Waar onze driekleur wappert in de passaatwind. De Goese Ziekenhuiskwestie. VAN NELLE Olie bracht welvaart in Curasao en Aruba. Ir M. de Vink sprak o»er Walcheren. Uitkering demoMlisatie-toeiagen. Zeeuwsch Dagblad TWEEDE BLAD Zaterdag 6 Maart 1948 Schorsing der Ronde-tafel-;Staking uit liefde conferentie tot October, Begroting van Landbouw. De „verworpenen connetjes met elkaar staan te Naar uit Den Haag gemeld wordt, fs het waarschijnlijk, dat op een babbelen. Vaak ook zet de fa- j openbare vergadering, die de vol- milie de stoelen gewoon op straatgende week door de ronde-tafel om er gezellig bij te gaan zitten.1 conferentie Nederland-Suriname- Het leven in deze buurten is een-j Curasao gehouden zal worden, be- voudig en gemoedelijk. Talrijk j sloten wordt, de conferentie te zijn de aardige straattafereeltjes schorsen en pas in October a.s. die men zietginds speelt een voort te zetten. jongeman een weemoedig liedje Dit zou op een der Nederlandse op zijn guitaar, terwijl drie kin- J Antillen of te Paramaribo, de deren met leuke zwarte kroes-hoofdstad van Suriname plaats kopjes aandachtig luisteren; een vinden. eindje verder hebben twee klei- j In de sectie-vergaderingen, die ne jongens hooglopende ruzie om de vorige en deze week gehouden een paar knikkers en de derde zijn ls van grote eenstemmigheid probeert de herrie te sussen. En over verschillende punten geble- zo kabbelt het leven in deze ken. De resultaten zullen worden j buurten rustig voort. I neergelegd tn resoluties, die even- Ergens in de haven loeit hees I eens ln de komende openbare ver- de sirene van een vertrekkende gaderlng zullen Worden behan- 1 olietanker. Morgen of overmor- deld_ gen komt het schip weer terug Het schijnt ln (Je bedoeling te met nieuwe olie van de overkant. liggen, dat de conferentie enige De machtige Installaties op Isla gedelegeerden aanwijst, die, teza- Petro Sevhenko, een Balt, die te Chatelineau in een Bel gische mijn werkt, ging een week geleden plotseling ln hon gerstaking. Eerst bleek het niet mogelijk achter de reden te komen van deze zonderlinge maatregel. Eindelijk kwam het hoge woord er uit. De autori teiten hadden hem geweigerd zijn verloofde ln Duitsland te mogen bezoeken, die daar ln een kamp voor verplaatste per sonen vertoeft. Zes dagen lieeft het geduurd voor het er uit kwam wat hem dwars zat. Nu mag hij; al is het dan ook iet wat magerder, zijn liefste wens gaan vervullen. Asiento werken dag en nacht, want de wereld schreeuwt om petroleum, gasoline en stookolie. men met enige staatsrecht-hoogle raren en ln nauwe samenwerking met de grondwetsherzieningscom- Do stembus. Al is de juiste tijd uog niet bekend, toch staat het wel vast, i dat over niet te lange tijd de kiezers naar de stembus geroe pen zullen wordenl j Wanneer we denken aan, wat zich op dit ogenblik in verschil- lende landen van Europa af speelt, dan gevoelen we eerst techt welk een uitzonderlijk voorrecht het is, dat wij nog in vrijheid mogen kiezen. Maar tegelijkertijd gevoelen j we dan ook meer dan ooit onze grote verantwoordelijkheid. We kunnen door het uitbren- I gen van onze stem meehelpen een dam op te werpen tegen het cok hier opdringende commu nisme. Maar omgekeerd kunnen WILLEMSTAD. Snel en donker Is de tropenavond gevallen". Duizenden sterren flon keren vriendelijk hoog aan de heldere hemelkoepel. Langzaam maar zeker ploegt de Venezulaanse olie tanker door het donkere water van de Caraïbische Zee. Het boegwater ruist eentonig. Aan de horizon twinkelen honderden lichtjes - Willemstad. „Halve kracht vooruit", rinkelt de scheepstele* graaf en langzaam glijdt de tanker St. Annabaai binnen, een nauwe doorgang, die Willemstad in twee delen verdeelt en even verder uitmondt in een breed water - Schottegat. Voor iedere vreemdeling moet het bij avond binnenvaren van Willemstad ongetwijfeld een indrukwekkend schouwspel zijn. Aan stuurboordzijde branden de lichten van het oude stadsgedeelte, Poenda. Otrabanda ligt aan bakboordzijde en recht vooruit, in al zijn lichtende glorie, het schiereiland Isla Asiento met de raffina derijen van de C.P.I.M. Isla Asiento. deels verloren totdatTn 1916 Ruim dertig jaar geleden was Curagaose Petroleum Indu- Isla Asiento, het schiereiland in strie Maatschappij (C.P.I.M.) Schottegat, recht tegenover de wcrd opgericht met het doel de ingang van St. Annabaai, een j ruwe olie afkomstig van het Ma- dorre vlakte. Thans is deze ver-racaibo-meer in Venezuela te latenheid, dank zij het „vloei-raffineren, 't Maracaibo-meer, Een der mooie brede straten in het oliecentrum Willemstad. De kiosk op de voorgrond heeft opschriften in drie talen. En boven dit alles wappert fier j missie, plannen zullen ontwerpen in de passaatwind de Nederland- voor het nieuwe statuut voor het se driekleur. L. H. Koninkrijk der Nederlanden. echter ook hier zijn gevolgen doen voelen en de prijzen zijn sterk gestegen. Maar nog steeds zijn verschillende artikelen, zoals Arrow shirts en vulpennen er goedkoper dan. in het land van t_f herkomst en in de „Oriental leningen waaraan wi, het volgen- Stores" vindt men nog steeds cu- riositeiten, waarnaar men elders „De Stem" antwoordt ds Boerlijst. Vele boerenzoons willen naar Amerika. Aan de memorie van antwoord j V)e> door positief of negatief een aan de Eerste Kamer betreffen- verder afglijden in linkse rich- ting te bevorderen, mee oorzaak zijn, dat de veerkracht en de weerkracht wordt ondermijnd. Het uitbrengen van onze stem is altijd een ernstige zaak Maar straks toch wel in zeer bijzondere zin. Make God ons getrouw om in *deze arbeid Hem te dienen, met blijdschap. de de begroting van Landbouw is het volgende ontleend: Met voldoening heeft de minis ter kennfs genomen van de waar dering, die bestaat voor hetgeen de regering doet tot steun van land- en tuinbouw. Hoewel de minister van oor deel is, dat de beide Kamers der Staten-Generaal de plaats zijn, waar het landbouwbeleid der re gering behoort te worden bespro ken, meent hy toc^i, dat het geen bezwaar kan ontmoeten, indien tevergeefs zoekt. i of pauweis" ln het Schild over Niets is gezelliger dan om een P™ MnrW^r, »»„- Bij het ook ln ons blad opgeno- zelf een ziekenhuis met eigen men 'schrijven van Ds Boerlijst sfeer In te richten. Wat wij 'zelf maakt „De Stem" enkele kantte-deden, zullen we een ander niet Kamers rttt beleid kwalijk nemen. Wat een klein '"J «"Uten de Kamers dft beleid groepje kan, vermag toch zeker voor de d,rect betrokkenen toe een grote groep. Vol verdraag zaamheid zullen we zo'n ontwik keling gadeslaan en zij kunnen re kenen op dezelfde waardering, die Wij laakten het en doen dit nog, dat ds Boerlijst een stukje van de nooddoop aan kinderen aan- uur of twaalf, wanneer de zon m - aanval op de kath. wij schonken aan de gereformeer de straten gloeit een glaasje coca flekePnhulzeniJ dle tendentieus werd den te Vlissingen»), die ook hun bare goud" geworden tot een gi gantisch complex van gebouwen, droogdokken en olietanks. En het strekt ons tot eer, dat dit mach tige bedrijf, de grootste raffina derij ter wereld voor een groot deel het werk is geweest van Ne derlandse ingenieurs, technici en ambachtslieden. Nooit staat het een der rijkste olievelden ter we reld is namelijk zeer moeilijk te bereiken voor diepgeladen sche pen, terwijl men op Curacao be schikte over de diepe en tevens beschutte haven van Willemstad. De winkelstraat van de West. Willemstad is een vriendelijk cola te drinken in een der vele café-tjes. Of 's morgens vroeg een bezoek te brengen aan de vruchtenmarkt waar allerlei vreemde kleurige vruchten te koop liggen en immer een intens weeë lucht hangt. In de straten en winkels ont moet men de meest uiteenlopen de typen: Curagaoenaars, Neder landers, Spanjaarden, Engelsen, Negers, Brits-Indiërs en Chine zen en juist dit conglomeraat van verschillende rassen geeft aan Willemstad een eigen cachet. De bevolking, die ruim 71.000 zielen telt is van nature vrien delijk, behulpzaam en zeer gast vrij. Zo werd ik op een goede dag door een oude man, die in een door in dat verband van „roomseeigen Bethesda bouwden, dat doop" te spreken, hoewel hij als naast het St. Joseph ziekenhuis theoloog zeker kan weten, dat een 1 J"4 „roomse doop" niet bestaat, gedijt, zonder dat er van strijd sprake ls. evenmin als een „roomse zalig heid", of een „roomse" hemel. In strijd met de waarheid was ook zijn zinspeling op de dreigen de sluiting van het Gasthuis, zo dat „we alleen maar weer in een Rooms ziekenhuis kunnen worden verpleegd. Er ls n.l. alleen sprake van dat het Goese gemeente-be stuur bezwaar heeft tegen de stij gende tekorten van deze seml-ge- meentelijke Instelling, omdat on geveer 70 der patiënten uit de buitengemeenten komt. In het on gunstigste geval zouden dus alleen de patiënten uit de buitengemeen- café-tje aan mijn tafeltje kwam worden geweerd doch alleen zitten, een half uur na onze ken- en hler komt het op aan wan- nismaking meegenomen naar zijn neer deze nlet de werkelijke kost huis ergens in de koenoekoe. Het prya van hlm verpleging zouden was een van de nog weinig over- pHdragen. gebleven plantagehuizen, een bol werk uit het grijs verleden, toen op Curagao nog uitgestrekte plaatsje, dat veel weg heeft van plantages voorkwamen, werk hier stil en immer hangt een oud-Hollands stadje. Men boven dit complex een blauwe rookpluim, die door de eeuwig waaiende passaat naar het Zuid- Westen wijst. De olie heeft echter niet alleen welvaart gebracht op Curagao maar ook op Aruba, waar een dochtermaatschappij van de Standardoil haar raffinaderijen heeft. Hoe belangrijk deze raffi naderijen op beide eilanden zijn, blijkt wel uit het feit, dat drie vijfde van de olie, die door de geallieerden werd gebruikt af komstig was van de Kleine An tillen. Op Isla Asiento ligt ook het villa-dorp der C.P.I.M. Men ziet er prachtige witte huizen, maar ook de uit petroleumblikken op getrokken woninkjes der koelies. Gelukkig wordt er van Regerings wege veel gedaan voor verbete ring van de volkshuisvesting. Aan", de hygiënische toestanden hoeft de overheid gelukkig niet al te veel aandacht te besteden, want de bevolking van de West is van hoeft er niet lang te zoeken naar een plekje stadsschoon. Door de olieindustrie en de scheepvaart heeft zich hier een levendig win- i kelbedrijf ontwikkeld. En terecht noemt men, Willemstad weieens de winkelstraat van de West. In de vele kleurige winkels met hun schreeuwende opschriften kan men van alles krijgen: Chinees ivoor, costuums (zonder punten), Schotse whiskey, fototoestellen, prachtige stofjes, horloges en tientallen andere artikelen. Voor iemand, die komt uit het ver armde Nederland is het een waar koopjesparadijs! 'Vooral in de smalle Herenstraat, die veel doet denken aan de Kalverstraat in onze Amstelstad. De oorlog heeft Poenda. Poenda is het oudste gedeelte van Willemstad. Bij avond is het er donker en geheimzinnig. Toch heeft het zijn bekoring om te dwalen door de smalle, donkere straten waar het volk in de deur- Voor hét geval, dat bij onver mogen, de gemeente weigerachtig blijft bjj te passen, kan dan toch nog de kerkelijke gemeente bij springen. Het „gevaar" dat Iemand tegen zijn zin naar een kath. ziekenhuis zou worden gestuurd, ls werkelijk niet groot. Mocht het toch ontstaan, welnu dan staat het ds Boerlijst en zijn De Duitse herstel betalingen. Het intergeallieerde bureau voor de herstelbetalingen heeft een rapport gepubliceerd, waarin nature kraakzindelijk. Typerendhet zegt, dat de Duitse herstel- is de netheid die men zelfs ln de eenvoudigste en armoedigste v inkjes aantreft. Gunstige ligging. De zeer drukke scheepvaart van handels-, toeristen- en olie schepen heeft Willemstad tot 'n wereldhaven van grote betekenis gemaakt. Gelegen tussen Noord en Zuid-Amerika vormt Curagao het kruispunt van zeevaartrou tes van Noord naar Zuid, van Oost naar West en omgekeerd. Hierdoor maakte het eiland reeds eerder een periode van bloei mee en wel in de laatste helft van de 18e eeuw. In later jaren heeft het zijn belangrijkheid groten betalingen een rijke bijdrage kun nen zijn voor herstel van het opening of.geleund over de bal- geestverwanten volkomen vrij om In de ledenvergadering van het Ned. Instituut voor Volkshuis vesting en Stedebouw, Donderdag te Utrecht gehouden, hield Ir M. de Vink, directeur van de Planografische Dienst ln Zeeland, een causerie over het reconstructieplan voor Walcheren. Aan zijn mededelingen is het volgende ontleend: Bij de uitwerking der plannen om de door inundatie en directe oorlogsschade zwaar gehavende Industrie, n.l. te Vllsstngen, op de been te helpen, vormt het aan trekken van arbeidskrachten een voorname factor. Doordat uitbrel- economische leven in de gealli- merende omstandigheden gebouw eerde landen. Het is echter niet d« aantaJ woningen op het pro- mogelijk, de enorme oorlogsver liezen in de geallieerde landen goed te maken. Over Nederland wordt in worden benut voor de scheeps- wérven van „De Schelde", voor welk bedrijf een uitbreiding van het aantal arbeiders tot 6000 wordt voorzien. Wat de landbouw betreft is op Walcheren de grond het voor naamste bedrijfskapitaal van de boer. Op het eiland zijn 1320 land- ding van de bevolking zeer wense- bouwbedrijven. Het grootste per- lijk moet worden geacht, is het centage daarvan bestaat uit kleine jammer, dat voor 1948 slechts 50bedrijven. Zeer vele hiervan leve- van het in 1947 onder belem-1 ren geen bestaan op, zoals de be drijf sultkomsten aangeven. Van de Noord-Oostpolder gramma staan, Het vliegveld bij Souburg is vol komen vernietigd. Mede ln ver band met de uitbreidingsplannen het rapport gezeed dat iedere van vlissinSen heeft d« Snelcom- macMr.e, die fk hersteLtahng •wordt geleverd, tot gevdlg had* de E"klasse aanbevolen voor de dat er twee arbeiders werk kre gen. Een groep van ongeveer 320 machines, welke over de ver- Zuidoosthoek van Walcheren. Plannen om het vliegveld bui- r ten Walcheren te projecteren, schillende Nederlandse fabrieken j welko wellicht de voorkeur zou- Feuilleton. door H. KINGMANS. >1 verdeeld zullen worden, zullen tot resultaat hebben, dat de pro ductie dit jaar naar schatting met f4 millioen zal toenemen. den verdienen, eisen een uitvoe ringstijd van tien tot twintig jaar. Een groot deel van het nieuwe industrieterrein te Vlissingen zal roerd. En mejoffer Galliard in formeert, hoe Persij op de hoog te is en wat hjj dan weet. 't Is Maar Persij rafelt het betoog uiteen, onbarmhartig. Boven dien: verreweg de meesten gaan niet accoord met de zienswijze slecht naar de zin van Galliard. van Capitein, dat de blanken Hij is ook wel op de hoogte, eigenlijk ook onder de slavernij maar zulke dingen bepraat je Dan komt deze geheel los. Hoe moeten vallen. Dat gaat te ver. niet met vrouwen, kan een Christen die nu dulden? - Zwarten, 't is iets anders. Maar I Evenwel, Persij schijnt er an- 't Is hem een volslagen raadsel, r blanken.ders over te denken. Want hij is 30) Dus hij is het met de beschou wingen van dominé Capitein niet eens? vraagt mejoffer Gal liard. Zij doelt op een werkje van de Capitein, die dominé is in Brazi- j beeld Gods. Er mag geen onder- lië, op het kasteel Del Mina. Als 1 scheld worden gemaakt, het chapiter van de slavenhan- U wilt de blanken toch niet mejoffer En hier schuilt nu de krachtonmiddellijk bereid, van Persij. Als slavernij onder Galliard in te lichten. p blanken te veroordelen is, dan1 Zij weet natuurlijk wel, dat dewaar de slavenhalers een vreecf- óók onder zwarten. Want beiden slaven in Afrika gehaald wor- zaam dorp omsingelen en de in- zijn mensen, ^geschapen naar het den, om vervolgens te worden woners gevangen nemen. Die gevoerd naar Brazilië en de -marktwaarde hebben worden West. Gaan die mensen soms aan een gevorkten stok twee en - - - - vrijwillig mee? Vanzelf niet. Dat twee aan elkaar gekoppeld. De aex ter sprake komt, is men er op één lijn stellen met de zwar- xs te gek om los te lopen. Nie- rest der bevolking, voorzover als de kippen bij, dit geschrift ten?" ~-™—-» als bewijsstuk aan te halen. Daarin wordt toch maar duide lijk voed recht, van Christe lijk -unt bezien, aange toond. boekje ls lieel veel verkocht en bestudeerd. En de voorstanders der slavernij ko men er mee aandragen. Capitein gaat heel ver. Hij. acht niet al leen de slavernij en slavenhan del onder de zwarten oirbaar, maar zou er ook geen kwaad in zien, die onder de blanken weer in te voeren. Dat zou de maat schappij van heel wat leeglopers verlossen! Aan de hand van bij belteksten verdedigt Capitein de slavernij. H(j spreekt naar het hart van de Bewindhebbers der West-Indische Compagnie en de slavenhalers gnuiven, als zij over het geschrift spreken. Een dominé, die hun doen goedkeurt en warm verdedigt! Wat kun je meer verlangen?! it_-11vraagt Galliard, min of mand gelooft dat ook. Maar wel nog niet gedood in het gevecht, meer verontwaardigd. i vindt algemeen geloof, dat de wordt afgemaakt en het dorp Ik spreek niet van hun ont-meeste slaven krijgsgevangenen verbrand. Je moet niet vragen, heeveel slachtoffers dat kost! Zo komen verschillende dor- wikkeling en meer van die aard. j zijn, die door de overwinnaar Natuurlijk is er verschil. Hoe- worden verkócht. Och kom! Zijn wel, als de zwarten behoorlijk vrouwen en kinderen dan ook inpen aan de beurt. Als de sla- ontwikkeld worden, zij heel wat de oorlog? Neen? Nu, dan beho- j venhalers naar hun mening vol- kunnen presteren. Neem bij- j ren zij toch niet tot de krijgsge- doende lui gevangen hebben, zo- voorbeeld die dominé Capitein.1 vangenen? Intussen worden zij wel mannén als vrouwen, keren Al ben ik het niet eens met zijn wel verhandeld erf vervoerdj zjj terug naar de kust. Onder verdediging van de slavenhan- Zal Persij het eens vertellen, weg is het verlies aan mensen del, gezegd moet, dat hij een hoe de werkelijkheid is? Een levens enorm. Het wordt ge- ontwikkeld man is, die een van de voornaamste uitvoerha- schat op 40 tot 70 procent van goede leerschool heeft doorlo- vens van slaven is Fida, aan de het aantal! Afgemarteld wor pen. Met negers is dus wel iets te bereiken. Maar daaróver gaat het niet. Het zyn mensen van ge lijke bewegingen als wij, de kust van Afrika. Ais de kooplui, die slaven willen hebben, daar komen, moeten zij zich eerst iiv verbinding stellen met de ko- blanken. Zij hebben recht opning en zijn groten. Tegen goe- eenzelfde behandeling. Intussen! deren ter waarde van een dui- worden de zwarten beestachtig j zend Guineesche guldens wordt behandeld. De meesten weten een vergunning gekregen. Dan dat niet eens?' moeten eerst de slaven van de De dames luisteren vol belang-vorst worden gekocht. Zijn er stelling. Een dergelijk onder- niet genoeg, wat meestal het ge- werp wordt niet vaak aange- val is, dan moeten" ze uit het Is er ruimer standpunt moge lijk? Maar dan die wegggehaalde „roomse patiënt" uit het Goese Gasthuis Het is Inderdaad voorgekomen doch alleen op het uitdrukkelija verzoek van de patiënt zelf en al leen ln gevallen, dat hij of zij te gen eigen verlangen naar het Gasthuis was gebracht. „St. Jo anna" treft daarvoor geen blaam, wel degene, die ln sommige van die gevallen, de patiënt gedwon gen had naar het Gasthuis te gaan. Thans, terwijl we dit schrijven 'n bestuurslid van het Gasthuis deelde het ons mede liggen er zeven R.K. patiënten in het Gast huis. Zij liggen er rustig en een veldslag wordt er niet om gele verd. Is dit soms „roomse" onver draagzaamheid? Zeker niet! Maar we mogen dan ook eisen, dat dezelfde verdraagzaamheid ten aanzien van „St. Joanna" wordt toegepast en van hen, die de verpleging daar verkiezen bo ven die in het Gasthuis. Zo lang het Gasthuis bestaat, hebben we dit buiten het finan ciële beleid om, nooit becritiseerd, wat ons het recht geeft te vragen, dat men ook „St. Joanna" dat nooit 'n cent uit de publieke kas vroeg ln zijn waarde laat; een waarde, die moeilijk hoog genoeg te schatten is voor het gewest, waarin het zijn zegen verspreide. Dit is niet juist. Bethesda gaan uit van een stichting, waar in personen van verschillende ker kelijke richtingen samenwerken. Red. Z. D.). Antwoord op gestelde vragen. Op de vraag van het Tweede Kamerlid de heer Schoonenberg betreffende het uitkeren van een demobilisatietoelage aan alle dienstplichtigen, heeft de minister van Oorlog het volgende geant woord: Aan onderscheidene categorieën van demobiliserende militairen, die ln Nederland hebben gediend, wordt een kledingstoelage of een bonus toegekend, welke voor de aankoop van burgerkleding kan worden gebezigd, terwijl voor een andere categorie een regeling ln voorbereiding is. Een kledingstoelage van f 200. wordt o.m. reeds verstrekt aan dienstplichtigen van de lichting 1940 en ouder, die voor 5 Mei 1945 vrijwillig bij een -legeronderdeel z(jn' ingedeeld. Een demoblllsatlebonus, be staande uit maximaal 22 dagen jaarwedde -f- 7 dagen verloftoe lage, welke voor de aanschaffing van burgerkleding kan worden ge bruikt, wordt uitgekeerd aan dienstplichtigen, die zich na 5 Mei vrijwillig hebben aangemeld. Bo vendien ontvangt het merendeel dezer militairen een premie van f 15 per maand van 1 April 1947 af. Voor de dienstplichtigen van de lichflng 1940 en ouder, voor zover niet behorende tot de categorie, in de" tweede alinea genoemd, die geruime tijd in militaire dienst zijn geweest, wordt een regeling voorbereid, waarbij de mogelijk heid wordt geopend een tegemoet koming in de kosten voor 'aan schaffing van burgerkleding te verstrekken. Het komt ln het algemeen niet noodzakelijk voor aan dienstplich tigen van de lichting 1945 en jon ger,- die hier te lande hun dienst plicht hebben vervuld, een tege moetkoming voor aanschaffing yan kleding toe te kennen. o Driehonderd Amerikaanse stu- (Wordt vervolgddenten en leraren zullen deze zo- i w orai vervolgd.; tocht dooj> Europa maken 1 en daarby o.a. Nederland bezoe ken. Slagvelden, Industriegebieden en centra van wederopbouw zullen als studieplaatsen dienst doen. De studenten zullen 3 Juli uit Amerika met een Nederlands schip vertrekken. De tocht is ge organiseerd op initiatief van de ls 3000 ha. gereserveerd voor 152 Zeeuwse boeren, die daarheen zul len worden overgeplaatst en voor wie na wegenaanleg 2500 ha. grond overblijft. De herverkave- lingswet voor Walcheren zal de komende boerenbedrijven op min stens 10 ha. brengen. De afwatering van Walcheren, die moeilijkheden gaf, zal verbe terd worden. Het hoge Noorder- gedeelte zal regelrecht afwateren in de richting Veere; het grote la gere gedeelte in de richting Vlis singen. binnenland worden gehaald. Want daar zijn markten, waar de mensen worden verhandeld, zoals bij ons het vee, zegt Persij minachtend. Die slavenmarkten liggen ver in het binnenland, voor blanken onbereikbaar. Dus zijn er zwarte tussenhandelaren. En waar komen nu die slaven ojx de markten vandaan? Diep uit de binnenlanden van Afrika, lichtt. Hij pleegt regelmatig overleg met de vertegenwoordi gers van het georganiseerde be drijfsleven omtrent aangelegen heden het landbouwbeleid betref fende. Ook de rationalisatie en de mechanisatie komen daarbij uiteraard ter sprake. Het z.g. zesjarenplan de mi nister zou liever spreken van het ontwikkelingsschema voor de landbouw zal met bedoelde vertegenwoordigers besproken worden, zodra de voorbereidende studies over dit onderwerp vol doende zijn gevorderd. Er wordt naar gestreefd de prijzen der landbouwproducten zo vroeg mogelijk bekend te ma ken. De minister stelt het _op prijs, dat verscheidene leden zijn be schouwing in de Tweede Kamer over de noodzaak van rationa- lisatie en mechanisatie in het landbouwbedrijf onderschrij ven. Door de stijging van de prij zen is belangrijk meer bedrijfs kapitaal per hectare nodig dan voor de oorloj*, het geval was. Ten volle onderschrijft de mi nister het belang van het voort bestaan van een krachtige boe renstand. Het aantal landbouw bedrijven in ons land en het aan zienlijk geboorte-overschot op het platteland heeft als gevolg, dat vooral de op de kleine be drijven aanwezige krachten naar ambacht en nijverheid over gaan. Een zekere leiding is bij dit pro ces onontbeerlijk. Een differentiatie van de lonen in verschillende gebieden, zoals ook in andere bedrijfstakken voorkomt, acht de minister niet te vermijden, en ook onbillijk. De personen, die naar Canada zullen emigreren zijn voor het merendeel boerenzoons, al zullen er ongetwijfeld ook landarbeiders onder hen zijn. In dit getal zijn overigens ook vrouwen en kin deren inbegrepen. In totaal den ken 2 a 300 gezinshoofden te emi greren. Ernstige vergroting van het tekort aan landarbeiders zal dit naar de mening van,de minister dan ook niet tengevolge hebben. Deze mogelijkheid van emigratie juicht hij overigens zeer toe in verband met de grote moeilijk heid voor boerenzoons om een be drijf te vinden. De minister blijft van oordeel, dat de uitkomsten van de ver- mogensenquete de opvatting sta ven, dat de financiële toestand van de landbouw in het algemeen in de jaren na 1936 belangrijk is verbeterd. o Het komt niet te pas. In de Eerste Kamer* heeft de heer Stikker als zijn wens ken- baa£ gemaakt de kaarten voor re gistratie van arbeidskrachten te wyzigen. Op deze kaarten staat nl'. ver meld: „Geslacht van de werkne mer, mannelijk of vrouwelijk";- met toevoeging: „doorhalen wat niet te pas komt". Hongarije wil ons z'n schulden betalen. Hongarije zal trachten, nu een handels- en monetair accoord met België en Nederland ls gesloten, ook zijn vooroorlogse schulden (waarvan het bedrag nog niet vaststaat) tegenoyer deze beide landen af te doen. In November of December komt men daartoe naar Den Haag. „Gouden Oogst", M. K. Rawlings. Zuid-Holl. Uitgevers Mij, Den Haag. Dit ls een van die boeken, die gaan rustig doch zeker groeien. den de beklagenswaardigen. EN NU WW/ EEN KOPJE If jjlngez, Med.) Universiteit te Vermont. het wel zullen doen op de markt. Het ls een vlot geschreven ver haal, dat zich in een exotische om geving afspeelt, geïllustreerd met platen van Anton Pleck, wiens grillige phantasteën ook aan dit boek een bijzoff-lere picturale schoonheid verlenen. Als zodanig bezit het dan ook alle elementen om er gemakkelijk bij het grote publiek in te gkan. Wanneer we daar dan nog bij voegen: de goede natuurbeschrijvingen en een zekere psychologische flair, dan kunnen we zelfs zeggen, dat we hier een roman in handen hebben, die kwa liteiten heeft en die het dus zeker wel waard ls, dat we er even bij stil blijven staan. Luke en Allie Brinley verliezen hun ouders als ze respectievelijk veertien en elf jaar oud zijn. Tot grote opluchting van het dorp Puriey, besluiten de jongen en het meisje op de boerderij van hun ouders te blijven, en daardoor is de dorpsgemeenschap van haar plicht ontslagen, voor de wezen te zorgen. Drie jaar lang weet Luke het vol te houden, maar dan komt er een misoogst en hij èp zijn zus zien zich gedwongen, een verlaten hut ln het oerwoud te be trekken, waar ze vier harde, maar toch tamelijk onbezorgde jaren doormaken. Hieraan wordt echter plots een eind gesteld, als Richard Tordell, de eigenaar van hut en Het blijkt een jongeman te zijn van Lukes leeftijd, innerlijk een en al opstand en zonder de minste belangstelling voor zijn omgeving. Een hevige koortsaanval betekent echter een keerpunt in zijn leven, want dokter Albury, die hem ver zorgt, weet hem er toe te krijgen, de tragedie van Zijn leven te ver tellen. De dokter begrijpt dat Ri chard afleiding moet hebben en, daar er volgens Luke kans ls, om in een deel van het bos een si naasappelplantage te beginnen, neemt hij Luke mee om de sinaas appelcultuur te leren. Tijdens de afwezigheid van de broer groeit er een liefde tussen Richard en Allie. Het dorp echter,'dat voor de eer ,yan zijn bewoners opkomt, ranselt Richard af. Als deze, door Luke bij dokter Albury gebracht, ge neest, begrijpt hij, wat zijn plicht is en trouwt met Allie, hoewel zjjn liefde voor haar niet meer bestaat. Het jonge vrouwtje sterft b(j de voortijdige geboorte van haar kind, maar het leven blijft zijn eisen stellen, de wilde sinaasappel bomen, -met zoete loten geënt, Er wacht een taak op Luke en Richard. Naast de tragedie die ln het le ven der Brlnley's plaats grijpt, is daar ook die van dokter Albury, Wiens zoon, een jongen die hij zielslief heeft, In een aanval van razernij sterft. Ook het drama in het leven van mevrouw van Dijne, de rijkssl- naasappelen-kweekster, bij wie Luke in de leer komt, ls met de beide voorgaande" verweven. Albu- ry's zoon eist deze onafhankelijke vröuw voor zich op, die zich tot Richard aangetrokken voelt. Wanneer we de balans van dit alles opmaken, dan kunnen we eerlijk zeggen, dat dit boek geen gebrek aan spanningen en veel heid van intrige heeft. De schrijf ster is er daarbij in geslaagd, om zonder verwaarlozing der details de grote lijn ln de karakteront wikkeling van haar hoofdpersonen vast te houden, wat wel eeh be wijs is, dat zij de kunst van schrij ven verstaat. Toch moeten we hier dadelijk een bedenking aan toe voegen, namelijk, dat die ontwik keling niet altijd door de karak ters verantwoord wordt. Willen wij b.v. Marjorle Rawlings gelo ven, dan zou Richard Tordell een door de onrechtvaardigheid van het leven geslagen jongmens zijn, die tót een nieuwe activiteit moet 'lorden, ae eigenaar van mn groeien. Het begin van deze le- bijbehorende grond, komt opdagen, vensaanvaarding zou dan in zijn liefde voor Allie gesymboliseerd zijn. Maar dat deze liefde onver antwoordelijk, ja zelfs misdadig ls, ls Iets waar de schrijfster vluchtig over heen loopt. Wij vragen ons echter af, waar het heen moet met een leven dat zijn nieuwe koers op zo'n wijze begint. En zo is er meer, ook ln de fi guur van Allie, of in die van dok ter Albury, wat ons bevreemdt. Eigenlijk lijkt ons de persoon van Luke Brinley het best geslaagd en daarom willen we Marjorle Raw lings onze lof niet onthouden voor deze krachtige, noest-werkzame figuur, die werkelijk ln het boek leeft. Met een scherpe blik heeft de schrijfster ons de natuurlijke om geving, waarin hagr verhaal zich Eifspeel t, voor ogen geschilderd, zij het ook wel eens met Ietwat te weinig zin voor proporties, zo dat de weelderigheid van het oer woud ln een weelderigheid van de tails verloren dreigt te gaan. Mlen Labbersan g^f ons een goede vertaling van dit boek.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1948 | | pagina 5