Politieke beschouwing in de Eerste Kamer.
ft
Lite
m
tam
ffieme
Zeeuwsch Dagblad
TWEEDE BLAD
Zaterdag 7 Februari 1948
Regeringsbeleid: „Vooruitstrevend in Christelijke zin".
Het antwoord der Regering.
1947 een goed jaar voor d mosselkwekers.
Tweeduizend grossiers uitgesloten van
handel in zuidvruchten.
De komende
verkiezingen.
0e „verworpenen"
Dr MIEENK'S
Aan de memorie van antwoord naar aanleiding
van de politieke beschouwingen in de afdelingen
der Eerste Kamer is het volgende ontleend:
De minister-president merkt o.m. op, dat hij naar zijn stellige
overtuiging aan z^jn kabinet de breedst mogelijke basis heeft
gegeven. Reeds meermalen heeft hij uiteengezet, dat hy by de
vorming van zijn kabinet ernstig de mogelijkheid heeft onderzocht
om tot een breder fundering te "geraken. Hem bleek echter de basis,
waarop het* kabinet thans rust, de breedste, die op dat ogenblik
kon worden bereikt.
Synthese.
Bij de vorming van zijn kabinet
heeft de minister-president ge
tracht een synthese te vinden tus
sen de standpunten van de beide
partijen, die hy tenslotte tot me
dewerking aan de totstandkoming
van zijn kabinet uitnodigde. Hij
heeft gemeend uitdrukking voor
die synthese te vinden in de ka
rakterisering van het regerings
beleid als vooruitstrevend in
Christelijke zin".
Het ls uiteraard niet uitgeslo
ten, dat in bepaalde maatregelen,
op grond van het algemeen pro
gram getroffen, nu eens de soci
aal-progressieve, dan weer de
ethisch-christelijke zijde ietwat
meer op de voorgrond treedt.
Financieel beleid.
Dat het financiële beleid onvol
doende krachtig en doortastend is
gevoerd, moeten ondergetekenden
ten stelligste ontkennen. Het fi
nancieel beleid is en blijft gericht
op een zo doeltreffend mogelyke
inrichting van de staatsdienst en
op het achterwege laten van
overbodige uitgaven.
Wat de economische politiek der
regering betreft, wordt o.m. opge
merkt, dat tot rechtstreeks rege
lend ingrijpen van de staat alleen
wordt overgegaan, wanneer bij
zondere omstandigheden zulks uit
een oogpunt van algemeen welzijn
noodzakelyk maken.
De omstandigheid, dat de nog
steeds bestaande schaarste de re
gering noopt tot bemoeiing op
velerlei terrein, waar zij zich
onder normale verhoudingen af
zijdig zou houden, mag niet tot
misverstand aanleiding geven.
Overzeese Gebiedsdelen.
De regering gaat uitvoerig in
op die beschouwingen, welke ver
band houden met de reis van de
minister-president en enigen zyner
ambtgenoten.
Het doel was onder meer een
aantal zaken tot meerdere klaar
heid en zo mogelijk tot oplossing
te brengen, waarvoor een plaatse
lijke oriëntering niet kon worden
ontbeerd.
Tot deze zaken behoorden niet
alleen aangelegenheden van orga
nisatorische en bestuurlijke aard,
doch ook problemen betreffende
de verhouding tot de onderschei
dene delen van Indonesië en
keer der troepen opnieuw ln ern
stige beschouwing zal worden ge
nomen.
Sociaal economische politiek.
Het kabinet is zich ten volle be
wust van de bezwaren, welke een
zware belastingdruk als de thans
heersende medebrengt. Doch het
ls zich evenzeer bewust van de ge
varen van begrotingstekorten
en van de noodzakelijkheid van tal
Naar aanleiding van de motie
Groen werd de Stichting van de
Landbouw uitgenodigd haar desi
derata schriftelijk uiteen te zet
ten.
Binnenkort zullen naar aanlei
ding daarvan nadere besprekingen
volgen.
Het loslaten van de loonstop
met handhaving van een strakke
prijscontrole kan bezwaarlijk ge
acht worden een gunstig gevolg
te zullen hebben. In een aantal be
drijfstakken zal het niet mogelijk
zijn de lonen te verhogen zonder
een dienovereenkomstige prysver-
hoging toe te staan, tenzij de sub
sidies ln aantal en hoogte worden
uitgebreid. Dit laatste stuit op
zeer ernstige bezwaren.
Grondwetsherziening.
De huidige staatscommissie
voor dé*herziening van de Grond
wet zal alles in het werk stellen,
ten einde haar rapport zo spoedig
mogelijk aan de regering te kun-
DE SURINAAMSE
HOUTNIJVERHEID.
Ongekende opbloei.
Suriname beleeft sedert de oor
log een hausse in de houtnyver-
heid, zoals in zyn geschiedenis
nog niet is voorgekomen.
In de afgelopen twee jaar wa
ren de houtverkopen 40 tot 50
maal groter dan ooit te voren. Dit
vindt zijn oorzaak in de dringen
de vraag in Nederland voor alle
soorten timmerhout voor de we
deropbouw, alsmede in de grotere
Amerikaanse belangstelling voor
Surinaams timmerhout voor de
vervaardiging van fineerhout en
triplex.
Het hout van de baviaanboom,
die op moerassige bodem groeit,
schynt in voldoende mate aanwe
zig te zijn om in alle behoeften
te voorzien. Deze houtsoort was
voor de oorlog niet in trek.
Oesterproductie overtrof de verwachtingen.
van bijzondere overheidsuitgaven. nen aanbieden. Dat dit tot dusver
Het is derhalve van mening, dat n0g niet is geschied, vindt mede
zijn grond in de omstandigheid,
dat zij het resultaat van het be
zoek aan Indonesië door enige le-
gebracht,
onder de huidige omstandigheden,
ondanks een voortdurend streven
naar bezuiniging op de zich hier
toe lenende posten van de begro- j den van het kabinet
ting, de bestaande belastingdruk i heeft willen afwachten,
een onvermijdelijk kwaad is.
Het is niet juist te stellen, dat Ook de regering is doordron-
tegenover een prijsverhoging van 1 drongen van het belang van be-
enkele belangrijke dagelijkse ge- spoediging van de voorbereiding
brulks- en voedingsmiddelen 1 der algemene Grondwetsherzie-
slechts een verlaging van de pry- 1 ning.
zen van luxe-artikelen staat. Be
halve de prijzen van een groot
aantal Industriële gebruiksartike
len als textiel, schoenen, huisraad,
keukengerei e.d. zijn ook nog de
prijzen van een aantal levensmid
delen als peulvruchten, jam,
stroop, havermout, banket en koek
in prijs verlaagd.
Voorts zijn de prijzen van de
wintergroenten dit jaar, mede
door de invoering van een vrijwil
lige regeling in overleg met de
overheid, aanzienlijk lager dan zij
de laatste jaren waren, hetgeen
voor de kosten van levensonder
houd van grote betekenis is.
Het ligt vooralsnog niet in het
voornemen, de textielrantsoene-
ring op te heffen.
Buitenlands beleid.
De regering kan de opvatting
van de leden, die menen, dat het
buitenlandse beleid der regering
in toenemende mate getuigt van
afhankelijkheid van de Verenigde
Staten van Amerika niet onder
schrijven.
Aan de regering der V.S., die
bereid is zich grote opofferingen
te getroosten voor de wederop
bouw van Europa, doet men een
grievend onrecht, wanneer men in
deze spontane hulpverlening een
uiting ziet van Amerikaans impe
rialisme.
Van een tegemoetkomende hou-
ring van Nederland ten aanzien
van het regime Franco is nooit
I sprake geweest.
Distributie overbodig geacht.
Er is in ons land een commissie gevormd, die zich ten doel stelt
te komen tot een vr(je landelijke organisatie van grossiers in groen
ten en fruit.
Te Goes vond Donderdag een bijeenkomst plaats van grossiers
om te komen tot een provinciale afdeling van de landelijke organi
satie.
verkeren. Door de maatregelen
van het bedrijfschap voor groen
ten en fruit, wordt aan onge
veer 2000 grossiers het recht
ontzegd in zuidvruchten te han
delen. Het bedrijfschap heeft
n.l. het monopolie voor de han
del in zuidvruchten overgedra
gen aan de Vegro, de particu
liere bond van grossiers in
groenten en fruit, terwijl het de
import van de zuidvruchten in
handen heeft gegeven van het
Verenigde Import Kantoor.
Nu staan de zaken zo, dat de
Vegro geen distributiebonnen
aanneemt van de grossiers, die
bij de Vrije Zuidvruchtenbond
De heer P. Vreugdenhil uit
Gouda gaf op deze samenkomst,
die in hotel Centraal gehouden
werd, een uiteenzetting van de
moeilijke toestand waarin de
j grossiers in groenten en fruit
bO- .rlr.r.n
venal ook een aantal zaken en
problemen, betrekking hebbende
op de hangende staatkundige her
vormingen van geheel Indonesië
en van het Koninkrijk.
Op de verwezenlijking van het
beginselprogram van Linggadjati
is het beleid der regering bij
voortduring gericht en de loop der
gebeurtenissen levert wel het bes
te bewijs, dat haar politiek daarbij
niet ingesteld is geweest op het
ontplooien van militaire macht,
doch op een vreedzame regeling
volgens democratische beginselen.
Door de reeds gedane aankondi
ging van maatregelen, welke de
regering voornemens ls ten aan- 7y z~g j aangesloten zijn. Wan- j schap Vegro het recht hebben
zien van Indonesië te treffen, met neér men weet, dat de voorzit- om een door de vakgroep afge-
name de instelling van het colle- »er van de Vegro tevens voorzit- I geven erkenning ongeldig te
giaal orgaan en de voorlopige fe- ^er van de Vakgroep is, begrijpt 1 verklaren.
aangesloten veilingen niet kon
worden gekocht en van de on
derhandse verkoop geen factu
ren meer aanwezig zijn.
Distributie overbodig.
Volgens de heer Vreugdenhil,
zou het zeer goed mogelijk zijn
de distributie van zuidvruchten
op te heffen, gezien het feit, dat
voor de oorlog jaarlijks 92 mil-
lioen kg. werd ingevoerd en
thans reeds 70 millioen kg.
Overigens is de V.Z.B. van me
ning, dat wanneer de Vegro en
het Verkoopkantoor het hui
dige monopolistische systeem
zouden loslaten, dit zeker een
verlaging van de prijs zou be
tekenen. Thans acht men de
prijs veel te hoog.
Dinsdag en Donderdag heeft
de president van het scheidsge
recht voor de voedselvoorzie
ning onderzocht of het bedrijf
derale raad, kunnen deze bedoelin
gen voor een ieder duidelijk blij
ken.
De vraag in welke vorm de
maatregelen zullen zijn te ver
wezenlijken, maakt thans nog een
punt van onderzoek uit.
De regering geeft gaarne de
verzekering dat, mocht naar zij
hoopt in de toestand in Indo
nesië ln verband met het tot stand
komen van het nieuwe bestand en
de verdere politieke ontwikkelin
gen een spoedige verbetering in
treden, ook het tempo van terug-
men, dat de moeilijkheden hier
door nog worden vergroot.
De Vegro heeft bepaald, dat
men om in zuidvruchten te kun
nen handelen, ook al is men in
het bezit van een z.g. erken
ningsreglement, lid moet zijn
van deze particuliere vereniging.
En dit kan men slechts worden
wanneer men in 1937, 1938 en
1939 een omzet van ten minste
1000 kisten heeft gehad. De le
den van de V.Z.B. kunnen hun
omzet over die jaren echter niet
aantonen, omdat toen van de
Luxemburgs journalist in
Spanje gearresteerd.
De Spaanse politie heeft de
Luxemburger Gordian Tröller ge
arresteerd, die in verband wordt
gebracht met de ontsnapping van
een lid der Baskische ondergrond
se beweging naar Frankrijk.
Tröller, <een geaccrediteerd
journalist, is o.a. correspondent
van het Nederlandse dagblad „Al
gemeen Handelsblad".
Het is nog niet bekend, wan
neer dit jaar de verkiezingen
gehouden zullen worden.
Toch begint er reeds enige
roering t# komen.
Niemand minder dan Prof.
Romme heeft deze week 'n ver
kiezingsrede gehouden, waarin
hi;, uitvoerig de vraag behan
delde, welke coalitie of combi
natie er moet worden gemaakt
na de verkiezingen. Hij ver
klaarde daarbij o.m.:
„De K.V.P. zal straks te vin
den zijn voor medewerking aan
een regeringspartij als zij terug
vindt een program in de geest
van het kabinet-Beel nog
meer in de geest van de per
soon Beel. Zij steunt alleen een
politiek, die aansluit op pro
gressieve daden in Christelijke
zin."
o
Wie kaatst moet de bal
verwachten.
PEKZIë ANTWOORDT DE
SOW JET-UNIE.
Gisteren is de officiële tekst
van het Perzische antwoord be
kend gemaakt op een Sowjet-Rus-
sische nota, waarin gesproken
werd van werkzaamheid van de
Amerikaanse militaire missie te
Teheran.
Perzlë heeft de beschuldiging
van Amerikaanse inmenging in
Perzische aangelegenheden niet
alleen van de hand gewezen, doch
van zijn kant de S. U. er van be
schuldigd, dat zy „grensplunde-
raars" beschermt. Perzië zet in
deze nota uiteen, dat de Ameri
kanen na de oorlog lagere prijzen
vroegen voor wapens dan de S. U.,
zodat men moest afzien van het
plan deze van de S. U. te kopen.
Verder wordt de Sowjet-Russische
regering er in deze nota van be
schuldigd in 1946 de separatisti
sche beweging van Azerbeidsjan
tegen de Perzische regering te
hebben opgezet en aan de leiders
der opstandelingen onderdak te
hebben verleend.
CONSUMENTEN-
CREDIET.
Volgende maand weer
bonnen.
Naar aanleiding van een tele
gram van het N.V.V. aan de mi
nisters van Sociale Zaken en
Financiën, waarin met klem
wordt verzocht „direct nieuwe
bonnen van het consumentencre-
diet aan te wijzen, daar uit alle
delen van het land klachten bin
nenkomen over het uitblijven",
wordt van bevoegde zijde medege
deeld, dat opzettelijk nog even
wordt gewacht met het geldig
verklaren van nieuwe waardebon
nen. Men is op de betrokken mi
nisteries van mening, dat tegen
het voorjaar en het najaar de
grootste behoefte bestaat aan tex
tiel. In verband daarmee zal het
zeker nog wel een maand duren,
voordat nieuwe bonnen worden
bekend gemaakt.
Het was voor de mosselkwekers
een goed jaar, wat afzet en prijs
betreft; voor de zoveel fijnere zus
ter van de mossel, de oester, was
dit in mindere mate het geval.
Wel overtrof de oesterproductie
verre de verwachtingen. Vorig
jaar na de strenge winter vrees
de men wat dat betreft het erg
ste, doch na die winter volgde de
zeer warme zomer en groeide de
oester zo hard, dat men over veel
meer leverbare oesters beschikte
den men gedacht had, ook al had
de schelpenziekte veel slachtoffers
gemaakt.
België ls onze voornaamste klant
voor de oesterexport, al neemt de
vraag naar de beste soorten af,
tengevolge van het verminderen
van de Belgische koopkracht.
Vroeger betrok België ook alleen
de goedkoopste soorten, doch vlak
na de oorlog waren de duurste
soorten het meest gevraagd. De
concurrentie is in België groot,
want nu men niet met de officieel
vastgestelde prijs kan concurreren
probeert men op andere manier
elkaar de loef af te steken.
Dit is ook het geval met de ver
zending naar Engeland, doch de
Engelse importeurs kunnen voor
de helft preferentie verlenen aan
bepaalde exporteurs, zodat mo
menteel een tiental oesterkwekers
het leeuwenaandeel van de export
naar dit land in handen heeft.
Vorig jaar werden alle uit En
geland binnenkomende orders over
alle oesterkwekers verdeeld.
De binnenlandse markt onder
vindt nadeel van de hoge omzet
belasting, terwijl hier de prijs niet
vastgesteld is met gévolg van een
onderlinge concurrentie.
Als bijzonderheid kan nog ge
meld worden dat des Zondags vele
rijke Belgen in luxe auto's een be
zoek aan Yerseke brengen en daar
oesters komen eten. De afstand
YersekeBelgische grens is door
het veer over de Wester-Schelde
Kruiningen-Perkpolder zeer be
kort.
vi/m
Brouwgerst.
Vanwege de Prov. Voedsel-
commissaris is ter kennis van
de landbouwers gebracht, dat
de keuringen door de Naco-
brouw ter verkrijging van de
Nacobrouw certificaten voor de
levering van brouwgerst, de
volgende week moeten eindigen
Dit bericht doet vreemd aan.
Wij leven toch nog altijd in
een tijd van voedselnood.
De kleine man, voor zover
niet direct betrokken bij de
landbouw, mag geen varken
houden vanwege het graan te-
schappelijke verhoudingen kankort en om dezelfde reden
Bezitsspreiding.
Wat wordt er onder verstaan?
In de afdelingen der Eerste
Kamer kwamen o.m. ter sprake
de d<Akbeelden over bezitssprei
ding welke aan een daarvoor in
te stellen commissie voor bestu
dering en advies zullen worden
voorgelegd.
Het kwam sommige leden van
groot belang voor, dat reeds bij
ae aanvang van de discussies
over dit onderwerp ten volle
vaststa, wat het begrip bezits
spreiding inhoudt.
In de tegenwoordige maat
er tweeërlei betekenis aan wor
den toegekend, t.w. die van een
verdeling van reeds verworven
bezit over een ruimer aantal ge
gadigden en die van een bre
dere verdeling van de op
brengst van het productiepro
ces onmiddellijk na het ontstaan
daarvan, waardoor dus aan alle
medewerkenden een zekere mo
gelijkheid wordt geboden, om tot
bezitsvorming te komen.
Hoewel terstond toegevende,
dat het verworven bezit niet
altijd op rechtvaardige wijze is
verkregen, meenden de aan het
woord zijnde leden een aantas
ting van dit bezit door spreiding
ten enen male te moeten ver
werpen, omdat hierdoor een van
de grote pijiers van ons maat
schappelijk leven wordt aange
tast, t.w. de opvatting, dat hij,
die door eigen werkkracht, zui
nigheid, of andere oirbare mid
delen, welvaartsgoederen be
spaart, deze, met inachtneming
van de belangen van zijn mede
mensen, mag behouden en de
voordelen er van mag genieten.
De aan het woord zijnde le
den zouden het op prijs stellen,
indien de minister zijn opvatting
over de inhoud van het woord
bezitsspreiding wilde medede
len.
moesten ook de broodrantsoe
nen worden verminderd.
Huismoeders met opgroeien
de kinderen klagen over een
voortdurend gebrek aan brood.
En dan tóch gerst voor de
brouwerij
Is dat verantwoord?
Generaal
pleegt zelfmoord.
Gisterenmorgen vroeg is de
voormalige generaal van de Duitse
luchtmacht en tijdens de Duitse
bezetting militair gouverneur van
Parijs, Ootto van Stuipnagel, in
zijn cel van de militairë gevange
nis te Cherche-Midix levenloos
aangetroffen. Het bleek, dat hij
zich had opgehangen. Von Stuip
nagel werd op 16 Juni 1878 te
Berlijn geboren.
Tuchtrechter voor de Prijzen, Terneuzen.
Fietsen zonder bon.
P. Kr. D. te Terneuzen deel- hield met het gewicht daarvan.
Feuilleton.
door H. KINGMANS.
b) o
En wie is die Gebhard
eigenlijk? Jochem praat genoeg
over hem Lize zou er hele
stukken van kunnen vertellen,
want haar vertrouwt Jochem
bijna alles toe maar zij heb
ben hem nog niet ontmoet.
Nu, dat kan gauw verholpen
worden: Gebhard komt, als hij
vrij is, eens naar Liegnitz. Het
is niet op een Zondag, doch op
een dag in de week.
Moeder Liesbeth moet dan er
varen, dat Gebhard een orden-
telijke jongen is, voorzover al-
thans is na te gaan in zo korte
lijd. Maar zijn ongodsdienstig
heid acht zij een groot bezwaar.
Staat Jochem wel stevig in zijn
schoenen?
't Wordt een punt van ern
stige overweging voor vader en
moeder Weishaupt, waarvan het
iesultaat is, dat zij Jochem geen
toestemming willen geven, te
samen met Gebhard op stap te
gaan, de wijde wereld in. Hij
moge dan hoog of laag sprin- j
gen, hij wordt nog te jong be
vonden.
„Ik doe het tóch", zegt hij tot
Lize, wie hij zijn nood klaagt.
Maar die zegt: „Als je dat
doet, kijk ik je nooit weer aan.
Wil jij een ontaarde zoon wor
den?"
Van die woorden schrikt Jo
chem toch terug: de warme ge
negenheid van Lize wil hij niet
missen
Het ziet er dus op het eind
van 1773 uit, dat nij in het voor
jaar weer met Dreckmeyer op
stap zal gaan, in het dorp, in
de omgeving, bij de vaste klan
ten.
Edoch het rechte kunnen
zij niet te weten komen, het ver
luidt, dat Dreckmeyer voor zijn
doen grote verliezen heeft ge
leden door toedoen van een fa
milielid Jochem ontvangt de
mededeling, dat hij ontslagen
wordt. Dreckmeyer zal het weer
met een knechtje alleen doen.
Heel veel kunnen zij er niet van
zeggen, want Dreckmeyer heeft
Jochem langer gehouden dan zij
hebben verwacht. Er zijn heel
weinig schoorsteenvegers in Si-
lezië, die ettelijke jaren een ge
zel houden. Die komt hen te
duur.
Jochem vat Dreckmeyers me
dedeling niet spijtig op. Nu zul
len vader en moeder wel toe
stemming moeten geven voor
zijn groot plan! Wat zal hij an
ders? Dat begrijpen vader en
moeder Weishaupt. Het is nu
zeker, dat Jochem in het voor
jaar de wijde wereld in zal trek
ken. God zij hem genadig!
„Ik zal je erg missen", zegt
Lize zij is sinds de laatste
twee jaar geen ganzenhoedster
meer, maar dienstbode op een
boerderij als zij voor het i
laatst vóór zijn vertrek bij el
kaar zijn.
„Maar ik kom terug, Lize",
verzekert Jochem. „En wil je
dan mijn vrouw worden? Zul je
op mij wachten?"
Dit is de eerste maal, dat Jo
chem haar kust. En Lize kleeft'
hem aan.
,.lk zal wachten", zegt zij een
voudig. „En verlies God niet uit
het oog, Jochem."
rooFDSTUK III.
„ivieeu je net heus?" v.aagt
de een opsporingsambtenar ver
trouwelijk mede, dat hij weer
kon fietsen,.omdat hij een adres
wist, waar men banden kon ko
pen zonder bon. Verdachte zag
zijn fout in, al merkte hij op,
dat hij zijn boerderijen zo nu en
dan ging opzoeken, wat het
beste op de fiets kon gebeuren.
Boete f 15.
De verkoper van deze ban
den J. C. te Koewacht beweer
de nooit meer verhandeld te
hebben, dan juist deze 2 ban
den. Hij verdiende nauwelijks
aan deze transactie. Boete f 50.
D. W. te Sas van Gent had
plastic horlogebanjes verkocht
en niet gelet op de vastgestelde
winstmarge. Boete f5 met te
ruggave der in beslag genomen
bandjes.
A. A. L. te Terneuzen had
geen receptenboek aangehou-1
den en tevens gebakjes boven i
de prijs verkocht. L. verklaarde
in het eerste geval een vergis- i
sing te hebben begaan met het j
lezen van het voorschrift en
dat het andere punt aan slor
digheid te wijten was. Voor het
eerste feit gaf de tuchtrechter
hem f 15 en voor het tweede
f 100 boete.
J. V. v. d. V. te Hulst had
Ook was verdachte ten laste
gelegd het niet-bijhouden van
zijn receptenboek. Boete f 75.
A. J. M. te Hontenisse werd
bij verstek veroordeeld tot een
geldboete ad f 25, omdat hij na
latig was geweest met het prij
zen van in zijn etalage liggende
goederen.
Spanning tussen Turkije
en Moskou.
Turkse ambassadeur terug
geroepen.
Turkije heeft plotseling zyn
ambassadeur in Moskou terugge
roepen, in verband met de onwil
aan Sowjetzijde om de Sowjet-
ambassadeur naar Ankara te la
ten terugkeren, aldus A.P.
Op het Turkse ministerie van
Buitenlandse Zaken wilde men
niet onmiddellijk commentaar le
veren, maar in diplomatieke krin
gen, zag men in de maatregel een
tegenzet, waaruit blijkt, dat Tur
kije zich niet zal laten intimideren
door zijn grote buurman, die
Turkije reeds drie jaar lastig valt
met territoriale eisen.
De Sowjet-ambassadeur werd in
de herfst van 1945 teruggeroepen
en sindsdiens worden de Sowjet-
belangen behartigd door een zaak
gelastigde.
SCALD IS HOESTPOEDERS
verdrijven de hoest radicaal I
45 cent per etui van 6 stuks.
BRASKAMP N.V. FABRIKANTE VAN
GENEESMIDDELEN
(Ingez. Med.)'
1^=5^^
„Nacht in de Middag" door Arthur
Koestier. (De Bezige Bij, Amsterdam)
Koestier is van Hongaarse Ier een waar kunstwerk gescha
ter vorige zitting beweerd, dat i afkomst. Alhoewel het boek al pen. Hij betoonde een groot
Te Yerseke is voor de ont
vangst van de soldaten uit In-
dië een comité opgericht ouder
ere-voorzitterschap van burge
meester Willemse.
I Jochem.
„Het zal wel moeten, als je
hier niet blijven wilt", ant
woordt Gebhard.
Al ruim anderhalf jaar heb
ben zij gezworven door een
groot deel van Polen en. Duits
land. Steeds verder zijn ze daar
na naar het Westen getrokken.
Ze hebben heel goede en heel
slechte weken gemaakt, maar
over het algemeen zijn ze niet
ontevreden. Als er geen schoor
stenen te vegen waren, hebben
zi' zich verhuurd als metselaars
knechts, soms voor een week,
hoogstens voor een maand. Dan
j trokken zij weer verder. Hun
eigenlijk beroep is schoorsteen
veger. Dat andere doen zij bij
nood. Want een bepaald inko
men dienen zij toch te hebben
per week. Wel brengen zij de
nachten door in volkslogemen
ten, die ook heel goedkope
maaltijden verstrekken, maar
alles met elkaar wordt toch een
héél bedrag.
Heel kameraadschappelijk
gaan ze met elkaar om. Bete-
kenend verschil van mening j
hebben zij nog niet gehad. „Ge
zworen kameraden" hebben ver-1
schillende hospessen hen
lachend genoemd.
Maar nu hokt het tussen die
twee.
Al ruim zes weken zij ze in
dit oude stadje, waar geen
schoorsteen meer te vegen is.
Elke morgen sjouwen ze naar
de dorpen in de omtrek, om
's avonds weer te keren. Soms j
blijven ze twee dagen weg.
Gebhard weigert pertinent, ver-
der te trekken. En 's avonds is
Jochem meestal alleen.
De oorzaak is niet ver te zoe
ken: er is in het stadie een trek
pleister. Er dwaalden avond
aan avond twee meisjes over
het marktplein en door de
slraatjes, die er op uitkomen.
Ze hadden het oog geslagen op
twee aardige, robuste zwervers,
van wie al spoedig bekend was,
dat zij schoorsteenvegers waren.
En nu eens geen Italiaanse, die
door heel of half Europa zwier
ven, maar onvervalste Duitsers.
Uit Silezië.
Die langs de straat dweilende
meisjes hebben de aandacht van
Gebhard weten te trekken. De
kennismaking kwam tot stand
en in een kroeg werd door het
viertal bier gedronken.
Jochem had er al gauw schoon
genoeg van. Heeft hij, toen hij
Liegnitz verliet, Lize niet ge
kust en haar gevraagd, op hem
te blijven wachten? Dacht deze
Juul zij beweerde zo te he
ten, 't is de vraag, of het waar
is dat zij Lize kan vervangen?
Mijn lieve deugd, als je haar in
de begerige, brutale ogen kijkt,
heb je al „gegeten en gedron
ken". Jochem moest niets van
haar hebben.
Neen, naar de kerk ging hij
niet meer. En het bijbeltje, dat
moeder hem heeft meegegeven,
zit nog steeds onder in zijn zak
met kleren en andere spullen.
Maar hij wil als een fatsoenlijke
jongen in Liegnitz terugkomen.
„Je moet je vader en je moeder
en je vrouw altijd eerlijk in de
ogen kunnen zien." Die woorden
van zijn vader zijn hem bijge
bleven. En ook deze: „....houd
losse meiden van je af". Deze
Juul is een losse meid, afgelo
pen. En die andere is geen haar
minder (of beter?)
(Wordt vervolgd.)
lxij^wei een pryslijst in zijn_ zaak j enkele jaren geleden verscheen
i._ji - - 'en dikwijls besproken werd,
leek het ons goed, ook omdat
zo pas twee nieuwe boeken van
Koestier een Nederlandse ver
taling hebben gekregen, even
met u bij „Nacht in de Middag"
stil te staan.
Koestier werd corresp. bij de
Sovjet pers, omdat hij in het
Communisme het ideaal van 'n
betere wereld zag. Maar na de
Moskouse processen waar enke
le der vooraanstaande partijgeno
ten, die hij zeif kende en hoog
achtte, terecht stonden, be
schuldigd van reactionnaire of
oppositionele activiteiten, ver
dween Koestier uit de sfeer van
't Russisch Comm. Zijn gemoed
was diep geschokt, maar hij
vond uiteindelijk een zeker
evenwicht terug, mede door 't
feit, dat hij aan de crisis die hij
bad doorgemaakt, gestalte kon
geven. Deze gestalte was
„Nacht in de Middag".
Wie zou menen, hier met een
had hangen. De thans opgeroe
pen getuige/verbalisant ver
klaarde, dat dit niet het geval
was, zodat v. d. V. een boete
opgelegd werd ad f 35.
A. B. J. de B. te Sas v. Gent
had te duur vlees verkocht. 35
gld. boete.
Vervolgens verscheen E. D'H.
te Hulst. Zij had een borreltje
voor te hoge prijs verkocht. 75
1 gld. boete.
i G. J. V. te Terneuzen, P. J.
v. F. en A. D. te Zaamslag, A.
|de Z. en H. v. L. te Axel, wer-
'den in verband met het niet
voldoen van hun administratie
aan de gegeven voorehriften,
voorwaardelijk beboet met 250
gld. en een proeftijd van 6 mnd.
Sui Awei Chang te Huist had
diverse lekkernijen zonder bon
en veel te duur verkocht. Boete
f 30 met verbeurdverklaring der
in beslag genomen lekkernijen.
E. de P. te Terneuzen had
tafelmessen verkocht boven de
vastgestelde verkoopsprijs. Boe
te f10.
P. A. v. M. te Hontenisse had
broodjes verkocht tegen prij
zen die ver lagen boven de vast
gestelde prijzen. M. bracht naar
voren, dat hij bij de door hem
tegen verschillende prijzen ge
leverde broodjes wel rekening
Zeepost naar Indië
Zeepost kan verzonden worden
met de motorschepen „Sibajak"
en „Willem Ruys", die op 13 en
17 Februari a.s. naar Nederlands
Oost-Indië vertrekken; naar Cu
rasao en de overige overzeese ge
biedsdelen in de West vertrekt op
13 Februari het m.s. „Helena".
Ook met dit schip kan zeepost
worden meegegeven. Het verdient
aanbeveling de te verzenden stuk
ken ten minste twee dagen van
te voren ter post te bezorgen.
Bravo Generaal!
Zeggen Nederlandse vrouwen.
De gemeenschappelijke actie
van Nederlandse vrouwen heeft
aan generaal Spoor het volgen
de telegram gezonden:
„Ontelbare vrouwen juichen
de door U aangekondigde ge-
eigende maatregelen toe ter be
scherming van de soldaten te
gen voortdurende bestandschen
dingen.
Bravo, generaal, moge de
geest van Van Heutz U inspi
reren!"
meesterschap in de wijze waar
op hij zijn personen werkelijk
laat leven in het drama.
Daar is Roebasjow, de man
die hielp de revolutie te maken
en die aan de revolutie ten of
fer valt. Dit was alleen moge
lijk omdat hij een persoonlijk
heid bleef, ondanks alles wat er
in en met hem gebeurde. Mees
terlijk laat Koestier, heel lang
zaam, het bewustzijn in Roe
basjow wakker worden, dat hij
een individu is. En zo dwingt
hij de lezer, deze ontdekking
even langzaam, even geleidelijk
te doen als zijn hoofdpersoon.
Daar is no. 406, aanhanger
van het Tsaristisch regiem, die
in de cel naast die van Roe
basjow zit. Evenmin als Roe
basjow hem ooit te zien krijgt,
mogen wij hem aanschouwen.
En toch is Koestier er in ge
slaagd deze man voor ons te
laten leven, als mens van vlees
en bloed.
Daar is Gletkin, de man die
hartstochtelijk betoog tegen het Roebasjow moet ondervragen,
Bolsjewisme te doen te hebben
zou bedrogen uitkomen. Niet al
leen beheerst Koestier op voor
treffelijke wijze zijn onderwerp,
maar ook blijft hij volkomen
meester van" zichzelf. Geen en
kel ogenblik zien we hem naar
voren treden, en alleen in de
analyse van Roebasjow, de ge
vangen gezette volkscommissa
ris vinden we in hoofdzaak het
gedachten- en gevoelsproces
terug, dat Koestier doorwor
steld heeft.
Dit is het: Als een mens tot
nog toe alleen maar logisch ge-
een gewichtig doende bruut in
uniformbarbaar van de
nieuwe eeuw die nu aanvangt".
Daar ismaar ach er is
nog zoveel waar we de aan
dacht op zouden willen vesti
gen! Toch wilden we nog een
woord zeggen over de opzet.
Alles is om Roebasjow gecon
centreerd. We leren het gebeu
ren slechts kennen doordat we
hem leren kennen. Dit is geen
verarming, integendeel. Het
geeft een organisch verant
woorde eenheid aan het boek
en het stelt de schrijver in staat
dacht heeft en zich alleen maar j het hele gebeuren te zien in
tot de materie heeft bepaald, watfunctie van zijn hoofdpersoon,
moet hij dan doen als hij ineens j Wie zou denken, dat Koestier
in zichzelf een geweten ontdekt zich van het Communisme af-
en als hij ziet, dat er dingen in 'gewend heeft, vergist zich deer-
het menselijk leven zijn die niet j lijk. Het boek laat alleen het
tot de stof behoren en die aan failliet van dat Communisme
de logica ontsnappen? Izien, dat in Rusland tot Staats-
Hier volgt, heel beknopt, het1 partij is verheven. Koestier
verhaalEén van de leiders
van de Partij, volkscommissa
ris Roebasjow, wordt gearres
teerd, omdat men hem er van
verdenkt, tot de oppositie te
blijft in de lijn van een zeer
links georiënteerde levensbe
schouwing denken. Voor deze
levensbeschouwing wil hij als
basis een nogal vaag omschre-
behoren. Hoewel hij zich niet !ven ethisch-religieus stelsel
schuldig weet, komt hij toch,1 hebben. Koestier is geen Chris-
door logisch redeneren tot het ten, maar als hij eerlijk blijft
besluit, dat hij zich tegen Staat i nadenken, dan kan het niet an-
en Partij heeft verzet, omdat ders, of hij zal bij God moeten
hij aan individuen dacht in uitkomen, vroeg of laat.
plaats van aan de Staat en de
Partij. Deze bekentenis ais uit
gangspunt nemend, dwingl men
hem allerlei misdaden te beken
nen, die hij niet heeft begaan.
Dan komt de rechtszitting en
tenslotte de kogel.
A. C.
Dit zijn: „Dieven in de
Nacht" en „De Yogi en de
Volkscommissaris", boeken die
wij eerlang hopen tp bespre-
Met deze roman heeft Koest- ken.
