Veertig jaren chirurg te Vlissingen.
Ingena's huwelijk.
Dr Staverman bleef Zeeland trouw
PUBftti'
~Gr!eper'9
AKKERTJES
Voorstellen voor de Prov. Staten van Zeeland.
Nederlandse
Volksklederdracbton.
Wachtgeld- en werkloosheidsverzekering
in de landbouw.
Lezers grijpen naar
de pen.
Voorliefde voor sociaal
geneeskundig werk.
OP DE WALLEN VAN HULST.
Zaterdag 30 October 1948.
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 3
Er zijn in Zeeland maar weinig vooraanstaande personen, die in
de uitoefening van hun beroep of in één of andere hogere functie
van het begin af in Zeeland hebben gewoond en daarbij onze pro
vincie altijd trouw zijn gebleven.
Eén van die weinigen is de bekende Vlissingse art* A. Staverman
voor wie het Maandag a_s. 40 jaar geleden ia, dat hij zich als
chirurg in VMssïngea vestigde.
Dokter Staverman werd op 4
April 1879 te Amsterdam geboren
en deed in 1898 eindexamen aan
het Gymnasium in de hoofdstad.
In zijn studententijd (hij studeer
de aan de Gem. Universiteit te
Amsterdam), ontwikkelde zich bij
hem geleidelijk een voorliefde
voor het sociaal-geneeskundige
werk, waarvan later menige in
stelling zou kunnen profiteren
Naast zijn lidmaatschap van de
senaat van het Amsterdams Stu
dentencorps was de heer Staver
man toendertijd voorzitter van de
Ziekenkas en de Vereniging tot
Steun aan Behoeftige Kinderen.
Op 26-jarige leeftijd volgde zijn
benoeming als arts, waarna hij
tot 1908 in Amsterdam bleef als
assistent heelkunde bij prof. Rot
gans in het Binnengasthuis.
NAAR VLISSINGEN.
Op 1 Novmber 1908 vestigde de
jonge arts zich in Vlissingen als
chirurg en al spoedig had hij een
grote practijk in geheel Zeeland,
vooral op Walcheren en in
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Vanaf December van datzelfde
jaar heeft de jubilaris zich, naast
zijn dagelijks werk, bezig gehou
den met de organisatie van de on
gevallen dienst bij de Kon. Mij.
„De Schelde". Baanbrekend werk
werd hier door hem verricht in
samenwerking met de toennfclige
directeur der Mij. Mr Jan Smit.
Deze organisatie was de eerste
van die aard in Nederland en op
1 December a.s. zal de heer Sta
verman ook hier zijn 40-jarig ju
bileum kunnen vieren.
ROODE KRUIS WERK.
Gedurende de eerste wereldoor
log was dokter Staverman voor
zitter van het Nederlandse Roode
Kruis afd. Vlissingen. In deze
functie werd hij viermaal onder
scheiden. Zowel het Nederlandse
als het Duitse en Belgische Rode
Kruis begiftigden hem met het
Kruis van Verdienste, terwijl hy
ook werd benoemd tot ridder in
de orde van de Heilige Verlosser
van Griekenland.
Het is een bekend feit, dat de
jubilaris in die dagen, toen hon
derden Belgische vluchtelingen in
ons land een goed heenkomen
zochten, dag en nacht heeft klaar
gestaan om, waar nodig, te hel-
-n.
ZIEKEN FONDS WERK.
In 1914 kwam het tot de op
richting van de Maatschappij Zie
kenfonds „Walcheren". Dit ge
schiedde in samenwerking met
wijlen de arts van der Bijl en wij
len de heer J. de Mey. Sedert de
oprichting is de jubilaris als voor
zitter aan het ziel nfonds ver
bonden. Het fonds is de vele jaren
van zijn bestaan onder zyn lei
ding tot grote bloei gekomen. En
kele jaren later werd door hem
de vereniging voor Ziekenhuisver-
pleging te Vlissingen opgericht.
ZIEKENVERPLEGING.
Ook op het gebied van de zie
kenverpleging was de chirurg ac
tief. Zo nam hij omstreeks 1912
het initiatief tot het instellen van
een examencommissie in Zeeland
voor de toekenning van het diplo
ma Ziekenverpleging van de Ned.
Bond voor Ziekenverpleging. Eén
en ander had tot gevolg, dat de
opleiding véPn verpleegsters in
Zeeland hand over hand toenam.
Voor die tijd werden de eaxamens
afgenomen in Rotterdam, hetgeen
voor hen, die het diploma wilden
behalen, zeker geen pretje was.
Later, toen deze examens door
het Ryk werden overgenomen,
werd hij benoemd tot regerings-
deskundige.
In 1928 volgde zijn benoeming
tot lid van de Staatscommissie in
zake de Fabrieksartseowet.
GERIDDERD.
Ter waardering van het belang
rijke werk van dokter Staverman
als fabrieksarts in de jaren voor
de tweede wereldoorlog werd hem
in 1932 een koninkiyke onder
scheiding toegekend. De jubilaris
werd n.l. benoemd tot ridder in
de Orde van Oranje Nassau. On
afgebroken werkte hij voorts in breiden.
de ziekenhuizen te Vlissingen en
vaak in Zeeuwsch-Vlaanderen.
DE BEZETTING.
Alle bombardementen ten spijt
bleef dokter Staverman in de pas
voorbije oorlogsjaren in Vlissin
gen op zijn post. Toen echter het
water kwam, moest ook hij de
wijk nemen naar veiliger oorden,
doch de evacuatie naar Middel
burg was slechts van korte duur.
„Over het werk, dat ik als chi
rurg in deze oorlog heb verricht
zou een boek te schrijven zijn", zo
deelde hij ons op een desbetref
fende vraag mede en daarom is
het maar beter om op deze plaats
IN DE POLITIEK.
Niet alleen op medisch-sociaal
I terrein, doch ,K)k in de politiek
i nam de jubilaris een vooraan-
staande plaats in. Van 1911 tot
1923 was hij voor de toenmalige
vrijzinnig-democratische partij lid
van de Vlissingse Gemeenteraad.
In 1927 werd hy gekozen tot lid
van de Provinciale Staten van
Zeeland, welke functie hij be
kleedde tot 1941.
1 In 1946 tenslotte werd hy be-
noemd tot commissaris in het
Polderbestuur van Walcheren,
waarin hij nog steeds zitting
I heeft.
Zowel in de raad van Vlissingen
als in de Prov. Staten heeft de
heer Staverman steeds geijverd
voor een :ie schoolartsendienst.
Alleen de raad zag destijds het
nut hiervanin, terwyi daartoe
strekkende voorstellen in de
Prov. Staten steeds weiden ver
worpen. Het moet voor de jubila
ris een grote voldoening zijn, dat
thans bijna iedere gemeente een
schoolarts heeft aangesteld en
dat deze diensten uitstekend vol
doen.
ANDERE FUNCTIES.
Van de overige functies van de
heer Staverman willen we nog
noemen zijn lidmaatschap' van het
hoofdbestuur van de Landelijke
Specialisten Vereniging en de
Federatie van Mij. Ziekenfondsen.
Vele jaren was de jubilaris secre
taris van de Commissie van Toe-
zich op het middelbaar onderwijs
te Vlissingen, terwijl hij voorzit
ter was van diverse onderwijs-,
kunst- en sportorganisaties.
TROUW AAN ZEEUAND.
Het is begrijpeiyk, dat een per
soon als dokter Staverman meer
dere malen aanbiedingen heeft
gekregen van elders, waardoor hij
zijn positie in belangrijke mate
had kunnen verbeteren. Alle aan
biedingen, hoe verleidelijk ook,
werden echter door hem van de
hand gewezen. Hij bleef trouw aan
(Ingez. mededeling, advert.)
Hangerig, koorts?NU oppassen I
Neem dadelijk een "AKfcCERTJE"
en vanavond nog een. Onder
n de vfoL Morgen gèen Griep I
er verder over te zwijgen. De af-J Zeeland en wil dit steeds blijven
deling' West-Zeeuwsch-Vlaanderen
van de Ned. Mij. tot Bevordering
van de Geneeskunst eerde hem
voor zyn werk door hem te be
noemen tot eredid. Bij nacht en
ontij immers stak dokter Staver
man, indien zün hulp in Zeeuwsch
Vlaanderen werd ingeroepen met
behulp van een motorboot van de
Wanneer hij ons dit alles heeft
verteld en ons by het weggaan
nog eens heeft verzekerd, dat hij
nog lang niet van plan is, om zo
hem de kracht geschonken wordt,
met zyn werk op te houden, kun
nen we ons dit levendig indenken
Byna 70 jaar oud is deze chirurg,
doch zyn levenskracht is nog on-
heer Reynders, die later bij eengebroken.
tocht het leven verloor, de Schel-1 Vele huldigingen staan hem on-
de over. getwijfeld in de komende weken
Ook van de afd. Walcheren van te wachten. Laten we hopen, dat
de Ned. Mij. tot Bevordering van1 zijn hartewens in vervulling zal
de Geneeskunst was de jubilaris1 gaan, zodat hy op medisch-sociaal
jarenlang lid en in 1948 werd hy gebied nog veel voor Zeeland zal
tot voorzitter gekozen. kunnen doen!
au* am. tr1 H a
van Vlissingen, Philips van Syd
ney, heeft na verovering van
enkele forten in het Hulster am
bacht de stad een paar keer op
geëist, echter tevergeefs. Toen
dan Maurits begon met de ver
overing van vele steden, Breda
door middel van een turfschip
als eerste, moest ook Hulst er in,
1591 aan geloven; als bevelheb
ber der stad werd de graaf van
Solms aangesteld. Hulst was
echter slechts kort in ons bezit.
Reeds in 1596 wist de Spaanse
landvoogd Albertus van Oosten
rijk hel na een belegering van
6 weken te heroveren.
Tijdens de 12-jarige wapen
stilstand werden de versterkin
gen verbeterd, radicaal. De oude
forten en poorten werden afge
broken en na 3 jarige werk
zaamheid lag daar een geheel
nieuwe versterkingsgordel rond
het stadje, juist klaar toen in
1621 de oorlog weer voortgezet
werd. En sterk, want in 1640
mislukte de poging van de Frie
se stadhouder Hendrik Casimir
om Hulst te veroveren; door een
schot getroffen viel hij van zijn
paard en verloor het leven.
Toch wist Frederik Hendrik
in 1645, dus slechts 3 jaar vóór
de vrede, na een belegering van
een maand het sterke Hulst te
veroveren, een der laatste krijgs
bedrijven uit de oorlog tegen
Spanje.
DE WALLEN ALS
WANDELPLAATS.
En zo liggen de wallen daar
nog als een paar eeuwen geleden
De negen vijfhoekige bastions
springen vooruit in de gracht,
met riet omzoomd, waartussen
de talrijke waterhoentjes weg
duiken, op enkele plaatsen ge
deeltelijk dichtgegooid. Wandel
paden zijn aangelegd over de oude
wallen, waar het heerlyk kuieren
is onder de hoge bomen, waar
het opschrift op een gevelsteen
(1792) van een door de Duitsers
edeeltelijk onttakelde molen,
waar nu een motor de wind ver
vangt, tot nadenken stemt: Con
cordia res parvae crescunt (klei
ne zaken groeien door eenheid).
Drie poorten geven toegang tot
de stad: de Gentse poort, vroe
ger hospitaalpoort geheten, de
Bagijnepoort en de Dubbele
poort met twee doorgangen. Het
zijn geen mooie monumenten
zoals b.v. in Zierikzee, deuren
zijn er niet te vinden, het zijn
slechts inhammen in de wallen,
nodig voor het verkeer.
LV.
DE WALLEN GAAF EN
ONGESCHONDEN.
Onlangs liep ik over de wallen
van Hulst, het oude vestingstad-
HULST BEDREIGD DOOR
GENT.
Een sterk Hulst was in die ja
ren wel nodig, vooral tegen de
je in het uiterste oosten van uStad Gent, die zijn heerschappij
Zeeuwsch-Vlaanderen, slechts over een groot deel van Vlaan-
enkele kilometers van de Belgi-deren wilde uitstrekken, ook
sche grens vandaan. Ik geloof, over Hulst en omgeving. Boven-
dat er maar weinig plaatsen in dien stond Gent nogal eens op
Zeeland zijn, die zo goed hun j geSpannen voet met de Graaf,
oud karakter bewaard hebben, terwijl Hulst trouw was aan de
En welke plaats heeft de wallen Heer.
zo gaaf en volkomen bewaard j Zo hebben b.v. de Gentenaars
als Hulst? Wel hebben de Duit- j,n 1452 tijdens de zoeven ge- t
sers er gangen doorheen gegra- noemde graaf Filips Hulst ver- van schots op schots in de onder
ven, als mollen hebben ze de ov^rd en verbrand. In 1485 kwa- [gelopen polder van Clinge, tracht
wallen doorwoeld. maar na hun meri ze weer terug, maar toen hij de grens van het Spaans ge-
verdwijning Nzijn ze weer in de j verging het hun slecht. De te- bied te bereiken. Te laat, even
vroegere staat terug^ gebracht, de genstand der Hulstenaars was zo voor hij de reddende grens haalt,
gangen en gaten zijn eenvoudig j hevig, dat 100 soldaten onder wordt hij gegrepen en terugge-
dichtgegooid, zodat er niets meer bevel van de Engelse kapitein j bracht, waar de galg een eind
te zien is van hun nieuwste ver- Robert de Lange zich in hetaan zijn leven maakt. Hierop
dedigingswerken. stadhuis moesten terugtrekken. ziet m?t
VLUCHT OVER DE GRACHT.
We verplaatsen ons nog even
in de oudheid, 21 Februari 1674.
Voor de vierschaar op het stad
huis wordt een dief en inbreker
voorgeleid. Zo'n grote menigte
Hulstenaars wil de zitting bij
wonen, dat de vloer hen niet al
len kan houden en inzakt. Alles
rolt over en door elkaar, armen
en benen breken, maar de boef
is nog blijven staan op een stuk
plank, dat aan de ene kant in de
muur vastzit. Van de consterna
tie maakt Bij echter een handig
gebruik, laat zich over de krioe
lende kermende mensen glijden
en bereikt door een benedendeur
de straat. Wat nu? De poorten
zijn gesloten, gelukkig voor hem
is de gracht toegevroren en over
de wallen en het ijs, springend
Reeds omstreeks het jaar 1400 He inwoners van Hulst echter.
moet de stad in het bezit ge- j staken hun eigen stadhuis in
weest zijn van een primitieve j brand, de vijanden die zich nog
gracht met een aarden wal er Re vlammen konden redden,
omheen. Toen het buskruit was werden opgewacht en afge-
uitgevonden en dus het oorlogs
tuig meer vermelkracht kreeg,
werden de versterkingen verbe-
maakt.
Het heeft een halve eeuw ge
duurd vóór Hulst weer een
terd. Op Jast van de bekende nieuw stadhuis, het tegcnwoor-
graaf Filips de Goede moesten dige had.
er nieuwe grachten worden ge- 1
graven en sterkere wallen wor
den aangelegd. Ook diens klein
dochter Maria steunt de stad
met 100 vlaams f 600.-)
om de oude grachten uit te die
pen, een nieuwe buitengracht te
graven en de bolwerken uit te
versje met de mooie
woordspeling:
„Dees plaats, daar nooit 't ge
richt zich voor de mensen boog.
Boog voor de mensen: maar 't
gericht standvastig,
Beweegde niet; Gods hand maakt
ons indachtig
Dat 't recht moet staan, ofschoon
't ook al bewoog."
L. v. W.
BELEGERINGEN IN DE'
80-.IAKIGE OORLOG.
Ook in de 80-jarige oorlog
hebben de wallen meermalen de
proef moeten doorstaan. Prins
Maurits had na de verovering
van Axel een begerig oog op
Hulst geslagen. Zijn gouverneur
(Ingez. mededeling, advert.)
Bi) Ruwe Handen.
Ruwe Huid, Ruwe Lippen. 30 et. I
rustig op 't moment. Hij hadf Joost haalde zijn schouders de kachel op, zette thee en
Feuilleton.
22)
met zijn zwartgalligheid de boel op. Vrouwen hebben al z'n le-
j zeker weer overdreven. Ze stak j ven iets bijzonders over zich;
I hem kinderlijk btij haar handmaar hij beloofde dat hij er om
toe. hy voelde cie klam endenken zou. Ze zaten nog even
rto™- r M VAN TIEN REKri 1 vochtig. Hij lag er teer z'n'zwijgend bijeen, toen kwamen
door C. M^VAN^DEN BERG-,^^ tfmgt overheen. r kort na elkaar ae dokter en
I Raar blank werden die handenmoeder binnen.
de laatste tijd. het ruwe vel, ge- Met 't onderzoek ging geruime
Bidden* wou hy niet meer, wend aan 't grove werk, werdtijd heen. De dokter keek be
daar had hij immers sinds kot te ook zachter.... I denkelijk, voorzichtig stelde hij
tijd mee afgeuaun. Een God„Is 't een beetje beter, Inge?" j z'n diagnose.
cue zyn geluk in de Weg stond, i „Op 'togenhlik wel, ik weet[ ,,'t Lijkt me "t beste, dat u
wilde hij niet meer erkennen.zelf niet wat ik er van denken naar 't ziekenhuis gaat. U kunt
'tWas toch duidehjk niet waar.' moet, maar 'tis goed dat de nu nog gemakkelijk vervoerd
Was Ingena niet van eer- flinkJ aokter komt, 'k zou er nu toch worden, 't Lijkt me in dit geval
het beste. heus. Ik zal 't natuur
lijk niet opdringen, ik adviseer
'1 alleen in uw eigen belang."
Ze keken zwijgend naar In
gena. Deze bleef rustig, ze zag
de dokter vertrouwend aan ter
wijl ze zei: „U begrijpt matuur-
jong meisje een tobbertge hall- niet meer gerust op wezen."
zieke vrouw gewo.den. met in „'k Heb moeder ook gewaar-
staat.haar eigen gezin bij te schuwd."
houden? In haar dienst vroeger; „Dat is 't beste wel, we we-
bield ze een grote villa schoon, ten niet waar op uit zal
En hy? Had hij oo t mei werk-1 draaien.Zeg Joost, ik weet
loosheid te maker, gonad' Neen riet of ik straks nog gelegen-
immers. 't Moest, 't móést karot berd zal hebben om met je te l;ik wel dat ik liever thuis bleef,
zeker, z'n kleine beetje geluk, praten. Maar ik wou je nog iets maar als 't moet als 't beter is.
Krampachtig balde hij *n vuis- vertellen. Voor in de Bijbel ligt
ten rond de stuurhandvaten.een brief, die moet je één de-
Hol klonken z'n voetstappen in /er dagen eerts lezen, zul je?
de verlaten straten, 'tleek wel Vergeet je 'I niet Joost?" drong
of 't geluid opketste tegen de ze zachtjes maar met klem.
gevels van de gesloten huizen, i „Wat is dat voor een djng?"
Grimmig kneep hij z'n lippen! vroeg hij nuchter,
opeen; 't was nog maar de vraag, „Een brief van tante Maatje
wat het sterkste was, hij of dat - uit Zeeland.enne ook nog
andere, dat zwarte dat over hem1 iets van mijen een portret
komen ging.i van m'n vader en moeder.
Het lelijke gleed uit z'n ge-,'k Had er al veel eerder met je
zicht w-eg, toen hy weer by in-' over willen praten, maar 'tviel
'vna's bed stond. Ze scheen heelniet zo hè. de laatste tyd
dan zal ik gaan, ja.
,,'t Is heel verstandig van u,
juffrouw Nieuwdorp. dat u 'tzo
opneemt. Alles kan heel goed
gaan, 't is slechts een voorzorgs
maatregel, die ik in dit geval
noodzakelijk acht. Ik zal de
ziekenauto opbellen, dan is hij
In de kortst mogelijke tijd hier."
Na nog wat geruststellende
woorden tegen moeder en Joost
gesproken te hebben, verliet de
dokter 't huis.
Moeder liep af en aan, porde
smeerde wat beschuiten voor
hun drieën. Joost ijsbeerde niet
wetend wat te doen heen en
weer.
„Je hoeft nergens zorg over
te hebben, Ingena", zei moeder.
„Joost komt bij mij zolang en
de boel maak ik hier straks
netjes aan kant, dat komt al
lemaal best in orde."
„Als ik u toch niet had, ubent
zo goed voor me, 'k heb nooit
geweten wat een moeder was,
voordat ik u kende, ik ben u zo
dankbaar voor alles
„Och kind, hou daar nu maar
over op. je bent me als van
n'n eigen kinderen geweest,
altijd". Ze boog zich vertrou
welijk over het tere jonge
vrouwtje, ,,'k Zal bidden voor je
en dan zullen we het beste
maar hopen, wat jij."
Toen de ziekenauto voorstond,
ging alles heel vlug. In dekens
gewikkeld werd Ingena op een
brancard gelegd. Joost ging
mee haar wegbrengen.
Al verder voerde de auto haar
van huis zou ze daar gezond
en wel weerkeren? Haar hart
klopte of 't bersten wou, ze
kneep haar lippen stijf opeen.
Met ijzeren wil hield ze zichzelf
in bedwang, 't Moest immers, èn
voor haarzelf èn voor hun
kindje.
(Wordt vervolgd.)
Sinds de vorige Statenverga
dering zijn geen nieuwe aan
vragen ingediend om een bij
drage in de kosten van herstel
van monumenten, aldus Ged.
Staten in een mededeling aan
de Prov. Staten.
Een indertijd aangehouden
verzoek van de heer B. S
Groosman te IJzendijke om
subsidie in de restauratiekosten
van het perceel Markt D 325 al
daar kan nu behandeld worden,
omdat de nodige gegevens be
kend zijn. Het blijkt, dat het
Rijk een subsidie van maximaal
f 22.500 zal geven. Voorgesteld
wordt de Provincie 10 pet. dei-
totale herstelkosten ad f 30.000
te doen bijdragen.
Voorts zullen de restauratie
kosten van de Ned. Herv. of
Kleide Kerk te Veere belang
rijk hoger zijn dan werd ge
raamd. Inplaats van f 113.000
zullen zij f130.100 belopen. Het
Rijk zal een bijdrage van 68 pet.
van dit laatste bedrag verle
nen en nu wordt voorgesteld de
bijdrage der Provincie te ver
hogen van f7150 tot f8005.
CALAMITEUSVEKLARING
WILHELMINAPOLDER.
Van mevr. J. E. Henny geb.
Viruly te Baarn, enige eigena
resse van gronden in de Wil
helminapolder te Arnemuiden,
is hefr verzoek ontvangen tot
calamiteus-verklaring van deze
polder. De reden daarvan is ge
legen in het feit, dat het niet
mogelijk is te voldoen aan het
door Ged. Staten gegeven voor
schrift tot het aar.nrengen An
een zeer kostbare versterking
van de buitenberm enz., waar
van de drosten op f 22.000 wor
den geraamd en die voor dit
poldertje van 16 a 16 Vi H.A. te
zwaar worden geacht.
BEGROTINGSWIJZIGING 1947.
Ged. Staten hebben een be
grotingswijziging ingediend over
1947. In de toelichting wordt
o.m. medegedeeld, dat het ver
lies van liet Prov. Gasbedrijf
ever 1947 zal bedragen
f 123.529,03. Bij de begroting is
geraamd f 55.500, ze-dat een ver
hoging van f 68.029,03 noodza
kelijk is.
Medegedeeld wordt, dat het
lestant van de schuld der Pro
vincie Zeeland op 1 Januari 1949
zal bedragen f25.516.084. Het
ligt in het voornemen in 1949 af
te lossen, een bedrag van
f 1.355.583.-De rente der schul
den over 1949 bedraagt f 634.514.
BEGROTING PROV.
STOOMBOOTDIENSTEN.
Ged. Staten hebben ingediend
de algemene exploitatiebegro
ting van de Prov. Stoomboot
diensten voor 1949. De nadelige
exploitatiesaldi voor de diverse
diensten over 1949 worden als
volgt geraamd: Vbssingen-Bres-
kens f 916.212,50, Terneuzen-Hoe-
dekenskerke f211.150, Kruinin-
gen-Perkpolder f 334.787,50, Zie-
rikzee-Katse Veer f 81.000,
Veere-Kamperland f 1325, Kort-
gene-Wolfaartsdijk f 6300. De be-
Zeeland biijve niet achter
In 1898 werd aan H. M. Ko
ningin Wilhelmina bij haar
troonsbestijging een unieke ver
zameling Nederlandse Volks
klederdrachten aangeboden, wel
ke in het Openluchtmuseum te
Arnhem bewaard werd.
Tengevolge van de oorlogs
handelingen is deze verzameling
verloren gegaan éh nu ligt het
in de bedoeling aan H. K. H.
Prinses Wilhelmina een nieuwe
collectie ter vervanging van de
verloren gegane, aan te bieden.
Ook Zeeland zal hierin zijn
aandeel moeten leveren en een
provinciaal comité, onder leiding
van Mevr. S. C. de Casembroot
Van der Feltz, beijvert zich dan
ook wat dit betreft de eer van
Zeeland hoog te houden.
Voor Zeeland is dit een niet
gemakkelijke taak, omdat hier
het nationale costuum,. meer dan
in andere provincies, in velerlei
variëteit gedragen werd en
wordt, terwijl het aan de andere
zijde naar verhouding minder
bevolkt is en zwaarder getroffen
werd.
Er is hier door het comité hard
gewerkt, maar het doel is nog
volstrekt niet bereikt.
Zeeland heeft op zijn minst
20 verschillende costuums. Hiér
van zijn er nog slechts 6 ter
beschikking en deze zijn nog
niet eens alle compleet.
Er wordt daarom een dringend
beroep gedaan op aller mede
werking. Behalve het verstrek
ken van textielpunten is ook
de mogelijkheid van aankoop
niet uitgesloten. Zij, die geen
costuum of detail daarvan be
zitten, kunnen door een gelde
lijke bydrage hun sympathie
voor dit doel bereiken.
Giften kunnen worden gestort
op girorekening no. 3815 van de
Rotterd. Bank, kantoor Goes op
Tekening van mevr. G. Dorst
groting gaat uit van de veronder
stelling, dat in 1949 het Rijk de
kosten der vrije veren over de
Wester-Schelde nog voor zijn
rekening zal nemen, want er
wordt een rijksbijdrage ge-
iaamd voor de drie veren over
de Wester-Schelde van
f 1.831.550.
DE WEGENFONDSEN.
In de begroting van het Pro
vinciaal Wegenfonds voor 1949
wordt de bijdrage in de kosten
van verbetering van wegen ge
raamd op f 1.212.000 en de bij
drage in de onderhoudskosten
der wegen op f48.000. Het aan
deel in de opbrengst van de mo
torrijtuigenbelasting wordt voor
1949 geschat op f500.000 en het
nadelig saldo van dit fonds op
f406.100.
Nu vaststaat, dat de verbete
ring van de weg van Middel
burg naar Souburg niet .ten
laste van de herVerkaveling vai.
Walcheren kan worden gebracht
en deze weg afdoende dient te
worden verbeterd is daartoe een
raming opgenomen.
De begroting voor 1949 van
het Tertiair Wegenfonds raamt
als bijdragen in :le kosten van
verbetering der wegen 'n bedrag Zoa!s een vogel die naar vrijheid.
haakt,
uit een gebroken strik is los
geraakt.
October 1944»
- Een groot deel van Zeeland
bevrijd.
Laat Israël getuigen, blij van
geest:
„Indien de Heer niet met ons
was geweest,
toen mensen ons bedreigden
'tallen kant,
en in hun toorn haast hadden
overmand,
levend verslonden, ware wie
God vreest."
„Indien de Heer ons niet had
bijgestaan,
ons niet gered had van dien
doodsorkaan
dan was vernielend water neer
gestort',
en onze ziel daar 't ons aan
krachten schort
ware in die stortvloed van ge
weld vergaan."
Lof zij den Heer tot in der
eeuwigheid!
Toen 't ondier zich tot de aanval
had bereid,
heeft onze God het in zijn sprong
gestuit;
zo vielen wij zijn tanden niet ten
buit!
Gods almacht heeft genadig orns
bevrijd.
van f 500.000 en voor onderhoud
f 8000. Het aandeel in de op
brengst der motorrijtuigenbe
lasting wordt geraamd op
f 125.000 en de bijdrage der Pro
vincie op f 200.000. Het nadelig
saldo van dit fonds wordt be
groot op f 176,820.
zijn wij ontkomen aan des vij-
ands net.
Lof zij den Heerwiens hulp ons
heeft gered,
de Heer die aard en hemel heeft
gemaakt!
Ps. 124, Nieuwe berijming.
Een moeilijk vraagstuk.
Hoe tot een oplossing te komen?
De landbouwkundige mede
werker van de „Maasbode",
maakte over de wachtgeld- en
werkloosheidsverzekering in de
landbouw enkele opmerkingen,
die de aandacht verdienen.
Hij wijst er op, dat wanneer
het thans aanhangige wetsont
werp Wachtgeld- en Werkloos
heidsverzekering wordt aange
nomen, het gevolg zal zijn dat
de laatste resten van de vroe
gere patriarchale verhoudingen
tussen boer en arbeider worden
uitgebannen.
.Volgens dit wetsontwerp toch
wordt aanspraak op wachtgeld
toegekend aan de werknemer,
die onvrijwillig werkloos is en
die in de periode van twaalf
mdand'en, onmiddellijk vooraf
gaande aan het intreden van zijn
werkloosheid, tenminste 156 da
gen als werknemer heeft ge
werkt in $ienst van een of meer
werkgevers, aangesloten bij een
vakbedrijfsvereniging.
Wanneer men deze bepaling
zonder meer in de landbouw zou
toepassen, komt men voor we!
zeer eigenaardige konsekwenties
te staan
In de landbouw immers kent
men een hele grote groep zoge
naamde losse en los-vaste ar
beiders, van wie een aanzienlijk
deel ieder jaar langer dan 156
dagen in de landbouw nodig is.
Bij toepassing van deze bepaling
zouden al deze losse en los-vaste
arbeiders gedurende een deel
van het jaar regelmatig en auto
matisch ten laste van het wacht
geldfonds komen.
Afgezie.n van het feit, dat dit
een zeer zware belasting van dit
fonds zou betekenen, zal deze
bepaling mede ook de animo zo
wel bij de boeren als bij de land-?
arbeiders om een vaste arbeids-
ovéreenkomst aan te gaan aan
merkelijk verminderen, waar
door het aantal vaste arbeids
krachten in de landbouw aan
zienlijk zal teruglopen.
De landarbeiders toch zouden
er de voorkeur aan geven gedu
rende de winter kortere of lan
gere tijd van de wachtgeldrege
ling te profiteren, temeer daar
zij dan gedurende de werkzame
periode in accoord-loon kunnen
werken, waardoor zij een hoger
loon kunnen halen, dan bij een
vaste verbintenis. Dat het ook
voor de boeren voordeliger is
hun arbeiders gedurende de
slappe maanden ten laste van
het wachtgeldfonds te brengen,
een kind kan het narekenen".
„Moeilijker is het een wacht
geldregeling uit te denken, waar
tegen deze bezwaren niet zouden
kunnen wo**den aangevoerd.
Naar onze mening zal een op
lossing van het haast onvermij
delijk arbeidsconflict in de
landbouw eerst dan kunnen
worden bereikt, indien men het
systeem van losse en los-vaste
arbeiders zal weten op te heffen.
En dit is alleen dan mogelijk, in
dien men de uitvoering-op-grote
schaal van openbare en cultuur
technische werken met de sei
zoenarbeid in de landbouw op
geschikte wijze zal weten te
combineren.
Op deze wijze zullen de land
arbeiders, die gedurende bepaal-
Vos, Goes. Kledingstukken kun- de gedeelten van het jaar geen
nen worden afgegeven bij de werk in de landbouw vinden,
leden van het comité: Mevr. nog tal van jaren tegen normaal
S. C. de CasembrootVan der loon kunnen werken.
Feltz. H. Pieters en dr W. S De uitvoerders van deze wer-
Unger, Middelburg. Mej. G. G. ken echter, bij wie zij op ar-
SLkkens, Goes. Mevr. G. Dorstbeidsovereenkomst werkzaam
Vos. Goes. Mej. L. Baas, N. en St. zullen zich dan geheel heb-
Joosland. Mevr. v. d. BergGor- ben te richten naar de belangen
ter. Goes. Mejonkvr. S. H. ColLot van de landbouw in die zin, dat
d' Escury, Kloosterzande. Mevr. zjj de uitvoering van bedoelde
M. J. v. CfuijningenErasmus, werken in omvang zullen doen
Oostburg. J. Donner, Goes. D. Fa- afnemen, zodra de landbouw de
berij de Jonge, Goes. Mevr. N.'arbeidskrachten voor zich op-
FlipseRoelse, Westkapelle. Dr. I eist en omgekeerd ook de uitvoe-
L. G. Gelderman, Kortgene. Mevr.'ring van deze werken uitbrei-
S. GelukDe Jonge, Wemeldinge.j den, Zodra en naarmate de land-
Mevr. C. C. HageHage, Sint t bouw hen niet meer nodig
Maartensdijk. F. C. Hanse, Zierik-heeft."
zee-. Mej. de Jager, Wolf aar tsdijk. j
Drs J. J. Knibbe. Goes. Mevr. N. Of deze voorslag, hoe goed ook
Koster—Scheele, Zaamslag. Mevr. bedoeld, werkelijk baat kan
M. v. Nieuwenhuijzen—v. Nieu- brengen, wagen wij te betwijfe-
wenhuijzen, St. Philipsland. len.
De landbouw is meer dan
welk bedrijf ook, afhankelijk
van allerlei omstandigheden,
van regen en droogte, van zach
te en strènge winters.
En het is zeer de vraag, of de
uitvoering op grote schaal van
openbare- en cultuurtechnische
werken, daarmee kan worden
gecombineerd en geheel daarop
kan worden gericht. Het zullen
toch meestal geen werken zijn,
ook in verband met factoren
van materielen en personelen
aard, die men naar willekeur
kan beginnen of uitstellen.
Bovendien is er een sterke
tendenz om te komen tot kost
prijsverlaging. Daarvoor is ver
der doorgevoerde mechanisatie
een noodzakelijke voorwaarde,
waarom daarmee bij verkaveling
enz. terdege rekening wordt ge
houden.
We staan hier voor een uiterst
moeilijk vraagstuk.
Wie schaft hier raad? Wat zeg
gen de mannen van de practijk.
Wij zijn gaarne bereid voor be
schouwingen over dit onderwerp
enige ruimte of te staan.
Geen verkoop van
„Potje^gielk".
Overtrederes met straffen
bedreigd.
Het is ten plattelande algemeen
gebruikelijk, dat buren hun melk
van een veehouder betrekken en
niet, of niet geheel van een melk
boer. Door de oorlogsomstandig
heden heeft deze „potjesmelk-
verkoop" sterk gefloreerd en ook
thans heeft de veehouder over ge
brek aan klanten nog steeds niet
te klagen, nu hij volle melk levert
en de melkboer alleen gestan
daardiseerde melk.
De Keuringsdienst van Waren
in het Keuringsgebied Alkmaar
en de Noord-Hollandse Consump-
tiemelkvereniging wensen aan de
ze verkoop thans paal en perk te
stellen. Het buitenpersoneel dezer
diensten heeft de veehouders een
mondelinge waarschuwing gege
ven, dat de verkoop van melk aan
particulieren voortaan verboden
is. In een circulaire over deze aan
gelegenheid wordt er op gewezen,
dat de veehouders al hun gepro
duceerde melk, met uitsluiting
van die voor eigen gebruik, aan
de melkfabrieken dienen af te
leveren. Bij niet nakomen der
voorschriften worden strenge
straffen in het vooruitzicht ge
steld.
Een lezer uit Goes beklaagt
zich er over, dat hij, toen hij
dezer dagen in het gemeentelijk
badhuis een bad wilde nemen,
zijn badhokje bevuild vond. Hij
concludeerde daaruit, dat de
badmeester zijn badhokje niet
schoongemaakt had en waar
schuwt het publiek or te letten
voor een herhaling.
De schrijver merkt verder nog
op, dat er toch al weinig recla
me valt te maken voor de bad
inrichting en zeker niet, wan
neer dergelijke dingen voorko
men.
Naschrirt redactie.
Naar aanleiding van dit
schrijven hebben wij persoon
lijk een onderzoek ingesteld
naar .de reinheid van het bad
huis.
V/y hebben geen enkele onge
rechtigheid kunnen vinden. De
badhokjes waren schoon en de
badjuffrouw draagt er zeker zorg
voor dat dit zo blyft.
De wethouder van Openbare
Werken en doktar Snoek, de ge
meente-geneesheer, hebben even
eens een onderzoek ingesteld en
zijn tot dezelfde conclusie geko
men.
Het door de schrijver geconsta
teerde geval, is te betreftren,
maar we geloven, dat zijn waar
schuwing deze strekking moet
hebben, dat het publiek meer
'reinheid moet betrachten.
