In de lang van de duivel.
VL/m
PiÈraiwjm^
Veraoeding reiskosten Kamerleden.
Noodvoorziening Gemeentefinareeêën.
Scherpe critiek in de Tweede Kamer.
Boenen ten onreebte
uitbetaald.
Zeeuwsch Dagblad
(Mn hei
twen
TWEEDE BLAD
Zaterdag 14 Februari 1948
Zeeland krijgt meer fruit
verwerkende industrie.
DM
MEENK-S
De „verworpenen"
Wat een Nederlander in Hitler-land ondervond
Te boek gesteld door J. W. Ooms
xv.
„Eigenlijk ben ik afgedwaald", I gram, een trap van 15 treden om vol te houden die dag, hoe
zegt Jakob Akkerman. „Ik zou
vertellen van mijn ervaringen
in Duitsland, maar ik heb
uitvoerig uitgewijd over de er
varingen van Forster, de man,
die door het barbarisme van de
nazls niet was klein te krijgen".
Het is evenwel zo, dat som
mige dingen een mens hevig
kunnen aangrijpen en een stem
pel drukken op zijn persoonlijk
leven. Hoewel het drama van
Forster niet direct Akkerman
zelve betrof, het heeft toch een
diepe en blijvende indruk op
hem gemaakt, He't nationaal-
socialisme, zoals zich dit in
Duitsland openbaarde, is door
Akkerman niet los te maken
van het drama-Forster.
Als iemand hem zou vertellen,
dat er in Hitler's regiem toch
ook wel goede elementen
schuilden, zou Akkerman ter
stond aan Forster moeten den
ken en daarbij zouden alle
goede dingen, die men eventueel
zou kunnen opsommen, in het
niet zinken.
Akkerman wist wel, dat het
drama van Forster slechts een
geringe factor was in het ge
heel. Duizenden en nog eens
duizenden hebben dezelfde lij
densweg moeten gaan als deze
jongeman uit München. Het dra
ma-Forster is slechts één kleine
illustratie in een groot boek.
Maar als in dat boek zulke illus
traties kunnen voorkomen, staat
het voor een weldenkend mens
vast, dat het boek een verfoeilijk
wanproduct is.
Na een korte onderbreking
gaat Jacob Akkerman weer ver
der met het vertellen van zijn
belevenissen.
OF DE VLUCHT NEER
GESCHOTEN.
Zoals hij al eerder heeft me
degedeeld, moesten de gevange
nen soms werken in een soort
steengroeve. Deze arbeid werd
als een bijzondere straf be
schouwd. Ook Akkerman ont
kwam niet aan dit werk. Om een
klein vergrijp hij was op een
morgen twee minuten te lang
op zijn krib blijven liggen
moest hij als straf een dag met
de zogenaamde strafcolonne mee
naar de steengroeve.
Het werk in die groeve was
onmenselijk zwaar. Met moker
en houweel moesten keistenen
worden losgeslagen uit dé
wreedharde steenslag. Vervol
gens moesten deze losgehouwen
stenen, die gemiddeld een ge
wicht hadden van 35 tot 75 kilo-
Vrije Universiteit.
Officieel is thans meegedeeld,
dat het gevraagde bedrag van
twee ton tot dekking van het te-
ko t der Vrije Universiteit over
19-17 en vorige jaren, met f 55.000
is overschreden.
Om echter te voorkomen, dat
nieuwe tekorten ontstaat zullen
de contributies met tenminste
f 150.000 opgevoerd moeten wor
den. De actie hiervoor is reeds
begonnen met het gevolg, dat
het contributiecijfer met f 25.000
is gestegen.
o
Vermindering export van
pootaardappelen?
In een beschouwing over het
pootaardappelprobleem in ver
band met de export komt het
Mededelingenblad van de Stich
ting voor de Landbouw tot de
conclusie, dat het uitgesloten
moet worden geacht een poter-
export van 400 tot 500.000 ton
per jaar in de toekomst te hand
haven. Naar de mening van ex
perts dient het pooterareaal Inge
krompen te worden om binnen
afzienbare tijd niet voor al te
grote teleurstellingen te staan.
Deze conclusie geldt niet voor
alle prouctiegebieden in even
sterke mate. Er zal enig verschil
zijn in de te kweken hoeveelhe
den poters op veengronden, zand
gronden en kleigronden.
worden opgesjouwd. Maar dan zwaar het werk ook was. De
was men er nog niet. Er moest1 bewakers schenen zijn koppige
dan nog een afstand van onge
veer 800 meter worden afgelegd
alvorens men aan de plaats
kwam, waar de stenen moesten
worden opgestapeld. Dit werk
was voor de vermagerde en vaak
volkomen krachteloze mannen
een duivelse kwelling. Op een
keer trof de ploeg, waar ook
Akkerman bij was ingedeeld,
het al heel slecht, want de meest
brute S.S.-ers gingen ter bewa
king mee naar de groeve.
Die dag was verschrikkelijk.
De bewakers schenen er ple
zier in te hebben om de gevan-
genen.zoveel mogelijk te marte
len. Als iemand van uitputting
vastberadenheid op te merken.
Blijkbaar konden ze dit niet zet
ten, want plotseling begonnen
zei bijzonder op hem te letten.
De stenen, die hij naar boven
moest sjouwen, werden hem
aangewezen. Telkens zochten de
bewakers zwaardere stenen voor
hem uit.
Jajcob Akkerman begreep, dat
de schurken het er op aanleg
den, dat hij onder de last zou
bezwijken. Het was dus al uit
gemaakt, dat hij deze dag zou
moeten sterven.
Deze verschrikkelijke gedachte
scheen een ogenblik zijn weer
stand te zullen breken. Hij voel-
Spaak over België's
internationale positie.
Paul Henri Spaak, de Belgische
premier, heeft voor de Belgische
senaatscommissie voor buiten
landse zaken de huidige positie
van België op Internationaal ge
bied breedvoerig besproken. ons blad opnamen, wezen wij op
Spaak zette allereerst uiteen, het belang van een behoorlijke
waarom België de door Bevin ge- fruitverwerkende industrie in
Grondstoffengebrek belemmert uitvoering
poneerde beginselen steunde.
Vervolgens schetste hij de be
ginselen, die de effectieve steun
van de Benelux-landen zouden be
heersen.
Zeeland. Naast talrijke andere
deskundigen heeft niemand min
der dan Ir. A. W. v. d. Plassche,
directeur-generaal van de Tuin
bouw by herhaling betoogd,
S^aak hoopte vurig, dat de Be- dat een fruitverwerkende in-
nelux-groep op voet van gelijkheid dustrie in Zeeland rendabel en
een steen liet vallen, werd hij de, dat zijn kracht snel vermin-
eerst onbarmhartig afgeranseld
met een knuppel en vervolgens
neergeschoten. De hoofdbewaker
schreef dan in het dagrapport:
Op de vlucht neergeschoten.
Akkerman was vast besloten ven....
derde.
Doch daarna zette hij de tan
den opeen: hij wilde leven! Vol
houden moest hij, volhouden
j en de bewakers geen kans ge-
zou worden toegelaten tot de aan
staande conferentie te Londen ter
behandeling van het Duitse
vraagstuk.
„Overeenkomsten tussen de
Sowjet-Unie en haar naburen en
vazallen", aldus Spaak, „kunnen
alleen maar de vorming van een
soortgelijke constellatie in het
Westen ten gevolge hebben. Het
Westen kan niet ongeorganiseerd
blijven, terwijl Oost-Europa zich
organiseert. Men kan in een over
eenkomst tussen Engeland, Frank
rijk en de Benelux onmogelijk het
begin van een politiek van agres
sie zien, omdat deze overeenkomst
een»politiek van wederzijdse bij
stand betekent.
Deze wederzijdse bijstand zal
uiteraard alomvattend moeten
zijn en zich over economisch, po
litiek en ook militair gebied moe
ten uitstrekken, gezien het feit,
dat het een niet kan bestaan zon
der het ander."
Het voorlopig verslag der Tweede Kamer nopens het ontwerp van wet „Noodvoorziening ge-
meenteflnanciën" is verschenen, waaraan wij het volgende ontlenen:
Met klem wordt er op aangedrongen om zo mogeiyk binnen drie jaar een meer blijvende op
lossing aan de hand te doen inzake het eigen belastinggebied der gemeenten, een betere taak
verdeling tussen ryk, provinciën en gemeenten en een bijdragestelsei, dat niet zyn grondslag vindt
in gedane uitgaven, doch in andere met de behoefte verband houdende factoren. Bovendien zal
by de definitieve regeling meer aandacht moeten worden geschonken aan elke gemeente op zich
zeif, daar thans steeds wordt uitgegaan van de gemeenten als collectiviteit, hetgeen minder juist is.
Vele leden wezen er op, dat er by aanneming van dit wets
ontwerp geen sprake zal zyn van een wezenlijk herstel van de
financiële zelfstandigheid der gemeenten. Het wordt niet veel meer
dan een noodverband. Het kernpunt van het herstel van de finan
ciële zelfstandigheid der gemeenten ligt in de voorwaarde, dat de
gemeentebesturen niet alleen op eigen verantwoordelijkheid de uit
gaven vaststellen, maar daarvan ook de gevolgen voor hun reke
ning nemen door de heffing van belastingen. Daarby moet er een
redelijke mogeiykheid zyn om de natuurlijke groei van de uitgaven
op te vangen. Van een en ander is in deze noodvoorziening geen
sprake.
Aangezien volgens artikel drie bij het vaststellen der gemeente-
van het ontwerp de bijzondere uit- lijke uitgaven vermoedelijk geen
rekening zal worden gehouden
met de kosten, die de regering de
gemeenten Indirect oplegt. Als
aan de gemeentebedrijven opleg
de verbod van doorberekening van
de door verlaging van de subsidie
verhoogde steenkoolprijs aan de
verbruikers.
kering eenmaal voor een termijn
van drie jaren zal worden vast
gesteld, is er zo betoogden ver
scheidene leden geen enkele
garantie, dat het gestelde doel der
financiële zelfstandigheid gedu
rende die termijn zal blijven ge
handhaafd. Alle onvoorziene uit
gaven komen immers voor reke
ning der gemeenten.
Vele leden merkten op, dat met
een volgens dit ontwerp vastge
stelde byzondere uitkering de
door oorlogsgeweld ernstig ge
troffen gemeenten zeker niet zul
len zijn geholpen.
Deze zullen afzonderlyk moeten j delijke organisatie van de politie
worden geholpen, hetgeen het bes- en aanvaardden op dit punt ook
te ïykt te kunnen worden verwe- j n'c'L de toepasselijkheid van de
regel: wie betaalt, bestuurt, noch
zenlijkt door vooraf een deel der u
hoogte voorgeschreven.
In de genoemde circulaires
gaan de ministers verder dan
het uiten van desiderata. Zij be
ogen tegemoetkoming daaraan
af te dwingen door verband te
leggen tussen heffing van straat
belasting en verhoging der ver
makelijkheidsbelasting en de
uitkeringen, die de gemeenten in
In enkele artikelen, die wij in tot stichting van een dergelijke In
dustrie. Hier verkeren de plan
nen reeds in een dusdanig sta
dium, dat alles afhangt van de
benodigde vergunningen voor
verpakkingsmateriaal en grond
stoffen. Zo ziet men, dat dus wel
terdege gewerkt wordt om in
Zeeland, dat zo enorm veel fruit
produceert, fruitverwerkende in
dustrie te vestigen.
Streken als Kapelle-Biezelinge
en Krabbendijke met zijn jonge
boomgaarden, lenen zich uitste
kend voor deze industrie, die on
getwijfeld een goede toekomst
heeft, daar niet alleen deze pro
ducten in Nederland een goede
afname vinden, maar eveneens
in liet buitenland. Het zou een
aardige bijdrage kunnen beteke
nen' voor het deviezen-varkentje
en het is te hopen, dat er zo
spoedig mogelijk voldoende
grondstoffen voor vrij komen.
- o
meer dan dat, een Zeeuws be
lang is.
Zoals men weet, staat in Ka
pelle-Biezelinge de fabriek van
de firma van Liere, waarin fruit
verwerkt wordt tot producten van
allerlei soort. De fabriek kan ech
ter niet op volle capaciteit wer
ken, door het tekort aan suiker,
verpakkingsmaterialen e.d. Met
de bestaande apparatuur kan de
productie verdrievoudigd wor
den, wanneer ïnen de beschik
king heeft over voldoende grond
stoffen. Nog dit jaar hoopt men
er een gebouw bij te plaatsen,
waarin dan de fruitdrogerij on
dergebracht zal worden. Kan
thans de productie van gedroogd
fruit reeds' verdubbeld worden,
wanneer er voldoende verpak
kingsmateriaal Is ln de
nieuwe drogerij kan de produc
tie verzesvoudigd worden.
Flansen in Kapelli en
Krabbendyke.
Thans is hét nog alleen de fir
ma van Liere, die fruit verwerkt,
doch er zijn meerderen, die het
van belang achten een .fruitver
werkende industrie te stichten.
Naar wij vernamen, heeft een
grote fabriek de bedoeling haar
bedrijf te decentraliseren en een
deel daarvan over te brengen
naar de omgeving van Kapelle-
Biezelinge. Ook ln Krabbendijke
heeft men uitgewerkte plannen
bijzondere uitkering toe te ver
trouwen aan' Ggdeputterde
Staten.
Ten aanzien van de daarom
trent reeds gemaakte opmerkin
gen, ontmoette de in de circu
laire van 19 November j.l. ver
vatte richtlijn in zake opvoering
van het heffingspercentage dei-
vermakelijkheidsbelasting tot 50
Veevoeder-rantsoen iets
verhoogd.
Dank zjj het gunstige verloop
van de import van veekoeken en
voeaergranen is het mogelijk de
veevtieder-rantsoenen, die telkens
vcor de periode van ongeveer een
maand worden vastgesteld, voor
de periode van 15 Februari tot
13 Maart 1948 iets te verhogen.
De veehouders zullen hierdoor
wat meer voeder voor verschil
lende diersoorten ln deze periode
krijgen toegewezen.
Lastig geval.
Met grote heren ls het slecht
kersen eten. Vooral als die heren
bovendien nog zenuwachtig en
prikkelbaar zijn.
Zweden weet er van mee te
praten. Het heeft ln Rusland een
grote maar lastige en soms nogal
hongerige buur.
Gedurende de laatste oorlogen
heeft Zweden door vast te houden
aan het neutraliteitsbeginsel, de
vrede kunnen handhaven. Maar
zal dat ook in de toekomst het
geval zijn
Gean wonder, dat er gezien de
realiteit van de dreiging uit het
Oosten, bij velen belangstelling ls
voor aansluiting, zo niet by een
Westers, dan toch bij een Scan
dinavisch blok. Want één alleen,
ls vooral ln deze gespannen tijd,
maar verdrietig.
Maar ni^is er een moeilijkheid.
Rusland heeft doen weten, dat
elke blokvorming, óók die van
een Scandinavisch blok, als een
agressieve bedreiging
van Rusland wordt "beschouwd.
Dat lijkt vreemd. Temeer daar
Rusland zegt te strijden voor de
vrijheid van de kleine naties.
Maar voor Zweden ls het een
moeilijke zaak. Blijft het alleen
staan, dan dreigt er gevaar, en
zoekt het samenwerking met an
dere kleine staten, dan ls er even
eens gevaar.
Een ongelukkige wereld, waar
wel met de macht, maar niet met
het gezag dat uit God is, rekening
wordt gehouden.
Onze PERUZALF geneest winterhanden,"
ruwe huid, gebarsten lippen, e.d.
In dozen van 25 en 50 cent.
I BRASKAMP N.V.FABRIKANTE VANl
G EN EE
■SMIDDELEN
qingez. Med.)
De auto inplaats van de trein.
Eerste Kamerleden krijgen toeslag.
de drie eerstvolgende jaren zul- Pct-> later verlaagd tot 35 pet.,
len ontvangen uit het gemeen- j vrijwel algemene weerstand,
tefonds, indien dit ontwerp wet Vele leden achtten het onjuist
wordt. een zo scherpe .tegenstelling te
Indien niet aan de in de cir
culaire van 19 Nov. j.l. geuite
voorbeeld hiervan noemden zij het j wensen wordt voldaan, worden
Ingevolge de prijsvoorschriften n.l. de gemeenten, die een. bij
zondere uitkering behoeven, be
dreigd met vermindering dier
uitkering en de gemeenten die
een zodanige uitkering niet van
node hebben, met korting op de
Feuilleton.
doqr H. KINGMANS.
12) o—
Drie zijn er onmiddellijk en
thousiast voor. Gebhard aarzelt.
Wat bedoelt die vent met zijn
aanbod? Wat heeft hij met hen
te maken?
„Ik weet nog niet, of ik mee
ga", zegt hij botweg.
Sinjeur Willemsz. merkt op,
dat hij volkomen zijn eigen baas het las, zou hij er ook alles van
is. Als hij niet wil, gaan de an- j weten. Niettemin staat hij, als
deren met hem mee en blijft hijGo£fe hem geroepen heeft op
thuis. Toch raadt hij hqjn sterk verzoek van Gebhard, die de
aan, mee te gaan. 'tls een mooie j sinjeur nu eenmaal wantrouwt,
gelegenheid, Rotterdam te leren vurjg diens lof te bezingen: een
kennen. En hij is de gast-aardige vent, die Sinjeur Wil-
heer! Het is bepaald een zwaklemsz., een beetje anders dan
van hem, zoiets met vreemdelin- i een gewoon mens, zeker,' want
middelen van het gemeentefonds
te bestemmen voor die gemeenten.
Deze leden meenden te weten,
dat de colleges van Ged. Staten
in de zwaarst getroffen provin
ciën in deze geest hebben geadvi
seerd. Het ls toch duidelijk, dat
naast de bijzondere uitgaven, wel
ke reeds zijn gedaan en waarvoor
schulden zijn aangegaan, die lang
zamerhand dienen te worden ge
consolideerd, de steeds voortgaan
de uitgaven voor herstel en we
deropbouw om een bijzondere dek
king vragen.
De toestand van de door oorlogs
geweld zwaar getroffen gemeenten
zal echter eerst goed zijn te be
oordelen, wanneer de definitieve
regeling betreffende de vergoe
ding van oorlogsschade aan pu
bliekrechtelijke lichamen bekend
zal zijn.
Het zou wenselijk zijn, Indien
de regeling reeds thans zou kun
nen worden beoordeeld, weshalve
de leden hier aan het woord aan
drongen op een spoedige afhande
ling van het desbetreffende aan
hangige ontwerp of indiening van
een nieuw voorstel ter zake.
Ten slotte merkten de leden
hier aan het woord nog op, dat
Zeer vele leden erkenden de algemene. en de belastinguitke—
juistheid van het uitgangspunt, r'nS krachtens artikel 5.
dat de kosten ter zake van d e Andere leden, die evenmin be-
gemeentelijke politie wondering hadden voor de ge-
tijdelijk door het Rijk- zullen i wraakte circulaires, merkten op,
worden gedragen. Zij wensten1 dat het niet zo vreemd is, dat
echter in geen enkel opzicht het Rijk zekere voorwaarden
vooruit te lopen op de uitein- verbind aan de uitkeringen. De
overheid dient toch ook enige
richtlijnen te geven.
Nog vroegen enige leden, of
het waar is, dat de gemeente
raden van Maastricht ey Ter-
neuzen reeds nu hebben ge
weigerd om aan de in de cir
culaire van 19 Nov. gedane sug
gesties gevolg te geven. Zal de
regering de hierboven genoem
de bedreigingen nu zonder meer
ten aanzien van deze gemeenten
ten uitvoer leggen?
het vaststellen van de formatie
door de minister van Justitie.
Do gemeenten zyn op dit/ ge
bied trouwens zuiniger dan het
ryk. Ten plattelande is er thans
heel wat meer rykspolitieperso-
neei dan vroeger gemeentepolitie-
personeel, zelfs te veel. Gaarne
zouden deze leden ook vernemen,
hoe de by algemene maatregel
van bestuur te treffen regeling er,
althans in hoofdzaken, uit zal
zien.
Van verschillende zijden werd
Verscheidene leden, die even
eens bezwaren hadden tegen het
in de meergenoemde circulaire
voorgestelde classificatiestelsel,
vestigden er de aandacht op, dat
ook hier weer de belangen van
opgemerkt, dat het platteland het platteland worden achterge-
Nog diezelfde avond schrijft hij
een briefje, dat met spoed er
gens moet worden bezorgd. Alles
moet in orde gemaakt: het is
niet onmogelijk, dat hij Zondag
drie of vier gasten heeft. Van
zijn kant maakt dat, mèt de vo
rige, negen of tien. De heren
in dit ontwerp wordt achterge
steld bij de steden.
Zeer vele leden namen stel
ling tegen de circulaires, die in
verband met dit ontwerp aan de
gemeenten zijn verzonden door
de minister van Binnenlandse
Zaken.
Zij meenden in deze cir
culaires een imperatieve toon
te beluisteren. Een stijl, die
bij hen weinig instemming kon
vinden. Zij hadden hier het oog
op de circulaires van 19 Nov. en
2 Dec. j.l., waarin de heffing
van straat- en vermakelijkheids
belasting wordt geëist, onder
scheidenlijk tot op een bepaalde
gen laat een kleine bark midden
hield.
Er is een al te groot verschil
met de grotere gemeenten. Door
het scheppen van een grote gra
datie bij de klasse-indeling,
wordt het voortbestaan van dit
verschil echter langs wettelijke
weg bevorderd. Dit lijkt toch
wel geheel in strijd met de ook
in bestuurskringeri tegenwoor
dig veel besproken sociale en
culturele verheffing van het
platteland.
Sommige leden zouden gaarne
de normale gang van j^ken zo
veel mogelijk willen zien her
steld door de vaststelling der
toe te slaan, indien dit noodza-
op de Maas vóór Rotterdam het kelijk mocht zijn! Dus is Geb-
vóór- en achteranker vallen en hard gezwicht, al heeft hij zich
enkele uren later staat een sche
peling te turen naar de wal, in
opdracht van de gezagvoerder.
De bemanning van de bark be
staat uit slechts enkele koppen,
gen te doen. Dit is waarlijk niet
de eerste maal.
Zij spreken af, dat zij Zondag
morgen om negen uur vóór deze
herberg zullen staan, om van
daar de tocht te gaan beginnen.
„Drie of vier man", lacht Sin
jeur Willemsz. „Ik hoop van
vier, niet voor mijzelf, maar voor koper is", zegt Gebhard vlak-
de vierde. Je zult er spijt van
hebben, als je niet meegaat",
dit tot Gebhard, die de schou
ders ophaalt.
Als Sinjeur Willemsz. alle ver
tering aan de herbergier heeft
betaald, verlaat hij met een vro-
Rjke groet de gelagkamer, nau
welijks buiten, mompelend:
„Die vent moet ik in de gaten
houden, als die er bij is".
Overigens is hy welgemoed.
V»» otaaii UH> OlVvllCO cnncic
kunnen tevreden zijn en niet min-<jje volledig op de hoogte zijn
der de kapitein van „De Arend", j van de actie, die moet worden
die popelt om buitengaats te gevoerd. Zij doen dit werk niet
gaan. voor de eerste maal!
Het is een vreemd schrijven, „Het vlees is op komst", be-
dat alleen ingewijden snappen, richt de schepeling even later.
Als de waard van „De Maze" De kapitein begeeft zich naar
de valreep en bespeurt, hoe op
de kade een gezelschap nadert,
waarvan iemand de hand op
steekt.
„De boot te water", beval hij.
Twintig tellen daarna roeien
twee mannen de grote boot naar
de oever, waar Sinjeur Willemsz.
staat te wachten, vergezeld van
vier mannen, die vol belangstel
ling staren naar de mooie bark
op de rivier.
Gebhard heeft zijn tegenzin
overwonnen. Na aanvankelijk
nog bezwaren te hebben ge
maakt hij vertrouwt die Sin
jeur nu eenmaal niet, al kan ilij
niet verklaren, waaróm niet
heeft hij Jochem toegestemd,
dat hij geen enkele directe aan
leiding heeft, om de vreemde
ling te wantrouwen. Toen heeft
Jochem opgemerkt, dat zij toch
waarlijk geen kleine kinderen
zijn en er zelf bij zijn, als er
iets zou gebeuren, wat hen niet
aanstond. Zijn collega heeft toe
wie gaat nu zo'n stelltje ontha
len op een dagje uit? Reken
maar, dat zij het Zondag goed
zullen hebben! Hij kijkt niet op
een gulden!
Goffe vertaalt de woorden van
de waard.
„Ik denk, dat hij een zielver-
weg.
Als de herbertier deze mening
verneemt, schaterlacht hij. „Ha,
ha. Dat moet ik Sinjeur Wil
lemsz. bij gelegenheid eens ver
tellen! Een zielverkoper! Ha, ha!
De kerel is in Indlë schatrijk
geworden, vent, wat zal hij dan
nu de ronselaar spelen!"
HOOFDSTUK V.
gestemd. Het is toch eigenlijk
belachelijk, om bang te zijn, als
In de prilvroege Zondagmor- je met vier man gereed staat,
voorgenomen, dubbel uit zijn
ogen te kijken.
Als zij vóór de herberg „De
Maze" Sinjeur Willemsz. ont
moeten, die hen uitnodigt eerst
een pint bier te drinken of iets
anders, moet hij weer erkennen,
voor wantrouwen geen enkele
reden te hebben. De Sinjeur is
de vriendelijkheid zelf. Hij praat
er zelf niet over, dat de Duitser
tóch nog meegekomen is.
„Jullie boffen geweldig", zegt
hij. „Gisteravond is „De Rijn",
een bark van mijn vriend Se-
meinz., op de Maas aangekomen.
De boot is leeg en wordt pas de
ze week geladen met stukgoede
ren voor de Oostzee. Vandaag
gaan we varen, Dordrecht langs,
het Hollandsch Diep op, mis
schien nog verder. Zullen jullie
eens zee zien. Het is best vaar-
weer. Vanavond laat of morgen
vroeg zijn we terug. Eten is er
aan boord voldoende. We gaan
ergens ook aan de wal. Jullie
zullen vandaag geen honger en
dorst lijden, 't IS een mooie bark
en Semeinz. is een gul gastheer.
Ik ken hem al jaren. Dit buiten
kansje moeten we waarnemen.
Volgende week kunnen we dan
Rotterdam wel eens bekijken".
„Is me dat boffen", merkt de
waard op, die de uiteenzetting
aanhoort. Jullie zullen een ge-
noegelijken dag hebben, man
nen".
(Wordt vervolgd.)
maken tussen de heffing op
filmvoorstellingen, welke toch in
tal van opzichten culturele
waarde kunnen hebben, en de
heffing b.v. op sportwedstrijden.
Zij meenden dat het juist de ge
meentebesturen zijn, die het
Bij de Tweede Kamer is inge
diend een wetsontwerp: herzie
ning regeling der vergoeding
voor reiskosten van de leden
der Staten-Generaal en voor
verblijfkosten van de leden der
Eerste Kamer.
De leden der Staten-Generaal
ontvangen als vergbeding voor
reiskosten een abonnement,
rechtgevende op het reizen in de
eerste klasse der Nederlandse
Spoorwegen.
De practijk der laatste jaren
best o.a. in verband met het heeft uitgewezen, dat steeds
vreemdelingenverkeer, kunnenmeer leden om practische rede-
beoordelen, welke maximum
percentages kunnen worden ge
heven-en welke differentiatie is
vereist.
Het voorschrijven aan de ge
meenten in de circulaire van de
minister van Binnenlandse Za
ken van 2 Dec. j.l. van de hef
fing van straatbelasting naar
een bepaald minimum percen
tage ontmoette bij zeer vele
leden bezwaren.
Vele gemeenten heffen deze
belasting in het geheel niet,
Vooral de plattelandsgemeenten
onthouden zich daaTvan. Het al
dan niet heffen dient dan ook
te worden overgelaten aldus
deze leden aan de gemeen
ten.
Velen dezer leden wezen er
nog op, dat er op het platteland
vaak geen gas, electrische
stroom of riolering is. Daarbij
komt, dat de bewoners aldaar
reeds aan het aanleggen en on
derhouden der polderwegen
mee betalen via de polderlas-
ten. Voorts worden de wegen
in vele kleine gemeenten stuk
gereden door zware doorgaande
vrachtauto's. Moeten die ge
meenten de gemeenschapskosten
nu maar betalen?
Wie is aansprakelijk voor de
schade
Binnenkort zal de Arnhemse
rechtbank een zaak behandelen
van enige door oorlogshandelin
gen gedupeerde huiseigenaren te
Arnhem tegen de gemeente en de
Wederopbouw.
Direct na de bevrijding heeft
het gemeentebestuur links en
rechts aannemers aan het werk
gezet om de schade te hersteilen.
Deze overigens loffelijke activi
teit was zo slecht georganiseerd,
dat vele aannemers geruime tyd
hun wekeiykse, nauwelyks gespe
cificeerde declaraties verzilverd
kregen, die 50 tot 80 pet. te hoog
waren.
Dit bleek later uit een enquête,
uitgevoerd door vertegenwoordi
gers van gemeente, Wederopbouw
en eigenaren.
Sommige gedupeerden, die niet
waren geraadpleegd voor het op
dragen der herstellingen, weiger
den de gedane buitensporige uit
gaven voor hun rekening te ne
men. Bij de uitbetaling der rijks-
vergoedingen hield de gemeente
deze bedragen echter af.
Er zijn over deze kwestie tallo
ze besprekingen gevoerd. Weder
opbouw schoof de schuld op de ge
meente en deze deed het omge
keerde. Bij Wederopbouw is de
grove fout gemaakt, dat men bij
het eindigen van de vijandelijkhe
den geen plan van actie had voor
een van Nederlands zwaarste
schadegevallen. Voor het volko
men onzakelijke financiële beleid
van de gemeente treft de dienst
echter geen schuld.
In totaal is in de periode voor
het optreden van Wederopbouw
(eind '45) drie millloen gulden
uitbetaald, waarvan vermoedeiyk
tegen de twee millioen ten on
rechte.
nen aan vervoer per auto de
voorkeur geveri. Het geldende
systeem, dat uitgaat van een
uitsluitend gebruik van de trèin
als middel van vervoer, is dan
ook niet meer in overeenstem
ming met de thans bestaande
toestand.
In verband hiermede wordt
voorgesteld om in plaats van be
doeld abonnement een geldelijke
vergoeding te geven voor het
gebruik van een auto.
De leden van de Eerste Kamer
met uitzondering van hen, die
te 's-Gravenhage wonen, ónt-
vangen als vergoeding voor de
kosten van verblijf gedurende
de tijd, waarin zij de vergaderin
gen hebben bijgewoond, f20 per
dag. Deze vergoeding moet on- dank.
der de tegenwoordige omstan
digheden, bepaaldelijk voor de
leden, welke op grote afstand
van de gemeente 's-Gravenhage
wonen, onvoldoende worden ge
acht. Ten einde hieraan tegemoet
te komen, wordt voorgesteld, dit
bedrag te verhogen tot f 30. Zij,
die te 's-Gravénhage wonen, zul
len de helft ontvangen.
Voor de voorzitter van de
Eerste Kamer wordt een afzon
derlijke regeling voorgesteld. Hij
zal in verband met aan zijn
functie verbonden representatie
ve verplichtingen, f 50 per dag
ontvangen.
Appel- en peerpitten.
Naar een lezeres ons mee
deelt, werden appel- en peerpit
ten indertijd gevraagd door
Adolf Nienhuis, Boomkwe
kerijen, Heiligerlee Gr. te
gen f2 en f 4 per ons, zacht ge
droogd, niét op de kachel.
Van een tweetal lezers ont
vingen wij hetzelfde adres. Een
van hen voegt er aan toe, dat
hem later bleek, dat pitten ge
leverd konden worden voor
resp. f 1 en f2 per ons.
Voor deze inlichtingen onze
-séüt
„Hoog in de Lucht", door Margaret
Morisson. Zuid-Hollandsche Uitg.
Mij., Den Haag.
Vergun ons, geachte lezers, dat netze's hele opleiding mee en
wij een ogenblik de literatuur die krijgen de gelegenheid om in
in onze grote-mensenbehoeften
voorziet, verlaten en ons bezig
houden met het jeugdboek, in dit
geval dan een boek voor de rij
pere jeugd.
Er bestaat in ons land een goe
de en degelijke traditie op het ge
bied van de jeugdlectuur. Trek
ken we in deze de parallel met
Vlaams België, dan moeten we
vaststellen, dat daar het boek
voor de jeugd -hoofdzakelijk uit
Holland komt en door Hollan
ders is geschreven. Wel heeft
daar wijlen Abraham Hans, de
volksverteller, als eerste een se-
lie jeugdverhalen geschreven, die
wekelijks verschenen, maar meer
c!an een primitief begin van het
Vlaamse jeugdboek is die serie
niet geweest. In andere landen
daarentegen bestaat er wel, net
als bij ons, een traditie: en onder
die landen komt Engeland zeker
wel het eerst. Onze jeugdige le
zers krijgen een goede gelegen
heid, om met een vlot geschreven
Engels jeugdboek kennis te ma
ken, n.l. „Hoog in de Lucht" van
Margaret Morisson.
Het verhaal brengt ons in con
tact met Annetze de St'eurs,
dochter van een Hollandse vader
en een Engelse moeder. Haar va
der is kunstschilder en haar moe
der een dame uit de Britse so-
ciety-kringen. Annetze krijgt een
hele aristocratische opvoeding,
maar op zekere dag wordt zij
cr zich van bewust, dat ze iets
moet presteren in deze wereld,
waarom ze op eigen initiatief
voor verpleegster gaat leren.
verschillende steden van Europa
een kijkje te nemen als zij, om
het' werk in de praktijk te leren
kennen, verschillende vluchten
meemaakt. Na heel wat weder
waardigheden komt het tenslotte
toch nog in orde tussen Annetze
en haar verloofde en alle meis
jes (want. het is in de eerste
plaats een meisjesboek) kunnen,
met een zucht van verlichting,
hot boek sluiten.
On onderhoudende wijze weet
Margaret Morisson ons het le
ven van Annetze en haar vrien
dinnen te schilderen en, in het
enthousiasme waarmee zij haar
personen de opleiding bij de
K.L.M. laat,, doormaken merken
we iets van de verwarring waar
mee zij zelf bezield werd, toen
zij met deze manifestatie van
Nederlandse kracht en onderne
mingsgeest kennis maakte. Ook
bevat het boek een paar mooie
gedeelten, zoals A.inetzes bezoek
aan de afsluitdijk. -
Toch kunnen we het niet na
laten, ondanks onze lof, een ver
zuchting te slaken „Waarom
moet een schrijfster, die zich zo
in de dingen, die ze beschrijft
schijnt te hebben ingewerkt, op
ander terrein dan dat der K.L.M.
zo hopeloos oppervlakkig blij
ven?" Of is het niet oppervlak
kig, te zeggen dat een schilder
„den geest van de oude meesters
van alle eeuwen scheen te be
lichamen", of te praten van stijf
Calvinisme? Juist omdat zij zich
zo positief over reinheid en over
het huwelijk uitlaat, hadden we
Enk.!. HM.'ïplSa
Samenvattend kunnen we ech
ter wel zéggen, dat het een boek
dokter af. Ze vreest dat hun
huwelijk net zo slecht zal ver
lopen, als dat van haar ouders.
Na deze daad rypl het plan in
haar: stewardess by de K.L.M. te
worden. Gezien het feit dat haar
vader Hollander is, maakt ze een
goede kans en waarlijk, ze wordt
aangenomen. We maken An-
is dat, vooral door de rijpere
vrouwelijke jeugd, met genoegen
zal worden gelezen.
De K.L.M. stond enkele mooie
foto's af, om het boek te il
lustreren, wat de aantrekkelijk
heid ervan zeer verhoogt.