Luxe artikelen of dagelijkse gebruiksvoorwerpen
Wie biedt er meer?
Wijziging uitbreidingsplannen te Goes.
Autolrosdiensten en
groepsvervoer.
Vrijheidslievende landen moeten op hun
hoede zijn.
Ruim 35000 woningen in aanbouw.
België maakte goede zaken.
Op Oudejaarsmiddag in de kerk.
Bouwplan lil uitgebreid voor
1000 nieuwe woningen.
Een aantal kleine flatwoningen geprojecteerd.
4nt nooit t* doe!mist
Bepalingen van de
W.A.P. weer geldig.
Door het in werking treden op
12 Januari a.s. van de wet van 22
November 1947 tot intrekking van
het vierde uitvoeringsbesluit zul
len van de eerstgenoemde datum
af met betrekking tot de vergun
ningverlening voor de uitoefening
van autobusdiensten en de uitvoe
ring van groepsvervoer de bepa
lingen van de wet autovervoer
personen (W.A.P.) wederom toe
passing vinden. Op aanvragen
om vergunning voor autobus
diensten in of groepsvervoer bin
nen één gemeente zal derhalve
weder door het betrokken ge
meentebestuur worden beschikt.
Op aanvragen om vergunning
voor autobusdiensten in meer dan
één gemeente zal de commissie
vergunningen personenvervoer be
schikken. In afwachting van meer
overzichtelijke verhoudingen met
betrekking tot het groepsvervoer
in meer dan één gemeente zullen,
zodra de wet tot intrekking van
het vierde uitvoeringsbesluit in
werking treedt, voor het dan toe
gelaten groepsvervoer in meer
dan één gemeente bij wijze van
voorlopige voorziening door de in
specteur-generaal van het verkeer
ambtshalve tijdelijke vergunnin
gen worden verleend krachtens
artikel 30 der W.A.P.
Feuilleton.
(fW6*iM*t strijd
door H. Lourense.
85) o—
Ze s. veer voor een deur.
„Zeg er dus hier maar niets
van. 't Wordt anders helemaal
een verloren avond."
Is het eerste bezoek lang uit
gevallen, het tweede wordt niet
korter.
Nog voor ze goed en wel bin
nen zijn, is het „dokter Stans"
De goed meelevende mensen her
kennen hem van een foto op
een Zendingskalender.
Het eerste deel van het ge
sprek is gewijd aan de medi
sche dienst op het Zendingsveld.
Daaraan kan de dokter zich niet
onttrekken.
't Heeft echter op het verdere
verloop van het gesprek in 't ge
heel geen nadelige invloed.
Integendeel.
AI met al is het elf uur, als
Siem z'n woning binnenstapt.
De kamers zijn in het duister
gehuld.
Voor het eerst sinds het begin
van hun huwelijk heeft Fran-
cien niet op z'n thuiskomst ge
wacht.
't Is een vreemde avond ge
weest.
En wat zal de volgende dag
brengen?
Hij kan tevreden zijn. Fran-
cien zal zich dan toch onder
behandeling stellen. Maar moet
hij zich verheugen, of moet hij
vrezen voor de uitslag van het
onderzoek?
uraniumerts naar de Verenigde
Staten hebben uitgevoerd, een
waarde vertegenwoordigend van
1.900.000 dollar.
In 1946 zou deze uitvoer ge
slonken zijn tot 6253 ton, waar
van 3654 naar de Ver. Staten
ging en de rest naar Groot-Brit-
tannië.
Griekse Gezant:
Een volk vecht voor zijn vrijheid.
(Van onze Haagse correspondent.)
De ernst van de toestand in Griekenland weerspiegelt zich wel-
Hcht nog het duidelijkst in het feit, dat de Griekse Gezant in Den
Haag, Z. E. Nicolas Leley een klemmend beroep heeft gedaan op
de Nederlandse pers. Klein en bedrijvig, grijs en zorgelijk gaf de
vriendelijke gastheer, die zelf rond ging met sandwiches en ver
frissingen een klare, duidelijke uiteenzetting van het grote gevaar
Waarin zijn mooie, oude land thans verkeert.
De Gezant stak zijn zorgen niet
onder stoelen of banken. Z.l. had
de strijd tegen de guerilla-troe-
pen. die gesteund werden door
Albanië, Bulgarije en Zuid-Siavië
thans een hoogtepunt bereikt.
De toestand in het land moet
verschrikkelijk zijn. Zeven milli-
oen Grieken vechten nu al sedert
1940 voor hun vrijheid en lijfs
behoud. Onder vreselijke folterin
gen werden trouwe Grieken door
de rode opstandelingen afgeslacht.
Meer dan 300.000 Grieken waren
gedwongen het binnenland in te
vluchten, alles wat zij hadden
achterlatende, vaak de juist be
graven doodgemartelde familiele
den.
Het buitenlandse complot te
gen Griekenland is duidelijk door
de Veiligheidsraad bevestigd.
Maar ondanks de waarschuwin
gen van Lake Succes gaat de ter
reur onverminderd voort. Niet el
ders, maar hier wordt de vrede
van Europa en de vrede van de
wereld in gevaar gebracht.
De gueriUabenden hebben thans
een tegenregering gevormd om
naar buiten de indruk te wek
ken, dat er in Griekenland een
burgeroorlog woedt, waardoor de
strijd een nationaal-locale sfeer
zou moeten krijgen. De grootste
zorg van de Griekse regering is
thans dat deze tegenregering in
sommige buitenlandse landen
steun zou vinden, waardoor de
Situatie in Griekenland nog ver-
Warder en moeilijker zou worden.
De vrijheidslievende landen
moeten op hun hoede zijn, aldus
de gezant. De gebeurtenissen in
Roemenië spreken een duidelijke
taal. Vreemde tyrannie sluipt loe
rend en gevaarlijk rond de toe
gangspoort van ieder land. De
gezant besloot met zijn overtui
ging uit te spreken dat het Ne
derlandse volk en de Nederland
se regering, eveneens vertegen
woordigd in de onderzoek-com-
missie van de Ver. Naties, die nu
in Griekenland werkzaam is, het
grote gevaar van deze toestand
inzien.
Op een vraag van één der jour
nalisten, waarom de Griekse (so
cialistische) professor Swolass
geen toestemming had gekregen
van zfjn regering om het socialis
tencongres in Antwerpen bij te
wonen, antwoordde Z. E. Leley:
„Omdat hij links georiënteerd is
en mijn regering in een tijd als
deze geen enkel risico mag nemen
van conspiratie met de vijand".
Cranium tegen dollars.
Volgens het Amerikaanse blad
„Business Week" zou de Bel- m
gische Congo in 1945 9769 ton millioen gulden omgegaan* maar
"™n,,,m"tï daar komen nog bij de uitgaven
Vreemdelingenverkeer in
Limburg bracht in 1947
ruim f 15 millioen op.
De Limburgse federatie van
verenigingen voor Vreemdelingen
verkeer heeft een enquete gehou
den betreffende de ontvangsten in
Limburg uit het vreemdelingen
verkeer. Daaruit ls gebleken, dat
het bedrag, dat dit gewest ln 1947
uit het vreemdelingenverkeer
heeft getrokken, zeker meer dan
15 millioen gulden bedraagt.
In hotels en pensions van Lim
burg werden 638.379 nachten lo
gies geboekt, die ruim 5% mil
lioen gulden hebben opgebracht.
Als men aanneemt (volgens sche
ma der commissie Krayenhoff)
dat dit bedrag ongeveer 40 pet.
is van het totale bedrag aan uit
gaven' van vreemdelingenverkeer,
dan is in dit gewest in het afge
lopen jaar zeker v^oor bijna 14
van gasten die ln particuliere pen
sions verbleven, de talloze dagbe
zoekers die met autobussen naar
Limburg kwamen en de duizenden
kampeerders, die van Noord tot
Zuid in Limburg wekenlang heb
ben vertoefd.
Zuid-Limburg, met name Val-
voor hun uranium in 1946 tot
het achtvoudige hadden opge
dreven en er niet minder dan
9.600.000 dollars voor ontvin
gen.
Het Belgische blad „Het
Volk" wijst er in een commen
taar op, dat hoewel statistische
De „Business Week" merkte kenburg en omgeving, heeft het
verder op, dat de Belgen de prijsleeuwendeel in deze ontvangst
gehad, n.l. bijna 11% millioen gul
den, maar ook Noord-Limburg,
vooral Areen, en Midden-Limburg,
speciaal Roermond, deelden ln de
vreugde van het vreemdelingen
verkeer.
De nationale vergadering van
gegevens van Belgische zijde Albanië heeft met algemene
over de uitvoer van uranium- i stemmen het verdrag met Bul
erts uit de Congo ontbreken, degarije voor vriendschap, sa-
Amerikaanse cijfers juist geacht menwerking en wederzijdse bij
mogen worden. I stand goedgekeurd.
(Van onze speciale verslaggever).
De derde bank aan de Zuid
zijde. Plaats 6. Vijftien gulden.
Wie biedt er meer
Zestien Zeven tien vjjftlg!
Twintig!
Wie meer?
- Éénentwintig! Twee-entwin-
tighalf! Vierentwintig!
Wie hoger?
Vijfentwintig! Zesentwintig!
Niemand meer? Eenmaal,
tweemaal, derde maal. Zes en
twintig gulden.
Aldus ging het toe op Oude
jaarsmiddag in de Hervormde
kerk te Loon op Zand, een dorp in
Noord-Brabant. Het kerkje van
Loon op Zand staat niet in het
centrum der gemeente maar een
uur gaans naar het Noorden aan
de Loonsedijk, een buurtschap
waar veel protestanten wonen.
In de kerk kregen wij de stijl
loze vertoning van het „plaatsen
verpachten" te zien. Achter het
voorlezersgestoelte stond (of be
ter: over het voorlezersgestoelte
hing) de afslager, waarschijnlijk
een kerkvoogd. Gewapend met
pet, bril en sigaar verrichtte hij
zijn taak. Bank voor bank en stoel
voor stoel werd in de verkoop ge
bracht.
Rondom de afslager stond het
publiek, waarvan het mannelijk
deel steeds de pet op had en na
tuurlijk ook in rookwolken was
gehuld. In navolging van de man
bij het vooriezersbankje gebruikte
het merendeel der heren een bank
om op te leunen. De vrouwen
daarentegen stonden kaarsrecht;
een enkele was gaan zitten.
Aanvankelijk ging alles gemoe
delijk toe. Er werd zo nu en dan
vrolijk gelachen. Totdat een oude
man klaagde dat de plaats, waar
hij negentien jaar op had gezeten,
aan anderen was verkocht. Blijk-
UREN, DIE MAAR DUREN
EN UW BED WORDT EEN
PIJNBANK.
U kent dat. Door die zange
rige Rheumatische pijnen, nach
ten van hanewaken, draaien en
wentelen, van links naar rechts,
voor en na. Maak daar toch een
einde aan! Neem Kruschen
Salts. De kleine dagelijkse desis
Kruschen heeft een wondere
weldadige werking. Dat komt
omdat Kruschen Uw bloed snel
ler doet stromen en het zuivert
van schadelijke zuren, die nu
oorzaak zijn van Uw lijden en
Uw pijn.
Vraag' Kruschen Salts bij Uw
Apotheker of Drogist.
(Ingez. Med.)
Wist hij maar hoe de dokter
dit „geval" inziet.
Zwaar? Of niet? Hij weet
geen antwoord.
'tls mogelijk, dat hij het zelf
te zwaar inziet.
Maar het kan verkeerd gaan
met z'n vrouw.
En wat dan?
Hij staart in de gloed van de
haard.
Als het zwaarste offer nu eens
van hem gevraagd wordt?
Lange tijd zit hij zo.
De klok in <de hal slaat twaalf
zware slagen.
't Is Siem, als ontwaakt hij uit
een benauwende droom.
Hij vouwt de handen.
Het hoofd nijgt iets.
Een kind zoekt troost en
sterkte bij de Vader. -
HOOFDSTUK 25.
Er mankeert iets aan het me
chanisme.
De zaken verlopen niet vlot
meer.
Wat mag de oorzaak zijn?
Vader Ploeger heeft altijd een
goede kijk op zaken gehad, en
tevens op het wereldgebeuren.
't Zit hem niet in hun zaak.
De tijdsomstandigheden zijn
tegen.
Daar kan Siem niet tegenop,
al werkt hij nog tweemaal har
der.
't Is beter tijdig van koers te
veranderen.
'tls jarenlang goed gegaan.
Maar er is een verschuiving
waar te nemen in de financiële
verhoudingen.
Er zijn niet voldoende kopers
baar gold het hier een misver
stand. Van zijn wens om de plaats
te mogen behouden had de oude
man geen mededeling aan de
kerkvoogdij gedaan, zodat zijn
plaats ln de verkoop werd ge
bracht. Uiteraard „nam" de oude
dat niet en hij protesteerde. Di
rect viel het publiek hem bij;
maar de kerkvoogden Heten zich
evenmin onbetuigd.
Van de „gezellige" stemming
welke tot dat ogenblik ln het be
dehuls had geheerst viel niets
meer te bespeuren. Kerkvoogdij
en gemeente raakten slaags, zij
het met de mond. Kinderen liepen
geïnteresseerd toe; boerenjongens
die bezig waren een „sjekkie te
draaien" staakten die arbeid en
luisterden naar hetgeen er luid
ruchtig werd verhandeld.
Hoe was de stand?
Toen wij deze deining mee
maakten, viel ons oog op een drie
tal attributen welke de achter
grond van dit tafereel vormden,
de kansel met opengeslagen Bij
bel, het Psalmbord en een thermo
meter die aan de preekstoel was
bevestigd. Op zulk een korte af
stand van preekstoel en Bijbel
leek de woordenwisseling extra
storend. En dan te denken aan het
Ued dat als voorzang stond op
gegeven. Psalm 36 vers 2. Wie
ooit het dorpje Hemmen ln de
Betuwe bezocht, zal daar boven
de kerkingang enkele woorden
aangetroffen hebben uit de be
rijmde Psalm 36: „Hier wordt de
rust geschonken". Die tekst past
op een bedehuls en blijkbaar wa
ren deze woorden Zondag nog op
de lippen der Loon op Zandse ge
meente geweest. Maar heden viel
van rust niets meer te bespeuren.
En met 't oog op de thermometer
aan de kansel zou men kunnen
zeggen, dat de thermometerstand
van de waardigheid der kerk be
neden het nulpunt was gezakt.
De twist duurde nog even,
Toen maakte de afslager er een
eind aan door te zeggen dat van
de plaatsverpachting duidelijk
kennis was gegeven en men daar
alleen mede te rekenen had. De
kerkvoogdij kon zich van allerlei
leugens niets aantrekken. Het
gemompel verstomde en met de
verkoop der stoelen werd een be
gin gemaakt.
Een juffrouw kreeg een stoel
voor tien gulden. Nadat de koop
gesloten was, klopte een oud man
netje de gelukkige bezitster op de
rug en zei: „Je mag welles kijke
of je niet te veel geboje heb. Is
het een stoel met een zitting?"
Natuurlijk, het was een prachtige
meer voor het allerbeste wat ge
produceerd kan worden.
Dan het roer ook definitief
om, en een toch nog degelijk en
soliede meubel in grotere hoe
veelheid vervaardigd en aan de
markt gebracht!
Siem zwicht voor de argu
menten, die de oude heer te
berde brengt.
Maar dan zijn er andere zor
gen.
Van een enigszins massale pro
ductie kan in het betrekkelijk
kleine bedrijf in Vaartdam geen
sprake zijn.
Uitbreiding is niet mogelijk.
Dan naar een plaats uitzien
voor een grotere fabriek.
Maar waar die te vinden?
Siem zoekt in Vaartdam, ook
daar waar hij te voren weet, dat
er geen gelegenheid is.
't Zou hem spijten als hij
Vaartdam moest verlaten. Maar
als het niet anders kan
Vader Ploeger is nog altijd
een man van aanpakken.
De nieuwe fabriek moet niet
in een stad staan. Veel liever
in een dorp. Daar zijn de on
kosten geringer.
Maar waar vind je iets, dat
aan alle eisen voldoet?
De oplossing komt van een
kant vanwaar Siem die nu in
't minst niet verwacht heeft.
Francien is voor enige tijd
naar de familie in 't Gooi ver
trokken.
Het onderzoek is nogal bevre
digend uitgevallen. Voor alle
zekerheid heeft dokter Stans
ook nog een specialist geraad
pleegd, en het eenparig oordeel
was; enkele maanden uit de
stoel. De kerk van Loon op Zand
bevat alleen maar degelijke spul
len. En door die opmerking kreeg
de vrolijkheid weer de overhand.
Ook elders misstanden.
Uit de kerkgeschiedenis van
Loon op Zand, welke onlangs door
de vroegere predikant werd te
boek gesteld, blijkt dat de plaats-
verkoping al eerder aanleiding tot
ongenoegengafOp 1 Januari
1812 hebben er in dezelfde kerk
onlusten plaats gehad. En wie
weet wat er sedertdien nog ls
voorgevallen omstreeks de jaar
wisseling!
Men mag niet aannemen, dat
de „wereldsgezindheid" van Loon
op Zand tot onsierlrjkheden aan
leiding heeft gegeven. Velen zul
len zich herinneren hoe ln deze
gemeente indertijd aan vrouwen
met „polka" geen toegang tot het
Avondmaal werd verleend en er
zelfs 'geen kinderen werden ge
doopt van vrouwen, die kort haar
hadden. Zo bang was de gemeente
haar rechtzinnigheid te verliezen!
Maar op het punt der plaatsver
pachting bleef zij zo „wereldsge
zind" als maar mogelijk was. Wij
hebben ln menige veilingzaal ver
kopingen meegemaakt, doch het
ging er nimmer zo grof naar toe
als in het bedehuis te Loon op
Zand.
Het gesignaleerde geval staat
niet op zichzelf. Ook elders komen
misstanden voor; meermalen
wordt de prijs der plaatsen node
loos opgejaagd en kweekt een
verpachting in het kerkgebouw
verhitte hoofden. Rondom de
Nieuwjaarsdag vindt dit onkerke
lijk bedrijf in vele dorpen voort
gang. Ook onderling wordt er met
de plaatsen gesjacherd. Heel het
verhuursysteem ls der kerk on
waardig. Daar het veelal de be
langrijkste inkomstenbron vormt
handhaaft men het. De hervormde
gemeente in Charlois ontving er
dit jaar f 8500.door, de gemeen
te in Apeldoorn f14.000.In
dergelijke grote plaatsen ge
schiedt de verkoping doorgaans
niet in het openbaar. En dat het
Iets waardiger kan dan te Loon
op Zand bewijst de hervormde ge
meente in Elspeet. Toen men hier
aan de verpachting toe was, werd
het volgende aan de gemeente ge
adviseerd; „Wees zo stil en rustig
mogelijk. Vraag een wacht voor
uw lippen. Voer de gesprekken
buiten. Breng geen kinderen
mee".
Er zijn de laatste tijd diverse
gemeenten tot het afschaffen der
plaatsverhuring overgegaan. Enk
huizen deed het op 1 Januari jj.
Maar ln Scharnegoutum besloot
Verschillende artikelen van de bon.
Maarniets definitiefs.
n.
(Van onze Haagse redacteur.)
In ons eerste artikel over de distributie in 1948 hebben we reeds
gezien, dat, hoewel het nog niet alles rozengeur en maneschijn zal
zijn, dit schrikkeljaar toch enige verbeteringen op dit gebied zal
brengen. Ook de voorziening van vlees, suiker, serviesgoed en tabak
zal zeer waarschijnlijk iets ruimer worden.
Het serviezenraadsel.
In alle toonaarden is de wan
hopige toestand van onze servies-
kast in de pers al bezongen. Hier
aan behoeven we weinig toe te
voegen. Wel ls het minstens op
merkelijk te noemen, dat de mi
nister vertelde, in antwoord op de
vragen van het Kamerlid Andries-
sen, dat hij geen kans zag de
voorziening van serviesgoed te
verbeteren. Dit antwoord kwam
n.l. op een ogenblik, dat er onder
handelingen waren om het ser
viesgoed vrij te geven. Met ons
vonden velen het antwoord niet
alleen teleurstellend, doch i.v.m.
bovenstaande, ook raadselachtig
en onbegrijpelijk. Op onze „stroop
tocht" hebben we geen enkele
autoriteit kunnen vinden, die iets
over de distributie in 1948 durfde
vertellen.
Uit goede bron vernemen wij
voorts, dat er in enkele bedrijven
plannen bestaan om te komen tot
een productie-omschakeling van
het luxe artikel op het dagelijks
gebruiksvoorwerp, zoals koppen,
schotels, borden enz. Ook hierdoor
verwacht men een verbetering
van de situatie te krijgen.
Meer vlees.
Over 8 i 10 weken kan een
nieuwe periode tegemoet worden
gezien van extra rantsoenen vlees.
Een kleine, blijvende verhoging
van het vleesrantsoen ligt even
eens ln het vooruitzicht.
Boter, melk en vet.
Evenals een wereldgraan-tekort
is er ook een wereldvet-tekort.
De situatie op dit gebied ziet er
nog steeds vrij somber uit. Het
zou dan ooR voorbarig zijn verbe
tering der rantsoenen te verwach
ten. Vooral blijft schraalhans de
meester van de botervloot. Het
zelfde geldt voor melk en vetten.
Met de eieren ls het anders ge
steld. De kippenboeren voorzien,
dat de hoenderstapel in 1948 op
een dusdanig peil zal komen, dat
de rantsoenering van eieren min-
men het systeem te handhaven.stens verdrievoudigd kan worden
Misschien zal de nieuwe kerkorde, Laten we het hopen.
waarin ook het beheer der kerk
herzien is, wijzigingen ten goede
brengen. Want „het systeem van
eigen en verhuurde zitplaatsen
behoort in een christelijke kerk
niet thuis", zo schreef onlangs het
vrijzinnig-hervormde orgaan
„Kerk en Wereld". In een christe
lijke kerk koopt men geen rechten
met geld en oefent men geen
macht uit door bezit.
Sigaretten en tabak
van de bon.
Een der meest toonaangevende
autoriteiten vertelde ons, dat vol
gens zijn vaste overtuiging 1948
definitief de bonloze sigaret plus
de bonloze tabak zou brengen.
De toestand verbetert met de
dag. De voorraden shag en rook
tabak zijn formidabel en ook de
Toelichting.
Door B. en W. is een toelich
ting verstrekt bij een voorgestel
de wijziging van het Uitbreidings
plan (Oostelijk deel).
Deze wijziging is nodig in ver
band met het grote tekort aan
woningen. Volgens zeer matige
berekening zullen voor het jaar
1955 in totaal rond 1000 wonin
gen gebouwd moeten worden.
In „Bouwplan H" is men bezig
met de bouw van 154 woningen,
doch daarmee is men daar voor
lopig volgebouwd.
Voor verdere uitbreiding is het
oog geslagen op „Bouwplan Hl"
waar de bouw van 38 midden-
stands- en 130 arbeiderswoningen
is voorbereid.
Inclusief 18 woningen in de
Tulpstraat en 9 in de Leliestraat
zijn in totaal 350 woningen in
aanbouw of in elk geval reeds
aanbesteed.
Er moet dus verder gebouwd
worden. Daarom is nu Bouw
plan ni voor een groot gedeelte
is volgebouwd en het Z.-W. deel
van het Uitbreidingsplan gere
serveerd dient te blijven voor de
te verwachten particuliere bouw
huiselij ke beslommeringen weg.
Liefst naar de Zandstreek. Dan
komt het wel weer goed. En
veel rusten. Zes weken is ze al
van huis.
Bijna iedere keer brengt Siem
het weekeind bij'haar in 'tGooi
door.
Francien heeft er op gestaan,
een van de kinderen, het jong
ste, mee te nemen. Meer durfde
ze van een kinderloze oom en
tante niet te vergen.
Hoofdschuddend heeft Siem.
er zich bij neergelegd.
Zo komt er niets van rusten.
Laat de jongste ook maar gerust
thuis, 't Kind is toch geheel en
al aan Lien gewend, en die zal
er wel goed voor zorgen!"
Francien is er niet toe te be
wegen geweest.
Als ik geen van m'n kinde
ren bij me heb, vind ik vast
geen rust."
Tante Jansje zorgt, als dit
nodig is, goed voor de kleine,
ja, het kind voelt zich spoedig
bij haar thuis.
Siem heeft dus geen ogenblik
spijt van z'n toestemming.
En deze Zaterdag is Francien
weer bijna de oude.
Siem heeft het nooit nodig
geoordeeld z'n vrouw in de zor
gen over de gang van zaken in
de fabriek te laten delen. Het
blijkt nu, dat hij haar hierin
onderschat heeft. Ze heeft in
deze moeiten terdege meege
leefd. Als ze, na een lange wan
deling in het bos neergezegen
zijn, verteld hjj haar iets van de
plannen van vader Ploeger.
(Wordt vervolgd.)
nijverheid wijziging van het
plan noodzakelijk.
Dit is mede het geval omdat
de ruime terreinen gereserveerd
voor plantsoen en speelweide in
verband met de hogere kosten
van bouwrijpe grond, in die vorm
niet gehandhaafd kunnen bjijven.
Voorlopige berekeningen heb
ben geleerd, dat de prijzen der
bouwterreinen zullen variëren
van f 5.50 tot f 12.per M-.
Hieruit volgt, dat ondanks de be
zuinigingen op de plantsoenen, de
prijzen zeer belangrijk hoger zul
len zijn dan vóór 1940.
Verder is een wijziging nodig,
omdat het bestaande Uitbrei
dingsplan te klein is geworden.
Naar schatting zullen in het
gewijzigd Bouwplan III binnen de
grenzen van het thans bestaande
Uitbreidingsplan plm. 580 wonin
gen gebouwd kunnen worden.
Buiten het nu in exploitatie ko
mende bouwterrein zijn thans in
aanbouw plm. 180 woningen en
zullen er verder in het bestaande
Bouwplan Hl nog plm. 20 a 25
gebouwd kunnen worden. Met ge
noemde 550 a 580 woningen
wordt dit dus in totaal ongeveer
780, of rond gerekend 800 wo
ningen.
Dan komen er derhalve op de
1000 woningen, die vóór het jaar
1955 nodig zijn, nog rond 200
stuks te kort, waarvoor dan geen
grond beschikbaar is.
Door nu, zoals wordt voorge
steld, de grens van het Uitbrei
dingsplan tussen Heernisseweg en
Patijnweg zo dicht mogelijk te
brengen bij de gemeentelijke
grenslijn Goes-Kloetinge, kunnen
er nog een kleine 200 woningen
meer gebouwd worden en kan
genoemd getal van 1000 nieuwe
woningen ongeveer worden be
reikt.
Bebouwing.
Wat de bebouwing betreft de
soort van woningen is voor zo
ver mogelijk, vastgehouden aan
de opzet van het bestaande Uit
breidingsplan.
Herenhuizen en de grotere
middenstandswoningen zullen ge
bouwd kunnen worden aan de
Patijnweg, aan de brede Paral
lelstraat, lopende vanaf de Van
Dusseldorpschool, ongeveer even
wijdig aan de Patijnweg, naar de
Grote Weg, die vanaf de Patijn
weg het nieuwe bouwplan in
Noord-Westelijke richting door
snijdt naar Beatrixplein en Heer
nisseweg en aan het Beatrixplein.
Verder is er plaats voor de
grotere middenstandswoningen
aan deze grote weg, alsmede aan
de Vogelzangsweg.
Kleinere middenstandswoningen
zullen in hoofdzaak gebouwd kun
nen worden aan gedeelten van
genoemde grote weg; aan de
straten tussen Vogelzangsweg en
de weg, langs de Van Dusseldorp
school en verder ter plaatse waar
het gewijzigd Uitbreidingsplan
sigarettenproductie ls ln het afge
lopen jaar belangrijk verbeterd.
Volgens onze zegsman was het
dan ook zeker, dat 1948 getuige
zou zijn van de bonvrije sigaret.
Nog enkele verrassingen.
Tot de andere artikelen, die
vermoedelijk In 1948 van de bon
zullen gaan behoren o.a. koffie,
thee, rijwielen, banden. Suiker zal
daarentegen ook dit jaar op de
bon blijven. Wel hoopt men de
rantsoenen iets te kunnen ver
hogen.
Er is niets definitief.
Een hooggeplaatst autoriteit
verzocht ons nog er op te wijzen,
dat er ondanks alle goede ver
wachtingen niets definitiefs is.
De mate, waarin wij ln 1948 kun
nen exporteren, de ontwikkeling
van de toestand in Indië plus de
uitwerking van het plan-Marshall
zjjn de drie grote factoren, die het
bestaan van de distributie-ambte
naren kunnen verlengen of ver
korten.
In regeringskringen is men
evenwel niet pessimistisch ge
stemd. Men wijst er op, dat er een
grote kans is, dat de geleidelijke
verbetering van onze nationale
economie in 1948 zal doorzetten.
zulks aangeeft; de arbeiderswo
ningen in het overige deel van
het plan, terwijl ook in een paar
straten gelegenheid is voor ge
mengde bebouwing.
Er is ook gedacht aan de
plaatsing van enige winkelhuizen.
Hiervoor zullen bij voorkeur eni
ge hoeken in het plan bestemd
worden, terwijl ook enkele win
kels tussen de gewone woningen
gebouwd kunnen worden.
Flatwoningen.
Iets nieuws in het gewijzigde
bouwplan is de projectie van een
aantal kleine flatwoningen langs
de grote weg, die het bouwplan
doorsnijdt. Het betreft hier een
bouw van onder- en bovenwonin
gen van beknopte afmetingen, zo
danig ingericht, dat de woningen
gemakkelijk door de huisvrouw
onderhouden kunnen worden.
Speciaal is hier gedacht aan
kleine gezinnen uit de meer ge
goede middenstand, waarbij de
betrokkenen geen kinderen heb
ben óf de kinderen de ouderlijke
woning reeds hebben verlaten en
voor wie, een beknopte, gemakke
lijk te onderhouden woning, zon
der verdere huishoudelijke hulp,
een ideaal zou zijn. In verband
met de geprojecteerde plaatsing
der woningen, waarby een aardi
ge ruimtewerking kan worden
verkregen, is het gewenst, dat de
tuinen aardig beplant worden met
heesters en bloemen en het zou
aanbeveling verdienen, dat deze
woningen werden gebouwd door
een woningbouwvereniging, die
het gehele onderhoud, dus ook
buitenverfwerk en het onderhoud
der tuinen in haar hand heeft.
Voor bjjzondere gebouwen
(scholen, wijk- of verenigingsge
bouwen, eventueel een kerk) zijn
een vijftal terreinen geprojec
teerd.
Dit soort gebouwen vraagt een
juiste plaatsing ió een uitbrei
dingsplan.
Plantsoen en beplanting.
Zoals reeds werd opgemerkt,
zijn de grote prijsstijgingen van
bouwrijp maken der gronden, oor
zaak geworden van belangrijke
bezuinigingen, in het bijzonder op
de plantsoenen.
Toch zijn er in het gewijzigde
plan nog enige vrij grote gedeel
ten bestemd voor plantsoenen en
z.g. speelweide, terwijl verder ge
projecteerd zijn enige zeer brede
wegen, vanaf de Burgemeester
van Dusseldorpschool naar de
Grote weg door het bouwplan;
verder de grote verkeersweg zelve
en eveneens de verlenging van het
Beatrixplein tot aan bedoelde
verkeersweg; wegen, die door hun
plantsoenstroken ln het midden en
door ruime boombeplantingen op
de duur fraaie wandelwegen zul
len opleveren. Ook voor verschil
lende andere straten is nog op
boombeplanting gerekend, terwijl
aan de Zuid-Oostzijde (Kloetlngse
kant) gerekend werd op de af
sluiting van het bouwplan aan
deze zijde door een 15 meter
brede weg, waardoor boomy en
heesterbeplanting eveneens een
zeer fraaie wandelweg verkregen
kan worden.
Wie heeft de leiding?
Er is reden voor de vraag wie
nu eigenlijk regeert ln Neder
land.
We spreken van geleide econo
mie die ln deze tijd onontbeerlijk
schijnt te zijn, maar dan is het
toch wel gewenst dat we weten,
wie de leiding heeft.
De hoge ambtenaren zei prof.
Schermerhorn. Maar dat is toch
wel erg algemeen. Een wat na
dere aanduiding schijnt wei ge
wenst.
Minister Mansholt betoogde te
Leeuwarden, dat de iuxe-con-
sumptie gedrukt moet worden.
Volkomen juist. Van alle kanten
wordt er om gevraagd en b.v. ge
klaagd dat men geen kop en
schotel kan kopen, maar wel lu
xe artikelen op dit gebied. Bij de
textiel zien we iets soortgelijks.
Aan bontjassen blijkbaar geen ge
brek. Maar de gewone eenvoudi
ge textiel is haast niet te krij
gen.
't Is duidelijk dat we in ver
keerde richting worden geleid.
Minister Mansholt erkent het vol
mondig.
Maar het is niet duidelijk w i e
nu eigenlijk de leiding heeft. In
elk geval blijft het kabinet ver
antwoordelijk. En tot de kiezers
komt straks de vraag of zij de
ze toestand willen bestendigen.
hoes
(Ingez. med.)
Het bouwplan behoeft dan ook
zeker geen „dode steenmassa" te
worden; er is - voor zover zulks
financieel mogelijk was voor de
nodige afwisseling gezorgd; een
prettig en vriendelijk aanzien is
wel gewaarborgd.
Stratenplan,
Tenslotte nog iets over het
stratenplan.
Op het bestaande uitbreidings
plan was een vrij brede straat
geprojecteerd, als uitloop vanaf
de grote verkeersweg door het
nieuwe bouwplan, lopende van
het Noord-Oostelijk uiteinde
van het Beatrixplan, evenwijdig
aan de Heernisseweg, naar de
Oostsingel, dicht bij het Gast
huis.
Dit zou echter niet alleen een
zeer dure straat worden, omdat
hiervoor enkele woningen en
zelfs een heel boerenbedrijf
zouden moeten gesloopt worden,
doch ook deed zich de vraag
voor, of een Parallelstraat van
de Heernisseweg, op korte af
stand daarvan, nu eigenlijk wel
noodzakelijk was. Deze vraag
werd ontkennend beantwoord.
De Heernisseweg behoeft niet
ongeschikt geacht te worden,
om als één der uitgangswegen
van bouwplan III naar het cen
trum der stad dienst te doen,
vooral ook omdat de mogelijk
heid blijft t.z.t. de wegopper-
vlakte nog vrij aanzienlijk te
verbreden, als de voortuintjes
gedeeltelijk of op andere plaat
sen geheel worden onteigend en
met die onteigende ruimte de
trottoirs belangrijk verbreed
worden.
Verkoopcijfers zomer-
zegels.
Van de zomerzegels 1947, zijn
blijkens een opgave van het hoofd
bestuur der P.T.T. de volgende
hoeveelheden verkocht: zegels 2
ct (met toeslag 4 ct) 1.170.066;
zegels van 4 ct (met toeslag 6 ct)
876.888; zegels van 71/& ct (met
toeslag 10 ct) 940.101; zegels van
10 ct (met toeslag 15 ct) 1.553.994
zegels van 20 ct (met toeslag 25
ct) 841.885.
De opbrengst boven de fran-
keerwaarde bedroeg f 184.235.55
Voor 1948 voorlopige toewijzing.
Over de omvang van de wo
ningbouw in 1948 deelt het mi
nisterie van Wederopbouw en
Volkshuisvesting het volgende
mede:
„Op 1 Januari 1948 waren ruim
35.000 woningen in aanbouw. De
beschikbare arbeidskrachten en
de te verwachten materiaal-aan
voer maakten het noodzakelijk,
dat in de eerste plaats alle krach
ten worden aangewend voor een
zo snel mogelijke voltooiing dezer
woningen.
Dit wil geenszins zeggen, dat
geen nieuwe woningen zullen
worden aanbesteed. Teneinde
echter een doelmatig gebruik der
beschikbare krachten te verzeke
ren, is het noodzakelijk, dat de
ze niet over een te groot aantal
bouwobjecten worden verdeeld.
Daarom zullen slechts nieuwe
woningen worden aanbesteed in
overeenstemming met het aantal
woningen, dat gereed komt.
Dit betekent echter niet, dat
nu ook automatisch aan iedere
provincie o£ gemeente in 1948
.een aantal woningen wordt toege
wezen in overeenstemming met
het aantal in 1948 te voltooi n
woningen. De aanbestedingsvrij
heid, welke gedurende een groot
deel van het afgelopen jaar heeft
bestaan, heeft er immers toe ge
leid, dat in sommige provincies
meer en in andere provincies min
der woningen in aanbouw zijn,
dan met een rechtvaardige ver
deling in overeenstemming is.
Rekening houdende met het bo
venstaande heeft per provincie
thans een voorlopige toewijzing
voor in 1948 te bouwen woningen
plaats gevonden, welke woningen
in overleg met het Provinciaal
Bestuur zullen worden verdeeld
over de verschillende gemeenten.
Nadrukkelijk wordt er de aan
dacht op gevestigd, dat het niet
in het voornemen ligt de woning
bouw te beperken, maar dat in
tegendeel getracht wordt de re
gelmatige toeneming, welke het
aantal gereedgekomen woningen
van maand tot maand vertoont,
ook verder te bevorderen."
o
