Orthodoxe christelijke leiders uit Amerika en Europa in Zwitserland hijeen. BEMTLEY's GEWETEN 16 ton Ojiiiini clandestien geëxporteerd. C/iüHeinekens •V Meneer/ Speciale Postzegels yoor Jubileum en Huldiging. NEDERLAND aesséme mmm /Svös Dr A. H. Oussoren uit Middelburg was voorzitter 7al postvervoer per helicoptere ook hier ingang vinden? Aitjewacht wordt of de proeven in Engeland s.agen. Slecht debimt. Clarens is een prachtig gelegen bergstadje, dat uitziet op het meer van Genèvo en de hoge bergen aan de andere oever, tl en kan het bereiken door uit te stappen in Vevey, waar de grote Sim- ploulijn, die van Parijs naar Milaan loopt, stopt. In één der Engelse meisjesscholen, schitterend gelegen op een berghelling, hadden de Amerikaanse orthodoxen op hun kosten een vierdaagse vergadering belegd, die ze noemden: The International Conference of Christian Leaders in Clarens. Wanneer we deze kwalificatie o.a. christelijke radio, zending, zouden vertalen door: de Interna- jeugdactie, hoger onderwijs, tionale Conferentie van Christen- christelijke scholen enz. Zij heb- leiders te Clarens, dan zou dit ben het vertrouwen gekregen zeker worden misverstaan. Het door hun onbaatzuchtig en rustig woord Evangelical wil niet zeg- optreden van zeer vele zusterker- gen: Evangelisch, maar veeleer ken in Amerika, o.a. The Chris- orthodox. tian Reformed Church. Niet min- der dan 63 verschillende kerken LIBERAL EN EVANGELICAL. zijn |i(| jn Amerika worden deze In de Angelsaksische wereld broeders genoemd The National staat scherp tegenover elkaar Association of Evangelicals. Lib-ral en Evangelical. De Libe- Op de laatste synode van de rals zijrt degenen, die de godheid Chr. Gerei. Kerk in Amerika van Christus meestal loochenen werd 'o.a. besloten om een spe en modern zijn in hun levenswan- ciale commissie te benoemen, die del. Zij zijn veelal aangesloten bij nauwkeurig de literatuur en het The Federal Council of Churches, doen en laten van deze' Evangeli- do Federale Raad van Kerken. cals moest nagaan. Deze commis- Tegenover deze modernistische sie bracht rapport uit en na veel beweging nu staat de Nationale over en weer spreken heeft de. Associatie van Evangelicals. Deze synode besloten lid te-blijven van samenkwamen, waren afkomstig orthodoxen zijn echter geen raail de Nationale Associatie van uit bijna alle landen van Europa. fit een tweetal artikelen, waarvan hst eerste hiernaast is afgedrukt, vertelt de Mid delburgse predikant, dr A. H. Oussoren, het één en ander over de Internationale Con ferentie van Orthodoxen, die hij van 7 tot en met 10 Augus tus j.l. in het Zwitserse berg stadje Clarens bijwoondeDr Oussoren, die tot voorzitter van dit internationale gezel schap van Christelijke leiders werd gekozen en ook be noemd werd in het comité, dat de grote wereldconferen tie in Zurich D.V. in 1949 zal voorbereiden, deelt in dit arti kel bijzonderheden mede over de Amerikaanse National As sociation of Evangelicals, die deze Conferentie organiseer de. In het tweede artikel wordt een uiteenzetting gege ven van grondslag en doel stelling der wereldorganisatie van orthodoxe christenen. Dr van Mook neemt rust. Dr van Mook is gisteren naar I Tjipanas vertrokken om korte i tiid rust te nemen. Dr van Mook was reeds enige tijd ziek. Staking bij Finse spoorwegen. Het personeel van de Finse spoorwegdepots heeft besloten het werk stop te zetten. Dit ge schiedt als protest tegen een niet ingewilligd verzoek om loons- verhoging. Men meldt boven dien dat in de haven van Turku een staking dreigt. Sommige I waarnemers menen, dat deze staking het begin zouden kun- r.er zijn van een uitgebreide ac tie, die de linksgeoriënteerde vakbonden tegen de regering van premier Fagerholm zou kunnen beginnen. (ïngez. mededeling, advert.) LIT VELE LANDEN. Diegenen nu, die in Clarens van kerken. Ze bedoelen veelmeerEvangelicals. Slechts zeer weini- saam te bundelen alle krachten van het positieve christendom, zowel in de kerken als in genoot schappen als in de maatschappij en ook in individuele personen. Zij willen niet negatief werken door zich antithetisch in te stellen te genover anderen, maar positief door de orthodox christelijke waarheden op alle terrein van het leven te propageren. Men zou dus de kwalificatie, die de Amerikanen aan de confe rentie van Clarens gaven, aldus kunnen vertalen: samenkomst van Clarens van orthodoxe chris telijke leiders op verschillend ter rein van het leven. NIET ALLEEN THEOLOGEN. In Clarens waren niet maar theologen aanwezig. Er waren tal van „leken". Er waren zendelin gen, professoren van verschillen de faculteiten van verschillende universiteiten, radio-experts, die speciaal het stichten van christe lijke radiostations voorstaan, mensen van de christelijke vakbe weging en tal van andere perso nen, die een leidende functie heb ben in het propageren van het christendom in positief christe lijke zin. DE AMERIKAANSE EVANGELICALS. Deze Evangelicals nu werken gen waren ertegen. Prof. C. Bou- ma behoorde tot diegenen, die het Uit België, Frankrijk, Duitsland, Engeland, Italië, Polen, Dene marken, Noorwegen, Rusland, lidmaatschap met hand en tand Zwitserland, Griekenland, de Ver. verdedigde^ alsook J. K. van Staten, Zuid-Amerika, Canada en Baaien en anderen. Nederland. Amerika mobiliseert 3000 bommenwerpers. De B-29 Superforten die thans in Engeland en Duitsland zijn, vormen de voorhoede van een luchtmacht ter sterkte van ruim 3000 bommenwerpers, die in de V.S. met spoed wordt gemobili seerd. Deze vliegtuigen worden met een nieuwe Engelse uitvindin uitgerust, waardoor de actie radius wordt verveelvuldigd, zo dat er nauwelijks meer een doel in Europa te vinden is, dat buiten het bereik van de Britse vlieg velden ligt. Onder de vliegtuigen bevinden zich geheel nieuwe typen. H 1 Van 31 Augustus t.m30 September worden ter gelegen heid van het 50-jarig jubileum van H.M. Koningin Wilhel- mina twee speciale herdenkingszegels uitgegeven met de beeltenis van H. M. Zij hebben de waar den van 10 cent (roodachtig oranje) en 20 cent (blauw) en zijn ontworpen door de heren S. L. Hartz en J. van Krimpen. Van 6 September af zullen op de post kantoren de eerste zegels worden ver kocht met de beel tenis van H. M. Ko ningin Juliana, voor lopig in twee waar den, n.l. 10 cent in Amerika al zes jaar lang en ^on?£'2a°n dezelfde ontwerpers. Beide series werden gedrukt bij N.V. Joh. Enschede hebben daar een machtige orga- cent (Oiauwj e en Zonen te Haarlem. nisatie opgezet. Zij steunen op al lerlei wijze minderheidsgroepen, dus kerken en verenigingen, die door Roomse of liberale macht hebbers in een hoek worden ge duwd. Zij steunen „displaced per sons" en voorts de positief chris telijke actie van heel het leven, De affice voor de agrarische afdeling. vmxm 7js smmets isus bezit drie van deze toestellen en twee kleinere van het type Bell 47 B 3, welk laatste echter voor andere doeleinden wordt gebruikt Beide zijn van Amerikaans fabri kaat, maar de Sikorsky wordt in Engeland door de Westland vlieg tuigfabriek in licentie gebouwd. Onlangs heeft men in Engeland meer geheel van afhankelijk was, Waarschijnlijk zal men later, een dagelijkse postdienst per hef- werd het nog zo nieuwe vervoer-wanneer Engeland op het gebied schroefvliegtuig geopend, welke bedrijf door de postcontracten in van hefschroefvliegtuigen ver- het noordelijke gedeelte van het moeilijke tijden lonend gehouden, der is gevorderd, van eigen fabri- district East Anglia bestrijkt van In de laatste jaren keert men kaat gebruik willen maken. Ten de plaatsen Great Yarmouth en hier en daar terug tot de speciale tijde van de aanschaffing even- Lowestoft aan de Oostkust tot postvliegtuigen. wel waren de genoemde typen de aan Peterborough in het Westen 1 Het vervoer van luchtpost kan enige, die in Engeland een bewijs niet alle tussenliggende plaatsen. °P twee rAanieren geschieden. In van luchtwaardigheid hadden ver- De dienst wordt uitgevoerd door de eerste plaats met het „vliegen- kregen. do British European Airways vol- de postkantoor", een groot vlieg- Ongetwijfeld zullen ook de Ne gens een contract met liet Gene- tuiS. dat behalve de postlading derlandse posterijen de resultaten ral Post Office, dat voorlopig tot enkele postbeambten aan boord met de nieuwe dienst met belang- 30 september a.s. geldt, aldus de heeft, zodat stempelen, sorteren stelling tegemoet zien, daar men Transport Crt. j en de verdere afhandeling gedu- j ook in Nederland plan had, de rende het transport geschieden. I mogelijkheden van het nieuwe In Amerika werd reeds twee i jo de tweede plaats met hetvervoermiddel onder ogen te zien. jaar geleden een dergelijke, dienst hefschroefvliegtuig, dat een nieu-in hoeverre het voor postvervoer in de omgeving van Los Angeles Vve schakel in het postvervoer en hier te lande waarde kan hebben, geopend. Het verschil bestaat luchtverkeer is en dat de moge- is echter moèilijk te voorspellen, echter daarin, dat in Amerika de lijkheid opent, plaatsen zonder „helimail" fungeert als aanvulling vliegveld en tevens gespeend van voor het grondvervoer, dat daar- een treinverbinding, snel te be- voor extra porto wordt geheven, dienen. terwijl in Engeland de helicoptère Het gekozen district in Enge- in het betreffende gebied het land heeft de nieuwe dienst drin- p>e regering van Panama heeft grondtransport geheel en al ver- gend nodig, daar het zeer weinig njpnwp vprxierkincrpn naar hei vangt zonder extra porto. I grondvervoer heeft, dat door vele versieringen Het is merkwaardig, dat men rivieren en meren ook nog sterk De republikeinse opiumsmokkel. Toch worden onderhandelingen waar schijnlijk niet afgebroken. In ons blad van gisteren maakten wij melding van een door de Nederlandse politie in Indië ontdekte uitgebreide opiumsmokkel- zaak, waarbjj de gehele republikeinse regering is betrokken. Thans heeft de Nederlands-Indisehe regering over deze affaire een officieel communiqué uitgegeven. Daarin wordt o.m. medegedeeld, dat ongeveeë 1G ton opium onder auspiciën van de republikeinse regering sedert de politio nele actie van verleden jaar clandestien is geëxporteerd. Uit de arrestaties en gevonden terhaald ift Juni en Augustus. documenten is bewezen, dat de republikeinse minister van fi nanciën, A. A. Maramis, op dracht tot verkoop van deze opium gaf. De opium werd vanuit de Re publiek op illegale wijze naar Soerabaja en Batavia verzonden. Rade» Moekarto Notowidigdo trad op als finaneiëel coördina tor en had het algemeen toezicht op de verkoop. Hierbij werd mis bruik gemaakt van diplomatieke faciliteiten, verleend aan leden van de republikeinse delegatie en haar adviseurs. Moekarto stond geregistreerd als corres pondent van het republikeinse dagblad „Soember" en bezat pa pieren van de republikeinse de legatie, waarop hij tussen Bata via en Djocja met het speciale vliegtuig op en neer kon reizen. Moekarto is thans gearresteerd. Voor de oorlog was hij werk zaam bij de opium- en zoutregie en was hoofd van deze dienst tijdens de Japanse bezetting. Het onderzoek is nog niet beëindigd. VERRASSENDE RESULTATEN. Een communique van de Re geringsvoorlichtingsdienst geeft nog de volgende nadere bijzon derheden: „Reeds geruime tijd Op grond van gevonden docu menten werd op 10 Augustus op liet vliegveld Kemajoran Raden Moekarto Notowidigdo, die op het punt stond met het speciale delegatievliegtuig naar Djocja te vertrekken, gearresteerd. VERKOOP OP GROTE SCHAAL. Hij was in het bezit van een reispas, uitgegeven namens de voorzitter van de republikeinse delegatie en van een volmacht, afgegeven door de vice-president van de Republiek, waarbij hij ge machtigd werd alle kantoren van de Republiek in Zuid-Oost Azië en Australië te controleren. Tevens had hij gegevens bq zich betref fende opiumvoorraden in de Re publiek. Het verhoor van Moekarto wees uit, dat bij de Japanse ca pitulatie 22 ton opium in Bata via aanwezig was. Deze voor raad werd terstond naar Djocja vervoerd. De verkoop van opium op grote schaal begon na de po litionele actie om verschillende posten van de Republiek in de bezette gebieden te dekken en om de republikeinse vertegen woordigers in het buitenland uit was het de politie bekend, dat in j te betalen. Circa 1G ton opium Batavia en Soerabaja vrij aan- werd naar Malakka geëxpor zienlijke hoeveelheden opium clandestien werden verhandeld. Met grote omzichtigheid werden teerd. Het vervoer van de opium uit de Republiek geschiedde per auto, speedboat en een Catalina- maatregelen getroffen om een vliegtuig. Dit laatste was afkom einde te maken aan dit immorele stig van Australië en had een bedrijf, dat uiteraard in strijd is Australische bemanning. Het met alle landelijke en interna- toestel landde en vertrok vanuit tionale bepalingen betreffende het Tjampoer Darat-meer in het de bestrijding van de handel in Kedirische. Vele vooraanstaande verdovende middelen. Het werk republikeinse figuren blijken in Panama vreest weer invasie. De affiche van de Agrarische Af deling der Koninklijke Neder landse Jaarbeurs geeft een 0p deze wijze tot de speciale post-l wordt vertraagd. Veelal moet ge- Xrias voorzitter van de revolu- suggestief beeld van het kern- yliegdienst is teruggekeerd, ter-1 bruik worden gemaakt van pon- tionaïre partij van Panama die grensgebied tussen Panama en Costa Rica gezonden, daar Dr vraagstuk der Nederlandse land-wijl hieruit oorspronkelijk het te-ten en veren, ifet hefschroefvlieg-1 w ianfi bouw. t.W. de mechanisatie. Dp rrnnwnnrrlifra i- «vxf C.,;~ _rL van ontvlucht is, Costa aan het bouw, t.w. de mechanisatie. De genwoordige luchtverkeer is ont-1 tuig bespoedigt de postbestellin- p";ca voorbereidingen plaat, die door Ad Pieters werd staan. Van 1918 tot 1925 werd in gen tussen de Midlands en East beffenzouzHn Panam^ binnen SDrekende1 Meuren een ri* tuf t Ve%ftaten luchtpostvervoerAnglia met twaalf uren. I ïeeva]len ^etUhulp tan huuriroe spiekende kleuren een rijk uui- door militaire vliegtuigen, daarna De BEA maakt gebruik van nPn ,,jt Nicaragua vend korenveld, waarin een door luchtvaartmaatschappijen en Sikorsky S-51 toesteilen, hetzelf-, moderne rups trekker met graan- deze vervoerden de eerste jaren de type dus waarmede de Stich?j maaier-zelfbinder is te oog- ook vrijwel uitsluitend post. Ook ting Hefschroefvliegtuigen in ons In goed ingelichte kringen "i ~;oven v *s cen andere landen is de post de land experimenteert. Deze machi- wordt vernomen, dat de Russi- stralende zomerhemel getekend, basis voor het latere uitgebreide nes voeren 180 kg. post mee, sche overheid in haar zone zes die deze affiche tot aantrekkelijk luchttransport geweest en zelfsneerkomende op ongeveer 8000 Oostenrijkse kranten tot nader geheel maakt. i toen het luchtverkeer er niet brieven en briefkaarten. De BEA order heeft verboden. Feuilleton. door PAUL TRENT. 46) o— Terwijl hij naar huis liep. voelde hij zich terneergeslagen, want hij geloofde niet, dat Ben- j „We dachten, dat hij het zou kunnen gebruiken als aanlei- neer Carson met rust laten?" ding, dat ze mij zou trouwen." „Tot morgenochtend", ant- „Jou schurk!" riep Clive uit v/oordde Bennett bedaard, en hield toen op. „Meneer Car-1 son is werkelijk ziek. Zijn dok- j Nigel Weatherby had het al- kan het u meedelen." tijd ontzettend druk want be- „En intussen zult u dus me- dag met Travers, en het was zes uur. voor hij weg kon gaan. Ethel zat al verlangend naar j hem uit te kijken, en vertelde dat meneer Carson een zeer on rustige dag had gehad. „Hij tobt over Bennett", zei Bennett keek hem een ogen- halve zijn politieke werkkring Ethel, en daarop - vertelde hij blik scherp aan. had hij ook nog met een fa- haar, wat de Amerikaan gezegd i „Ik geloof, dat je de waarheid briek te maken, die hij van zijn had. nett ook maar de minste consi- spreekt", zei hij eindelijk. vader geërfd had. „Zal ik vanavond dan maar deratie zou gebruiken. „Ik ben niet gewend te liegen. Clive was even voor tienen naar zijn hotel gaan?" vroeg zij. Precies half neg-n de volgen- Meneer Carson kan zich niet present en werd door Weather- Zij gevoelde zich niets op haar de morgen werd hij aangediend met zijn zaken bemoeien, en by voorgesteld aan Travers,1 gema^. bij de Amerikaan. Deze was nog daar ik met zijn dochter ga trou- wiens plaats hij binnenkort zou „Neen, ik zal hem opbellen aan zijn ontbijt en wenkte Bent- wen. stel ik voor, dat ik met u ley om te gaan zitten. Hij zei samen alles regel. Misschien zou niets, voor hij klaar was en een sigaar had opgestoken. „Wat wou je?" vroeg hij op scherpe toon. „Meneer Carson is erg ziek", antwoordde Clive rustig. „Zo, en wat heb ik daarmee te maken?" „De dokter zegt. dat hij zich hij zijn schuld aan u in gedeel ten kunnen voldoen. U heeft dan kans, dat u meer krijgt, dan dat u direct beslag op alles laat leg gen. Ik moet om tien uur er gens zijn, maar ik zou vanavond terug kunnen komen." „Dat is niet nodig", zei Ben nett; „maar ik wil de zaak wel met juffrouw Carson bespre- volstrekt niet ma£ opwinden, want dat hat zijn dood tengevol- leen." ge zou kunnen hebben." „Ik vertrouw u niet." „En?" i „Daar kan ik niets aan doen. „U is de enige, die hem zou Dat is mijn ultimatum." innemen. en vragen, of hij hier komt." Travers was een heel geschik- Met een paar minuten kwam te man. naar het Clive toe- Hij terug met het bericht, dat scheen. Hij stak hem vriende- Bennett om negen uur zou lco- lijk de hand toe en zei: „Je men, en zij keken elkaar met be- moet dat stapeltje brievén zorgde blik aan. maar eens doorlezen en zien wat „Waarom wil hij mij toch je vindt, dat er op geantwoord i spreken?" vroeg zij zachtjes, moet worden. Ais je er enige „Hij is van plan, partij te treic- moeilijkheid mee hebt, zeg het kei: van je vaders ziekte. Hij zal mij dan maar." je vragen, hem te trouwen en Daarop ging Travers weer daarvoor zal hij in ruil de schuld voort, met de typiste te dicte- vereffend rekenen.'" kunnen verontrusten, en daarom kom ik u vragen, of u zou wil len wachten daarmee, totdat hij beter is." „Een mooi verhaal, dat je mij daar opdist." „Wat bedoelt u?" „Wel, ik heb hem zelf gera den, dat sprookje aan zijn doch ter te vertellen." „Waarom?" vroeg Clive kortaf. ren, en Clive begon meteen de brieven door te lezen. Het waren rïeest bedelbrieven, zag hij. Hij „Ik zal juffrouw Carson bij U maakte echter met een potlood brengen. „Neen. ik moet haar alleen spreken." „Heel goed, maar ik waar schuw u. dat ik u verantwoor delijk houd voor wat u tegen haar zegt." „Ik ben altijd bereid, verant- aantekeningen van wat hij een geschikt antwoord vond, en te gen dat hij klaar was, had Tra vers gelegenheid, om alles even door te kijken. „Heel goed", zei hij, nadat hij het stapeltje had doorgelezen; er. maakte daarna nog een paar woording van mijn woorden en opmerkingen, myn daden te doen." Clive werkte de gehele mid- „Maar ik heb hem al gewei gerd!" riep Elhei op heftige toon uit. „De omstandigheden zijn ver anderd. Je vader is nu ernstig ziek, en Bennett rekent op je liefde voor je vader." „Wat moet ik toch doen?" zei ze snikkend; maar Clive bleef zwijgen. „Ik kan niet beloven, dat ik hem trouwen zal, zelfs niet, om vader te redden. Clive zeg toch, wat ik doen moet!" (Wordt vervolgd.) van de politie leverde verrassen de resultaten op en toen in het begin van deze maand de grote slag kon worden geslagen, bleek dat de organisatie, die deze smokkelaffaire leidde klaarblij kelijk met voorkennis van het republikeinse Kabinet opereerde. Vast kwam te staan, dat de re publikeinse minister van finan ciën, A. A. Mamaris, de opium verkoop regelde. Op 13 Juni werd een inval ge daan in een hotel te Batavia, hetgeen leidde tot arrestatie van de loop van de tijd bij de trans acties betrokken te zijn geweest, in het bijzonder de opeenvolgen de ministers van financiën. Inmiddels verklaarde men van gezaghebbende Nederlandse zijde, aan Aneta, dat uiteraard de be slissing of deze republikeinse opiumsmokkel kan leiden tot al gehele stopzetting van de Neder lands-republikeinse onderhande lingen, bjj de Nederlandse rege ring ligt. Men verwachtte echter niet, dat algehele stopzetting in het voornemen ligt. Wel zullen de een aantal Chinezen, die in het bezit waren van ongeveer 5 kg. nod"se maatregelen worden geno niRH nnilnt obfn mikltrniL- idppi ruwe opium, welke een onder deel vormde van een partij opium, die in koffiebalen ver pakt per schip van Soerabaja naar Batavia was gebracht. Vol gens de arrestanten was de opium afkomstig van een Chine se handelaar in Solo. Na deze inval werden nog meer hoeveelheden opium aeh- men opdat geen misbruik meer kan worden gemaakt van diplo matieke faciliteiten. Dergelijke practijken kunnen niet geduld worden onder Neder landse souvereiniteit. In republikeinse kringen te Batavia was geen enkele com mentaar te verkrijgen op deze opiumsmokkel-affaire. XLVI. Frans Naerebout. I. NT ieuwe bezems vegen schoon. Dat geldt met name voor de nieuwe minister van Justitie Mr Tli. R. J. Wijers. Eén van zijn eerste daden is het doen van voorstellen tol het verlenen van gratie ter gelegenheid van de ko mende jubileumfeesten aan ge wone en politieke delinquenten, heigeen per Koninklijk Besluit zal geschieden. Als wij de berich ten hierover mogen geloven, dan gaat Mr Wijers zeer ver. Het verlenen van gratie bij ge legenheden ais bovengenoemde is traditie. Ook in Nederland. Wij kunnen daarmede aceoord gaan, maar hebben tegen de huidige plannen ernstige bedenkingen. Deze betreffen met name liet ver lenen van gratie aan politieke delinquenten. Haat- en wraakgevoelens spo len bij het uiten van deze beden kingen geen rol. Het Nederlandse volk en de Nederlandse regering hebben het vraagstuk der berech ting van politieke delinquenten niet tot een oplossing kunnen brengen. Momenteel zijn degenen, die zich volgens de gangbare opvat tingen niet zo ernstig misdragen hebbel^ tegenover volk en vors tenhuis, al geruime tijd in vrij heid. Zij, die zich nog in hechtenis bevinden, kunnen in 't algemeen wel tot de „zware gevallen" wor den gerekend. De bedoeling van minister Wijers schijnt te zijn, voor te stel len, aan deze lieden op ruime schaal gratie te verlenen. Dit achten wij onaanvaardbaar, omdat de aard van hun misdaad principieel anders is dan die van gewone misdadigers. In een tijd van de ernstigste nationale nood toen duizenden zich offerden voor de nationale zaak, hebben zij op tal van ma nieren zich schuldig gemaakt aan verraad van Koningin, land en volk. Door hun toedoen kon de vijand standhouden, langer dan hij zonder hun hulp zou hebben gekund. Zij waren oorzaak, dat het uur der bevrijding, het uur, waarop onze Vorstin zich weer bij haar volk zou kunnen voegen werd uitgesteld. Nu zouden zij niet hun gerech te straf ondergaan en profiteren van het feit, dat mede door het werk der verzetsstrijders onze Koningin haar gouden jubileum kan vieren. Minister Wijers wil volgens de berichten nog verder gaan dan minister van Maarseveen, zijn voorganger. Dit is de typisch na oorlogse mentaliteit in Nederland. Slappe handjes en fluwelen woor den. Het verzet zal dan volledig zijn geliquideerd. En minister Wijers' eerste schot is mis, principieel mis. T. Tsjecho-Slowaakse communisten worden op activiteit getoetst. De Praagse radio heeft meege deeld, dat tussen 1 October en 31 December een onderzoek zal wor den ingesteld naar de activiteit van alle leden der Tsjechoslo- waakse communistische partij. Een desbetreffend besluit is ge publiceerd door het partijbestuur. Bijzondere aandacht zal worden besteed aan de boeren-partijleden in verband met de levering hun ner producten aan de staat en de bevordering van het algemeen be lang des volks. o Het Tsjechosiowaakse minis terie van onderwijs, werkt aan een nieuwe wet „ter bescher ming van de natuur", volgens welke o.a. hagedissen, kikvor sen, salamanders, hazelwormen en zekere niet-vergiftigde slan gen beschermd zullen worden, om uitsterven van deze „weten schappelijk waardevolle" die ren te voorkomen. Dit jaar is het 200 jaar gele den, dat de „onverschrokken Naerebout" geboren werd. Mat- theus Naerebout, een eenvoudige Visser te Veere, was zijn vader; zijn moeder heette Kaatje noeg: er is een schip gestrand op de Noorderrassen, een ge vaarlijke zandbank voor Zoute- lande. Het is de „Woestduyn" die er vast zit. Op de terugweg uit In- Spruyt en op 30 Augustus 1748 ciié, voor rekening van de Oost v.erd hij in dit oude handels- Indische Compagnie, had het stadje geboren. Als knaap trok uitgezien naar een loods en niets hij met zijn ouders en zijn vijf anders kunnen krijgen dan een jaar oudere broer Jacob naar Texelse loods, die echter be- Vlissingen, en reeds vroeg ging weerde ook goed met de Zeeuw hij met zijn vader mee op de se stromen op de hoogte te zijn, garnalenvangst. Zo raakte hij be- een bewering die een pertinen- kc-nd met de grote gevaren, die te leugen bleek te zijn. het vissersberoep met zichj Nu is 't te laat. Te laat? Ja. als bracht. Niet slechts zulke, als bij er geen Frans Naerebout was ge- E.tormgetij de ranke boot voort- weest, die met hulo van God zal gezwiept wordt op. de woeste doen wat hij kan. Met zijn broer Scheldegolven en in de onstui-1 Jacob (een weduwnaar mqt 2 mige Noordzee, maar ook die1 kinderen) en nog 7 andere stoere ♦onzichtbare levensbedreigingen,1 vissers zal hij uitvaren ter red de talrijke zandbanken in deding. Nu nog niet, eerst tegen Echeldemond met daartussen die middernacht, als d: eb invalt. En diepere vaargeulen, die slechts1 om zich toch maar niet te ver- dt ervaren zeeman te vinden slapen gaat hij die avond voor weet. 't eerst van zijn teven naar de Frans leerde ze vinden en was comedie op de kermis., weldra even goed bekend op| ,.Ik heb zo'n spul nog nooit zee als in de straten van Vlis- gezien en zal er een pietje (32L smgen. En meermalen was hij cent) aan wagen, dan kan ik in de gelegenheid zijn kennis te vast mijn tijd niet verslapen" zegt tonen, wanneer hij de schepen hij tol zijn vrouw. Hartelijk veilig ter zee uitloodste of Vlis- neemt hij afscheid van haar, die singens haven binnenbracht.1 binnenkort haar tweede kind Weldra stond hij dan ook in verwacht. Vlissingen bekend als een voor- j Tegen middernacht varen ze ziehtig en hoogst bekwaam uit, Frans en zijn makkers. Zelfs lcods. 'tls 23 Juli 1779, kermis in Vlissingen en wel de laatste dag.1 Zaterdag. Boven het kermisge- joel uit verheft zich al meer en meer de wind, die aangroeit tot een noord westerstorm. Hoor! zijn 70-jarige vader wil nog mee, maar zacht werd het hem geweigerd. Zijn broer Jacob biedt zijn schuit aan, maar Frans wil alleen op zijn eigen schuit varen, die nieuw is en sterk. Met ontzettend veel moeite daar klinkt een noodschot en weet hij bij de „Woestduyn" te nog één en nog meer. Het lier- komen, die intussen in tweeën n.isplein stroomt ieeg, naar de gebroken was en waarvan er al dijR gaat het. En als het ge- enkelen in de golven waren om- oefende oog van de visser zee-1 gekomen. Met gevaar van eigen waarts tuurt, weet men al ge- leven worden er 71 personen ge red, o.a. drie kinderen met hun trouwe Indische kindermeid. Nog zijn er enigen op het wrak, maar zijn schuit is vol en Zon dagvoormiddag 11 uur brengt hij de schipbreukelingen veilig in Vlissingen. Maar zolang het ake lig noodgeschreeuw der overge blevenen nog in zijn oren klinkt, heelt Naerebout geen rust. 's Middags vaart hij weer uit en omtrent middernacht keert hij behouden terug met de 16 overigen. Hierbij was ook dé loods, die weinig haast maakte om het wrak te verlaten, omdat hij eerst zijn boeltje bij mekaar moest scharrelen! Deze geldgierige man, de oorzaak van het onge- •val, heeft voor straf het schavot moeten beklimmen, met het zwaard heeft men boven zijn hoofd gezwaaid, vervolgens is hij gegeseld en gebrandmerkt en voor altijd uit Zeeland verban nen. Niet alleen waren er men senlevens te betreuren, maar de kostbare lading, uit duizenden kilo's peper, foelie, kruidnagels, koffie, suiker, indigo, tin be staande, werd een buit van de golven. Niets heeft Naerebout er van kunnen redden. Toch ver dacht de equipagemeester der Compagnie hem ervan, stilletjes goederen aan boord van zijn scheepje verborgen te hebben en wilde hij het schip doorzoeken. En dan moet men weten, dat het zuiver naastenliefde was bij Naerebout, die hem prikkelde tot redding der ongelukkigen, ,.die, als zijn turend oog der zee- [liën nood besperde, zich in de felste storm op [d' oceaan begaf, en menigwerf de dood een wisse [prooi ontscheurde". Geen enkele gedaqhte aan winst of bedrag was bij hem op gekomen, de gemene beschul diging was dan ook niet te be- v.'üzen. De Zeeuwse kamer der O.I. Compagnie gaf aan de redders 1800 gulden te verdelen, waar van de gebroeders Naerebout ieder 300 gulden kregen. Deze ontvingen bovendien nog van de Hollandse maatschappij van wetenschappen, die in dezelfde week een vergadering hield, een zilveren gedenkpenning en 23 ducaten. L. v. W.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1948 | | pagina 2