mm i
Saloniki bergt 40.000 vluchtelingen.
Chevrolet en de Benelux
GARAGE LOUISSE
k
Mobilisatie-slachtoffers 1914-1918.
AKKERTJES
GARAGE „CENTRUM"
Zeeuwsch Dagblad
TWEEDE BLAD
Zaterdag 8 Mei 1948
kamer.
We eten als er wat is.
HUIZEN VOOR MIDDELBURG.
Uitvoering van openbare werken bij de Griffioen
niet mogelijk?
Goosje Buskeastraat 49-51
VLISS1NGEK
Tel. 660
ie*
Voorstel toekenning buitengewoon militair pensioen,
Kosten geraamd op f 1.200.000.
i zelig bed. Drie maanden is ze al
ziek. Ouderdomszwakte. zegt de
dokter. En dat Is alles wat er ge
beurd ls. Overal klinken klachten
F)n> noneraties hnlclron ca man in aan bergandijvle. Bat is alles voor het over de medische verzorging. In
LvTlC yeneictUCb UUK.JS.en samen in een middagmaal. Plus een stukje hetzelfde bed slaapt een kleine
1 Van onze speciale correspondent ln Griekenland.)
SALONIKI, April 1948. Bij de haven spreekt een bedelaar ln
stinkende vodden me aan.
„Alsjeblieft, klrie
Klagend steekt hij zijn vuile hand uit. In de andere houdt hij
echter open en bloot een stapel bankbiljetten. Het is een tragisch
bewijs hoe arm dit land is. Ondanks een handvol bankpapier moet
de man toch nog bedelen. En die armoede is ln Saloniki veel erger
dan ln Athene.
Saloniki was vroeger een wel
varende havenstad. De burgeroor
log heeft het lamgeslagen. Er ko
men. weinig schepen meer. Er Ls
niets meer te vervoeren. "De op
slagplaatsen staan leeg. En de
dokwerkers slenteren onverschillig
langs de waterkant. De stad zelf
Ls vuil en verwaarloosd. Er wordt
niets meer onderhouden. De stra
ten zijn kapot. De huizen verve-
loos.
Er zijn in Saloniki dertigdui
zend werklozen. Deels is dat het
gevolg van het grote aantal
vluchtelingen. Brjna veertigdui
zend mensen uit de verre omtrek
zijn naar de stad gevlucht. Een
aantal van hen is tijdig genoeg
gegaan om de meeste bezittingen
mee te kunnen nemen. Velen heb
ben echter overhaast de vlucht
moeten nemen voor de rovende
en moordende benden en zijn vol
komen berooid ln Saloniki aan
gekomen. Er zijn er zeventiendui
zend zo en ze vormen een voort
durende zorg. Er Ls een tijd ge
weest, dat velep van hen niet eens
een dak haven het hoofd hadden.
Da^ is nu tenminste voorbij.
Maarveel meer valt er niet
te zeggen. £>e mensen leven dicht
op elkaar gepakt in oude fabrie
ken, verlaten pakhuizen en lege
loodsen. In de winter hebben ze
ge»- verwarming en in de zomer
niet voldoende frisse lucht. Ko
ker, eten en slapen doen ze in
dez 'fde, bekrompen ruimte. Een
bed, een tafel en een stoel is een
grote luxe. De regering geeft on-
vo*. doende steun. Zeven-en-een-
halve kilo meel en twaalf gulden
ln de maand ls werkelijk niet
veel. Wat er aan suiker, conser
ven en zo bij komt ls evenmin de
moeite waard. Het betekent ar
moede en. vaak zelfs honger.
HUIS VOL ELLENDE.
Drie minuten van mijn hotel is
zo'n vluchtelingenasyi. Het is een
volkomen verwaarloosd kantoor
gebouw. Verveloos, donker en uit
gewoond. De muren zijn stuk. Er
lekt water door alle étages heeen.
De schade van een brand is nooit
hersteld. En vele landen zou een
dergelijk pand een bord onbe
woonbaar verklaard dragen.
In dit krot wonen driehonderd
tachtig mensen.
Een zure achterbuurtlucht slaat
ons tegemoet als we de donkere
trap op klimmen. De scherpe rook
van een houtvuur doet de ogen
even tranen. Het gekrgs van kin
deren overstemt alles.
We lopen de eerste de beste
deur ln. Het is een vrij grote ka
mer met één raam. Een tweeper
soons bed in één hoek. Een kleine
tafel en drie stoelen met vergane
zittingen in een andere. Kisten,
een klein houtkoolkacheltje om te
koken. Wat kleren. Tegen de
muur een houten rekje met wat
koppen en borden en ijzeren le
pels en vorken. De kale bak
stenen komen door de wand heen.
De koude radiator van de centra
le verwarming staat hier als een
grauw brood. Nooit vlees. Geenjongen. En een baby van drie
boter en eieren. Zelden wat maanden ligt vlak tegen de zieke
vrouw aan. De moeder slaat trots
de gelapte deken terug om haar
schat te laten bewonderen. Haar
man was in de gendarmerie.
Sinds enkele weken ls hij afge
zwaaid. Graag zou hij in dienst
Velen vragen zich af waarom de
CHEVROLET in verhouding tot
andere merken zo goedkoop in
aanschaffing is. Doordat de
CHEVROLET in Antwerpen ge
bouwd wordt, zijn de invoer
rechten in het kgdèr van de
Benelux-overeen komsten, -bedui
dend lager dan die van recht
streeks uit het buitenland in
gevoerde wagens.
Nadere inlichtingen worden
gaarne verstrekt door:
West wal 44, GOES, Tel. K 1100
2115; Gortstraat 60, MIDDEL
BURG, Tel. K 1180 2147.
(Ingez. Med.)
Feuilleton.
vruchten.
„We eten als we wat hebben*,
zegt de vrouw en hat klinkt eer-
der als spijt dan als een klacht'*,
maar de klndere^i zeuren de hele
dag om meer. 't_Is ook niet ge
noeg. Ach, mijnheer.kunt u j blijven om voor de bevrijding van
niet zorgen, dat we wat melk zijn land te vechten; om zijn eigen
voor de kleinen krijgen, 't Is zo gezin weer een menswaardig be-
nodlg1 staan te verschaffen. Het kan
De kinderen staan er met open! niet. Het leger is op maximum-
cynische herinnering aan vroeger.™°flden bÖ- Verscheidenen hebben sterkte. En hij en vele anderen
Het ls ineens of ik weer ln een nlet eena schoenen aac- Het valt zitten thuis. Werkloosheid en hon-
van de kampen in Tnrtia ben. Die- m®echter °P- de meesten er ger zijn hun deel. De regering kan
zelfde bekrompenheid, diezelfde et,ma°tr uitzien. .Maar onder-hen niet voldoende steunen en zet
krampachtige poging om met voedinS hoeft met lmraer ln hen evenmin aan het werk. En
niets een gezellige sfeer te schep-I vermagering te uiten En.on- toch ls er zo ontzettend veel te
pen. Al-die dingtn op spijkers ti de"°€<i "g* J* allemfl1- D« d°en in Saloniki. Wegen, huizen
gen de muur. Die lege conserven-Een verontrustend ea fabrieken.alles schreeuwt
blikjes als servies. En vooral dat Van GrIekse voIk om herstel. Maar dertigduizend
samenhokken van te veel mensen ls dat' mannen lopen doelloos op straat.
In een tè kleine ruimte zonder! WAMTUBSIMniBlS. Dertigduizend candidaten voor
één ogenblik rust, één ogenblik I De ene kamer of de andere: het communisme,
alleen te kunnen zijn. overal hetzelfde beeld. Overal Er zijn bijna vijfhonderdduizend
Er wonen twaalf mensen ln de- j schreeuwende armoede. Mannen vluchtelingen In Griekenland. Een
ze kamer. Een boer op leeftijd en vrouwen in versleten kleren.j half niillloen van huls en haard_
met zijn vrouw en drie kinderen. Meubilair ls er bijna niet. De verdreven. Als er niets anders op
waarvan er één getrouwd is enmeesten slapen en zitten op de het spel stond dan hen weer naar
een man en drie dochters heeft en kale vloer. Maarhet is er hun eigen omgeving terug te
tenslotte nog een weduwe (wier schoon. - En bijna nergens ont- j brengen was het al dubbel en
man bij de overval op het dorp breekt een foto van koningin Fre- j dwars verantwoord kosten noch
vermoord is) met haar twee kin-derika, die zoveel goed doet voor i moeite te sparen om zonder uit-
deren. Drie generaties zijn ge-1 de vluchtelingen. Een oude manstol oen einde aan de terreur te
dwongen ln één kleine ruimte met houdt me staande op de .gang. maken. Te veel van het vertrou-
elkaar te leven. En niet voor eenZeventig jaar is hij en zijn vrouw i wen en de hoop van deze mensen
paar wekennee, velen levenvijf-en-zestig. In etn donker hok is al vernietigd. Er zijn al zoveel
zo al anderhalf, twee jaar. Het ls zonder ventilatie slijten ze hun beloften geweest en er is zo wei-
onbegrijpelijk waar ze de levens- oude dag. In een andere kamer I "ig gebeurd. Het wordt te lang.
moed vandaan halen. De mensen ligt een oude vrouw in een groe-1 ALFRED VAN SPRANG,
zijn ontevreden, verbitterd. Het
ls ook geen wonder. Maar toch
zetten ze door. En met eindeloos
geduld vertellen ze telkens weer
van hun ellende.
„Is er genoeg te eten", vraag
ik, uit ervaring wetend hoe be
langrijk dit onder dergelijke om
standigheden is.
Er verschijnt een schampere
glimlach op de gezichten. De
vrouw haalt een ramenasknol te
voorschijn. Een een handjevol
Naast het Park de Griffioen, ken bevinden zich ruime stalen
in het verlengde van de Joden- kasten,
gang, ligt een uitgestrekt wei
land» eigendom van de gemeente.
Dwars doorheen lopen enkele slo
ten. Maar heel lang zal dat niet
WONINGBOUW 'T ZAND.
Niet duidelijk.
Voor oud-minister Welter, die,
daar hij zich met de Indische
meer duren. De sloten zullen dan nemer
V" vf politiekvandeK.V .P. „Ie, kan
f™,?. aan" verenigen, bij deze partij niet
verenigen, bij deze partij niet
Zün gedempt, de grond za. zijn bouwd. ïllewoofd
geëgaliseerd en op dit terrein nü- Verwacht wordt, dat de andere j^edjend. morden
len moderne middenstandswonln- huizen over circa drie weken be-
gen staan, gebouwd volgens de trokken kunnen worden. Er is
nieuwste architectonische inzich- voor de afbouw voldoende materi-
Rheunmtssche Pijnen
Als elke beweging hindert en pijn doet. als pijn
scheuten U kwellen, neem dan Uw toevlucht tot
„AKKERTJES" Zij verwijderen de stoffen, die de
pijn veroorzaken en werken zweet-bevorderend.
(ingez. Med.)
XXXVI,.
Goedroen op Wulpenzand. I.
Misschien hebt u wel eens een krijsen de meeuwen,
oude kaart van Zeeland bekeken Och, 't, is de oude geschiedenis
van vele eeuwen geleden. Wat is van „opgaan, blinken en verzin-
onze provincie in honderden jaren ken," in Zeeland maar al t# be-
veranderd! Tegenwoordig klaagt kend.
men wel over de lastige verbin- j De leeuw uit het Zeeuwse wa
dingen tussen de verschillende ge- pen spreekt er ook vanworste-
deeiten, maar vroeger was het len tegen de baren en trachten
nog veel erger. Toen bestond Zee- er uit op te duiken. Niet altijd
land uit een menigte eilanden enis dat gelukt, de bewoners van
eilandjes. (Wulpen hebben er in ieder geval
Bij het bestuderen van zo'n ou- geen kans voor gezien. Ik kom
de kaart zult u voor de kust van nog even die oude landkaart be-
westeiijk Zeeuwsch-Vlaanderen! kijken, die nog steeds vóór ons
tussen het tegenwoordige Bres-ligt. Waar vroeger brede stromen
kens en Cadzand een eilandjewaren, liggen nu vruchtbare pol
zien, Wulpen geheten, dat u in ders, maar ook de donkere zijde
deze tijd tevergeefs zult zoeken.
Groot was het niet, ongeveer
2000 gemeten, maar het bezat
toch 4 polders en 5 kerkdorpen,
die tienden moesten opbrengen
aan de Bavo-abdij te Gent. De
van het worstelen met de golven
ontbreekt niet: waar eens vrucht
bare streken met aardige dorpen
het oog bekoorden, kabbelt nu
het water Het bekendste voor
beeld daarvan is wel het ver
overlevering zegt, dat de bekende dronken land van Zuid-Beveland
evangelieprediker Willibrord hier
een berk heeft gesticht.
Verder stroomde op dit eiland
een watertje, de Heidinzee, eens
de zuidgrens van Zeeland, dat
zich volgens oude geschriften uit
strekte tussen de Bornesse en
Heidinzee".
De bevolking zal zich wel be
zig gehouden hebben met land
bouw en visvangst.
Bij stormachtig weer konden ze
hun beperkt gebied ni$t verlaten
en werd er in die tijd dan juist
een rechtszitting in Brugge ge
houden, dan waren ze vrijgesteld
die bij te wonen, evenals de be
woners van het vlakbij gelegen
Cadzand, toen ook een eiland.
Dezelfde stormen, die de Wul
penaars aan hun eilandje bonden,
hebben geknaagd aan de stran
den van Wulpenzand. Eerst een
dorp en een stuk land, jaren later
weer een paar dorpen en 400 ge
meten, tot er in de tijd van Karei
V nog slechts een dorp met een
hoge schor overbleven, die bij de
bekende Allerheiligenvloed van
1570 voor goed verdwenen zijn.
Nu klotsen de golven er en
met zijn vele dorpen en een van
Zeelands grootste steden. Rei-
merswaal, voor goed verdwenen
door de hevige vloeden van 1530
en 1532, die ook geheel Noord-
VoMvrjdtfe rijkje/) w/f
(Ingez. Med.)
touifl
en haar drie zoons
9) —o—
God, laat er toch een won-
dei' gebeuren, dacht hij wanho
pig-
Ze stonden stil bij het kerk-
hof.
Vóór ik daar lig, zei Gart
en hy wees naar het kerkhof,
hoop ik tenminste nóg één keel'
gelukkig te zijn.
Barend knikte.
Zeg nooit iets van die aan.-
zichtkaart en die brief. Barend.
De mensen zouen zeggen dat ik
gek was.
Natuurlijk niet, beloofde
Barend. Ze gingen naar huis.
Maar welke geest was er toch
in Stijntjes huisje gevaren?
Harde stemmen klonken hen te
gen, er was ruzie lussen moeder
Stijntje en Teunis. Barend en
Gart probeerden wel de vrede
te stichten, maar dat was nu
eenmaal onmogelijk, want Teu
nis had een merakels kwaad
ding overhoop gehaald; die aap
van een jongen, nad zijn moe
der zo maar langs zijn neus weg
gezegd, dat hij z'n eigen bedankt
had bij de boer.
Nog had Stijntje er geen erg
in, dat hij met krankjoreme
plannen in zijn kop/ liep, doch
toen ze vroeg wat hij dan in
vredesnaam ging doen Was de
maat overgelopen.
Dat wist ie niet, maar hij
wilde hier vandaan, hij zou in
de stad wel werk zoeken. Ba
rend was daar niet verbaasd
over, Gart klopte Teunis op zijn
schouders.
Je hebt gelijk, zei hij en-
kei.
Dat was een lucifer in een
vat buskruit, Stijntje ontplofte.
Wat is er toch gebeurd, wou ze
weten. De wereld kwam in al
haar gevaren dichterbij, beto
verde de kerk zelfs, haar zoon,
die bezweek voor de verlokkin
gen der wereld, andere zoons,
cue hem gelijk gaven,.... waar
moest dat heen?waar
moest dat heen
Wist Teunis wat ie deed met
naar de stad te gaan, naar de
Ibioscopen, café's en geverfde
vrouwen?
O, leefde zijn vader nog, die
zou hem
En opeens begon Stijntje on
bedaarlijk te snikken, ze stond
daar zo hulpeloos en zielig met
het gezicht in de handen; als hij
langer bleef zou hij week wor
den en op zijn plan terugko
men, dat wilde hij niet, hij kon
öe lucht van zijn dorp niet lan
ger verdragen.
Stijntje beheerste zich, ze
werd weer de sterke vrouw, ze
gelastte Barend, dat hij Teunis
terug moest roepen, het was
bedtijd. Later aten zij pap, zwij
gend.
in.
Barend kreeg de naam een
merakelse zwoeger te zijn, zó
stug ging hij te werk met schop
en riek. Uur na uur vorderde hij
in een grimmige kamp met zijn
veel te grote dagtaak het uiter
ste van zijn krachten.
Stijntje zei wel eens, dat hij
wat ongeduldig werd, zonder
nochtans te beseffen wat er
eigenlijk wroette in zijn hart,
maar het kon niet anders of ze
moest daar op de duur toch ach
ter komen, want wat er in hem
omging openbaarde zich in
barre vreemdheid.
Barend peinsde te veel over
wat Gart in een vertrouwelijke
bui aan hem kwijt moest en dat
was altijd hetzelfde: een groot
gemis en de hunkering naar
vervulling.
Wat Barend deed was eigenlijk
niet zo veel bijzonders, maar die
lente stonden de bomen aller-
wege te pronken met een rijke
bloei van witte en paarse
1 bloempjes, er hing mét de be
dwelmende gedr van de bloese-
mende wereld een belofte in de
lucht.
Barend kreeg heimwee of
misschien zocht hij de inlossing
van die belofte, maar in ieder
gevalhij ruilde de rust van
zijn huis voor de wisselvallig
heden van de veelbelovende
verte, zonder daar eigenlijk over
na te denken. Hij liep twee da
gen lang naar een wonder te
zoeken; hij zag enkel ijverige
mensen, die sjouwaen en ploe
terden voor hun dagelijks brood.
Er groeide toen een aarzeling
in zijn hart; dat hart wilde
steeds verder, maar zijn grote
eelthanden vroegen ai weer
naar de riek en de schop; toen
kwam er een pierement door
het gehucht en mét haar lied
Beveland van de kaart hebben
weggevaagd; meer dan een halve
eeuw later werd hier pas de eer
ste polder weer ingedijkt. De
zuidkust van Walcheren lag vroe
ger enkele honderden meters
zuidelijker, de aardrijkskundige
Dr. Beekman meent, dat de af
stand van Vlissingen naar de
overkant toen slechts 3 km was
(nu 5* km.). Bekend is, dat oud-
Vlissingen en oud-Westkapelle in
zee liggen. En aan de zuidkant
van Schouwen is nog duidelijk te
zien, dat de zee hier buit heeft
behaald.
De winst is echter groter dan
het verlies, waarop de schrijver
van de Walcherse Arcadia doelt,
als hij zegt:
„Verwonderlijk land:
Daar diepte verzandt
En scheeprjjke stronien
Met bloemen en bomen
Staan vrolijk geplant."
En tegenwoordig zijn er weer
plannen om hooggelegen schorren
(Sloe, Braakman) te veranderen
in vruchtbare polders.
Maar we zijn afgedwaald en
gaan nog even terug naar Wul
pen. Op dit eiland moet in- de
tijd van de Noormannen een
vreselijke veldslag hebben plaats
gevonden, beschreven in de Goe-
droensage. Vlaanderen is trou
wens rijk aan sagen en fabels.
Heeft niet Reinaard de Vos zijn
sluwe streken uitgehaald in de
in Damme (even over de grens
ten zuiden van Sluis) niet Tijl
Uilenspiegel, de grappenmaker
en bedrieger bij uitnemendheid?
De Goedroensage is een der
oudste overblijfsels van de oud-
Germaanse letterkunde, waar
schijnlijk even oud als het be
kende Nibelungenlied. In dit
heldenepos treffen ons naast het
schaken van meisjes, bloed
wraak en het recht van de
sterkste, heel gewone zaken in
de middeleeuwen, ook de maag
delijke kuisheid en de ridderlijke
eer.
Het Goedroenlied bezingt de
daden van drie geslachten uit
de heldenfamilie der Hegelingen
en beslaat een dik boek.
In een volgend artikel wil ik
er alleen een klein gedeelte van
vertellen, n.1. de strijd om Goe
droen op het voormalige eiland
Wulpen, in de sage Wulpenzand
genoemd.
L. v. W.
hing er een weemoed aan de
lucht.
Die dwaze Barend liep da'ama
het pierement na, hij verloor
zich die ganse morgen dromend
in het klankelij k gedreun van
het pierement.
De orgelman vond dat vreemd
in de beginne, hij nam hem
spiedend op, eindelijk vroeg hij
Barend of ook hij eens aan het
grote rad draaien wou. Vanuit
c!e droom naar de daad gelokt
was het Barend een wijle
vreemd te moede, maar daar
stónd hij al eil draaide.
Later gingen zé duwend ach
ter het pierement aan met de
sjouwersgang van een paar
ploegpaarden, Barend en de or
gelman.
De weg door de velden was
leeg en verlaten.
Ieder had zo zijn gedachten.
De man van het pierement
zag Barend van terzijde aan.
Hij zei:
Met permissie, vriend, je
bent maar een dooie hufter.
Hè? vroeg Barend ver
strooid.
Of je doofstom bent?
Barend glimlachte dwaas.
Och, dat met, maar een
mens laat zijn gedachten wel
eens gaan.
J)j laat je teveel gaan,
wist de man wijs. Dat heb ik
wel bekeken. Je moet niet te
veel denken, daar word je dui
zelig van.
Na even gezwegen te hebben,
vroeg hij weer:
Op stap?
(Wordt vervolgd.)
ten, ruim, licht en comfortabel.
Het is een groots plan, dat Mid
delburgs gemeentebestuur hier
tot uitvoering doet brengen door
de aannemers Boele en van Ees
teren. Verdeeld in een groot aan
tal blokken zullen in dit fraaie
stadsgedeelte 112 woningen wor
den gebouwd.
In het begin van Januari van
dit jaar ls de eerste ijpade in de
grond gestoken en op dit ogen
blik ligt de fundering voor 39 van
deze woningen gereed. Van deze
39 woningen staan er reeds zeven
op ba'kenhoogte en als ar geen
tegenslag komt, zullen ze over
ongeveer vier weken onder de
kan gaan.
Aan de bouw van 18 woningen,
n.1. twee blokken van twee, één
van drie, één van viif en één van
zes. is men druk bezig en er is'
voldoende hout en steen aanwezig
om de bouw daarvan te voltooien.
Gerekend wordt, dat de afbouw
van do zeven eerstgenoemde wo
ningen, nadat ze onder de kap
zijn, nog ongeveer twee maanden
in beslag zei nemen. Dan zouden
voor bewon'ng gereed zijn,
mitsze voorzien ziin van wu-
f.—leiding, gas, rioiering etc. En
dat is de grote schaduw, want
van aanleg daarvan zal voorlopig
nog niets kunnen komen, om-
■lat. bef. geld on is en dan
ontstaat de meer dan zotte figuur
dat deze gloednieuwe woningen
wie weet boe lang nog leeg moe-
ten blijven staan!Laten wij
bonen, dat het gemeentebestuur
ai«nog een mogeUibbeid ziet in
d"ze toestand verbetering aan te
brengen.
Er ziin al vele aanvragen voor
deze woningen, die straks beheerd
zullen worden door een speciale
stichting.
„MAYCRETE-DORP".
Als men over de woningbouw
van de Zeeuwse hoofdstad spreekt
zou het een grote nalatigheid zün
daarbij niet. te spreken over 't
Zand en de Breeweg. Hier is
voor een groot gedeelte der wo
ningen het „plan-stadium" al
achter de rug. Eerst iets over het
"loednteuwe dorp, dat achter de
Breeweg Hit de grond is verrezen.
Men zou dit wel het „Maycrete-
dorp" kunnen noemen, want hier
staan 'niet minder dan 70 van de
ze semi-permanente woningen.
Twee daarvan worden als school
Ingericht en 45 zijn reeds be
woond. De bewoners zijn er best
tevreden over. In de rest van deze
éénverdieplngswoningen is het
•timmerwerk geheel voltooid en
nu ie de schilder aan de beurt.
Over ongeveer veertien dagen zul
len ze kunnen worden opgeleverd.
Dan zal ook de gasleiding in deze
buurt liggen. De gemeente had
geluk, want de riolering lag er
'hét vorige jaar al. Als dat nog in
dit jaar had moeten gebeuren,
dan zou van bewoning nog wel
geen sprake zijn geweest
Deze huizen, mogen er zijn! De
ruimte valt veel 'mee. Er is een
aardige gang, waarop verschillen
de vertrekken uitkomen. Rechts
achter de voordeur bevindt zich
de keuken en een flink berghok.
Links twee slaapkamertjes en
daarachter een ruime woonkamer,
waarnaast weer een grotere
slaapkamer ligt met een aparte
ruimte, die als douchecel kan
worden ingericht. In alle .vertrek-
De Maasbodeis daarover
slecht te spreken. Het blad
vreest, dat daardoor de positie
alle deuren gearriveerd, maar^iaad endeV'"
aal aanwezig. Vorige week zijn
sloten zijn er nog niet.
De aannemer Haeck bouwde
hier 26 woningen. Daarvan zijn
v. d. A. mis
schien als de sterkste uit de bus
zal komen. Wat juist met. het
er 6 bewoond IT gehoopt wordt °°9 °P de INDISCHE POLITIEK
dat de andere 20 binnen drie weX zaeT*e betjeuren zou zijn.
maanden voor bewoning geschikt
zullen zijn„ De architect van bei
de projecten is de heer Briët.
Dan is er voor 't Zand nog een
plan voor "de bouw van 30 wonin
gen door de aannemer van de
Bent (architect Blok te Heemste
de). Alle voorbereidingen zijn ge
troffen; de directiekeet staat er
Duidelijk is dit niet
Tot nu toe heeft de K.V.P. ver
geefs gepoogd zich aan de greep
van de P.v.d.A. te ontworstelen
Het is deze 'partij die in de In
dische politiek de leiding heeft
Zo was het met Linggadjati en
zo was het ook bij de behande
ling van de grondwetsher zie-
reeds en zodra er materiaal -is, j nir}9'
zou begonnen kunnen wórden. Dit j Prof- Romme deed zijn uiter-
worden middens tan dswoningen, te te best dit te camoufleren, door
bouwen volgens de Financierings- i Linggadjati èn het betref f en-
regeling 1947. grondwetsartikel naar zijn
j smaak aan te kledenmaar zelfs
Tenslotte nog een algemenede katholieke bladen geven toe,
mededeling over de woningbouwdat het niet gelukt is.
in Middelburg. Het contingent De aanwezigheid van mannen
voor 1948 bedraagt 126 woningen.als de heer. Weiter, zou' waar-
Deze zyn als volgt verdeeld: 40 schijnlijk de K.V.P -fractie meer
verspreide herbouwgevallen, 26 ruggegraat hebben gegeven en
woningen aan do Rouaansekadede Indische zaak zen goede zijn
{voor het Mynwerkersfonds) en i gekernen.
60 aan *t Zand, verdeeld in twee Het bezwaar van de „Maas
complexen van 30 woningen. bode" is daarom niet duidelijk»
gggggl
Namens de Walcherse fokveehouders, die Dinsdagmiddag een
pink ontvingen, sprak de heerC. Langebeeke Czn. woorden
van dank.
Bij de Tweede Kamer is ïnge-
.diend een ontwerp van wet tot in
voering van een buitengewoon
militair pensioen voor militaire
slachtoffert van" de mobilisatie
1914—^-1918 alsmede voor hon we
duwen en wezen.
Aan de memorie van toelich
ting is het volgende ontleend:
Met de indiening van dit wets
ontwerp geeft de regering uitvoe
ring aan haar voornemen, het
welk zij reeds verschillende ma
len bij het overleg met beide Ka
de gemoederen van de daarbg ge-
interesseerden sterk in beroering
heeft gebracht en vele malen on
derwerp uitmaakte van de be
raadslagingen in beide Kamers.
Bij de voorgestelde regeling is
de regering uitgegaan van de ge
dachte dat de mobilisatie-slacht
offers, zij het wellicht niet in alle
opzichten, maar dan toch in ieder
geval enigermate, een categorie
van personen vormen, die verge
lijkbaar is met de militaire oor
logsslachtoffers.
Op die grond hebben de minis-
mers der Staten-Generaal mocht ters gemeend de aanspraken, wel-
kenbaar maken, om een regeling" ke b0 dlb wetsontwerp in het ie-
iron iiinrri on iroivianon on Hoiolfrio
tot stand te doen komen inzake
de militaire slachtoffers vaü de.
mobilisatie 19141918, een rege
ling die uitgaande van naar het
inzicht der; regering redelijke be
ginselen, een naar haar oordeel
bevredigende en definitieve oplos
sing geeft van een vraagstuk, dat
reeds sinds de eerste wereldoorlog
Het goede en goedkope boek!
Welke boekenliefhebber, welke
criticus, die het eerlijk met de li
teratuur meent, droomt daar niet
van? Er was een tijd, dat we ons
mochten verheugen in het ver
schijnen van series ais W. B. Sa-1 mooier is zijn „Kinderland" waar-
lamander, A.B.C. e.a„ die voor in hij ook op de rustig-ingetogen,
Oude Bekenden.
muffe pensionkamer, getrapt door
het leven en toch, zoinnig-blij
om de geringste blijken van
schoonheid en liefelijkheid in dat
zelfde leven.
Moeilijker, maar wellicht nog
ven worden geroepen, op dezelfde
leest te mogen schoeien als die
(der militaire oorlogsslachtoffers,
dus met inachtneming van de be
palingen der militaire pensioen
wetten.
Hoewel een nauwkeurige ra
ming van de onkosten moeilijk te
verstrekken valt, mag worden
aangenomen, dat de voorgestelde
regeling, als het ontwerp tot wet
wordt verheven ca. f 1.200.000
meer zal kosten dan de bestaande
regeling.
De datum van ingang van het
buitengewoon militair pensioen ls
bepaald op 1 Januari 1947, in ver
band met de omstandigheid, dat
over de jaren 1945 en 1946 voor
de mobilisatieslaehtoffers bereids
voorlopige voorzieningen zfln ge
troffen in de vorm van een uit
kering in eens ad 25 pet.
Blijkens artikel 2 hebben de we
duwe en wezen van een mobilisa
tieslachtoffer recht op buitenge
woon militair pensioen.
weinig geld uitstekend proza, zo
wel Nederlands als buitenlands op
de markt brachten. De oorlog
kwam en de reserves, ook in het
boekbedrijf, raakten snel uitge
put. Na 1945 sprongen alle prij
zen, ook die der hoeken, met snel
le vaart de hoogte in. En nu heb
ben we wel. net als voorheen veel
boeken, dure boeken, belangrijk
en onbelangrijk, leesbaar en on
leesbaar, maar goedkope boeken
zijn er niet ofeigenlijk moe
ten we schrijven: „Waren er niet"
want tot onze blijdschap hebben
we kunnen constateren, dat fir
ma's als Querido en Nijgh en van
Dltmar het aangedurfd hebben
hun vooroorlogse goedkope series
weer ln de handel te brengen.
Denkt u eens iezer, een boek met
tere wijze, die hem zo eigen was,
het verhaal geeft van het leven
van een kind, een kind zoals hij
er een was. Ónze Nederlandse li
teratuur heeft over romans, die
het kind tot' voorwerp en hoofd
persoon kozen, geen klagen, en
al is er veel onecht en zoeterig-
sentimenteel werk bij, er is toch
ook heel wat, dat van uitstekend
literair en psychologisch gehalte
—Het plan vaii Ir. Verhoeven,
hoofdingenieur van de dienst der
domeinen, betreffende de inpolde
ring van de Braakman, dat voor
ziet in een gedeeltelijke indijking
zou bij de Belgische deskundigen
bezwaren hebben ontmoet, omdat
het niet ver genoeg zou gaan.
dat haar vader aan de drank is
verslaafd, terwijl zij er ook niet
in slaagt, haar vader van zijn
ls. Denken *wë maar aan Streu- zwakheid af te helpen. Als boek
veis' „Prutske", Heyermans'
„Droomkoninkje", de Vries' „Bar-
tje", om er slechts enkele te noe
men. Maar „Kinderland" bekleedt
toch wel een heel aparte plaats
staat het tussen Top Naeff's ro
mans voor volwassenen en haar
meisjesboeken iri. De ironie, waar
mee de schrijfster meestal haar
liefde voor het leven, dat tocli zo
wreed kan zijn, bedekt, ls hier
onder deze romans. Daar is de
opzet: de verteller herinnert zich slechts sporadisch aanwezig; zij
zijn jeugd en verhaalt ons er van. I wil nog mee lijden met de lijden-
Daar is de behandeling: het levenden. Aan de andere kant schittert
stevig kaft, goed papier, duide- j wordt uitsluitend aangepakt zó hier reeds de gave, om de dingen
lijke drukletters, en van meestal als het zich in de kinderziel weer- raak te zien en uit te beelden,
voortreffelijke hoedanigheid, voorspiegelt. Daar is de stijl, statisch Een droevig, maar geen hopeloos
f 1,90! Het is te geef! Dit moest en vol ragfijne schakeringen, die boek.
eigenlijk in alle kranten gedrukt het lezen tot een bijzonder genot En dan hebben we nog in de
worden hieraan moest zoveel mo-'maken. „Max Havelaar gebladerd. Ja,
gelijk bekendheid worden gege-| We hebben ook „De Dochter" beste lezer, Multatuli in hoogst
ven! Temeer daar het hier niet.van Top Naeff gelezen. Won-(eigen persoon! Wist u het is
alleen boeken geldt van grote let- der! ijk eigenlijk, dat voor vele ie- maar een weet dat deze ro-
terkundtge waarde, maar ook,zers onder liet Nederlandse pu- man nog altijd behoort tot wat de
en dat ls misschien wel het aller-bliek. Top Naeff toch altijd de1 Engelsen een „best seller" noe-
belangrijkste, daar het hier gaatschrijfster blijft van „Schoolldyl- men, d.i. een boek dat veel en al
om werk dat sedert lang is uit- j len". Misschien weet men ook nog tijd weer gekocht wordt. Ach, het
verkocht. jwcl, dat z(j „Letje" schreef, maar is ook niet te verwonderen. De
We hebben „De kleine Rudoli'" dat is dan ook alles. Naar onze rake, vlijmscherpe karakterteke-
van Aart van der Leeuw weer in mening heeft de firma Querido er nlng, die heel bijzondere compo-
handen gehad, en we herinnerden heel goed aan gedaan, „De Doch- silie van het werk, het vlammend
ons levendig de vreugde die dit ter" opnieuw, en dan in een goed- betoog, de prachtige stijl zijn even
tere, levensblijde boek in ons wek- kope editie, uit te geven. Het is zovele kwaliteiten, die het van de
te, toen we het voor het eerst la- j het verhaal van Julie Veemer, een overdreven pathos en zelfingeno-
ze'n- Kent u dit wondermooie,1 meisje uit de hogere kringen, dat menhetd .redden en het een blij-
stilie verhaal van die mismaakte i het huishouden bestuurt voor vendo plaats, verzekeren onder de
boekhouder, opgesloten in zijn dof haar vader die weduwnaar is. Zij voornaamste boeken van onze Ne-
kantoorleve'n, gevangen ln zijn gaat gebukt onder de schande, derlandse letterkunde.