ZEEUWSCH DAGBLAD
Gezagsverhouding tijdens interim-periode
het struikelblok.
NIEUWS
Voorlopig geen hervorming
schoolstelsel.
Tweede Kamer behandelde afwikke
ling der geldzuivering.
Ontdekking bü vroegere
communistische agent in de V.S.
P.Z.E.M. maakte flinke winst over '47
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Geruisloze
Nationalisatie.
L
Tegenwerkende
krachten in Republiek.
De heer P. A. Eerstens
neemt ontslag als lid der
Vljfianden-studiecommissie.
Iwan Smirnoff zal niet
meer vliegen.
Comm. van Goede Diensten
volgende week naar Djogja.
SNIPPER
uitgave
...g „Zeeuwsch Dagutad".
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst-
Itr. 70, Tel. 2438, Giro 274289.
Kantoren: Vlissingen, Walstraat
83, Tel. 168; Middelburg. Korte
Noordstraat 35. Tel. admini
stratie 2009; Telefoon redactie
2347; Temeuzen, Vlooswijkstraat,
Telefoon 2052.
4e JAARGANG No. 1122
Abonnementsprijs 3.90 p. kwartaal
Franco per post ƒ4.
Advertentieprijs 16 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 5 cent per woord
WOENSDAG 8 DEC. 1948
Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Directeur: JACQ DE SMIT
Met vaste medewerking van: Mr W. F. E. BARON VAN DER FELTZ, Middelburg; Ds J. S. HARTJES, Vlissingen;
Dr K. HUIZENGA, Middelburg; H. JANSEN, Mellskerke; Ds J. KAKELS E, Goes; Ds R. SLOFSTRA, Vlissingen.
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Donderdag: Zon op 8.36 u., onder
16.29 u. Maan op 13.44 u., onder
0.40 u.
Hoogwater op Donderdag 9 Dec.:
Vlissingen: 7.56 u. 1.26 m., 20.43 u.
1.45 m. Wemeldinge: 9.35 u. 1.11
m. 22.13 u. 1.40 m.
Ministers keerden uit Indonesië terug.
Prinses Margaret Rose
van Engeland.
anzgaam begint ook bij
regering het besef door
de
dringen dat het toch niet zonder
gevaar is, wanneer het bedrijfs
leven door al te tuge belastin
gen finaal wordt ontwricht.
wijking met wat wij hadden mo
gen verwachten. Toen ik de vorige
keer Batavia verliet, werd mij
door de heer Hatta een aide-me
moire overhandigd over deze
kwestie. Wij hebben de indruk,
dat nu allerlei tegenwerkende
krachten in de Republiek 't Hatta
onmogelijk maken de essentiële
punten van zijn standpunt inzake
de gezagsverhouding te handha
ven".
bevonden de ministers Sassen en Minister Stikker vervolgde:
„Wij zjjn gedrieën naar Indone
sië gegaan en denken bepaaldelijk
Gisteravond landde op Schiphol
de Constellation „Franeker" uit
Batavia, aan boord waarvan zich
Stikker, alsmede de heren Neher
de dr Blom.
i Minister Sassen opende zijn ver-
Kapitaalvorming moet ook in klaringen aan de journalisten met
verband met de dringend nodige mede te delen, dat de Nederlandse
industrialisatie niet geheel on
mogelijk worden gemaakt.
delegatie meent, dat de besprekin
gen op een punt gekomen waren,
Vandaar dat de regering welke het wenselijk maakte, een
maatregelen heeft aangekondigd
tot verlaging van zekere lasten
op het bedrijfsleven.
Door de heer Hofstra (P. v. d.
A.) werden daartegen reeds bij
voorbaat zekere bezwaren ont
wikkeld.
Een van zijn benvaren is, dat
door verlaging van lasten, de
tekorten op de begroting met
hetzelfde bedrag zullen toene
men.
Vandaar dat hij een idee ont
wikkelde, om enerzijds de be
drijven in het bezit te laten van
het vermogen, en toch tegelij
kertijd de belangen van de
schatkist niet uit het oog te ver
liezen.
Hoe dit klaar te spelen?
4 V?ij zOL .'.en aldus de heer
Hofstra een belasting
kunnen heffen die wij niet in
vorderen.
Wij zouden de oestaande be
lasting als het ware in tweeën
kunnen knippen, een stuk, dat
over verscheidene feiten en gege
vens verschillend. Ik meen echter
te mogen zeggen, dat wjj 't thans,
wat betreft ons rapport aan de
Nederlandse regering, volkomen
met elkander eens zijn".
Minister Sassen verklaarde ver
der, dat tijdens het verblijf in In
donesië verscheidene maien over-
rapport aan de Nederlandse rege
ring uit te brengen.
„Wij geloven, dat het bijzonder
belangrijk is, dat tijdig in ieder l'eS is, gepleegd met de federalis-
geval voor 1 Januari 1949 de T'~w: 1 1
Het laatste portret van H. K. H.
Prinses Margaret Rose, jongste
dochter van het Engelse ko-
wet bewind Indonesië in over
gangstijd tot stand komt.
Het voornaamste geschilpunt,
dat aan het licht is gekomen tij
dens de besprekingen, betreft de
gezagsverhouding tijdens de inte
rimperiode".
Minister Stikker vulde deze
ten. Het KaMnet zal beslissen of
,]r.yp rielecitie zich nn een later Augustus J.l. 18 jaar tS QC-
«if S l i,? worden, zal Haar ouders verge-
tijdstip wederom naar Indonesië
zal begeven.
Gistermorgen zijn de Kamerle
den Korthals en Tilanus per vlieg
tuig naar Nederland vertrokken.
Heden vertrekken de heren van
der Goes van Naters en Meyerink.
De adviseurs van de Kabinetsde-
laatste mededeling aan met op te legatie vertrokken dezer dagen
merken: „Dit is bepaaldelijk in af- reeds,
Evenmin verplicht slechts de bouw van een zeer be-
j .perkt aantal (c.a. 20) nieuwe
muziekonderwijs. scholen een aanvang kon nemen,
In zijn memorie van antwoord was bet in het lopende jaar mo-
men wel laat betalen ter finan- op de begroting van O., K. en W. gelijk met de bouw van 120 scho-
viering van de lopende Over- deelt minister Rutten o.m. mede, len te beginnen. Bovendien zuilen
heidsuitgaven, en een ander dat hij niet voornemens is op kor-dit jaar 50 houten scholen uit Fin
stuk, dat alleen wordt gecredi-te termijn voorstellen te doen tot land worden geïmporteerd. Zowel
teerd in de boeken van het be- hervorming van ons schoolstelsel.deze als de bovengenoemde 120
drijf, een stuk belasting, dat niet Hjj wil allereerst de vernieuwingscholen zullen, naar het zich laat
van het onderwijs, die op weg is,'aanzien, *-
binnen de bestaande organisatie
van het schoolwezen bevorderen.
zeilen op de reis, die deze in
1949 naar Australië en Nieuw-
Zeeland zullen maken.
In het jaar 1948 trad t.a.v. de
scholenbouw een aanmerkelijke
verbetering in. Terwijl in 1947
wordt betaald, maar dat een
schuld wordt aan de Overheid.
Wat beweegt de ondernemer
zoveel mogelijk zijn best te
doen? Dat is o.a„ dat, indien hij
succes heeft, hij zijn bedrijf ver
der kan opbouwen en uittbrei-
den; hij wenst zijn winst medevermindert maar dat een te_
ter wille van de expansiemoge
lijkheid van zijn bedrijf.
Neemt men hem een te groot
gedeelte van zijn winst af, dan
zal de ondernemer de Staat, de
Overheid, de belastingheffer, als
een vijand gaan beschouwen, die
al zijn werken nutteloos maakt
en die gaat strijken met de
vruchten van zijn arbeid.
Laat men daarentegen dit deel
van de winst in het bedrijf, dan
kan de ondernemer doorgaan,
daarmee te bouwen datgene, wat
hem aan het hart ligt.
Ook psychologische bezwaren
in de eerste helft
1949 zijn voltooid.
Niettemin is het alleen reeds
uit hoofde van gebrek aan vol
doende geschoolde arbeidskrach
ten en materialen niet mogelijk in
de thans bestaande behoefte, wel
ke op rond 800 scholen kan wor-
den geraamd, volledig te voorzien,
genwicht daartegen vormt en: Naar schatting zullen in de ja-
een zekere rente zal moeten op- ren 1949 1950 e* 1951 resp. 14£0,
brengen, waarmee een deel van 1700 en'1800 leerlingen van dé
de rente die de Staat op zyn kweekscholen en deelnemers aan
Koppelverkoop
blijft verboden.
De laatste tijd komt het ver
schijnsel meer en meer voor, dat
bepaalde schaarse artikelen alleen
verkrijgbaar zijn indien tegelijk
andere artikelen worden gekocht,
waaraan het publiek minder be
hoefte heeft.
Zo worden hier en daar zeem
leren lappen gekoppeld aan spon
sen, chocolade aan suikerwerk,
advocaat aan vruchtenwijn enz.
In vele gevallen wordt dit zelfs
openlijk aangekondigd.
Het directoraat-generaal van de
prijzen vestigt er de aandacht op,
dat, terwijl koppelverkoop in het
algemeen reeds Verboden is, ge
vallen waarin aan het publiek
minder gewenste goederen worden
van opgedrongen, als ernstige overtre
ding worden beschouwd.
De prijzencontroledienst zal hier
aan in de naaste toekomst bijzon
dere aandacht besteden.
Reeds zijn vele processen-verbaal
terzake opgemaakt.
Hij kan zich niet
met regeringsstandpunt
verenigen*
Minimale belangstelling,
(Van onze parlementaire red.)
Na vijf dagen rust is de Twee-
Van officiële zijile wordt mede- de Kamer weer aan de slag ge-
gedeeld, dat de heer P. A. Kers- ga.tn_ /ij deed dit met een wets-
tens, die met de heren Albarda en ontwerp, dat slechts minimale be-
Bruins Slot deel uitmaakt van de langsteiUng mocht trekken. Niet
Nederlandse delegatie naar de omdat [iet van belang ontbloot
het systeem. Er is in omvang
rijke mate gedeblokkeerd en er is
-tegemoet gekomen aan de reële
verlangens van houders van ge
blokkeerd geld.
Hij zeide de belangen der be
trokkenen alleen te kunnen ont
zien, als het gemeenschapsbelang
daardoor niet wordt geschaad.
Voor de eigenlijke kleine spaar-
Vijflanden-studiecommissie, welke was Ma(lr waarschijnlijk wel, om- uu' uc <--,svi,,,JaC iucurc sp,
te Parijs een studie maakt van 't flat de afwikUeiing van de geld- de.^sbestaat de mogelijkheid
,.rl l'nl 1101- hun rrrvl/-i i*Vn tn bun
vraagstuk der Luropese eenheid,zu|vering dermate ingewikkeld en
heeft te kennen gegeven niet lan-1 technisch is> dat het
voor een niet
ger als Nederlands vertegenwoor- j
diger te zullen optreden.
In zijn plaats zal de heer P. J.
S. Serrarens, lid der Tweede Ka
mer en secretaris-generaal van 't
Internationale Christelijke Vak
verbond, worden aangezocht.
Voorts is prof. mr R. Kranen
burg, oud-hoogleraar te Leiden en
voorzitter der Eerste Kamer der
Staten-Generaal benoemd tot
plaatsvervangend lid der Neder
landse delegatie. Prof. Kranen
burg zal morgen naar Parijs ver
trekken.
De heer Kerstens verklaarde
naar aanleiding van het boven
staande, dat de Nederlandse dele
gatie zich de vorige week naar
Parijs had begeven zonder instruc
ties van de regering. De delegatie
wist niet, wat de regering wel of
niet wilde.
Het is de heer Kerstens tijdens
een onderhoud met minister Drees
duidelijk geworden, dat de Neder-
ingewyde ondoenlijk is daarin een
woordje mee te spreken.
Tegen 4 uur, het tijdstip waar
vijf jaar hun geld vrij te krijgen.
De minister bleek bereid ver
groting van de beleggingsrekening
ernstig onder het oog te zien. Al
gehele vrijstelling van geblok-
op de drang naar een kopje thee kcerd Se'd van culturele yereni-
1 gingen kan de minister niet in
onweerstaanbaar is, was de Ka
mer nog slechts bevolkt door vier
leden, waaronder een spreker.
Het belangrijkste van het wets
ontwerp is wel, dat geblokkeerde
bedragen tot f 3500 na een proce
dure gedeblokkeerd zullen worden
Ieder jaar zal 20 pet. van het be
drag worden vrijgegeven met een
minimum van f 300. Heeft men
meer geld geblokkeerd, dan zal
dit gestoken moeten worden in
investerings- of beleggingscertifi
eaten.
De A.R. afgevaardigde, Chr. v.
d. Heuvel, was niet de enige afge
vaardigde die klaagde over de in
gewikkeldheid van deze materie.
De kleine man snapt er niets van.
Een groot bezwaar was, dat deze
wet in feite een machtigingswet
De betrokkenen hebben geen
landse regering op zijn minst zeer zij zich kunnen
terughoudend staat tegenover de
voorstellen van de Europese be
weging.
Dit standpunt was voor de heer
beroepen.
Men krijgt de indruk, dat de
minister dit geld niet kwijt wil.
Hij bepleitte verder om geblok-
keerd bedrijfskapitaal, geblokkeer
der beweging, aanleiding om zijn
mandaat ter beschikking te stel
len.
schulden moet
worden gedekt"
betalen, kan
NT iet onaardig gevonden.
Op deze wijze kunnen de
Publicatie
zou gevaarlijk zijn.
van een dergelijke belasting, die een soort medeëigendom en la-
vooralsnog niet wordt betaald, ter komt er dan wel een mo-
zijn aanmerkelijk geringer dan ment dat de gehele onderne-
die van een belasting, die wel ming door de Staat kan worden
moet worden betaald. overgenomen, en de eigenaar in
Aan de andere kant krijgt de alle opzichten van de Staat af-
Overheid een tegoed op een hankelijk wordt,
aantal bedrijven, dat weliswaarGeruisloze natio-
niet rechtstreeks de staatsschuld n a 1 i s a t i e 1
Microfilms in een pompoen.
rustten. De stukken werden aan
Chambers in handen gespeeld, die,
volgens zijn eigen verklaringen, in
die tijd als koerier optrad voor 'n
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft de com- communistische spionnage-orgam-
missie tegen on-Amerikaanseacti- w'Ues verWaarde> dat zdfs nü
dementen''van het ministerie, n0S ®en Publicatie van sommige
waarvan oücro-fotografieënin'n va^deze toment
pompoen op een boerderi, te Ma- kunn£n betekenen.
ryland gevonden zijn. I De twee eerste stukken, waar-
Sumner Welles heeft verklaard, van de titels werden vermeld, wa-
dat de documenten, welke op de ren gewaarmerkt: „Strikt ver
boerderij in de staat Maryland -
van de vroegere communistische
agent Whittaker Chambers in een
pompoen waren aangetroffen, ge
bruikt hadden kunnen worden om
het geheim van de Amerikaanse
code-berichten waardeloos te ma
ken. Leden van de commissie heb
ben deze documenten herkend als
te behoren tot de stukken, welke
in 1937 en in 1938 bij het ministe
rie van buitenlandse zaken be-
het staatsonderwijzersexamen de
lagere akte behalen.
De in bewerking zijnde herzie
ning van de algemene maatregel
bedrijven langzaam en zonder j van bestuur tot regeling van het
dat daarvan enige ophef wordt j buitengewoon lager onderwijs na
gemaakt, worden overgeheveld dert haar voltooiing. Verwacht
naar, althans voor een" groot
deel afhankelijk worden ge
maakt van de Staat.
Aanvankelijk heeft de Staat
mag worden, dat zij nog dit jaar
'haar beslag zal krijgen.
Voor verplichte invoering van
het onderwijs in de muziek acht
de minister het tijdstip nog niet
gekomen: in vele scholen is thans
zij het nog op bescheiden wijze, 't
onderwijs in dat niet-verplichte
vak ter hand genomen met finan
ciële steun van de overheid.
Aan de mogelijkheid het beroep
van de kunstenaars te beschermen
dacht. Naar verwacht mag wor-
geeft de minister de volle aan-
den zal een wetsontwerp tot be
scherming van de titel en het be
roep van architect de Kamer bin
nenkort bereiken. Verder is een
begin gemaakt met de uitwerking
van analoge plannen t.a.v. de
toonkunstenaars.
Griepepidemie verwacht.
De „British Medical Associa
tion", de Britse artsenvereniging,
die 45.000 leden telt, acht het mo
gelijk, dat de wereld opnieuw een
grote griepepidemie tegemoet
gaat.
Volgens een woordvoerder dezer
vereniging waren er reeds te veel
gricp-gevallen in Engeland ge-
ireld.
Op grond van de stelling, dat
wereldepidemieën om de 25 a 30
jaar terugkeren, voorspelde dr C,
van den Berg, de directeur-gene
raal van de volksgezondheid bij
het Nederlandse ministerie van
Sociale Zaken, reeds verleden jaar
een epidemie.
De grote griepepidemie van
19181919 kwam 25 jaar na de
vorige.
Vele doktoren twijfelen echter
aan de juistheid van de theorie
der geregeld terugkerende epide
mieën. Ook het Britse ministerie
van Gezondheid acht geen tekenen
van een dreigende griepepidemie
aanwezig. Statistieken wijzen uit,
dat dit jaar minder griepgevallen
m Engeland zijn
het vorige jaar.
trouwelijk. Uitsluitend bestemd
voor de minister van buitenlandse
zaken".
Prof. Reuter tijdelijk
burgemeester van Berlijn.
Prof. Ernst Reuter, één der lei
der van de sociaal-democratische
partij, is door de westelijke ge
meenteraad eenstemmig gekozen
tot tijdelijk burgemeester van Ber
lijn.
Prof. Reuter, die deze functie
overneemt van mevrouw Louise
Schroeder, zal burgemeester blij
ven tot het midden van de volgen
de maand, wanneer de nieuwe
westelijke gemeenteraad zijn eer
ste vergadering houdt.
Dr Friedensburg, die tijdens de
ziekte van mevr. Schroeder ais
burgemeester was opgetreden,
diende zijn ontslag als fungerend
plaatsvervangend burgemeester
in.
3000 personen na onder
drukking opstand
Madioen gearresteerd.
Militaire kringen te Djogja
hebben verklaard, dat na de on
derdrukking van de opstand te
De over de gehele wereld be
kende K.L.M.-gezagvoerder Iwan
Smirnoff, de man, die met Piet
Soer, van Benkering en Grosveld
in 1933 in recordtyd de Kerstpost
van Nederland naar Indië vloog,
en, eveneens in recordtijd, de voor
Nederland bestemde post naar het
moederland bracht, heeft gisteren
besloten op te houden als gezag
voerder van de K.L.M. te vliegen.
„Ik heb nou ruim 33 jaar ge
vlogen en ik acht nu de tijd geko
men dat jongeren mijn taak over
nemen. Dit is nu eenmaal het lot
van ieder werkend mens", zo kon
digde Smirnoff zijn besluit aan.
Hij blijft zijn bijzondere capa
citeiten in dienst der K.L.M. stel
len, zij het nu in een functie op de
grond, n.l. bij de hoofdinspectie
bedrijfsuitvoering.
Critchley had onderhoud met
Hatta.
Antara verneemt uit kringen
van de republikeinse delegatie, dat
de Commissie voor Goede Dien
sten in de loop van de volgende
week per trein naar Djogja zal
reizen.
Het Australische lid van de
Commissie v. G. D„ de heer
Critchley, is op verzoek van de
republikeinse delegatie gisteroch
tend per vliegtuig naar Djogja
vertrokken. In hetzelfde toestel
Oostenrijk en het
vredesverdrag.
Reuter verneemt uit officieuse
welingelichte bron te Wenen, dat
de Oostenrijkse regering over
weegt tegelijkertijd aan de Sow-
jet-Unie, Engeland en Amerika
nota's te overhandigen, waarin
verzocht wordt onmiddellijk de
besprekingen over een vredesver
drag te hervatten.
De V.S. hebben Oostenrijk er
van in kennis gesteld, dat zij be-
Madioen ongeveer 3000 perso-reid zijn de viermogendhedenbe-
nen, grotendeels leden van de sprekingen over een Oostenrijks
Lasjkar Rakjats, zijn gearres- i vredesverdrag te hervatten.
teerd. Ongeveer de helft van de
wapen- en munitievoorraden
van de opstandelingen zijn in
beslaggenomen; de rest is ver
nield of verborgen door de op
standelingen. De communisti
sche leiders Wikana, Setiadjit
Het Kabinet van Honing Ab-
doellah van Transjordanië heeft
de resolutie van het algemene
congres van Palestijnse Arabieren
goedgekeurd, waarin wordt aan
gedrongen op unificatie van Pa-
en Soemarsono zijn nog op vrije lestina en Transjordanië onder
voeten. Koning Abdoellah.
de gelden van culturele verenigin
gen en bedragen bij boedelschei
dingen vrij te geven.
De heer Lucas (K.V.P.) was 't
op de meeste punten roerend met
hem eens. De R.K. afgevaardigde
vroeg om de rente van de certifi
caten te verhogen.
De heer v. d. Wetering (C.H.)
had bezwaren, die nog verder gin
gen. Z.i. was het beter, dat de re
gering dit wetsontwerp zou in
trekken.
De heren Hofstra (Arb.) en
Hoogcarspel (Comm.) zongen lof
over dit ontwerp. Al hadden zij,
evenals de heer Ritmeester (V.V.
D.) verschillende technische be
zwaren.
ANTWOORD MIN. LIEFTINCK.
Minister Lieftinck kondigde 'n
nieuwe machtiging aan, welke uit
reisden mee de consul-generaal sluitend in het belang'van de be
van India te Batavia, dhr Algap- trokkenen zal zijn.
pen, en de adviseur van de C.G.D.,
de heer Scott.
Onmiddellijk na aankomst te
Djogja had de' heer Critchley een
bespreking met Moh. Hatta. De
heer Scott bracht een afscheids
bezoek aan Hatta, de consul-gene
raal van India, werd door Soekar-
no ontvangen.
De Markies van
Blandford.
Dat de regeling ingewikkeld is,
hangt samen met de materie en
overweging nemen. Wél is hij be
reid faciliteiten te verbinden aan
de betaling van belastingen met
investerings- en beleggingscertifi
caten. Er is z.i. geen enkele reden
om de rente der beleggingscerti
ficaten te verhogen. Een voorstel
om deze te brengen van 3'A op
3% pet. zou hij onaannemelijk
moeten erklaren.
MARSHALL ONDERGAAT
NIEROPERATIE.
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, George Mars
hall, heeft gisteren in het Walter-
Reed-Ziekenhuis te Washington
een nieroperatie ondergaan.
De operatie is geslaagd.
Csornoky van Tildy
terechtgesteld.
Victor Csornoky, de 29-jarige
vroegere Hongaarse gezant te
Cairo en schoonzoon van ex-presi
dent Zoltan Tildy is gisteren we
gens hoogverraad te Boedapest te
rechtgesteld.
Demonstraties te Kiel.
In de loop van de namiddag
marcheerden gisteren duizenden
arbeiders naar het raadhuis van
Kiel voor het houden van een de
monstratie i.v.m. de vernietiging
van het torpedoproefstation door
de Britten.
In de optocht werden spandoe
ken meegedragen, waarop men le
zen kon: „Zij, die lege gebouwen
opblazen zijn gek".
Brand in Palais de
Chaillot.
In één der conferentiezalen van
de benedenverdieping van het Pa
lais de Chaillot is gisterenavond
brand uitgebroken.
Het plafond vatte vlam en de
plaatselijke diensten begonnen da
delijk met blussen.
Enkele belendende vertrekken
dienden opgeruimd te worden,
doch in de overige gedeelten van
het Paleis werd het werk voort-
gezet.
John SpencerChurchill, Mar
kies van Blandford, wiens naam
de laatste tijd herhaaldelijk is
genoemd in verband met ver
lovingsplannen van Prinses
Margaret Rose.
Jaaroverzicht in cijfers.
HEINKEL GETUIGT:
Dr Todt op last van
Hitier vermoord.
Een Duits zuiveringstribunaal in
München heeft wijlen dr Todt, de
bouwer van de Siegfriedlinie en de
Duitse Autobahnen, gerangschikt
onder de categorie van „actieve
Nazi's". Van zijn vermogen is
22.000 mark in beslag genomen.
Tijdens de zitting heeft dr Ernst
Heinkei, de beroemde vliegtuig-
Het jaar 1947 is voor de N.V.
P.Z.E.M. een gunstig jaar geweest
Uit het jaarverslag blijkt, dat de
ontvangsten, vergeleken met 1946,
met f 704.629.75 zijn gestegen van
t 3.242.637.58 tot f 3.947.267.33. De
lasten daarentegen verminder
den van f 3.499.148.28 tot
f 3.321.283.50, dus met f 177.864.78.
Tegenover een verlies over 1946
van 256.510.70 staat een winst
van f 625.983.83. Uit deze cijfers
mogen echter geen al te optimis
tische conclusies worden getrok
ken. Want de verhoging van de
omzetbelasting en de stijging der
kolenprijzen leggen een grote last
op het bedrijf, die voor 1948 al
leen reeds op f 250.000 wordt ge
schat.
Bovendien is het gunstige resul
taat verkregen met een tot het
maximum belast productie-appa
raat, dat grotendeels is afgeschre
ven. De noodzakelijke investerin
gen in de nieuwe centrale Zeeland
zullen' zeer zware kapitaalslasten
op het bedrijf leggen en daarom
bouwer, die als getuige gehoord
werd, verklaard, dat dr Todt op mag niet meer dan een bescheiden
last van Hitier geëxecuteerd is. deel van de winst worden onttrok-
Au_n voorgekomen dan Hiertoe is een tijdbom in zijn per- 'ken.
soonlijk vliegtuig geplaatst.
Voorgesteld wordt een dividend
van 5 pet. op de aandelen uit te
keren en aan het fonds voor de
onrendabele gebieden f 100.000.
toe te voegen, zodat dit wordt
f226.241.65. Ook wordt voorge
steld het overblijvende deel van
de winst ad f 250.000 te bestem
men voor een te stichten egalisa
tiereserve en tenslotte een bedrag
van f 225.983.83 toe te voegen aan
het reservefonds.
In het verslag wordt verder me
degedeeld, dat het overleg met de
N.V. P.Z.E.M. omtrent wederzijd
se ondersteuning tot een overeen
komst leidde, die echter nog niet
definitief is afgesloten.
In de centrale Vlissingen deden
zich drie storingen voor en in die
te Westdorpe vijf. De maximale
belasting, gemeten over 15 minu
ten bedroeg voor Vlissingen 9500
kW en trad op de 19e December
op. Die dag was ook de hoogste
dagproductie, n.l. 116.998. Even
eens op 19 December trad voor
Westdorpe de maximale belasting
over 15 minuten gemeten op, n.l.
5000 kW. De hoogste dagproduc
tie viel die dag met 61.100 kWh.
Voor de voorziening van Schou-
wen-Duiveland, Tholen en St. Phi-
lipsland werden van de P.N.E.M.
ingekocht 5.469.552 kWh. Het bru
to aantal opgewekte kWh te Vlis
singen was in 1947 25.454.998 en
te Westdorpe 14.215.600 kWh. In
gekocht en opgewekt werden dus
in totaal 45.140.150 kWh (vorig
jaar 36.028.792 kWh).
In een-groot aantal Zeeuwse ge
meenten werden schakel- en
transformatorstations gebouwd,
hersteld of uitgebreid.
In alle Zeeuwse districten von
den netuitbreidingen plaats. Ook het beschermvrouwschap van
Na een hevige worsteling
heeft de Londense politie gister
avond 60 mannen kunnen verwij
deren uit een zaai, waarin de lei
der der fascisten Mosley zou spre
ken. Zij hadden ramen en deuren
gebarricadeerd en aan de binnen
zijde der deuren kettingen gespan
nen. Spaans wordt de derde
„werktaal" der V.N. Dit brengt
een verhoging der kosten van 1(4
millioen dollar mede. En Franco
glimlacht alleen maar! Zuid-
Korea is van plan toelating tot de
V.N. te vragen. Naar verluidt
is een contingent Amerikaanse
mariniers op weg naar Sjanghai
Onverwacht is een Tsjechoslo-
waakse delegatie o.l.v. 'Gottwald,
de premier, in Moskou aangeko
men. Men vermoedt met het doel
een actie te beramen als antwoord
op de vorming der W.-Europese
Unie. 15.000 Bombayse haven
arbeiders staken naar aanleiding
van de arrestatie van 8 vakbond-
leiders. De vakbond van zeelie
den in Japan heeft een driedaagse
staking afgekondigd i.v.m. eisen
tot loonsverhoging. Prof. Röling
Nederlandse rechter bij het Tribu
naal te Tokio, heeft geprotesteerd
tegen de beslissing der Amerika
nen het vonnis van het Tribunaal
over de Japanse oorlogsleiders te
herzien. Vier industriëlen uit
Saksen zijn beschuldigd van sabo
tage door de Russen te Glauschau
ter dood veroordeeld. Het Fran
se 4-motorige reuzènvliegtuig S.E.
2010, het grootste lange-afstands-
vliegtuig, is voltooid. Het weegt
geladen 70 ton, kan 98 passagiers
vervoeren en vliegt 450 km per
uur. De parlementaire onschend
baarheid der comm. Kamerleden
Borremans en Jacquemotte in
België is opgeheven. De totale
sterkte van het Britse leger zal
op 1 Jan. a.s. c.a. 810.500 man be
dragen. Koningin Juliana heeft
de
Brand in beddenmakerij
te Amsterdam.
Gistermiddag omstreeks drie
uur is brand uitgebroken op de
tweede etage van een bedden-
makerij, achter de Lutherse kerk
te Amsterdam.
De brand, die ontstond in een
voorraad kapok, greep snel om
zich heen en sloeg spoedig over
naar de derde etage.
Na ongeveer een half uür was
de brandweer het vuur meester.
De balen kapok, die door het vuur
waren aangetast, bleven echter
nog lange tijd smeulen.
werden garantielonen aangelegd. I Ver. „Nederlands Fabrikaat" aan-
In het district Schouwen 18 (to- vaard. Het bericht, als zou de
taal nu 136), op Tholen 1 (totaal Koningin generaal Franco op zijn
47), Vlissingen 1 (totaal 11), Wal- 56e verjaardag een volbloed paard
cheren 20 (totaal 111), Westelijketen geschenke hebben gegeven, is
Bevelanden 25 (totaal 137), Oos- volkomen vals. D. F. K. Bakker
telijk Z.-Beveland 19 (totaal 104), uit Franeker, die Joden en illega-
W. Z.-Vlaanderen 16 (totaal 74), ie strijders arresteerde, is bij ver
rest van Z.-Vlaanderen 8 (totaal stek ter dood veroordeeld. Een
155). I Haagse boekhouder is gearres-
Het aantal nieuwe aansluitin- teerd, die door valsheid in ge-
gen in 1947 was 2193. Het aantal schrifte f67.250 van 'n stichting
afnemers volgens lichttarief daal- heeft gestolen, f30.000, 2 auto's ve~^p"ende en* 'sloof de goed "be
de van 26.270 tot 23.135 en 't aan- en een radiotoestel, die hij koeht, ZOphte vereaderine.
Stichting
Zelfstandige Handel en
Industrie.
Gisteravond sprak voor deze
stichting de propagandist B. H. J.
Doppen uit Zwolle over de beteke
nis voor de zelfstandige handel en
industrie voor de landbouw in de
zaal Krijger te Goes. Hij plaatste
de zelfstandige ondernemingsvorm
tegenover de coöperatieve gedach
te en bracht de vraag naar voren,
of het verstandig is de enkeling
uit te schakelen ten gunste van de
gemeenschap.
Redenerend over de eenvoudig
ste vorm van arbeidsverdeling
naar de hedendaagse toestanden
constateerde spr„ dat de vrijheid
en zelfstandigheid de beste eigen
schappen zijn voor een gezonde en
vooruitstrevende boerenstand, han
del en industrie.
Verder: dat onafhankelijkheid
van elkaar niet nodig en zelfs niet
nuttig is en daarom onze samen
leving berust op vrije arbeidsver
deling en dat afwijking van de
zelfstandigheid alleen wenselijk is
of kan zijn om economische reden
en ten behoeve van economische
belangen.
Tenslotte, dat om sociale en
maatschappelijke reden het onge
breidelde coöperatisme een ern
stig gevaar inhoudt voor een op
christelijke grondslag gevestigde
samenleving.
De bespreking, die hierop volg
de, toonde aan, dat er zeker
belangstelling leeft voor deze
kwestie.
Ter afwisseling werden enige
interessante films over de land
bouw in de V. S. en Canada ver
toond.
De voorzitter, ir D. J. v. d. Ha-
tal afnemers volgens vastrechtta
rief steeg van 23.727 tot 29.075.
Zij verbruikten in tot. 17.462.000
kWh. Aan de gemeente Middel
burg werden 3.276.550 kWh gele
verd, aan de grootverbruikers
11.681.000 kWh en aan de detail
verbruikers volgens alle tarieven
21.388.000 kWh.
Op de balans tenslotte staat de
post: oorlogsgeweldschade nog te
boek voor f 953.492.55.
konden worden achterhaald. De
bestuurder van een vrachtauto,
die gistermorgen in botsing kwam
met de tram van Den Haag naar
Leiden, werd op slag gedood. De
Doetinchemse politie heeft een
smokkelauto met 3000 ijzeren
deurknoppen aangehouden en de
chauffeur gearresteerd. Binnen
kort gaat een Franse missie naar
Indië ter bestudering van de han
delsmogelijkheden.
zochte vergadering.
Burgemeester mr W. C. ten Ka-
te gaf door zijn aanwezigheid blijk
van zijn belangstelling.
DE BILT ZEGT:
Meest krachtige, langs de kust
tijdelijk harde wind tussen zuid en
zuid-west. Toenemende bewolking
en op de meeste plaatsen enige
regen. Weinig verandering in tem
peratuur.