijk maakte...." Joost bewoog onrustig woe- meer gevraagd, die waren trou-, Moest hier een geschiedenis lend heen en weer: „Waar was wens alweer een poos bij Mina worden herhaald? je zolang Ingena?" vroeg hij ondergebracht. Ingena dacht aan Jan en Josje, cht verwijtend. De enkele keren, dat hij z'n haar twee kinderen. In hen gaf „Boven Joost".... (ogen nog opsloeg was er geen God haar een taak, die ze willig „Je hebt geschreid, lieveling, sprake meer van herkenning enen dankbaar aanvaardde. waarom? Zeg het me, toe!" j uit 't gemurmel van de door „Moet ik dat nog zeggen? Ik koorts gekloofde lippen was] was 't spoor kwijt, even maar." niets verstaanbaars meer op te' „Jij?" er was liente verwon- maken, dering in Joost's stem. Bijna onopvallend wisselde' ,,'t Kwam allee.: omdat ik Joost Nieuwdorp het tijdelijke Gods weg niet wilde gaan, be- met het eeuwige. Aan de dui- I grijp je?" j zenden gevallenen voor het Va- J ,.'n Moeilijke weg Ingena,1 derland was ook zijn leven toe- gena wat de predikant zei. Ze maar de enige", j gevoegd. wist zich alleen, toen ze wat la- Nog één keer h -.d Ingena na Men bereidde hem een een ter in de gang stond, ten prooi deze middag een goed gesprek voudige begrafenis. Hij werd aan de grootste wanhoop. inet Joost. Op z'n verzoek had j gedragen door een groep oud- Zo kon ze niet naar Joost ze hem voorgeleden uit de politieke gevangenen en aan zijn terug, ze snelde in allerijl de Openbaring ven .Johannes, datgroeve werden vele dankbare rol trap op, was zich absoluut mooie hoofdstuk over het woorden gesproken. Woorden,' nier oewuoi wat ze deed. Als een nieuwe Jeiuzalem. Toen ze op- die spraken van doorvoeld me-. EINDE. Aldus luidt de titel van ons nieuwe feuilleton waar mee wij morgen beginnen. Wij zijn er van overtuigd, dat onze lezers dit, door de Engelsman F. Horace Rose geschreven en buitengewoon spannende feuilleton met aandacht zullen volgen. (Van onze speciale verslaggever). Een vraag: hebt u al kinder postzegels gekocht? De aetie voor de verkoop is nu in volle gang. Heel Nederland moet meedoen. Dan kunnen straks talloze kinde ren geholpen worden. TT, die 's avonds uw gezonde spruiten naar bed brengt, denkt er wellicht te weinig hij na, dat er tienduizen den kindertjes In sanatoria, ge stichten en tehuizen onder de wol worden gestopt, die uw grote jon gens en meisjes welterusten wenst, staat er niet bij stil, dat op hetzelfde moment vele jonge ren in jeugdhuizen en instituten hun slaapzalen opzoeken. Daar kon uw kind ook bij wezen. Want het is geen verdienste van u, dat uw kinderen gaaf zijn naar lichaam en geest. God geeft het ene ouderpaar een gebrekkig kind, het andere een geestelijk onvol waardig kind, het derde een kind met misdadige aanleg. Sommige huwelijken blijven kinderloos, dat is ook erg. Maar u, die over ge zonde kinderen beschikken moogt, u kunt zich aan het leed van die misdeelde en verwaarloosde jeugd niet onttrekken. Het kost u geen kapitalen. Voor een klein bedrag bezit u een hele serie kinderpost zegels. En als de Kerstpost met al die gezellige zegels prijkt, dan weten we het weer: er is een golf van barmhartfgheid over Neder land gegaan! DISPLACED PERSONS. „Wij jongens van groep II mo gen nooit onbeschofte woorden gebruiken. Wij moeten ook steeds eerlijk zijn, dus ook nooit onwaarheden zeggen. Wij moeten alles voor elkander over hebben. Wij moeten elkaar niet dwars zitten of treiteren". U lacht en u vraagt zich af, waar die zoete jongens van groep II wonen, die met zulke goede voornemens bezield zijn. Welnu, deze jongens kunt u vinden op „Valkenheide" te Maarsbergen, het opvoedingsgesticht van de Hervormde kerk. Al 35 jaar vindt de moeilijk opvoedbare jeugd hier een tehuis. Vroeger maakte men korte met ten met kinderen die zich mis droegen. Die gingen domweg de gevangenis in. Zo werden, in de vorige eeuw te Goes twee meisjes veroordeeld tot twaalf jaar gevan genisstraf. Deze meisjes hadden de leeftijd van zeven en negen jaar! Maar daar stoorde de rech ter zich niet aan; ze hadden ge stolen, dus ze gingen de cel in Gelukkig worden dergelijke maat regelen niet meer genomen. Se dert de uitvaardiging van de kin derwetten (1901) volgt men men selijker methodes. Drs J. F. Haeck, directeur van Valkenheide noemt zijn jongens displaced persons". Soms, zo voegt hij er aan toe, zijn het net rauwe ballen gehakt. Nu moeten wij ze zó kneden, dat ze bruik bare mensen in de maatschappij worden. We doen dat door ze de liefde voor een vak bij te brengen. Dat vak kanze vasthouden. En overigens weten wij hier op Val kenheide. dat er nog iets anders is wat die jongens vermag te be waren: het geloof in Christus. AFGERICHT OP MISDAAD. Dat waren dan de „jongens van groep II". Maar u hebt natuurlijk al lang begrepen, dat al die licha melijk of geestelijk onvolwaardige kinderen op het tweede plan staan. Het zijn kinderen die ach teraan komen en die maar in en kele gevallen de schade inhalen. Meestal tobben ze er hun leven lang mee. Wij gaan nu naar 's Heerenloo, een buurtschap bij Ermelo, U vindt er de stichting „Groot Emaus", waarvan de naam nog herinnert aan een kloostergebouw Als de directeur, de heer E. Fijn van Draat, ons heeft ontvangen, vertelt hij niet veel. Kijkt u maar in mijn morgenpost. zegt hij, en hij geeft ons een' aantal brieven die op zijn bureau binnenkwamen. Wij lezen en huiveren. Da:# zijn rap porten bij van maatschappelijke werksters, welke toestanden in gezinnen beschrijven waarvan u niet dromen kunt. U weet op geen stukken na hoeveel gevallen van verwaarlozing en vervuiling er op het platteland en in de steden worden gesignaleerd. Ouders die deze naam niet waard zijn, beulen hun kinderen af, laten ze haveloos rondscharrelen in allerlei viezig heid, richten ze op misdaad af. We hebben hier met debielen te doen: kinderen die in ontwikke ling achterstaan bij de normale jeugd, die het vermogen tot -oor delen missen, over een onvoldoend moreel inzicht beschikken en wier levenshouding egocentrisch ge- RECHTSVERKRACHTINC De vroegere N.S.B. burge meester van Alblasserdam, eer richt is. Kortom ze zyn zwakzin- zekere Oldemansteaen wie aan- nig en sociaal onvolwaardig. i vankehjk de doodstraf was ge Het beste middel om al deze Gist, 'IS door het Haagse Bij±. Ge- mensen in het spoor te houden, rechtshof tot 12 jaar gevangenis- zegt de heer Fijn van Draat, is straf veroordeeld. een debielendorp. Wanneer we ze H°f heeft hierbij over- onder leiding konden houden, dan wogen, dat deze man ook meer zouden ze de maatschappij veel malen goede dingen heeft ge nut kunnen bewijzen. Want er daan, maar het heeft ook reke zitten prima krachten onder. ning gehouden met de zeer ern- Doch aleer het zover komt, j stige en hoogst verwerpelijke moeten er wel een paar wetten mishandelingen en geestelijke veranderen. Als er nu maar zoveel kwellingen, waaraan verdachte mogelijk kinderen opgenomen tijdens zijn internering heeft konden worden. Doch zie, de twee blootgestaan. inrichtingen op dit gebied missen' Hier wordt dus openlijk er- ruimte en om te bouwen heeft kend, dat van Nederlandse zijde, men veel geld nodig. Terwijl men gebruik is gemaakt van dezelfde - evenals alle andere kinderin- duivelse methodes, waaraan de richtingen bovendien met bezetters zich zo vaak te buiten schulden zit. zVn gegaan. Vandaar, dat het geld van de Misschien is het billijk, dat kinderpostzegels zulk een waarde- deze beklaagde daarvan nu pro volle aanvulling is. Neen, u bent fiteert. niet verantwoordelijk voor h?t Maar daarbij zal het niet kun- leed, waaronder de tienduizenden nen blijven. kinderen in de inrichtingen gebukt J Als het recht is verkracht en gaan. Maar u bent wèl verant- veracht door mensen, geroepen woordelijk voor de leniging van het recht te betrachten, dan dit leed. Daar kunt u aan mee- zullen ook zij het moeten onder helpen, al was het maar door het vindendat er nog rechters zijn kopen van kinderzegels. in Nederland. Daar het Woensdag 350 jaar ge leden is, dat deze grote vaderlan der is overleden, willen wij hem in 't kort herdenken. Het publiek weet echter te weinig van hem. Dat men hem houdt voor de dich ter van het in de laatste jaren po pulair geworden Wilhelmus is be kend. Hij was een der vele strij ders uit de eerste zo moeilijke jaren van de tachtigjarige oorlog. Zij grote verdiensten liggen op staatkundig, godsdienstig en let terkundig terrein. Hoe fel was zijn Hel was met een gracht omringd. Te Souburg had hij nu meer tijd voor zijn studiën, o.a. de psalm berijming. De Prins van Oranje liet hem niet lang ongemoeid. Hij had hem nodig voor het eerste burge meesterschap van Antwerpen. Na lang aarzelen nam hij de benoe ming aan, doch heeft er niets dan verdriet van gehad. De Antwerpe naars waren moeilijk te besturen, vooral toen de stad door Parma werd belegerd op de dag, toen UITKERINGEN RENTE TREKKERS. Aan de rentetrekkers, die uit keringen ontvangen krachtens de Invaliditeitswet, de Ouderdoms wet en de Noodwet Ouderdoms voorziening, wier betaaldag op Zaterdag 25 December valt, zal door de P.T.T.-kantoren zoveel mogelijk op Vrijdag 24 December worden uitbetaald. Monsterproces te Vicenza. Te Vicenza is een proces begon nen tegen 103 personen, die voor het gerecht zijn gedaagd naar aan leiding van de bloedige onlusten, die in Italië na de aanslag op de communistische leider Togliatti, Iglesias, en een kolonel zijn aan- op 14 Juli jl., hebben plaats gci.ad. gehouden. ZEGT DE BILT. De Oceaan depressies, die de nog grote hoeveelheden koude laatste dagen hun invloed niet j lucht uit Rusland binnen. verder dan tot over het Noordzee gebied konden uitstrekken, brei den zich nu ook snel over Scan dinavië uit. Dit heeft tot gevolg, dat de vorst daar weer wordt verdreven in de richting van Rusland. Ook in Polen is de uitbreiding van het vorstgebied in Westelijke richting nu vrijwel tot staan gekomen. Alleen in de Balkan stromen pen tegen de Roomse kerk. Wij'Oranje werd vermoord, 10 Juli 1584. Tijdens het beleg van dertien maanden, bekend door de vuur schepen, had Marnix veel te stel len met de bevolking. Ook waren de Staten traag in hun pogingen tot ontzet. Toen hij de stad op eervolle voorwaarden overgaf, was hij de zondebok Azazel, die door de Hol landers en de Zeeuwen de woestijn werd ingejaagd, beladen met de zonde van het verlies van Antwer pen. Het heette, dat hij de stad aan de vijand had verkocht. De Staten van Holland en ook van Zeeland besloten hem niet meer in hun gewest toe te laten. WEER TERUG IN SOL'BÏTRG. Als vermomde op een schip ver liet hij Antwerpen en zette op 10 Nov. 1585 te Vlissingen als een onbekende voet aan wal en be reikte weldra zijn woning te West- Souburg, verwelkomd door vrouw en kinderen. De Staten van Zeeland lieten hem echter met rust, zodat hij weer tijd had zich aan de studie te wijden. Ook onderhield hij een drukke briefwisseling met geleer de personen in het buitenland. Veel van zijn nog bewaarde brie ven zijn ondertekend met zijn woonplaats West-Souburg. Hij had een groot behagen in het tuinieren en het telen van fruit. Voor een groot deel uit eigen middelen wist hij van de Staten van Zeeland gedaan te krijgen, dat in 1595 de kerk te West-Souburg werd hersteld en er een predikant kon worden beroepen en een schoolmeester, tevens koster werd benoemd. De nieuwe kerkeraad als zodanig zitting hebbende in 't college qualificatum, waarin ook Marnix als ambtsheer een stem in 't kapittel had. bracht een beroep uit op Ds L. de Herde te Grijps- kerke. Daar de nog aanwezige kerkeraadsboeken van West-Sou burg maar dagtekenen van 1648, is niet bekend wie de eerste schoolmeester was. Samen met zijn vriend de oud-hofprediker Loiseleur de Villers, die op Wesl- hove woonde, heeft hij veel ge ijverd om de lage salarissen der Zeeuwse predikanten te verbete ren. Marnix heeft ook gedaan gekre gen, dat "de schuitvaart, die van Middelburg langs West-Souburg naar Vlissingen liep en waarvan veel gebruik werd gemaakt, werd verbeterd. BIJBELVERTALER. Prins Maurits stelde zich met de getrouwe vriend zijns veders in verbinding. Marnix reisde naar 't prinsdom Oranje om 't gezag van de prins daar te handhaven. Daar hij zeer bekwaam was in het ont cijferen van geheimschrift, riepen de Staten zijn hulp in toen zij brieven van koning Filips hadden onderschept. Te Souburg moest hij zijn vrouw verliezen. Hij trad voor de derde maal in 't huwelijk met Josina do Lannoy, weduwe van Adriaan de Bailleul, broeder van zijn eerste vrouw. Marnix heeft zijn laatste levens jaren niet op zijn kasteel te West- Souburg mogen slijten. In Sept. 1594 vertrok hij met zijn gezin naar Leiden om daar op verzoek der Algem. Staten de Bijbel te vertalen. Vaak werd hij als scheidsrechter in kerkelijke ge schillen geroepen. Hij overleed op 15 Dec. 1598 op 58-jarige leeftijd aan de pest en is te Leiden begra ven in de St Pieterskerk. Zijn grat is niet meer aan te wijzen. Marnix heeft een zeer bewogen leven gehad. Zijn bekende zin spreuk: Repos ailleurs (elders de rust) werd nu bewaarheid, daar hij de rust had gevonden van Hebr 4 9 „Er blijft dan een rust over voor het volk van God". In de kerk te Souburg heeft links van de preekstoel zijn wa penbord, ook rouwbord genoemd, gehangen. Bij de revolutie in 1795 is het opgeruimd. Op het oude kerkhof te West-Souburg staat een monument voor Marnix in 1872 opgericht. De kerk zelf was in 1833 reeds afgebroken. willen echter zij vele en velerlei verdiensten niet memoreren. Als wij zeggen, dat hij van Willem van Oranje de rechterhand was, is dit voldoende. MARNIX EN ZEELAND. Wij zullen het voornamelijk hebben over Marnix en Zeeland, daar hij in ons gewest een groot deel van zijn leven heeft ge woond. Marnix is in 1540 te Brussel geboren. Van zijn vader erfde hjj St. Aldegondesberg in Henegou wen. Met zijn oudere broer Jan van Toulouse studeerde hij eerst te Leuven, later te Genève onder Calvijn. Na zijn huwelijk ging hij in 1567 te Breda wonen. Hij zocht geen betrekking aan 't hof te Brussel, maar was wel een der eerste on dertekenaars van het smeek schrift der edelen. De komst van Alva deed hem naar Emden in Duitsland vluchten. Zijn vele goe deren in Zuid Nederland werden verbeurd verklaard. In 1572 kwam hij met Oranje in ons land terug. Bij de Maaslandse sluis werd hij in 1573 gevangen genomen. In 't vol gende jaar werd hij met de geu- zenkapitein Simon de Rijk tegen Mondragon, de dappere Spaanse verdediger van Middelburg, uitge wisseld. In 1578 wist hij een con flict tussen de Calvinisten en de Doopsgezinden te Middelburg bij te leggen. AMBACHTSHEER VAN WEST-SOUBURG. Op oudejaarsdag 1578 kocht hij het ambacht West-Souburg, dat destijds groter en voornamer was dan Oost-Souburg. Er stond een kasteel, dat echter door de troe belen van 15721574 veel vernield was, evenals de kerk. Walcheren, gelijk ook heel Zee land van vijanden bevrijd, kon toen als een der veiligste oorden van oris land beschouwd worden. Het lag midden in 't water met vaak de Geuzenvloot in de nabij heid. De vrouw van Marnix, Phi lippe van Bailleul, die hem vier kinderen had geschonken, was reeds overleden. Hij hertrouwde met Catharina van Eeckeren. (Ingez. mededeling, advert.) DOET U WEER SMAKELIJK ETEN! Complot in Peru. Geruchten doen de ronde, vol gens welke een samenzwering is ontdekt om de regering van Peru omver te werpen en de voormalige president Bustamente weer aan het bewind te brengen." De minis ter van buitenlandse zaken onder het voormalig bewind, generaal De kans op uitbreiding van het vorstgebied tot over onze omge ving is door deze ontwikkeling in de luchtdrukverdeling nu voorlo pig weer tot bijna 0 gereduceerd. Ons land blijft in oen stroming van oceanische luchtmassa's, die nu nog een zeer hoge temperatuur hebben, doch die later wat droger en minder zacht worden, maar nog steeds de temperatuur boven nor maal zal doen blijven.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1948 | | pagina 2