ZEEUWSCH DAGBLAD
Graaf Folke Bernadotte te Jeruzalem door leden van de Stem
groep lafhartig vermoord.
Graaf Bernadotte, zijn leven en werken.
Ook de hoofdwaarnemer der V.N., kol. Serot werd gedood
BERNADOTTE ALS BEMIDDELAAR.
Staat van beleg in Soerakarta.
.NIEUWS
Er zijn ook bezwaren.
Grote verontwaardiging in de gehele wereld.
Reeds van tevoren
besGlioten.
Ook op Noord-Sumatra heerst opstand.
Veiligheidsraad
in
hijeen.
Een figuur van wereldbetekenis.
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
VLAG OP HET PALEIS DER VERENIGDE' NATIES TE PARIJS WAAIT HALFFSTOK.
Wat iemand, die Bernadotte
goed kende, schrijft.
Uit i'anwetyz mtotytn
van
SNIPPER
Staat dr van Mooks af'
treden vast?
Uitgave
Stichting „Zeeuwsch Dagulad".
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst-
itr. 70, Tel. 2438, Giro 274289.
Kantoren: Vlissingen, Walstra^
83, Tel. 168; Middelburg, Korte
Noordstraat 35. Tei admini
stratie 2009; Telefoon redactie
2347; Terneuzen, Vlooswijkstraat,
Telefoon 2052.
it JAARGANG No. 1052
Abonnementsprijs 3.75 p. kwartaal
Franco per post 4.
Advertentieprys 14 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 5 cent per woord
ZATERDAG 18 SEPT. 1948
Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Directeur: JACQ DE SMIT
Met vaste medewerking van: Mr W. F. E. BARON VAN DER FELTZ, Middelburg; Ds J. S. HARTJES, Vlissingen;
Dr K. HUIZENGA, Middelburg). H. JANSEN, Meliskerke; Ds J. KARELSE, Goes; Ds R. SLOFSTRA, Vlissingen.
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Zondag: Zon op 6.20 u., onder
18.46 u. Maan op 19.19 u., onder
7.12 u.
Hoogwater op Zondag 19 Sept.:
Vlissingen: 2.38 u. 2.08 m., 14.43
u. 2.02 m. Wemeldinge: 4.31 u.
1.81 m., 16.43 u. 1.65 m.
Een West-Europese Unie kan
ongetwijfeld zekere voorde
len bieden.
Maar er z\jn ook nadelen. Er
zijn bezwaren en gevaren.
Het klinkt overtuigend, als
het blad „Nieuw Europa" doe
lend op de moeilijkheden die
zich te Parijs voordeden, op de
vraag, welke rol Europa, wilt ge
West-Europa zelf, speelt in het
conflict, ten antwoord geeft:
Practisch geen enkele. Wel ko
men de ministers der Western
Union in Den Haag bijeen, maar
wat representeren zij daar aan
positieve krachten? Een vijftal
Gisteren om achttien uur plaatselijke tijd is te Jeruzalem de bemiddelaar der Verenigde Naties
in Palestina, Graaf Folke Bernadotte, toen hij door het zich in Joodse gebied bevindende
Katamon reed, door mannen in militair uniform neergeschoten. Ook zijn metgezel, de Franse
generale staven, een vijftal nog kolonel Serot, hoofdwaarnemer der V.N., kwam om het leven. Volgens de Amerikaanse
consul-generaal te Jeruzalem zijn beiden vermoedelijk door de Joodse groep Stern vermoord.
Deze groep had onlangs Bernadotte gedreigd van het leven te beroven en enkele dagen ge
leden zou hij gewaarschuwd zijn, dat dit zou geschieden, wanneer hij weer zijn voet in
Jeruzalem zette. Toen het convooi, waarin Bernadotte en zijn gezelschap reisdè, op de terug
weg was van het regeringsgebouw en door Katamon reed, verscheen plotseling een jeep met
vier man, die de weg versperde. Twee van de vier liepen op de auto van Bernadotte toe.
Kolonel Frank Bogley (V.S.), veiligheidsofficier der N.V., worstelde met één van hen en
werd licht in het gelaat gewond. De tweede bereikte Bernadotte's auto en vermoordde hem
en kolonel Serot, door van zeer nabij met een stengun schoten te lossen. De jeep wist te
ontkomen. De lichamen der vermoorden zijn naar 't Joodse Haddassah ziekenhuis gebracht
altijd niet gecoördineerde legers
vloten en luchtmachten, een
vijftal economisch concurrerende
huishoudingen, een vijftal mone
taire stelsels, een vijftal eigen
machtige regeringen, een vijftal
centra van beperkt eigenbelang.
Wat, zo heet het verder, kan
dus hun vormende invloed zijn
op het wereldgebeuren? Wat
vertegenwoordigen zij in de we
reld? Alleen maar armoede,
weerloosheid, zwakheid, instabi
liteit. Een vijftal bundels ang
stige spanning, een vijftal kan
sen op ineenstorting, een vijf
tal onverantwoordelijkheden.
Dit lezende komt men als van
zelf tot de conclusie, dat
hier slechts één oplossing moge
lijk is: een West-Europese Fede
ratie, met een gecoördineerde
defensie onder één generale staf,
met een bovennationaal parle
ment, met een gecoördineerde
economische huishouding.
Door de vorming van zulk een
Federatie waartoe dan ook in
elk geval West-Duitsland moet
behoren, kan zeer zeker een
machtig blok worden verkregen.
Maar er is het gevaar, dat
daarbij de zelfstandigheid van
met name de kleine staten in
't gedrang komt.
Wij hebben dat na de oorlog
gezien, hier en in Indië. In tal
van gevallen wordt er over ons,
maar zonder ons beslist. De
kleinen hebben wel niet hele
maal, maar dan toch in hoofd
zaak te prijzen, wat de groten
gelieven te wijzen. En een prin
cipieel verschil in gelijkwaar
digheid zal zeker niet bevorder
lijk zijn aan een vruchtbare sa
menwerking.
Dan is er de vraag wie in dit
niéuwe Europa de leiding krijgt.
Van socialistische zijde wordt nu
reeds van de daken gepredikt,
dat de te vormen Federatie een
socialistisch karakter moet dra
gen.
Op 6 Juni maakte Bernadotte
bekend, dat Joden en Arabieren
zijn voorstel tot een wapenstil
stand van vier weken aanvaard
den en vestigde 18 Juni zijn hoofd
kwartier op Rhodos.
Tien dagen later was hij gereed
gekomen met zijn vredesvoorstel
len, die voorzagen in een federale
unie van Arabische en Joodse
staten en waarbij Jeruzalem aan
de Arabieren werd toegewezen.
De bedoeling van het plan was
de wapenstilstand van vier we
ken te laten overgaan in een
duurzaam bestand. De Arabieren
verwierpen het plan op 3 Juli,
daar zij daarin een andere vorm
van verdeling zagen en drie da
gen later verwierp ook de Israë-
lietische regering de voorstellen.
De Joden stemden in met een ver
lenging van het bestand met 30
dagen, doch de Arabieren weiger
den.
De Veiligheidsraad werd bijeen
geroepen de dag voordat de strijd
weer uitbrak. Graaf Bernadotte
deed nogmaals een dringend be
roep op Joden en Arabieren, in te
stemmen met een onvoorwaarde
lijk staken van het vuren gedu
rende 10 dagen en drong er op
aan, dat Jeruzalem tot open stad
zou worden verklaard.
Bernadotte liet zich door de
hervatting van de strijd in het ge
heel niet ontmoedigen en door zijn
toedoen gaven de V.N. in Juli het
bevel het vuren aan beide zijden
te staken.
Amerikaanse waarnemers ken
schetsten de wapenstilstand in
Palestina als „de grootste over
winning van de V.N.".
Doon Campbell, Reuters corres
pondent ,die verslag uitbracht van
Onmiddellijk na het bekend worden van dit verschrikkelijke
gebeuren heerste in tal van hoofdsteden der wereld diepe
ontsteltenis en grote verontwaardiging.
De omroeper van radio-Stockholm stelde het Zweedse volk
ontroerd op de hoogte van de dood van Graaf Bernadotte,
wiens boek „In plaats van wapens", jwaarin hij zijn humani
taire arbeid gedurende de Fins-Russische oorlog in 1939
1940 beschrijft, juist twee dagen geleden in Stockholm is ge
publiceerd. Radio-Stockholm gaf gisteravond een herden
kingsprogramma.
Israël Cohen, vice-voorzitter van de commissie van buiten
landse zaken van de Raad van Joodse afgevaardigden in
Engeland, noemde de moord een lafhartige schanddaad en
een hoogst betreurenswaardige gebeurtenis.
Edward Atijak, secretaris van het Arabisch Bureau te Lon
den, verklaarde: „Ik ben met ontzetting vervuld en alle
Arabieren zullen 't nieuws met dezelfde gevoelens vernemen"
spatbord aan één kant zonder dat
iemand gewond werd. Zijn auto
werd begeleid door jeeps met of
ficieren van het Arabische Legi
oen.
In Jeruzalem aangekomen stap
te Bernadotte uit zijn auto om 't
kogelgat te inspecteren.
Hij scheen ontsteld te zijn en
zei tot een correspondent van
Reuter: „Ik wens niet beschoten
te worden door geregelde noch
ongeregelde manschappen". Een
pantserauto sloot het convooi.
Vervolgens reed Bernadotte
naar Arabische en Joodse grens
stroken, waar hij de Joodse wjjk
binnenging.
Reacties
op de vermoording
van Bernadotte.
Marshall, die het nieuws ont-
toen hij met minister Stik-
Graaf Bernadotte kwam gister
middag uit Ramallah, 16 km ten
Noorden van Jeruzalem, in de
Heilige Stad aan, waar hij een
onderhoud van een uur met een
brigadecommandant van het Ara
bische Legioen had.
Drie km ten Noorden van Je
ruzalem werd van de richting van
het ziekenhuis Haddassah op de
berg Scopus uit op zijn auto ge
vuurd. De kogels doorboorden 't
met een in de ogen van vele waar
nemers „hopeloze taak".
Zij hele houding wordt het best
geïllustreerd met de woorden, die vinSi
hü tot zyn medewerkers richtte:!"' de lunch gebruikte, verklaar-
Ho* Tilt ie n trncriepho on cr>l-inLr_
„Men heeft u een moeilijke en ae-
licate opdracht gegeven
de: „Dit is 'n tragische en schok-
TJ moet kende gebeurtenis."
hier echter trots op zijn, omdat! Hans Hedtoft de Deense pre-
het een zeer grote eer is voor de noemde de dood van Berna-
vrede te werken" 1 do4,to "een verschrikkelijke slag".
Bernadotte was een hijzonder! Generaal Cunningham, de laat-
voortvarende persoonlijkheid. Hij
zag er niet tegen op bmnen een Faustina zeiüe.
Commissaris in
„Het is een aller-
Een grote Zweed, die
stierf voor het brengen
van de vrede.
Azam Pasja, secretaris-gene
raal van de Arabische Liga,
verklaarde, dat Bernadotte in
de geschiedenis zou worden
vermeld als een grote Zweed,
die alles deed om de vrede in
het Heilige Land te brengen
en zijn leven ervoor gaf.
„Wij namen voor het laatst
in Alexandrië afscheid van el
kaar na een woordenwisseling,
waarbij ik hem de schuld gaf
voor de slapheid van zijn waar
nemers en het verzaken van
hun plicht om Zionistische
misdaden en schendingen van
het bestand, met name in Je
ruzalem, volledig te rapporte
ren", aldus Azam Pasja.
„Bernadotte nam de kwestie
zeer sportief op en verdedigde
zijn medewerkers, beloofde mij
echter, dat hij onpartijdig zou
zijn en zijn best zou doen.
De Graaf had een ondank
bare taak die van scheids
rechter".
Morgen mochten uwe kinderen tot onze kinderen spreken:
Wat hebt gij met den Heere, den God van Israël te doen? De
Heere heeft immers de Jordaan tot landpale gezet tussen ons
en u....? Gij hebt geen deel aan den Heere.
Jozua 22 2425.
Kan het u wat schelen, wan
neer straks uw kinderen weg-
gestoten worden door het na
geslacht van hen, met wie ge
nu nog samenleeft in één
kerk?
Eenzijdigheid en wantrou
wen leiden tot scheuring.
Pinehas en de zijnen staarden
zich blind op De ut. 12 1314
en vergaten, dat, waaraan de
altaarbouwers dachten: de
zorg om de eenheid, óók voor
later, onder hun nakomelin
gen. De boodschap, het ge
zucht (vs. 11) was nuchter als
een foto. Maar als de andere
stammen zichzelf in die foto
plaatsten konden zij zich daar
in als overtreders denken.
Dit altaar was echter juist de
vrucht van Jozua's „prediking"
geweest!
Deze troepen, die zo uitste
kend hun jarenlange dienst
verricht hadden, gingen de
Jordaanlinie over naar hun
grensland, dat onbeschermd
open lag voor aanvallen en
verleiding tot afval. Zij voelen
als 't ware hoe de natuurlijke
scheidslijn achter hen komt te
liggen en 't springt in hun hart
omhoog: Ook wij behoren bij
den Heere en Zijn volk, bij die
12 stammen aan welke God
alle beloften had vervuld.
Daarom wordt dat grote,
keurig nagebootste altaar op
gericht. Zij zorgen voor
een aanwijsbaar eenheidsteken
voor hun kinderen. Daarop
kunnen zij zich beroepen,
wanneer trotse luie „vromen"
hun enge kringetje niet wil
len openen, liegende, dat de
Jordaan de grens is van de za
ligheid.
Is soms uw tuinhekje of kerk-
muurtje een Jordaan in uw
leven? Mag ik u eens wijzen
op uw „getuige"-altaren? De
(voor ons) aan de „overzijde"
wonende Oosterse kerken
bouwden met hun martelaars-
bloed en Schriftstudie de
apostolische geloofsbelijdenis.
De Belgen wierpen de Ne
derlandse geloofsbelijdenis op.
De Engelsen en Duitsers leen
den ons hun geleerde gelovi
gen voor de Dordtse leerregels
en de Heidelberger. Zegt u
tegen hun kinderen? „Gij hebt
geen deel aan den Heere?" Is
het alleen hun schuldB Is dat
waar?
Of komt ge tot Pinehas' er
kenning? Enziet ge dat al
taar, dat God oprichtte, geheel
alleen over alle Jordaan-
tjes? Waar geen mensen offer
den, maar Hij alleen? Golgo
tha! Het zwijgt maar all e
gelovigen wijzen daarheen!
(vs. 23).
v. d. Af.
Lundstrom verklaarde hij alle
maatregelen te nemen om de da-<
ders te vinden.
Minister-president Drees was
diep geschokt over de moord van
Bernadotte. Hij was van mening,
dat deze gebeurtenis wellicht tot
gevolg zal hebben, dat de toe
stand in Palestina zich weer toe
spitst.
De blauw-en-witte vlag der
V.N. waait thans halfstok van 't
Paleis de Chaillot.
Trygve Lie is reeds gisteren uit
Noorwegen naar Parijs gevlogen.
Naar verluidt had Bernadotte
zijn rapport, een herziene versie
van de oorspronkelijke voorstel
len aan de Veiligheidsraad, bijna
voltooid.
Men neemt te Washington aan
dat het rapport zich in 't hoofd
kwartier op Rhodos bevindt en
dientengevolge posthuum aan de
Algemene Vergadering te Parijs
kan worden voorgelegd.
Hij verstuurde eveneens een te
legram naar kolonel Aage Lund
strom, de Zweedse stafchef, opdat
deze onmiddellijk een onderzoek
naar de omstandigheden van de
moord zou instellen en de V.N.
daarover zo spoedig mogelijk be
richten.
In verband met de gevechten, elke de laatste dagen te
Soerakata tussen gewapende groepen hebben plaats gevonden,
is thans in de gehele residentie Soerakarta de staat van beleg
afgekondigd. Tegelijkertijd meldde de correspondent van Aneta
te Medan, dat het „volksleger" in opstand is gekomen tegen het
republikeinse gezag van Noord-Sumatra.
dag naar de hoofdsteden van drie
of vier landen te vliegen om daar
met Arabische of Joodse leiders
te confereren. Hoewel physiek
niet krachtig zijn lijfarts ver
gezelde hem steeds in verband
met de omstandigheid, dat er al
tijd gevaar, was voor inwendige
bloedingen werkte hij onver
moeid aan een bespoediging van
de vrede in Palestina.
Toen hü zijn hoofdkwartier ves
tigde in het „Rozenhotel" op dei
Rhodos, hoopte hij, dat deze idyl
lische omgeving de plaats zou
worden voor een ronde tafel-con
ferentie. Arabische noch Joodse
leiders wilden echter naar Rhodos
komen. Zij zonden slechts afge
zanten.
Bernadotte moest zelf de hoog
ste vertegenwoordigers opzoeken.
Hij verwierf zich door zijn talloze
vluchten naar de hoofdsteden van
het Midden-Oosten de titel van:
„de bemiddelende boodschapper".
Hij maakte vaak grapjes over
zichzelf en had er schik om, dat
de aartsbisschop van Rhodos met
zijn beperkte kennis van het En
gels naar hem verwees als de
„mediator" (denker).
Bernadotte hield ervan zich in
khaki shirt en shorts te kleden.
Bernadotte vertelde mij eens,
dat Himmler hem na een ontmoe
ting op een avond na een gealli
eerde raid vroeg, of hy een goede
afschuwelijkste daad, nu iedereen1 diepe ontsteltenis en droefheid.
Vanmiddag om 3 uur komt de
Veiligheidsraad in spoedzitting
bijeen.
De waarnemende secretaris-ge
neraal, Arkadi Sobolef, ontving
het bericht van de moord met
weet, dat de zaak aan de V.N. is
voorgelegd. Voor Palestina kan
hieruit in geen enkel opzicht iets
goeds voortkomen".
De Joodse militaire gouverneur
van Jeruzalem, dr Joseph, achtte
de moord onvergefelijk en laag
hartig. Tegenover generaal Aage
Hij verzond onmiddellijk een te
legram naar dr Ralph Bunche, de
eerste secretaris van Bernadotte,
waarbij Bunche volmacht kreeg
om te handelen tot nader order.
Algemeen wordt Bunche be
schouwd als opvolger van Berna
dotte.
Nizam geeft bevel het
vuren te staken.
De Nizam van Haiderabad heeft
bevel gegeven het vuren te staken
Het kabinet heeft zijn ontslag
aangeboden, hetgeen de Nizam
heeft aanvaard. Een nieuw kabi
net is reeds gevormd. De Nizam
heeft besloten de Razakers (mili
tante Moslems) onmiddellijk uit
een te laten gaan. Hij betreurde
de „ongelukkige" gebeurtenissen
en verzocht de handhaving van
kalmte, recht en orde. Wanneer
die er zijn, aldus de Nizam, dan
zal men tot een regeling met In
dia kunnen komen.
Nederl. patrouille op 15
September overvallen.
Tot militair gouverneur is be
noemd kolonel Gatot Subroto,
hoofd van de militaire politie,
afdeling Soerakarta.
In Soerakarta, ook wel Solo
genoemd, hebben de laatste da
gen telkens weer gevechten
plaats gevonden, voornamelijk in
de omgéving van het gebouw
van de Pesindo (de Republi
keinse jeugdorganisatie, die kort
geleden als laatste lid van de
links georganiseerde partijen
zich bij de Partai Kömmunis In
donesia heeft aangesloten).
De republikeinse woordvoer
der te Batavia verklaarde tegen
over Aneta, dat de gevechten be
schouwd kunnen worden als
gaande tussen communisten en
niet-communisten. Aan de ene
zijde stond de Pesindo, aan de
andere zijde de Hizboellah (een
Mohammedaanse strijdorganisa-
De heer J. I. van Ballegoyen
de Jong, gemeentesecretaris van
Goes, die wegens gezondheidsre
denen zijn functie in het hoofd
bestuur van de Ned. Bond van
Gemeente-ambtenaren moest neer
leggen, is gisteren in de vergade
ring van deze bond te Groningen,
onder algemene bijval tot erelid
benoemd.
Na vele vergeefse pogingen om een voor beide partgen aan
vaardbare oplossing van het netelige Palestijnse probleem te vin
den, benoemden de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad
(de „Grote Vijl") op 30 Mei vijf dagen na het einde van het
Britse mandaat Graaf Folke Bernadotte tot bemiddelaar der
Verenigde Volken in Palestina, met de opdracht het functionneren
van de openbare diensten te bevorderen, de bescherming te ver
zekeren van de Heilige Plaatsen en gebouwen en een „vreedzame
regeling te bevorderen van de toekomstige situatie".
grepen, in overweging nemen. De
laatste zet der Duitsers op het
schaakbord der internationale po
litiek, die de volledige ineenstor
ting van Duitsland had moeten
voorkomen, was mislukt.
In een boek,„Slutest" (Het
Einde) getiteld, heeft Bernadotte
het verhaal gedaan van deze on
derhandelingen. Men vindt in dit
boek merkwaardige karakteris
tieken van nazi-leiders en een
Bernadotte ais bemiddelaar uit chauffeur was. „Ja", antwoordde
Rhodos en hem persoonlek goed
kende, schrijft het volgende over
Bernadotte:
„Ofschoon de man, die naar het
oorlogvoerende Palestina ging om
te pogen er vrede te brengen wist,
dat zijn kansen om een politieke
regeling tussen de Joden en Ara
bieren tot stand te brengen terug
liepen naarmate de militaire situ
atie verslechterde, verloor hij
nooit zijn optimisme noch zijn
glimlach.
Toen de zaken er slecht voor
schenen te staan, schatte Berna
dotte zijn kansen op het oplossen
van een situatie, die Engeland on
oplosbaar bleek gedurende dertig
jaar, één procent. Toen hij zijn
taak meer dan twee maanden ver
vulde en klachten over schendin
gen van de wapenstilstand dage
lijks binnenstroomden, zowel van
Arabische als Joodse zijde, gaf i'Hj
n nieuwe schatting van zijn kan
sen als „jets meer dan 1 pet.".
Het woord nederlaag kende
Bernadotte niet. Hg liet het in
elk geval nooit merken. Hij wist,
dat hij een reputatie op het spel
zette op het gebied van humani
taire arbeid, door zich te belasten
Graaf Folke Bernadotte werd de S.S., om de vrijlating te hewer- m^ek Bernadotft vwbergt to rijn
in 1895 te Stockholm geboren en ken van de Noren en Denen, die wk ntot de s^pattoe voor het
is een neef van Koning Gustaaf zuchtten in Duitse concentratie- tep verferve geëerde Duitse volk
V van Zweden. De naam Berna- kampen. ten veraerve gevoerue i^uiise vum
dotte werd door zijn vader Oscar, I Na moeizame onderhandelingen Be?nadott<?rihThS^Uate werk
Charles Auguste van Zweden aan- kreeg hij van Himmler inderdaaden strekte hiThet arblfds-
genomen toen deze in 1888 af- toestemming om de concentratie- ™ld van het Zweedse Rode I^uis
stand deed van alle eventueel kampen te bezoeken en een groot„ft tel v^n door de oorlog
door hem te verkrijgen rechten op aantel gevangenen naar Zweden j geteisterde landen Om zijn ver®
de Zweedse troon. Deze naam be- over te brengen geteisterde landen, urn zijn ver
waart de herinnerino- aan Na™. - diensten .benoemden hem de um-
Ipons maarschalk TeanBantistër, bernadotte organiseerde een versiteiten van Upsala en Oslo
Bernadotte, „waarom vraagt u ,leons maarschalk Jean Baptiste Rode Kruis-expeditie en in Maart
dat?" „Omdat", aldus Himmler, Jules Bernadotte, die in 1810 be- 1945 wer(3en ongeveer 20.000 ge-
„de Britten en Amerikanen mij de noemd werd tot kroonprins van vangenen, ook uit niet-Scandina-
schuld zouden geven als er iets Zweden en in 1818 te Stockholm
zou gebeuren met de neef van de en Drontheim werd gekroond tot
koning van Zweden". I koning van Zweden en van Noor-
In Palestina stond Bernadotte j
dikwijls aan gevaren bloot. In Je-
Graaf-Folke volgde de militaire
vische landen, uit de kampen be
vrijd.
Bernadotte's naam werd echter
eerst over de gehele wereld bé
kend in de zo spannende dagen
ruzalem zag hij borden met op-1 Karlberg en diende van April 1945, toen Himmler
schriften: „Stockholm is van u,m ,e Koninklijke gar- hem tijdens de laatste stuip-
Jeruzalem van ons". Hij glimlach- vertegenwoordigde hij trekkingen van Hitiers duizendja-
te erom. j z«n la"d °P.de v,C!nt"7. o£ Pro"rig „Reich" - zonder Hitler te
Bij het aanvaarden van de taak grass Exposition te Chicago en raadplegen, verzocht een capitu-
van bemiddelaar in Palestina zei-'f. ur® ®T wcrc'dtentoonstei- latie-aanbod over te brengen aan
de hü Trygve Lie, de secretaris- "1? No^ Y°rk (1930-1940) 1 - -
generaal der V.N., dat hij voor zes J °P a's Commissaris-Gene-
maanden ter beschikking stond. raa* van Zweedse paviljoen.
Hij liet nimmer doorschemeren,Voorts nam hij zitting in de lei
dat hü op dat punt van gedachten ding van de Zweedse padvinderij
zou kunnen veranderen, omdat hij en van tal van sportorganisaties,
wistyvat de grens was van het j Aan het begin»van de tweede
uithoudingsvermogen van de wereldoorlog verliet hij de mili-gen had uitgestrekt. De bespre
toens taire dienst om zich geheel te wij- kingen met de geallieerden had
den aan het werk van het Zweed-den in het geheim jalaats in Stock
se Rode Kruis. Ais vice-presidentholm. Op 27 April vloog Berna-
van deze instelling was hij behulp dotte naar Flensburg, om Himm-
zaam bij de uitwisseling van Brit- Ier het antwiïord van Truman en
Ter gelegenheid van de in- se en Duitse krijgsgevangenen. De Crurchill te overhandigen: De
tocht van H. M. Koningin Ju- Zweedse regering verzocht hem Verenigde Staten en Churchill
liana zullen vandaag de klokken in contact te treden met Heinrich zouden slechts een onvoorwaarde-
de Westerse mogendheden (23-4-
'45).
Deze capitulatie zou zich uit
strekken tot de fronten in het
Westen. Bernadotte ging in op dit
verzoek, nadat Himmler het ca
pitulatie-aanbod ook tot Noorwe-
Haagse kerkklokken
luiden.
van allq Haagse kerkgebouwen Himmler, de Duitse minister van lijke capitulatie tegenover alle ge
van 3 tot 3.45 uur worden geluid. Binnenlandse zaken en chef van allieerden, de Sowjet-Unie inbe- liolm.
tot doctor honoris causa, ter-
wgi verschillende regeringen hem
vereerden met hoge onderschei
dingen.
De betekenis die zijn optreden
tijdens de tweede wereldoorlog
heeft gehad, wordt verschillend
beoordeeld. Sommigen zijn van
mening, dat deze naar zg zeg
gen, mede tengevolge van Berna
dotte's eigen suggesties sterk
overschat is. De Fin, Dr Felix
Kersten, voormalig masseur van
Himler, eist een groot, deel van
Bernadotte's verdiensten voor
zich op.
In Palestina slaagde hij er in,
door beide partgen een wapen
stilstandsovereenkomst te doen
aannemen, die op 11 Juni van
kracht werd.
Zijn salaris als bemiddelaar is
gelijk aan dat van de president
van het Internationale Hof van
Justitie, n.l. 26.000 dollar.
Graaf Bernadotte buwde in
1928 met Estella Manville, doch
ter van de bekende Amerikaanse
asbestkoning en heeft twee zonen.
De Bernadottes bewonen het
kasteel Dragongarten te Stock-
Eerst wat distributienieuwtje»:
De rantsoenering van gedistilleer
de dranken is opgeheven. Uw
klantenkaart kan in de prullen
mand. Er zgn bonnen aangewe
zen voor het kopen van werkkle
ding, n.l. de bonnen H 7 en L 7
De prgs van geïmporteerde
stokvis is thans vrij. Uit Den
Haag wordt gemeld, dat de be
staande rantsoeneringsmaatrege
len worden onderzocht, teneinde
na te gaan in hoeverre opheffing
of verruiming mogelijk is. Reeds
hierover verschenen berichten zgn
voorbarig, aldus de regering. De
minister van Justitie, mr wgers,
vervangt minister Stikker op bui
tenlandse zaken gedurende diens
afwezigheid. J. Boesveld, ver
oordeeld tot de doodstraf door 't
Bijz. Hof te Arnhem, heeft gratie
gekregen. Hü krijgt nu levenslang
-« In groepsverband reizende Ne
derlanders zullen alleen België
mogen betreden, wanneer de be
voegde Belgische consulaire post
het collectieve paspoort van een
visum heeft voorzien. De rege
ring heeft beslist, dat „Huize
Doorn" museum zal bhjven. De
Ned. Radio Unie is begonnen met
het daadwerkelijk in studie ne
men van de televisie-mogelijkhe
den. Men overweegt proefuitzen-
dingen van Philips via een straal
zender op de Domtoren naar Hil
versum of Amsterdam. 29 Sep
tember zullen vanuit Nederland
50 ton witte bonen en 50 ton erw-
tie) en de Gerakan Revolusioner
Rakjat, strijdgroepen van Tan
Malaka's „niet Moscovitisphe
communisten".
„SOCIALE REVOLUTIE"
OP SUMATRA.
Intussen meldde de correspon
dent van Aneta te Medan, uit
betrouwbare bron vernomen te
hebben, dat 10 September in
Tapanoeli (een gebied ten wes
ten van het Tobameer) een „so-
iale revolutie" is uitgebroken.
Een onder communistische in
vloed staand volksleger is daar
bij in opstand gekomen tegen de
T.N.I. en het republikeinse ci
viele bestuur. In Padangsidem-
poean en Sibolga vonden scher
mutselingen plaats, waarbij de
T.N.I.-commandant van Padang-
sidempoean, kapitein Hakoean,
werd gedood.
De correspondent meldt
voorts, dat de militaire gouver
neur van Tapanoeli i de com
mandant van de republikeinse
strijdkrachten van Zuid-Panoeli
spoorloos verdwenen zijn. Ver
scheidene vooraanstaande repu
blikeinse persoonlijkheden wer
den door de opstandelingen ge
arresteerd. Aangenomen wordt,
951 de opstandelingen in dit ge
bied de overhand hebben.
OVERVAL OP NED.
PATROUILLE.
In verband hiermede verneemt
Aneta nog, dat 15 September een
bende van het republikeinse ge
bied 15 kilometer over de status-
quolijn een hinderlaag heeft ge
legd voor een Nederlandse pa
trouille, tengevolge waarvan drie
Nederlandse militairen gedood
en één gewond werden. Eén Ne
derlandse militair wordt nog ver
mist. De Nederlandse patrouille
werd van tien meter afstand be
schoten met automatische wape
nen.
De „Nieuwsgier" publiceerde
gisteren een telegram van zgn
correspondent in Den Haag, waar
in werd gezegd, dat het thans
vaststaat, dat dr van Mook, de
luitenant-gouverneur-generaal
heengaat.
De besprekingen tussen de re
gering en de landvoogd over het
tijdstip van aftreden duren voort,
Waarschgnigk blijft dr van Mook
niet aan tot de instelling van de
interim-regering, doch hg zal wel
voor korte tijd naar Indonesië
vertrekken voor het overgeven
van zijn ambt.
Een definitief besluit over het
t'Wstip van terugkeer is nog niet
ten naar de Arabische en joodse?eva£"'"e£ '.s £lft zeker, dat dr
vluchtelingen in Palestina wor
den verscheept. Een B. op Zoom
se magnetiseur F. v. der Velde,
is tot een boete van f 75 veroor
deeld. Eind September vindt te
Parijs een bijeenkomst van de mi
nisters der 16 Marshall-landen
I plaats. In Tsjeeho-Slowakg'e
I worden tal van arrestaties ver-
I richt tegen personen die deel uit-
I maken van een communistische
I actie tegen „oppositionele" ele-
menten. In een geheime verga
dering van de Chinese wetgeven
de vergadering is voorgesteld om
Tsjang kai Sjek te ontheffen van
het opperbevel der Chinese strijd
krachten. Het personeel der
glas- en aardewerkbedrijven heeft
in geheel Italië het werk gestaakt
Leden van de Duitse politie in
de Sowjetsector hebben Stumm,
hoofdeomm. v. pol. in W.-Berlijn
om bescherming verzocht. Met
grote plechtigheid vond gisteren
te Arnhem de Airborne-herden-
king plaats. Na 41 zetten heeft
Euwe zijn eerste partg om het iijke opklaringen. Overwegend
schaakkampioenschap van Neder- droog wéér. Meest matige wind
land van Van Scheltinga gewon- tussen West en Zuidwest) Weinig
nen. verandering in temperatuur.
van Mook in dit stad' :m geen di
plomatieke post zal aanvaarden.
Tijdens de besprekingen blijkt
de Nederlandse regering te heb
ben erkend, dat het hoofdmotief
voor haar handelwüze gelegen is
in de verzekering van tweederde
meerderheid voor de grondswets-
herziening.
Een officieel republikeins woord
voerder heeft op vragen betreffen
de het aftreden van dr van Mook
medegedeeld, dat hg er de voor
keur aan zou geven, dat dr van
Mook in functie blijft.
Een andere woordvoerder
noemde een ev. aftreden van Van
Mook „een ramp voor Indonesië".
In Den Haag is officieel mede
gedeeld, dat de regering in dit
stadium geen vryheid heeft enige
mededeling terzake te doen.
o
DE BILT ZEGT:
Overwegend droog weer.
Voor het Zuiden van het land:
zwaar bewolkt met enkele tgde-
