De taal van de stembus
Wie de zetels zullen bezetten.
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Uitslag Kieskring Middelburg.
Uitslag Kieskring Vlissingen.
Uitslag Kieskring Goes.
Uitslag Kieskring Zierikzee.
Uitslag Kieskring Sluis.
Uitslag Kieskring Hulst.
Uitgave
Stichting „Zeeuwsch Dagutad".
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst-
str. 70, Tel. 2438, Giro 274289.
Kantoren: Vlissingen, Walstraat
83, Tel. 168; Middelburg, Korte
Noordstraat 35, Tel. admini
stratie 2009; Telefoon redactie
2347; Temeuzen, Vlooswijkstraat,
Telefoon 2052.
ZEEUWSCH DAGBLAD
4e JAARGANG No. 992
DONDERDAG 8 JULI 1948
Directeur: JACQ DE SMIT
Abonnementsprijs 3.75 p. kwartaal Hoofdredacteur: R. ZÜIDEMA
Advertentieprijs 14 cent per m.m. Met vaste medewerking van: Mr W. F. E. BARON VAN DJER FELTZ, Middelburg; Ds J. S. HARTJES, Vlissingen;
Rubriek Kabouters 5 cent per woord Dr K. HUIZEN GA, Middelburg; H. JANSEN, Meliskerke; Ds J. KARELSE, Goes; Ds K. SLOFSTRA, Vlissingen.
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Vrijdag: Zon op 4.31 u., onder
20.59 u. Maan op 7.24 u., onder
23.06 u.
Hoogwater Vrijdag 9 Juli.
Vlissingen: 3.31 u. 2.35 m„ 15.49
u. 2.28 m. Wemeldinge: 5.31 u.
1.99 m., 17.55 u. 1.85 m.
Zelden ls door velen de uitslag van de verkiezingen
met zoveel spanning tegemoet gezien, dan nu liet
geval was.
Geen wonder ook.
Het ging ditmaal natuurlijk ook om de algemene po
litiek, maar dan toch meer speciaal over de herziening
van de Grondwet.
De regeringspartijen hadden alles op alles gezet, om
het zover te brengen, dat zij onafhankelijk van andere
partijen een voldoend aantal zetels zouden verkrijgen
om de voorgestelde grondwetsherziening veilig te stel
len.
De K.V.P. had het parool uitgegeven, dat men ditmaal
niet minder dan 34 zetels niet tevreden mocht zijn.
En het parool van de P. v. d. A. was, om wat in
1946 mislukte nu te bereiken en deze partij zozeer te
versterken, dat zij de leiding kon nemen.
In 1946 werd door de gemaakte berekeningen een
dikke streep gehaald, vooral ook door de sterke aan
was van het communisme, maar nu hoopte men revan
che te nemen.
Welnu ln deze verwachting ls men teleurgesteld. De
K.V.P. is er niet in geslaagd haar positie in de Kamer
te versterken. Zij moet zich met 32 zetels tevreden
stellen.
En ook de Partij van de Arbeid heeft haar doel niet
kunnen bereiken. Integendeel, goed beschouwd is zij
de partij die de zwaarste klappen had te incasseren.
Men moet toch aannemen, dat het verlies van de
communisten aan deze partij is ten goede gekomen.
Maar dan betekent dit tevens, dat haar vroegere aan
hang zozeer 1s geslonken, dat zij niet minder dan 4
zetels moest prijsgeven.
Niet alleen materieel, maar ook moreel ls daardoor
haar positie ten zeerste verzwakt.
Inplaats van de eerste plaats te bezetten en ook over
de K.V.P. de leiding te nemen, is zij nu 5 zetels bij
haar bondgenote ten achter gebleven, wat uit de aard
der zaak ook bij -de Kabinetsformatie van grote be
tekenis zal zijn.
De C.H.-Unie heeft ook nu weer een goed figuur
gemaakt door van 8 op 9 zetels te klimmen. Dit
is mee een gevolg van het feit, dat de Prot. Unie, die
in 1946 ruim 32.000 stemmen behaalde, thans niet met
een eigen lijst uitkwam. Deze stemmen zijn nu naar
men mag aannemen, aan de Unie ten goede gekomen.
En voorts is het duidelijk, dat de „doorbraak" in
plaats van door te zetten de P. v. d. A. heeft dit tot
haar schade moeten ervaren definitief tot staan ls
gebracht. Niet zo weinigen, die aanvankelijk onder de
bekoring van de doorbraak-idee waren gekomen, hebben
hun bezinning herkregen. Wij mogen- dit met grote
dankbaarheid constateren.
De A.R.-partij heeft wel geen reden om te juichen,
maar zij kan toch, gezien ook de Innerlijke spanningen
die haar poeltie dreigden te verzwakken, dankbaar zijn,
dat zij opnieuw met een 13-mans-fractie ln de Kamer
terugkeert.
Ditzelfde geldt ook. van de S.G.P., die op een vast
kiezerscorps kan rekenen en die, al komt dit in het
aantal zetels niet tot uitdrukking, toch haar positie
wist te versterken.
De V.V.D. heeft, dank zij vooral de populalritelt van
haar lijstaanvoerder, een niet onbelangrijke winst kun
nen boeken, door van 6 op 8 zetels te klimmen.
De nieuwe partijen hebben betrekkelijk weinig succes
gehad.
De middenstandspartij heeft niets anders bereikt dan
een onnodige verbrokkeling van stemmen. Intussen
heeft men zich opnieuw kunnen verbazen over het feit,
dat ook in Zeeland nog zovelen hun stem aan een der
gelijke belangenpartij hebben gegeven, een partij, die
ook al was het haar gelukt een zetel te bezetten, ln de
Kamer toch niet de minste invloed had kunnen uit
oefenen.
Dit geldt ook van de Onafh. Nat. Groep. Er was een
andere en betere weg geweest om het belang van Indië
te dienen.
Dat het aan de groep Weiter gelukte toch nog 62-337
stemmen op haar candidaten te verenigen is een zaak,
die de partij van Mr Romme toch wel iets moet zeggen.
\Het voor R. Kath. zwaarste geschut was tegen de groep
(Welter in stelling gebracht. Bovendien was het aan
deze groep onmogelijk gemaakt ln R.K. kring met ad-
Vertentiën e.d. propaganda te maken. Alle R.K.-bladen
hadden op hoog bevel hun deuren voor de heer Weiter
gesloten. Dat hij desondanks toch nog ruim 62.000 stem
men behaalde, is een bewijs, dat er ook in R.K. kring
toch wel een zeer sterke afkeer bestaat, van de thans
gevoerde Indië-politiek.
Om de Indië-politlek ging het bij deze stemming In
de eerste plaats.
Het Kabinet, daarbij krachtig gesteund door de grootste
twee partijen heeft aan het volk gevraagd haar Indië-
beleid te steunen.
Maar het antwoord was ln zeer besliste zin, afwijzend.
Het volk heeft getoond met deze politiek niet in te
stemmen en het heeft in elk geval waarborgen geëist,
dat de politiek zoals die de laatste jaren werd gevoerd,
niet zou worden voortgezet.
Met name de P. v. d. A. had hoog van de toren ge
blazen en niet meer of minder verklaard, dan dat zij
bij de politiek waarin zij practisch de leiding had, geen
inmenging van anderen zou dulden.
Welnu dat is een van de grote momenten van
deze stembus zij is met de kous op de kop naar
huls gestuurd.
Zij heeft nu slechts de keus, om öf ook met anderen
dan de K.V.P. te handelen en te onderhandelen en ook
anderen een stem ln het kapittel te geven, óf haar lei
dinggevende positie los te laten.
Vanzelf komt nu de grote vraag aan de orde: Wat
nu?
Het ls onder de verse Indruk van de gehouden verkie
zingen niet wel mogelijk, daarop thans nader in te gaan.
Het zal waarschijnlijk niet gemakkelijk zijn tot een
bevredigende oplossing te komen en een regeerkrachtlg
Kabinet te vormen.
Onze Prinses-Regentes wordt al dadelijk voor een
hoogst moeilijk en Ingewikkeld vraagstuk geplaatst.
Moge God haar geven wijsheid en kracht om daarbij
de juiste beslissingen te nemen.
De stembus heeft gesproken.
Wij zien weinig reden om uitbundig te juichen.
Maar wei is er dankbaarheid In ons hart, dat de op
mars van het communisme is gestuit, dat de doorbraak
die tot een overstroming zou kunnen leiden is afgedamd,
en dat door het terugdringen van de P. v. d. A. de
kans op een meer werkelijk democratisch regeerbestel
ls vergroot.
Gemeenten
Aantal geldige
Kath.
Partij v. d.
Anti-Rev.
Comm.
Chr. Hist.
Vrijheid
Staatk.
Lijst
Lijst
Midd.
Prot.
Unie
stemmen
Volkspartij
Arbeid
Partij
Partij
Unie
en Dem.
Ger. Partij
Feuilleteau
Weiter
stands-
De Bruijn
partij
1946
1948
1946
1948
1946 1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1948
1948
1948
1946
1948
425
496
8
6
18 27
257
290
8
1
98
107
3
0
33
58
4
3
23
Serooskerke (W.)
824
1039
1
26
26 65
501
566
1
35
220
246
6
7
68
90
1
1
3
1
350
461
10
12 40
51
51
27
77
91
4
10
198
230
1
8
1
8
St. Laurens
550
790
7
12
65 66
237
337
2
3
157
218
23
51
59
80
3
1
19
5
621
659
25
30
158 141
210
213
3
3
131
137
35
58
52
56
4
1
16
7
1442
1397
17
19
218 259
344
303
20
8
312
300
14
17
512
474
6
11
5
Vrouwenpolder
491
582
3
4
21 18
321
373
4
4
104
116
5
9
31
48
2
5
3
2
Nieuw- en SL Joosland
890
733
9
5
201 172
164
132
9
1
298
239
62
41
131
108
7
1
27
16
Domburg
807
1048
27
44
252 322
115
168
40
21
156
181
61
105
133
151
4
7
45
23
Oostkapelle
830
955
10
8
130 128
290
343
21
8
192
215
18
60
153
177
6
3
7
16
11576
12153
910
854
4437 4521
2501
2566
660
356
1656
1652
588
936
608
763
54
59
392
216
Totalen
18811
20313
1017
1018
5538 5759
4991
5342
768
467
3401
3502
819
1294
1978
2235
92
77
527
303
Gemeenten
Brouwershaven
Bruinisse
Burgh
Dreischor
Duivendijke
Eikerzee
Ellemeet
Haamstede
Kerkwerve
Nieuwerkerk
Noordgouwe
Noordweile
Oosterland
O u werker k
Renesse
Serooskerke
Zonnemaire
Zierikzee
(S.)
Totalen
Gemeenten
Groede
Schoondijke
Aardenburg
Sluis
Breskens
Biervliet
Zaamslag
Zuidzande
IJzendijke
Oostburg
Hoofdplaat
Waterlandkerkje
Cadzand
Retranchement
Nieuwvliet
Totalen
Gemeenten
Aantal geldige
Kath.
Partij v. d.
Anti-
Rev.
Comm.
Chr.
Hist.
Vrijheid
Staatk.
Lijst
Lijst
Midd.
Prol.
Unie
stemmen
Volkspartij
Arbeid
Partij
Partij
Unie
en Dem.
Ger. Partij
Feuilleteau
Weiter
stands
De Bruijn
partij
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1948
1948
1948
1946
1948
Biggekerke
415
533
4
19
51
59
153
180
11
13
124
168
7
13
65
73
8
6
Koudekerke
1073
1537
23
51
196
289
401
513
11
70
332
439
35
49
63
83
7
11
25
12
Meliskerke
301
340
4
1
6
6
106
123
3
26
23
1
155
185
1
1
Ritthem
135
302
2
3
26
31
21
80
4
2
76
154
2
2
4
22
3
5
Souburg
2143
2980
96
139
821
1158
478
663
129
105
512
662
39
105
58
95
2
8
43
10
Vlissingen
10114
12116
1188
1513
4308
5170
1436
1719
1109
678
1267
1464
561
926
197
216
47
94
289
48
Westkapelle
1193
1185
31
11
353
398
177
149
116
23
222
293
37
79
214
202
3
4
23
43
Zoutelande
453
631
5
22
34
61
103
145
2
190
209
11
60
104
118
5
6
3
Totalen
15827
19624
1353
1759
5795
7172
2875
3572
1383
893
2749
3412
693
1234
860
994
68
123
397
129
Aantal geldige
Kath.
Partij v. d.
Anti-Rev.
Comm.
Chr. Hist.
Vrijheid
Staatk.
Lijst
Lijst
Midd.
Prot.
Unie
Gemeenten
stemmen
Volkspartij
Arbeid
Partij
Partij
Unie
en Dem.
Ger. Partij
Feuilleteau
Wel ter
stands-
De Bruijn
partij
1946
1948
1946
1948
1946 1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1948
1948
1948
1946
1948
Baarland
479
500
106
98
49
76
99
105
35
31
114
116
37
20
39
38
12
4
2
Borssele
812
804
133
100
113
71
99
87
6
1
206
215
26
63
215
215
1
39
13
14
Li
Driewegen
378
376
43
42
86
77
76
66
1
2
112
122
39
38
15
12
1
16
6
Ellewoutsdijk
323
302
5
7
129
119
24
25
4
0
74
79
59
31
21
12
7
5
17
7
Goes
7030
6861
1068
1070
2191
2007
1024
1019
135
78
1636
1532
644
592
273
260
22
62
219
59
's-Gravenpoider
711
741
82
73
75
77
86
90
3
14
174
184
22
19
266
267
1
9
7
3
's-Heer Abtskerke
238
225
34
33
23
24
22
20
1
1
119
105
25
19
13
17
3
3
1
's-Heer Arendskerke
2546
2316
496
415
269
219
663
505
10
21
830
774
117
113
152
149
8
85
27
9
's-Heerenhoek
704
700
645
605
6
7
16
12
3
1
28
21
5
3
1
50
1
Hoedekenskerke
808
855
404
406
59
52
51
55
4
14
164
165
23
25
102
102
1
33
2
1
Heinkenszand
1150
1129
536
521
100
77
158
155
3
2
253
248
32
40
43
54
3
22
7
10
Kapelie
2174
2291
44
39
475
428
437
457
19
16
781
801
182
265
228
244
5
15
21
8
Kattendijke
645
669
5
3
306
315
41
54
4
3
207
209
34
48
26
21
3
2
11
22
Kioetinge
1024
1056
55
56
228
255
175
153
8
3
432
398
64
92
62
60
8
9
22
20
Krabbendijke
1453
1432
12
6
218
212
222
230
23
4
363
349
70
61
537
549
8
2
11
8
Kruiningen
2469
2548
409
389
725
655
320
294
38
18
452
448
209
368
301
328
11
13
24
15
Nisse
387
390
79
60
38
40
44
43
2
132
146
24
15
58
66
1
9
10
10
Oudelande
474
476
52
52
77
83
95
89
4
2
168
165
47
43
19
24
4
3
11
12
Ovezande
762
758
610
562
31
12
12
18
1
106
110
2
5
2
47
1
1
Rilland-Bath
1233
1270
150
143
217
225
126
149
12
7
435
410
80
86
186
204
29
7
10
27
Waarde
536
527
13
2
50
48
69
46
6
3
147
137
31
33
210
233
5
1
19
10
Wemeldinge
1312
1355
20
17
272
245
352
310
21
10
423
456
111
185
90
110
7
3
12
23
Wolfaartsdijk
1540
1438
44
32
140
123
330
296
4
S
645
574
93
>94
273
270
9
17
20
11
Yerseke
2490
2658
111
122
591
611
480
483
88
63
540
562
148
162
510
612
8
8
27
22
Totalen
31678
31582
5156
4853
6468 5797
5021
4731
444
298
8541
8317
2124
2420
3639
3848
145
444
514
302
Aantal geldige
Kath.
Partij v. d.
Anti-Rev.
Comm.
Chr. Hist.
Vrijheid
Staatk.
Lijst
Lijst
Midd.
Prot.
Unie
stemmen
Volkspartij
Arbeid
Partij
Partij
Unie
en Dem.
Ger. Partij
Feuilleteau
Weiter
stands
De Bruijn
partij.
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1948
1948
1948
1946
1948
697
715
2
4
370
354
159
176
.8
1
19
29
115
115
21
22
14
3
1113
1303
3
13
278
368
185
203
9
18
155
214
197
200
253
278
3
0
6
33
423
463
8
4
150
163
52
82
1
3
109
103
78
80
21
18
0
1
9
4
617
633
8
5
363
325
32
37
4
3
51
40
134
185
10
20
2
1
15
15
241
301
2
7
49
86
127
128
2
10
25
30
27
30
9
9
0
0
1
1
309
327
1
3
69
77
98
113
2
69
68
36
38
33
26
2
1
254
277
2
3
111
125
28
41
4
1
44
53
36
38
19
13
3
10
944
1045
21
16
210
270
233
223
7
10
226
260
174
198
70
55
3
2
8
3
391
428
1
4
77
92
146
166
1
7
89
84
39
37
35
36
2
3
977
1021
7
3
237
258
266
264
3
2
103
106
150
140
191
228
3
5
12
15
468
525
2
1
147
198
90
117
6
2
94
89
94
82
31
31
2
3
4
231
271
6
87
117
32
35
1
9
33
38
55
48
18
13
2
3
5
976
995
4
9
230
263
110
137
7
8
195
146
127
92
288
328
12
15
349
339
2
3
212
199
24
29
1
1
22
16
52
53
33
26
2
10
3
483
662
6
26
105
184
59
72
7
12
81
83
187
249
26
28
1
2
5
12
146
134
1
3
55
55
13
22
4
38
37
22
13
6
1
1
2
7
460
509
3
3
215
241
93
106
4
2
61
49
80
98
4
6
4
3786
3822
471
441
1327 1309
827
875
41
27
424
403
569
566
107
133
24
10
34
20
12865
13770
544
554
4370 4684
2574
2826
112
116
1838
1848
2172
2262
1175
1271
43
21
145
154
Aantal geldige
Kath.
Partij v. d.
Anti-Rev.
Comm.
Chr. Hist.
Vrijheid
Staatk.
Lijst
Lijst
Midd.
Prot.
Unie
stemmen
Volksoartii
Arbeid
Partij
Partij
Unie
en Dem.
Ger. Partij
Feuilleteau Weiter
stands
De Bruijn
partij
1946
1948
1946
1948
1946 1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1948
1948
1948
1946
1948
1422
223
219
555
535
97
135
33
18
203
136
314
318
9
10
4
5
42
29
969
1111
173
218
249
301
216
223
15
5
101
95
182
191
18
34
8
1
35
15
-*-
1942
1146
1147
296
302
132
146
28
55
54
46
84
157
14
25
S
21
38
37
1
1146
1197
634
546
266
328
62
76
23
19
79
83
58
81
8
16
3
29
16
16
1616
88
143
501
655
113
210
88
84
230
276
135
148
11
24
9
5
62
45
1157
362
342
374
381
52
57
83
22
143
157
73
100
42
40
C
21
31
25
2048
31
27
386
362
764
746
7
6
628
626
90
97
129
150
3
16
15
18
548
543
23
18
243
213
40
53
20
15
48
42
144
144
8
18
2
38
22
111<
1468
828
836
245
254
110
124
39
33
19
53
101
87
65
11
1
57
12
13
1742
401
504
454
464
141
191
38
54
87
108
263
277
27
37
25
32
50
28
649
644
524
523
34
17
14
17
13
S
47
53
8
2
5
8
5
10
4
4
—4
299
29&
109
104
60
55
27
25
3
2
50
43
18
29
25
27
2
2
7
7
569
568
13
14
275
255
24
81
36
9
125
94
83
91
4
5
5
14
9
M
412
417
11
14
199
175
38
48
10
5
71
59
80
72
2
7
4
1
32
1
Mi
294
3
8
117
82
28
35
1
1'
45
42
87
115
2
2
1
8
7
4
16465
4569
4663
4254 4379
1858
2167
437
333
1930
1913
1660
1909
369
414
83
200
404
276
De volgende personen zullen in de Tweede Kamer
zitting hebben;
KATHOLIEKE VOLKSPARTIJ.
F. van Vliet, Eindhoven; A. H. J. L. Fievez, 's-Gra-
venhage; M. H. van der Zanden, Eersel; E. M. J. A.
Sassen, Vught; M. M. A.A. Janssen, Zeist: N. H. L.
van den Heuvel, 's-Hertogenbosch: F. J. F. M. van
Thiel, Helmond; C. J. M. Mol, Etten; J. J. Gielen, Roo
sendaal; P. J. S. Serrarens, Bilthoven; W. P. L. M. de
Kort, Goirle; C. P. M. Romme, Overveen; J. R. H. van
Schalk, 's-Gravenhage; B. A. A. Engelbertlnk, Olden-
zaal; J. G. Stokman, Utrecht; J. J, W. IJsselmuiden,
Arnhem; J. J. de Haas, Nijmegen; W. J. Andriessen,
Utrecht; A. M. Lucas, Rotterdam; Th. D. J. M. Koersen,
Amsterdam; F. J. M. Bachg, 's-Gravenhage; J. Groen,
Alkmaar; w. Steinmetz, Amsterdam; Th. S. J. Hooij,
Haarlem; J. H. van Maarseveen, Utrecht; L. K. Korten-
hors t, 's-Gravenhage; A. H. Nolte, Amsterdam; L. J.
M. Beel, Wassenaar; J. H. Maenen, Heerlen; W. J.
Droesen, Roermond; J. M. Peters, Roosteren; H. J. M.
Dassen, Heerlen.
(Vervolg op pag 2).
Gemeenten
St. Jansleen
Koewacht
Zuiddorpe
Philippine
Overslag
Graauw en Langendam
Axel
Hoek
Terneuzen
Sas van Gent
Vogelwaarde
Hontenisse
Clinge
Westdorpe
Hulst
Totalen
Aantal geldige
Kath.
Partij v. d.
Anti-Rev.
stemmen
Volkspartij
Arbeid
Partij
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1946
1948
1705
1661
1450
1310
147
116
24
28
1147
1134
1010
926
77
94
16
14
521
482
425
376
63
58
3
9
582
588
474
487
70
49
10
14
122
134
80
85
23
22
3
4
878
886
822
826
22
18
15
11
3523
3603
605
608
622
636
1064
1115
1593
1556
36
42
404
374
240
243
6800
6767
1229
1127
2186
2090
885
871
1650
1644
848
750
557
504
21
27
2059
2035
1917
1875
38
45
24
29
2907
2824
2596
2455
123
93
38
33
1484
1451
1340
1271
94
80
13
5
1136
1102
828
797
227
170
15
20
2103
2207
1771
1683
185
140
16
21
32900
27973
1543114618
4838
4489
2387
2444
Comm.
Partij
25
13
20
4
6
17
26
247
58
6
13
22
20
31
16
8
2
2
1
16
13
137
29
2
12
21
11
27
Chr. Hist.
Unie
Vrijheid
en Dem.
Staatk.
Ger. Partij
1946 1948 1946 1948 1946 1948 1946 1948
22
3
4
13
12
1
17
7
5
12
12
3
20
22
5
8
1
8
39
20
5
4
4
6
11
4
1
2
2
2
758 734
371 333
1041 1117
52 60
237 206
218 232
566 558
103 182
43
111
6
21
35
42
95
10
17
53
20
17
2
17
44
7
35
5
42
47
192 204
291 302
584 595
7 9
7
14
5
3
7
Lijst Lijst Midd.
Feuilleteau Weiter stands-
De Bruijn partij
1948
1948
12
3
27
3
31
10
2
3
3
10
508 297 2493 2468 1288 1392 1123 1159
104
97
50
19
8
4
18
43
2
14'.
47
19
66
50
31
193
793
1948
20
11
7
10
1
2
14
12
95
26
7
18
4
8
26
261
Prot. Unfe
1946 1948
6
2
1
1
2
28
7
62
4
4
2
3
4
2
128