Chefarine 4
AKKERTJES
Van stoomwagen tot locomotief.
Honderd jaar Nederland, 1848-1948.
Oranje gezinde Viissinger werd in
1795 verbannen.
In de straat van Jantje
„P.G.Z." (Zeeland) op de tweede plaats
Nu 4 beroemde middelen
beschikbaar tegen pijnen
OE SPOORWEGEN.
Wielen van twee en halve meter hoogte.
Door W. L. M. E. van Leeuwen.
Nederlandse vrouwen huldigen Prinses Juliana
HU had zijn kind Wilhelmina
laten dopen.
'n Barstende Hoofdpijn
in het Interprovinciaal Voetbaltonrnooi te Utrecht.
Het geestelijk en
zedelijk leven in Indië.
Wil Eire zich los
maken van Britse
gemenebest
XLvm.
Frans Naerebout. III.
Door de omstandigheden ge-
ongen wordt Naerebout een
idrot. In 1808 Is n.1. de betrek
king vacant van lantaarnopste
>w<
)an<
ker van de vuurbaak aan de
Blurf, een half uur noordwaarts
ran Goes, in de nabijheid van 't
tegenwoordige Goese Sas. Hij sol
liciteert en krijgt de post, waar
aan een inkomen van f 300 's jaars
verbonden is, wat toch altijd ze
kerder is dan de wisselvallige
visserij.
Er is echter geen woning bij,
eodat hij in een armelijke hut
van planken met stro bedekt moet
wonen, net groot genoeg voor
hem. waarom vrouw en kinderen
hi Goes moeten wonen. Wel be
looft men een huls te zullen bou
wen, maar deze belofte is nooit
ingelost.
„Aan d' oosterhoek der Scheld',
gescheiden van zijn magen,
Daar zit hij in een hut,
bouwvallig opgeslagen,
Onveilig voor de vlaag,
die door de reten huilt".
In 1812 wordt hij benoemd als
havenkapitein en sasmeester van
de nieuwe haven van Goes, wat
hem nog 1500 francs (plm, f730)
geeft. Zijn betrekking als llcht-
wachtcr behoudt hij echter ook.
En dat is maar goed ook. Want
als het volgend jaar de omwen
teling komt en de Fransen ver
dreven worden, wordt zijn jaar
wedde als sasmeester hem niet
meer uitbetaald.
Gelukkig wordt hij niet geheel i
en al vergeten. Door tussenkomst
van goede vrienden krijgt hij wel
eens wat; een van deze is G. J. i
van den Bosch, de directeur van
de kort geleden Ingedijkte Wil-
helmlnapolder, die geen moeite
heeft gespaard om hem te hel
pen. Bovendien wordt hij benoemd
tot broeder in de orde van de
Nederl. Leeuw met de daaraan
verbonden toelage van f 200 en in I
1817 geeft de Koning hem f 500. j
Wegens onbekende reden is ech-
ter de enkele jaren niet uitbe
taalde jaarwedde als sasmeester
nooit uitgekeerd.
Maar met dat al: weelde heeft
hij niet gékend, rust op zijn oude
dag evenmin. Dat was nu Nae
rebout,
„die door mensenmin gedreven,
d' orkaan en vloeden heeft ge-
[temd,
en stervenden behield in 't leven,
aan mast of touwwerk vast-
[geklemd".
In 1816 treft hem een gevoelig
verlies door de dood van zijn
vrouw. En twee jaar later is ook
zijn einde daar. Het verzorgen
van de lichttoren valt hem steeds
moeilijker. Eens wacht men hem
tevergeefs terug. Men gaat zoe
ken en vindt hem bewusteloos
aan de voet van de lantaarn lig
gen. Hij komt bij en knap't nog
wat op, doet een paar weken zijn
werk, wordt echter bedlegerig en
na een smartelijk lijden verlaat
hij op 29 Augustus 1818 dit aard
se tranendal. De volgende dag
zou hij 70 jaar geworden zijn.
Op plechtige wijze wordt hij in
tegenwoordigheid van vele voor
name burgers in de Grote Kerk
te Goes begraven op kosten van
de afdeling Goes van de Maat
schappij tot Nut van 't Alge
meen, die ook een grafzerk op
zijn graf doet leggen met deze
woorden erin gebeiteld:
Hier rust
de beroemde zeeman
en
edele menschenvriend
FRANS NAEREBOUT,
geboren te Vere den 30 Aug. 1748
overleden aan het Sas van Goes
den 29 Augustus 1818.
De leden van het Goesche
Departement der Maatschappij
Tot Nut van 't Algemeen
ter zijner eere.
„Hier ligt Frans Naerebout
In 't zwijgend graf ter neer!
De roem van Nederland,
de parel van Ter Veer!
Die de adel zijner ziel
bij Woestduyns ramp ontdekte,
Wiens kloek beleid tot roer
van Zuiderburg verstrekte;
Die van de beste vorst
de burgerkroon verwierf,
Zo nedrlg was als groot,
en als een Christen stierf".
In 1919 heeft men op de Bou
levard te Vlissingen een stand
beeld voor hem opgericht. Zittend
op een kaapstander tuurt Naere
bout naar de zee, waar hij zoveel
daden van heldenmoed en men
senliefde heeft verricht. De be
vrijding van Vlissingen in No
vember 1944 heeft het beeld ver
nietigd, alleen het voetstuk staat
er nog, vlak bij een grote bun
ker, erfenis van de Duitsers. Zal
er een nieuw monument worden
opgericht 7 Verdiend heeft de
dappere loods het zeker, was hij
ook niet een zee-held evenals zijn
collega De Ruyter, zij het dan
ook In enigszins andere beteke
nis! De lege kaapstander wacht
op daden van dankbare Neder
landers enop een nieuwe
„bewoner". L. v. W.
Samenkomst ministers der
Beneluxlanden.
In kringen, die in nauwe be
trekking staan tot de Belgische
regering, is medegedeeld, dat er
spoedig een bijeenkomst van mi
nisters der Benelux-landen zal
worden gehouden. Tijdens deze
bijeenkomst zal worden beraad
slaagd, hoe de nieuwe economi
sche unie tussen de drie landen,
die binnen afzienbare tijd in wer
king treedt, het best in overeen
stemming kan worden gebracht
met het Europese herstelpro
gramma.
(Ingez. mededeling, advert.)
Wanneer een zware hoofdpijn, hevige
zenuw- of andere pijnen niet te verdrijven
zijn, neem dan eens Chefarine „4". Elk
labiet bevat vier wereldberoemde genees
middelen. Eén ervan - Chefarox - zorgt
dat zelfs de gevoeligste maag tóch niet
van streek raakt
Wj i
BEROEMDE GENEESMIDDELEN
IN EEN TABLET
TEGEN PUNEN EN GRIEP 20 TABEETIEN i I 0.75
In 1771 werd in het mjjnenge.
bied van Cornwall een zekere
Trevithick geboren. Op school
was hij niet een van de beste leer
lingen. Dikwijls ging hij kijken
bij de pompen van Watt Boul-
ton, waar hij de opmerkzaamheid
van Murdoch trok.
Op 19-jarige leeftijd werd hg
Murdock's leerling en voldeed uit
stekend.
En zo gebeurde het, dat Trevit
hick de proeven met stoomwa
gens voortzette, welke Murdoch
begonnen was, doch die hij op
last van Watt had moeten beëin
digen.
De proeven hadden een goed
resultaat en in 1801 was het eer
ste stoomrijtuig klaar; het was
in een smederij vervaardigd het
geen veel moeilijkheden met
zich had meegebracht, doch
juist voor Kerstmis reed Tre
vithick met zijn wagen door de
straten, veler bewondering
oogstend. Ook dit rijtuig was
geen lang leven beschoren, want
het verbrandde op een kwade
dag.
Met een tweede exemplaar
had hij meer geluk. De achter
wielen hiervan waren 2.50 m.
hoog! De wagen kon 60 km. per
uur rijden.
Nochtans bleek er geen koop
lust voor zijn wagen te bestaan,
zodat hij de stoommachine van
de wagen sloopte en aan een
walserij verkocht.
Op zeker moment kwam Tre
vithick tot de ontdekking dat
de ijzeren weg zich bij uitstek
leende voor stoomwagens. De
aanleiding vormde een wedden
schap tussen hem en een mijn
eigenaar, die een ijzeren spoor
had voor zijn kolenwagens. Tre
vithick beweerde, dat een op de
rails rijdende hogedrukstoom-
wagen gemakelijk een vracht
van 10 ton zou kunnen trekken.
Dit geloofde de mijneigenaar
niet en deze wedde om 500.
dat dit onmogelijk was.
Nu construeerde Trevithick
een wagen, die tot zijn vreugde
boven verwachting voldeed. De
ze trok geen 10, doch ruim 25
ton. Deze stoomwagen, voortaan
genoemd locomotief, had de
grondvorm van het huidige mo
del. Merkwaardig was, dat de
beide assen werden aangedre-
De Hofstad, heeft gistermiddag
het laatste bezoek van H. K. H.
Prinses Juliana op ondubbelzinni
ge wijze gevierd. Zelden zal het
oude Binnenhof met zijn histori
sche gebouwen zulk een uitgeia
ten gezelschap hebben geher-
ven; bij alle tot dusver gebouw- I ^e.rgd' Du^enden gouwen uit
Hp machinpc ursc Hit cW-hic mpt oningen en Zeeland, de Achter
der te experimenteren, echter
tevergeefs.
De gietijzeren rails, waarop
de machine reed, waren echter
niet voor het doel geschikt. De
gesmede en gewalste rails kwa
men pas later in gebruik.
En dit vormde wederom een
tegenslag. De door Trevithick
gebouwde machine verrichtte
haar werk naar behoren, doch
op een kwade dag braken ab-%
normaal veel van de gietijzeren
rails. Plotseling viel de locomo
tief tussen de rails in en moest
met behulp van paarden terug
gereden worden.
Nadruk verboden. R.
o
Militaire hulp bij oogsten
gewaardeerd.
De hulp van militairen bij het
inhalen van de oogst wordt over
het algemeen zeer gewaardeerd,
aldus het ministerie van Land
bouw, Visserij en Voedselvoor
ziening. Dank zij deze hulp kon de
oogst tijdig binnengehaald Vfor-
den, waardoor veel schade werd
voorkomen. In Juli hielpen onge
veer 1500 militairen, o.a. in Z.
Vlaanderen. Ze oogstten in totaal
circa 500 h.a, aardappelen en 230
ha. andere gewassen.
o
Valse textielpunten
verhandeld.
Een koopman uit Valkenburg
(L.), is door de economische
politierechter in Den Haag tot
een jaar gevangenisstraf met af
trek veroordeeld. Hij verhan
delde honderdzestien textiel-
coupure's van duizend punten,
elk voor f 250.per stuk. De
officier van justitie eiste acht
maanden gevangenisstraf en
zestien maanden opzending naar
Veenhuizen.
Tachtigjarige oma redde
haar driejarige kleinzoon.
De driejarige Jan van de
spoorwegbeambte H. te Vrooms-
hoop heeft zijn leven te danken
aan zijn tachtigjarige oma. Jan
raakte bij het spelen in het na
bij gelegen diepe kanaal.
Zijn oma zag hem in het wa
ter verdwijnen en begaf zich in
het kanaal.
Ze kon Jan boven water hou
den, doch ze miste de kracht
om zichzelf en kleine Jan op het
droge te helpen. Voorbijgangers
schoten toe en wisten grootmoe
der en kleinkind op de kant te
trekken.
Nieuwe Britse Hoge
Commissaris op Malakka
Officieel is bekendgemaakt de
benoeming van Sir Henry Gur-
ney tot Brits Hoge Commissaris
voor de Unie van Malakka
Overeenstemming over
Italiaanse koloniën?
C. L. Sulzberger, correspon
dent van de „New York Times"
meldt uit Parijs, dat uit be
trouwbare bron te Londen wordt
vernomen, dat de vier grote mo
gendheden algemene overeen
stemming hebben bereikt om
Italiaans Somaliland aan Italië
in beheer te geven onder trust-
sehap van de V.N. Ethiopië zou
een uitgang naar de Rode Zee
krijgen doordat Eritrea verdeeld
zou worden en Assab, de hoofd
stad aan keizer Haile Selassie
zou worden gegeven.
Volgens deze correspondent'zijn
de grote vier het niet eens over
Libye en over het deel van Eri
trea, dat niet aan Ethiopië zou
worden gegeven.
o
Uit Praag is een trein ver
trokken, die 150 „Aero Minor"
auto's naar Nederland zal bren-
Sir Henry Gurney was eerste gen. Op grond van een met
secretaris in Palestina van 1946 j Tsjecho-Slowakije gesloten over-
tot het einde van het Britse eenkomst zal Nederland daar-
mandaat. Hij is vijftig jaar oud. tegenover 300 ton boter leveren.
UitgaveH. L. Smit 4 Zn, Henoelo.
Dit belangrijke werk, dat meer
dan 400 bladzijden telt en voor
zien is van plm. 300 illustraties is
uitgegeven ter gelegenheid van
het vijftigjarig regeringsjubileum
en de troonsafstand van H. M.
Koningin Wilhelmina.
Voor velen geeft ongetwijfeld
het jaar 1948 aanleiding een blik
terug te slaan op de tijd die ach
ter ons ligt. Er zijn dan ook reeds
meerdere boeken verschenen,
waarin het regeringstijdperk van
H. M. de Koningin wordt beschre
ven.
De schrijver van dit boek heeft
echter zijn taak breder opgevat.
Niet alleen het gouden feest
van de Koningin, maar in nog
(Van onze Haagse redacteur).
Bij het Palais de Charllot in Parijs, waar deze maand de
derde Algemene Vergadering der Verenigde Naties wordt ge
houden, heeft men een dependance gebouwd. Deze omvat een
restaurant, waar 3000 maaltijden per dag kunnen worden op
gediend, een wisselbank, een reis- en informatiebureau en
een hospitaalt je.
de machines.was dit slechts meti, -
o„ i,„t „„„„i ni hoek en Friesland, uit alle delen
van gekoppelde assen is, dat de'™ne "SSterC? of
wriivin» fusion Wnmntipf m scnnaeracnuge Kieaeraracni oi
met de feestrok, reeds vroeg in de
wrijving tussen locomotief en
rail vergroot wordt, waardoor de
trekracht toeneemt.
Watt zag dit alles met lede
ogen aan en deed wat hij kon,
om Trevithick te beletten, ver-
By het uitbreken van de revo
lutie In 1795 moest in ons land
zoveel mogelijk alles verdwynen
wat herinnerde aan de vorige re-
regering, in het bijzonder als dit
in verband stond met het Oranje
huis, dat toen uitgediend had.
Alle regeringspersonen, zelfs
predikanten, kerkeraadsleden en
de leden van het bestuur van de
polder Walcheren, moesten een
verklaring afleggen en onderte
kenen, waarin o.a. stond, dat zij
een onveranderlijke afkeer had
den van het stadhouderschap. Met
dit laatste werd natuurlijk bedoeld
het Oranjehuis. Deden zij 't niet,
dan werden zij uit hun ambt
ontzet.
De meerderheid van de vroed
schap van Vlissingen had enige
jaren vóór de omwenteling niet
veel liefde voor Oranje gevoeld,
in welke antipathie zij nog over
troffen werd door de vroedschap
van Zierikzee. De heren regenten
zagen liever geen Oranje naast
zich, nog veel minder boven zich.
Daarom sloten zij zich aan bij de
Patriotten, de zogenaamde echte
vaderlanders.
De bom sprong echter verkeerd
en de oude regenten moesten la-
(Ingez. mededeling, advert.)
Als Uw hoofd bonst van de pijn, als migraine Uw
leven vergalt, neem dan één of twee AKKER
TJES". In 10 minuten voltrekt zich het wonder:
weg pijn, weg narigheid I Let op 't AKKER-merk.
I
ter huil zetel afstaan aan de ech
te patriotten, die met de inge
haalde Franse hulp zich van de
regering meester maakten.
Dat de naam Oranje voorgoed
van de aardbodem moest ver
dwijnen, is te begrijpen. Toch was
en bleef een groot deel van het
gewone volk Oranjegezind, voor
al op het platteland. Het durfde
zich echter in het publiek hier
over niet uiten.
Te Vlissingen wees er echter
iemand, die dat wel durfde.
In 1795, het eerste jaar van de
zo hoog geroemde Bataafse vrij
heid, woonde aldaar een zekere
H. Gooyen, die zijn kind had la
ten dopen met de namen Frede-
rika Sophia Wilhelmina. De bur
gerlijke stand bestond toen nog
niet, zodat éérst bij de doop dt
voornaam werd vastgelegd.
Genoemde Gooyen stak 't niet
onder stoelen of banken, dat hij
zijn dochtertje in 't dagelijks le
ven met de derde naam Wilhel
mina zou noemen.
Nauwelijks was dit bij de revo-
lutionnaire heren op het stadhuis
bekend, of de vader van de dope
ling moest voor hen verschijnen
en verklaren, waarom hij zijn kind
met de genoemde voornamen had
laten dopen, daar toch niemand
uit zijn familie zo heette. Tegen
de namen op zich zelf hadden zij
zo geen bezwaar, doch opmerke
lijk was het, dat de vrouw van
de uitgeweken stadhouder Prins
Willem V van Oranje dezelfde
voornamen had. Zij wisten, dat
Gooyen een Oranjeklant was en
dit niet voor de wereld verborg?
Nu hadden zij een goede gelegen
heid hem te treffen. Nadat hij
bekend had zijn dochtertje ge
noemd te hebben naar de vrouw
van stadhouder Willem V, werd
hij veroordeeld om gegeseld te
worden.
Toen de geseling op de blote
rug was geschied en door de sla
gen, die vrij hard waren toegeko
men, bloed te zien was, riep hij:
't Is Oranjebloed!
Wat een brutaliteit! Op last
der overheid werd hij ten twee
den male gegeseld en uit de stad
gebannen. Zo'n verstokte Oranje
klant wilde men niet meer bin
nen de stadsmuren hebben.
Te Vlissingen woont nog een
familie Gooyen.
Wereldraad der Kerken.
Wat is een leek?
Een merkwaardige gedachten-
wisseling is in een der sectiever
gaderingen van de Wereldraad
gevoerd over wat men eigenlijk
onder een leek dient te verstaan.
Is theologisch de zaak lang niet
uitgemaakt, practisch bleek men
zich te kunnen verenigen met de
definitie, dat onder de leken val
len allen, die „gewone leden" van
de kerk zijn, omtrent wie verder
niets bijzonders te vermelden is.
ochtend naar Den Haag gelogen
om H. K. H. een "grootse hulde te
brengen. Duizenden vrouwen be
zield met een laaiend enthousias
me veroverden de immer statige
residentie. Deze middag was een
machtige demonstratie het be
wijs dat de Koninklijke familie in
de harten van de Nederlandse
vrouwen een zeer grote plaats in
neemt.
Om twee uur verscheen de Prin
ses in gezelschap van de leden van
de comité's: „de Nederlandse
Vrouw 18981948" en „de Natio
nale Feestrok", de Commissaris
der Koningin van de provincie
Zuid-Holland en de burgemeester
van de residentie op het bordes
van de historische Ridderzaal.
Reeds toen kende het enthousias
me bijna geen grenzen meer. Van
de grote tribune, die ruim 4000
vrouwen bevatte, steeg een mach
tig applaus op, dat telkens her
haald werd tijdens het défilé van
de Nederlandse vrouwen. Stap
horst, Doornspijk, Friesland, Gro
ningen, Zeeland, Scheveningen,
Brabant, de Achterhoek en waar
al die vrouwen ook vandaan kwa
men; zij brachten de Prinses zulk
een machtige hulde, dat de rusti
ge Hagenaar zijn ogen eens. uit
wreef, om toch tot de ontdekking
te komen, dat het inderdaad het
Binnenhof was, waarop deze ma
nifestaties plaats vonden. De 48
De zaak is nogal duister, maar
zal aan nadere studie worden on-1 dames die onder de tonen van het
derworpen. Voorshands kwamrokkenlied een volksdansje uit-
men eenstemmig tot de conclusie,voerden, de vendelzwaaisters van
dat in elk geval het lekenbe- de Haagse gymnastiekvereniging
standdeel in de kerk erg onkundig
en dom is en een betere voorlich
ting behoeft. Op voorstel van prof.
Kramer zal de Wereldraad dan
ook in een der eerstvolgende ja-
„Hygeia", de volks- en de Volen-
damse klompendansters hadden
niet veel moeite om de stemming
op peil te houden. Na een' uur was
het gehele programma afgewerkt.
ren een wereldconferentie van le- De Prinses, die gekleed was in
ken beleggen. een smaakvolle wit gebloemde zo-
243. Wat moest die Polletje
lopen! En.... o foei! daar om
de hoek liep ie bijna pardoes on
der 'n grote vrachtautoVan
schrik begon ie nog harder te
lopen. Hij wist niet eens waar
heen. En toen kwam er uit 'n
zijstraatje nog 'n grote straat
hond en die blafte 'n heel eind
achter m aan! Hij liep en hij
liep maar, tot ie niet meer
kon.Hij stond te trillen op
zn pootjes.... En waar was ie
toenOp de weg bij 't Kik
kerslootje! Hé, hij moest es
even in T gras wat uitblazen.
Foei, was dat schrikken! En.,
v/aar was z'n baas? Er was hier
niemand te zien!. Niemand..?
Ja toch, daar in de verte kwam
'n man aan op 'n fiets met 'n
oude kist er voorop
244. Wat was dat voor 'n
man? Bepaald netjes zag hij
e» niet uitEn 'n vriendelijk
gezicht kon je ook niet zeggen,
dat ie had.... Hij reed Polletje
voorby, maar 'n eindje verder
keek ie nog es omHij
stapte van zki fietskeek om
zich heen.... Geen mens in de
buurt. Toen liep ie terug,
legde z'n fiets aan de kant van
de weg. Hij lokte Polletje 'n
beetje, kwam dichter en dichter
fcijen ineensik heb je!
pakte hij Polletje vast, nam 'm
mee naar z'n fiets, pakte 'n zak
uit de kist.... Wat nu
Wat wil ie met die zak
Stil, daar bukt ie zich diep voor
over. Hij kijkt scherp naar de
halsband. Staan daar letters op?
Ja, ja, dat ziet ie goed: M, Pot
staat daar! „Hm", bromt de
man, „da's me te gevaarlijk. Je
kunt nooit weten...."
Maandag 30 Augustus j.l. had Limburg 5 2 0 3 66 4
op de terreinen van de verenigin- f Overijssel 5 2 0 3 38 4
gen „Hercules" en „Kampong" Friesland 5 0 0 5 115 0
te Utrecht het Interprovinciaal
Voetbaltonrnooi plaats. I Tl!
Finale om de 3e en 4e prijs:
Finale
miuanuui iiooi pmu.i>s. 7Pfliar(j
Dank zg ook het zomerse weer
is dit tournooi een groot succes
geworden.
Ruim 600 spelers en suppor
ters waren uit alle provincies
aanwezig.
De uitslagen en standenlijsten
waren als volgt; Noord-Brabant
—Noord-Holland 0—0; Utrecht—
Groningen 01; Zuid-Holland
Groningen 0—1; DrentheFries
land 50; OverijsselDrenthe
10; Noord-BrabantDrenthe
10; GelderlandZeeland 00;
Noord-HollandLimburg 20;
UtrechtGelderland 00; Zuid-
HollandZeeland 01; Overijs
selLimburg 03; Noord-Bra
bantOverijssel 30; Friesland
Limburg 03; Noord-Holland
Friesland 10; Noord-Holland
Overijssel 21; Noord-Brabant
Limburg 30; Overijssel
Limburg 30; OverijsselFries
land 10; UtrechtZuid-Hol
land 00; GroningenGelder-
30; ZeelandGroningen
land
1—0;
5—1;
0—2;
0—2;
Utrecht—Zeeland 0—2,
Groep A.
Zeeland
Groningen
Zuid-Holland
Utrecht
Gelderland
Groep B.
N.-Brabant
N.-Holland
Drenthe
merjapon, met een rood jasje en
'n witte strooien hoed, verliet, na
dat zij ongedwongen aan verschil
lende draagsters van de feestrok
haar bewondering had uitgespro
ken voor deze kunstzinnige pres
taties, met haar auto de residen
tie om naar de inhuldigingsstad
terug te keren.
Doch toen begon het feest pas
goed. Hoe het kwam weet nie
mand, doch plotseling dansten
Scheveningse vrouwen en Friezin
nen, ja bijna alle medewerkenden
rond het Binnenhcff. De vreugde
en de blijdschap moest zich uiten.
Feestrok en klederdracht maak
ten hun vreugdedansen _voor de
Ridderzaal. Politie en de mannen
van de Geneeskundige dienst,
vrouwen van alle rang en stand
zongen in dolle uitgelatenheid bij
na het gehele vaderlandse liede
renrepertoire. Tot lang na slui
tingstijd dansten zij door, tot
groot vermaak van de fotografen
en de filmoperateurs.
Zó vierde Den Haag gisteren de
komst van Prinses Juliana. Op
een wijze, die zijn weerga in deze
stad bijna niet kent.
Schriftelijk beantwoorde
vragen.
Op vragen van het Tweede
Kamerlid de heer Roosjen .(A.R).
betreffende het geestelijk, cultu
reel en zedelijk leven van de mi
litairen in Indië luidende:
1. Hebben de ministers kennis
genomen van onderscheidene
publicaties, waarin 'n somber
beeld wordt gegeven van het I schiedenis, buitenlandse betrek-
geestelijk, cultureel en zedelijk'kingen, en 't Rijk over zee, waarna
leven onder de militairen in Ne- in drie afdelingen het culturele
derlands-Indië? het sociale en het economische le-
2. weten de ministers, dat ven worden geschetst. Aan het
daardoor, en nog meer door de slot van elk hoofdstuk wordt be-
vele oncontroleerbare geruchten schreven was oorlogsgeweld ver-
omtrent het zedelijk leven bij de j nietigde en hoe met kracht aan
ongerustheid wordt ver- de wederopbouw werd gewerkt.
sterkere mate de jaren der ver
schrikking die achter ons liggen
geven aanleiding om nog eens in
grote trekken te overzien de groei
van ons land als democratische
mogendheid en de ontplooiing van
zijn krachten op cultureel, sociaal
en economisch gebied en daaruit
lering te trekken voor de toe
komst en beter de wegen te zien
die leiden naar niéuwe bloei.
„Wie echter aldus de schrij
ver deze ontwikkeling wil
schetsen, kan niet volstaan met
een overzicht van de halve eeuw,
de jaren 18981948, gedurende
like Koningin Wilhelmina de
Kroon droeg.
De wortels van wat gegroeid
is, reiken dieper, het begin der
ontplooiing ligt verder terug. Zo
moet het jaar 1848 ons uitgangs
punt zijn, liet jaar van de door
slaggevende Grondwetsherzie
ning".
Zo werd het: Honderd jaar Ne
derland 18481948.
Oud-minister Bolkestein, die
voor dit boek een voor
woord schreef, wijst er
daarin op, dat het Nederland
se volk, niet alleen maar een
roemvol 17e eeuws verleden heeft,
maar ook nog in zijn iongste ver
leden en in zijn heden, met name
op cultureel gebied sterke eigen
krachten bezat en bezit, die het
bestaan van een zelfstandig Ne
derland rechtvaardigen.
Dat blijkt ook uit de inhoud
van dit werk.
In een inleidend hoofdstuk
wordt allereerst de grote beteke
nis van de regering van Koningin
Wilhelmina in het kort aange
geven.
De schrijver wijst er op, dat
Hare Majesteit die zo lang „voor
Noord en Zuien", mede „te roer
gestaan heeft", inderdaad bereikt
heeft, wat Koningin Louise in
ultatuli's „Vorstenschool" zich
eens als ideaal stelde: haar plaats
te veroveren in het hart des
volks; Louise die uitriep:
En,- moeder als
Ik al mijn kracht ten offer heb
[gebracht
Aan 't welzijn van mijn mede-
[mensendan,
Ja, dan noem ik mijzelve
[Koningin.
Dan neem ik 't aan, als erelijk
[verdiend,
Wanneer het volk mij toejuicht...
eerder niet!
Na een algemene inleiding,
waarin de grote veranderingen, die
de laatste eeuw brachten in korte
trekken worden geschetst, volgt
een behandeling van binnenlandse
gebeurtenissen, parlementaire ge-
Wie dit boek leest, zal waar
schijnlijk met dr Bolkestein zeg
gen, dat hij niet elk feit waar
troep,
wekt bij de betrekkingen der
militairen?
3. Zijn de ministers niet van
oordeel, dat het beste middel om j deert zoals de schrijver doet, noch
schadelijke overdrijving en, elk zijner voorstellingen aan-
overdreven ongerustheid tegen vaard.
te gaan, gevonden moet wordenZo ging het ook ons. De schrg-
in mededelingen omtrent de ver is meermalen van zekere een-
werkelijke toestand, voor zover i zijdigheid niet vrij te pleiten. Dit
deze in cijfers is vast te leggen? neemt niet weg, dat we hier een
4. Zijn de ministers bereid te werk hebben waarvan de beteke-
bevorderen, dat o.v. eens per nis niet licht wordt overschat. On-
drie maanden, en oor ieder ba-der de vele herdenkingsboeken de
taljon afzonderlijk, aan de Ka- laatste tijd verschenen, neemt het
mer een niet vertrouwelijke
Groningen—Noord-Holland 10.
le prijs Noord-Brabant; 2e
prijs Zeeland; 3e prijs Gronin
gen; 4e prijs Noord-Holland.
„P.G.Z." (Zeeland) was in de
finale zo onfortuinlijk dat zij de
laatste minuten met negen man
moest spelen. Door een botsing
waren twee Zeeuwse spelers zo- Schokking, minister van Oorlog,
een eerste plaats in.
nrnrentuele oncave wordt ge-1 Het behoeft wel geen betoog,
daan varf de mmtai?en die lijden 1 dat deze pennevrucht door de uit-
aanzTekteirclke verband hou-j gever in een passend voornaam
den met hun levensgedrag opkleed werd gestoken en dat aan
Lwïï? j de technische uitvoering de groot-
zedelijk gebied. «te zor°" werd besteed
5. Zijn de ministers bereid te >te zor° wera Desieea.
bevorderen, dat de eerste op
gave daarvan per 1 September
1548 wordt gedaan?, hebben de
lieren Sassen, minister van
Overzeese Gebiedsdelen, en
danig gewond geraakt, dat ver
der medespelen voor hen onmo
gelijk bleek te zijn.
Drenthe, dat in 1947 de wis
selbeker had gewonnen, moest
deze nu aan Noord-Brabant
overdragen. „P.G.Z." (Zeeland)
won de medaille, beschikbaar
gesteld door de Commissaris der
Koningin in Zeeland, terwijl ook
Groningen de medaile won be
schikbaar gesteld door de Com
missaris der Koningin in die
Provincie.
Na afloop van het tournooi
was er een gemeenschappelijk
Noord-Brabant-Friesland' j dkl®r in hetiN.V.-hujs, waar ook
Noord-Holland- Drenthe aanwezig waren de Commissaris
Gelderland-Zuid-Holland der Koningin van Utrecht en de
DrentheLimburg 10;
4
3
1
0
4—0
7
4
3
0
1
5—1
6
4
1
1
2
2—2
3
4
0
2
2
0—3
2
4
0
2
2
0—5
2
5
4
1
0
12—1
9
5
3
1
1
5—3
7
5
3
0
2
8—2
6
Griffier der Staten van Utrecht.
Door verscheidene personen
werd hier het woord gevoerd,
terwijl iedere provincie zijn
volkslied ten gehore bracht. D«
avond werd besloten met een
Cabaret-Revue, „Als de voet
bal rolt door 't Groene Gras".
Om ca. 11 uur des avonds werd
afscheid genomen en vertrokken
de spelers van alle provincies
per autobus naar hun woon
plaatsen.
Naar een correspondent van
Reuter meent te weten, zal de
het volgende geantwoord:
De eerste twee vragen werden
bevestigend beantwoord. Geluk
kig zijn er echter ook publica
ties, welke een meer geruststel-j regering van Eire binnenkort aan
lende indruk geven ten aanzien de Dail (parlement) een wetsont-
van de z.g. demoralisatie van dewerp voorleggen, dat indien het
troepen in Indonesië. j wordt aangenomen, de laatste po-
Betreffende de vragen 3, 4 en litieke schakel tussen Eire en het
5 antwoordden de ministers, dat Britse Gemenebest zal verbreken,
met de Indische regering aan- Het wetsontwerp stelt voor de ïn-
stonds in overleg is getreden no- trekking van de wet van 1936 op
pens onderwerpelijke aangele- de uitvoerende bevoegdheid ïnza-
genheid.
Nadat de luitenant-gouver
neur-generaal van 'zijn oordeel
zal hebben doen blijken, zal op
deze vragen worden teruggeko
men.
ke de buitenlandse betrekkingen.
Deze wet behelst, dat zo lang als
Eire is verbonden met Australië,
Canada, Groot-Brittannië, Nieuw-
Zeeland en Zuid-Afrika, de Engel
se koning door deze landen wordt
erkend in zoverre het betreft de
benoeming van diplomatieke^ en
consulaire vertegenwoordigers en
het sluiten van internationale
overeenkomsten.
Huishoudgoed voor
bedrijven.
Apotheken, scholen, kantoren
en bedrijven kunnen bij de - Het republikeinse nieuwsbu-
plaatselijke distributiediensten reau „Antara" meldt, dat de
aanvragen eens per half jaar in communistische leider Moeso,
aanmerking te komen voor tex- ter vervanging van Alimm, is
tielpunten voor handdoeken, benoemd tot voorzitter van de
Slagerijen kunnen bovendien Indonesische communistische
punten voor lakens aanvragen, partg.
