Republiek erkent de
Oost-lndonesië.
staat
zoekt naar samenwerking
„Afwikkeling der geldzuivering terrein vol
voetangels en klemmen."
Commissie van goede
diensten legt nog meer
verklaringen af.
DEMOCRATIE.
Algemene politieke
amnestie.
Alliantie met Benelux voorgesteld
Readies in het buiten*
land.
Trygve Lie in ons land gearriveerd.
Voorstel naasting Nederlandsche Bank.
t
Uitgave
Stichting „Zeeuwsch Dagblad".
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorsty
#tr. 70, Tel. 2438, Giro 27428a
Kantoren: Vlissingen, Walstraat
83, Tel. 168; Middelburg, Korte
Noordstraat 35, Tel. admini
stratie 2009; Telefoon redactie
2347; Terneuzen, Vlooswijkstraat,
Telefoon 2052.
ZEEUWSCH DAGBLAD
3e JAARGANG No. 853
Abonnementsprijs 3.50 p. kwartaal
Advertentieprijs 14 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 5 cent per woord
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
VRIJDAG 28 JAN. 1948
f
Hoofdredacteur: R. ZUÏDEMA
Directeur: JACQ. DE SMIT
Met vaste medewerking van: Mr W. F. E. BARON v. d. FELTZ, Middelburg, Dr K. HUIZENGA, Middelburg,
Ds J. KARELSE te Goes, Ds R. SLOFSTRA te VUssingen en Ds W. VROEGENDEVVEY te Poortvliet.
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Zaterdag: Zon op 8.33 u., onder
17.11 u. Maan op 14.29 u., onder
7.31 u.
Hoogwater te Vlissingen.
Zaterdag 24 Januari:
12.12 u. 1.81 m., u. m.
A an het einde van de jongste
regeringsverklaring werd nog
even stilgestaan bij de vraag hoe
de staatsinrichting van Indië een
democratische gestalte moet krij
gen. In verband daarmede werd
o.m. opgemerkt:
„De democratie heeft geen voor
alle volken en alle tijden binden
de vorm. De vormgeving der de
mocratische gedachte hangt over
al ten nauwste samen met de
eigen aard van het land, njet zijn
eigen ontwikeling, zijn eigen
denkbeelden, zijn eigen gegroeide
instellingen. Bij het zoeken naar
de concrete vorm van de demo
cratie moet enerzijds aansluiting
worden gezocht bij hetgeen reeds
eeuwenlang bestaat, moet ander
zijds echter de ontwikkeling der
nationale en sociale bewustwor
ding op de voet gevolgd worden,
moeten de hinderpalen op de weg
naar de vooruitgang worden weg
genomen en de voorwaarden wor
den geschapen die het begaan
van deze weg mogelijk maken".
Wat hier door dr Beel ge
zegd werd verdient volle over
weging.
Democratie is althans wat de
toepassing betreft geen vast
staand begrip.
Wij bedoelen hiermee niet wat
in Rusland, in de Balkanlanden
gebeurt, waar de gruwelijkste
tyrannie met 'n beroep op de de
mocratie verdedigd wordt, of de
politiek van de P. v. d. A., die
het drijven naar staatssocialisme
tracht voor te stellen als een
vrucht en een eis tevens van de
democratie.
Niets is minder waar. Dit alles
heeft met democratie niets te
maken.
Als wij van democratie spre
ken dan doelen we daarmee op
de invloed van het volk, naast
het gezag van de Overheid. Dat
is gezonde democratie.
Maar die volksinvloed kan niet
overal op dezelfde wijze tot zijn
recht komen. Democratie zal in
Nederland een andere betekenis
hebben en moeten hebben, dan
in een land waar de politieke
ontwikkeling van het volk nog
in de kinderschoenen staat.
Ook daarom is wat thans in
Indië met medewerking van de
Nederlandse regering die ook
hiervoor verantwoordelijk is
gebeurt, een hoogst gevaarlijk
experiment.
De vrees is niet zonder grond
dat wat als toepassing van de
democratische gedachte bedoeld
is op deze wijze op despotisme
uitloopt.
Paul van Zeeland kan geen commentaar geven.
Gisteren is om achttien uur Javatijd door de
Republikeinse regering en door de regering van
Oost-lndonesië de erkenning door de Republiek
van Oost-lndonesië als deelstaat in de Verenigde
Staten van Indonesië bekend gemaakt.
In deze verklaring wordt van de zijde der Repu
bliek gezegd, dat thans de nationale beweging reeds
zover is gevorderd, dat Oost-lndonesië een eigen
staat met staatsmiddelen heeft kunnen vormen om
zijn streven naar souvereine en democratische Ver.
Staten van Indonesië voort te zetten.
Zoals in de republiek moeten
ook in Oost-lndonesië het volk
en de regering actief werken aan
de vervolmaking van dit streven.
In de huidige toestand kunnen
de republikeinse regering en haar
volk samenwerken met de natio
nale regering en het volk van
Oost-lndonesië tot een spoedige
verwezenlijking van de idealen
van het Indonesische volk.
Aan de 12 punten, die de basis
vormen voor de politieke bespre
kingen, had de Commissie van
goede diensten nog 6 punten toe
gevoegd, de z.g. additionele prin
cipes voor de onderhandelingen
over een politieke regeling, waar
over het bekende meningsverschil
is ontstaan.
Aan dit document heeft de
Commissie nog eens een vijftal
punten toegevoegd, die betrek
king hebben op het verband tus
sen de bestandsovereenkomst en
de twaalf punten. In deze vijf
commissie er van op de hoogte
is gesteld, dat de partijen, hoe
wel zij haar juridische interpre
tatie van de inhoud der resoluties
van de Veiligheidsraad geheel
voorbehouden, op het ogenblik
dat de bestandsovereenkomst is
getekend, zich binden aan de
twaalf politieke beginselen.
Het uiteindelijk aanvaarden
van deze politieke beginselen kan
op geen enkele wijze verandering
brengen in de status van par
tijen, in het bijzonder ten aan
zien van de Veiligheidsraad.
De Commissie voor de goede
diensten stelt de partijen voor,
dat de Commissie partijen en vol
ken van Indonesië steun verleent
door het gebruiken van alle be
schikbare middelen, zoals radio,
dagbladen, redevoeringen e.d. om
deze volken, hetzij in de door de
Republiek en door de Nederlan
ders gecontroleerde gebieden,
hetzij in de gedemilitairiseerde
zones, op de hoogte te stellen en I sprekingen van het economisch-
te houden van alle zaken, diefinanciëel verkeer tussen Indië
betrekking hebben op een gun- en Engeland en Amerika achter-
tie voor militairen, ex-militairen,
ambtenaren en ex-ambtenaren
van beide partijen.
Voorts vestigt de Commissie de
aandacht van de Nederlandse
autoriteiten op de wenselijkheid
het republikeinse vertegenwoor
digers toe te staan de militaire
assistenten van de commissie te
vergezellen, binnen en buiten ge
demilitairiseerde zones, teneinde
sneller en gemakkelijker de be
wegingen van troepen en uitrus
tingsstukken uit te kunnen doen
voeren.
Kirby rechtstreeks naar
Lake Success.
Het Australische lid der Com
missie van goede diensten Kirby,
die Zondag jl. naar Australië
vertrok, zal niet meer naar Ba
tavia terugkeren voor zijn reis
naar Lake Success.
De Renville, die met Graham
en enkele andere delegatieleden
aan boord, thans in de Javazee
vaart, zal vandaag naar Batavia
terugkeren.
Soetomo trekt zich terug.
„Antara" meldde dat de be
kende republikeinse revolution-
naire leider Soetomo, later gene-
raal-majoor van de T.N.I., de
volgende week ontslag zal nemen
uit het republikeinse leger en
zich zal terugtrekken uit het lei
derschap in de Indonesische strijd.
De redenen hiervan zijn niet be
kend.
Grondwet voor Oost-lndonesië.
De Commissie, die belast zal
worden met het ontwerpen van
een grondwet voor Oost-lndone
sië is thans samengesteld. Voor
zitter is Mr Soemokil, minister
van Justitie.
De heer v. Hoogstraten
naar Batavia.
De heer J. E. v. Hoogstraten,
directeur van het dep. van eco
nomische zaken in Indonesië, die
sedert 7 October 1947 voor be-
stige regeling van het geschil.
Er behoort te worden voorzien
punten wordt o.m. gezegd, dat de in een algemene politieke amnes-
Gisteravond heeft Bevin, de Britse minister van Buitenlandse
Zaken medegedeeld, dat de Britse regering, samen met de Franse,
de Beneluxlanden zal uitnodigen een verdrag van Alliantie en
vriendschap aan te gaan. Bevin achtte de tyd voor consolidatie
van West-Europa aangebroken, waarbij ook het nieuwe Italië een
rol zou moeten spelen.
Hij wees er in zijn redevoering op, dat het voorstel niet tegen
de Sowjet-TJnie is gericht, en achtte zeker een recht aanwezig om
„verwante zielen in het Westen" te organiseren zoals de S. TJ.
dit in het Oosten gedaan heeft.
In zijn rede zeide Bevin het vol
gende:
De tijd is gekomen om wegen
en middelen te vinden, om onze
betrekkingen met België, Luxem
burg en Nederland te ontwikkelen
Met deze landen zullen wij de be
sprekingen aanvangen in nauwe
overeenstemming met onze Fran
se bondgenoot. Ik hoop, dat met
de Benelux-landen verdragen ge
tekend zullen worden. Tezamen
met ons verdrag met Frankrijk
kan dit leiden tot een belangryke
kern in West-Europa.
We zullen andere Europese lan
den van historische betekenis in
dit grote plan moeten opnemen,
onder meer het nieuwe Italië".
Bevin wees op de politiek van
de Sowjet-Unle, om met alle mid
delen communistische controle in
Oost-Europa te bewerkstelligen.
In verband hiermede wees hij
op de houding van Griekenlands
naburen, die de spot dreven met
de V. N. en maande tot de groot
ste voorzichtigheid aan.
Provocaties van deze soort lei
den soms tot ernstige verwikke
lingen, waarvan wij en ik
hopen, dat zij vermeden zullen
worden, aldus Bevin.
Als men voortgaat met een po
litiek, waarin getracht wordt Eu
ropa direct of indirect te doen be-„
heersen door een macht, waarbij
van elk middel gebruik wordt ge
maakt, zijn wij genoodzaakt de
conclusie te trekken, dat dit zal Naar uit betrouwbare bron te
leiden tot een nieuwe wereldoor- Londen verluidt, zou het nieuwe
log. Ik hoop, dat dit denkbeeld verdragsstelsel voor West-Europa
door niemand van ons zal worden i eerder besproken kunnen worden
aangemoedigd. op een conferentie van de betrok-
Bevin zeide verder, dat de Brit- ken landen dan langs dlplomatie-
se regering kleine mogendheden kanalen.
niet als politiek instrument zou Er zijn reeds tekenen in het La-
gebruiken om moeilijkheden tus- gerhuis, dat de critiek Bevins
sen de grote mogendheden te ver- 1 voorstellen te schuchter acht om
oorzaken. De Britse regering kan j de bedreiging van economische en
geen samenwerking tussen vier politieke chaos in West-Europa af
mogendheden aanvaarden, als een te wenden.
Bevin zou vandaag de gelegen
heid hebben tijdens de zitting zijn
voorgestelde plannen een vastere
vorm te geven.
De gevolgen van het schema
voor de Benelux vooropgesteld,
dat het Britsch-Franse aanbod
Over de verbrokkeling van
Duitsland zeide Bevin, dat deze
onvermijdelijk het ontstaan van
een soort inlijvingsbeweging tot
gevolg zou hebben, die een oorlog
zuchtige geest met zich zou bren
gen.
Over West-Europa verklaarde
Bevin, dat de vertegenwoordigers
van West-Europa op vlugge en
effectieve wijze samenwerken,
wat hij een goed teken voor de
toekomst achtte. Alles zal moe
ten gedaan worden om samenwer
king te bevorderen.
Over de organisatie zeide Be
vin, dat deze economisch moet ge
steund worden en hij wees er
daarom op, dat er de nauwst mó
gelijke samenwerking tussen het
gemenebest en de overzeese ge
biedsdelen moest bestaan, zowel
voor de Britse als de Franse, de
Nederlandse, de Belgische en de
Portugese landen.
Deze gebiedsdelen bezitten
grondstoffen, voedsel en hulp
bronnen, die tot groot wederzijds
voordeel aangewend kunnen wor
den in het belang van de bevol
king van het gebied zelf van Eu
ropa en de hele wereld.
Bevin zag geen aanleiding voor
wrijving met de V. S. en de S. U.,
daar deze ontzaggelijke hulpbron
nen bezitten.
WASHINGTON.
Het „Plan-Bevin" voor de di
plomatieke consolidatie van West-
Europa, als tegenwicht voor de
groeiende invloed van de Sowjet-
Unie, werd te Washington begroet
als een krachtige aanvulling en
een logisch gevolg van het Plan-
Marshall.
Senator Arthur Vandenberg
noemde wat Bevin zei over een
samengaan met de landen van de
Benelux een der hoopgevendste
geluiden uit Europa.
PARIJS.
Te Parijs ziet men de rede van
Bevin als een waarschuwing aan
de Sowjet-Unie.
Men wilde geen commentaar
geven.
De Franse minister van buiten
landse zaken, Bldault, legde geen
verklaring af, waarschijnlijk om
dat hrj deze wenst te bewaren
voor de parlementsvergadering
van volgende week.
BRUSSEL.
In Belgische politieke kringen
is men van mening, dat hetgeen
Bevin zeide over de crltieke toe
stand van de internationale be
trekkingen en diens aanbod om
het verdrag van Duinkerken uit
te breiden waarschijnlijk een vol
ledige ommekeer zullen teweeg
brengen in de neutraliteitspolitiek
waartoe door de landen van de
Benelux was besloten en welke
tot de mislukking van de jongste
Londense conferentie van de vier
ministers gericht was tegen de
vorming van een Westelijk blok.
eenvolgens in ons land, in Enge
land en Amerika heeft vertoefd,
is gistermorgen per K.L.M. van
Schiphol naar Batavia vertrok
ken.
Eveneens vertrok dr. ir. M. H.
Damme, commissaris der K.L.M.,
die gedurende vier weken in In
dië besprekingen zal voeren over
de interne vliegdiensten, het aan
leggen van vliegvelden e.d. op
Java.
Voorzitter Republikeinse
delegatie naar Lake
Success.
Het republikeinse blad Merde-
ka meldt, dat de voorzitter der
republikeinse delegatie Mr San-
tro Amidjojo op 25 Januari naar
Lake Success zal vertrekken i. v.
m. de besprekingen van het In
donesische probleem in de Vei
ligheidsraad.
Te Wiesbaden (Hessen), in de
Amerikaanse zone van Duitsland,
hebben 1500 industrie-arbeiders
besloten om zich bij de 7000 fa
brieksarbeiders te voegen, de
Maandag uit protest tegen de lage
voedselrantsoenen in staking zijn
gegaan.
Protest van
Oud-gouverneurs uit
Nederlands-Indië.
Tien oud-gouverneurs uit Ne
derlands-Indië hebben in een brief
aan de voorzitter der Tweede Ka
mer verklaard, dat zij zich vol
strekt verenigen met de inhoud
van het aan de voorzitter toege
zonden protest-telegram d.d. 16
dezer van naar hun aan de Ka
mers der Staten-Generaal aange
boden schrijven d.d. 13 December
1946.
Zij waarschuwen met de mees
te klem tegen het verder besten
digen der z.g. noodwetgeving i.z.
Indië, die sedert de terugkeer der
normale regering reeds twee
jaren, geheel overbodig is gewor
den.
Niettemin gaat de luit. G. G.
nog steeds voort op dictatoriale
wijze maatregelen te treffen, die
niet nader bekrachtigd zijn door
de wet en de grondwet.
Een afschrift van de brief is
gezonden aan H. M. de Koningin,
aan de Ministerraad en aan de
Eerste Kamer der Staten-Gene
raal.
Gisteravond zeven uur arriveerde de secr.-generaal der V. N.
Trygve Lie met zijn dochter Gurie en enkele autoriteiten te
's-Gravenhage.
Vervolgens reed men naar Wassenaar, waar in Kasteel Oud-
Wassenaar de heer Lie ontvangen werd door de plaatsvervandende
chef van de onderafdeling der V. N., mej. Dr A. F. Lunsingh
die hem een album met foto's van ons land aanbood,
voorlichtingsdienst.
Het gezelschap had een goede
reis gehad en gaf zich even over
aan een aanval van verschillende
fotografen, waarbij de heer Lie er
zelfs in toestemde zijn overjas uit
te trekken.
Iets mededelen over hun bezoek
wilde hij echter nog niet; dit zal
wellicht morgen het geval zijn,
als men een indruk van ons land
heeft opgedaan.
Vanochtend zou een contact
plaats vinden tussen de commis
sie der V. N. en de vertegenwoor
digers van de Nederlandse depar
tementen op het ministerie van
Buitenlandse Zaken.
Bij het zoeken naar vergader
ruimte zal de heer Tryve Lie de
steden niet zelf bezoeken, dit is
voor zijn deskundige medewer
kers.
Door de Tweede Kamer met 52 tegen 23 st.
goedgekeurd.
Gisteren heeft de Tweede Ka
mer de behandeling van de wets
ontwerpen in verband met de
naasting van de „Nederlandsche
Bank" voortgezet.
Bij de replieken heeft de heer
de Wilde (A.R.) o.m. nog ver
klaard, dat hij het gevaarlijk acht,
dat de „Nederlandsche Bank"
schatkistbiljetten zal kunnen op
nemen zonder dat ze in handen
van derden zijn geweest.
De heer Bier erna (Vrijh.)
meent, dat de procedure van scha
deloosstelling met medewerking
van de rechterlijke macht niet zo
uitgebreid zal zijn als de minis
ter vreest. Hij handhaaft zijn be
zwaren terzake. Spr. zou het niet
verstandig achten als thans werd
overgegaan tot wettelijke regeling
van het toezicht op de andere
banken.
Voorts betoogt hij, dat hij geen
zakelijke argumenten heeft ge
hoord, die pleiten voor nationali
satie van de Nederlandsche Bank.
De heer Hoogcarspel
(C.P.N.) betoogt, dat de aandeel
houders der „Nederlandsche
Bank" geen recht hebben op een
vergoeding van meer dan het no
minale bedrag van hun aandelen.
Spr. verklaart verder, dat er geen
voldoende waarborg is tegen de
macht van een minister van Fi
nanciën, welke funest zou kunnen
zijn.
Bij wijziging in de geldomloop
wenst spr. inschakeling van de
Volksvertegenwoordiging. In de
Bankraad moet z.i. het arbeids-
element de plaats krijgen, welke
het toekomt.
De heer Van der Feltz
(C.H.) verklaart o.m. socialisatie
van het geldwezen niet gelukkig
voor het Nederlandse volk te ach
ten. Hij handhaaft overigens zijn
bezwaren tegen de wetsontwer
pen, waaraan zijn fractie haar
stem niet zal kunnen geven.
De heer Hofstra (Arb.) be
strijdt o.a. de opvatting van de
heer de Wilde.
De heer Sassen (K.V.P.) in
gaande op desbetreffende opmer
kingen van de heer de Wilde geeft
te kennen, dat hij van de Bank
niet een „Staatcreatuur" wil ma
ken zoals de heer de Wilde het
uitdrukte en dat deze wetsontwer
pen niet noodwendig de eerste
stap behoeven te zijn op de weg
naar socialisatie van het gehele
bankwezen.
Inschakeling van de Stichting
van de Arbeid bij de benoeming
van de Bankraad acht hij niet
juist, omdat daardoor niet de ze
kerheid wordt verkregen, dat het
werknemerselement vertegen
woordigd wordt.
Bij de beantwoording der ge
maakte opmerkingen wijst de mi
nister van Financiën, de heer
Li e f t i n c k, de heer Bierema er
op, dat wanneer zoals deze wil de
rechterlijke macht wordt inge
schakeld ter bepaling van de
schadevergoeding, men er met één
procedure niet af is. Hij wijst er
verder op, dat het streven naar
socialisatie en de voorgestelde
In het Nederlandse voorlopige
plan is gedacht aan een inschake
ling van verschillende steden.
Eerst wordt er een algemene
vergadering gehouden, welke naar
schatting ongeveer 10 dagen ln
beslag neemt. Voor deze algeme
ne vergadering van de V. N. zou
den het Concertgebouw en de Ri-
viere-hal te Amsterdam in aan
merking kunnen komen. Deze al
gemene vergadering splitst zich
dan in een zestal commissies, wel
ke b.v. in 's-Gravenhage zouden
kunnen bijeenkomen. De hotel-
accomodatie zou verdeeld kunnen
worden over Amsterdam, 's-Gra
venhage, Rotterdam en Noordwijk
In een onderhoud met de heer
Stoneman, „public relations offi
cer" van de V. N. vernamen wij,
dat de commissie Genève, Bern^
Parijs en Brussel bezocht heeft.
Trygve Lie heeft overal met de
betrokken regeringen de mogelijk
heden besproken.
Het zal niet gemakkelijk vallen
een keuze te doen, want de reis
leerde hem, dat er zowel in Zwit
serland en Frankrijk als in België
beslist mogelijkheden zyn.
Vergelijkingen met de V. S. zijn
eigenlijk niet te treffen, omdat
men, met uitzondering van Genè
ve, in Parijs en Brussel nog niet
gereed is. In deze steden, zowel
als in ons land, kan men alleen
zien in hoeverre er mogelijkheden
zijn, om na de noodzakelijke voor
bereidingen en werkzaamheden
tot een geschikt centrum voor een
vergadering der V. N. te komen.
In elk geval kan reeds gezegd
worden, dat de drie bezochte lan
den ernstige gegadigden zijn, om
de V. N. te ontvangen.
De heer Lie keert 12 Februari
naar de V. S. terug, waar hij dan
een technisch rapport zal uitbren
gen over zijn bezoek.
Men verwacht dat de beslissing
vóór 15 Februari genomen wordt.
De vergadering der V. N. zou n.l.
op 16 September van dit jaar een
aanvang moeten nemen.
AhtwCHMcl vxui cU J&Hfy&KS'!
Op ons telegram dat wij Dinsdag aan
het Zeeuws O. V. W. Bataljon aan boord
van de „Johan van Oldenbarneveldt' zon
den, ontvingen wij gisteravond het volgende
antwoord:
„Hartelijk dank voor telegram.
Prachtig schip.
Alles wel aan boord!"
Commandant Bataljon Zeeland.
De heer Laport tot Goesse A. R. Kiesvereniging:
VANDAAG NADERE TOELICHTING.
van die vier blijft voortgaan zijn
politiek en economisch systeem
aan kleinere landen op te leggen.
„Ik heb, zo ging Bevin voort,
altijd de ruimste voorstelling aan
gaande Europa gehad met inbe-
hoop gaf voor het herstel van de
politieke stabiliteit in Europa en
derhalve een basis schiep voor 'n
duurzame vrede.
Labour en de uiterst linkse
fractie leverden heftige erltiek en
waren van oordeel, dat de politiek
van Bevin een terugkeer tot de
machtspolitiek inhield en de
grondslag voor een nieuwe oorlog
zou leggen.
Nadat de Minister van Staat en
Bevin's plaatsvervanger op „Bui
tenlandse Zaken", Hector Mc Neil
de sprekers beantwoord had, be
sloot men het debat vandaag
voort te zetten.
VRIJGEVEN
VAN GEBLOKKEERDE GELDEN
EEN IJDELE HOOP.
De hoop, die velen koesterden, dat nu eindelijk de geblokkeerde
gelden zouden worden vrijgegeven, blijkt een ijdele hoop te z(jn.
Nog minstens vijf lange jaren zullen wij met het laatste bedrijf
van de afwikkeling der geldzuivering opgescheept zitten.
Een afwikkeling vol voetangels en klemmen.
Ondanks de geldsaneriug moet de vraag gesteld worden of ons
geld werkelijk gesaneerd is. De bankbiljettencirculatie is gestegen
tot boven de drie milliard gulden en de uitgaven over de laatste
twee en een half jaar waren 7000 millioen gulden hoger dan de
ontvangsten.
De gulden wordt gewantrouwd, evenals het beleid der regering.
grip natuurlijk van de Sowjet- 1 door de drie landen wordt aan-
Unle. Niets van hetgeen onze re
gering gaat ondernemen zal ge
richt zjjn tegen de Sowjet-Unle
of enig ander land, maar wjj heb
ben het recht de verwante zielen
in het Westen te organiseren zo
als de Sowjet-Unie de verwante
zielen in het Oosten georganiseerd
heeft".
vaard, zijn moeilijk te voorspellen
als niet eerst meer bijzonderheden
bekend zijn van de omvang van
het aanbod en de Amerikaanse en
Sowjet-Russische reacties erop.
In het debat, dat op Bevins ver
klaring volgde, zeide, namens de
conservatieven. Eden, dat de door
Bevin geschetste politiek alle uitbetaald.
Volgens een mededeling van de
Belgische minister van openbare
werken zijn momenteel in België
ongeveer 1400 politieke delinquen
ten werkzaam In de steenkoolmij
nen, 2000 bij particuliere onder
nemingen en 5850 bij administra
tieve instellingen. Per maand
wordt ongeveer 5.776.000 frs aan
deze gedetineerden als vergoeding
Over dit onderwerp sprak gis
teravond voor de A. R. Kiesvere
niging te Goes de heer Laport.
Spreker releveerde in de eerste
plaats de motieven die In 1945
voor de geldsanerlng golden en
welke zijn het opsporen van zwar
te winsten, het terugbrengen van
de hoeveelheid geld tot normale
verhoudingen en het herstel van
het evenwicht tussen goederen en
geld.
In zijn bekende radiorede van
12 September 1945 sprak minis
ter Lieftinck de volgende woor
den:
„De Staat mag zich de benodig
de gelden boven hetgeen de belas
tingen aan inkomen opleveren,
niet gaan verschaffen door het
laten draalen van de bankblljet-
tenpers. Deze methode is on-Ne-
derlands".
Meer dan 3 milliard gulden
heeft Intussen de regering aan
bankbiljetten in omloop gebracht
en de begrotingen brachten ieder
jaar een tekort van 2 milliard
gulden.
Wanneer men op deze wjj ze
doorgaat met een dergeljjk beleid,
moet dit op een liasco uitlopen.
De gulden wordt reeds gewan
trouwd, niet alleen in eigen land,
maar ook in het buitenland.
Wanneer het geblokkeerd geld
ln vrij geld terug zou worden ge
geven, zou dit betekenen, dat de
bankbiljettenpers opnieuw moet
gaan draalen en daarom moet het
grootste gedeelte daarvan naar de
belastingen, of belegd worden in
Investeringscertificaten of andere
Nederlandse Staatsfondsen.
Slechts een klein deel van het
geblokkeerd geld wordt ln vrij
geld terugbetaald.
Spreker gaf een uiteenzetting
van de wijze waarop het geblok
keerd geld naar optierekening en
van optierekening naar de beleg-
gingsrekening kan worden over
geboekt en hoeveel voetangels en
klemmen op deze weg worden ge
plaatst. Van deze afwikkeling is
een legpuzzle gemaakt, die zelfs
de geleerde mannen niet meer
vermogen te reconstrueren.
Vervolgens liet spreker zien wat
er met de gelden op optierekening
en beleggingsrekening kan gebeu
ren.
Ook hier is van enige soepel
heid geen spoor te ontdekken.
Het bezorgt de houders van ge
blokkeerd geld en de bankinstel
lingen veel werk en narigheid.
Spreker was er van overtuigd,
dat deze afwikkeling aanleiding
zal geven tot veel verwikkelingen.
Evenzo is dit met het over
draagbaar maken van de Groot
boekinschrijvingen 1946. Spreker
was van mening, dat het niet ge
makkelijk zal gaan om deze te
verkopen, omdat ook hiervoor al
lerlei belemmerende bepalingen
zijn gemaakt.
Hij laakte het perfectionisme
waarmede alles keurig netjes in
vakjes en hokjes wordt geplaatst,
maar dat slechts Improductieve ar
beid afwerpt, waaraan wij, als
hierin geen verandering komt, te
gronde gaan.
Hoewel de minister met de af
wikkeling der geldsanering het
sparen wil bevorderen, zal blijken,
dat hiervan in de praktijk niets
terecht komt.
Er wordt een aanslag gepleegd
op het kapitaal van de Nederland
se bevolking, zowel het grootka
pitaal als de spaarduitjes van de
kleine man. De kleine luiden zijn
nu reeds het kind van de reke
ning.
De vele moeilijkheden waarvoor
men in deze tijd geplaatst wordt
ten volle erkennend, was de heer
Laport er ten volle van overtuigd
dat, wanneer de regering het roer
niet radicaal omgooit, haar poli
tiek ons naar honger en chaos zal
voeren en wij hierdoor ln de ar
men van het Communisme zullen
gedreven worden.
Hij besloot zijn woorden met de
wens, dat er straks een waarlijk
nationaal kabinet gevormd zal
worden, waarin mannen zullen
zitting nemen, die, hoe moeilijk 't
ook ls, bekwaam zullen zijn om te
regeren.
naasting niet met elkaar te Iden
tificeren zijn.
Met de heer Hofstra zegt hij het
eens te zijn.
De minister verdedigt de voor
gestelde vertegenwoordiging in de
Bankraad, en merkt verder op,
dat de bedoeling is te komen tot
een vernieuwing van de raad van
commissarissen.
Daarna komen de artikelen van
't eerste wetsontwerp aan de or
de, n.l. dat tot verklaring van het
algemeen nut van de naasting
van de aandelen in het maat
schappelijk kapitaal van „De Ne
derlandsche Bank" N.V. door de
staat en regeling dier naasting.
Ze worden zonder stemming goed
gekeurd.
Over het ontwerp zelf wenst de
heer de Wilde (A.R.) stem
ming. Het wordt goedgekeurd met
52 tegen 23 stemmen.
Leen- en
pachtovereenkomst
tussen V. S. en s. u.
Radio Moskou deelt mede, dat
binnen enkele dagen te Washing
ton de onderhandelingen tussen de
Sovjet-Unie en de V. S. over de
regeling van kwesties, die ver
band houden met de leen- en
pachtovereenkomst van 1942, zul
len worden hervat
Rotterdams wapen
„Sterker door strijd".
Rotterdam heeft van H. M. de
Koningin toestemming ontvangen
om aan het wapen van Rotterdam
de woorden „Sterker door st rijd"
toe te voegen als herinnering aan
de moed en de kracht waarmede
Rotterdams bevolking alle beproe
ving van de oorlog dapper heeft
weten te dragen en het belangrijk
aandeel dat zij genomen heeft in
de bevrijding van ons land.
Te Berlijn is bekend gemaakte-
dat de Sowjets in de loop van de
tweede helft van 1947 365.000
Duitse krijgsgevangenen gerepa
trieerd hebben.
A.P.P. meldt uit Boekarest, dat
de garnizoenscommandant a'.daae
is gearresteerd.
Nieuw Zeeland zal Tsjecho-Sio-
wakije een crediet van 1 millioen
pond sterling verlenen voor de
aankoop van wol.
De „verloren"
portefeuille.
Bij de recherche te 's-Gravt.i-
hage werd aangifte gedaan van
vermissing van f 44,000. De be
trokkene beweerde zijn portefeuil
le tijdens een val met zijn fiets
verloren te hebben. De politieman
nen geloofden hem niet en vonden
het „verloren" bedrag onder het
zadeldekje van zijn rijwiel in een
linnen zakje.
DE BILT ZEGT:
Bewolkt.
Weersverwachting geldig tot
hedenavond:
Meest zwaar bewolkt met nu en
dan enige regen of sneeuw en
plaatselijk nevel of mist. Aanvan
kelijk zwakke en veranderlijke
wind. Later wat toenemend en
draaiend naar Oostelijke richtin
gen. Enige daling van tempera
tuur, die later op de dag in het
Zuiden en midden des lands weer
enige graden zal oplopen.
