Drie jaar geleden overleed Franklin D. Roosevelt.
Nieuwe snufjes op de Jaarbeurs.
Honderd jaar doktoren-organisatie op Walcheren.
afsijrrtó.'cjt i mSSm tsmsssiïs 1st
itercure Jjevm
TWEEDE BLAD
Zeeuwsch Dagblad
Amerika verloor een der grootste
figuren uit de twintigste eeuw»
Zaterdag 10 April 1948
Metselen zonder troffel.
President Benesj
voor de radio»
Eeuwfeest afdeling Walcheren Mij
tót bevordering der Geneeskunst.
De vlaggen wapperden in
Zetten
Fen honderdjarige in het dorp.
De „verworpenen"
D1" MEENK'S
„Geslaagde"
doorbraak
sldent-dlrecteur d s O. G. Hel
dring Jr., kleinzoon van de
stichter. In de tijd dat hg in Zet-
ten arbeidde had ds Heldring voor
dood toe ls gebleven. Zowel voor de zijn deei getracht aandacht te ge-
partij- als voor de landspolltiek ven aan de twee Iijnen,. van t
bracht dit grote gevolgen met zich Zettense werk: zorg Voor de zie
ree. In de Democratische partij. r ien< dus het werk naar binnen en:
Maandag zal het drie jaar geleden zijn, dat de
wereld opgeschrikt werd door de verbijsterende
mededeling, dat Franklin Delano Roosevelt plotse
ling was overleden.
Nog staan wij te dicht bij hem om een zuiver oor
deel te kunnen vormen over deze nakomeling van
de Roosevelt s, die in de 17e eeuw van het Thoolse
dorpje Oud-Vossemeer naar Amerika verhuisden,
maar wellicht zal eens de historie bewijzen dat Roo
sevelt een der grootste, zo niet dè grootste, figuur
was die de 20e eeuw heeft voortgebracht.
ROOSEVELT's JEUGD, pijn, naar hij zei, dan ooit een
Als enigste zoon SV'sS'SS "Si"S
die voorheen zeer traditioneel strijd tegen het kwaad, derhalve
was. gipg een vooruitstrevendehet werk naar buiten.
wind waaien. Wat de landspolltiek r> s K O
betreft, deze werd vrijwel onmid- sprak een slotwoord waarin hii1 f ,nu ^zoveel gebouwd
dellijk beheerst door Roosevelt's ln de hem gebrachte eer allen m°- W? blJzondere belang-
Op de Utrechtse Jaarbeurs valt
dit jaar weer veel nieuws te be
wonderen.
De aandacht trekt in dit ver
band de groep bouwmaterialen,
New Deal politiek. Deze New deed deieni die vooral gedurende
Deal, enigszins vergelijkbaar de bezettingsperiode in de front
met een vijf-jarenplan, doch veel lijn hadden gestaan. Hij kon niet
verder reikend dan industriële en nalaten de benauwde evacuatie op
agrarische werkzaamheid, was ge- 2, 3 en 4 December te memoreren,
baseerd op Roosevelt s politieke fl- j n dje nacbten trok de stichtings-
losofle. dat iedereen bestaansze- bevolking onder hevig vuur over
kerheid nodig heeft. ^DU trachtte de Waalbrug bij Nijmegen om
v-daar veiligheid te zoeken. Wat
had men toen de bijstand van God
ervaren! Niemand van de 350 gro
te mensen en babies liep ook maar
hij te bereiken door beter loon en
minder werkuren. Hij zette zijn
New Deal politiek in met doortas
tende bezuinigingsmaatregelen,
een scherpe controle op de toe- gén schrammetje op. De God, Die
standen in de Industrie, een be-
voetbalwedstrijd en even later
was hij weer rustig bezig met zijn
postzegels. Na zijn normale
schoolopleiding genoten te hebben
ging hij re hten studeren. Later
liep hij college aan de beroemde
Harvard Universiteit. In -zijn va-
cantles ging Frank dikwijls met
zijn moeder naar Europa, waar
ze samen op de flets Frankrijk en
Dultsla.nd doorkruisten. Eens, op
een familiebal, hernieuwde. Frank
de kennismaking met zijn achter
nicht Eieonore, waarmede hij
vroeger ln de kinderkamer had
gespeeld; en, hoewel zijn moeder
Eieonore geen schitterende partij
vond, beeft deze hernieuwde ken
nismaking een gelukkig huwelijk
tot gevolg gehad.
POLITIEK.
Als advocaat deed hy zijn in
trede in het openbare leven, ter-
wyl liij tevens zijn voeten op het
glibberige pad van de Amerikaan
se politiek zette, door al9. propa
gandist van de Democratische
partij op te treden.
Eens zou hij spreken "voor een
vergadering, welke was georga
niseerd in een wijk waar hij vrij
wel geen aanhangers had; nie
mand kende hem daar en zijn po
litieke vijanden hadden er een
sterke invloed. Hy ging er heen,
vermomd met ee,n valse baard,
een snorretje en een bril, zodat hij
wel 40 leek lnplaats van 29. „Bur
gers", zo sprak hy de overvolle
zaal toe. „mijn vriend Roosevelt
laat zich verontschuldigen, want
hij ls ziek. Hij heeft mij verzocht
zijn spreekbeurt waar te nemen".
..Slappeling, lafaard" en andere
vijandige triomfkreten, werden
door het vijandelijke kamp naar
het hoofd van de „geheimzinnige
vriend" geslingerd die evenwel on
verstoorbaar verder oreerde.
„Mijn vriend Roosevelt heeft my
gemachtigd alle punten van zijn
program te verdedigen en hij ver
bindt zich zijn candidatuur onmid
dellijk terug te trekken, als ik
verslagen wordt".
De tegenstanders wreven zich
al ln de handen om dit oudje ln
figuurlijke zin een fikse aframme
ling te geven. Men vermoedt de
rest:
„Het oudje" bleek een uitste
kend redenaar te zijn; hij ant
woordde gevat op de meest ver
warrende vragen, ontzenuwde ge
makkelijk alle' argumenten en
overtuigde zijn koppig gehoor.
Tenslotte slaakte de zaal de ver
zuchting: „Wat jammer dat U oo
Midden in de Betuwe was het
Woensdag feest. Overal ln het ge
teisterde Zetten hingen die dag
de vlaggen uit. Men had een hon
derdjarige ln zijn midden en dat
moest gevierd Worden! Weldra
brachten auto's en treinen enige
honderden feestgangers in het
dorp. Eb nu bleek dat men niet
het eeuwfeest van een persoon
kwam vieren maar van de Hel
dring-Stichtingen.
Vandaar dat de feestgangers
zich spoedden naar de hooggele
gen Vluchtheuvelkerk, centrum
van de Zettense arbeid. Langs de
met kransen bedekte graven
van ds O. G. Heldring en dr H.
Plerson trok men de kerk binnen.
Het Was op deze historische plek,
dat mr A. M.«A. Baron van
Boetzelaer, voorzitter van de
Heldring-Stichtingen, de woorden
uit Ezechlël 34 las, welke een
eeuw geleden als voltreffers In
sloegen. In dat hoofdstuk keert
Ezechlël zich tegen de ontrouwe
herders van Israël, die de schapen
ze candldaat niet bent". Toen ruk- n(et hebben geweid maar opgege-
te Roosevelt zich baard, snor en'ten; die het zwakke niet sterkten
stelling heeft
De grote nood aan verschillen
de bouwwerken doet steeds naar
nieuwe materialen en -construc
ties zoeken, waarvan men in het
paviljoen aan de Croeselaan ken
nis kan nemen. Zo zagen wij een
geheel nieuw systeem van met
selen, waarbij de goede oude en
vertrouwde troffel geheel op de
achtergrond raakt en een soort
schaar wordt gebruik, waarmee
sneller, economischer en zuiver
der gewerkt kan worden. Men
spreekt van een Nederlands ei
van Columbus ep bouwgebied.
Aan architecten en aannemers
de taak dit ei op zijn deugdelijk
heid te beproeven.
Doorseinen „handtekeningen".
Iets geheel nieuws, in ons land
nog niet eerder gedemonstreerd,
is de zend- en ontvang-„facsimile"
een toestel, dat het mogelijk
maakt via de radio of telefoon
een handtekening of welk wille
keurig handschrift ook over te
zenden. Het is 'n Amerikaanse
uitvinding, die ongekende moge
Toen Roosevelt in 1912 daad-hij ™et grote voorzlchtlg-1 Benesj aan de rector-niagnificus lljkheden bledt. od- voor het snel
werkelijk in het politieke leven held te werk gaan. Hy negon met een nieuwe stichtingsacte over- president Truman hééft giste-
J 1 AmoWlrii tc hpmnnpnpn I jaarna 1 l.1" -.1 r\a
van het geldwezen en een hervor-1 Finkensieper.
gaafde vrouw Sara Delano, groei-uitbreiding van de verlamming en
de Franklin Delano Roosevelttoen volgden de löopoefenlngen op j ""^'hêt l^urs^nrwat j
voorspoedig op. Op zijn twaalfde krukken en de zwemoefemngen ln 5buitenlandse poUtiek betreft,!
jaar deed hy In niets voor zijn de wateren van Warm Springs. kwortfeQ gezegd, dat hij ijver.!
vriendjes onder. Zijn belangstel- Als iemand die slecht ter beende voor de wereldvrede en gelel-
ltng gold letterlijk alles; dan deed was is Roosevelt tenslotte in het j delijke ontwapening.
Frankie enthousiast mee aan een openbare - leven teruggekeerd;
Hij begreep echter zeer goed,
maar ondanks deze handicap is hij dat wanneer de Europese dictators
uitgegroeid tot één van die merk- zegevierden, dit de vrijheid van
waardige figuren, die door hun de geheie wereld, ook van Ameri-
originaiiteit en hun productiviteit ka ln gevaar zott brengen. Daar
tot een genie gestempeld worden, evenwel het Amerikaanse volk
Geen vrede zonder
geestelijke vrijheid.
Ter gelegenheid van het zesde
ZIJN WERK ALS ONDER-1 van een inmenging in het Europe- j eeuwfeest van de Karel-univer
STAATSSECRETARIS. se avontuur niet wilde weten, s;teit te Praag heeft president
doorgeven _van vingerafdrukken.
Philips neemt binnenkort deze
machine zelf in gebruik voor haar
tijdschrift, dat in Amsterdam ge
drukt wordt, doch waarvan de
redactie in Eindhoven zetell. Het
Eindelijk.
Minister Lieftinek heeft er in
zijn Maandagavond gehouden
i-M -.r, radiorede op gewezen, dat hpt
is nu mogelijk in 10 minuten een Marshall-plan, waardoor
drukproef gecorrigeerd terug te ,net geleend geld
ontvangen.
Deviezen voor eendags-
trips naar België?
Op het landelijk congres van in
Nederland gevestigde toerwagen-
ondernemers, dat gisteren te Am
sterdam ten einde liep, heeft Mr
F. L. Schllngermann, referendaris
bij Het departement van Verkeergaan
en Waterstaat, gewaagd van be
sprekingen. die hij met verschil
lende autoriteiten onder wie leden
van de deviezen commissie der
Nederlandse Bank, heeft gevoerd
over de wenselijkheid touringcar-
ondernemers in de komende zomer
wij
onze
stand weer een poosje kunnen
op houden, ons de morele ver
plichting oplegt, jzovecl moge
lijk te bezuinigen.
Om de nog altijd gapende
l-Joof tussen uitgaven en in
komsten te verkleinen, zullen
wij ons sterk moeten matigen.
De regering wil het voorbeeld
geven en zal daarom op alle
departementen zorgvuldig na-
welke faken en diensten
op korte termijn kunnen wor
den ingekrompen.
Eindelijk!
De vraag is nu alleen of dit
goede voornemen ook uifilte-
lijk wordt uitgevoerd.
Toeh prof. Schermerhorn mi
nister was in 1946, sprak hij
op beperkte schaal Belgische
francs beschikbaar te stellen 4oor reeds openlijk van de geldsmij-
het organiseren van eendags-trlps terei luaaraan een eind gemankt
naar België. diende te worden. -
Men is er nl. bevreesd voor, dat Maar er veranderde niets.
optrad, n.l. als onderstaatssecreta- Amerik.a te bewapenen. Daarna handig:(L De oorspronkelijke acte ren het Congres verzocht om een
ris van Marine is één van de eer-wlst J Sedaan te kr,J,gen i van koning Ka*el de vierde werd onmiddellijke toewijzing van 725
ste grote dingen welke hij tot Am wapens aan de democra- door de Duitsers geroofd. millioen dollar voor de uitbreiding
J f lonha lon/lnn erin O* 1 PUPrPTl An T. ATI - -- - -
tlsche landen ging leveren en ten
aLCLiiu iiccj.1 gcui'ttuit. uc icuigtt- v,ot 1 uij utrz.tr jjiecmigiicm mciu ure-
nisatle van de vloot tot een slotte, heeft hy met grote tact het sident Benesj een rede De 1 ge.
machtsapparaat van betekenis, ^fnse schledenls dezer universiteit, al-
waarme.de één van zijn idealen gelijkheid van een rac "jdus de president, heeft de bewo-
ling nemen voorbereid vaak zeer moeilijke tijden
Men kent het verdere verloopj^ Tsjecho.s]owakije dujdeli"]kei.
Het ingrijpen t weerspiegeld dan- enig ander na-
de oorlog van beslissende beteke-^.^ fnstjtuut E,g eeuwfeest
nis geweest. der unjversiteit viel in een tijd
van onrust en strijd.
In 1932 toen de Democraten opRoosevelt te danken dat na een I ve^hrikkduitste^oorlog
hun- beurt de .verkiezingen won-lange en bloedige worsteling aan
nen, werd Franklin Delano Roose
velt president, wat hij tot zijn werd gemaakt.
stand heeft gebracht: de reorga
nisatie van de
machtsapparaat van betekenis,
waarme.de één
verwezenlijkt werd. Zijn rol was
echter spoedig uitgespeeld, toen
.enkele jaren later bij de verkie
zingen de Republikeinen de over
winning behaalden.
By deze plechtigheid hield pre- van de Amerikaanse luchtmacht.
deze trips, ook zonder een devie
zen-toewijzing. door vele particu
lieren zouden worden gemaakt
met gebruikmaking van tegen
zwarte koers gekochte francs.
Mr Schllngermann, voegde hier
aan toe, dat dc deviezen-commis
sie nog geen beslissing heeft ge
nomen. maar sprak de verwach
ting uit, dat de besprekingen een
gunstig resultaat zullen afwerpen.
Mag men hen die op dit ge
bied ervaring hebben, geloven
dan is 't nog erger' geworden.
We leven er op los. Op hoop
van zegenl
Maar nu zaleen zorgvul
dig onderzoek worden inge
steld.... Waarop dan misschien
ingrijpende bezuiniging volgt.
Eindelijk f
Naar de mens gesproken, is het
PRESIDENT.aan de meesterlijke politiek van, na dg
in de
de Duitse overheersing een einde' I mensheidsgeschiedenis, heerst
weer geen vrede tussen volken en
Jubileum Heldring-Stichtingen
(Vart onze speciale verslaggever.)
staten, een vrede, waarnaar wij
allen met verlangen, oprecht en
van ganser harte smachten.
Wil aan dit verlangen naar
vrede, gepaard met vrijheid van
geloof, wetenschap, gedachte en
belijdenis, voldaan worden, dan is
het noodzakelijk, dat een volle-
De geschiedenis van deze or
ganisatie vertoont véle interes
sante aspecten. Voor het jaar
dige geestelijke vrijheid wordt der oprichting waren er wel me-
nagestreefd en verwerkelijkt, die dische gezelschappen, maar van
bril af en stelde zich voor.
HOE HIJ VERLAMD WERD.
en het gebrokene niet heelden.
Deze woorden heeft ds Heldring
gericht tot de herders van kerk
Op een zwerftocht, welke hij in en volk maar hij Het het niet bij
1921 aan boord van een jacht woorden, Mjwas een man jan^e
maakte, vatte hij kou, toen hij
hielp een bosbrandje te blussen.
i i daad. Daarom begon hij in 1848
de arbeid van barmhartigheid,
waarvan men nu het eeuwgetij
Toen hij na het inspannende mocht 'hedenken.
werk zijn verhitte lichaam wilde
afkoelen door een zwemparty, had Een schone trophee.
dit tot gevolg dat 72 uur later Baron v^n Boetzelaer
7.ÜH onderlichaam, vanaf de hen- herbmerde aan de wordingspe-
pen verlamd was
Op een haast bovenmenselijke
wijze heeft Roosevelt tegen de
verschrikkelijke kwaal van kln-
riode van Zetten en aan de latere
groei. Wij hebben hierover ln ons
blad uitvoeriggeschreven. Het
klein begonnen werk mocht wor-
Nederlandse christenheid om het
Zettense werk mede te dragen, in
de eerste plaats in het gebed.
Hoewel de inrichtingen aanvan
kelijk niet kerkelijk waren, inge
schakeld (zij kwamen immers uit
de kring van het Réveil), hebben
ze zich in later jaren nauw ver
bonden geweten aan de Hervorm
de Kerk. Ten bewijze hiervan be
trad op de jubileumdag de prae-
ses der generale synode van de
Hervormde Kerk, d s H. J. F.
Wesseldijk- het platform van
de Vluchtheuvelkerk. Hij verklaar
de dat de innerlyke bewogenheid,
die een eeuw geleden Heldring
vrijheid, welke een eerste voor
waarde is voor elk waarlijk gees
telijk leven en geestelijk werken
in het algemeen.
Die vrijheid, gebaseerd op de
eerbied van mens tot mens en
op algemene verdraagzaamheid,
waarvan onze universiteit vol
een hechte organisatie der art
sen was nog geen sprake.
De eerste steden, die tot de
oprichting van een maatschappij
tót bevordering der Geneeskunst
kwamen, waren Zutfen, Dordrecht.
Arnhem en Den Haag. Zeeland
volgde daarna, zodat hier de
gens "haar traditie* aitijd de zetel viJfde artsenorganisatie in ons
is geweest, zal met Gods wil de ontstond, met de zetel in
Karei-universiteit en ons allen
met haar weer in vrede naar een
gelukkige toekomst voeren".
Rechtspositie van de
arbeiders.
Een spoedig in te dienen wets
ontwerp zal de rechtspositie van
tot zijn daad bezielde, thans ge-[de arbeiders aanmerkelijk ver
zocht wordt door de kerk in haar sterken. Het ontwerp, dat ook de
geheel. Aan de bewogenheid voor instemming der werkgevers heeft
derverlamming gevochten^dapper den uitgebouwd tot een flinke or-
bijgestaan door zijn vrouw. Déganisatie, die schoon niet on-
oefeningen. welke hy moest doen gedeerd de oorlogsstorm door-
om het gebruik over zyn benen te- stond. De voorzitter der Stichtin-
rug te krijgen, deden hem. meer gen deed een beroep op de ganse
Feuilleton.
door H. KINGMANS.
58) o—
„Ik moet je nog tietzelfde ant
woord geven, Hermann", zegt
zij op zachte toon. „Het spijt
rnij voor je. Ik draag je niet een
kwaad hart toe, gelobf dat niet.
'k Heb ook niets tegen jou.
Maar je vrouw kan ik niet wor-
dr.."
Lize bespeurt, hoe Hermanns
stevige vuisten zich samenknel-
len. Hij is ietwat nerveus. Dit
antwoord heeft hij niet ver
wacht. Het slaat hem terneer.
„Maar wat heb je dan toch
tegen mij?" vraagt hij verward.
„Niets, jongen, dat heb ik je
immers al gezegd. Alleen, ik
kan je vrouw niet worden.
Daarbij komt liefde te pas, is
mij? Waaraan heb ik dat vër-
diend? Ik ben.
„Stil, Hermann. Je mpet geen
enzin gaan uitkramen. Waarom
zou ik een hekel aan je heb
ben?"
„Omdat je mijn vrouw niet
wilt worden. Je kunt het' goed
bij mij hebben en je gaat dienst
bode worden! Of....", er komt
sarcasme in zijn stem, „wil je
soms proberen, de een of an
dere boer aan de haak te slaan?
Ja, tegen zo iemand kan ik niet
concurreren. Een rijk bestaan
kan ik je niet geven."
Een toornige blos glijdt over
Lize's bleke wangen. En dan
heeft zij weer haar besluit ge
nomen.
„Ik neem het je héél kwalijk,
dat je zo spreekt Hermann.
Want je bent er vlak naast,
'k Was niet van plan, je te zeg
gen, waarom ik je vrouw niet
worden kan, maar 't is beter,
de schare heeft het de gelovigen
Immers zolang ontbroken.
De Heldring-Stichtingen zijn
een der schoonste tropheën van
het christendom hier te lande. Die
woorden werden gesproken door
de minister van Justitie, mr J. H.
v a n M a a r s s e v e e n, die de ge
lukwensen van de Regering over
bracht. Als bewijs van erkentelijk
heid voor het werk van de huidige
president-directeur der Inrichtin
gen. ds K. O. Finkensieper,
spelde minister van Maarsseveen
de predikant de ridderorde van
Oranje Nassau op de borst. En hij
vertelde er bij, dat er ook voor de
toekomst nog veel van ds Finken
sieper werd verwacht. Het had
H. M. de Koningin behaagd niet
alleen de president-directeur maar
ook de oudste medewerkster der
Stichtingen te eren. Mejuffrouw
M. de Vos, de 89-jarige oüd-
leicïster der pupillen ontving de
zilveren medaille, verbonden aan
de orde van Oranje-Nassau.
Twee lijni'Ti
De band aan de historie werd
deze dag levend gehouden door
de toespraak van de vroegere pre
en berust op een rapport der
Stichting van de Arbeid, alsmede
op een ontwerp van de commis-
sie-Levenbach, schrijft de werk
gever een ontslagtermijn van. een
week voor, tot ten hoogste 26
weken, voor elk dienstjaar van de
werknemer, waartegenover de
werknemer voor elke twee dienst
jaren een termijn-van een week
moeten afnemen tot hoogstens 13
weken. Onredelijk ontslag en ont
slag om valse redenen, wordt uit
gesloten, evenals in de regel ont
slag wegens verwachte of reeds
ingegane militaire dienst. Ont
slag tijdens ziekte wordt tegen
gegaan.
BRASKAMP N.\A PABRIK ANTE VAN
GENEESMIDDELEN
Daadworketyke verlichting, ook
bij de hevigste hoofd
pijn door onze van ouds
bekende
HOOFDPIJNPOEDERS
5 C«nt pmr pocd«r
f 1.10 p«r d*o% van 25 «tuks
Op 22 April a.s. in het honderd jaar geleden, dat de Zeeuwse
artsen te Middelburg bijeenkwamen en als vijfde in deii lande een
artsenorganisatie stichtten.
Het waren de doktoren De Man, v. d. Broecke, Persant Snoep
en Broerse van Dort, die het initiatief namen tot de oprichting
van de „Maatschappij t°f Bevordering der Geneeskunst in Zee
land".
EEN BROKJE HISTORIE, in October a.s. zijn 40-jarig jubi
leum als arts hoopt te vieren,
was meer de aangewezen per
soon voor het schrijven van een
gedenkboek, waarin de geschie
denis van de maatschappij ver
haald wordt?
Bij het op schrift stellen der
geschiedenis had Dr Staverman
echter met vele moeilijkheden te
kampen. Immers in 1940 ging
met de brand een groot gedeel
te van het door Dr Snethlage
met toewijding bijgehouden ar
chief verloren, terwijl andere
stukken her en der verspreid
bleken te zijn. Voor een groot
het niet? En liefde moet van dat ik het nu wél meedeel. Mis-
twee kanten komen."
i schien had ik dat toen al mo^-
„Dus je bent liever een ploe-'ten zeggen, dan was deze twee
terende dienstbode dan myn de teleurstelling jou bespaard.
j Maar ik wist niet...."
De ietwat toornige trek ver
vrouw?"
„Ik heb geen andere keus,
Hermann. Laat ons er niet
n;eer over spreken. Wat je wilt,
kan niet."
„Maar dat is idioot! Je bent
dwaas!" barst hij los.
„Jij en een ander kunnen dat
misschien niet begrijpen, maar
ik kan niet andcis, Hermann.
Jc meent het goed met mij en
ikik ben je er dankbaar
voor" Lize heeft moeite, om j niet, Hermann?'
dwijnt op het gelaat van de
naar* zijit mening verongelijkte
jonge man. Met belangstelling
wacht hij vérder af. Mogelijk is
het argument, dat Lize gaat uit
spreken, nog omver te praten
„Ik heb niets tegen jou. Maar
er is een ander. Hém heb ik
mijn woord gegeven. En dat
v/oord moet ik houden, is het
niet in tranen uit te barsten
„maar ik kan je
antwoord geven
Woest springt hij op, Hy is
geen anderverrast, ontsteld, ontgoocheld.
Alles heeft hij kunnen verwach-
„Dus je hebt een hekel aan ten, maar dit..
Hy gelooft
het niet eens.
1 „Een ander? Daar weet ik
niets van. Waarom hebben wij
dat dan niet gemerkt? Je maakt
me wat wijs, geloof ik."
„Ik zeg de waarheid, Her
mann. Alleen heeft niemand het
geweten dan je moeder en ik".
„Mijn moeder?"
„Ja, jouw moeder heb ik het
verteld. Zij mócht het ook wel
weten. Want die ander was
Jochem, je broer. Nu wéét jij
het ook. 'k Hoop, dat je er geen
misbruik van maken zult."
De laatste woorden hoort
Hermann nauwelijks. Hij staat
perplex en gaat dan weer zit
ten. Op zijn gelaat is de' wan
hoop te lezen.
„Jochem", fluistert hij. „Jo
chem. Dat wist ik niet. Maar,
Lize, Jochem is toch dood?"
„Hoe weet je dat, Hermann?"
Die kalme, nuchtere vraag
brengt hem in de war.
„Weten, weten. Zó denken
we er toch allemaal over. Jij
niet?"
„Ik geloof ook, dat Jochem
dood is. Maar we weten het niet
zeker. Hij kan nog terugkomen.
En als hij hier nu vóór mij
staat en ik ben jouw vrouw, hoe
kan ik hem dan eerlijk' in de
ogen zien? 'k Heb beloofd, dat
ik op hem wachten zal."
„Jochem komt niet weer te
rug. En al was dat zo, hij zou
het je niet kwalijk nemen, als
je dan getrouwd was. Je hebt
bijna negen jaar Op hem ge
wacht!"
„Ik zou het mezelf nooit ver
geven, Hermann, als ik dan ge
trouwd was. Ik blijf op Jochem
(Ingez. Med.)
Vachten. Dat heb ik hem be
loofd."
„Jullie waren toen nog kin
deren", smaalt hij, diep teleur
gesteld. „Zoo'n woord geldt
riet."
„Kinderen? Ja, grote kinde
ren. Maar we wisten zeer goed,
wat we deden. We hielden veel
van elkaar. En ik zal mijn woord
houden."
„En als Jochem dan niet te-
lugkomt? Daarop kunnen we
wel rekenen."
„Dan blijf ik ongetrouwd.
Hermann."
„Is dat je laatste woord,
Lize?"
„Mijn laatste, jongen. In mijn
gedachten ben ik de vrouw van
je broer en dat blijf ik."
Moeizaam staat Hermann op.
Hij is volslagen ontnuchterd.
Deze afloop heeft hij helemaal
niet verwacht. Hoe zou dat ook
kunnen? Wie denkt nu aan Jo
chem, die voor allen dood is?
Nooit heeft hij geweten, dat Jo
chem en Lizeoch kom, ze
waren nog kinderen! Wat een
idee! Lize lijkt wel dwaas,
daai'aan vast te houden. Zó ver
gooit zij moedwillig heel haar
jonge leven....
(Wordt vervolgd.)
Middelbur;
Deze Zeeuwse Maatschappij
splitste zich in de loop der jaren
in meerdere afdelingen, waarbij
ieder eiland een aparte afdeling
vormde.
Mede door de Zeeuwse afde
ling werd in 1849 opgericht de
Nederlandse Maatschappij tot
Bevordering der Geneeskunst.
HET WERK.
Het doel der organisatie is,
de wetenschappelijke zowel als
de sociale belangen in de medi
sche wereld te behartigen. Voor
al de laatste decennia is de so
ciale zijde in betekenis toege
nomen, in verband metde soci
ale wetgeving op medisch ge
bied.
Vrijwel alle artsen op Wal
cheren zijn bij de Maatschappij
aangesloten en elke maand ko
men zij bijeen. Op deze bijeen
komsten worden maatschappe
lijke zowel als wetenschappelijke
voordrachten gehouden, meest
door de leden zelf,' maar eens
per jaar pleegt men een hoog
leraar van een der Universitei
ten uit tè nodigen.
Ook heeft de afdeling Walche
ren haar eigen Ziekenfonds,
waarbij momenteel meer dan
30.000 zielen ingeschreven zijn.
Dit fonds strekt zijn werk uit
over geheel Walcheren, met uit
zondering van Middelburg.
VOORAANSTAANDE
FIGUREN.
Zonder aan iemand te kort te
doen kunnen als de belangrijk
ste figuren uit deze 100 jaar ge
noemd worden de doktoren Fok
ker Sr en Jr, Dr de Man, D'r
Berdenis van Berlekom Sr en
Jr, Dr Bolle en Dr Schouten.
Nog niet zo lang geleder is
Dr A. Staverman tot voorzitter
gekozen. Dr Staverman is ook
reedf tal van jaren voorzitter
van het Ziekenfonds der Maat
schappij.
En wie dan Dr Staverman, die
Herhaaldelijk hebben dan ook
reeds Zeeuwen zitting g^Jiad in
het hoofdbestuur. Een der laat-
sten die in dit college zitting
had was Dr van der Beyl te
Vlissingen.
De artsen hebben, zeker niet
in het minst in de afgelopen oor
logsjaren, getoond moeilijke pro
blemen te kunnen oplossen en zij
verdienen in 't bijzonder op de
herdenkingsdag, dat er eens na
gedacht wordt over hun moei
zame taak. Ook in de toekomst
zullen zij met dezelfde ijver en
toewijding hun arbeid in het be
lang van zovele duizenden op ons
eiland blijven verrichten.
FEESTELIJKE
HERDENKING.
Het spreekt vanzelf, dat een
dergelijk jubileum niet onopge-
.merkt kan voorbijgaan, al zal
van een grootse feestviering geen
sprake zijn. Zaterdag 24 April
zal in het Schuttershof te Mid
delburg een feestvergadering
worden gehouden waar zowel
deel zal hij dan ook moeten at- voorvoor de leden als voor tal
gaan op zijn geheugen.
VEEL WAARDERING.
Het hoofdbestuur van de Ne
derlandse Mij. tot Bevordering
der Geneeskunde heeft veel waar
dering voor datgene wat door de
afd. Walcheren wordt verricht.
rijke genodigden, de huidige
voorzitter Dr A. Staverman', de
herdenkingsrede zal uitspreken.
Daar zal het bestuur recipiëren.
•Ter voorbereiding van dit alles
is een lustrumcomité gevormd
onder voorzitterschap van Dr W.
J. Mazzola.
A
„Doctor Frans", door K. Norel. N.V.
Gcbr. Zomer en Keuning's Uitgeversmaat
schappij, Wageningen.
Het spreekt - haast vanzelf, dat
deze tijd van armoede en verval,
van krachteloosheid en ellende
doet dromen van een tijd waarin
rijkdom en bloei, kracht en wel
stand ons land dreven naar de
spits der wereldheerschappij.
Daarom ls het ook niet verwon-
van Oldenbarneveldt hem schaak
mat zet. Men verklaart zich be
reid om deel-uit te maken van de
nieuw op te richten Staten van
Holland en West-Friesland.
Maelson is verbitterd en wijst
herhaalde pogingen af om lid van
de Raad van State te worden.
derlijk dat we geregeld boeken op Van die verbittering denkt de vij-
(Ibgez. Med.) tekenen.
„Tijd en Taak", het orgaan van
de Protestants Christelijke Werk
gemeenschap der Partij van de
Arbeid deelt iets mede, over het
ledental dezer gemeenschap. Zij
telt 160 leden-predikanten. Hier
uit wordt dan de conclusie getrok
ken, dat de doorbraak veel om
vangrijker Is, dan men zelf had
geweten.
De „N. Haagse Crt." merkt
hierbij op, dat hier gesproken kan
worden van een kinderhand, die
heel gauw gevuld ls.
Laat ons het cijfer 160 bezien.
In ons land zijn ongeveer 3000
dienstdoende predikanten. Wan
neer men nu in het oog houdt, dat
tot de 160 leden behoren „De Blij-
de-Wereldgroep", een gezelschap,
dat steeds socialistisch wilde wor
den genoemd, en een aantal an
dere Vrijzinnige predikanten, kun
nen er hoogstens 100 van de leden
dezer groep doorbraakmensen
worden genoemd. Dat is dan onge
veer drie procent. Wanneer dit
dan „veel omvangrijker" is, dan
men zelf wist, nu dan weten wy
waarlijk niet, wat het woord sla
gen voortaan zal hebben te be
de markt zullen zien verschijnen,
die zich bezig houden met de 16e
eeuw en haar rijke beloften of de
17e eeuw en haar stralende ver
vulling. Nieuw is deze tendens na
tuurlijk niet en sedert Potgieters
hartstochtelijk ijveren voor een
ontwaken uit de zelfgenoegzaam
heid, sedert de successen van Wal
ter Scott, zyn hier ln ons land on
telbare' historische romans ver
schenen. Het zou ons natuurlijk
te ver voeren als we over de gees
tesgesteldheid gingen praten, die
deze werken draagt; maar we ge
loven toch niet, dat we ons ver
gissen, als we, afgaande op de
keuze der historische stof conclu
deren ,dat er tegenwoordig eerder
weemoed om vergane grootheid,
dan een opwekking tot grootse
daden aan ten grondslag ligt.
Typisch ls in dit verband 't ver
haal, dat K. Norel ons over Doc
tor Frans Maélson vertelt. In de
tot grote bloei konfende stad Enk
hulzen, liggen de kiemen reeds
van het verval. Dit wordt ons niet
terloops verteld, maar hèt ls ajs
het ware het grondaccoord, dat
het hele muziekstuk nadrukkelijk
ondersteunt.
and, Spanje, handig gebruik te
maken; maar de vrijheid v*n zijn
land gaat bovenal. Maelson laat
zich slechts in schijn omkopen en
is van plan een aanslag op Enk
huizen in een triomf voor Prins
Maurlts te doen veranderen. Het
plan mislukt jammer genoeg.
Maar ondanks deze teleurstelling
blijkt het, dat Maelson toeh niet
heeft uitgediend. Weer komt er
een verzoek, om lid van de Raad
te worden en dit keer neemt hij
het aan. Hij zal ipeebouwen aan
de grootheid van het geheel en
zijn eerste daad is, schepen uit te
zenden om, in het Noorden een
zeeweg naar Indlë te vindgn.
Dit boek, goed gedocumenteerd
en degelijk voorbereid, ls toch ln
genen dele met feiten en wetens
waardigheden overladen, zodat het
geheel log en onaantrekkelijk
wordt. Smaakvol heeft Norel zijn
gegevens gerangschikt en zó te
gen elkaar afgewogen, dat het
door hem behandelde gedeelte van
Maelsons levensgeschiedenis een
aangenaam en prettig leesbaar
hoek is geworden.
Het is geen grootse aangrijpen
de roman, daarvoor Is Maelson
Als we met Doctor Frans Mael- een té hoogstaande figuur uit een
son kennis maken, is hij een manté bewogen tijd gewekt, en Norel
..AM A.. u IU4I A- 4 A AU AA r. rWA I 1A „1 4" rtl Tr Au/5 Au Jnvt 1 1 IaaI ;;ip Ia A
komt niet verder dan uiterlykhe-
den, zelfs daar waar hij dieper
wil, als b.v. het schilderen van
Maelsons huiselijk geluk als de
krachtbron voor zijn drukke
politieke leven. Ook de spanning
verwerkt door het z.g. verraad
van-Maelson ls meer .op het pu
bliek afgestemd, dan op het ver
klaren van het karakter van Doc
tor Frans.
Door zijn taal een archaïstisch
tintje te geven, heeft de schrijver
zijn stijl iets willen geven van de
oorspronkelijke kleur der 17e
eeuw, een hebbelijkheid die we
gaarne aanvaarden.
Iets minder welwillend kunnen
we echter oordelen over een slor
digheid als op blz. 51 waar we le-
urzc
van even vijftig jaar, pas ge
trouwd, heel gelukkig ln zijn hu
welijksleven en vol plannen om
van zijn stad, Enkhulzen, een gro
te, zo niet de grootste haven te
maken aan de Zuiderzee. Het lukt
hem de vroedschap voor zijn ge
durfde plannen tot uitbreiding van
stad en havens te winnen en dan
gaat hij, als syndicus van de West-
friese steden, aan het werk om
tot het. vormen te komen van een
nieuw lid der Generale Staten, n.l.
de Staten van West-Friesland.
Dat hij daarvan de raadpensiona
ris zal worden ls wel strelend voor
zijn eerzucht maar niet de hoofd
zaak. Hij ziet duldelyk dat Enk
hulzen, Medepiblik en Hoorn ge
vaar lopen door Amsterdam dood
gedrukt te worden, als zy niet een' zen: ,,Enkhu?zen ls waarlijk goed
eigen staat „vormen. Gedwars-betaald voor dat het haantje de
boomd ln zijn plannen, ook door! voorste heeft gespeeld in '72".
hen, die hem het naaste staan, Maar toch, samenvattend kun-
zyn vriend Oldenbarneveldt en'nen we zeggen, dat dit een boek
zijn eigen Westfriese steden, vecht j is waaraan de lezer genoegen zal
hij door, totdat een handige zetbeleven.
