Zal dit jaar K 22000 Zeeuwse wegen rijden nog op de IKOU Huishoudelijk werk is niet saai GRIEP Bouwondernemers verhieven hun stem. Biec den Dcaaiec m Gasfabriek te Zierikzee werd zwaar beschadigd. wf\ Jk 8 m Provinciale Griffie zorgt voor afgifte van nummer- en rijbewijzen. "AKKERTJES „Overheid, ga niet voort op deze weg!" Toch 't eerste bedrijf, dat weer gas leverde. 1 Wï Wfi msmA f»81 iH m m ^8^8 H S m m Dit jaar 1500 nummer- bewijzen. Belevenisse van Gepensionneerd spoorweg- personeel acht toeslag van 25 pCt onvoldoende. Ziekte in 't gezin Wat brengt de RADIO? Dam-Labyrinth. Zaterdag 20 November 1948 ZEEUWSCH DAGBLAD Het is niet onwaarschijnlijk, dat nog aan het einde van dit jaar of anders toch zeker begin volgend jaar de Provinciale Griffie van Zeeland het nummerbewijs K 22000 zal uitreiken. Deze week wer den ai nummerbewijzen voor motorrijtuigen afgegeven boven de 21700. En die afgifte gaat maar steeds door. Er zyn af en toe weken van niet minder dan 50 tot 60 bewijzen, al komt het ook wel eens een week voor, dat niet meer dan 20 stuks de deur uitgaan. En dat alles, terwijl de auto's nog „op de bon" zijn! u een oproep ontvangt van de ad- bewijsstuk van rijvaardigheid door hen, wier laatste rijbewijs, waarvoor vernieuwing wordt aan gevraagd, vijf jaar of langer is verlopen. Bij verhuizing naar een andere provincie is men verplicht een nieuw rijbewijs aan te vragen. Dit zal, wanneer de nieuwe Wegen verkeerswet in werking treedt niet meer nodig zijn Voor Nederlanders, die in het buitenland wonen, maar meestal op de Nederlandse wegen rijden (vooral in Zeeuwsch-Vlaanderen van belang), geldt een bijzondere regeling. Zij moeten een rijbewijs aanvragen aan één der Neder landse verkeersbonden en ontvan- Even wat cijfers. Het eerste nummerbewijs, dat in 1948 werd uitgereikt, was K 20462. Dit jaar komen er dus zeker 1500 nummers bij. Dht is nogal wat in vergelij king met het oorlogsjaar 1942, toen niet meer dan 100 nummer- bewijzen werden afgegeven. Hoe het was in de jaren voor de laat ste oorlog, kan helaas niet worden medegedeeld, omdat bij de brand van 1940 het archief van de Mo tor- en Rij wiel wet, dat op de Pro vinciale Griffie berustte, werd vernield. Dit is ook de oorzaak, waarom weinig kan worden ver teld over de „grijze oudheid" in de wereld der motorrijtuigen van Zeeland. Aangenomen kan wor den, dat het nummerbewijs K 1 in 1906 is uitgereikt en dat tussen 1920 en 1930 de grootste toename viel te constateren. Om alle misverstand te voorko men moet erop worden gewezen, dat de hierboven genoemde cijfers betrekking hebben op alle motor rijtuigen in Zeeland, dus niet al leen op luxe auto's, maar ook op motorrijwielen, autobussen, trac tors enz. Volgens een zeer ruwe schat ting (precies is dit niet op te ge ven, omdat het archief verdwenen is) rijdt nog een derde deel der voertuigen, die nummerborden dragen uit de eerste honderdtal len, op de Zeeuwse wegen. rfoe komt men aan een rijbewijs? Het is niet ondienstig in dit artikel het één en ander te ver tellen over de wijze, waarop een adspirant automobilist of motor rijder zijn rijbewijs en zijn num merbewijs in bezit moet krijgen. Daarover bestaat nogal wat mis verstand, want zeer velen komen op de Provinciale Griffie „even" hun bewijzen halen en dan blijkt, dat zij daar iri eerste instantie niet moeten zijn. Ieder Zeeuw, die in het bezit wil komen van een rij- en een nummerbewijs, dient zich eerst te wenden tot de secretarie van zijn woonplaats, die de hierop betrek king hebbende provinciale veror dening uitvoert. Hij moet daar overleggen zijn bewijs van rij vaardigheid, alsmede (bij eerste aanvraag) een doktersverklaring en twee pasfoto's. De gemeente-secretarie zendt de nodige stukken (met uittreksel uit het bevolkingsregister) door naar de Provinciale Griffie, waar •het nummer wordt toegekend. Rijbewijzen bestaan er in drie soorten, n.l. rijbewijs A, bestemd voor het besturen van alle mo torrijtuigen op meer dan twee wielen, rijbewijs B voor motorrij tuigen op twee wielen 'en rijbewijs C voor motorrijtuigen op twee wielen, waarmede geen grotere snelheid kan worden bereikt dan 30 km. per uur. Dit laatste geval komt tegenwoordig uiteraard spo radisch» voor. Dan zijn er nog de z.g. rijbe wijzen A3 en AT, die slechts be voegdheid geven tot het besturen van speciale voertuigen en offici éél niet gelden voor normale vier- 'ige motorrijtuijigen. Het bewijsstuk van rijvaardigheid. Het blijkt, dat ook nog niet iedereen weet, hoe te komen aan het bewijsstuk van rijvaardigheid. Dat is mogelijk op twee manieren. In de eerste plaats door storting van een bedrag van f 5.op post rekening 124.149 van het Centraal Bureau voor de Afgifte van Be wijsstukken van Rijvaardigheid te 's-Gravenhage en in de tweede plaats door storting van f 10. op postrekening 1 ten name van 's Rijks Schatkist. Als u de eerste en goedkoopste weg volgt, moet u enkele dagen wachten, voordat viseur in het rayon (hier de pro-gen hun bewijs rechtstreeks en vincie Zeeland), terwijl in het kosteloos van het departement tweede geval u op vertoon van!van verkeer en waterstaat. Een het stortingsbewijs direct naar de internationaal rijbewijs kan rijksdeskundige kunt gaan, die slechts verkregen worden op ver- het examen afneemt. In het eerste toon van het provinciale rijbewijs geval wordt het bewijsstuk toe gezonden en in het tweede geval kunt u het (als u tenminste ge slaagd bent!) direct in ontvangst nemen. Het is in geen geval mogelijk onder overlegging van een mili tair rijbewijs of een rijbewijs, af gegeven in de overzeese gebieds delen of in het buitenland, een Heel vaak komt voor het over- civiel rijbewijs te verkrijgen. Een schrijven van nummers. Dit be hoort tot de bevoegdheid van de Commissaris der Koningin. Het wordt steeds toegestaan, mits vol daan wordt aan twee voorwaar den: overlegging van het originele nummerbewijs en van een schrif telijke verklaring van de oude ei genaar, dat hij met de overdracht accoord gaat. Vernieuwing rijbewijs om de twee jaar. Zoals bekend moet ieder rijbe wijs om de twee jaar worden ver nieuwd. Dan is overlegging van een doktersverklaring niet nodig, j Dat laatste moet wel gebeuren door iemand/ die 65 jaar is ge- worden. Een bijzondere bepaling, die waarschijnlijk alleen in Zeeland voorkomt, betreft de verplichting tot het overleggen van een nieuw militair rijbewijs geldt b.v. alleen maar voor het besturen van mili taire wagens en dan nog in uni form. (Ingez. mededeling, advert.) Snipverkouden ot alleen maar hoofd- en keelpijn? Verwaarloos zo'n kou toch niet, de gevolgen kunnen ernstig xijnl Bestrijdt de infectie daarom direct, neemn ..AKKERTJE' en ga dan vroeg naar bed. „AKKERTJES" bevorderen het transpireren en verdrijven de koorts. Let goed op het AKKER-merkl helpen direct! Loonsituatie chaotisch. Steeds minder werkkrachten. (Van onze Utrechtse correspondent) In Utrecht heeft Donderdag de roep van aannemers en onderne mers in het bouwbedrijf geschald. Een paar duizend vakgenoten in deze branche vulden de grootste zalen in de Domstad om daar zo wel een protest als een waarschu wing te laten horen. Naar de voorzitter van het congres, ir J. J. G. van Hoek uit Leiden ver klaarde, was deze samenkomst belegd op initiatief van de Raad van Bestuur Bouwbedrijf en van de Bedrijfsgroep Bouwindustrie. Veie overheidspersonen en afge vaardigden uit alle taken van de bouwnijverheid waren op he^con- gres aanwezig. De eerste spreker, de heer H. J. L. Klein Schiphorst uit Haar lem, tekende de loonsituatie in het bouwbedrijf, welke naar zijn oordeel chaotisch was. De offici ële instanties stellen lonen vast, waardoor de ondernemer in het bouwbedrijf geen arbeiders kan krijgen, doch waarmede hij bij zijn prijsvorming uitsluitend reke ning mag houden. Het staat er met de ondernemer zelfs zo voor, dat de inschrijving op een bepaald werk hem gevangenisstraf kan opleveren, daar hij onmogelijk werken kan zonder overtredingen te begaan. Een ellendige zaak is de ver minderde arbeidsprestatie van de werknemers. Zij wensen zich niet ten volle te geven voor het vast gestelde uurloon. Ook de moge lijkheden voor degenen die in ta rief werken, zijn beperkt, hetzij tot 10 hetzij tot 25 zodat verschillende arbeiders weten dat zij deze bedragen wanneer zij zich geheel aan hun werk geven reeds hebben verdiend voordat de werkweek ten einde is. Men kan het verstaan, dat de ambitie der werknemers vermindert wan neer deze mensen voor het einde van de week het loonplafond al hebben bereikt. Weliswaar wordt in somige plaatsen een proef ge nomen met tarieven „zonder pla fond" maar dat is slechts inciden- iooi PIET VAN DAMME. Plaatjes van JAAP NONNEKES. 33. De veldwachter had alles opgeschreven en klapte z'n boekje dicht. „Je zult er wel meer van horen Pieter Hendrikus Bol", zei hij en hij wilde vertrekken. „Wacht nog even Hoekstra", zei de slager. „Pier moet nog drie gulen van je ontvan gen." „Wat?" riepen de veldwachter en Pier allebei verwonderd uit. „Ja na tuurlijk veldwachter", zei de slager en hij moest moeite doen om ernstig te blijven. „Je hebt toch met Pier meegereden en dacht je dat aie voor niets werkt?" De veldwachter trok een gezicht of hij het in Keulen hoorde donderen. Maar Pier was al van z'n verba zing bekomen. „Jae, da's waer ook Oekstrae, drie guide kost ;e dat ritje", zei hij met een blij gezicht. Die slager had hem daar op een goed idee gebracht! Zo merkte Geertje misschien mets van z'n ongelukken. De Vakgroep gepensionneer- den van de Prot. Chr. Bond van Spoor-, Tram- en ander Ver voerpersoneel, kwam te Utrecht in vergadering bijeen ter her denking van het 10-jarig be staan. Aan de voorzitter E. Groenenberg uit Zwolle en de bestuurders J. C. J. Kuiper te Utrecht en B. W. Bello uit Zwolle, die van de oprichting af deel uitmaken van het bestuur, werd dank gebracht voor het vele en belangrijke werk dat zij voor de gepensionneerden ver richt hebben. In verband met de propaganda van zekere zijde werd er nog eens op gewezen, dat het lid maatschap van de bond onver enigbaar is met dat van de z.g.n neutrale bond van gepension neerden. Uit de vergadering werd sterke aandrang op het hoofd bestuur uitgeoefend, om de Re gering nogmaals te wijzen op de nood, die thans nog groter is ge worden als gevolg van de stij ging der prijzen. De 25 pet. toe slag werd dan ook onvoldoende geacht. De bondsvoorzitter, de heer A. Meines, sprak in verband met bovenstaande over de span ning tussen lonen en prijzen, en deelde mede, dat over deze aangelegenheid het laatste woord nog niet is gesproken. De vergadering sprak de hoop uit dat zowel de Regering als de Di rectie der N.S. zullen tonen een open oog te hebben voor de moeilijkheden, waarin de gepen sionneerden verkeren en alsnog een meer bevredigende oplos sing gevonden zal worden. Pagina 4 werkelflk niet beheersen. Zij moet fantasie be- werkzaamheden zijn niet saai ns rijd, dat al die mannen, die zitten, initiatief, tegenwoordig- meer van het ogenblik af dat wü zelf „ooit een vinger in huis uit- heid van geest en geduld; zij moet ons bewust zijn wa wfdtn steken, eens gaan beseffen, dat i beschikken over u groot orga-1 huiswerk volstrekt volwaardig j nisatletalent, over mensenkennis werk is, dat goed en middelmatig en mensenliefde, zij mpet licha- en slecht gedaan kan worden?"melijk taal zijn, handig, netjes Aldus Elka Schrijver ln een zuinig en practisch. Leestafel. De Strijdende Kerk, door A. de Rover. Deel II, Uit gave Jan Haan N.V., Gro ningen. Toen het eerste deel van dit werk verscheen, hebben wij de ze vertelling der Kerkgeschie denis van het Pinksterfeest tot heden, met grote instemming begroet. Onze gunstige indruk is na kennisname van het twee de deel zo mogelijk nog ver sterkt. De schrijver verstaat de kunst om zelfs ingewikkelde episoden uit de kerkgeschiedenis, als de strijd tegen de Arianen en te gen de Pelagianen op zulk een wijze te behandelen, dat het voor een ieder begrijpelijk wordt. Het geheel is één boeiende vertelling. Van veel belang zijn de aantekeningen na elk hoofd stuk, waaruit blijkt dat de schrijver veel studie van zijn onderwerp maakte en die boven dien verhelderend werken. Dit is nu prachtige lectuur voor onze opgroeiende jeugd. Een schier onmisbare bron voor onze jeugdorganisaties. Klavervier, door Gerda Nefkens. Uitgave Jan Haan N.V., Groningen. .Haans bibliotheek voor de jeugd" maakt met dit vrolijke en toch op zijn tijd ernstige verhaal waarvan zowel jongens als meisjes zullen smullen, een goede beurt. Het gaat over een doktersgezin, waarvan de vader tijdelijk naar Indië wordt ge roepen, terwijl de moeder met vier jeugdige gasten, drie meis jes en een jongen achterblijft. Het zijn geen modelfiguren uit een boekje waarmee we hier kennis maken, maar „echte kin deren" met -hun goede en kwa de eigenschappen, die het voor recht hebben dat ze een ver standige en biddende moeder mogen bezitten. We kunnen dit door Eva Bchutz aardig geïl lustreerde boekje hartelijk aan bevelen. (Ingez. mededeling, advert.) Bij kou op borst en keel inwrijven met Dampo. Groten bij griep en ziek- gevoel bovendien 'n „Mijnhardtje" nemen teel en derhalve onjuist. De sa menleving behoort niet te worden beschouwt als een sociaal-econo misch laboratorium. Dus: staak de proeven of voer ze overal in, zodat niet enkele plaatsen oneven redig bevoordeeld worden. ARBEIDERS GEVRAAGD. Wanneer het de regering ernst is met haar wederopbouwpolitiek, zeide de heer Klein Schiphorst, en wil zjj 70.000 woningen per jaar klaar krijgen, dan zal zij ook aan de voorwaarden moeten vol doen materialen en ar beiders. Voor werknemers is het bouwbedrijf momenteel weinig aantrekkelijk; zij zullen öf naar de best bètaalde punten in de bouwnijverheid zoeken öf een an dere bedrijfstak begeren. Zou de regering geen betere loonsituatie scheppen, dan kan-zij haar bouw programma beter een illusie noe men. Het loonbeleid van de Over heid en het door haar ontworpen bouwschema werken althans niet in eikaars richting. De regering wachte niet met het bereiden van een medicijn totdat de kwaal doorgevreten is, maande de heer Klein Schiphorst aan het slbt van zijn rede. Met evenvetl nadruk betoogde volgende spreker, de heer A. C. Mulder uit Oosterbeek, dat inzon derheid voor de burgerpatroon (de kleine aannemer, die zich uit sluitend met burgerwerk bezig houdt) het wachtwoord luidt: meer betalen of geen arbeiders. Sedert de bevrijding zijn ruim 10.000 ge organiseerde bouwvakarbeiders meer naar andere bedrijven over gegaan dan uit deze bedrijven naar het bouwbedrijf werden over- geschreven.De arbeiders komen 't liefst terecht daar waar werken in tariëf mogelijk is. Maar dan zal hij als regel niet bij de aan nemer van het burgerwerk in dienst gaan, want in deze tak komt tariefwerk zelden voor. TE LAGE OPSLAGPERCENTAGES De heer Mulder klaagde even eens over de prijzen voor het klantenwerk en de kleine aanne mingen, die te lage opslagpercen tages op de lonen toelaten. Een onderzoek heeft aan het licht ge bracht, dat deze opslagen gemid deld 82 bedragen, terwijl de in directe bedrijfskosten met een re delijk ondernemersioon en toege stane winst gemiddeld 108 van het productieve loon nodig maken. Derhalve ontstaat een gemiddeld tekort van 26 Van de fabel omtrent de goudverdienende bur gerpatroon blijft niet veel over.' Ongeveer gelijke bezwaren bracht de heer P. C. Zanen uit Heemstede in, die het wegen- en waterbouwkundig bedrijf ver tegenwoordigde. Hij keerde zich tegen de grote verschillen in de inschrijvingssommen, die ontstaan door de mogelijkheid om aan werkkrachten en materiaal te ko men. Weet een ondernemer beslag te leggen op mensen en materiaal dan kan hij dikwijls een laag in- schrijvingscijfer opgeven. Maar de baten van zijn vernuft komen dan niet hemzelf doch zijn opdracht gever ten goede. VERGROTING PRODUCTIE BROODNODIG. Nadat ook de heren H. van der Schaar uit Amsterdam en P. A. de Raadt uit Deventer een onder deel van de problemen hadden be licht, kwam tenslotte de voorzit ter van de Ned. Chr. Bouwpa- troonsbond, de heer J. Blok te Sneek aan het woord. Deze bleef niet enkel bij het belang der aan nemers staan. Hij scijetste de achtergrond van het geval. Laat ons nooit vergeten, aldus de heer Blok, dat de brede massa van het arbeidende Nederlandse tuiging hun beste krachten zul- volk voor het herstel van zijn wel- len wijden. Groot-Brittannië heeft de V. N. doen weten, dat het zijn houding ten opzichte van het Spanje van Franco niet gewijzigd heeft. De handelsovereenkomst tussen Frankrijk en de drie Westelijke zones van Duitsland is gistermid dag te Frankfort ondertekend. zijn vergroting van de netto-pro ductie der bouwnijverheid even nodig heeft als brood, misschien meer dan dat. De minister van Wederopbouw zal het daarheen moeten leiden, dat tegen de laagst mogelijkste kosten voor dit mo ment een maximale voorziening wordt bereikt. Er moet sneller en goedkoper worden gebouwd. De grondoorzaak van de onjuiste gang van zaken is gelegen in het verstoorde evenwicht tussen de hoeveelheid in uitvoering te ne men werk en het beschikbare aan tal bouwvakarbeiders en mate riaal. SAMENVATTING. In deze geest stelde ir Van Hoek aan het eind van de bijeen komst de conclusies vast. Naar zijn overtuiging zou het nemen van de volgende maatregêlen be slist noodzakelijk wezen: Het op korte termijn in over eenstemming brengen van de om vang van het bouwprogramma met de beschikbare hoeveelheden arbeid, materiaal en kapitaal. Het beschikbaar doen komen van gro tere hoeveelheden arbeid, mate riaal en kapitaal. Moge deze duizendvoudig her haalde'noodkreet van het bouwbe drijf goed doordringen tot alle oren, waarvoor zij bestemd is, (tot alle diensten van het over heidsapparaat, die erbij betrokken zijn) tot het gehele Nederlandse volk, aan het welzijn waarvan de ondernemers in het bouwbedrijf als hun dit mogelijk wordt ge maakt met toewijding en over- artlkel in de „Hervormde Kerk waarin zij er naar aanleiding van een opwekking in een radio toespraak, tegen cp komt, dat huishoudelijk werk saai zou zijn en minderwaardig, om dan te vervolgen Het is niet om niets, dat de Prediker vaststelt dat de goede huisvrouw haar gewicht in ro bijnen waard ls en wie zou willen veronderstellen, dat werk, dat zo kostbaar is, ooit saai zou kunnen zijn als het goed gedaan wordt? Is kantoorwerk van de man „saai", als hij het goed doet? Maar op het „goed-doen", komt het inderdaad aan. In een gezin, waar de huisvrouw haar werk saai en minderwaardig vindt, deugt de geest niet! Er komt nog al wat kijken om een goede huis vrouw te zijn! De goede hulsvrouw moet een behoorlijke mate van gezond verstand bezitten, anders kan zij dit zeer veelzijdige bedrijf niet Het is immers een grote kunst om te zorgen dat alles op tijd klaar ls, zo, dat het lijkt, alsof dat allemaal vanzelf gebeurt; om met het huishoudgeld uit te ko men en toch smakelijke maaltij den op tafel te brengen; het is een grote kunst om, juist In deze tijd, te zorgen dat zoveel dat ei genlijk al lang vernieuwd had moeten worden, er toch nog knap en heel uitziet. En de grote kunst van alles is om, niettegenstaande de vele problemen waarmee elke huis vrouw tegenwoordig te kampen heeft, het goede humeur te be- waarvoor ze dienen. Wie stof afneemt en zich daar bij realiseert hoe dankbaar men is de woning te bezitten die men heeft, niettegenstaande de tijds omstandigheden; wie bedden op maakt en daarbij denkt aan het kind dat er 's nachts in slapen moet, wie vaten wast en denkt, aan alle prettige maaltijden dié daaruit genuttigd zijn, dia. kan dit werk toch nooit saai vinden? En er komt nog iets anders bij: in de meeste gevallen leeft ieder toch in een woning, die de eigen smaak, de eigen stijl uitdrukt, die onze eigen woning is. Is het niet een voorrecht te mogen werken ln de omgeving, waar wij werkelijk „thuis" zijn? Hoeveel prettiger dan te moeten werken ln een naar, kaal kan waren, dat zijn stempel drukt optoor, of in een roezen'ioezlge win- het hele gezinsleven. kei, ln een kille, naakte fabrieks- En het vervullen van deze veel j zaal. omvattende taak zou saai zijn i Op duizend-en-één manieren is Nu denkt U misschien, dat het-het werk van de huisvrouw pretti- mn rio ortvalran knnM geen de spreker heeft bedoeld slaat op de werkzaamheden zelf, op het stof afnemen, het bedden opmaken, het vaten wassen en sokken stoppen. Maar al deze ger, waardevoller, interessanter dan van de meesten die buitens huis de kost moeten verdienen. Laat toch nooit meer iemand zeg gen dat dit saai is! Er is een man in het oude stadje Zierikzee, die een hoge positie inneemt en op iedereen neerkijkt. Zelfs heel uit de hoogte neer kijkt. Toch is het een doodeenvoudig man. Het is de kraandrijver van de gasfabriek, die hoog boven zijn stadgenoten zweeft en een onmisbare schakel vormt in de keten van het leven der inwoners. Hjj is de man, die er voor zorgt, dat de gulzige ovens gevoed worden en met hem hebben wij een luchtreis gemaakt boven het moderne gasbedrijf van de gemeente, nadat de directeur de heer J. Baas, ons de fabriek had getoond en er veie bijzonderheden van had verteld. opgerichte gasbedrijf heeft thans twee kamerovens met een capaci teit van 7000 m3 per dag. De derde oven, een retorten oven, is niet in gebruik en zal omgebouwd wor den „Voor de oorlog hadden we hier een kooklerares om het gasver bruik te stimuleren. Dat is nu na tuurlijk nog niet nodig", vult de heer Baas zichzelf aan. EEN NIEUWE GASHOUDER. In Zierikzee heeft alles zich in gesteld op gas. De uitstekende straatverlichting is er een voor beeld van. Jaarlijks neemt de stad dan ook anderhalf millioen m:' gas af. De gasvoorziening is goed, be halve op de spitsuren, dan moet De knop werd vergeten... Wij houden ervan eerlijk te zjjn. Om daar een bewijs van te geven moeten wjj vertellen, dat het ons moeite gekost heeft, aan te ne men, dat het gasbedrijf van de ge meente Zierikzee tot de drie zwaarst door de oorlog getroffen bedrijven in den lande behoorde. Waarom liet ons moeite kostte? Hierom: wanneer we er niet met de neus opgeduwd waren, zouden we geen spoor van vernieling meer gevonden hebben. VERNIELING. En tocht is het heel erg geweest. Dat vernamen wij van de direc teur, die toen hij in 1928 in deze functie trad, de jongste gasdirec- teur in 't land was. „Het begon met een Engels bombardement in 1944, dat als resultaat een brandende gashou der opleverde", vertelde de direc teur. „Daarna kregen we van Decem ber '44 tot Mei '45 regelmatig be schietingen te verduren van de Engelse troepen, die op het toen reeds bevrijde Noord-Beveland zaten. Grote ravage op het bedrijf was het gevolg. De machinekamer werd vernield, een van onze twee gashouders eveneens". De heer Baas zweeg, deed een trek aan z'n sigaar. Boven ons rolde de kolenkraan in onverstoor bare regelmaat. „In die tijd kwa men de Duitsers eens kijken, of er nog een kdhs bestond, om met de gehavende machinerie electrici- teit op te wekken, want ze hadden geen licht. Lang bleven ze niet; de beschietingen waren te hevig. Alsof ze bang waren, dat de En gelsen geen gasfabriek konden vernielen, vulden de moffen de ketels met water en lieten ze stuk vriezen. En blijkbaar was dat nog niet mooi genoeg, want tenslotte kwamen ze op 't idee om de halve hectolitermaten met springstof gevuld in de grond te graven en op een bepaald moment met-een- druk-op-de-knqp het hele bedrijf te laten springen. Die druk kwam echter niet, wel kwam de capitu latie, waarmee tevens een einde kwam aan de beschietingen; de knop werd blijkbaar vergeten EEN DER ZWAARST GEHAVENDE IN 'T LAND. „Een zeer goed voorbeeld van vergeetachtigheid". „Dat wel, maar 't nam niet weg, dat het bedrijf tot de drie zwaarst ge havende in ons land behoorde. De ketels waren stuk, de gashouders de machinekamer vernield'.'. De opsomming werd nog voortgezet en wij keken het raam uit naar de genoemde onderdelen van het bedrijf als om te controleren, of ze toch werkelijk weer in orde waren. „Dat zijn ze. Maar vraag niet, wat het ons heeft gekost! Toen wij na de evacuatie hier weer terug kwamen, zijn we er direct opgevlogen. Met man en macht is er gewerkt". En trots vervolgt de directeur: „We behoorden tot de zwaarst beschadigde, maar we waren de eerste fabriek in 't hele land, die weer gas leverde!" ,,'t Was welis waar allemaal provisorisch, maar de teruggekeerde evacué's konden weer koken". Het bewijs, dat de burgerij en spec al de huisvrouwen, dit waar deerden ziet u hier, en de heer Baas draait zich om naar een fraai gedenkraam, geschonken door de huisvrouwen van Zierik- e. ALLES GEMECHANISEERD. Een ogenblik later lopen we in gezelschap van de directeur over het bedrijf, wringen ons tussen balken en stangen door, klauteren op ladders en zien hoe de heer Baas allerlei mechanismen met een handomdraai in beweging zet. Alles is gemechaniseerd", merkte hij op. „Kolensjouwers hebben we niet meer, de transportkraan heeft ze vervangen. Die kraan ge bruiken we niet alleen voor de fabriek. Bovendien voor het laden en lossen van schepen. Dertig ton per uur verzet zo'n ding". Het modern ingerichte in 1857 de reservé aangesproken worden en die is, doordat een gashouder in gebruik is, slechts 30 van 't verbruik, terwijl dit 70 moet zijn. Er zal een nieuwe gashouder komen. „Wanneer? Ja, nou vraagt u teveel", zegt lachend de heer Baas. „We krijgen er een van een bij zonder systeem. Een z.g. sohroef- gashouder. 't Ding schroeft zich zelf uit de grond en heeft geen ombouw meer nodig. De capaci teit zal voorlopig 3000 m' zijn, maar kan verhoogd worden tot 6000 m3. Dan komen we krap aan de 70 reserve". Deze gashouder, waarvan er nog slechts enkele in 't land zijn, zal nog wel even op zich laten wachten, begrijpen we. We zouden nog veel meer kun nen vertellen van ons bezoek aan Zierikzees gasbedrijf en ons ge sprek met directeur Baas. Over de goede verstandhouding van het personeel onderling bijvoorbeeld; over het gebrek aan fitters; het gasverlies, dat in Zierikzee slechts 5 en gemiddeld in ons land 5 10 bedraagt, en nog heel veel over het leveren van gas door persleidingen vanuit een centraal punt, iets waar de Zierikzeese gasdirecteur nu eenmaal weinig heil in ziet. PROGRAMMA VOOR HEDENAVOND. Reide zenders 8 en 11 u. Nieuws. HILVERSUM II, (415 M.) K.R.O. 6.00 Rhythm Sextet. 6.30 Weekoverzicht. 6.45 Wie weet hoe deze plaat heet. 7.00 Nieuws. 7.15 Promenade orkest. 7.45 Sterren wacht. 8.20 Lichtbaken. 9.00 Ne gen heit de klok. 9.45 Radio-esta fette. 10.00 Weekend-serenade. 10.30 Acualiteiten. HILVERSUM I, (301,5 M.): V.A.R.A. 6.00 Nieuws. 6.15 Gram. 6.30 Strijdkr." 7.00 Artistieke staalkaart. V.P.R.O. Wat doet de kerk. V.A.R.A. 7.45 Reg. uitz. 8.15 Omroep orkest. 9.15 Najaarsker mis. 10.00 Stravadi Sextet. 10.25 Liefhebberijen. 10.40 De Fliere fluiters. Zondag 21 November 1948. Beide zenders 8, 1 en 11 u. Nieuws HILVERSUM H, (415 M.): N.C.R.V. 8.15 Concert. 8.30 Mor genwijding. K.R.O. 9.30 Nieuws. 9.45 Hobo. 11.30 Gram. 11.40 Pianoconcert 12.15 Apologie. 12.35 Gram. 12.40 Orkest zonder Naam. 1.25 Vervolg. -1.50 Buffalo Bill. 2.05 Harmonie. 2.35 Haydn. 3.35 Godsvertrouwen. 3.45 Franse Ka mermuziek. 4.15 Gram. 4.25 Ves pers. I.K.O.R. 5.00 „Kerk zie Uw Kind" N.Z.V. uitz. 6.00 „De pro- acteur: H. M. Slabbekoorn, Oostsingel 60 a, Goes. Oploswedstrijd. Probleem No. 3 Groep A. Auteur: J. Gabriëlse, Bergen op Zoom. M.' Zw. 8, 9, 18, 19, 22, 26, 28, 29 35. Wit' 27, 36, 37, 39, 41, 43, 44, 47, 50. Probleem No. 3 Groep B. Auteur: J. Fritz (Dambode). Zw. 8, 9, 10, 11, 13, 17, 21. Wit 22, 23, 24, 29, 34, 38, 42. fetische boodschap". N.C.R.V. 6.30 Psalmen. 6.45 Ned. Organisten. 7.10 Kent gij uw Bijbel? 7.30 Nieuws. K.R.O. 7.50 In 't Boeck- huys. 8.12 Hit Parade. 8.45 Ver- zoekconcert. 9.40 Muzikale Tom bola. 10.37 Actualiteiten. HILVERSUM I, (301,5 M.): V.A.R.A. 8.18 Gram. 8.30 Voor het platte land. 8.40 Barcarole. 9.12 Sport. 9.15 Verzoekprogramma. 9.45 Geestelijk leven V.P.R.O. 10.00 Zondagshalfuur I.K.O.R. 10.30 Ned. Herv. Kerkdienst uit Eindhoven, voorg. ds H. J. F. Wesseldjjk. V.P.R.O. 11.45 Tussen kerk en wereld. A.V.R.O. 12.00 Gram. 12.30 De Zondagclub. 12.40 Zang met guitaar. 1.20 Concert met toelichting. 2.20 Boekenhalf-r uur. 2.40 Gram. 2.50 Interland wedstrijd: BelgiëNederland te Antwerpen. 4.50 Gram. V.P.R.O. 5.00 Reportage provinciale dag. V.A.R.A. 5.30 Ome Keesje. 6.00 Nieuws. 6.15 Jan Corduwener. 6.30 Strijdkr. 7.00 Radiolumpus. 7.30 Paul Godwin. A.V.R.O. 8.05 Actualiteiten. 8.15 Musicorda. 8.45 Paul Vlaanderen en Ina. 9.30 „Music, maestro, please!" 10.10 „Een kop thee". 10.25 Concert. Maandag 22 November 1948. Beide zenders 7, 8 en 1 u. Nieuws. HILVERSUM II, (415 M.): N.C.R.V. 7.45 Een woord voor de dag. 8.15 En nu aan het werk. 9.00 Gram. 9.15 Bij onze jonge zieken. 9.35 Harmonie. 10.30 Morgen dienst. 11.00 Concert. 11.20 „Oogst 1940". 11.40 Zangrecital. 12.10 Lunchklanken. 12.33 Metropole orkest. 1.15 Mandolinata. 1.45 Paul Robeson. 2.00 Schoolradio. 2.35 Promenadeconcert. 3.30 Pia norecital. 4.00 Bijbellezing. 4.45 Cellosuite. 5.00 Kleuterklokje. 5.15 N.C.R.V. Koor. HILVERSUM I, (301,5 M.): A.V.R.O. 8.15 Operette. 9.00 Gram. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Ar beidsvitaminen. 10.50 Selectie. 11.00 Op de uitkijk. 11.15 Orgel concert. 12.00 The Skymasters. 12.33 In 't spionnetje. 12.38 Pierre Palla. 1.20 The Avroleans. 2.00 Lezing. 2.15 „Musical Memories". 3.00 Joodse liederen. 3.15 Viool en piano. 3.45 Bonbonnière. 4.45 Mu sicalender. 5.30 „Hoort zegt het voort". 5.45 Reg. uitz. Op- en ondergang van" Zon en Maan. Maandag: Zon op 8.11 u., onder 16.40 u. Maan op 22.06 u., onder 13.44 u. Hoogwater op Maandag 22 Nov.: Vlissingen: 5.17 u. 1.77 m., 17.50 u. 1.86 m. Wemeldinge: 7.06 u. 1.51 m., 19.33 u. 1.69 m. Burgerlijke Stand. ZIERIKZEE. Geboren: Her man H., z. v. H. M. Vorwerk en E. Lodewijk; Jacoba C., d. v. A. Verloo en J. Siese; Wijnandus J., z. v. S. P. Wijsman en J. M. van den Hoek. Gehuwd: J. P. van Mourik, 36 j. en N. M. Domburg, 38 j.; P. B. van Velthoven, 25 j. en M. C. Blommaert, 25 j. Overleden: A. de Bie, 57 j., echtg. van A. van der Kreke.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1948 | | pagina 4