Basis voor verdere politieke besprekingen.
De Van Oldenbarneveld vertrok
Het Zeeuwse Bataljon op thuisreis.
Amerikaanse hulp
voor Indonesië.
Nieuwe gegevens over
Plan-Marshall.
Geen „Engelse" Zaterdag
}hr Ir DE RANITZ nam afscheid
WANNEER VER
KIEZINGEN?
Tekst van de zes aanvullende
politieke punten.
De Aandelen der Nederlandse Bank
in de Tweede Kamer
Commissie der V.N. betwijfelt of zenden
van troepen noodzakelijk is.
Aruba wil los van Curacao.
Uitgave
Stichting „Zeeuwsch Dagblad".
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst-
str. 70, Tel. 2438, Giro 274289.
KantorenVlissingen, Walstraat
83, Tel. 168; Middelburg, Korte
Noordstraat 35, Tel. admini
stratie 2009; Telefoon redactie
2347; Terneuzen, Vlooswijkstraat,
Telefoon 2052.
ZEEUWSCH DAGBLAD
3e JAAKAGANG No. 851 PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Abonnementsprijs 3.50 p. kwartaal
Advertentieprijs 14 cent per tn.m.
Rubriek Kabouters 5 cent per woord
WOENSDAG 21 JAN. 1948
Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Directeur: JACQ. DE SMIT
Met vaste medewerking van: Mr W. F. E. BARON v. d. FELTZ, Middelburg, Dr K. HUIZENGA, Middelburg,
s J. KARELSE te Goes, Ds R. SJLOFSTRA te Vlissingen en Ds W. VROEGINDEWEY te Poortvliet.
Op- en ondergang van
Zon ent Maan.
Donderdag: Zon op 8.36 onifa*
17.08 u. Maan op 13.52 u., ondev
4.50 u.
a t
Hoogwater te Vlissingen.
Donderdag 22 Januari:
9.58 u. 1.45 m., 22.46 u. 1.57 m.
IJ et staat thans wel vast, dat
A Mn de loop van dit jaar ver
kiezingen voor de Tweede Ka
mer gehouden zullen worden.
Hieraan is in verband met de
komende grondwetsherziening,
noodzakelijk in verband met het
Indische vraagstuk niet te ont
komen.
Maar wanneer?
Onlangs werd meegedeeld, dat
er naar gestreefd wordt, dat on
geveer Mei de kiezers naar de
stembus kunnen gaan.
Maar nu komt de „Linie", een
R.-K. orgaan meecielen, dat de
Kegering besloten zou hebben,
de verkiezingen r.iet te doen
plaats vinden voor October. De
Regering zou tot dit besluit ge
komen zijn uit overweging, dat
het niet gewenst is de Gods
vrede van het Regeringsjubilé
te storen door het stembusru-
moer van de strijdende par
tijen.
Erg geloofwaardig klinkt dit
bericht niet.
De komende grondwetsherzie
ning heeft geen ander doel, dan
de staatkundige hervorming van
het Koninkrijk beter gezegd
misschien, de afbraak van het
Koninkrijk zo spoedig moge
lijk, in elk geval vóór 1 Januari
1949 een wettelijke basis te
geven.
Wij krijgen dus dit, dat eerst
de voorstellen tot herziening van
de grondwet door de Staten-
Generaal moeten worden behan
deld. Daarna volgt Kamer-ont
binding en het uitschrijven van
nieuwe verkiezingen. Is de
nieuwe Tweede Kamer geko
zen, dan moet de herziening
van de grondwet in tweede le
zing worden behandeld. En is
dat achter de rug, dan moeten
de wetten die de mogelijk ge
maakte staatkundige hervorming
moeten consolideren worden
voorbereid en door de beide Ka
mers behandeld. Dat alles zou
zich dus als de voorspelling
van de „Linie" juist is, binnen
drie maanden moeten afspelen.
Dat is niet mogelijk.
Maar het is ook niet nodig.
Hare Majesteit de Koningin
hoopt in September haat rege
ringsjubileum met haar volk te
vieren.
Worden in October de ver
kiezingen gehouden, dan zullen
de partijen de September-maand
nodig hebben voor de voorbe
reiding. Veel beter is het daar
om, de verkiezingen zo tijdig
te houden dat in September „het
krijgsgedruis van de partijen-
strijd" volkomen is gestild.
T~\ e „Linie" verbindt aan bo-
vengenoemde beschouwingen
de opmerking, dat de partijen
dus nog alle tijd hebben en dat
zij zich bij de voorbereiding van
de verkiezingen volstrekt niet
behoeven te haasten.
Een zeer gevaarlijk advies.
Wij staan voor uitzonderlijk
belangrijke verkiezingen. En
daarom is het noodzakelijk, dat
reeds thans de voorbereidingen
worden getroffen, cm straks met
volle kracht aan de stembus
strijd te kunnen deelnemen.
Wij weten niet Jioe de uitslag
zal zijn. Maar wel weten wij,
dat wij voor die uitslag en voor
wat daarna gebeurt, mee de ver
antwoordelijkheid dragen.
Dit brengt mee, dat het in
geen enkel opzicht te verdedi
gen zou zijn, als thans naar het
advies van de „Linie" werd ge
handeld.
Door de Nederlandse en de republikeinse dele
gaties zijn de volgende zes punten als basis voor
de verdere politieke besprekingen aanvaard en
ondertekend
1. De souvereiniteit over geheel
Nederlands-Indië is en zal blijven
bij het Koninkrijk der Nederlan
den tot op het tijdstip, dat het
Koninkrijk der Nederlanden zijn
souvereiniteit aan de Verenigde
Staten van Indonesië overdraagt.
Gedurende de periode, vooraf
gaand aan dit tijdstip, kan het
Koninkrijk der Nederlanden be
paalde rechten, verplichtingen en
verantwoordelijkheden overdra
gen aan een voorlopige federale
regering voor het territorium
der toekomstige Verenigde Sta
ten van Indonesië.
De Verenigde Staten van In
donesië, eenmaal tot stand geko
men, zullen zijn een souvereine
en onafhankelijke staat in gelijk
waardig deelgenootschap met het
Koninkrijk der Nederlanden ver
bonden in een Nederlands-Indo
nesische Unie, aan welker hoofd
de Koning der Nederlanden zal
staan. De status der republiek
Indonesia zal zijn die van een
staat binnen de Verenigde Sta
ten van Indonesië.
2. In elke voorlopige federale
regering, tot stand gekomen voor
de ratificatie van de constitutie
der toekomstige Verenigde Sta
ten van Indonesië, zal aan alle
staten een passende vertegen
woordiging worden aangeboden.
3. Voor de ontbinding van de
commissie van goede diensten zal
elk der beide partijen kunnen
verzoeken, dat de commissie haar
dienst voortzet om behulpzaam
te zijn bij het beslechten van ge
schillen tussen de partijen, welke
betrekking hebben op het poli
tieke accoord en welke kunnen
rijzen gedurende de interim-pe
riode. De andere partij zal aan
zulk een verzoek geen enkel be
zwaar in de weg leggen. Een zo
danig verzoek zal door de rege
ring van het Koninkrijk der Ne
derlanden onder de aandacht van
de Veiligheidsraad worden ge
bracht.
4. Binnen een periode van niet
minder dan zes maanden en niet
Interdepartementaal
orgaan herstelprogram-
Marshall.
De regering is voornemens op
korte termijn een interdeparte
mentaal orgaan „Herstelpro-
gram-Marshall" :n te stellen,
cat belast zal worden met de
coördinatie van voorbereidende
en uitvoerende werkzaamheden
met betrekking tot het Europese
herstelprogram, zodra dit ook
voor Nederland van toepassing
zal zijn. Als regeringscommissa
ris zou in dit verbard optreden
dl' Hirsehfeld, die sinds de aan
vang van de Parijse conferentie
reeds optrad als vertegenwoor
diger van Nederland bij de be
sprekingen, die ter zake worden
gevoerd.
langer dan een jaar na de onder
tekening van deze overeenkomst
zal een volksstemming worden
gehouden om te bepalen of de
bevolkingen van de verschillen
de gebieden van Java, Sumatra
en Madoera wensen, dat hun ge
bied deel uitmaakt van de repu
bliek Indonesia of een afzonder
lijke staat binnen de Verenigde
Staten van Indonesië. Zulk een
volksstemming zal worden gehou
den onder toezicht van de com
missie van goede diensten, indien
een der partijen, in overeenstem
ming met de procedure in punt
3 uiteengezet, hiervoor de diens
ten der commissie zou verzoeken.
De partijen kunnen echter met
elkander overeenkomen om een
andere methode te volgen bij het
vaststellen van de wens der be
volkingen.
5. Na de vaststelling der sta
ten volgens de procedure uiteen
gezet in punt 4 zal op democra
tische wijze een conventie wor
den bijeengebracht voor het op
stellen van een Grondwet der
Verenigde Staten van Indonesië.
De vertegenwoordiging der on
derscheidene staten in deze con
ventie zal in verhouding zijn tot
het aantal inwoners van die sta
ten.
6. Zal enige staat besluiten de
constitutie niet te ratificeren en
verlangen om in overeenstem
ming met de beginselen, vervat
in artikel 3 en 4 van de overeen
komst van Linggadjati, een spe
ciale verhouding tot de Verenig
de Staten van Indonesië en het
Koninkrijk der Nederlanden aan
te gaan, zal geen der partijen
zich hiertegen verzetten.
Het Amerikaanse departement
van Buitenlandse Zaken heeft de
op de „Renville" gesloten overeen
komst begroet als een „Gezonde
basis voor de politieke en econo
mische ontwikkeling van Indone
sië' en verklaard, dat de Ameri
kaanse regering „wegen en mid
delen onderzoekt om economische
en financiële hulp te bieden".
Volgens de voorlopige en op
geen enkele wijze bindende ramin
gen, die het Amerikaanse depar
tement van Buitenlandse Zaken
gisteren heeft gepubliceerd over
de financiële hulp aan de Europe
se landen in het kader van het
plan-Marshall, zullen Groot Brit-
tannlë, Frankrijk, de Brits-Ame
rikaanse bezettingszones van
Duitsland en Italië tezamen iets
meer dan twee derde ontvangen
van het bedrag ad 6.800.000.000
dollar, dat voor de hulpverlening
in de eerste 15 maanden beschik
baar zou worden gesteld.
Volgens het departement zou
voor ons land een bedrag van 705
millioen dollar zijn uitgetrokken.
Het nieuwe door het departe
ment van Buitenlandse Zaken ge
publiceerde document bevat geen
raming van de verhouding tussen
de bedragen die als schenking of
in de vorm van leningen zullen
worden uitgegeven.
Onlangs is evenwel meegedeeld
dat 2010 pet. van de voor hulp
verlening bestemde bedragen als
leningen en 6080 pet. als schen
kingen zullen worden verstrekt.
Nederlands'
jongste Excellentie.
De nieuwe minister van Economi
sche Zaken, Prof. Dr J. R. M. v. d.
Brink.
Vertrouwensproef al ten
dele mislukt.
Op de Rijksweg tussen Den
Haag en Utrecht is, zoals gemeld,
dezer dagen voor het eerst, als
proefneming, bij een autotanksta
tion voor nachtelijke automobilis
ten, de gelegenheid opengesteld
om zich van benzine en lucht te
voorzien, zonder dat er personeel
aanwezig is. Een kwestie van ver
trouwen dus. Dit vertrouwen werd
de eerste week niet beschaamd.
Helaas bleek dezer dagen ech
ter, zo vernam de ,,N. Haagsche
Crt., de 8 m. lage dubbele rubber
slang, voor „lucht" te zijn ver
dwenen. Het resultaat Is nu, dat
de eigenaar de nieuwe slang weer
op moet bergen, zodat men geen
lucht meer 's nachts kan krijgen.
Met de benzine blijft de proefne
ming doorgaan totdat
Rijksdiensten blijven
werken.
Meermalen is de vraag gere
zen, of het niet wenselijk is voor
de Rijksdienst als regel over te
gaan tot sluiting van de kanto
ren en bureaux op Zaterdagoch
tend, uiteraard gepaard gaande
met een evenredige verlenging
van de werktijden op de overige
werkdagen.
Naar aanleiding daarvan heeft
de minister van Binnenlandse
Zaken aan de overige ministers
en de colleges van B. en W. ge
schreven, in overeenstemming
met het oordeel van zijn ambt
genoot van Sociale Zaken, dat
het z.g.n. Engelse weekend om
economische en sociale redenen
in het belang zowel van de dienst
als van het burgerlijk overheids
personeel naar hun mening geen
aanbeveling verdient.
Hiermede is uiteraard niet in
tegenspraak, dat de brandstoffen-
schaarste tijdelijk gedurende het
stookseizoen tot een andere ge
dragslijn zou kunnen nopen.
Nieuwe leden
Eerste Kamer.
Mr Th. R. J. Wijers te Vught,
die tot lid der Eerste Kamer be
noemd is verklaard ln de vacatu
re van De Mortel, heeft deze be
noeming aangenomen.
Indien Prof. van den Brink, die
tot minister van Economische Za
ken is benoemd, voor het lidmaat
schap der Kamer bedankt, komt
op de desbetreffende lijst in aan
merking Ir H. J. M. Verhey te Di-
dam.
Generaal Spoor
kwam afscheid nemen
Op 16 Januari vertrok het m.s.
„Johan van Oldenbarneveldt" van
Priok met het eerste grote con
tingent demobiliserenden naar
Neederland.
De inscheping van de militairen
van het K.N.I.L. met voor een
groot deel hun vrouwen en kinde
ren, het O.V.W.-bataljon „Zee
land" (H-14-R.I.) en een kleine
groep mariniers, begon al vroeg
in de ochtend en had, dank z\j de
uitstekende organisatie, een vlot
verloop.
Enige minuten nadat de laatste
jongens aan boord waren gegaan,
arriveerde geheel onverwacht de
legercommandant, de It. gen. S.
H. Spoor, die persoonlijk afscheid
kwam nemen van hen, die het eer
ste onder zijn bevel kwamen en nu
na jaren van grote moeilijkheden
en volmaakte plichtsvervulling de
eersten zijn, die huiswaarts keren.
In een korte toespraak wees de
legercommandant op het grote be
lang van de taak, die deze man
nen van K.N.I.L. en K.L. zij aan
zij hebben vervuld en dankte zijn
mannen voor hun zo zware werk.
Vervolgens inspecteerde hij de
verblijven voor de militairen en
hun gezinnen. Overal sprak Z.E.
even met verschillende mannen en
wenste hun persoonlijk een goede
reis.
Voor de militairen van het K.N.
I.L. en hun gezinnen, die na ze
ven harde, bittere jaren eindelijk
een welverdiende rust gaan genie
ten in het moederland, was het
afscheid van dit land, waaraan zij
gedurende zo lange tyd hun beste
Gisteren werd door ons aan het Zeeuws O.
V. W.-Bataljon aan boord van de „Johan van
Oldenbarneveldt", het volgende telegram
gezonden
„Namens lezers en lezeressen betuigen we
blijdschap over jullie thuiskomst.
Goede vaart toegewenst.
Alles wel aan boord?
Zeeuwsch Dagblad, Goes."
hebben gegeven en dat hun twee
de vaderland werd, vanzelfspre
kend moeilijker dan voor de Zeeu
wen en mariniers.
Toch heerste ook bij de laatsten
niet die uitbundige feeststemming
die de buitenstaander zou ver
wachten. Ruim twee jaar geleden
gingen zij vrijwillig naar de onbe
kende Oost en vaak onder de
grootste ontberingen hebben zij de
spits afgebeten voor hen, die later
kwamen.
Daar In de eenzaamheid van de
Nieuwe frankeerzegels.
In de tweede helft van de maand
Januari komen nieuwe frankeer
zegels van het type Hartz in om
loop, in de waarden van 45, 50 en
60 cent.
De zegels zijn uitgevoerd in
plaatdruk. De zegels van 50 en
60 cent zullen echter niet in om
loop worden gebracht, voordat de
zegels in het oude type zijn uit-
krachten in voor- en tegenspoed verkocht.
EEN GOEDE STAAT VAN DIENST.
De overstromingen in
Oost-Frankrijk.
Meer dan 50.000 mensen zijn
in Oost-Frankrijk uit hun huizen
verdreven door de ergste over
stromingen sinds 1778. De ge
zwollen rivieren hebben meer
dan 100 bruggen meegesleurd en
een schade van totaal 8 milliard
francs veroorzaakt, aldus offi
cieuze persberichten. De Meurthe
en de Moezel zijn buiten hun
oevers getreden en hebben dui
zenden vierkante kilometer land
tussen Metz en Nancy onder wa-
ter gezet.
Naar te Parys van betrouwba
re zijde wordt vernomen, heeft de
Franse regering het ln de Russi
sche taal verschijnende Sowjet-
weekblad „Sovletski Patriot" ver
boden.
Vele burgemeesters en wethouders van Zeeuwse gemeenten
maakten gisteren van de gelegenheid gebruik de heer De Ranitz
dank te zeggen voor de diensten, die hjj aan hun gemeenten heeft
bewezen. Het Provinciaal Bestuur was vertegenwoordigd door het
lid van Ged. Staten, Mr A. J. van der Weel en de Griffier, Dr B.
D. H. Tellegen. Verder werd de afscheidsreceptie bezocht door
Ir M. de Vink, dir. van de Prov. Planologische Dienst, Ir Th.
Heybiom, hoofding.-dir. van de Rijkswaterstaat, Mr Dr R. W.
Graaf van Lynden, voorz. van de Polder Walcheren, de directeur
van het Centr. Bouw- en Woningtoezicht W.Z. Vlaanderen, enige
gemeente-architecten en anderen, die op het gebied van de weder
opbouw met Ir de Ranitz in relatie hebben gestaan.
Na afloop van het officiële ge- Zeeland en West Noord-Brabant
deelte nam het personeel van de bij elkaar werden gevoegd. Ir de
provinciale wederopbouw en volks Ranitz was geen vreemde ln Zee
huisvesting en van de Stichting land, want voor 1937 had hij reeds
Herbouw Walcheren, waarvan de
heer De Ranitz eveneens directeur
was, van hun vroegere chef af
scheid.
Zij deden hun woorden verge
zeld gaan van enige geschenken.
Des avonds tenslotte hebben de
ln Zeeland werkzame architecten
In Goes de heer De Ranitz een af
scheidsdiner aangeboden, waarbij
diverse sprekers uitdrukking ga
ven aan hun waardering voor het
werk van Ir de Ranitz en nader
ingingen op hetgeen door hem in
Zeeland is gedaan.
Jhr Ir de Ranitz is tien jaar in
onze provincie werkzaam geweest
In 1937 werd hij benoemd tot in
specteur van de Volksgezondheid
(Volkshuisvesting). In dat jaar
werd deze dienst gereorganiseerd.
Was daarvoor het ambtsgebied
Zuid-Holland en Zeeland, in 1937
werd het gesplitst in deze zin, dat
medegewerkt aan de tot standko
ming van het streekplan voor W.
Z.-Vlaanderen, alsmede aan voor
bereidingen van uitbreidingsplan
nen voor enige gemeenten in Zee
land en het streekplan Walcheren.
Gedurende zijn ambtsperiode is
er op het gebied van volkshuisves
ting en de bouwnijverheid, mede
door zijn initiatieven, veel tot
stand gekomen. Met succes heeft
hij ook gewerkt aan de stichting
van centrale diensten voor bouw
en woningtoezicht in diverse delen
der provincie.
In de oorlogsjaren moest het
werk hoofdzakelijk worden be
perkt tot het geven van adviezen
aan de gemeentebesturen. Vele
gemeenten deden hiermede hun
winst wat betreft het ontwerpen
en vaststellen van uitbreldings- en
woningbouwplannen, zodat na de
oorlog hiermede veel tijd kon ge-
Gistermiddag is door zeer ve
len in Huize „de Sprenck" af
scheid genomen van Jhr Ir J.
de Ranitz, die tot 1 Januari j.l.
hoofdingenieur-directeur van
de provinciale directie van de
wederopbouw en volkshuisves
ting in Zeeland is geweest en
die zich met ingang van ge
noemde datum heeft geassoci
eerd met een particulier archi
tectenbureau in het centrum
des lands.
wonnen worden.
Dg heer De Ranitz ls enige tijd
gegijzeld geweest door de Duit
sers en na zijn ontslag uit gijze
ling mocht hij niet in Zeeland te
rugkeren. In Bergen op Zoom
heeft hij de bevrijding afgewacht
en ln stilte vele adviezen gegeven
aan burgemeesters.
Na de bevrijding volgde zijn be
noeming tot hoofdingenieur-direc
teur. In 1946 verbleef hjj een 8-tal
maanden in Amerika als lid van
de internationale commissie, die
had te onderzoeken waar de ge
bouwen der Ver. Naties het best
konden worden gebouwd. Op ver
zoek van de regering bracht hij 't
volgend jaar een bezoek aan ar
chitecten en stedebouwkundigen
in Engeland. Hij was voorts lid
van talrijke commissies, o.m. van
de Staatscommissie tot Herzie
ning van de Woningwet van ge
meentelijke en provinciale com
missies etc.
buitenposten hebben zij echter dit
land ook anders leren kennen dan
alleen maar als een rimboe vol ge
varen. Er groeide daar een hechte
kameraadschap.
„Ook al zien we elkaar ln Hol
land nooit meer terug, toch blij
ven wij kameraden", aldus drukte
een van hen het uit. Zij leerden
elkaar waarderen en menige O.V.
W.-er laat zijn beste vriend hier
achter. Zij rusten op de kerkhoven
op Java en Sumatra en het deed
de mannen goed, dat de legercom
mandant op deze dag, nu de
„Cease-Fire" voorstellen zijn ge
accepteerd. heeft bevestigd, dat
hun offer niet vergeefs is geweest
Mackenzie King trekt
zich terug als partijleider.
De Canadese premier, Macken
zie King, heeft Dinsdagavond be
kend gemaakt, dat hij zich terug
trekt als leider van de liberale
partij. Hij verzocht het Nationaal
Liberaal Verbond een conventie
bijeen te roepen voor het kiezen
van een nieuwe leider.
Mackenzie King noemde niet de
naam van een opvolger, die hij
persoonlijk zou verkiezen.
Men verwachtte, dat hij dit wel
zou doen. Het terugtrekken van
Mackenzie King wordt vermoede
lijk van kracht, zodra de conven
tie, die waarschijnlijk ln Augustus
zal worden gehouden, een nieuwe
leider heeft gekozen.
De 73-jarige premier legde zijn
lang verwachte verklaring af ln
een toespraak tot meer dan 800
partijaanhangers, bijeen tijdens 't
jaarlijks diner van de adviesraad
van het verbond.
Mackenzie King sloot niet de
mogelijkheid uit, dat hij een her
verkiezing als leider der partij
zou aanvaarden.
Trygve Lie naar
Nederland.
De secretaris-generaal der Ver
enigde Naties, Trygve Lie, die
momenteel in Brussel vertoeft,
wordt Donderdagavond 6.47 uur
met de „Etoile du Nord" aan het
Hollandse-Spoorstation te 's-Gra-
venhage verwacht. Het gezel
schap zal bestaan uit zeven per
sonen, onder wie de heer Pelt,
adjunct secretaris-generaal en de
dochter van de heer Lie. Men zal
zijn intrek nemen in Kasteel Oud
Wassenaar.
Zondagavond vertrekt de secre
taris-generaal naar Praag. Het
programma van zijn verblijf hier
te lande is nog niet vastgesteld.
KAMERLEDEN ZETTEN ZICH SCHRAP
Debat over de Regeringsverklaring uitgesteld
De Tweede Kamer zou gistermiddag de beraadslaging over de
Regeeringsverklaring nopens de ontwikkeling der gebeurtenissen
in Indonesië voortzetten.
In verband met de inmiddels ontvangen teksten van de op de
„Renville" tot stand gekomen wapenstilstand en politieke overeen
komsten werd dit debat echter uitgesteld tot hedenmiddag.
Stabiel bankbeleid een betogende, dat de laatste sporen
landsbelang.
Gisteravond hebben enkele le
den in de Tweede Kamer, nadat
's middags de begroting van het
Zniderzeefonds en het Staatsvis-
serybedrijf te IJmuiden was goed
gekeurd, hun mening geuit over
de wetsontwerpen betreffende het
algemeen nut van naasting (toe-
eigening) van de aandelen en het
maatschappelijk kapitaal van „De
Nederlandse Bank" N.V. door de
staat, regeling dier naasting en de
nieuwe bepalingen aangaande het
statuut van de Nederlandse Bank
N.V.
De heer De Wilde (A.R.)
ontwikkelde bedenkingen tegen
de voorstellen en betoogde, dat de
aanvaarding ervan een voortzet
ting betekent van de situatie tij
dens de Duitse bezetting:
De Nederlandse Bank wordt vol
komen ondergeschikt gemaakt
aan de minister van Financiën, al
thans de regering. De minister
van Financiën wordt tenslotte de
man, die de beslissingen neemt.
De raad van commissarissen
wordt benoemd door de regering.
Het Rijk zal net zoveel schuld bij
de „Nederlandse Bank" kunnen
maken als het wil.
Sprekers bedenking tegen het
statuut was, dat men af raakt
van de tijdelijke regeling van het
K. B. van Oct. 1945 en dat wordt
bepaald, dat de Nederl. Bank het
schatkistpapier kan kopen, zonder
dat het in handen van derden is
geweest.
Spr. had er bezwaar tegen, dat
het bankbeleid in handen komt
van de minister van Financiën,
die hier onbeperkte bevoegdheden
krijgt, en niet slechts tijdelijk,
maar voor altoos.
Volgens de heer De Wilde heeft
het land belang bij een stabiel
bankbeleid, onafhankelijk van
wisselende ministers van financi
en en van verkiezingsuitslagen.
Nieuwe geld-theorieën ver
trouwde spr. liever toe aan de lei
ders der bank dan aan een wille
keurige minister, omdat diens
verantwoordelijkheid een heel an
dere is dan die van de president
van de Nederlandse bank.
Spr. betoogde, dat hij niets heb
ben moest van een stelsel op de
lange baan, dat het Nationaal-so-
cialisme in enkele jaren wilde
verwezenlijken.
Hij meende, dat er geen prac-
tische redenen zijn om de minis
ter de gevraagde bevoegdheden te
verlenen. Het algemeen nut van
de naasting der aandelen kon hij
niet inzien.
De heer B i e r e m a (Vrijh.)
ontwikkelde eveneens bezwaren
tegen de ontwerpen en bestreed
de argumenten van de minister,
van onafhankelijkheid der „Ne
derlandse Bank" verdwijnen, om
dat ze ondergeschikt worden ge
maakt aan de minister van Finare-
ciën.
De heer Van der Fe ltz (CL
H.) zeide het evenmin eens te zijn
met de minister, dat naasting der
aandelen een onteigening te aft-
gemene nutte is. Ter bepaling vaa
zijn standpunt zal hij het ank-
woord van de minister afwachtea.
De heer Sassen (K.V.P.J
achtte de zaak principieel van
grote betekenis. Hij achtte het
noodzakelijk, dat er een wezenlijk
verschil is in de vormgeving, ia
de organisatie der „Nederlandse
Bank." De naasting acht spreker
eensdeels juist.
De heer Hof s tra (Arb.) uit
te zijn tevredenheid over de ont
werpen, waarin volgens hem de
„synthese van het particulier be
lang en het gemeenschapselement**
was gezocht.
Te kwart voor 12 werd 't wooni
verleend aan minister Lleftinck,
die verzocht zijn rede later te ma
gen vervolgen.
De voorzitter verdaagde daarna
de vergadering tot hedenmiddag
1 uur.
Oud-burgemeester
Jhr W. Z. van Teylingen
ten grave gedragen.
Gistermiddag is op de begraait-
piaats te Oostkapelle het stoffe
lijk overschot van de in Berge»
op Zoom overleden 76-jarige outT-
burgemeester van Oostkapelle en
Serooskerke, Jhr W. Z. van Tey
lingen, ter aarde besteld.
Op de begraafplaats werd het
woord gevoerd door de Commis
saris der Koningin, Jhr Mr J. W.
Quarles van Ufford en W. F. vaa
Sprenge, burgemeester van Oost
kapelle en Serooskerke. Beidea
belichtten de figuur van de over
ledene en het werk, dat in zij a
bijna 40-jarige ambtsperiode al»
burgemeester tot stand kwam.
Ds Richard eindigde de droeve
plechtigheid met het „Onze Va
der''.
Een neef van de overledene
dankte de aanwezigen voor de be
langstelling.
Jhr W. Z. van Teylingen was ia
leven lid der Zeeuwse Provinciale
Staten, Kamerheer i.b.d. der Ko
ningin en Officier in de Orde van
Oranje Nassau.
Volgens gezaghebbende kringea
is het mogelijk, dat de Britse re
gering deze week enige concessie»
zal doen met betrekking tot het
reizen naar het buitenland gedu
rende de aanstaande zomer, zodat
Engelsen meer dan 5 pond ster
ling bij zich mogen hebben.
De Palestijnse kwestie.
Gevechten duren voort.
De commissie voor Palestina
der V. N. heeft voor het eerst ge
sproken over de kwestie der troe
pen. Men kwam tot de algemene
overeenstemming, dat er slechts
troepen kunnen worden verschaft
met strikte inachtneming van de
resolutie der algemene vergader-
ring betreffende de verdeling.
De commissie trok in twyfel, of
perstelegrammen, bij afwezigheid
van officiële mededelingen van ter
plaatse vertoevende functionaris
sen der V. N., zouden kunnen die
nen als bewijs voor de noodzake
lijkheid van het zenden van troe
pen.
De werkgroep voor het toekom
stige internationale statuut voor
Jeruzalem achtte het niet aanbe
velenswaard een tweevoudig bur
gerschap voor de bewoners van
Jeruzalem in te stellen.
Ongeveer 500 Arabieren hebben
gisteren een oud kruisvaarderska
steel te Jehian in Opper-Galilea
dat door een 100-tal Joden was
bezet, bestormd.
De aanvallers legden zwaar
mortier- en mitrailleurvuur op de
vesting en vielen van alle kanten
tegelijk aan. Een Brits verken
ningsvliegtuig, dat de gevechten
opmerkte, riep versterkingen te
hulp. Deze arriveerden juist op
tijd, want de munitievoorraad van
de verdedigers geraakte uitgeput
en de Arabieren waren er bijna ln
geslaagd de buitenste verdedi
gingsgordel van het kasteel te
doorbreken. 9 Joden werden ge
dood en 19 gewond.
Men neemt aan, dat de aanval
lers uit de omliggende dorpen
kwamen en niet uit de Libanon.
Het is niet bekend, of zij verliezen
hebben geleden.
De Britse autoriteiten hebben
er bij het Joods bureau op aange
drongen het afgelegen kasteel te
doen ontruimen, daar zwaardere
Arabische aanvallen kunnen wor
den verwacht.
Petitionnement aan H. M.
de Koningin.
Naar het A.N.P. verneemt,
heeft een groot deel van de be
volking van Aruba in verband
met de komende rijksconferentie
te Den Haag uitdrukking gege
ven aan de wens tot afscheiding
van Curagao en opneming van
Aruba als aparte zelfstandige
eenheid in het Koninkrijk der
Nederlanden. De heer C. A.
Eman, afgevaardigde ter Rijks
conferentie, zal in verband hier
mede een Vrijdag, na zijn aan
komst op Schiphol, een petition
nement aan H. M. de Koningin
aanbieden.
De spoorweg Mecheler»-
Terneuzen.
Met ingang van 21 Januari a.s.
zal de N.V. Ned. Spoorwegen,
in afwachting van een defini
tieve regeling, krachtens een tij
delijke overeenkomst met r'e
S.A. Internationale Spoorwegm
MechelenTerneuzen, de in Ne
derlands gebied gelegen spoor
weg van Terneuzen over Sluis
kil en Sas van. Gent tot de Be
gische grens voorlopig huren en
exploiteren.
Met ingang van dezelfde da
tum wordt de op Belgisch ge
bied gelegen spoorweg van de
grens af over Klinke naar St.-
Nicolaas voorlopig gehuurd en
geëxploiteerd door de Nationale
Mij. der Belgische Spoorwegen.
De thans bestaande tarieven
blijven van kracht. De huidige
dienstregeling wordt voorlopig
practisch niet gewijzigd.
Tot algemeen vertegenwoor
diger werd met ingang van 21
Januari a.s. benoemd de heer
J. A. van Oortmcrssen, inspec
teur voor de standplaats Ter-
DE BILT ZEGT:
Nog vrij koud.
Weersverwachting geldig tot
hedenavond:
Zwaar bewolkt met opklarin
gen. Hier en daar nog enige neer
slag. Geleidelijk toenemende wind
uit Zuidelijke richtingen. Onge
veer dezelfde temperatuur als
vandaag.
