Een tocht naar de vlakte van Napoe
op Midden~Celehes.
Inpas huwelijk.
Onderwijzers bepleiten rechtvaardige
Dr Deel bezoekt Madoera.
Napoeland heeft iets van luilekkerland.
Glundere gezichten bij Jaarbeursgebouw.
Fruitïraporteurs contra Minister Mansholt.
Steun Wettig Gezag.
Feestelijke ontvangst in
Wanga.
1 Op patrouille met het
Zij voelen Zich vernederd ko.™en' al moet men niet vragen,
en geminacht. i enorme arbeid daarvoor verzet is.
31
v tifi
Eindelijk bouwvergunning
verkregen.
In gezelschap van vief Kamerleden.
Dinsdag 7 December 1948.
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 2
(Van onze parlementaire
redacteur)
De tocht van de kustplaats Posso naar het landschap Loree in de
Noordelijke Toradjalanden van Midden-Celebes is als de rijstebrij
berg die verwerkt moet worden om In Luilekkerland te komen.
Voor de voettocht naar de To Napoe een van de stammen in dit
teren ze geboeid en lachen harte-
Op de A. R. partijconferentie
van kaderleden in Noord- en
Zuid Holland werden enige vra-
ogen gesteld over het Instituut
lijk om de gebaren van de oude Steun Wettig Gezag. De heer
heer. Hij gaat helemaal op in zijn Duymar van Twist, de promi-
relaas. Hij vertelt niet gewoon, nente figuur van de B.V.L., be-
hij acteert zo levendig, dat zij het antwoordde de vraag, of men
krijgsgewoel kunnen horen en de anti-revolutionair of oud
kogels, die hem door zijn baadje jnan mocht toetreden tot
gebied, had de patrouille vjjf dagen nodig en toch Is de afstand in werden geschoten kunnen zien. i de Nationale Reserve beslist be-
volgelvlucht nauwelijks 50 km. en over „de weg" een goeie 100. Qok de Napoese koelies jonge ke-vestigend. Alleen moet men de
reis, die deze verhalen misschienNat. Reserve niet vergelijken
- mot r)o n V T aa~.*a „„l
Maar Napoeland heeft dan ook
wel iets van Luilekkerland.
De wijn loopt er zo maar uit de
palmen en niemand heeft gebrek
aan eten. In geld omgerekend kost
het leven er een kwartje per dag,
voor twee kwartjes kan je op
grote voet leven en als je hele
maal niets hebt dan vraag je het
nodige maar aan de buren, die zul
len het niet weigeren.
Patrouilles komen in deze afge
legen streek niet dikwijls, maar
als de soldaten komen, worden zij
ook feestelijk onthaald. Dat is niet
altijd zo geweest. Hier en daar
wijst een groep bomen in de ove-' .waren doorgedrongen, kon men ze
zich in huis nog een tijd van het
lijf houden, want de enige toegang
tot de woning bestaat uit een
dunne boomstam, waar treden in
zijn uitgehouwen. Bij gevaar kan
men die trap optrekken dooi de
kleine opening, die als ingang
dient en die ingang kan met spe
ren worden verdedigd. De laatste
veertig jaren is dit niet meer no
dig geweest. Pax Neerlandica. Die
vrede is niet in een handomdraai
tot stand gekomen. De korpo
raal laat zich de verhalen vertel
len door de oude Polite, die zich
in statiegewaad heeft gestoken
voor een kiekje. Ze is nog altijd
kras. En door twee oude districts
hoofden, ook leden van het vor
stengeslacht. Vooral de kepala
van de kampong Alitoepoe weet
nog veel te vertellen, hij is bij heel
wat krijgstochten de belhamel ge
weest en vertelt met zichtbaar
plezier, hoe bang de To Pebato
voor hem waren. De soldaten ver
staan geen woord van het verhaal,
want de oude man spreekt de
plaatselijke Barra-taal. Toch luis-
rigens kale vlakte de plek aan,
waar eens een kampong is ge
weest en de koelies weten te ver
tellen, dat bij een van die oude
woonplaatsen nog de graven zijn
van vier KNIL-soldaten, die in
1905 gesneuveld zijn in een ge
vecht met Napoeërs. Het is een
krijgshaftig volk geweest, voordat
wij hen de vrede oplegden.
Ds Kruyt en dr Adriani, die een
belangrijk deel van hun leven ten
behoeve van de zending aan de
studie van de Toradja's hebben
gewijd hebben hun doopceel ge
licht.
De Toradja's hebben geen ge
schiedenisboeken. Tegenwoordig
heeft de zending overal in hun
land scholen, maar de oudere
mensen kunnen niet lezen en
schrijven, letters waren hier vroe
ger onbekend. Maar de vroegere
gebeurtenissen en lotgevallen van
het volk zijn blijven leven in ver
halen en legenden en die hebben
de zendelingen vastgelegd.
De eerste mens in Napoe was
een vrouw, vertellen de pudjes.
Deze heeft de grond verdeeld on
der haar kinderen. Waar die kin
deren vandaan kwamen is niet
duidelijk. In ieder geval gingen ze
huizen bouwen en werden gehol
pen door apen. Van apen leerden
zij ook de landbouw. Maar voor de
bouw van een huis werd altijd een
mensenoffer gebracht en toen ze
geen slaaf voor dat doel bij de
hand hadden, hebben de Napoeërs
eens een aap geofferd, sindsdien
hebben de apen zich teruggetrok
ken.
Ver in de omtrek waren de Na
poeërs gevreesd om hun krijgs
tochten. De oorlog was wat wij
zouden kunnen noemen een „ge
wijde sport", die koppen opbracht
van verslagen vijanden, voor ge
bruik in de dorpstempel en die bo
vendien onverbrekelijk bij het
leven van de mannen hoorden zo
goed als b.v. hun huwelijk.
In Watoefr.oe wacht de patrouil
le een teleurstelling. Het dorp is
bijna uitgestorven, de mensen
werken ver van hun kampong in
hun velden. Dat wordt geen volks
dans en geen feestmaal. Even bui
ten het dorp is een keurige pas-
sangrahan, een logement van
overheidspersoneel. Het gebouwtje
is blijkbaar sinds lang niet in ge
bruik geweest en de soldaten heb
ben veel moeite om de vleermui
zen, die aan de zoldering hangen,
tot verhuizen te bewegen.
De radja, die in de kampong
Wanga woont, ontvangt de pa
trouille hartelijk en biedt de kor
poraal zijn escorte aan door een
deel van zijn rijk. De radja is een
jonge man, die op de School voor
-Indonesische Bestuursambtenaren
is geweest en keurig Nederlands
spreekt. Hij heeft een knappe San-
gierese vrouw en een groot huis
op palen, dat bestaat uit drie ge
deelten achter elkaar, een hoofd
gebouw, een corridor en een ach
terhuis waar het huishoudelijke
werk wordt verricht.
Het huis en ook de eenvoudige
meubelen zijn gemaakt van grof-
bevverkt hout en vormen naar on
ze begrippen een schamel geheel
maar vergeleken bij woningen van
zijn onderdanen is het toch wel
vorstelijk. Die onderdanen bren
gen de dag door in de openlucht,
op de velden. Als nachtverblijf
hebben zij een paalwoning, die vol
gens tentmodel gebouwd is, met
ook voor het eerst horen, luisterenmet d<: B-Y-L- Deze eerste zal
aandachtig m oorlogstijden een onderdeel
Ter ere 'van de radja en de v0!'.men van het leger. De vrij-
I „kompenie", zoals het leger hier wilhgers moeten opkomen zodra
- - - - er oorlogsgevaar aanwezig is.
De B.V.L. was niets anders dan
I K. N, I. L, in Toradjaland. I nog altijd heet, brengt de sehool-
11 jeugd een serenade. Minahassers
1 j van de zending hebben ook hier de
I, J bekende fluitorkesten ingevoerd.
*^iiM iiiiiiiitiiiiiiiiiiHiithiHmiiiitHiiNitiinmiiitiitiimiiiitiiitiir7 Meisjes in korte witte jurkjes of
een en al schuin dak, waardoor
zijmuren overbodig zijn. Doordat
het huis op palen staat kunnen de
aardgeesten niet binnenkomen en
als vijanden vroeger in het dorp
gekleed in de landsdracht met
hoofdband, en jakje en lange rok
uit boombast, blazen met ernstige
gezichten op hun bamboe-dwars
fluiten.
De korporaal, die zichzelf graag
hoort spreken, dankt met een lan
ge toespraak in het Maleis, dat
door de schoolkinderen verstaan
wordt. En dan begint de dans.
Twee jochies slaan op een kleine
trom en een koperen bekken,
mannen en vrouwen vormen de
hand aan hand kring om deze mu
ziek en stappen met eentonige
danspassen steeds maar rond, ter
wijl zij weemoedig klinkende lied
jes zingen. De soldaten trekken
hun schoenen uit en doen mee. De
maan verbleekt in het glorende
daglicht voor de dansers naar
huis gaan.
Drieling geboren.
Zaterdag j.l. werd het echt
paar W. C. BruinenOudshoorn
te Honselerdijk verblijd met de
geboorte van een drieling, n.l.
twee meisjes en een jongen. Te
zamen wogen de kinderen direct
na de geboorte niet meer dan
zeven pond.
De toestand van de moeder is
goed en die der kinderen be
vredigend.
een soldaat met een geweer en
5 patronen. Men kan, aldus de
ze krasse generaal, b.v. een
dam-, schaak- of wielrijders
bond proberen warm te maken
voor de Nat. Reserve. De B.V.
L. kan men dit niet.
Als Nederlander is men ver
plicht om de regering te steu
nen in troebele tijden. Daarom
is aanmelding bij het Insttuut
Steun Wettig Gezag geboden.
Het psychologisch juiste mo
ment was echter z.i. reeds voor
bij.
De methode van aanwerving
is fout. In rustige tijden denkt
men er niet aan om 200 uur per
jaar te verliezen aan militaire
training.
Als er thans binnenlandse on
lusten zullen uitbreken, zal de
regering minstens 100.000 man
nodig hebben. Nu heeft zij er
nog geen een. De vergadering
ging geheel accoord met deze
zienswijze. Een wezenlijk ver
schil tussen S.W.G. en B.V.L.
zit hierin, dat het laatste insti
tuut uitsluitend te maken had
met binnenlandse vijanden. De
S.W.G. richt zich tegen een be
volkingsgroep, die gesteund
wordt door een buitenlandse
mogendheid. Het instituut S.W.
G. is het beste te vergelijken
met de Engelse Home-Guard,
een volksleger, dat in de oorlog
voortreffelijk dienst heeft ge
daan.
J zeide de heer Bothof, welk een
(Van onze Utrechtse
correspondent).
De stad Utrecht, die de laatste
weken herhaaldelijk protestverga
deringen binnen haar poorten ont
ving, was Zaterdag getuige van
een grootscheeps congres, dat de
Algemene Nederlandse Onderwij
zers Federatie (ANOF) had be
legd. Op dit congres kwam de sa
larispositie der onderwijzers ter
sprake. Geen wonder dat de be
langstelling zeer groot was. Niet
alleen stroomden de Tivolizalen
vol, ook de Schouwburg moest af
gehuurd worden. En nog stond
men schouder aan schouder, in
alle gangpaden.
Onder de aanwezigen bevonden
zich de leden der Tweede Kamer
Roosjen, Lucassen en Gortzak.
Minister-president Drees en zijn
I een spelletje met de onderwijzers)
'kunnen wij niet duldên, verklaar
de hij. Het rechtsherstel is nog
niet eens volledig verkregen of de
pogingen om qns verder te ver
drijven van de plaats die ons rech
tens toekomt worden hervat. Het
is „bij de rode spinnen af", meende
...hij want de gevolgen zullen niet
Nu blijkt echter, dat de rege-uitblijven. Wanneer men het aan-
ring niet verder wenst te gaan. tal onderwijzers in Nederland op
Van een indertijd gedane toezeg- 40.000 stelt, dan zijn er jaarlijks
ging, volgens welke de wijzigingen 11600 jonge mensen nodig om de
in de ambtenaarssalarissen gelijk- pensioengerechtigden op te van-
tijdig en evenredig voor de onder-gen. Doch op 1 September 1948
wijzers zouden gelden, schijnt de bevatten de hoogste klassen van
minister zich niets te herinneren.
Inderdaad is deze toezegging niet
op schrift vastgelegd, doordien en
kele regeringsvertegenwoordigers
er toen uitsluitend om techni
sche redenen tegen waren.
De heer Bothof toonde met de
nodige stukken aan, dat de toe
zegging in 1946 wel degelijk is ge
geven. Doch ook al zou dit niet
gedaan zijn, dan nog ware een ge
lijke behandeling voor ambtenaren
en onderwijzers vereist.
TAAI VERZET AAN
GEKONDIGD.
Toen de heer Bothof ging be
togen, dat de onderwijzers recht
ambtgenoten van Onderwijs en I hebben op een betere behandeling,
Binnenlandse Zaken, die eveneens sprak ongeveer de hele vergade-
t ring me|. hem mee. Van alle kan
ten hoorde men bijvalsbetuigingen,
soms gevolgd door een langdurig
ter van de Kath. Onderwijzers-applaus. Wij willen van het gezeur
vereniging opende de zitting met J af, zei de spreker. Terwijl anderen gres zijn bezwaren. Deze motie is
de woorden „Grauw is de dag enautomatisch hun salarispositie ter kennis gebracht aan de rege-
waren genodigd, hadden bericht
van verhindering gezonden.
De heer W. Wiltschut, voorzit-
alle kweekscholen tezamen 1531
leerlingen. Daarvan vallen er nog
af, zodat het tekort telkens groter
wordt. Maar hoe wil men ook de
onderwijzersstudie aanmoedigen
wanneer de bezoldiging zo slecht
blijft!
De onderwijzer voelt zich ge
minacht en vernederd door zijn
regering. Moeten deze miskende
en met wrok geladen mensen de
grondslag leggen voor de opvoe
ding van het volk De enkele mil-
lioenen, die de regering wenst uit
te sparen, wegen niet op tegen het
onrecht dat de regering de Neder
landse jeugd aandoet. Wij hopen
langs vredelievende weg tot resul
taat te komen, zo besloot de heer
Zevenbergen zijn toespraak, maar
lukt dat niet, dan zullen we de
zelfde weg van 1946 volgen, de
weg van taai en langdurig verzet.
In een motie vervatte het con-
ring en aan de leden der Staten-
Generaal.
wazig de horizon in het Westen", verbeterd zien, moeten wij telkens
waarmede hij letterlijk de weers- met ons vingertje omhoog om ons
gesteldheid en figuurlijk de sala- recht te vragen. En wanneer we
rispositie bij het onderwijs om- dan na lang gesmeek krijgen wat
schreef. ons toekomt, merkt men bij de
Op deze zaken werd nader in- volgende achteruitzetting op
gegaan door de heer D. P. Bothof, I „Daar heb je die lastige onderwij-
directeur van de Ver. van Chr. zers ook weer, die zijn nooit te-
Onderwijzers en secretaris van vreden!"
ANOF. Deze maakte duidelijk, datMoeten wij sober leven Goed, I
er in 1946 veel voor de onderwij- maar dan ook allemaal, dan niet De H°S0
zers is bereikt. Niet slechts de alleen de onderwijzers 'onder de van 'le Kroon, dr ®eel> vertrok
colonicvnfrnlinrf Irrootr Vlpr7i OTÏ 1 n Cf clnnlif a fii/lori lofnn V\1 llrlrnri wlstcroclltciul PGP VllGEftllllT OOI"
beurzen gepasseerd zijn eer dat
gebouw er staat. Doch ook al is
de Vredenburgbebouwing voorlo
pig niet voltooid, zodra de hal ge
reed komt, zal de Utrechtse Jaar-
beurs beter geoutilleerd zijn dan riee prijs uitkomt.
welke andere Jaarbeurs ter we
reld ook.
Want deze hal biedt alle ge
wenste voordelen. Zij ligt nabij het
station en krijgt een railverbin
ding met het spoorwegemplace
ment. Langs de gevel worden per
rons gebouwd en tot in de hal
kunnen treinen doordringen. Dit
geldt ook voor de scheepvaart.
Zelfs flinke kustvaarders zullen
via het Merwedekanaal waar
aan de hal gelegen is de ruimte
kunnen binnenvaren. Deze haven
bieit het voordeel, dat goederen
in de expositiehal zelf worden ge
lost. Drie hefkranen, waarvan de
grootste vijftig ton kan verplaat
sen, zorgen voor het overbrengen
Zo zal de nieuwe machinehal van de Jaarbeurs aan de Croese-
laan er uit komen te zien.
(Van onze Utrechtse
correspondent).
In jaren hebben de gezichten
van van commissarissen en direc
tieleden der Koninklijke Neder
landse Jaarbeurs niet zo vrolijk
gestaan als Vrijdag, toen deze he
ren konden mededelen, dat de mi
nisterraad zjjn goedkeuring heeft
verleend aan de bouw van
grote hal op het terrein Croese-
laan te Utrecht.
Het ging er voor de Jaarbeurs,
die in het herrezen vaderland een
zeer stevige plaats bleek te heb
ben veroverd, al benauwder uit
zien. Het gebrek aan expositie
ruimte kon aanvankelijk even
worden opgevangen door de in
richting van noodgebouwen op het
nieuw verworven terrein aan de
Croeselaan. Hier werden de grote
stukken ondergebracht; het
„kleingoed" bleef in de vaste ge
bouwen op het Vredenburg uitge
stald.
Maar ook na annexatie van het
nieuwe gebied hielden de moeilijk
heden aan en er ging geen enkele
beurs voorbij, of honderden aan
vragen moesten terzijde worden
legd. Het Jaarbeursbestuur kwam
met bouwplannen en zette aan de
verschillende ministers uiteen
welk een groot belang op het spel
stond. Alle bewindslieden gaven
toe dat er inderdaad van 'n groot
belang gesproken kon worden,
doch zolang er nog belangrijker
zaken waren, kreeg de Jaarbeurs
geen kans.
Totdat de ministers van Econo
mische Zaken en van Wederop
bouw zich in gunstige zin uitlieten
over de verlanglijstjes van de
Jaarbeurs. Dat was in October en
bjjna begon men wederom te vre
zen, dat uitstel zou volgen. Plotse
ling is echter nèt voor Sint Ni-
colaas de toestemming afgeko
men. Aan de bouw van de enorme
machinehal is prioriteit verleend.
Dit betekent natuurlijk niet, zo
verklaarde dr F. H. Fentener van
Vlissingen, voorzitter van de raad
van beheer der Kon. Ned. Jaar
beurs, dat we morgen de eerste
spade in de grond kunnen steken.
Wij moeten nu een tweede aanval
op de regering doen en wel met
het oog op de financiering. Want
de overheid zal ons een weinig be
hulpzaam dienen te wezen, waar
we voor kosten komen te staan,
die zeker het viervoudige vragen
van hetgeen vóór 1940 nodig was.
De nieuwe hal vergt een kapitaal
van negen millioen gulden aan
bouwkosten. Met de voltooiing
van het werk zijn jaren gemoeid.
We hopen het eerste deel van df
hal in 1951 klaar te krijgen.
„Feeling".
Een eigenaardigheid van di
verse na-oorlogse ministers is,
dat ze neiging hebben zich los
te maken van de werkelijkheid.
Minister Scherm.erhorn wilde
een grote plaats zien ingeruimd
aan de FANTASIE. Vooral met
betrekking tot Indië.
j Die fantasie is, goed be-
schouwd, de bron geweest van
al de ellende die we de laatste
jaren hebben meegemaakt, één
der oorzaken van het sneuvelen
van zoveel Nederlandse solda
ten.
Minister Jonkman was van
hetzelfde hondje gebeten.
Minister Mansholt spreekt niet
van fantasie, maar van „FEE
LING". Nu is feeling een zaak
van betekenis. Maar enige voor
zichtigheid ia toch gewenst.
In de Kamer werd bezwaar
DE JAARBEURS AAN DEOemaakt, dat de minister zich
SPITS Iwat de melkprijzen betreft,
Naast de plannen voor de hal! lYf
heeft het Jaarbeursbestuur nog }LOU&en 9e~
™SrTe^rdeTehoVuw Tablet1 Toch' «"nister,
Vredenburg. Er zullen ettelijke m™L™?".?l?ïn.ïer!!*?njn9
„feeling" wezen uit, dat de prijs
lager kon zijn dan het L.E.I. be
rekende.
Eigenaardig, was het antwoord,
dat uw „feeling" altijd op een
Er zijn mensen, die menen,
dat ook de fiscus zo haar „fee
ling" hfeft.
Het kan zijn. Maar voorzich
tigheid blijft gewenst.
van de zwaarste stukken.
Het laatste voordeel is de uit
nemende verbinding met de snel-
verkeerswegen rondom Utrecht.
De regering heeft haar mede
werking toegezegd bij het verkrij
gen van tijdelijke ruimte. Op de
komende beurs, waar tien ver
schillende landen aan zullen deel
nemen (o.a. West-Duitsland) is
door het aanbrengen van galerijen
in de Beatrixhal reeds meer ruim
te beschikbaar.
Eis tot schadevergoe ding van zes millioen.
Tussen de Nederlandse impor-16.000.000 gulden moest terugbe-
teurs van groente en fruit en detalen,
minister van landbouw en voedsel-
salarisregeling kreeg herziening
maar ook kwamen de onderwijzers
in een passender positie, nu zij
naast de ambtenaren werden ge
plaatst. Van volledige bevrediging
kon destijds geen sprake zijn. De
achterstand was niet onmiddellijk
overbrugd; maar men had althans
een goede basis voor het nemen
van verdere stappen verkregen.
Tussen overheid en onderwijzers
was een godsvrede tot stand ge
slechte tijden laten bukken.
Vertegenwoordiger lopige federale regering met grote
belangstelling de ontwikkelingen
op Madoera op staatkundig, eco
nomisch en sociaal gebied volgde
en steeds blijft gadeslaan en ten
volle bereid is de jonge Negara
Op hetzelfde aambeeld hamerde een ééndaags bezoek naar Madoe-
de heer A. C. Zevenbergen, voor-ra. Hij werd vergezeld door vier
zitter van de Ned. Onderwijzers-Kamerleden, n.l. de heren van der voort te helDen
vereniging Hij zette helder uiteen 'Goes van Naters, Tilanus, Meye- te steunen en voort te heipen,
veieiugiug. nij zeiue uciuei uiteen, waar dit nodig en moeelllk IS.
dat men in 1946 kon verwerven nnl< en Korthals,
wat ontbrak maar dat het er,
thans om ging te behouden wat Tijdens een officiële lunch _ten
men bezat. Het onrecht dat de on
derwijzers andermaal zal worden
aangedaan (ook in de periode
19201928 speelde de overheid
huize van de Wali Negara, Tja-
kraningrat, te Pemakasan, waar
vele autoriteiten verzameld waren
verklaarde dr Beel, dat de voor-
Feuilleton.
XXII.
Intussen verstreken de maan
den.
Bittere maanden die achteraf
denken deden aan een nachtmer
rie. Langzaam gingen de dagen
door, slap en ondervoed, prik
kelbaar van nerveuse spanning,
I nog stikdonkere nacht.
Ook het kleding- en schoeisel-
vraagstuk was var. de eerste
rang. Dat men niet bezweek, on
der al die zorgen, was dat geen
groot wonder? O ja, er waren
wel mensen voor wie 't water
reeds over de lippen was geko-
door C. M. VAN DEN BERG-
AKKERMAN.
53) o—
In gedachten verzonken ging
Ingena op de middag weer naar
haar eigen woning. Ze hoorde
't keuvelen van de kinderen
niet, ze dacht slechts aan
't goedhartige gelaat van moe
der Leentje en aan die ouwe
trouwe handen, die ze had moe
ten kussen. De tragiek van dit
leven greep haar sterk aan
waarom moest moeder nu ver
vallen van gebrek, na een leven
van hard werken?
Moesten Mina en zij haar zó
heen zien gaan?
Het zou zo geweest zijn, als er
niet dat andere was, dat heer
lijke, waardoor moeder toch te
be riiden was boven velen.
j sneeuw was nog niet van
eiden verdwenen, toen moe
der Leentje begraven werd. Er
was geen kist beschikbaar: in I 't gras eten toe waren? Zoversprekelijk diepe verlangen naai
moe van 't vele piekeren en men. Een vreemde ziekte, die
tobben. Het geknoei met de men hongerbof noemde, lag
zeurige noodkacheis. die't kleineangstaanjagend dicht op de loer
beetje brandstof m een omme-jen had reeds vele slachtoffers
zientje verzwolgen maakte dik- gemaakt
wijls radeloos. O, en dan die el-1 En nog altijd moest men de
lendige bieten; ze werden ge-'gehate bezetter dulden, moest
kookt, gebakken, geknepen, ge-1 men ze zien gaan in de straten,
perst, en het sap tot stroop met hun dikke goed-gevoede
corpus. Alleen de gedachte, dat
't spoedig met hun macht zou
zijn gedaan, was balsem op de
schrijnende wonden.
verdampt. Stroop, met een gron
derig smaakje, dat gecamou
fleerd moest worden met aller
lei middeltjes.
De grauwe vieze pulp werd
als een kostbare lekkernij ge
bakken met een schimmetje
donkerbruine olie. 'tWerd ge
geten als een tractatie. Het
voedsel vraagstuk was allang
geen vraagstuk meer, men leed
eenvoudig honger. Hadden de
moffen niet beweerd, dat ze j gen verzetten,
weg zouden gaan zodra wij aan Ze kenden beiden het onuit-
t'.vaalf jaar. Hij ging mee op
eten uit en op zoek naar brand
stof. De laatste weken echter
scheen hij energicloos. Slap en
bleek lag hij dikwijls in een
grote stoel, had veel huilbuien
cn klaagde voortdurend over ri.6
honger. Jan had er minder last yan deze ver3chillende
volkeren, georganiseerd in staat-
waar dit nodig en mogelijk is
Dr Beel zeide,. dat op Madoera
evenals in de andere reeds ge
vormde staatkundige eenheden
duidelijk is gebleken, dat de be
volking de Indonesische, nationale
bewustwording niet heeft willen
uitleven in een roes van schone
leuzen.
„Het volk van Madoera heeft
begrepen, dat de ontwaking van
het nationale bewustzijn niets te
kort behoeft te doen aan de eigen
sfeer en de eigen beschaving van
de verscheidene, Indonesische vol
keren. Terecht heeft het ingezien,
in een nauwe samen-
van.
De scholen, die voortdurend
gesloten waren wegens brand
stofgebrek, gaven onvoldoend
onderwijs; alleen de. voornaam
ste vakken werden een beetje
bijgehouden.
Vele kinderen liepen bedelend
langs de deuren cm een aard
appel of biet te bemachtigen;
zo kregen ze weieens ergens een
overgeschoten prakje of 'n bo
terham. Vooral bij de boeren,
Mina en Ingena waren veel in de nabijheid van de stad,
bij elkaar. Moeder had vóór ze
stierf hun handen ineengelegd
en zij hadden dat gebaar begre
pen. Als zusters spraken ze
elkaar moed in, haar onver
woestbaar geloof groeide en
verdiepte zich en deed haar ber-
een papieren krat zette men i scheen 't nu
'tiijk op de baar. Een kleine -*• wat dat
inderdaad gekomen! hun man, die ze trouw waren
riijk op de baar. Een kleine -+■ wat dat betreft, konden ze
stoet volgde slechts, voor be-dus gerust vertrekken,
grafenissen was deze winter I Gelukkig kwam er enige uit-
weinig belangstelling. Er stier- j komst. Het Zweedse Rode Kruis
ven deze winter zoveel oude bracht een heerlijke lafenis,
mensen de laatste weken. i Welk een kostbare lekkernij
En zo|n onopvallend, oud we- was een sneetje wittebrood met
•luwvrouwtje och, wat was'een dun laagje geurige marga- niet moeilijk, maar de drie jon-
daaraan verloren? Men worstel- 1
in alle dingen. Hoe levendig
vertelden zij hun kinderen van
hun vader daar in dat verre
vreemde land. Zij moesten een
voorstelling van nem hebben,
die in hun wezen gegrift was.
Voor Mina's oudsten was dat
ae slechts om eigen lijfsbe
houd....
rine. Bestond er werkelijk nogi gere kinderen hadden weinig
iets heerlijkers op de wereld?of heel geen herinnering.
'tWas een lichtpuntje in een Mina's oudste, Leo, was nu
was nog wel wat te bemachtigen.
Menige boerin had voor een
overgeschoten prakje een vaste
klant.
Naarmate de dagen gingen
steeg de nood in menig gezin.
Sommige mensen hadden zelfs
geen energie meer, om zich nog
op straat te vertonen. De ge
heime blaadjes gingen echter
van hand tot hand en werden
gretig gelezen. En dag aan dag
bad men, hoopte men op uit
komst.
De Hervormden en Gerefor
meerden hielden iedere week ge
zamenlijk bidstond. De diensten
waren steeds goed bezocht en
gesterkt keerde men na afloop
weer naar huis terug.
(Wordt vervolgd.)
kundige eenheden, welke uitmun
tend geschikt zijn om de eigen
belangen te behartigen en de eigen
cultuur te handhaven, de beste
en waardigste eenheid ligt voor
geheel Indonesië, namelijk in de
Verenigde Staten van Indonesië,
opgebouwd op federale grondsla
gen en steunend op het beginsel
van gelijkwaardigheid der delen".
Spr. betreurde het, dat dit be
grip en inzicht nog steeds niet
voor geheel Indonesië aanvaard
is.
Wij kunnen noch mogen ons
hierdoor laten weerhouden om de
arbeid thans spoedig te voltooien
in het welbegrepen belang van
land en volk".
„Ik behoef u niet te zeggen,'
hoeveel werk nog moet worden
verzet om dit te verwezenlijken.
Wat nog kort geleden bijna on
mogelijk scheen, zal thans, zij het
met zeer grote inspanning van
alle betrokken instanties, kunnen
gelukken".
voorziening is een diepgaand ver
schil over de terugbetaling van
een bedrag, dat niet minder dan
6.000.000 gulden beloopt.
Er wordt sinds 1946 fruit ge
ïmporteerd uit België en om in
het kader van de Benelux de
prijzen, die in België lager wa
ren dan hier, gelijk te schakelen
was er van regeringswege be
paald, dat het verschil tussen
de Belgische prijs en een mi
nimum Nederlandse prijs van
25 cent per kilo door de im
porteur gestort moest worden
in het Landbouw-crisis-fonds. Dit
leverde sinds 1946 het niet onaar
dige bedrag van f 6.000.000 op.
Hiertoe werd de prijs iedere
dag door het bedrijfschap voor
groenten en fruit vastgesteld en
dat was dan de prijs, welke de
importeur aan zijn Belgische
verkoper mocht overmaken.
Uiteraard waren deze prijzen
aan schommelingen onderhevig.
Had dus een importeur voor een
bepaalde prijs gekocht in over
eenstemming met de vastgestel
de dagprijs, dan kon het ge
beuren, dat de volgende dag,
wanneer de goederen over de
grens kwamen, de prijs lager
lag en dan bepaalde het bedrijf
schap rustig, dat de importeur
die lagere prijs mocht overma
ken. De Belgische verkoper
kreeg in dat geval dus minder
betaald, dah overeengekomen
was.
Dit had natuurlijk tal van on
aangenaamheden tengevolge, als
deze, dat verschillende Nederl.
importeurs in België niet meer
terecht konden.
Nu kocht enige tijd geleden
de importeur H. v. D. uit Am
sterdam honderd ton appelen
in België tegen de dagprijs van
4.50 (Belg. francs).
Na enkele zendingen zakte de
prijs tot Belg. fres. 2.50 en on
danks alle pogingen de ge
hele partij w.as nog niet over
mocht deze importeur voor de
rest van zijn zending slechts
fres. 2.50 overmaken, terwijl de
koopsom was vastgesteld op
fres. 4.50.
Deze importeur nam in arren
moede een Amsterdams advocaat
in de arm, die bij het bedrijfschap
op billijkheidsgronden betoogde,
dat dit toch niet aanging.
De zaak kwam voor het scheids
gerecht, dat tot de conclusie
kwam, dat het bedrijfschap in dit
geval de heffingen had terug te
storten, toestemming moest ver
lenen om de transactie op basis
van fres 4.50 af te werken en
Met ingang van 1 December is
het hoofd van de Legerfilmdienst,
de kapitein in buitengewone
dienst H. Alsem van zijn functie
ontheven en eervol uit de militaire
dienst ontslagen.
Geen misthoorns
nodig
„De Wolkenridder", het
personeelstijdschrift van de
K.L.M. vertelt de volgende
vermakelijke historie:
Het gebeurde dezer dagen,
dat V.V.O. (de Verkoop Ver-
voer-Organisatie van de K.
L. M.) de Inkoop Organisatie
opdracht gaf twee miskoffers
aan te schaffen.
Degene die deze opdracht
doorgaf aan de betrokken
afdeling in Amsterdam,
bracht deze koffers in ver
band met mist en bestelde
dus 2 mistkoffers.
Wat? zei Amsterdam, mist
koffers? dat is natuurlijk een
schrijffout, ze bedoelen mist
hoorns. En zo geschiedde het,
dat Amsterdam aan V.V.O.
een brief schreef, dat men
van oordeel was, dat V.V.O.
het best buiten misthoorns
kon stellen en dat de op
dracht dus niet doorging
Dit laatste op grond van het
feit, dat bedoelde advocaat had
ontdekt, dat de handtekening
van de minister van Landbouw
aan het Besluit Voedselvoorzie
ning, waarbij dit werd geregeld,
ontbrak.
De zaak was daardoor van
billijkheidsoverwegingen in de
sfeer van rechtsgeldigheid ge
komen.
Het is bekend, zegt de Maas
bode, dat de minister van Land
bouw overwoog, de 6 millioen
maar terug te betalen aan de
importeurs.
Na een bespreking met het
bedrijfschap voor groente en
fruit schijnt men hiervan te zijn
teruggekomen.
Intussen is het bedrijfschap van
de uitspraak van het scheidsge
recht in hoger beroep gegaan
bij de minister van Landbouw.
Als de minister vandaag zijn
uitspraak in hoger beroep zal
hebben gedaan, zal waarschijn
lijk een beroep op de gewone
rechter worden gedaan.
Amerikaanse geschenk
zendingen op „Noordam"
naar Nederland.
Vrijdag vertrekt de „Noor-
dam" van de Holland-Amerika-
lijn met bijna 500 kisten hulp
goederen, een geschenk van
Amerikaanse organisaties, naar
Nederland.
Onder de meer dan 80.000 ton
wegende lading, die door de
„United Service to Holland"
aan boord is gebracht, bevinden
zich geschenken, die voor Sint
Nicolaas in Nederland hadden
moeten aankomen, doch die door
de staking der havenarbeiders
vertraging hebben ondervonden.
De goederen zijn door 17
organisaties bijeengebracht, een
geschenk van drie Amerikaanse
steden, die Nederlandse steden
geadopteerd hebben.
Nederland en België.
Minister van Maarseveen naar
Brussel.
Op 18 December zal de Ne
derlandse minister van Binnen
landse Zaken, mr J. H. van
Maarseveen, in Brussel zijn
Belgische collega Vermeylen
ontmoeten. Bij deze ontmoeting
zal getracht worden om in het
kader der Benelux-gedachte
toenadering te vinden op staats-
en administratief-rechtelijk ge
bied tussen beide landen.
Minister Van Maarseveen zal
vergezeld worden van de secre
taris-generaal van zijn departe
ment, dr M. J. Prinsen, de
raadsadviseur mr J. M. Kan,
prof. C. W. de Vries en mr F.
R. Mijnlieff, chef afd. openbare
orde en veiligheid van het de
partement van Binnenlandse
Zaken.
Belastingverhoging in
Frankrijk verwacht.
Vandaag komt het Franse
kabinet bijeen teneinde te óver
wegen, hoe de belastinginkom
sten kunnen worden verhoogd
om de begroting van volgend
I jaar in evenwicht te brengen.
In welingelichte kringen voor
spelt men, dat de staat mins
tens 25 pet. meer aan belasting
zal moeten ontvangen dan dit
jaar, dat reeds een recordjaar
sten betreft. Zakenlieden zijn
was wat de belastingontvang-
echter van mening, dat voor een
sluitende begroting de belas
tinginkomsten met 70 pet. moe
ten worden verhoogd, hetgeen
zij echter onmogelijk achten.
