NIEUWS
CHINESE REGERING WANKELT OP HAAR GRONDVESTEN
Tsjang Kai Sjek verloor de slag in
Mandsjoerjje.
Dr Ir W. H. J. HARMSEN 40 jaar bij
Rijkswaterstaat.
Scheiding tussen Groen-partijen was geenszins on
vermijdelijk en noodzakelijk geweest.
Dr Stavennan te Vlissingen gehuldigd
Ooriogsmonnment
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Onrust
bij de Communisten.
Krachtsverschuiving in het
Verre Oosten.
Nederland en de
Republiek.
Antirevolutionaire
jongeren.
Hevige gevechten in
Palestina.
DE SAVORNIN LOBMAN WILDE HERENIGING.
Feestelijke jubileum-
vergadering te Utrecht.
De toestand in Frankrijk
te Dorahurg onthuld.
SNIPPER
Uitgave
Stichting „Zceuwsch Daguiad".
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst-
str. 70, Tel. 2438, Giro 274289.
Kantoren: Vlissingen, Walstraat
83, Tel. 168; Middelburg, Korte
Noordstraat 35, Tel. admini
stratie 2009; Telefoon redactie
2347; Temeuzen, Vlooswijkstraat,
Telefoon 2052.
ZEEUWSCH DAGBLAD
4e JAARGANG No. 1091
Abonnementsprijs 3.90 p. kwartaal
Franco per post 4.
Advertentieprijs 14 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 5 cent per woord
DINSDAG 2 NOV. 1948
Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Directeur: JACQ DE SMIT
Met vaste medewerking van: Mr W. F. E. BARON VAN DER FELTZ, Middelburg; Ds J. S. HARTJES, Vlissingen;
Dr K. HUIZEN GA, Middelburg; H. JANSEN, MeliskerBe; Ds J. KARELSE, Goes; Ds R. SLOFSTRA, Vlissingen!"
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Woensdag: Zon op 7.38 u., onder
17.09 u. Maan op 10.43 u., onder
18.01 u.
Hoogwater op Woensdag 3 Nov.:
Vlissingen: 2.44 u. 2.40 m„ 15.00
u. 2.31 m. Wemeldinge: 4.49 u.
1.98 m., 17.03 u. 1.86 m.
EINDE VAN STRIJD IN CHINA IN ZICHT?
1 Jf et gaat Stalin niet in alles
t 1 naar de vleze.
Het kraakt in de Kominform.
Niet alleen in het Oosten van
Europa maar ook in Nederland
blijkt er een stroming te zijn,
die zich met de door Stalin ge
volgde politiek niet kan vereni
gen.
Gedurende de oorlog werd de
Komintern opgeheven, omdat
haar taak de partijen in an
dere landen te leren op eigen
benen te staan als vervuld
kon worden beschouwd. Het
communisme kreeg daardoor een
nationaal karakter.
Later echter nam Stalin zijn
draai, door de oprichting van de
Kominform en de veroordeling
van het nationalisme. Alles
moest vanuit Moskou worden ge
regeld en aan Moskou onderge
schikt worden gemaakt.
Dit heeft verzet gewekt in
Bulgarije waar echter al
spoedig de koers gewijzigd werd
en in Joego-Slavië waar Tito
blijft weigeren zich zonder meer
aan Stalin te onderwerpen.
Maar ook in ons land begint
het te rommelen. --
Er heeft zich uit de C.P.N. een
comité gevormd, dat bezig is de
partijleden met geheime circu
laires te bewerken.
In een van die circulaires
wordt gezegd, dat er in de par
tij innerlijke onzekerheid heerst
die een overtuigend succes bij de
laatste verkiezingen onmogelijk
heeft gemaakt. En de grond van
die onzekerheid ligt nergens an
ders dan in de draai van Stalins
politiek door de oprichting van
de Kominform.
TT et comité ^egt overtuigd te
zijn, dat vooral de Tito-af-
faire „onzekerheid" in het com
munistische kamp heeft gebracht
en erger nog: heel de verkiezing
deed mislukken. Immers de dis
kwalificatie van Tito kwam mid
den in de verkiezingsvoorberei
ding als een „schok, omdat het
grote eenheidsfront van het
communisme in de ogen der Ne
derlandse kiezers plotseling een
hevige klap kreeg" en „in Ne
derland een verkiezingssucees
voor onze partij onmogelijk ge
maakt heeft".
Het comité wenst uit deze on
gelukkige gang van zaken tot
helderheid te komen door te kie-
D© regering van Tsjang-Kai-
Sjek is dichter dan ooit in de
loop van haar twintigjarig be
staan een ineenstorting genaderd.
Te Moekden is namelijk, aldus
Chinese berichten uit pro-rege
ringsbron, de strijd tussen rege
ringstroepen en communisten ge
ëindigd en wel op 80 October toen
onderhandelingen over de capitu
latie zijn begonnen.
De Chinese regeringstroepen
zijn begonnen Moekden te verla
ten en hoewel het verlies van de
stad nog niet officiëel is toegege
ven, verdween kort na midder
nacht de regeringsradio-omroep
uit de aether.
Tsjang-Kai-Sjek heeft toegege
ven, dat zijn regering in Mand
sjoerjje een nederlaag had ge
leden.
Volgens diplomatieke waar
nemers te Londen heeft het ver
lies van Mandsjoerije aan de Chi
nese communisten een grote ver
schuiving teweeg gebracht in het
evenwicht der krachten in de
wereld, die in het gehele Verre
Oosten verreikende gevolgen kan
hebben. Men is te Londen van oor
deel, dat geen Chinese regering
een grote macht kan zijn zonder
de natuurlijke hulpbronnen van
Mandsjoerye.
Moh. Hatta bereid mr
Stikker te ontmoeten.
Naar Antara op gezag van
welingelichte kringen te Djokja
mededeelde, is Moh. Hatta gereed
voor een onderhoud met minis
ter Stikker, teneinde een gun
stige atmosfeer te scheppen voor
een hervattiing der onderhande
lingen.
Na dit onderhoud, waarvoor
de heer Hatta naar Batavia zal
komen, zal hij doorreizen naar
Sumatra. Een definitieve datum
voor het onderhoud is nog niet
bekend.
Moh. Hatta ontkende het be
richt, dat hij op verzoek van de
Partai Sarekat Islam Indonesia
een rondetafelconferentie met de
GENERAAL VLUCHTTE.
Volgens berichten uit Peiping
is generaal Wei Li-Hoeang, de
opperbevelhebber der regerings
strijdkrachten in Mandsjoerije, die
uit Moekden zou zijn gevlucht, op
bevel van Tsjang-Kai-Sjek aan
gehouden. Men zou disciplinaire
maatregelen tegen hem willen
nemen.
Veel zal er van afhangen, of
de communisten thans terstond
naar Peiping en Tientsin kunnen
doorstoten, hetgeen wel als een
reële mogelijkheid wordt be
schouwd.
Volgens de opvatting in wel
ingelichte kringen zou een vrede
door onderhandelingen slechts
mogelijk zijn wanneer Tsjang-
Kai-Sjek zich terugtrekt om de
weg open te laten voor een coa
litie-regering.
TSJANG-KAI-SJEK VER
TROUWT OP AMERI
KAANSE HULP.
Men neemt echter aan, dat
Tsjang-Kai-Sjek vertrouwt op
doeltreffende Amerikaanse mili
taire hulp, die als Dewey de ver
kiezingen wint, waarschijnlijk
doeltreffend vermeerderd zal
worden. Hierop heeft de Chinese
regering haar hoop gevestigd. De
komende weken, zo wordt ver
wacht, zal de beslissing op de
Noordelijke slagvelden van China
vallen.
Inmiddels hebben Amerikaanse
onderdanen, wier aanwezigheid
in Noord-China niet van essentieel
belang is, van de Amerikaanse
vertegenwoordigingen de raad
ontvangen te vertrekken zolang
er nog normale vervoersmogelijk
heden zijn.
DE MOORD OP
IRVING ROSS.
Irving Ross, de Amerikaanse
functionaris van het plan-Mars
hallhall in Oostenrijk, is volgens
Weense waarnemers niet om po
litieke redenen vermoord. Zij ge
loven, dat het hier een roofmoord
betreft.
Er is nog geen officiëel Ame
rikaans communiqué over de
moord verschenen. De Russen
hebben gisteren tweemaal een
verzoek van officiële Amerikaanse
zijde om een bezoek te mogen
brengen aan het Oostenrijkse
meisje Anna Superina, dat bij
Ross in diens auto zat, afgewezen
Als reden voor de weigering
gaven de Sowjet-auloriteiten op,
dat mej. Superina te ziek was om
bezoek te ontvangen. Reuter ver
nam van gezaghebbende zijde, dat
het meisje kneuzingen en bajonet
wonden heeft.
Conferentie te Putten.
In het vacantieoord van het
C.N.V. te Putten is onder leiding
van de voorzitter, de heer E. van
Ruller, een driedaagse studie
conferentie gehouden van de
nationale organisatie van A. R.
J ongerenstudieclubs.
De heer H. A I g r a leidde de
besprekingen Donderdagavond
in met een referaat over „de
Calvinistische reformatie en
onze principiële politiek".
Dit referaat heeft de mogelijk
heid geopend tot 'n zeer vrucht
bare bespreking, waarin als be
langrijkste onderwerpen naar
voren kwamen de idee van de
Christelijke staat, de begrenzing
der overheidstaak en de verhou
ding tussen Kerk en Staat.
Als tweede spreker trad op de
heer J. Schouten, die in
De Voorlichtingsdienst in hetboeiende speeches, welke bij el-
gebied van Madioen meldde, dat kaar langer dan zes uur hebben
tijdens een botsing tussen repu-1 geduurd, met de aanwezigen de
blikeinse troepen en een bende I brandende problemen der jon-
opstandelingen Zondagochtend in geren op zeer openhartige wijze
het dorp Soemanding, in het re-heeft besproken,
gentschap Ponogoro, een opstan-1 Deze problemen lagen op het
deling werd gedood, die herkendgebied van de binnen- en bui
werd als Moeso. Hij werd als zo
danig geïdentificeerd door perso
nen, die hem goed kennen, onder
meer .door de resident
dioen.
Moeso gedood.
Drooglegging van Walcheren werd
hem voltooid.
door
COMMANDEUR IN DE ORDE
VAN OR.ANJE-NASSAÜ.
Gistermorgen werd in de rijk
met palmen en bloemstukken ver
sierde Statenzaal van het Mini
sterie van Verkeer en Waterstaat
de directeur-generaal der Rijks
waterstaat, dr ir W. J. H. Harm-
sen, gehuldigd in verband met
zijn veertigjarige dienst aan
bovengenoemd departement.
Nadat de jubilaris en zijn fa
milie waren binnengeleid, werd
het eerst het woord gevoerd door
de vice-voorzitter van de minis
terraad en de oud-minister van
Verkeer en Waterstaat ad inte
rim, mr J. R. H. van Schaik.
Mr Van Schaik begon na de
mededeling, dat mr D. G. W.
Spitzen, wegens zijn beëdiging tot
minister van Verkeer en Water
staat, niet aanwezig kon zijn, een
overzicht te geven van de werk
zaamheden van de jubilaris.
Goes het arrondissementswerk
leren kennen. In 1924 werd hij
benoemd tot hoofdingenieur en
later droeg men hem de directie
der bruggenbouw op.
Ais hoofdingenieur-directeur
heeft hij de bruggenbouw in ons
land op hoog peil gebracht.
Zijn werk trok ook de aandacht
in het buitenland. Wegens zijn
grote kennis en kunde werd hem
later de directie der „beneden ri
vieren" toevertrouwd.
In de oorlog maakte de heer
Harmsen een organisatie gereed,
die de obstakels zou gaan oprui
men welke de vijand in de water
wegen had achter gelaten.
In 1945 volgde zijn benoeming
tot directeur-generaal van de
Rijkswaterstaat. Aan hem is de
v "tooiïng van de drooglegging
Walcheren te danken en het ont
werp van een nieuwe weg door
de Betuwe.
Minister Van Schaik besloot
tenlandse politiek, de Indische heer Harmsen zijn werkzaam-
kwestie, de organisatie en actie i heden bij de 'Rijkswaterstaat was
zijn toespraak met de opmerking
Daarbij memoreerde hij, dat de,^aj he; Nederlandse volk de ju
bilaris veel dank verschuldigd is.
liet had H. M. de Koningin he-
der partij en de organisatie en begonnen bij de aanleg van het iiaag<if yo zeide spreker, de jubi-
an Ma-actie der Nationale Organisatie i Wilhelminakanaal. In 1916 en
van A.R. Jongeren Studieclubs. 1924 had hij te Terneuzen en te
te
zen tegen de Kominform, die re- politieke partijen zou beleggen
actionnair wordt genoemd en voor alvorens de onderhandelingen
de nationale lijn! De Nederland
se communist moet „op de eerste
plaats Nederlander en dan strij
der voor de wereldrevolutie"
zijn!
De Nederlandse communist
„strijdt In nationale zelfstandig
heid van zyn partij voor de be
vrijding van de Nederlandse ar
beidersklasse uit de kapitalisti
sche slaverny. Hy volgt in deze
strijd natuurlijk de communistisch
marxistische beginselen en staat
daarmee op dezelfde basis als de
communistische partijen van de
andere landen. Indien in ieder
land de communistische overwin
ning behaald is, zal de wereld
revolutie voltooid zijn".
met de Nederlanders zullen wor
den hervat, aangezien dit, naar
hij zeide, zou neerkomen op een
op zij zetten van de competenties
van het werkcomité uit het K.N. j vliegtuigen
I.P. Wel heeft hij een „informa-„vreedzame
Joden aan de winnende
hand.
Te Damascus wordt gemeld,
dat het „Arabische bevrijdings
leger" bevel heeft gegeven tot
„verkorting van zijn lijnen" in
Noord-Palestina, na een hevige
Joodse aanval, welke gesteund
werd door vliegtuigen, tanks en
pantserwagens.
In berichten van het „Arabi
sche Bevrijdingsleger" wordt
verklaard, dat de Joden in het
gebied van Nazareth in Galilea
van het westen, zuiden en Oos
ten aanvielen en dat Joodse
wachtposten en
dorpen" bombar-
VEERTIG JAAR CHR.-HISTORISCHE UNIE.
tieve bijeenkomst" toegezegd deerden. Waarnemers
met de politieke leiders.
Verklaringen van
Abdoel Kadir.
van de
V.N. waren getuige van de
Joodse aanval, aldus deze be
richten.
De heer Raden Abdoelkadir
vertrok gisteravond te 20.00 uur Het gaat hard tegen hard.
van Schiphol wederom naar In
donesië.
Aan een vertegenwoordiger
van het A.N.P. deelde hij mede,
dat de besprekingen, door hem
T I et rommelt dus bij de Stali- I in Den Haag gfevoerd met de be-
1 1 Mn MasekrJo» trokken autoriteiten niet hebben
nezen. Naar de „Maasbode
vernam, zouden in Dessau en
Zurich reeds „zwarte" congres
sen zijn gehouden van de anti-
kominformisten uit Duitsland,
Oost- en Midden-Europa, uit
Zweden, Denemarken, Zwitser
land, Nederland, Luxemburg en
België, met de bedoeling te ko
men tot de stichting van „onaf
hankelijke" communistische par
tijen.
Hieruit blijkt, dat de eenheid
ver te zoeken is bij de commu
nisten; dat het rommelt en
kraakt.
Moeten wij ons hierover ver
blijden?
Misschien tot-op-zekere hoogte.
Het is mogelijk dat op deze
wijze de aanvalskracht van de
Stalinistische legerscharen wordt
verzwakt en dat het gevaar van
een communistische terreur in
Europa minder accuut wordt.
Maar dat is dan ook alles.
Laten wij ons wat dit betreft
niet vergissen.
Er is verschil van mening over
de middelen die moeten
worden gebruikt. maar de
doelstelling blijft dezelfde:
de voorbereiding van de
wereldrevolutie.
Alle krachten zullen worden
ingespannen om dit doel te be
reiken, nationaal en internatio
naal.
De uitgesproken bedoeling is,
met meer kracht dan ooit tevo
ren zich te stellen tegen de
Heere en zijn Gezalfde en alle
krachten te verzamelen tegen
hen. die Jezus Christus erkennen
als hun Heere en Koning.
Meer dan ooit
geleid tot
ten, die hem
Allerheiligen, een algemene
feestdag in Frankrijk, bracht
een gespannen wapenstilstand,
na een rumoerig weekeinde in
de steenkoolgebieden.
Jn Noord-Frankrijk, te Douai,
nieuwe 'gezichtspun- werd een bom geplaatst bij het
hebben huis van een niet-staker. Ten-
zouden
kunnen brengen tot het terug
komen op zijn verzoek om ont
heffing van het voorzitterschap
van de Nederlandse delegatie
voor de onderhandelingen met de
republiek.
De heer Abdoelkadir is bij
zijn verzoek om ontslag mede
geleid door de overweging, dat
hij als ambteloos burger niet
meer in staat zal zijn, van mi
nuut tot minuut te - beschikken
over officiële gegevens met be
trekking tot de politieke, mili
taire en economische aspecten,
die nodig zijn om een juist beeld
te verkrijgen van de stand van
zaken, teneinde aan de hand
daarvan de besprekingen te kun
nen leiden
gevolge van de ontploffing werd
diens vrouw gewond. Er werden
aanvallen gedaan op 15 huizen
van werkwilligen. Een mijnin
genieur en zijn vrouw werden
gewond, doordat een zelfgemaak-1 van Prinsterer.
(Van onze Utrechtse
correspondent.)
Voordat de heer H. W. Tilanus
op de feestelijke jubileumverga
dering by de herdenking van het
veertigjarig bestaan der Christe-
lijk-Historische Unie te Utrecht
zijn rede hield (zie pag. 2 kolom
2), had prof. dr Th. L. Haitjema
een wijdingswoord gesproken. De
Groningse hoogleraar koos als
tekst Psalm 21, de woorden, die
Jhr Mr A. M. de Savornin Lohman
op zijn sterfbed liet voorlezen.
„Looft de Heer al Zijn heir-
scharen, gij zijn dienaars die Zijn
I welbehagen doet". Deze psaïm
staat in het teken van het gehoor
zaam zijn, zeide prof. Haitjema.
't Gaat bovenal om de dienst van
God. Hier komt sterk naar voren
hoe God wenst te regeren over
alles. Voor ons betekent dit, dat
ook de practische politiek behoort
tot het terrein waar de Heer der
Kerk over wenst te heersen. Wij
willen in deze dienst van God
staan. De rol der krachtige hel
den zullen we niet gaan spelen,
als we maar mogen behoren tot
de grote schare dergenen, die Zijn
welbehagen willen doen.
TOESPRAAK PROF. DR
F. C. GERRETSON.
Prof. dr F. C. Gerretson, die de
voortrekker der C.H.U., Jhr De
Savornin Lohman, zeer van nabij
hooft gekend, sprak over het ver
leden van de Unie. Zij is wel jong
maar kan al op een rijke geestes
geschiedenis bogen, aldus prof.
Gerretson. De C.H.U. ontstond uit
één afscheiding en twee fusies.
Zij was een wettige spruit van
de grote 19e eeuwse West-Euro-
pese verzetsbeweging tegen het
beginsel van de Franse revolutie.
Deze beweging vond in Nederland
haar vertegenwoordiger in Groen
te bom naar hun woning werd
geworpen.
Deze incidenten, aldus Reuter,
Te betreuren valt de scheiding,
die in de A.R. of C.H. partij ont
stond. Deze afscheiding was niet
weerspiegelen een toenemende j het gevolg van verschillen die de
kracht van de stroming om naar
het werk terug te keren. Men
verwacht, dat na allerheiligen
nog meer naar hun werk terug
zullen jceren. Als gevolg vreest
men verdere geweldplegingen.
Het ministerie voor Openbare
Werken en Vervoer heeft mede
gedeeld, dat troepen gebruikt
grondslag raakten. Het is moei
lijk het verschil tussen C.H. en
A.R. aan te geven. Toen men
indertijd aan Lohman vroeg naar
het karakterverschil tussen beide
partijen, moest hij er, eer hij ant
woord gaf, een diepgaande studie
van maken. Dit is typerend, zei
prof. Gerretson. De onpartijdige
geschiedschrijver kan dan ook niet
worden bij het lossen van kolen
Een benoeming in een andere te Rouen en Lorient. Troepen j anders concluderen, dat de schei
functie is tijdens het overleg in zullen eveneens kolen lossen te1 ding geenszins onvermijdelijk en
Den Haag niet ter sprake ge- Le Havre, Bordeaux, La Palisse,1 noodzakelijk is geweest. Men zal
komen.. Nantes enSt. Nazaire. het verschilpunt moeten zien te-
Overweldigend e belangstelling.
De grote zaal van het Vlissingse Concertgebouw bleek gister
middag te klein, om allen, die de bekende chirurg dokter A. Sta-
verman kwamen huldigen, te bevatten. Tal van vooraanstaande
personen uit medische kringen zowel als van plaatselijke en pro
vinciale verenigingen waren aanwezig. Door niet minder dan 16
personen werd het woord gevoerd.
De eerste, die het woord voerde L. P. van Oorschot, als wethou-
was de voorzitter van het huldi
gingscomité Mr B. Kolff, burge
meester van Vlissingen. In zijn
rede deelde de burgemeester o.m.
komt "daarom mede, dat aan giften was binnen-
tot ons de roep om waak- gekomen een bedrag van f 1.960.
z a a m te zijn en werkzaam.
Edo J. Bergsma. f
Gistermorgen is te Arnhem op
86-jarige leeftijd overleden de
heer Edo J. Bergsma, van 1896
tot 1932 burgemeester van En
schede.
De overledene heeft grote be
kendheid verkregen als voorzit
ter van de A.N.W.B., van welke
organisatie hij de laatste jaren
ere-voorzitter was.
der der gemeente Vlissingen en
namens het Ziekenfonds Walche
ren, Mr A. J. v. d. Weel, als voor
zitter van het Alg. Middelburgs
Ziekenfonds, dr J. J. Okker, na
mens de Ned. Mij tot bevordering
waarvan later door dokter Sta- j der Geneeskunst afd. Walcheren,
verman werd bekend gemaakt,
welke bestemming hij hieraan
wenst© te geven.
OVERIGE^ SPREKERS.
Hierna werd het woord gevoerd
door dr Van de Mandele namens
de Ned. Mij tot bevordering der
geneeskunde en meer in het bij
zonder als voorzitter der Neder
landse Specialistenvereniging.
Na hem Spraken dr A. Nieuvven-
huyzen, namens de Ned. federatie
van Mij Ziekenfondsen, de heer
dr J. Nieuwenhuyse, voorzitter
der Afd. Noord- en Zuid-Beve
land van deze Mij, ds J. Hindriks,
voorzitter van het Chr. Zieken
huis „Bethesda", de heer A. W.
van Nieuwland, namens het St.-
Josephziekenhuis, de heer A.
Korteweg, secretaris der Vereni
ging voor Ziekenhuisverpleging te
Vlissingen, en de heer A. R.
König, namens de arbeiders die
georganiseerd zijn in de Raad van
Overleg. Ten slotte spraken nog
de heer De Vos, directeur van de
gen de achtergrond der kerkelijke
gescheidenheid, tegen het verschil
in geestelijk klimaat.
Intussen: de scheiding bestaat,
al vormen de partijen nog één be-
ginselblok. Lohman heeft inzon
derheid tegen het eind van zijn
leven gehoopt op hereniging van
hetgeen hij had helpen scheiden.
Het berouwde hem, dat hij mis
schien door zijn temperament olie
in het vuur had geworpen. Toen
prof. Gerretson enige dagen voor
het sterven van Lohman de oude
voortrekker bezocht, verklaarde
Lohman dit uitdrukkelijk en hij
verzocht prof. Gerretson deze
wens te propageren.
E>e hoop op hereniging na de
bevrijding is ijdel gebleken en
aldus prof, „Gerretson zij is niet
wel mogelijk, wellicht niet wense
lijk. Maar de samenspreking en
samenwerking moet voortgezet
worden en van hieruit willen wij
de hand réiken aan onze poli
tieke zusterpartij met welke wij
één in beginsel en één in doel
bleven.
NOG TOEKOMST VOOR
DE C.H.U.
Op de middagvergadering van
de jubileumsamenkomst spraken
prof. dr J. de Zwaan te Leiden en
mr dr J. van Bruggen te Heem
stede over het culturele en het
sociaal-economische aspect van
de C.H.U. Zij toonden aan, dat
de partij deze zaken niet verwaar
lozen wil, maar ze juist met alle
krachten heeft nagestreefd.
Daarna luisterde men naar drie
toespraken, resp. gehouden door
mevr. C. F. Mackay (beter be
kend als Frieda Katz), die de
C.H.U. gediend heeft als gemeen
teraadslid te Amsterdam en ne
gentien jaar als lid van de Twee
de Kamer en die de C.H. Vrou
talisten behoren. Wel menen wij,
dat een gemitigeerd kapitalisme
de beste waarborgen voor de
geestelijke vrijheid in zich hqudt.
Daarnaast zien wij terug op de
historie, al is het verwijt onbil
lijk, dat wij ons teveel naar het
verleden keren. Het is niet ge
reformeerd om de erfenis der
vaderen klakkeloos te aanvaar
den. We moeten die erfenis echter
wèl kennen. De „doorbraak" van
1945 ontstond voor een deel uit
groot gebrek aan historische ken
nis.
Zo gaan wij de toekomst tege
moet, ons kerende tegen de ge
varen die ons vooral van binnen
uit bedreigen en wij zeggen in de
wereld Paulus na: Wij hebben al
tijd goede moed!
benoemen
de Orde
tot comman-
van Oranje-
laris
deur Ir
Nassau.
De jubilaris dankte mr Van
Schaik voor zyn woorden en wees
er op. dat de Waterstaat een tra
ditie heeft hoog te houden, waar
bij nochtans een synthese gezocht
moet worden tussen gemeen
schapsbelang en volksbelang.
Aardverschuiving bij
Napels.
Men neemt aan, dat 25 perso
nen, die gisteravond in een huis
te Posillipo bij Napels bijeen wa
ren gekomen, levend zijn begra
ven als gevolg van een aard
verschuiving, veroorzaakt
Lening van f 2.800.000.-—
ten laste van de Prov.
Zeeland.
Door G.S. is bij de Provinciale
Staten een voorstel ingediend voor
een geldlening van ten hoogste
f 2,8 millioen ten laste van de
provincie.
Dit bedrag zal als volgt worden
verdeeld
Kapitaalsversfrekking aan de
N.V. Waterleiding Mij Midden-
Zeeland ad f 800.000.een kapi
taalsverstrekking aan het Prov.
Gasbedrijf ad f 500.000.en een
kapitaalsverstrekking aan de
Provinciale Stoombootdierist ad.
f 1.500.000.—.
Gistermiddag' Is door de ont
hulling van een oorlogsmonument
op treffende wijze hulde gebracht
aan de nagedachtenis van hen,
doorgeurende de oorlog te Dom-
zware regenval. Twee ministers burS z»n omgekomen. Tal van
hebben zich naar de plaats van
het ongeluk begeven om het red
dingswerk gade te slaan.
Vliegtuig neergestort in
de V.S.
Bij Muldrow, in de staat Okla
homa, is een militair vliegtuig
neergestort. De twaalf inzittenden
kwamen om het leven.
Prinses Anna van Bourbon
Parma, die in Juni met ex-koning
Michael van Roemenië getrouwd
is, zou, aldus wordt te Kopen
hagen vernomen, in de Lente een
baby verwachten.
wengroepen oprichtte in 1935;
door de 75-jarige heer J. A. Bak
ker te Menaldum, die als Tweede
Kamerlid zitting had en op wiens
kernachtig woord de zaal het
Friese volkslied aanhief; door de
heer C. Schram te Goes, een der
oudste gemeenteraadsleden der
C.H.U., die door zijn sappig
Zeeuws woord de aanwezigen deed
schudden van de lach.
PROF. VAN NIFTRIK SPRAK.
Maar aan het slot van de sa
menkomst bezon men zich nog
één keer. Na de tekening van
verleden en heden, was de toe
komst aan de beurt. Hierover
sprak prof. dr G. C. van Niftrik,
hoogleraar te Amsterdam.
Wel eens van een „Windvoor
ziener" gehoord? Zo noemen ze
in Gramsbergen een orgeltrapper.
Gisteren herdacht de heer J. v.
d. Haar in genoemd schone dorp,
de dag waarop hij vóór vijftig
jaar benoemd werd in deze func
tie bij de Ned. Herv. Kerk. De
jubilaris, 82 jaar oud, heeft het
bijltje er bij neergelegd en gaat
met pensioen. „Voor vrede en
opbouw", „Geen huurverhoging",
„Geen geld voor leger en vloot,
maar beter en goedkoper brood".
Dat vrienden, waren enkele leu
Drie jaar geleden gaf men de zen, die gisteren door enige hon-
federatie van Mij Ziekenfondsen,
de oud-patiënten, de heren W. P.
Edelman en De Reeper en de heermogelijk maken? Want wie stem-
C TT.U. geen toekomst meer, zo
begon prof. Van Niftrik. Christe
lijke partijen waren immers over
bodig g:worden! De jaren hebben
geleerd, dat het anders is. Maar
wat zijn nu de stuwende krachten,
die voor de Unie een toekomst
De Kloe, als bestuurslid der Ver
eniging A.V.O.
DANKWOORD.
een uitvoerige rede dankte
In
de jubilaris de sprekers en haal
de hij tal van herinneringen op.
Hij gewaagde hoe hij met hart en
ziel Zeeuw en bovenal Vlissinger
is geworden.
Aan het eind van zijn rede
deelde dokter Stavernran mede
welke bestemming hjj aan de gift
van f1960.wilde geven.
In onderling overleg met het
huldigingseomité zal naar de
wens van de jubilaris een keuze
worden gemaakt uit de volgende
bestemmingen:
le. Het herstel van het stand
beeld van Frans Naerebout.
2e. Het aanschaffen van een
röntgenapparaat voor het kinder
herstellingsoord „Zonneveld" te
Oostkapelle, en
3e. Enkele aankopen te doen
voor het stedelijk museum
Vlissingen.
men op zich'kan verenigen blijft
wel bestaan, maar behoeft daar
om nog geen toekomst te hebben.
Onze toekomst ligt hierin, dat
wij Jezus' toekomst belijden.
Daarom verwacht de Kerk Hem.
Daarom kent iedereen, die zich
met christelijke politiek bezig
houdt, geloofsgehoorzaamheid.
Ook door oi :e politieke activiteit
leggen wij belijdenis des ge-
loofs af.
De eigenlijke politiek wordt al
leen door Christus bedreven op
de dag van Zijn heirkracht. Wach
tende op deze politiek, richten wij
tekenen op, die er iets van doen
blijken, dat Christus Koning is.
Daarom is christelijke politiek
een vrolijke en geen krampachtige
zaak, omdat hij Gods daden laten
zien. Daarom leggen wij ons niet
aan een star beginsel vast, maar
handhaven wij, op gevaar af, dat
men ons onberekenbaar vindt, de
te evangelische vrijheid. Wij leggen
ons ook niet vast op kapitalisme
Na dit dankwoord hebben velen'of socialisme. Uit liefde tot de
van de gelegenheid gebruikt ge- j arbeid kunnen we geen socialist
maakt om dokter en Mevr. Sta- zijn. Maar daar volgt helemaal
derden vrouwen, leden van de
Ned. Vrouwenbeweging in Am
sterdam's centrum met zich mee
gevoerd werden toen ze naar het
raadhuis gingen om daar enkele
adressen aan te bieden waarin ze
hun eisen kenbaar maakten. De
53-jarige minister-president van
J Pakistan, Liagat Ali, heeft een
bezoek aan ons land gebracht.
„We zijn blij met onze onafhan
kelijkheid", zei hij. Een jaar ge
leden had ik door Amsterdam
kunnen lopen als een onbekende,
thans treedt men mij tegemoet
als vertegenwoordiger van onaf
hankelijke natie. Nu, we moeten
zeggen, dan kende hij de V.V.V.
n„g niet. De geschenken, die
Koningin Wilhelmina ter gelegen
heid van haar jubileum heeft aan
geboden gekregen, zullen van 8
November af in de troonzaal van
het Paleis op de Dam worden ten- j
toongesteld. Een klein enlrée van
25 ets zal worden geheven, dat
dienen zal ter ondersteuning van
het Wilhelminafonds voor de
kanker. En ten bat an het
Koningin Julianafonds zal men
vanaf de 8ste November de Gou
den Koets en de andere bij de
Kroningsfeesten gebruikte rijtui
gen in de Koninklijke stallen van
het Haagje kunnen bezichtigen.
In Engeland worden de rantsoe
nen versnaperingen, suiker en vet
vr"'ioogd en de rantsoenering van
verman de hand te drukken. niet uit, dat we dus tot de kapi- jam en marmelade afgeschaft.
genodigden en familieleden waren
bij deze plechtigheid, die op het
kerkhof plaats vond, tegenwoor
dig.
Hier waren o.m. aanwezig de
burgemeester van Domburg Jhr
Ir H. L. Boogaert met de raads
leden, de leden van het comité,
ds E. J. Visser, Geref. Pred. te
Schermerhorn, de heer A. Bosdijk
en dr De Haas.
REDE DE HEER BRAND.
De heer W. Brand, die ais voor
zitter van tiet comité het eerst
het woord voerde, dankte de ont
werper, de lieer W. Messer, Mevr.
L. Messer, die het beeldhouwwerk
uitvoerde, en de ingezetenen van
Domburg voor hun financiële of
daadwerkelijke hulp.
ONTHULLINGEN.
De heer Piet Bommeljé, de
enige overlevende uit een gezin
van vijf leden, onthulde het mo
nument.
Nadat de heer "Brand met nog
enkele woorden de, gevallenen had
herdacht, was liet woord aan
Domburgs burgemeester.
Jhr Boogaert bracht dank aan
het monumentencomité voor het
werk, dat zij hebben gedaan. Spr.
wees er op, dat thans de belofte
van zijn voorganger, de wnd.
burgemeester Roëll, die bij de
herbegrafenis van de oorlogs
slachtoffers op 2 Juni 1945 de
nabestaanden had beloofd, dat de
gemeente voor een monument zou
zorgen, werd vervuld.
OVERIGE SPREKERS.
Vervolgens werd nog het woord
gevoerd door ds E. J. Visser, vroe
ger predikant te Domburg, als
oud-dorpsgenoot en door de heer
M. C. Jellema, hoofd der Chr.
School.
Aan de plechtigheid werd mede
werking verleend door de Zang
vereniging „Volharding leidt tot
het doel", o.l.v. de heer H. J.
Adriaansen. Nadat velen een
bloemenhulde bij het monument
hadden neergelegd, werd de ont
hulling besloten met het zingen
van het zesde couplet van het
Wilhelmus.
HET MONUMENT.
Het monument is een syme-
trisch metselwerk, waarin op
twee gehouwen stenen enkele
zinnen zijn aangebracht, die met
toestemming van Muus Jacobs uit
„Vuur en Wind" zijn overgeno
men. Het beeldhouwwerk stelt
voor, een bij een graf knielende
vrouw, die daar bloemen neerlegt.
DE BILT ZEGT:
Tijdelijk enige regen.
Weersverwachting geldig tot
hedenavond
Meest matige wind tussen
Zuid en Zuid-West. Zwaar be
wolkt met hier en daar nevel of
mist en tijdelijk enige regen of
motregen, geleidelijke stijging van
temperatuur.