sanatogeh
skws
<iet'pseudo-goddelijk Roofdier.
De tirannie van de totalitaire staat.
Cijfers over de Hervormde Kerk.
BINNENLANDS
.7QURNAAL
Critiek van Wallace en
Sowjetmaatregelen.
Mensen
met
een
eeuwige
jeugd!
Saiiapfrin bant pijnen nit!
De „verworpenen"
Ernstig vliegtuig
ongeval op Tjilitan.
Benesj voor Veilig
heidsraad
De Palmezel te
Middelburg.
Landbouwhuishoudonderwijs voor
ziet in behoefte»
Industrie op Tholen nood'
zakelijk.
Communisme, nationaal-socialisme en fascisme verschillen theo
retisch aanmerkelijk, doch practlsch ontlopen zij elkaar niet veel.
Zodra deze bewegingen zich van de staatsmacht hebben meester
gemaakt, schakelen zij de dragers van een andere mening uit en
regelen totalitair het openbare leven. Of men nu leeft in een fas
cistische. nationaal-soctalistische of communistische staat, het geeft
weinig verschil. Alle drie systemen trachten. nationaal0 autarkisch
en despotisch de sociaal-economische problemen op te lossen. Zy
monden alle drie onvermijdelijk uit in de totalitaire staat, waarin
de persoonlijke vrijheid bijna geheel door de staatsmoloch wordt
verslonden.
Aldus in de „Maasbode" dr A. en macht van de oude God. Daar-
v. d. Wey, die wegens zijn felle om vijandschap op lev^n en dood
bestrijding van het nationaal-soci
alisme gedlirende de oorlog in Bu-
ehenwald en andere kampen werd
vastgehouden.
Hij vervolgt dan:
En wie scherp toekijkt ontdekt
ln de moderne totalitaire staat
een usurpatie van g o d d e 1 ij k e
macht en bevoegdheden. In het
Christelijk tijdperk heet God de
bronaar en bestemming van het
leven. Gods verordeningen hebben
kracht van wet in alle geledingen
van mens en maatschappij. God is
immers „de Weg. de Waarheid en
het Leven".
Echter heeft, om met Nletsche
te spreken, de moderne mens God
„vermoord". Zonder God of goden
kan echter een mens niet leven.
Verwerpt de mens de goede God, i ben. Dit is enkel mogelijk, indien
tussen een Kerk. die zich op het
mandaat van de oude God beroept,
en dit pseudo-goddelijk gedrocht.
De waarheid van die Kerk. haar
Instellingen en heilsleer, haar be
moeiing en aanspraak op .het jon
ge geslacht (de wereld van mor
gen) moeten grondig worden ver
nietigd. De totalitaire staat, de
..weltprasente Gofct" duldt geen
hoge Wezen boven zich. Dit is het
laatste bedrijf van de ontgoddelij-
king van mens en maatschappij!
Is er dan geen massaal verzet
mogelijk tegen de rooftocht van levensgoederen kunnen ruilen. Als
dit monster? Massaal en krachtig tegenprestatie voor deze „wei-
verweer raag men enkel verwach
ten als de massa deze afgod
verafschuwt, zijn gratie veracht
en geen deel met hem wil heb-
en blatende kudde, blatend naar
eten en een kooi. Uit de schaap
stal Gods gezworven, zonder le
vendmakend voedsel spitst deze
kudde haar oor naar de roepstem
van een belhamel. Deze pseu-
do-goddelijke bei hamel blijkt met
een de nieuwe herder te zijn, de
totalitaire staatsmacht. Een ware
herder is hij wel niet. want hij
scheert de schapen en melkt ze
uit voor eigen uitbundig; welvaren.
Onproductieve, zieke en resistente
schapen slacht hij af. maar de
rest belooft hij toch grazige wei
den en een veilige kooi. de totali
taire staat
De massamens leeft bij de gra
tie vau de almachtige staat en by
het welbehagen der partij. De per
soonlijke materiële basis voor
geestelyke vryheid is hein ont
nomen en daarom kan hij als be
zitloos mens zo moeilyk „neen'
zeggen op de aanspraken van het
staatsmouster. Deze ondraaglyke
voogdij laten de meesten zich ech
ter gaarne welgevallen, indien zy
voor hun volgzaamheid de nodige
dan zal hij de slaaf worden van
een tirannieke en wrede afgod.
Nu schept de afvallige mens ve
le goden, maar één afgod werpt
zich als hoofdgod op en dat ls de
moderne staat! Deze ontpopt zich
als een pseudo-goddelijk roofdier.
Hij neemt schijnbaar de rol van
de werkelijke God over, dwingt al
len op zijn weg, de énige. Hij
schept de waarheid naar eigen be
lang en willekeur en neemt sou
ver eln het recht over het leven!
Met huid en haar wordt de
mens overgeleverd aan deze Mo
loch. Wie zich verzet tegen zijn
omklemming' drukt hij dood. Wie
zich als slaaf deze onmenselijke
omarming laat welgevallen, ver
mag inderdaad zijn leven te ber
gen hier, maar enkel als kudde
dier. Over (maatschappelijk) zijn
en niet-zijn beslist dit ondier,
want het beheerst volkomen de
bronnen van het bestaan. Zijn ge
nade en gratie zijn voorwaarden
voor werk en levensonderhoud. De
sterke persoonlijkheid, de singu
liere, kan wel worstelen en zich
niet gelijk laten schakelen, maar
de strrjd ls te ongelijk: het mach
tige roofdier worgt eenmaal zijn
tegen spartelende prooi.
Deze pseudo-god bakent de
grote en enige weg door het leven
af want de andere wegen ver
klaart het verboden en gesloten.
Deze god openbaart een nieuwe
levensleer, waaraan gij trouw
moet zweren^ zijn waarheid, de
waarheid. Buiten deze waarheid
durven leven betekent onheil en
verdoeming. Immers over heil en
onheil, over dood en leven beslist
vdeze souvereine nieuwe god.'Niets
haat dit pseudo-goddelijke mon
de massa bewust en hecht zich
verbonden voelt met de ware Heer
der wereld, God. Maar de massa
werd van die God vervreemd om
heel wat redenen. Toen werd de
massa stuurloos, een zwervende
daad" van het monster, eist het
van de massa een natuurlijke ga
rantie in de vorm van een ver
plichte arbeid, maar ook een
„overeenkomstige soepelheid en
kneedbaarheid, die practisch op
dressuur neerkomt". Het psendo-
goddelyke monster biedt aan de
verleide massa het aardse para-
dys: „Dit alles zal ik u geven, als
ge neervalt en mij aanbidt"!
Nog altijd predikantennood.
(Van onze Utrechtse correspondent.j
Het* gebrek aan predikanten is I vormde kerk was „volgeboekt",
ln Nederland nog steeds zeer daar ongeveer tachtig gemeenten
•groot. Vrijwel iedere kerkgemeen- te klein zijn om een predikant te
schap komt hopen voorgangers te kunen beroepen. Vooral in de Zul-
kort. En hoewel er een lichte ver- delijke provincies worden dergelij-
beterlng te bespeuren valt, kan i ke miniatuurgemeenten aange-
men amper van een opgaande lijn troffen.
spreken. De predikantennood blijft
ongeveer gelijk.
Wij bepalen ons nu tot de groot
ste kerk der reformatie in Neder
land, de Hervormde. Hoewel deze
kerk er procentsgewijs beter voor
staat dan de Gereformeerde Ker
ken, is de nood hier ongetwijfeld
het grootst. Sterker dan bij welke
kerkformatle ook, geldt het voor
de Hervormde gemeenten, dat het
geestelijk welvaren ener plaatse
lijke kerk veelal staat of valt
met het al dan niet aanwezig zijn
van een dominé. Langdurige va
catures zijn voor sommige dorpen
funest; de geschiedenis heeft dit
wel geleerd en hedentendage kan
men gemeenten aanwijzen, die fei
telijk alleen nog op papier be
staan. De enkele tientallen admi
nistratief tot de kerk behorende
leden bezoeken zelden of nooit de
spaarzamelijk belegde godsdienst
oefeningen. In de regel is een zeer
lang herderloos tijdperk (hele ge
ster zozeer als sporen van invloed I slachten hebben de pastorie onbe
woond gekend) oorzaak van dit
verval.
De tegenwoordige situatie.
Op 1 November 1946 telde de
Hervormde kerk 1833 predikants
plaatsen; hiervan w waren er 440
Vermoedelijk door kortsluiting
ontstond brand In een vracht
auto, gestald in de garage van
een oliehandel te Drachten. In
een ommezien stond heel het
grote garage-complex in lichter
laaie, terwijl tal van ontploffin
gen zich lieten horen. Hoewel de
brandweer- met groot materiaal
was uitgerukt en met zeven stra
len het vuur bestookte, kon men
niet voorkomen, dat de garages
uitbranden en dat een zestal
auto-chassis door het vuur ver
nield werden.
Een militair, die onder toe
zicht van een militair-chauffeur
zijn eerste onderricht kreeg in
autorijden, veroorzaakte Dins
dagmiddag hij de eerste 100 m.,
welke hij met een militaire
vrachtauto reed, te Almelo een
ernstig verkeersongeval. Hjj
maakte bij een kruispunt een
loutieve bocht en reed de op een
motorrijwiel uiterst rechts van
de weg rijdende wijkverpleegster
de 25-jarige mej. W. Nijhof uit
Vriezenveen, omver. Zij werd
met een schedelbasisfractuur in
zorgwekkende toestand naar het
Diaconessenhuis te Almelo ver
voerd, waar zij aan de bekomen
verwondingen bezweken is.
In 1942 werden 72 candldaten
toegelaten. In 1947 toen de nood
zoveel groter was 55. Op t ogen
blik tellen de rijksuniversiteiten
van Leiden. Groningen en Utrecht
en de stedelijke unlversietit van
Amsterdam bij elkaar 581 studen
ten ln de theologie. Het merendeel
hiervan studeert te Utrecht. Dit
grote getal mag niet te hoge ver
wachtingen wekken- er bevinden
zich vele tientallen predikanten
onder, die zich voor de doctoraal
studie hebben opgegeven. Voorts
zijn er 54 vrouwelijke studenten
bij, welke ln de Hervormde kerk
(nog) geen ambt kunnen aanvaar
den en een aantal studenten, die
predikant bij een andere kerk wil
len worden.
De specialisten.
Naast de 1873 gewone predi-
kantsplaatsen; kent de Hervorm
de kerk nog bijzondere en buiten
gewone predikantsplaatsen alsme
de plaatsen, die aan een classis
of aan de kerk in 't algemeen ge
bonden zijn. Ongeveer dertig bij
zondere predikantsplaatsen vallen
onder een dorps- of stadsgemeen
te. Dan zijn er veel predikanten
die als voorganger van een evan
gelisatievereniging of van een
Henry Wallace, eandidaat voor
het presidentschap van de derde
partij, heeft het congres verzocht
„de oorlogshysterie, die op het
Ogenblik in de V. S. heerst" te
bedwingen. „Deze hysterie wordt
gevoed door de militaristen, de
leden van de kartels en de re
geling van president Truman",
aldus Wallace.
Wallace oefende critiek op de
verenigde congreszitting, die
Truman voor heden bijeengeroe
pen heeft, en verklaart, dat er
geen enkel bewijs is, dat ook
maar enig land de V. S. met
agressie bedreigt en de nationale
veiligheid in gevaar brengt.
„Toch handelen president Tru
man en zijn kabinet alsof de oor
log op handen is", aldus Wallace.
Wanneer men echter in aan
merking neemt wat de Berlijnse
correspondent van de „Times"
schrijft, zou het wel eens kun
nen dat Wallace ongelijk heeft.
De correspondent schrijft n.l.,
dat volgens vertrouwenswaardige
berichten de Sowjet-Russen, wier
gezin te Berlijn verblijf houdt,
vrouw en kinderen naar de Sow-
jet-Unie moeten doen terugkeren.
Deze maatregel, die tot de ge
hele Sowjet-Russische bezettings
zone zou worden uitgebreid, zou
onlangs met meer spoed uitge
voerd zijn en in Mei tot een eind
moeten komen.
vacant. Om de situatie na eenkerkhoudende afdeling der vrij-
kleine anderhalf jaar duidelijk te zinnige Hervormden of van de
kunnen overzien, hebben we het Protestantenbond dienst doen.
aantal vacatures vastgesteld naar Tenslotte hebben zestig predlkan-
de toestand van 12 Maart. Niet
meegerekend zijn de plaatsen (on
der de vacante gemeenten) wier
predikant een roeping naaT elders
aanvaardde, maar nog niet ver
trokken is, of van welker predi
kant bekend werd, dat hij zeer
binenkort met emeritaat zal gaan.
ten een werkkring als geestelijk
verzorger van leger en vloot of als
predikant in interneringskampen.
Van de ongeveer 550 emeriti-pre
dikanten doen er 125 als profes
sor, als hulpprediker of als voor;
ganger dienst. Reeds een dozijn
zendeling-leraars heeft zijn intre-
Op een getal van 1873 predlkants- de als dominé in de Hervormde
plaatsen treffen we dan 427 vaca
tures aan. Zeeland telt 111 predi
kantsplaatsen met 24 vacatures.
Er valt dus sinds 1 November
1946 een kleine verbetering te
constateren. Weliswaar daalde het
aantal vacatures in geringe mate
doch daar staat een flinke ver
meerdering van predikantsplaat-
*sen tegenover. Vooral in de grote
steden was de uitbreiding belang
rijk het laatste jaar.
Niettemin ls het aantal vaca
tures schrikbarend. -Dit valt sterk
op wanneer men de cijfers van
1942 en 1943 eens voor de dag
haalt. Op 1 Januari 1942 waren er
187 vacante predikantsplaatsen,
een jaar later slechts 183. Het
ging toen de goede kant op; nog
honderd candldaten en de Her-
kerk gedaan.
Onder al de Hervormde predi
kanten dragen slechts 63 de doc
torstitel; tien voeren de meester
titel en één ls ingenieur.
Koker 25 tabletten 40 ct. In welvoorziene Apoth. en Drogisterijen.
MBMHWMMawwHWC»*..', i i ui —pk»
(Ingez. Med.)
Feuilleton.
door H. KING-MANC
ieder een gelijke portie heeft
Met tegenzin bekijkt Jochem het
brouwsel. Maar de honger is te
groot. Dus tast hij toe. De an
der heeft de handen, voorzover
dat mogelijk is, bij elkaar op de
40) o-- manier van vouwen. Er zit niet
anders op dan met de hand te
Die twee vertrekken; de deur eten.
wordt weer dichtgesmeten. Ze De smaak valt mee. Zij komen
hebben meer te doen. Wanneer na enige tijd gegeten te hebben,
alle pas aangekomen slaven op tot de conclusie, dat het geheel
diezelfde wijze zijn toegetakeld, is samengesteld uit -wortelen,
kunnen zij aan het werk worden abrikozen, oranje-appelen en ci-
gezet. Deze dag zal er niets of troenen.
weinig van komen Allereerst „Als we dit altijd krijgen, zuï-
dient er voor gezorgd te wor- len onze banden te nauw wor
den de „beestjes" zijn te den", zegt Jochem sarcastisch.'
duur geweest, denkt Jochem iro- „Of anders zijn we over een
nisch dat alle slaven zó ver- paar weken vel over been",
zekerd zijn, dat ontvluchten j meent zijn lotgenoot,
eenvoudig is uitgesloten. Als de etenstrog is weggehaald,
„Daar staan we nou", zegt hij. zijn ze weer aan zichzelf over-
Of zullen we gaan liggen?" I gelaten. Tergend langzaam krui-
Zonder te antwoorden vlijt de pen de uren voorbij. Ze begrij-
arider zich neer. Dan liggen ze.pen eindelijk, dat zij deze avond
Het schijnt, dat zijn landgenootniet meer lastig gevallen zullen
diep onder de indruk is van de worden.
behandeling, die hen wordt aan- De nacht breekt aan, het ge-
gedaan. De tranen staan hem in fladder en gegons van de insec-
rte ogen. Jochem heeft geen trek
in spreken. Anders zou hij ge
vraagd hebben, wat er nu is
overgebleven van de vrome
praatjes van zoeven.
Tegen de avond komt de deur
v eer even open. In een ijzeren
bak wordt hun eten neergezet.
Hoe ze hebben te eten wordt
niet meegedeeld. Er zijn geen
voorwerpen verder, zodat er
mets anders op zit dan het eten,
dat door elkaar gestampt is, met
de vinger in tweeën'te delen en kenbaar maakt.
ten neemt toe. jochem vraagt
zich af, of die diertjes nooit rust
nodig hebben. Slapen is eenvou
dig een onmogelijkheid. Ze ste
ken als bijen. En in de hut hangt
een ondragelijke warmte.
De jonge Duitser schijnt zijn
lot geduldig te dragen. Hij
klaagt en zucht niet, ligt alleen
te staren. Soms dommelt hij even
m, maar schrikt dan weer wak
ker, als een of ander insect zijn
aanwezigheid' al te duidelijk
Frans-Turkse
vriendschap
De Franse minister van Buiten
landse Zaken George Bldault en
zijn Turkse ambtgenoot Nedjmed-
dln Sadak, die aan het hoofd staat
van de Turkse delegatie ter 16-
landenconferentle, hebben te Pa
rijs opnieuw de verzekering gege
ven van de Frans-Turkse vriend
schap.
Volgens een communique van
het Franse ministerie van Buiten
land.se Zaken hebben beide minis
ters hun zienswijze uitgewisseld
over de betrekkingen tussen de
belde landen en de gemeenschap
pelijke vraagstukken en uitdruk
king gegeven aan hun eensgezind
heid over de bestudeerde kwesties.
Het wordt Jochem te machtig.
Hij begint te razeil en te vloe
ken.
„Smeerlappen zijn het. Ze stel
len ons gelijk met een beest.
Zijn we nog mensen of niet?
Als ik toch de kans krijg., al
zou ik er zelf bij dood gaan. Zég
nou eens wat, man! 'tls om er
krankzinnig bij te worden!"
„Hoe kun je Hem vloeken en
legen Hem opstaan, aan Wien
je alles, zelfs je leven, te dan
ken hebt", merkt de jongeling
met zachte stem op.
„Ach, praat daar niet van.
Geloof je nu werkelijk, dat God
ons dit lot toezendt? Is Hij dan
zo onmeedogend, om toe te
staan, dat wij ons leven verder
ris slaven moeten doorbrengen,
in ketenen geklonken? En die
vent, die dikke Turluj baadt
zich in weelde en verkneutert
zich in ons ongeluk. Noem je dat
soms rechtvaardig? Wat hebben
wij gedaan, om dit lot te krij
gen?"
„Onze eigenaar is een mens,
net als wij, makker. Eenmaal,
als de dag aller dagen komt, zal
hij zich moeten verantwoorden
voor zijn daden, evenals jij en ik.
Dan zal hij rechtvaardig wor
den geoordeeld. Want God is
rechtvaardig, geloof het, man.
Ik heb de idee, dat je daarvan
méér weet, is het niet? Ben jij
niet godsdienstig opgevoed in de
ouderlijke woning?"
Jochem wil een bars antwoord
geven. Maar dan opeens, alsof
een of ander beter gevoel hem
dit belet, zegt hjj alleen: „Wat
Jachtvliegtuig bij start op
buldozer gevlogen.
Gisterochtend verongelukte op
het militaire vliegveld Tjilitan
bij Batavia een jachtvliegtuig,
waarbjj de bestuurder levensge
vaarlijk verwoud werd.
Omstreeks 10 uur startte een
formatie, waarvan een P 40
jachtvliegtuig aan het einde van
de baan met het rechterwiel, dat
nog niet geheel was ingetrokken
in botsing kwam met een trac
tor, welke gebruikt werd voor
werkzaamheden op het veld. Het
toestel zwaaide hierop weg en
raakte de buldozer, waarop het
vliegtuig in brand vloog. De be
stuurder, de vliegerwaarnemer
V. slaagde .er in uit het toestel
te komen, hoewel zijn kleren
brandden en werd in levensge
vaarlijke toestand naar het mili
taire hospitaal vervoerd.
o
Engelse dank aan
Nederland.
Heftige critiek van
ex-koning Michaël op
Sowjet-llnie.
Ex-koning Michaël van Roe
menië heeft te New-York zijn tot
nu toe krachtigste kritiek op de
Sowjet-Unie geuit
Onze machtige buur, met wie
wij samen hoopten te werken,
heeft het nodig geoordeeld onze
patriotten gevangen te zetten,
onze verkiezingen te vervalsen en
door bedrog en terreur Roeme
nië instellingen op te dringen, die
geheel vreemd zijn aan zijn tra
dities, aldus Michaël. Wij hopen,
dat onze landgenoten onder lei
ding van de Westerse beschaving
hun geloof en individuele vrijheid
herkrijgen en ons land zijn onaf
hankelijkheid.
Een bedrag van 106.466 pond
sterling, d.l. ongeveer f 1.100.000, de Tsjechoslowaakse kwestie zoals
Een commentator van de Ame
rlkaanse National Broadcasting
Company heeft gesuggereerd, dat
president Benesj wellicht zal wor
den uitgenodigd om te getuigen
indien de Veiligheidsraad besluit
is ten bate van het Engels land
bouw noodfonds verkregen uit de
veilingen der geschenkzending
vaarzen, die de Nederlandse rege
ring Engeland einde 1947 aanbood
wegens de enorme schade door de
strenge winter 1946/47 en de
rampspoedige overstromingen aan
de Britse veestapel toegebracht.
De Engelse minister van land
bouw en visserij heeft daarvoor
thans de dank aan de Nederlandse
regering overgebracht.
voorgesteld door Chili, op zijn
agenda te plaatsen. Volgens de
commentator is men ln kringen
van de V.N. van mening, dat pre
sident Benesj de enige mogelijke
getuige is, die een volledig verslag
zou kunnen uitbrengen over de
jongste gebeurtenissen in Tsjecho-
Slowakije. De commentator ver
klaart, dat Trygve Lie, secretaris
generaal der V.N., bevoegd ls pre
sident Benesj uit te nodigen, in
dien hij liet noodzakelijk acht.
A.s. Zondag is het Palmzon
dag. Dan wordt herdacht, dat
i Jezus zijn intocht deed te Je- men er het eerst voor in aan-
T evenslustig en vitaal, vol
werklust en geest den
gansen langen dag maar ook
s avonds in huiselijke kring
nog prettig en onderhoudend.
Dat is het soort dat met Sana-
togen gemaakt wordt! Waar
om nog langer neergeploft,
na tafel - In Uw zetel en
lusteloos om te hangen,
tot niets meer in staat, omdat
„alles en iedereen U te vee! is?
Neem Sanatogen en wordt
voor Uw omgeving weer de
oude. ópgeWekte kameraad
van weleer.
Hef tc:wvnt%rkai*d rocdiei.
ruzalem, door het volk met pal
men toegejuicht. Reeds vroeg
werd deze gebeurtenis door de
Iloomse kerk uitgebeeld.
Van uit de kerk werd een
processie gehóuden door de stad,
waarbij Jezus zittende op een
ezel natuurlijk de hoofdpersoon
v/as. Hij mocht toen echter niet
door een mensch voorgesteld
worden, daarvoor was zijn per-
soon te heilig. De Roomse kerk
denkt daar nu anders over. De
passiespelen te Tegelen en te
Oberammergau bewijzen het. Je
zus werd voorgesteld door een
houten beeld, zelfs het rijdier,
de ezel, moest van hout zijn.
Te Middelburg werd in de
Westmonsterkerk op de Grote
Markt (in 1576 afgebroken)
„het beeld van onzen Heer op
den ezel" bewaard. Het dier
stond op een houten bord, waar
onder rollen waren om voortge
trokken te worden.
den. Het voorttrekken van de
Palmezel mocht niet door de
eersten de besten, geschieden.
Integendeel, 't waren de nota
belen der stad. Alleen zij, die
een pelgrimstocht naar 't Heili
ge Land hadden gedaan, kwa
merking. Zij heetten Jeruza-
lemsvaarders en vormden samen
een broederschap.
Achter het stomme dier volg
den twaalf oude mannen, die de
twaalf apostelen moesten voor
stellen. Mogelijlf behoorden nog
meer personen tot de processie,
daar het juichende volk ook
moest worden uitgebeeld.
Aiji de Palmprocessie was
afgelopen, werden de ridders van
Jeruzalem op stadskosten op een
maaltijd onthaald in het Min
derbroederklooster, dat onge
veer op de plaats stond, waar de
botermarkt was.
De beeldenstorm in Aug. 1566
heeft het beeld van' Jezus ver
brijzeld, dat van het stomme
dier bleef verschoond. In het
aartsbisschoppelijk museum te
Utrecht is nog een palmezel te
zien.
Ook in andere grote steden in
ons land en in het buitenland
werd de palmprocessie gehou-
Op elke Palmzondag werd het
beeld, met een prachtig kleed j den. De Vlamingen noemden de
(Ingez. Med.) omhangen, door de stad gere- Palmzondag het Ezelsfeest.
Koek ea gard.
De Raad. van beroep inzake
de perszuivering heeft een merk
waardige uitspraak gedaan.
De overwegingen van een vrij
sprekend vonnis kimmen hierop
neer, dat de uitgevers en redac
teuren van dagbladen die zich
aoor de Duitsers lieten inscha
kelen en rustig bleven verschij
nen ook al moesten zij daardoor
min of meer de ideologieën van
dc, vijand begunstigen, het bij
hel rechte eind hadden, terwijl
zij die weigerden dit te doen, in
hun taak tegenover personeel en
lezers tekort schoten.
Dat komt dus hierop neer, dat
uitgevers en redacteuren die
vanwege hun weigering met ge
vangenis of concentratiekamp
kennis maakten, in staat van be
schuldiging gesteld dienen te
worden, terwijl de trouwe mof
fenknechten een eervolle ver
melding verdienen.
„Trouw" en „Maasbode" heb
ben deze uitspraak scherp gecri-
tiseerd.
Ten onrechte natuurlijk. Het
gebeurde van de laatste jaren
had hen kunnen leren, dat colla
borateurs in lal van gevallen de
koek krijgen in tegenstelling
met hen die trouw hun vader
landse plicht vervulden en die
desivege met de gard worden
afgescheept.
Weerzinwekkend.
De vertoning van de baar van
Jan Masaryk, zegt de „Maas
bode" heeft terecht alom wal
ging gewekt.
Gottwald hield daar een speech,
cue een hoon was voor de over
ledene en voor diens nabestaan
den. Gottwald gaf een caricatuur
van de gevoelens van Masaryk
en van diens woord: Wij zullen
bij het volk blijvenHet was
een gruwelijke vertoning in het
aanschijn van de dood.
Nog weerzinwekkender was zo
mogelijk de door en door valse
sentimentaliteit, waarin Gott
wald tenslotte verviel: „Jan,
beste Jan...." Bah! Maar hij
kon het schreiende volk niet be
driegen; diens aangrijpende
droefheid, waaraan het de vrije
teugel gaf was echt.
Figuren als Gottwald en Anna
Pauker, waaraan geen grein
vrouwelijkheid meer is, marke
ren de ondergang der bescha
ving.
Ook de boerin behoort opgeleid te worden,
(Van onze speciale verslaggever.)
De Christelijke Boeren- en'Tuindersbond in Nederland heeft een
conferentie gewijd aan het landbouwhuishoudonderwijs, dat op het
platteland al meer ingang vindt. Op „Birkhoven" bij Amersfoort
waren verschillende leerkrachten uit deze tak van onderwijs bijeen
gekomen om daar met afgevaardigden van de C.B.T.B., van de
Clir. Landarbeldersbond en van enkele overheidsorganen van ge
dachten te wisselen.
Mr. W. R1 p secretaris van de school opengesteld. Thans vinden
C.B.T.B., die de conferentie leid- we de scholen tot in Brabant toe.
de, gaf in zjjn openingswoord een Alleen Zeeland komt achteraan,
overzicht van de ontwikkeling van I Men hoopt echter binnen afzien-
het landbouwhuishoudonderwijs
hier te lande. Er zijn momenteel
96 onderwijsinrichtingen op dit
gebied, te weten 50 neutrale, 30
Roomse en 16 Christelijke. De
laatste gToep, die dus ver ln de
minderheid ls, heeft vooral in de
Noordelijke provincies en ln Gel
derland scholen.
In de laatste jaren werden di
verse scholen geopend. Wat dat
betreft valt er een verblijdende
vooruitgang te bespeuren. Toen de
C.B.T.B. In 1922 een onderzoek
naar de wenselijkheid van Chris
telijk landbouwhuishoudonderwijs
instelde, bleek men er ln Zeeland
niet voor te voelen, ln Groningen
toonde men weinig belangstelling,
Friesland wist niet hoe te begin
nen, Drente meende dat er toch
geen leerlingen kwamen, maar
Gelderland was niet zo somber.
Weldra werd te Aalten de eerste
Christelijke landbouwhulshoud-
doet dat er nu toe? In onze jeugd
leren we wel meer, dat later
humbug blijkt te zijn."
„Maar het dienen van God is
geen humbug. Dat is levende
werkelijkheid. Wie dat doet
v/ordt getroost, ook in het ergste
lot, dat hem treffen kan. Maar
ik weet nu genoeg. Je hebt, net
als ik, het voorrecht gehad,
vrome ouders te hebben, of ver
gis ik mij?"
„Neen, dat is geen vergissing.
Mijn ouders zijn Christenen, als
ze nog leven. Ik was in Liegnitz
ook een getrouw bezoeker van
de kerk. Maar ik doe er niet
meer aan. Ik heb genoeg beleefd
in die korte tijd. Bidden helpt
niet."
„Dat is een' schromelijke ver
gissing. Het je wel gebeden
sinds je de ouderlijke woning
verliet?"
„Neen, niet meer. Ik kan al
leen maar vloeken tegenwoor
dig. En dat ligt voor de hand.
Je moet geen gevoel hebben of
met het leven hebben afgere
kend, om een houding te kunnen
aannemen, als jij doet."
bare tijd te Sint Laurens op Wal
cheren zulk een school te kunnen
beginnen.
Principiële fundering nodig.
Dat er zo weinig Cchristelijke
scholen op dit gebied zijn weet mt
Rlp aan de geringe belangstelling
ln Christelijke kringen voor deze
soort van onderwijs. Gelukkig valt
er een kentering waar te nemen.
Men ziet in, dat ook de aanstaan
de boerin opgeleid behoort te wor
den voor haar toekomstige taak.
Een bezwarende omstandigheid
was voorts het gebrek aan Chris
telijke leerkrachten maar ook
daarin komt verbetering. Naast
de Chrlstine-Hermlneschool te
Zetten zullen waarschijnlijk één of
meer opleidingsscholen worden
gevestigd. Met dankbaarheid
maakte mr Rlp gewag van het
feit, dat thans de mogelijkheid ge
schapen is om enige leraressen
voor een gedeelte als landbouw-
hulshoudconsulenten werkzaam te
doen zijn.
Vraagt men waarom ook het
landbouwhuishoudonderwijs een
Christelijke fundering behoeft,
dan aldus mr Rlp mag Ik
verwijzen naar de motleven die
gelden voor de oprichting en in
standhouding van Christelijk lager
onderwijs. Die motleven gelden
evenzeer op dit terrein. Daarom
wil de C.B.T.B. de propagering
van het Christelijk landbouwhuis
houdonderwijs met kracht ter
hand nemen.
Boerin belangrijke figuur.
.Opvoeding door het landbouw
huishoudonderwijs". Over dit on
derwerp handelde prof. dr J. W a-
terink, hoogleraar aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam. Wie
opvoeding wil, zo begon hij. moet
daarmede een doel hebbeb. Dat
wordt nog te weinig beseft. Het
gaat er niet alleen om Iets bij te
brengen maar ook om opvoedend
te werken. t
Nu ls de vrouw op de boerderij
nog een zeer belangrijke figuur.
Men zegt wel eens, dat de vrouw
daar binnenshuis de baas ls en de
man buitenshuis. Een goede boer
in leeft sterk mee met de bezig
heden van haar man. Een goede
boer zal b.v. nimmer een koe ver
kopen zonder zijn vrouw er in te
kennen. Dit medeleven mist men
ln de stad; daar weten een massa
vrouwen niet precies wat eigenlijk
precies de bezigheden van de man
zijn.
Aangezien de hoer tegenwoor-
Ingez. Med.) $ig meer moet weten dan een hal
ve eeuw geleden, dient ook de
(Wordt vervolgd.)
boerin haar kennis te vermeerde
ren. Willen de boer en de boerin
niet uit elkaar groeien wat het
landbouwleven betreft dan moeten
zij ln sociaal en economlseh op
zicht samen kunnen spreken. An
ders wordt de Innerlijke structuur
van het boerengezin verbroken. Er
zijn te dien opzichte concrete pro
blemen, die bij liet landbouwhuis
houdonderwijs ter sprake behoren
te komen. Met zal er moeten zoe
ken naar een methode waardoor
het kweken van het degelijkheids
element, de boerenstand eigen, op
de voorgrond komt te staan. De
landbouwhulshoudschool houde
zich aan de mentaliteit van de
boerenstand en make van de boe
renmeisjes geen jongedames met
stads'allures. Het is nodig dat men
begrijpt wat de culturele zin van
de boerenstand ls.
God gaf iedere volksgroep een
elpen roeping. Maar het moderne
leven wil-egaliseren. De eigen zin,
het eigen type. de eigen betekenis
van elke volksgroep verdwijnt.
Ten bewijze hiervan noemde prof.
Waterink de spaarzamer voorko
mende klederdracht van het plat
teland. Naast andere oorzaken als
textlelschaarste e.d. kan men zeg
gen, dat de schaamte om zich te
presenteren als vertegenwoordiger
van een typische volksgroep hier
een rol speelt.
Met klem pleitte prof. Waterink
voor het ongerept bewaren van de
boerenstand, welke hij met de
middenstand het cement van ons
maatschappelijk leven noemde.
Dit moet bij het geven van land
bouwhuishoudonderwijs voorop
staan. En dat 'dit niet uitsluitend
de boer maar evenzeer de land
arbeider aangaat, spreekt vanzelf.
Stijlbloempjes.
Een examinator van het on
der staatstoezicht door de cen
trale politle-organlsaties ge
houden examens voor het poli-
tlediploma, bracht verslag uit
van het ln 1947 door de candl
daten gemaakte schriftelijke
werk.
In de opstellen, rapporten en
processen-verbaal, trof hij o.a.
de volgende stijlbloempjes aan.
In een opstel over sport: „De
onderhoud van treinen (bedoeld
wordt terreinen) en het aan-
chaven van materieel kosten
veel geld".
Uit de rapporten: „Ik zag
een rode vlag en een brug
wachter met zijn armen zwaai
en".
Uit de processen-verbaal
„De lnbeslaggenomen revolver
heb lk ter beschikking gesteld
van de heer hoofdcommissaris
van politie, alhier en deze be
hoorlijk gewaarmerkt en ver
zegeld gedeponeerd ter grif
fie".
Nog 55.000 mijnwerkers ln
West-Pensylvania hebben zich
aangesloten bjj de reeds 210.000
in staking gegane arbeiders van
de vetkoolmijnen.
18 geestelijken van de Duitse
Evangelische kerk zijn vrijwillig
in Franse krijgsgevangenschap
gegaan om de Duitse krijgsge
vangenen in Frankrijk geestelijke
bijstand te verlenen.
Het eiland Tholen is van ouds
her een landbouwstreek, bekend
om zijn beste cultuurgrond, waar
het voor de landbouwbevolking
goed wonen en werken is.
En Tholen zal het ook in do
toekomst hoofdzakelijk van do
landbouw moeten hebben.
Er doet zich echter op dit eiland
een probleem voor, dat tot be
zorgdheid aanleiding geeft en dat
tot een oplossing zal moeten wor
den gebracht, wil d£ welvaart van
een deel der bevolking blijven be
staan.
Op Tholen heerst n.l. in niet ge
ringe mate werkloosheid onder do
landarbeiders, vooral in de winter
periode. Van ongeveer November
tot Maart zijn velen niet in het
productieproces opgenomen en z|J
komen uiteindelijk ten laste van
de gemeenschap.
N.u de mechanisatie van do
landbouw steeds meer doorzet,
laat het zich aanzien, dat spoedig
ook In de drukke periode van het
jaar er een niet gering overschot
van landarbeiders zal zijn.
Door de teelt van arbeidsinten
sieve gewassen ls het gelukt het
aantal zonder werk zijnde per-
sonen te verminderen van normaal
ca. 750 tot ongeveer 500, doch
men zal begrijpen dat dit tenslot
te geen oplossing kan brengen.
Het is daarom nodig, dat men
voor Tholen komt tot de stich
ting van enkele kleine industrleën£
waarin deze mensen hun brood
kunen verdienen.
Dit zullen slechts kleine indu
strieën moeten zijn (zeker met
niet meer dan 40 a 50 man per
soneel).
Er zal, wil het hiertoe komen,
veel weerstand moeten worden
overwonnen, maar o.i. is er geen
ander middel, dat behalve van be
tekenis voor de productie in het
algemeen ook van belang is voor
de betrokkenen.
o
Financiële regelingen
wederopbouw en zwaar
herstel.
Naar wij vernemen zal, waar-,
schijn lijk per 1 Januari a.s. aan do
Prov. Directie van de Wederop
bouw en Volkshuisvesting, een
deskundige worden benoemd, die
zich belast zal zien met het weric
verbonden aan de vaststelling der
financiële regelingen van de we
deropbouw en het zwaar herstel
van alle objecten in de T>rpvinclö
Zeeland.
Tot heden is dit een zaak, waar
over instanties in Den Haag be
slissingen nemen. Verwacht mag
worden, dat, wanneer deze finan
ciële regelingen in de provincie
zelf worden vastgesteld, de tijd,
dat de betrokkenen op de beslis
sing moeien wachten, aanzienlijk
zal worden bekort.
o
Geen zwarte lonen meer
in het bouwbedrijf.
Met inging van 22 Maart a.s.
zullen de ln de provincie Zeeland
wonende en/of werkende aanne
mers, die z(jn aangesloten bh de
verschillende landelijke organisa
ties van aannemers, de lonen aan
hun arbeiders uitbetalen volgens
de bindende loonregeling in de
bouwbedrijven.
Dit besluit ls gevallen in een te
Goes gehouden vergadering van
deze aannemers en het betekent,
dat geen zwarte lonen meer zullen
worden uitbetaald.
