In de lang van de duivel.
REISTAS
52.65
ie*t Duitsec, die
anU*taori was.
Middelburgse Herstelraad ver
strekte vele textielgoederen.
(jewwtden strijd
Antwerpse zakenlieden
willen een goedkope franc.
De muzikale toekomst van
ons volk.
De vlag gaat neer.
Blank tuiglederen
Grote maat
met 2 voortassen
en riem
GOESl
Russische dictatuur in Duitsland.
Wat een Nederlander in Hitler-land ondervond
Te boek gesteld door J. W. Ooms
Jakob Akkerman kon niet rekenen op consideratie jegens hem.
In alle Duitse kampen stonden de Nederlanders bij de bewakers
precies even slecht aangeschreven als de Polen en de Russen.
De „koppigheid" van de Nederlanders, hun beginselvastheid en hun
afkeer voor het nationaal-socialisme hadden by kampcommandan
ten en bewakers lage sadistische instincten opgeroepen. Waar
schijnlijk kwamen deze voort uit een minderwaardigheidsgevoel,
dat men trachtte te verbergen achter een grenzeloze en wrede
machtsvertoning.
Het eten in het kamp was ontstellend slecht, terwijl de hoe
veelheid, die men elke dag ontving, zo gering was, dat velen van
honger stierven. Met de kleding was het eveneens droevig gesteld.
De gevangenen hadden slechts een werkjasje en werkbroek, dat
was alles. Ondergoed droeg men niet en ongeacht de temperatuur,
altijd moest men in hetzelfde pakje lopen. Voeg daarbij de onmen
selijkheid van de bewakers dan zal het duidelijk zijn, dat Akker
man geen uitzondering was op de regel en spoedig zo mager was
als een lat. De gevangenen stierven in grote getale. Het crema
torium, dat niet anders was dan een grote, plompgebouwde oven,
kon soms de hoeveelheid lijken niet verwerken.
In de barak was een medege
vangene, waar Akkerman zich
toe gevoelde aangetrokken. For-
ster heette die gevangene. Hij
was Duitser, doch een Duitser,
die onder geen enkele voorwaar
de Hitier en zijn kliek wenste te
dienen.
Hoewel Forster een stil en
enigszins teruggetrokken persoon
was, vertelde hij bij stukjes en
beetjes hoe hij in het kamp was
terecht gekomen en Akkerman
hoorde tot zijn verbazing, dat de
man reeds in 1935 achter prik
keldraad werd gezet.
Forster was zeventien jaar oud
toen Hitier rijkskanselier werd.
Op zijn negentiende jaar kon hij
zich niet meer verenigen met de
Nazi-denkbeelden, omdat hij zag,
dat het regiem dingen deed die
niet door de beugel konden. For
ster, die een eenvoudige arbei
dersjongen uit München was, stak
zijn mening niet onder stoelen of
banken en het gevolg was dat hij
in een concentratiekamp werd
opgesloten. Twee jaar hield men
hem vast, toen kon hij naar huis
gaan. In die twee jaar had hij
schrikbarend veel ellende gezien
en veel slagen en vernederingen
moeten ondergaan. Maar hij was
niet gebroken. Hij had nog een
dosis meer haat gekregen tegen
alles, wat Nazi was. Hij was wel
iswaar in vrijheid gesteld, doch
hij wist heel goed, dat dit geen
vrijheid mocht worden genoemd.
De Partei regeerde en de Ges
tapo loerde op slachtoffers.
Forster werd weer vrachtrijder,
zoals voorheen. Hij kon niet na
laten om de arbeiders, waar hij
dagelijks mee omging de ware
gedaante van het nationaal-socia
lisme te tonen. Hij vertelde van
het lage, brute optreden van de
S.S. in de kampen. Hoe deze lie
den aan vrouwelijke gevangenen
opdracht gaven, zich geheel te
ontkleden, waarna ze moesten
defileren voor de sadistische wel
lustelingen. Was een vrouw niet
in staat om een of ander door
de S.S.-ers gegeven onzinnig be
vel snel uit te voeren, dan werd
ze onbarmhartig geslagen, zodat
veelal de dood onmiddellijk in
trad.
Na vijf maanden vrijheid, die
geen vrijheid was, werd Forster
weer gegrepen. De Gestapo voer
de hem met twee van zijn kame
raden mee. Ze kregen een „spe
ciale" behandeling van zeven
weken. Forsters kameraden over
leefden deze behandeling niet,
doch Forster, die oersterk was,
kwam er door. In October 1937
werd hij overgebracht naar een
„verbeteringslager". Daarna werd
hij van het ene kamp naar het
andere gedirigeerd, van de ene
hel naar de andere. Inmiddels
brak de tweede wereldoorlog uit.
Forster was en bleef in het con
centratiekamp.
Pas na het uitbreken van de
oorlog gingen de ogen der wereld
open voor hetgeen zich afspeelde
in Duitsland. Lang voor die tijd
waren er al duizenden gemarteld
en doodgeknuppeld, maar de we
reld had zich in slaap gesust met
de gedachte: „Het zal zo erg niet
zijn
Maar het was wèl erg. En erg
was het ook, dat wij rustig voort
leefden, terwijl in een buurland
de vrijheid was gemuilkorfd.
„Foster was een edel mens",
zegt Akkerman. „Hij had alles
voor een ander over. Soms moes
ten wij werken in een steengroe
ve en dan liepen wij krom van
vermoeidheid. Dan was Forster
altijd bereid om onze nood te
verlichten door allerlei kleine at
tenties. Dikwijls huilde hij als
een kind, omdat zijn eigen volk
ons dit verschrikkelijke aandeed".
Akkerman zwijgt geruime tijd.
Ik zie, hoe zijn ogen glimmen.
Blijkbaar wordt de herinnering
aan Forster hem te machtig.
Als hij tenslotte zijn relaas
hervat, is zijn stem laag en trilt
er de ontroering in. Akkerman
was ongeveer drie weken in het
kamp, toen hij er getuige van
was, hoe Forster werd gestraft.
Ze moesten bomen rooien en For
ster, die zoals de meeste gevan
genen, aan hevige ingewand
stoornissen leed, zette zich ach
ter een boom. Hij werd gesnapt
en de bewakers legden het uit
als luiheid en een motief om het
werk te ontvluchten, 's Avonds
werd Forster vastgebonden op
een bank en toen kreeg hij vijf-
en-twintig knotsslagen. Hij gaf
geen kik, maar Akkerman ver
klaart, dat hij z'n leven lang niet
zal vergeten, hoe Forsters ge
zicht verwrongen was van haat.
(Wordt vervolgd.)
Kantonrechter
Middelburg.
(Strafzitting.)
Voor het onvoorzichtig rijden,
waarbij het tot een aanrijding
kwam onder de gemeente 's-H.
Arendskerke tussen de auto van
de verdachte J. H. V., chef We
deropbouw bij de Provinciale
Directie te Middelburg, wonen
de te Goes, en een in de rich
ting Goes rijdende personen
auto werd V. beboet met f 200
subs. 50 d. h.
Voor het rijden met een aan
hangwagen waarop geen num
merbord was aangebracht en
een achterlicht ontbrak, werden
aan de eigenaar D. S., molenaar
te Grijpskerke, twee geldboeten
van f 5 opgelegd, waaraan hij
ter zitting voldeed.
Uitkeringen uit het sigaretten-fonds.
De Herstelraad te Middelburg heeft zijn werkzaamheden beëin
digd. Vanaf het einde van 1946 heeft deze Herstelraad zeer vele
werkzaamheden verricht in het kader van de extra-textielverstrek-
king aan personen, die op enigerlei wijze door de oorlog werden
getroffen. Het administratieve werk werd verricht door het per
soneel van de gemeentelijke Dienst voor Sociale Zaken.
Er ts in de afgelopen maanden kens, waarde f 25.800,448858 slo-
voor niet minder dan tot een to- pen, waarde f 16.808,29 475 kin-
taalbedrag van f 189.948.50 aan j derdekens, waarde f 3.341,57 en
goederen verstrekt. Er kwamen 71 wiegendekens tot een bedrag
4578 aanvragen binnen. Aan van f 289,57.
Benen als een Barometer en
steeds maar rauw weer op til.
Rheumatische pijnen in armen en
benen, neen in alle ledematen
nu hier, don daar zijn in ons
vochtig wispelturig klimaat voor
velen onfeilbare voorboden van
verandering van weer. Wapen U
tegen die slopende pijnen. Neem
Kruschen Salts.
De aansporende werking van Kru
schen op Uw bloedzuiverende or
ganen drijft de pijnverwekkende
schadelijke zuren op de vlucht en
neemt zo de oorzaak weg van die
steeds weerkerende plaag, die Uw
hele gestel ondermijnt. Tob niet
langer door, vraag vandaag Kru
schen bij Uw apotheker of Drogist
en neem van morgen af regel
matig de kleine dagelijkse dosis in
Uw eerste kopje thee.
(Ingez. Med.).
Feuilleton.
door H. Lourense.
97) _o—
Als het zo is, trekt hij er nog
gauw op uit
Het is al meer dan veertien
dagen geleden, dat hij de laat
ste keer aan de Kandelaar was.
In Vlietdorp is hij al langer tijd
niet gezien.
Maar hij kan toch wel even
gaan! Als hij buiten de stad om
rijdt wel, wie zegt dan, dat hij
het cantonnement verlaat? Hij
komt er niet eens in!
En op zo'n slikpad als de
Vlietweg is geen controlepost.
Maar als hij aangehouden
wordt?
't Is te riskant.
Als Aay in de barakken te
ruggekeerd is, komt de tegen
valler.
De bewegingsvrijheid is nog
meer ingekrompen. Deze avond
is er zelfs een tussentijds appèl.
Na het avondeten zoekt Aay
schrijfpapier op, en gaat aan
een tafel zitten.
Maar eens een brief naar
V,ietdorp schrijven. Dan weten
ze daar ook wat. Hij is er be
trekkelijk gauw mee klaar.
Wat algemeenheden, wat vra
gen en de groeten.
Niets persoonlijks.
Als hij de brief gesloten heeft,
blijft hij zitten.
Ans heeft nog steeds het ant-
oord niet.
Plechtigheid in Nieuwe
Kerk te Delft.
Een plechtige herdenking van
het feit, dat 300 jaren geleden
te Munster het Vredesverdrag
werd getekend zal op Vrijdag 30
Januari aanvangende 3 uur :n de
Nieuwe Kerk te Delft plaats vin
den. Deze herdenking, waartoe
vele hoge autoriteiten, de Minis
terraad, leden van hoge Staats
colleges en kerkelijke autoritei
ten van verschillende gezindten
zijn uitgenodigd, wordt georga
niseerd door het ministerie van
Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen en het Gemeentebe
stuur van Delft.
Na een korte toespraak van
de Delftse loco—burgemeester
wethouder Lausberg, zal min.
Dr Jos. J. Gielen een herden
kingsrede uitspreken. De voor
zitter van het bestuur der Stich
ting Het Prinsenhof, ir H. Stof
fel, zal met een korte rede slui
ten.
Voor toepasselijke muzikale
omlijsting zorgen de organist J.
Zwart, het a capellakoor „De
Delftse Zangers" er. het „Delfts
kleinorkest".
Gedacht wordt aan de moge
lijkheid om voor deze herden
king de Verenigde Kamers der
Staten-Generaal te Delft in bui
tengewone vergadering bijeen
te doen roepen, hoewel hieraan
bezwaren van protocolaire aard
zijn verbonden.
Alvorens de plechtigheid een
aanvang neemt zullen ten stad-
huize te Delft de Regerings- en
andere hoge autoriteiten wor
den ontvangen. De hoge verte
genwoordigers van stad en land
zullen zich van hier en cortège
naar de Nieuwe Kerk begeven
onder het luiden van de Bour
don, de zwaarste luidklok in Ne
derland.
slechts weinigen is het maximum
(1 éénpersoonsdeken, 1 tweeper-
Met deze verstrekkingen ls
uiteraard de textielnood niet op-
soonslaken of 2 éénpersoonsla- geheven, wel verminderd. Dat de
kens, 1 slöop en 50 punten) toege
wezen. Gemiddeld werd per aan
vraag verstrekt éénpersoons
deken, tweepersoonsdeken, l1/,,
éénpersoonslakens, l*/,„ tweeper-
soonslakens en bijna 2 slopen. In
totaal werden 442.170 punten uit
gereikt, hoofdzakelijk ln twee ge
deelten. Per aanvraag bedroeg dit
aantal gemiddeld 98 of, omgere
kend in geld, een bedrag van
f 140.—.
De gedetailleerde cijfers der
verstrekte goederen en de gelde
lijke waarden zijn; 3415 tweeper
soonsdekens tot een bedrag van
f 62.637,75; 2169 éénpersoonsde
kens, waarde f36.016,22 7477
tweepersoonslakens, waarde
f 45.054,46; 4972 éénpersoonsla-
textielnood niet is verdwenen,
blijkt uit het feit, dat regelmatig
aanvragers om grotere toewijzin
gen terugkwamen en dat nogal
eens de klacht werd gehoord; wij
krijgen veel minder dan anderen.
Deze klacht was echter geheel on
gemotiveerd, daar de betrokken
ambtenaren door het toepassen
van een nummersysteem zelf niet
eens in de gelegenheid zijn ge
weest enige willekeurige beslis-
sing te nemen.
De aanvragers van kinder- en
wiegendekens konden allen wor
den tevreden gesteld. De kwaliteit
der lakens en slopen was goed tot
zeer goed; die der dekens varieer
de in prijs zowel als in kwaliteit.
Een achttal personen ls later in
de gelegenheid gesteld een deken
van mindere kwaliteit voor een
betere om te ruilen.
Niet afgehaald werden 27 slo
pen tot een bedrag van f 56,95,
135 lakens, waarde f 784,67 en 222
dekens tot een bedrag van
f 3191,84. Deze textielgoederen
zijn toegewezen aan het Gasthuis,
het Rusthuis „De Griffioen", het
Een onderzoek naar een
nieuwe behandeling bij
ernstige ziekten.
In de N.R.C. van 21 October
heeft een geneeskundig medewer
ker er op aangedrongen, dat er 'n
officieel onderzoek ingesteld zou I Rusthuis Geref. Diaconie, het Ou-
worden naar de juistheid van de j demannen- en Vrouwenhuis en de
De Surinaamse delegatie voor de Rijksconferentie voor de West
in Kasteel Oud-Wassenaar. Zittend v.l.n.r. A. Karamat Ali, Dr
Buiskool, Mr Pos, Mr Lim Apo. Staand v.l.n.r. Ezechiels (Secr.),
Salikin M. Hardjo, Findlay (pers), Kaulessar Sukul, de Miranda,
Wijngaarde.
Krijgen we meer deviezen voor België?
Strenger toezicht door de Belgische douaniers.
(Van onze Haagse correspondent.)
De rollen zijn omgedraaid. Voor de oorlog stak de Nederlander
f 25.in zijn binnenzak en ging daarmede als een rijk man naar
België. Hij reisde voor 75 ct. per luxe touringcar van Nederland
er heen en kwam belast en beladen met rookgerei terug. Het
leeft nogdiep in onze herinnering.
Thans drukken de Nederlanders in Antwerpen en Brussel hun
neus plat tegen de winkelruiten, waarachter luilekkerland tot
waarheid schijnt te zijn geworden: fijne costuums, popeline-over-
hemden, Engelse en Amerikaanse sigaretten (Van Houtens) choco
lade, echte Schiedammer, nylons, bontjassen, rozijnen, krenten,
hazelnoten, slagroomgebak, sinaasappelen, bananen, enz. Alle lek
kernijen ter wereld liggen hier uitgestald, zonder bon, zonder
zegels, maar metfrancs. En die hebben we niet.
De doorsnee Nederlander, die de gezien daarvan zijn de Rosendaal
verleiding niet meer kan weer- se douaniers dusdanig uitgekookt,
staan en de Belgische rijkdom wil
gaan bekijken, krijgt van de Ne
derlandse bank 200 francs toege
wezen (één maal per jaar) als hij
tenminste een schriftelijke uitno
diging heeft van een familielid om
België te komen bezoeken. En die
200 francs vliegen door de vin
gers. Een trammetje, een paar
glazen Export plus een doosje si-
geretten enc'est fini. Zwarte
francs kosten het dubbele en af-
En ze blijft haar woord ge
trouw. Ze wacht.
Aay neemt een velletje pa
pier voor zich.
Zal hij haar schrijven?
't Zou de eerste keer zijn.
En het antwoord, waarop ze
wacht, kan hij haar toch niet
geven.
Hij weet het nog niet.
dat verstandige mensen zich er
niet aan wagen.
De Nederlander, vroeger de
graag geziene gast in Antwerpen
en Brussel, die zijn mooie, grote
zilveren guldens en rijksdaalders
kon laten rollen, staat er nu be
schaamd, als een armoedzaaier.
Ook de Antwerpse en Brusselse
zakenlieden zijn echter helemaal
niet gelukkig met deze situatie. In
Eén voor één zoeken z'n karn^,
raden hun slaapplaats op.
Aay hoort er niets van.
Hij merkt ook niets van het
avondappèl.
Hij is in vaste slaap.
Opeens schrikt hij wakker,
gaat overeind op z'n bed zitten,
j Het geronk van zware vlieg
tuigmotoren doet de wanden van
Och, heeft hij er ernstig naar de barak trillen,
gezocht? Hij kijkt om zich heen.
Hij moest maar nietschrij- 1 In de vale schemering ziet hij
ven- 1 meerderen in dezelfde houding.
Dan, gevolg gevend aan een Het is nacht,
onbewuste aandrang, zet hij zich I „Nou nou" zegt een stem in
weer aan de tafel en schrijft, I het duister. Daar gaan er een
maar niet naar Vlietdorp. 1 paar naar Engeland. Wat zal
Het schemerdonker hangt aldat er van lusten,
in de barak, als hij opstaat. Opeens davert ae lucht van
Hij post de brieven niet di- een zware slag.
De ruiten rinkelen in de ra
men.
Naast hem springt een man
op, schiet haastig een tuniek aan
reet, maar steekt ze in de tu-
niekzak. Eén nacht wil hij over
wegen, of hij de «aatste verzen
den zal of niet. t o
Daar roept een enkele trom- loopt naar de deur
aPPèl. Aay volgt z'n voorbeeld, grijpt
naar z'n kleding.
Dan merkt hij pas, dat hij
zich de vorige avond niet ont
kieed heeft.
Haastig schiet hij z'n schoe-
hij
nen aan.
Hij is het eerst van allen bui-
Vijf minuten later komt Aay
lerug op z'n zaal en laat zich op
z'n strozak neervallen.
Even liggen, dan gaat hij di
rect na het gewone appèl onder
de wol.
Een half uurtje later schrikt,
hij uit een onrustige sluimering. ten
Hij huivert. Er wordt druk ge-1 't Is te donker om iets duide
praat. Is dat de oorzaak van z'n I lijk te onderscheiden. Het ge-
onrustige slaap? j luid van de ronkende motoren
Een behaaglijke warmte trekt lis veel sterker geworden,
door z n leden. J Of is het binnen zoveel min-
Even blijven liggen, straks der hoorbaar?
zai zich wel van z'n kleren j Er komen meerdere soldaten
ontdoen. naar buiten. Ze lopen tct aan
ötraksI het open terrein. Daar wordt
Het stemgeroes vermindert, het uitzicht niet door de gebou-
bewering van Dr J. Samuels te
Amsterdam, dat hij een vrij een
voudige niet-operatieve behande
lingsmethode zou hebben gevon
den om kanker en andere belang
rijke ziekten te genezen.
Aan een in medische bladen op
genomen oproep aan de Neder
landse artsen blijkt, dat de minis
ter van sociale zaken aan de voor
zitter van de gezondheidsraad Dr
J. J. Brutel de la Rivière opgedra
gen heeft een onderzoek in te stel
len naar de kortegolven-stralen-
behandeling, welke Dr Samuels en
een enkele andere arts toepassen
hij patiënten lijdende aan kwaad-
gemeentelijke Instelling voor
Maatschappelijk Hulpbetoon.
Het Sigarettenfonds.
Ter tegemoetkoming in de kos
ten van aanschaffing der textiel
goederen werd als eerste gift uit
het z.g. Sigarettenfonds van Ned.
Volksherstel ontvangen een be
drag van f 10.000. Later volgde
nog een gift van f 8770,50. Voor
uitkering kwamen in aanmerking
gezinnen en personen, wier totaal
inkomen lag beneden anderhalf
maal het bedrag, dat door Maat
schappelijk Hulpbetoon als maat
staf voor onderpand wordt geno-
aardige gezwellen. In deze oproep men. Tot nu toe ls aan 165 gezin-
waarin de hulp van artsen wordt nen een bedrag van f 8421,94 uit
gevraagd, schrijft de voorzitter gekeerd of gemiddeld f 51,04 per
alle talen uiten ze hun ontevre
denheid. Vooral de café's zijn voor
een deel ingesteld op Nederlandse
gasten. Men klaagt steen en been.
En wie krijgt de schuld: de Bene
lux. Natuurlijk getuigt het niet
van enig inzicht, maar feiten zijn
feiten.
„Awel menier, veur den oorlog
adden we ginne Benelux. Toen ad-
de de OllaandeTS goeie guldens en
kwamen hier hun potteke drinke.
Nou ebben we nun Benelux,
zulle, maargin Ollaanders
mee goeie guldens".
Natuurlijk is deze mening on
juist. Van meer begrip getuigde
een winkelier in Antwerpen: As
de Benelux let wil doen menier,
awel, laot hum dan zorgen da de
Ollaanders meer frenskens krijge,
zulle. Dan zijn wij content en gij.
Daar zit iets ln.
Inmiddels-vernamen wij, dat de
Antwerpse en Brusselse zakenlie
den via hun eigen organisaties
zullen pogen door te dringen tot
de Benelux teneinde de Nederland
se bank te bewegen royaler te zijn
met het uitreiken van deviezen
voor reisjes naar België.
Strengere controle.
Inmiddels ls ook de controle
door de Belgische douane ver
scherpt. Tot op heden waren al
leen de Nederlandse douaniers de
struikelblokken, waarop te vurige
rokers en snoepsters wel eens vast
Hepen. Thans doen er ook de Bel
gen een schepje op. Wel is waar
gebeurt het door de Belgische
douaniers nog wel met de gebrui
kelijke gemoedelijkheid, doch
voorschrift is voorschrift.
Autobanden, koffie, rookgerei,
nylons en vele andere artikelen
worden thans ook aangeslagen
door de Belgische douaniers, zo
dra het de perken te buiten gaat.
Wat zegt U? Vroeger ook? Inder
daad. Alleen gaat U de laatste da
gen eerder" de perken te buiten.
Dat is het verschil.
van de gezondheidsraad, dat aan
de mensheid een onschatbare
dienst zou zijn bewezen, indien de
bewering van Dr Samuels juist
blijkt te zijn. Indien echter deze
bewering niet juist blijkt te zijn,
dan is het in hoge mate gewenst
dit zo spoedig mogelijk vast te
stellen.
gezin. Er blijft dus nog een be
drag van f 10.348,56 over. Inmid-
déls is een groot aantal gezinnen
uitgenodigd tot het verstrekken
van nadere inlichtingen omtrent
hun financiële omstandigheden.
Zodra deze gegevens binnen zijn,
zal een begin worden gemaakt
met de verdeling van dit restant.
v/en belemmerd.
Er zijn er onder met niets dan
een tuniek aan, de blote voeten
in de schoenen.
Plotseling is daar een scherp
gierend geluid, gevolgd door
een daverende slag.
„Dat is mis, jongens, dat gaat
niet om Engeland", zegt iemand.
Maar niemand vult verder aan.
Oorlog, besluit Aay voor zich
zelf.
Hij vouwt de handen.
Hij hoort de stem van de of
ficier van piket. „Gereed ma
ken, voor appel in volledig te
nue, mannen. We moeten zor
gen klaar te zijn."
Ook hij noemt net verschrik-
kei:ike woord niet.
Ze drommen weer naar bin
nen, kleden zich zoeken hun
wapens op.
Wat later sta^n ze in een
grauwe schemering op de ap
pèlplaats.
't Is enkele minuten stil. De
vliegtuigen zijn overgetrokken.
De commandant spreekt z'n
mannen toe, vraagt hen hun
plicht te doen, nu het Vader
land in dit benauwende uur" op
hen rekent.
Wat later staat Aay tussen de
anderen bij de stukken.
Het zware geronk van vlieg
tuigmotoren komt uit de verte
tot hen over, steeds duidelijker.
Er hangen morgennevels. Het
uitzicht is niet best.
Het geluid wordt al sterker.
Opeens zijn de vliegtuigen
vlak boven hen.
(Wordt vervolgd
i.
Over dit onderwerp schrijft
ons Mevr. KuilerPuype, corres
pondente der Gehrelsvereniging
in Zeeland:
Men hoort vaak de klacht
uiten, dat ons volk vergeleken
bij andere volken niet bepaald
muzikaal is.
Deze opmerking is echter ten
enenmale onjuist.
Dat wij die indruk maken heb
ben we te danken aan het feit,
dat er aan de muzikale vorming
van ons Nederlandse volk nogal
het een en ander ontbreekt.
Via het particulier muziekon
derwijs, wat alleen voor bevoor
rechten en beter gesitueerden is,
krijgt een klein procent van ons
volk de gelegenheid zich in de
muziek te bekwamen, maar de
grote massa blijft hiervan ver
stoken.
Dit is een treurige toestand,
te meer daar muziek maken een
levensbehoefte is voor ieder mens
en geen luxe. Bovendien schaadt
het in hoge mate de groei onzer
cultuur. Immers een gezond cul
tuurleven is ondenkbaar indien
dit beperkt blijft tot een zeer
klein gedeelte van het volk. Wil
het cultuurleven bloeien dan
moet het volk in al zijn geledin
gen daaraan deelnemen en ver
trouwd zijn met de, zij het dan
ook eenvoudige, vormen van deze
cultuur; op muziekgebied dus
met het volkslied, de volksdans,
de huismuziek.
De muzikale vorming van ons
volk, die ik zie als de basis, het
fundament van het culturele le
ven is tot op heden lang niet
wat het zijn moet. Velen hebben
getracht hierin verandering te
brengen en onder alle waarde
ring voor haar streven bleek het
echter dat de resultaten pover
waren.
De laatste jaren valt er een
grote opleving te constateren. De
man die dit teweeg heeft ge
bracht is niemand minder dan
Willem Gehrels. Door de zaak in
de kern aan te vatten wist hij
dermate resultaten te bereiken,
dat degenen, die met zijn werk
in aanraking komen, spontaan in
stemmen met zijn werkwijze en
enthousiaste voorstanders van
zijn methode worden. In 1931
richtte hij de Volksmuziekscholen
te Amsterdam op. Alle grote
steden des lands volgden. Deze,
alsmede de cursussen, lezingen,
wekelijkse radioles wekten ten
zeerste de belangstelling. Dit mo
ge blijken uit de oprichting der
Gehrelsvereniging (haar orgaan
is „De Pyramide") en het Geh
rels Instituut.
Ook de regering erkent de
noodzaak van vernieuwing van
dit gedeelte van het onderwijs;
de subsidie die zij toegezegd heeft
stelt het G. I. in staat intensie
ver te gaan werken in alle delen
van het land.
Velen van U zullen zeggen, dit
alles interesseert me niets, met
de opmerking er bij: wij zijn niet
zo muzikaal en onze kinderen
evenmin. Dit is ten enenmale on
waar. Een ieder is meer of min
der muzikaal. Zoals ik reeds eer
der opmerkte, de muzikaliteit is
onontwikkeld gebleven. Veel valt
hierover nog te zeggen. Laat ik
besluiten met één ding: Muziek
brengt vreugde in Uw leven en
in dat van Uw kinderen en is
blijkbaar een onmisbare factor.
Dit bewijst de zo populair gewor
den radio, wat echter altijd een
passief muzikaal genot is. Het
actief, dus zelf musiceren, brengt
de ware vreugde. Dit zelf musi
ceren is, wat de Methode Geh
rels het kind en ook de volwas
sene wil brengen.
U vraagt zich af, hoe is die
methode nu eigenlijk. Dit laat
zich in een kort artikel moeilijk
beschrijven. Misschien mag ik U
in dit verband wijzen op de le
zingen die ik voor de Z.V.U. zal
houden over dit onderwerp (te
Domburg, Middelburg, Vlissin-
gen). Toch zal ik proberen er
iets over te zeggen. Het uitgangs
punt der methode is: zingen. En
liefst het oude volkslied, waar
van ons volk, dank zij de cursus
sen van Pollman en Tiggers, de
smaak steeds meer te pakken
krijgt. Verder worden er canons
gezongen, toonladders. Dit toon
ladder-zingen is onontbeerlijk en
wordt door de kinderen geenszins
eentonig of vervelend gevonden;
daar zorgt de methode voor. Im
mers het biedt allerlei mogelijk
heden.
Het gehoor wordt dermate ont
wikkeld, dat de leerlingen al
spoedig zonder hulp der piano
weten te beoordelen of de toon
ladder zuiver gezongen is. Zelf
mogen ze rhythmische variaties
geven, waarmee we dus het ter
rein der improvisatie betreden.
Verbeteringen worden aange
bracht op het gebied van uit
spraak en ademhaling. Door het
zingen der 11 toongeslachten
(oude kerktoonsoorten majeur,
mineur met variaties, chrom.
toonladder, hele toonstoonladder)
wordt het gehoor veelzijdig ont
wikkeld en het zuiver zingen
Strafbare grondwet-
scheitnis.
De „Nederlander" uit zich ln
scherpe bewoordingen over het re
sultaat der onderhandelingen ln
Indië, met het gevolg, dat vóór 1
Januari 1949 de Driekleur naar
beneden gaat.
De vlag gaat neer!
„Dat betekent een chaos in In
dlë. De grootste kenner van het
Verre Oosten, de heer Kat Ange-
llno, heeft eens gezegd, dat bij
deze chaos vergeleken, China nog
een voorbeeld is van burgerlijke
orde. Het neerhalen van de vlag
betekent het sterven van millioe-
nen, het tyrannlseren van allen,
die deze vlag tot aan het bittere
einde trouw waren, het verpau
peren van de Indo-Europeaan.
Het neerhalen van deze vlag be
tekent fascisme; betekent uitbui
ting door vreemde kapitalisten en
nochtans durft men het neerhalen
van deze vlag de naam te geven
van progressieve staatkunde.
Voor Nederland betekent het
armoede. Méér dan armoede
het einde. Negen en een half mil-
lioen mensen kunnen hier niet le
ven zonder onze verbinding met
overzee.
Het einde van onze welvaart en
het einde van onze staat.
Reeds nu maakt de politiek
Beel-Schermerhorn ons tot een
horige van Amerika.
De tien milliard, waarvan wij de
grootste helft pas de laatste jaren,
aan Indië geleend hebben, zijn
weg. Erger nog, het fundament
van deze staat is weg. Door het
verlies van Indië en Indië 13
verloren komen wij in een ken
tering van de tijden niet ongelijk
aan die, welke wij in de zestiende
eeuw doormaakten.
Een vlag is iets vreemds. Wie
de geschiedenis kent, weet wat
een vlag waard is. Op dit dundoek
hebben onze gezagsdragers, heb
ben de officieren, onder-officieren
en manschappen van leger, vloot
en luchtmacht trouw gezworen.
Deze trouwbelofte vond haar
weerklank in de eed, die de Minis
ters, de Kamerleden en de per
soon des Konings op de Grondwet
aflegden. Een lange en moeilijke
strijd heeft het gekost om tot een
Grondwet te geraken.
Pas op: rechten van onderdanen
zijn gemakkelijker te verliezen
dan te verwerven. En wat is er
van die eed van trouw terecht ge
komen?
Een der hoogste raadgevers van
de Kroon schreef ons dezer dagen:
„Staatsrechtelijk is de rede van de
Minister een brutale schending
van Grondwet en Wet en van mi
nisteriële beloften. Schending ook
van de rechten van het Parle
ment. Het is een brutale wilsop-
legging ln de richting van partij
politiek tegen uitdrukkelijke wets
voorschriften in en tegen de wil
van de meerderheid van het volk.
Behalve de de facto stichting van
nieuwe staten en de daadwerke
lijke ontbinding van het Konink
rijk, is van belang, de rechtstreek
se schending van de artikelen in
Grondwet en Wet over de rege
ring Nederlandsch-Indië. De in
stelling van het collegiaal bestuur
door een commissie van drie is
rondweg onwettig. Met onafwijs
bare ernst dringt zich de herinne
ring op aan de woorden van Prof.
Aalberse, dat strafbare grondwet-
schennis is gepleegd".
(Ingez. Med.)'
komt op steeds hoger plan. Bo
vendien wordt hierdoor de liefde
aangekweekt zowel voor het
stoere oud-Nederlandse volkslied
als voor de moderne muziek.
(Slot volgt.)!
De C.D.U. mag geen partijcongres houden.
De hand van het Sovjetbestuur
drukt zwaar op de bevolking
van de door de Russen bezette
gebieden in Duitsland.
Rusland heet op te komen voor
de democratie, maar in de prac-
tijk is het zo, dat wie het niet
met de communistische leerstel
lingen eens is,- het even hard te
verantwoorden heeft, dan de
vroegere tegenstanders van het
nazi-regiem.
Dat ondervindt elke dag de
Christelijk Democratische Unie,
die waarschijnlijk de meerderheid
onder de bevolking heeft, maar
die door het Sovjet-bestuur op
alle mogelijke manieren de voet
wordt dwars gezet.
Door de voorzitter van de C.
D. U. en de Berlijnse afdeling,
was dezer dagen meegedeeld, dat
men voornemens was een partij
congres te houden. Dit vooral
ook om te zien hoe het Russische
bestuur daarop zou reageren.
Het antwoord kwam in de
vorm van een verbod. Het con
gres mag niet gehouden worden.
In een rede, welke Kaiser ge
houden heeft, heeft hij dit ver
bod het bewijs genoemd voor het
feit, dat ook de Russen weten,
dat de partijleden in de zone nog
voor 90 procent achter Kaiser
staan. Hij beschuldigde de Rus
sen er van in de volgende maan
den door voortgezette druk ta
willen trachten de partijfunctior -
narissen verder van hen te ver
vreemden.
Deze laatste twee weken rijn,
naar men ons mededeelde, vee. -
tien vooraanstaande leden der,
partij uit de Sowjet-zone ver-,
dwenen, waarvan er vier naar
het Westen zijn gevlucht.
Ook de functionnarissen uit de
Sovjet-sector van Berlijn zijn on
der druk gezet. De fractieleider
der partij in het Berlijnse stads-
parlement heeft 4eze week slechts
aan de zitting van dit college
willen deelnemen, nadat hem een
vrijbrief werd verstrekt.
In C.D.U.-kringen hoopt men,
dat het werk van de door de
Sovjet-autoriteiten aangewezen
partijleiding zal stranden op pas
sieve tegenstand. Men legt er de
nadruk op, dat aan een ophef
fing der partij in de zone niet
gedacht wordt, daar verwacht
wordt, dat bij de dit jaar te
houden verkiezingen 60 procent
zich uit protest tegen de S.E.D.
achter de christelijke partij zal
scharen. Kaiser zelf zal in Ber
lijn blijven en hier een functie
in het verbond der christelijke
partijen in Duitsland aanvaar
den.
o
