VOLK EN FUHRER.
Nieuwe phase in het hestaan van Pm. Gezondheidsdienst
Groentenhandelaren beraden zich.
Oorlogsbruidjes maken het uitstekend in Amerika
Zeeuwsch Dagblad
TWEEDE BLAD
Centrale keuken te Goes werd laboratorium
Zaterdag 20 Maart 1948
Nog onvoldoende medewerking van veehouders.
De „verworpenen"
Een gewichtige stap
Dr MEENK/S
Woensdag 7 April *.s. wordt een niettwe phaoc
in de geachiedenis van de nog jonge Stichting
Provinciale Gezondheidsdienst voor dieren tn Zee
land ingeluid^ Dan vindt n.l. de opening plaats
van het nieuwe laboratorium, dat gevestigd is h*
de voormalige Centrale keuken aan het Ravelijn
Op 12 Augustus 1946 werd de Provinciale Gezondheidsdienst voor
dieren in Zeeland officieel erkend als voortzetting van de in 1937
opgerichte „Vereniging tot bestrijding van T.B.C. onder het rund-
Vee", welke vereniging overigens verdienstelijk werk heeft verricht.
Met het stichten van de Prov. Gezondheidsdienst is echter een grote
sprong vooruit gedaan. Had de vroegere vereniging ongeveer 1500
leden, de Gezondheidsdienst heeft, mede door het voeren van een
intensieve propaganda, het aantal van 4000 aangeslotenen reeds
overschreden.
De dienst legt zich in het bijzon
der toe op T.B.C.-bestrijding en
bestrijding van andere ziekten on
der het vee. Ter dekking van de
onkosten krijgt men 'n twintigste
cent van elke liter melk, die in
Zeeland p gemolken wordt, zodat
ook de veehouders, die niet aan
gesloten zijn de dienst steunen.
Waarschijnlijk zal nog dit jaar
de aansluiting verplicht worden
gesteld. Rn eerst dan kan de
dienst zich ten volle inzetten voor
de ziektebestrydint terwijl voor
komen wordt, dat besmet vee uit
andere provincies naar Zeeland,
dat nu eenmaal nog veel rundvee
te kort komt, opgeruimd wordt.
Toestand op Schouwen-
Duiveland het slechtst.
In verband met de, door.Land-
bouwherstel ingevoerd, veesane-
ring op Walcheren, is de aanslui
ting van de Walcherse veehouders
verplicht gesteld. De juistheid van
deze maatregel, die niet zonder
protest is ontvangen, blijkt, wan
neer men nagaat, dat Walcheren
practlsch T.B.C.-vrij is en Schou-
wen-Duiveland, waar na de inun
datie gedeeltelijk vrije aankoop
werd toegestaan, slechts 33 pet.
T.B.C.-vrije stallen heeft! Aanvan
kelijk zou alleen het deel van Wal
cheren ten Westen van het Kanaal
gesaneerd worden, doch in Sep
tember 1947 is de sanering ook in
het andere deel van het eiland in
gevoerd.
Schouwen-Dulveland is er mo
menteel het slechtst aan toe, in
tegenstelling met Walcheren,
waar het aantal reagerende dieren
het geringst is.
In 1946 reageerden op Schou-
wen-Duiveland van de koeien
dan twee jaar 22 pet. en van de
jongere koeien 9 pet. Wanneer
men de control>staten van de
stallen bezit, komt men tot de
conclusie, dat de „verkeerde" stal
len op dit eiland heel slecht zijn.
Een drietal willekeurige staten
maken melding van 3 reagerende
koeien van de 7, die zich in de
«tal bevinden, verder 2 op 4, en 1
op 3.
Wanneer de veehouders aange-
sloten zijn bij de dienst, moeten
zij hiervan ook de minder prettige
consequenties aanvaarden, want
het betekent een flinke strop,
Eindigen Arabieren
boycott der V.N.?
Abdoel Rahman Azzam Pasja,
de secretaris-generaal van de Ara
bische Liga, heeft medegedeeld,
'dat de ledenstaten het gewenst
achtten dat het Hoge Comité aan
de Veiligheidsraad de omtrent Pa
lestina gevraagde inlichtingen zou
verstrekken. Dit zou het einde be
tekenen van de boycott door het1
Arabisch Hoge Comité van de
Ver. Naties, welke begonnen werd i
na het voorstel van de algemene
vergadering tot verdeling van het
„Heilige Land.
waneer zij de open lijders acht da
gen na de ontdekking moeten la
ten afslachten. De vergoeding van
f 50.die de veehouders voor elk
opgeruimd dier ontvangen, is een
schrale vergoeding, al mag men
er nog dankbaar voor zijn. De vee
houders dienen te beseffen, dat,
wanneer reageerders niet opge
ruimd worden, niet alleen hun ge
hele stal gevaar loopt besmet te
worden, maar dat bovendien hun
gezin ernstig In gevaar gebracht
wordt.
Het nieuwe tehuis.
Sinds kort huist de Gezond
heidsdienst in de voormalige Cen
trale keuken, van waar uit zij met
uitstekende hulpmiddelen de strijd
voert tegen ziekten onder het vee,
speciaal de T.B.C.
He Groene Jager, die daartoe een grondige in
wendige verandering heeft ondergaan. Van ntt
dit laboratorium cal onder leiding van de direc-
tenr dr G. Wagenaar, de ziekten onder het vee
met kracht worden beeterden.
Uiterlijk is de vroegere keuken
niets verandert, doch wanneer
men binnentreedt ln het nieuwe
domein van dr Wagenaar, herkent
men het niet meer. Het centrale
punt, ls de ruime laboratorlumhal.
Verder is er een lokaal met een
„slachtbank", yoor het verrichten
van sectleonderzoek, een keuken
met sterillseerketel, de „stal", een
ruimte waar proefdieren, zoals
marmotten, gekweekt worden en
tenslotte enkele administratie-lo
kalen. Tot de specifieke lahorato-
riuminventarls behoort ook een
broedcel, voor het kweken van tu-
berkel-bacillen.
Momenteel verricht men alleen
het routlneonderzoek verbonden
aan de T.B.C.-bestrijding; het on
derzoek naar andere ziekten is
nog in een beginstadium, maar
zal straks Intensief ter hand ge
nomen worden. De bedoeling ls,
dat binnenkort een tweede vee
arts komt ter assistentie van dr
Wagenaar. Zoals wij reeds meld
den, zal de officiële opening van
het laboratorium plaats vinden op
7 April, waarmede een nieuwe
phase ln de geschiedenis van de
Provinciale Gezondheidsdienst In
geluid wordt.
Telkens, wanneer wij in de ver
schenen oorlogsboeken en in
de verslagen van processen tegen
oorlogsmisdadigers lezen van de
ontzettende gruwelen door de
leiders van het Duitse volk be
dreven, komt de vraag naar voren,
hoe het toch mogelijk is geweest,
dat zulke dingen konden ge
beuren.
Wanneer wjj lezen van de ge
raffineerde overrompeling van de
kleine landen; van de ten hemel
schreiende moordpartijen op gro
te schaal, waarvan in de eerste
plaats de Joden en verder allen,
die het Nazi-regiem veroordeel
den en daaraan uiting durfden
geven, het slachtoffer werden,
van het op afschuwelijke
wijze mishandelen en ter dood
brengen van rustige burgers; van
het verwoesten van steden en dor
pen en van de nog veel verder
strekkende plannen voor de toe
komst, dan vragen wij ons in ver
bijstering af, hoe dit alles moge
lijk is geweest.
De voorstelling is gewekt, en
niet alleen van Duitse zijde, dat
we hier te doen hebben met de
wandaden van een krankzinnige
door de duivel bezeten kliek, die
min of meer los stond van het
Duitse volk.
Wij mogen, zo heet het dan, deze
bende oorlogsmisdadigers niet ver
eenzelvigen met het Duitse volk,
dat ln zijn grote meerderheid dit
alles zeker niet heeft gewild.
Bij nadere beschouwing blijkt
dit echter niet juist te zijn.
Hitler is aan de macht geko
men, niet alleen door de steun
van het Duitse groot-kapitaal,
maar niet minder door de steun
van het Duitse volk, dat zolang
Hitier én zijn trawanten de wind
Telegram C.G.D. aan.
V eiligheidsraad.
De Commissie voor Coede Dien
sten heeft een telegram aan de
Veiligheidsraad doen toekomen,
waarin zij verslag uitbrengt en
twaalf punten opsomt van het pro
gramma, dat door de partijen be
sproken zal worden. Deze twaalf
punten zijn door beide partijen
aan de Commissie voor Goede
Diensten voorgelegd.
Het programma wordt behan
deld in subcomité'», die thans ge
regeld bijeen zullen komen voor j
afwerking van de punten.
Het telegram besluit met de j
mededeling, dat gedetailleerde
vragen aan de partijen door de
Commissie zijn opgesteld ten aan
zien van de ontwikkeling op Ma-
doera en in West-Java, waarover
^rapport uitgebracht zal worden,
zodra de antwoorden zijn ontvan
gen.
Staalbaard zegt htt: Als mijn baard
gaat prikken, scheer ik me gauw even
extra-glad met Philips,.PHILISHAVE'.'
En Uuhandelaar zal het U bewijzen
hoe snel en goed het gaat, wanneer U
even een demonstratie vraagt met
PHILIPS
in de zeilen hadden, niet heeft
nagelaten zijn overwinningen te
bejubelen.
De vaak gehoorde bewering, dat
Hitier niet kon worden geacht het
Duitse volk te representeren, ls
in het licht der feiten niet vol
te houden.
Het ls niet waar, wat zo me
nigmaal ls betoogd, dat de Füh-
rer zich door bruut geweld heeft
opgedrongen en dat zodra hij uit
de weg zou zijn geruimd, het
Duitse volk zich weer zou ver
tonen als een eenvoudig, vreed
zaam en vriendelijk slag van men
sen, vol afschuw van de oorlog
en zonder belangstelling voor ver-
oyeringen en wereldheerschappij.
In 1914 zowel als in 1939 en
volgende jaren, was het een ge
heel volk, dat In extase leefde en
beheerst werd door het geloof,
dat wereldoverheersing zowel zijn
roeping als zijn plicht was.
Het Duitse volk, zo heeft men
gezegd, heeft de bedreven gruwe
len niet gewild.
Maar wanneer ls dit gebleken?
Amerikaanse correspondenten
hebben indertijd verklaard, dat
Duitse burgers zonder dwang of
ambtelijk bevel Joden hebben ge
dood en gekweld, met evenveel
ijver als de stormtroepen dat
deden. Het waren niet alleen
Brulnhemden, die ten tijde der
„boekverbrandingen" aan 't vuur
voedsel gaven, maar geestdriftige
studenten van de universiteiten,
en de onderwijzers en leerlingen
van de lagere scholen.
In bezette landen als Noor
wegen, Denemarken, Nederland en
België ls het aan de Duitsers,
ondanks hun wreedheid, nooit ge
lukt aan het ondergrondse verzet
een einde te maken, maar waïs er
in Duitsland een ondergrondse be
weging?
Het bestond niet en Kon niet
bestaan, omdat zijn streven geen
1 weerklank vond bij het op mili
taire successen beluste volk.
Wanneer we de geschiedenis
van het Duitse volk nagaan, dan
is geen andere conclusie mogelijk,
dan dat wat Hitier en consorten
durfden bestaan, weerklank vond
in de ziel van het Duitse volk;
dat zij in hun streven uiting ga
ven aan wat ln het volk leefde.
Het volk, dat sinds jaren van
geslacht op geslacht ste.se'matlg
was vergiftigd door onderwijzers,
lejraren, dichters, schrijvers, wijs
geren en soldaten, met valse theo-
■frieën omtrent superioriteit en
I wereldheerschappij, i
1 PHIl/SHAVEM
STAALBAARD
Ook UW baard vliegt erafl
KV, PHILIPS' VERKOOP-MAATSCHAPPIJ
VOOR NEDERLAND. EINDHOVEH
j De temporaire krijgsraad te
Koepang heeft de Japanse oor-
logsmisdadiger Anihidoo veroor
deeld, die opzettelijk en met
voorbedachte rade burgers van
i het leven beroofde en vier men-
sen dusdanig mishandelde, dat
tde dood volgde. Ook de collabo-
rateur Kolibere is ter dood ver-
Feuilleton.
door H. KINGMANS.
Want dit wordt hun dagelijks
werk: voor een ploeg, die door
een opzichter, de onmisbare
zweep in de vuist, bestuurd
wordt, worden twaalf slaven
gespannen. De „ossen" zijn klaar
voor het zware werk. Eén uit
roep en.... ze trekken voor na
voor, uur na uur lang. Zo goed
als nooit wordt er gerust. Het
gemor en gemopper is niet van
de lucht. Tot het verstomt en
ze als redeloze dieren hun moei
zaam werk verrichten.
„Je kunt stikken!" roept op
eens een Duitser van de groep
van Jochem en Lemarque. En hij
weigert pertinent verdere
dienst.
Ach, de stakkerd weet niet,
v/at hij doet en zegt. De ploeg
is even in verwarring: inder
daad als een weigert, staan de
anderen ook. Maar de opzichter
springt bedaard van zijn ploeg
en laat de zweep knallen. On
barmhartig striemen de slagen
op de blote rug van de dienst
weigeraar, die spoedig bloedt
uit vele wonden. Het is een ver
schrikkelijk gezicht. Bijna allen
zouden de slagenuitdeler voor de
mond willen slaan, zo niet af
maken. Maar zij staan mach
teloos toe té zien. De Duitser is
eldra uitgeput. Met straaltjes
(Ingez. Med.) oordeeld.
loopt het bloed van zijn fug. En
zonder dat iemand hem be
hoeft aan te sporen, gaat hij
weer trekken. De opzichter
heeft het natuurlijk gewonnen.
Als een willoze doet de verzet-
pleger zijn werk. En de ande
ren hebben ingezien, dat verzet
in geen enkel opzicht baat.
De zweep is niet vaak in rust.
Want bij elke inzinking van een
of anderen trekker, die opge
merkt wordt, striemt het lange
voorwerp. In enkele uren heeft
Jochem reeds vier slagen te
pakken.
Intussen rijst de zon al hoger
en hoger. De hitte wordt op de
duur ondragelijk. Geen
straaltjes, doch stralen zweet
vloeien van de lichamen om
laag. Als ze de blikken muts
niet op, het'hoofd hadden, zou
den ze er bij neervallen. Aan
ae opzichters is niets te mer
ken. Wel zijn ze luchtig gekleed
i en hebben ook zij een doelmatig
hoofddeksel, maar overigens
verdragen ze de warmte. Blijk
baar zijn ze er aan gewend.
Ongeveer op het midden van
de dag wordt een rustpauze ge
geven, die evenwel niet mag
worden doorgebracht in de hut
ten. Ze blijven op het veld, dat
geschroeid wordt door de zon.
En op de plaats, waar ze zich
bevinden, wordt het eten ge
bracht en kunnen zij drinken
uit de sloot. Het is een reden
loze, willoze hoop mensen, die
daar ligt of hurkt. Vaak is
er ruzie, althans verschil van
mening. Want als de een niet
wil liggen is zijn kameraad ge
dwongen om te blijven staan.
De rustpauze duurt nauwelijks
een half uur. Dan begint het
trekken weer. Het is nu afgelo
pen met het morren. ieder
schynt te begrijpen, dat dit geen
soelaas geeft. De opzichters sto
ren er zich niet aan.
Na zijn siësta komt de eige
naar der plantage een kijkje
nemen. Hij is een onaangenaam
mens en ziet 'grijnzend toe, als
de opzichters, die zich thans
uitermate beijveren, de zweep
er over leggen, wanneer zij me
nen, dat er niet voldoende ge
trokken wordt. Als er een pauze
gegeven wordt, om uit de sloot
te drinken, moppert de man,
dat dit zo lang duurt, althans
dat meent Jochem uit zijn geba-
ïen te kunnen opmaken. Met
spoed worden zij weer vóór
gespannen en dan knallen de
zwepen weer. 't Is een verade
ming, als de Turk de velden
verlaat. Iets menselijkers wor
den de opzichters dan wel,
voorzover er nog van mense
lijkheid gesproken kan worden.
Zij voelen des avonds hun le
dematen niet meer en Jochem
meent, dat hij wel een emmer
zweet verloren heeft.
In het eten zit nu wat meer
voedsel. Er is een behoorlijke
hoeveelheid rijst en zelfs vlees
ontdekken zij. Met graagte,
wordt het maal verorberd, Le-j
marque toont zieli heel dank
baar, wat Jochem niet begry-
Het verdrag Woensdag te
Brussel getekend ie voor de
betrokken landen, maar inzon
derheid voor Nederland van
vérstrekkende betekenis.
Een belangrijk punt is, dat
het nu met de neutraliteits- en
de z.g. zelfstandigheidspolitiek
gedaan is. Hierbij moet worden
opgemerkt, dat die neutraliteits
politiek meer in theorie tfestond
dan in werkelijkheid.
De jongste geschiedenis heeft
geleerd, dat bij het totale ka
rakter, dat de oorlog in de mo
derne tijd heeft aangenomen,
een klein land slechts bij hoge
uitzondering neutraal kan blij
ven, en vooral, dat het zelf niet
meer bij machte is te bepalen of
zulks het geval zal zijn, daar
het behoud van zijn neutraliteit
niet langer afhankelijk is van
zijn eigen wil of militaire pa
raatheid, maar louter van nut
tigheidsoverwegingen van de
oorlogvoerende partijen.
Een land, dat zich neutraal
verklaart en daarnaar handelt,
loopt te allen tijde gevaar onder
de voet gelopen te worden. Het
kan zich dan wel aansluiten bij
de wederpartij, maar hulp kan
het in zo'n geval niet tijdig
meer verwachten. Langs de weg,
die Nederland, tezamen met
België en Luxemburg thans
heeft ingeslagen, is het bij een
aanval in Europa van de on
middellijke bijstand der overige
verdragstaten verzekerd, een ze
kerheid, welke zoals minister
BeeL opmerkte, het Handvest
niet verschaft.
Het verdrag heeft echter niet
alleen militaire betekenis.
Wij hebben de militaire bete
kenis van het verdrag van Brus
sel vooropgesteld, omdat deze
militair clausules duidelijk de
wijziging aangeven, welke onze
buitenlandse politiek sinds de
oorlog heeft ondergaan. In het
verdrag zelf staan echter te
recht de economische, sociale en
culturele clausules voorop. Zo
als de militaire bepalingen voor
zien in een zekerheid, welke het
Handvest niet verschaft, moet
de economische samenwerking
een zekerheid geven, welke het
Handvest wel beoogt, maar
voorshands al evenmin verschaf
fen kan. Zolang .n economisch
opzicht de wereld nog niet één
is, kunnen slechts grote econo
mische eenheden zich handha
ven. De gedachte, welke aan de
Benelux ten grondslag lag, dat
landen die, bij alle onderlinge
verschillen, toch in groter ver
band een aangesloten econo
misch gebied vormen, zich die
nen aaneen te sluiten om aldus
hun aller ontwikkeling langs
harmonische weg té bévorae-
ren, geldt ook hier.
De vijf landen vormen een
West-Europese kern, welke
niet alleen onderling in deze
een harmonisch geheel vormt,
maar als zodanig voor geheel
^West-Europa betekenis heeft.
I_J et is mede in verband met
1 de sterk wissélende omstan
digheden niet mogelijk de bete
kenis van dit verdrag ook in
zijn consequenties te overzien.
Veel zal trouwens afhangen
van de wijze waarop het straks
wordt gehanteerd.
Gaarne sluiten wij ons aan hij
de woorden van minister Beel,
dat de gewichtige stap, welke de
Nederlandse regering heeft on
dernomen, onder Gods zegen
bevorderlijk moge zyn voor het
wel2ijn van ons vaderland en de
vrede in de wereld.
(Van onze correspondent.)
Wie geen vreemdeling in het economisch Jeruzalem Is, weet dat
de tjjd van het Individ aalisme tot het verleden behoort. De ge-
meenschapsgedaehte neemt de leiding. Ook wjj, christelijke detail
handelaren, willen de bakens verzetten. Ben christenhandelaar Is
een gemeenschapsmens. Wanneer de roep naar sociale gerechtig
heid wordt vernomen, dan wensen wjj ons daaraan niet te ont
trekken.
Dit was de kern van de toe
spraak, welke de heer J. H. van
Erven uit Utrecht, voorzitter van
de „Christelijke Bond van Klein
handelaren in Aardappelen,
Groenten en Fruit" óp de jaar
vergadering van deze organisatie
te Zwolle heeft gehouden.
De heer Van Erven herinnerde
in het kort aan de moeilijkheden
in de groentenbranche. Voor de
oorlog zat nten met de overbe
zetting: wie nergens meer te
recht kon werd groentenhande-
laar. Dat leed is voorbij. Maar
niettemin kent men in de bran
che nog moeilijkheden genoeg.
De handelaar bevindt zich tus
sen klagend publiek, bedillende
bedrijfschappen, mopperende
tuinbouwers en lastige prijsbe-
heersing.
De bond verzet zich tegen be
drijfsorganisatie in de zin van:
vermenging van staats- en maat-
sehappijorganen. Er moet komen
een gemeenschappelijk handelen
van bedrijven in groepen. Dan zal
men vrijkomen van het geregeld
ingrijpen door de overheid in de
particuliere zaken.
Wat de tegenwoordige moei
lijkheden aangaat, de bond
vraagt handhaving van de vesti
gingswet op liet kleinbedrijf.
Maar de heer Van Erven waar
schuwde tegen beunhazerij in
eigen kring. Daar is ook nog de
moeilijkheid inzake de afzet van
producten door producenten zelf.
Wanneer de handel haar taak
naar behoren vervult, moet de
directe verkoop van pi-oducent
aan consument geweerd worden.
De handel bewijze echter haar
onmisbaarheid in de praetijk.
Een menigte vragen.
Uitvoerig stond dë vergadering
stil by de vragen van de dag,
waarbij in hoofdzaak de aard
appelprijs in het geding kwam.
Er leven in elke kleinhandelaars
branche legio moeilijkheden. Dit
bleek ook uit liet referaat dat
Dr F. L. van Muiswinkel, direc
teur van het Centraal Bureau
voor de Middenstand te 's-Gra-
venhage, in de middagvergade
ring hield „Kleinhandelaarsvra-
gen van deze tijd".
Het kwam*ook tot uiting in
een speech van Mevr. Meyer uit
Zwolle, die zich tot de vele aan
wezige dames richtte. Terecht
merkte de voorzitter na haar
toespraak op: „Als we onze vrou
wen niet bezaten, hadden we on
ze zaak niet meer."
Een opwekkend slotwoord,
waarin al deze vragen in gees
telijk licht kwamen, werd ge- j
sproken door Ds P. Homburg,
erelid van de bond en predikant i
te Nieuwendam.
Blijkens mededeling van de i
heer L. Meyer, voorzitter van de
Zwolse afdeling, telt de bond
1100 leden;"dat is veel te weinig
op de 7000 georganiseerde groen-
tenhandelaren. Daarnaast zijn er
nog 13.000 in deze branche niet
georganiseerd, want in Neder-
land werken 20.000 groentenhan-
delaren.
vim
Zonder God.
Onder leiding van. mevr. Roo
sevelt is te Genève de door de
organisatie der Verenigde Naties
ingestelde commissie bijeen ge
weest voor de vaststelling van
een resolutie betreffende „de
Rechten van de Mens".
Opmerkenswaard is, dat hier
bij met opzet de Naam van God
aan wie de mens al zijn rechten
ontleent, werd buiten gesloten.
De Schepper *van hemel en
aarde was hier niet de verge
ten factor, nee, hij werd op
zettelijk genegeerd.
Met 9 tegen 6 stemmen werd
besloten de Naam van God niet
te noemen.
Het merkwaardige hierbij was,
"dot vertegenwoordigers van de
z.g. Christelijke landen tegen
stemden, in tegenstelling met
die van staten als China en Hin
doestan.
Wel diep beschamend voor
de „Christelijke" volken.
De mens meent God niet meer
nodig te hebben.
.Geen nood, wij redden 't zonder
[Hem,
Maar.die het zeggen zinken.
BRASKAMP N.V. PABRIK ANTE VAN
GENEESMIDDELEN
Hangerig en rillerig? Deze
symptomen van Griep of In
fluenza direct bestrijden met
onze bekende
SCALDIS
GRIEPPOEDERS
Prijs per poeder 5 cent.
(Ingez. Med.)
95 procent der huwelijken zijn gelukkig
Het vroegere „Fratilein" Emma, die ais ooriogsbruid uit het ge
havende Duitsland aan de arm van een Amerikaanse bezettings
soldaat het paradys Amerika binnen getreden was, nam op een
goede dag de pan van het gestroomlijnde electrische fornuis in haar
geheel electrische keuken, op de 87e verdieping in een gebouw van
250 meter in New York. Zy zwaaide er iets te hard mee, en liet
het braad-instrument neerkomen op het hoofd van haar Ameri
kaanse echtgenoot.
Dit geval kwam in de krant en steld, welke de meest geziene oor-
Ooggetuigeverslag
aankomst Kota Inten.
Wanneer de ,Kota Inten"
Maandag te Halifax aankomt
met 800 immigranten uit Ne
derland, zullen leden van de
Nederlandse afdeling van de
internationale dienst der Cana
dese Omroepmaatschappij (C.
B. C.) op de korte golf aan de
Nederlandse luisteraars een
ooggetuigeverslag geven van de
aankomst. Vele passagiers zul
len voor de microfoon geïnter
viewd worden. Later op de dag
zal een heruitzending op gra-
mofoonplaten volgen op de
korte golf van de C.B.C. 30
Maart 19.30 uur Ned. tijd zal de
Nederlandse afdeling van de
C.B.C. op de korte golf (16 en
19 meter band) een uitzending
wijden aan 'n beschrijving van de
aankomst van 170 gezinnen en
hun verspreiding over hun
nieuwe woningen in Canada.
pen kan.
Tussen die twee gaat overi
gens langzaam vriendschap
groeien. De afgelopen nacht is
voorbijgegaan met praten, want
van slapen kwam niets. Zullen
zij, hoe vermoeid ook, deze nacht
de ogen kunnen sluiten of zijn
ze nog niet gewend aan het ge
gons en gesteek der insecten?
Jochem heeft bovendien last
van zonnebrand. Van slapen zal
wel niet veel komen. Maar in
elk geval kunnen zij dan pra
ten.
Arthur Lemarque heeft zijn
levensgeschiedenis verteld. Het
deed hem deugd, dat de schoor
steenveger zijn vader en moe
der kent en heeft gesproken.
Ja, hij i6 balorig van huis
weggelopen. Want hij meende
liet gekwezel niet langer te
kunnen verdragen. Hij wou het
leven met volle teugen genieten
en meende, dat de wijde we
reld, dje voor hem openstond,
hom dat genot zou verschaffen.
Verder was er de drang, om
vreemde landen te zien en avon
turen te beleven.
(Wordt vervolgd.)
meteen bespraken de bladen het
gehele vraagstuk der oorlogs
bruidjes. Er zijn in de Ver. Staten
175000 oorlogsbruidjes, van wie
54000 uit de Europese landen, de
anderen komen uit Australië en
de gebieden van de Stille Oceaan.
Van de 54000 Europese bruidjes
j zijn er 45000 uit Engeland. Uit
I België kwamen er 2050, uit ons
|land 254, en uit Luxemburg 123,
terwijl het verslagen Duitsland er
nog zelfs 3244 wist te leveren!
2 pet. mislukte.
Het Amerikaanse ministerie
1 vanTransport gaf dezer da-
gen een communiqué uit aldus
j lezen wij in „Het Binnenhof"
over het tot dusver bekende re
sultaat dezer oorlogshuwelijken.
Ruim 95 pet. oorlogshuwelijken
van Amerikanen met Europese
meisjes waren gelukkige „voltref
fers", en ongeveer 5 pet. zouden
mislukkingen ,zijn. Tot dusver
heeft ongeveer 2 pet. een eis tot
echtscheiding ingediend.
Moeite: toetssteen der liefde.
Deze cijfers vormen een gunsti
ge tegenstelling met de huwelij1
ken van Amerikanen onderling,
waarvan er niet minder dan 28
pet. mislukte, én op een echtschei
dingsproces "uitliep. Er kan een
verklaring gegeven worden voor
dit verschil: o.a. het feit, dat een
Amerikaanse soldaat, die een Eu
ropese vrouw wenste zich zó ein
deloos veel administratieve moei
lijkheden moest getroosten, dat de
liefde wel achttien karaats moest
zijn, om al deze moeilijkheden en
officiële hinderpalen te overwin
nen.
Wat de krijgshaftige Emma be
treft, volgens de laatste kranten
berichten heeft zij zich weer ver
zoend met haar Amerikaan, er is
zelfs een blad, dat met een ver
zoeningsfoto prijkte.
De meeste „geïmporteerde" oor
logsbruiden hebben zich snel aan
gepast, vooral diegenen, die een
man hadden, die ergens 'in het
Midden-Westen van de V.S. een
burgerlijke betrekking had.
Over het algemeen werden de
oorlogsbrulden, de Duitse even
goed, vriendelijk door de Ameri
kaanse familie ontvangen. Als er
eens een geval van antipathie te
gen een of andere Duitse vrouw
voorkwam, dan was het meestal
om persoonlijke redenen, niet om
dat zij Duitse was.
Franfaise favoriet.
Een weekblad in Milwaukee
heeft onlangs een onderzoek Inge-
logsbruid was. En het bleek, dat
de Frangaise het meest populair
was in haar nieuwe Amerikaanse
omgeving.
De tweede prijs, wat de popu
lariteit betreft, krijgen kowel de
Duitse als de Engelse vrouwen.
Daarna komen de vrouwen uit
Australië, Nederland en Italië.
Het tijdschrift was niet ln staat,
om iets te vertellen over de popu
lariteit der Russische oorlogsbruid
in Amerika, daar van alle 226
Russische meisjes, die met een
Amerikaanse soldaat huwden, er
geen enkele van de Sovjet-rege
ring toestemming kreeg om Rus
land te verlaten.
Men weet dat de zes Russische
vrouwen, die met Engelse soldaten
huwden, ondanks alle officiële en
persoonlijke smeekbeden van En
gelse zijde ook het rode pahadijs
niet mocht verlaten
Weelde wint snel.
Speciaal wat de Duitse vrouwen
betreft, die als bruid naar Aiye-
rika trokken, is de overgang groot
maar er gebeuren ook wonderlijke
dingen met het levenslot van zo'n
oorlogsbruid. Een meisje uit Ber
lijn bijv. trouwde een Amerikaan
se kapitein, die met de nodige rid
derorden op de brede borst in een
prachtige Buick door het leegge-
brande Berlijn reed. Thans Is deze
kapitein weer in zijn gewone bur
gerleven, en zit als chauffeur op
een grote bus, ergens in Chica
goMaar het bruidje ls, on
danks dat, gelukkig, er stoffelijk
heel wat beter aan toe dan de Ber-
lijnse meisjes. !n Andere Duitse,
uit Frankfort, trouwde met een
doodgewoone soldaat van het
Amerikaanse leger. En nu zit zij
in Amerika, als 'n koningin op een
„boerderijtje" van maar eventjes
100,000 bunder beste grond, er
gens in Arizona.
I^ééÖI
„Zo was de Mens", door Ernie Pyle.
Zuid-Hollandse llitg. Mij.
(Ingez. Med.)
Sowjet-burgerS moeten
Frankrijk verlaten.
Naar uit gewoonlijk welingelich
te Sowjet-Russische bron te Parijs
wordt vernomen, heeft de Franse
veiligheidspolitie bij een overval
op het huls van professor Odinetz,
de hoofdredacteur van het onlangs
verboden te Parijs verschijnende
Russische blad Patriot, tien Sow-
jet-burgers gearresteerd.
Honderden personen uit landen
ten Oosten van het „ijzeren gor
dijn" worden door de Franse po
litie ondervraagd in het kader van
een grootscheeps onderzoek naar
de activiteiten van buitenlanders
ln Frankrijk.
Nader wordt gemeld, dat de ge
arresteerde Sowjet-burgers onder
leiding van professor Odinetz, de
voormalige voorzitter van de ver
boden vereniging van Sowjet-Rus
sische burgers in Frankrijk, bij
een gekomen zouden zijn om de
vereniging her op te richten.
Jules Moch, de minister van
Binnenlandse Zaken, heeft het be
sluit tot uitwijzing genomen, na
dat Bidault, de minister van Bui
tenlandse Zaken, op de hoogte was
gesteld.
Ja, zó was de mens, zó als.Er
nie Pyle hem getekend heeft; ge
kleed In zijn khaki uniform, al
vechtende vooruit of achteruit
trekkend, bezweet, bevuild, ge
wond, bebloed.
„Niets anders maakt van een
man een soldaat, dan de harde
oorlogservaring", zegt de jour-,
nalist, die dit boek schreef, maar
door zijn scherpe blik en ook ge
dreven door diep medeleven, ja
medelijden met die soldaat, slaagt
hij er in, ons telkens weer de
mens te geven, zoals hij ls in al
zijn menselijkheid, ook ln deze
uitzonderlijke omstandigheden, die
de oorlog geschapen hebben.
Daar is het verhaal van die
oorlogsreporter,die stond te fil
men, terwijl een dode soldaat te
gen zijn schouder leunde; daar ls'
het verhaal van de twee artilleris
ten, die zonder bedenken de plaat
sen van hun doodgeschoten kame
raden aan het luchtafweerkanon
innamen; daar is ook het verhaal
van Nat Kenney, die met een ka
meleon op zijn pet rondreed; daar
ismaar ach, waarom zouden
we al die episoden stuk voor stuk
gaan opnoemen! De oorlog is een
gruwelijk bedrijf van bloed en
zweet en tranen, maar hij ls even
eens het leven en als zodanig ook
opsmuk geschreven, zo'n diepe In
druk op de lezer maakt. Meer dan
door welk bombastisch geschrijf
heeft Ernie Pyle ons voor de Ame
rikaanse soldaat met al zijn. ge
breken, maar ook met al zijn hoe
danigheden, gewonnen. Och, hij
verheelt het niet, hoe bang ze wa
ren, toen ze voor 't eerst in het
vuur kwamen, hij windt er geen
doekjes om, dat hijzelf er hele
maal geen lust in had, de held te
spelen, uit misplaatste bravour of
verkeerd begrepen plichtsbesef.
Doch juist door dit alles wordt
het ons duidelijk, dat wat deze ge
wone Amerikaanse mensen déden
toch groots was, omdat ze heel
eenvoudig gingen en hun plicht
vervulden tegenover land en volk,
tegenover de mensheid. En ze
trekken aan ons voorbij in een
bonte mengeling: de student en de
rechter, de advocaat en de tim
merman, de verpleegsters en dok
ters van het Rooseveltziekenhuis
te Boston en al die tientallen an
deren, enkelen slechts uit de vele
honderdduizenden, die er op uit
werden gestuurd om de Nazi's te
bevechten en te verslaan.
Een eenvoudige, nuchter-zakely-
ke taal zelden we zoeven. Er is
niets ln het verhaal, maar ook
niets ln de wijze van zeggen, dat
vol van het goede, ja soms juist j naar opzettelijkheid zweemt. Ja
bewerker van grote kameraad- we zouden haast van kleurloosheid
schap, onzelfzuchtigheid, helden- spreken ware het niet, dat woord
moed en humor, omdat dit Intense en geladen zijn van een nim-
mer aflatende spanning, die het
leven deze dingen tevoorschijn
brengt, iets waar het gewone, al
ledaagse bestaan lang niet altijd
ln slaagt. En over dit alles ver
telt ons Ernie Pyle.
We zijn in dit boek over de be
levenissen der Amerikaanse troe
pen ln Noord-Afrtka wel heel ver
verwijderd van opgeblazen heiden
dom, van alle onrechte romantiek,
waaraan een vorige eeuw zich te
buiten ging, als ze oorlogstafere
len beschreef. Maar, heeft Ernie
Pyle alle valse pathos over boord
geworpen, dan heeft hij er Iets
heel belangrijks voor ln de plaats
gezet: de werkelijkheidszin.
Met een diep ingeworteld gevoel
voor de realiteit benadert hij men
sen en toestanden, waarmee hij ln
aanraking komt; en weet dan ook
die toestanden en mensen in een
eenvoudige, nuchter-zakelijke taal
voor onze ogen te schilderen, zó
dat er lets van medeleven, van
sympathie, van bewondering ln
ons gaat groeien voor deze Ameri
kaanse jongens, die daar niets
meer dan hun plicht, maar ook
niets minder dan dat, gingen doen.
De schrijver moet wel heel veel
om deze meDsen gegeven hebben,
dat zijn relaas, zonder de minste
leven in zijn momenten van grote
intensiviteit bezit. Al is het dan
waar, dat elke literaire opzette
lijkheid aan dit boek volkomen
vreemd ls, toch is het een eenheid,
een gaaf geheel geworden, niet al
leen door de chronologische inde
ling, die het volgt, maar ook om
dat het hoofdthema nergens uit
het oog werd verloren: „Zó was
de mens". Dat wordt dan ook ln
bijna oneindige, maar virtuose
verscheidenheid herhaald.
De vertaling laat o.l. hier en
daar wel wat te wensen over, Iets
meer nauwkeurigheid had storen
de fouten als b.v. op blz. 23, 39,
256 vermeden. Behalve hoger ge
noemde bedenking hebben we nog
een bezwaar tegen dit anders
voortreffelijk boek. Geen ogenblik
blijft de schrijver stilstaan bij de
vraag, welke rol het geestelijk le
ven in dit soldatenbestaan innam.
Betekende het iets voor deze Ame
rikaanse jongens Een enkele
aanwijzing, zoals het constateren
van verhoogd bezoek aan de kerk
diensten, als het gevaar toeneemt
ls niet voldoende. We mochten-
toch ook wel weten hoe de mens
was in zyn verhouding tot God.
