Republiek aanvaardt
Commissie Goede
voorstellen
diensten.
Op het Oorlogspad.
HET JAAR
1947.
Engeland draagt oorlogsmateriaal aan
Griekenland over.
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
n.
Soekarno constateert moeheid en moedeloosheid.
Republikeins verkiezingsprogram.
Ritthem protesteert tegen
samenvoeging met Souburg.
Wordt Londense conferentie
voortgezet.
Trygve Lie naar Nederland.
Uitgave
Stichting „Zeeuwsch Dagblad".
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst-
str. 70, TeL 2438, Giro 274289.
Kantoren: Vlissingen, Walstraat
83, Tel. 168; Middelburg, Korte
Noordstraat 35, Tel. admini
stratie 2009; Telefoon redactie
2347; Terneuzen, Vlooswijkstraat,
Telefoon 2052.
ZEEUWSCH DAGBLAD
Se JAARGANG No. 839
Abonnementsprfc S.ISO p. kwartaal
Advertentieprijs 14 cent per nun,
Rubriek Kabouters 6 cent per woord
WOENSDAG 7 JAN. 1948
Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Directeur: JAOQ. DE SMIT
Met vaste medewerking van: Mr W. F. E. BARON v. d. FELTZ, Middelburg, Dr K. HUIZEN GA, Middelburg,
Da J. KARELSE te Goes, Ds B. SLOFSTRA te Vlissingen en Ds W. VROEGINDEWEÏ te Poortvliet.
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Donderdag: Zon op 8.47 u., onder
16.46 u. Maan op 6.39 u., onder
14.07 u.
Hoogwater te Vlissingen.
Donderdag 8 Januari:
12.16 u. 1.53 m., u. m.
RUSLAND EN DE WERELD.
„Ook zult gij horen van
oorlogen en geruchten
van oorlogen. Ziet toe,
weest niet verontrust."
Matth. 24: 6.
De Russische buitenlandse
politiek vertoont al drie
eeuwen lang een imperialistisch
en expansionnistisch karakter.
Aanvankelijk merkte het
Westen daarvan weinig. Rus
land koloniseerde „over land".
Het veroverde heel Siberië en
bereikte de Grote Oceaan, zon
der dat Europa er veel aandacht
aan schonk.
In de negentiende eeuw werd
dit anders. Polen was toen al
van de kaart verdwenen en voor
twee derde deel door Rusland
opgeslokt. De tocht van Napo
leon naar Moskou was gevolgd
door een Russisch tegenoffen
sief, dat de legers van de Czaar
tot in Parijs bracht. Rusland
richtte zich naar het Westen.
De kansen lagen er voor het
grijpen. Het Turkse rijk takel
de hard af en de Slavische vol
ken van de Balkan begonnen
aan hun ketenen te rukken.
Rusland wierp zich op als „be
schermer" van deze stamver
wante volken. Het vond in
Oostenrijk echter een concur
rent-protector, die al evenzeer
hoopte zijn invloed ten koste
van de Turken uit te breiden.
Ook Engeland en Frankrijk
zagen met wantrouwen het Rus
sische opdringen naar de Dar-
danellen en het streven om
Constantinopel tot een Russi
sche stad te maken. De Krim-
oorlog (1854'56) was een ge
slaagde poging van het Westen
om aan de Russische vraatzucht
paal en perk te stellen.
Evenzo wist Engeland met
diplomatieke middelen te ver
hinderen, dat de Russen via
Afghanistan naar Midden-Azië
opdrongen, terwijl de Russisch-
Japanse oorlog de invloed der
Russen in Noord-China brak.
U et kolossale Russische Rijk
A 1 scheen dus in de twintigste
eeuw zo langzamerhand de
grenzen van zijn expasie te heb
ben bereikt, doordat het schier
overal stiet op andere mogend
heden, die een sterke tegendruk
ontplooiden.
De eerste wereldoorlog scheen
zelfs een keerpunt te beteke
nen. In 1917 moest het czaris-
tische Rusland zich door Duits
land geslagen verklaren en
weldra brak de bolsjewistische
revolutie uit.
Lenin en Trotzky mochten
zich gelukkig prijzen, dat Duits
land op zijn beurt door het
Westen werd geslagen, maar
de Russische verliezen waren
toch groot: Finland en Polen
onafhankelijk, de drie Baltische
staten evenzo, Bessarabië aan
Roemenië.
Elke andere staat zou mis
schien te gronde zijn gegaan in
de chaos die op de nederlaag
en de revolutie volgde. Maar
het Russische volk bezit een
ongelooflijke taaiheid in het
lijden en de omstandigheid, dat
heel de wereld oorlogsmoe was,
werkte ten gunste van de Sow-
jet-Unie. De bolsjewisten bouw
den een nieuw staatsapparaat
op. Ze deden het met systema
tische zekerheid en nietsont
ziende hardheid.
Het lukte. Stalin verjoeg
Trotzky, maar nam diens idee
van planmatige industralisatie
over en gaf het land zijn zware
industrie.
1U aar er was veel veranderd.
■*-vi Het oude Turkse rijk was
te gronde gegaan. De Donau-
monarchie, reeds lang ver
scheurd door revolutionnair
nationalisme, viel na de eerste
wereldoorlog uiteen.
Twee gevaarlijke en machtige
vijanden bleven nog over: Duits
land en Japan.
Welnu, deze twee zijn ten
slotte in de tweede wereld
oorlog ondergegaanslacht
offers van een reactie welke ze
zelf door hun revolutionnaire
dynamiek ontketend hadden.
Het beeld is nog niet com
pleet. China bleef machteloos
door de eindeloze burgeroorlog.
Engeland, zieltogend overwin
naar, kan in Europa niet meer
als gelijkwaardige tegenspeler
van Rusland optreden en trekt
zich uit Azië terug.
Zo zijn dus binnen een halve
eeuw, door een catastrophalc
wereldontwikkeling, al de mach
tige stootblokken waarop het
Russische imperialisme vroeger
botste, de een na de ander ver
brijzeld.
Ware er niet het machtige
Amerika, Stalin zou thans in
weinige jaren geheel Europa,
Azië en Afrika kunnen bezetten
en niets zou de opmars van
de Sowjet-Unie naar de absolute
wereldheerschappij nog kunnen
verhindren.
\\7are daar niet Amerika
v v Maar Amerika is er, en bij
alle gerechtvaardige critiek op
deze staat, mogen wij God dan
ken, dat er nog een wereld
macht is, die de Russische beer
in bedwang houdt.
Er is veel over getwist of de
grofheid en het machtsmisbruik
welke de Sowjet-politiek ook in
1947 kenmerkten, voortvloeien
uit angst, dan wel uit aanvals
lust.
Wij geloven dat het debat
over deze vraag geen reële
ondergrond heeft. Het is hier
Dr Soekiman, voorzitter van de „Masjoemi",
heeft voor radio-Djocja verklaard, dat de laatste
voorstellen van de Commissie voor Goede Diensten
(het betreft hier de voorstellen welke door de Com
missie tijdens de Kerstdagen zijn uitgewerkt) in
principe geheel aanvaardbaar zijn voor de republiek.
Deze voorstellen, aldus Dr Soe
kiman, moeten worden beschouwd
als een laatste poging van de
Commissie voor Goede Diensten
om het conflict tussen Nederland
en de republiek op te lossen.
Na uitdrukking gegeven te
hebben aan zijn erkentelijkheid
jegens de Commissie zeide hij nog
dat haar leden „grote vrienden
van de mensheid zijn, die een op
merkelijk begrip van het pro
bleem hebben en met grote vol
harding werken voor het presti
ge van de Veiligheidsraad".
De revolutionnaire geest
moet worden worden aan
gewakkerd.
Volgens „Antara" is op 28 De
cember in tegenwoordigheid van
Soekarno te Djocjakarta een
nieuwe volksbeweging opgericht
onder leiding van de Borneose
leider Sangadji. Deze beweging
stelt zich ten doel alle krachten
van het volk aan te wenden, ten
einde alle moeilijkheden, die de
republiek momenteel ontmoet, te
overwinnen.
De leden van dit nieuwe comité
zijn vertegenwoordigers van alle
partijen en organisaties, die op
treden als coördinators tussen de
Republikeinse regering en het In
donesische volk.
Soekarno hield bij deze gele
genheid een redevoering, waar
in hij naar voren bracht, dat te
gelijkertijd met „Lake Succes" en
„Renville" volle aandacht moet
worden geschonken aan de strijd
binnenshuis. Soekarno zei verder,
dat men niet verbaasd behoefde
te zijn over tekenen van moe
heid en gevoelloosheid onder het
volk, want iedere revolutie kent
zijn ups en downs. „Het is echter
onze heilige plicht de revolutio
naire geest nieuw leven in te
blazen, omdat onze revolutie
voortgaat".
Vorming van de interim-
regering.
Professor Hoesein Djajadinin-
grat, voorzitter van het K.I.S.,
heeft tegenover Aneta verklaard,
dat de gedachten der conferen
tie van de vertegenwoordigers
der negaras en daerans tijdens
de besprekingen over de vor
ming van de toekomstige fede
rale regering uitgingen naar het
Amerikaanse staatsbestel, uiter
aard op basis van realiteit.
Hij zeide, dat de interim-re
gering, die mogelijk uit 9 leden
zal bestaan en waarvan in ieder
geval tweederde van het totale
aantal voorlopig zal worden be
noemd, niet zal beschouwd wor
den als bestaande uit vertegen
woordigers van staatkundige
eenheden, maar als bestaande uit
personen bij wie de geschiktheid
voorop staat en die federaal den
ken.
Als begin van het vertegen
woordigend lichaam verwacht
men een raad bestaand^ uit ver
tegenwoordigers van de staat
kundige eenheden en vertegen
woordigers der minderheden, be
noemd door de luitenant-gou
verneur-generaal.
Het Franse persbureau A.F.P.
verneemt uit gezaghebbende bron,
dat minister Neher deel zal uit
maken van het collegiale orgaan.
De beide andere leden zouden zijn
Dr H. van Mook en Jhr Mr H. L.
F. K. van Vredenburch.
Verliezen Nederlandse
strijdkrachten.
De Nederlandse verliezen in In-
dië bedroegen Maandag: één ge
sneuvelde en zes gewonden. In
Mldden-Java werden ten Zuiden
van Soemowono geïnfiltreerde re
publikeinse strijdkrachten verdre
ven. In Noord-Sumatra werd een
aanval op een post ten Noordoos
ten van Seriboedolok afgeslagen.
Verenigde Staten:
Ideologische wereldactie tegen het communisme.
Harold Stassen, Republikeins
candidaat voor de Amerikaanse
presidentsverkiezingen heeft te
New York verklaard, dat het Re
publikeinse programma der bui
tenlandse politiek onder meer een
tingen, die door het communisme
voor oorlog gebruikt zouden kun
nen worden, "tenzij de leiders
van het Kremlin door een over
eenkomst en door hun optreden
tonen samen te willen werken
herziening in 1950 van het Hand- f voor de wederopbouw van Euro-
vest der V.N. bevat, in het bij
zonder om het vetorecht der gro
te mogendheden in de Veilig
heidsraad op te heffen.
Zijn programma, dat in 1950
zou uitlopen op uitsluiting van de
mogelijkheid, dat de Sowjet-Unie
een agressie-oorlog begint en op
vermindering van de macht der
communisten in andere landen,
omvat:
1. Tegengaan van buitensporige
credieten in de V.S., supervisie
over de export, beperking van
voorraden om hamsteren te voor
komen en tegengaan van
„booms" en depressie.
2. Het plan-Marshall op een
„gezonde, zakelijke basis" plaat
sen zonder dat het door chicanes
of politiek wordt uitgesteld en
tegengewerkt.
3. Handhaving van een sterke
militaire positie, uitbreiding van
de luchtmacht en het research-
werk.
4. Stopzetting van de export
naar de Sowjet-Unie van zware
machinerieën en machine-uitrus-
o.i. niet „of...of", maar „en...
en".
Zoals bij een roofdier, dat
zich in een gevaarlijke situatie
bevindt, de angst en de aan
valslust gelijktijdig kunnen
voorkomen.
We zijn dan ook geneigd om
het brutale Russische optreden
in Eurooa en in de U.N.O. te
zien als een defensief optreden
dat echter bedoeld is om
tijd te winnen en de weg vrij
te maken voor een Russisch
offensief zodra de tijden rijpen.
Stalin weet hoe ver hij gaan
kan. Hij tracht zowel in Oost-
Europa als in Noord-China zijn
veiligheidsgordel af te ronden
en te versterken. Hij laat bij
de wederopbouw het herstel van
de zware industrie en de wapen
productie voorgaan.
De vijfde colonnes in heel de
wereld zijn gealarmeerd en in
actie gezet om het herstel van
het Westen te vertragen.
Misschien komt er wel weer
een grote crisis in de kapitalis
tische wereld.
Misschien lukt het stoute
plan om in tien jaar de Ame
rikaanse productie voorbij te
streven...
Het is geen vrede voor Rus
land. Enkel wapenstilstand
en eigenlijk ook dat nog niet.
P® mensheid siddert. Maar
tot Zijn kerk zegt Christus:
Wordt niet verschrikt! Want
Hij zelf is met haar, alle de
dagen, tot de voleinding der
wereld.
pa'
5. Invoering van een ideologi
sche wereldactie om communis
tische propaganda te bestrijden
„in een mate, die ver uit zou
gaan boven de actie van de Ame
rikaanse radio-uitzendingen".
o
Smokkel van
Amerikaanse tanks uit
België naar Argentinië.
De Belgische veiligheidspolitie
stelt thans een onderzoek in naar
de Illegale verscheping van Ame
rikaanse tanks uit Antwerpen
naar Argentinië. Tegen degenen,
die zich hieraan hebben schuldig
gemaakt, zal een vervolging wor
den Ingesteld. Zoals bekend, be
treft het hier Amerikaanse tanks,
afkomstig uit de in België aan
wezige legervoorraden, die aan
Belgische firma's verkocht waren
om tot „Scrap Steel" voor de
hoogovens verwerkt te worden.
Maatschappelijk en
cultureel werk in
Zeeland.
Gisterenmiddag vergaderde het
bestuur van de Stichting Zeeland
voor Maatschappelijk en Cultureel
Werk te Middelburg. Bij de be
sprekingen was ook aanwezig de
onlangs benoemde directeur, de
heer C. Lijnzaad, die met Ingang
van 1 Februari a.s. zijn werk
zaamheden zal aanvangen. De
heer Lijnzaad stelt zich voor om
streeks die datum het een en an
der mede te delen omtrent zijn
plannen.
In deze vergadering werd uit de
aanwezigen een dagelijks bestuur
gevormd. Dit bestaat uit de Com
missaris der Koningin, ambtshal
ve voorzitter, de heer A. Schout,
vice-voorzltter, burgemeester J.
M. A. C. van Dongen van Aar
denburg en de heren J. S. Vis-
scher te Goes en R. Gerritsen te
Zierlkzee.
Omtrent de persoon van de heer
Lijnzaad kunnen wij nog medede
len, dat hij in 1902 werd geboren
en o.m. Inspecteur van het bijzon
der onderwijs is geweest. In de
bezetting was hij een vooraan
staande figuur in het onderwijs-
verzet en commandant van de
Binnenlandse Strijdkrachten te
IJmuiden. Na de oorlog was de
heer Lijnzaad enige trjd wethou
der van onderwijs te Velsen. Tot
heden was hij secretaris van de
provinciale culturele commissie
wederopbouw in Gelderland, in
welke functie hij baanbrekend
werk voor de ontspanning der
wederopbouwarbeiders heeft ver
richt.
Commissie voor goede
diensten.
In een gisteravond uitgegeven
communique van de commissie
voor goede diensten wordt mede
gedeeld, dat militaire waarnemers
van elke delegatie naar Rawah
Gedeh zijn gezonden, om ter
plaatse de situatie op te nemen.
Een eri ander geschiedt in ver
band met een van republikeinse
zijde bij de commissie voor goede
diensten ingediend protest met
betrekking tot de Nederlandse
militaire actie in dit gebied. De
militaire waarnemers zullen van
hun bevindingen rapport uitbren
gen aan de commissie voor goede
diensten.
Lijntoestel Brussel-Parijs
verongelukt.
15 doden.
Gisterenavond is het lijntoestel
van de „Air France", dat van
Brussel naar Parijs vloog en dat
om even vijf uur uit Brussel was
vertrokken, bij Gonesse, een voor
stad van Parijs, direct na een
noodlanding, in brand gevlogen.
Hierbjj kwamen 15 personen om
het leven, terwijl één overlevende
de piloot Amé Faué, licht ge
wond naar het ziekenhuis werd
overgebracht.
Volgens een ooggetuige vloog
het toestel zo. laag, dat het de
bomen bijna raakte. Plotseling
klonk er een lulde klap, waarna
vlammen door de mist heen zicht
baar werden.
Een kwartier na het ongeval,
dat om precies half acht plaats
vond, arriveerde de Parijse brand
weer, die met grote moeite 14
slachtoffers uit het wrak wist te
halen. Eén der overlevenden is
kort daarop in het ziekenhuis
overleden, zodat dit ongeval aan
15 mensen het leven heeft gekost.
„Super-Gibraltar" te Bengasi?
In gezaghebbende kringen te Tengevolge van het falen van
Athene is medegedeeld, dat de in het Griekse leger om de guerilla
de Balkan-commissie der V. N. te bedwingen was reeds 24 mil-
vertegenwoordigde landen het
zenden van een „internationale
strijdmacht" naar Griekenland
zouden bespreken. Voornamelijk
zou het hier de V. S., Groot-Brit-
tannië en Griekenland betreffen.
Een dergelijke strijdmacht zou
volgens dezelfde kringen naar
Griekenland komen om de noor
delijke grenzen af te sluiten voor
het geval de situatie zou verslech
teren als gevolg van verdere
steunverlening door de Slavische
landen aan de Griekse guerllla-
strijders of zelfs Indien deze lan
den de „vrije Griekse regering"
van generaal Markos zouden er
kennen.
Het Britse blad „Daily Gra
phic" schrijft, dat men in de hoog
ste kringen te Londen het zenden
van een aanvullend Brits troe
pencontinent naar Griekenland
overweegt. Hiertoe zouden ln
Athene reeds voorbereidingen ge
troffen worden.
Aan de andere kant zouden de
V. S. Groot-Brittannië gepolst
hebben over de mogelijkheid, een
nieuw Brits-Amerikaanse basis te
Bengasi te vestigen.
De Amerikaanse strategen zijn
volgens het blad van oordeel, dat
een nieuw „super-Gibraltar" op
die plaats met grote vliegvelden
en havens het beste antwoord zou
zyn op iedere dreiging van de
Sowjet-Unie, in Griekenland in te
grepen.
De Amerikaanse regering heeft
toegestaan, dat Engeland al zijn
overtollige oorlogsmateriaal, dat
zich momenteel in Griekenland
bevindt, overeenkomstig de leen-
en pachtwet aan Griekenland
overdraagt.
Voor het versterken van de
Griekse strijdmacht volgens het
programma van de Amerikaanse
militaire hulp zal ook 15 millioen
dollar uit fondsen, die oorspron
kelijk voor het herstel van Grie
kenland bestemd waren, worden
gebruikt, aldus heeft het Ameri
kaanse ministerie van buitenland
se zaken meegedeeld.
lloen dollar uit de herstelfondsen
naar het militaire hulpprogram
overgeheveld. Het staat nu wel
haast vast, dat de Amerikaanse
regering het congres om verdere
fondsen moet verzoeken, wil het
Griekse hulpprogramma volgens
de oorspronkelijke opzet uitge
voerd worden.
A.F.P. meldt omtrent deze
kwestie echter, dat een woord
voerder van het Amerikaanse
ministerie van buitenl. zaken ont
kend heeft iets af te weten van
het bestaan van een plan van En
geland en de V. S. een belang
rijke vliegtuig- en vlootbasis ln
het gebied van de Middellandse
Zee te vormen ten einde aan de
nieuwe situatie ln Griekenland
het hoofd te bieden.
Yersekse tientonner in
botsing met Roemeense
consul.
Botsing met mosselauto in België
kostte Roemeense consul uit
Parijs het leven.
(Van onze correspondent.)
Maandag is een tien tons auto
van de firma Bom-Christiaansen
uit Yerseke, die met mosselen
naar Frankrijk op weg was in
botsing gekomen met de wagen
van de Roemeense consul uit Pa
rijs. De twee auto's vlogen op el
kaar bij het kruispunt Doornik-
Mons, waarschijnlijk ter oorzake
van het links rijden van de Roe
meense consul.
De botsing had vreselijke gevol
gen. De zwaargewonde consul
overleed 5 minuten later ter
plaatse. Wonderlijk genoeg be
kwamen de drie inzittenden der
Yersekse wagen, t.w. de chauffeur
De Leeuw uit Waarde, een ze
kere Vermast uit Yerseke en mej.
J. Smit uit Yerseke, geen letsel.
De heer De Leeuw wordt in
België ter nader onderzoek nog
steeds vastgehouden, terwijl de
auto in beslag is genomen. De
heer Vermast en mej. Smit zijn
inmiddels teruggekeerd.
Een der firmanten der Firma
Bom-Christiaansen is intussen
naar België vertrokken.
„Waarom zijn wij het mikpunt?"
In een zeer uitvoerig rapport
hebben B. en W. van Ritthem
ernstige bezwaren naar voren ge
bracht tegen de door Ged. Staten
voorgestelde grenswijziging met
Vlissingen c.a.
B. en W. zjjn van mening, dat
ongelijksoortige grootheden als
Souburg en Ritthem onmogelijk
kunnen worden samengevoegd.
Een zeldzaam feit noemen zij het
dat de stemming vorig jaar eigen
lijk overbodig was, aangezien voor
de raadsverkiezingen slechts één
lijst werd ingediend, n.l. een ge
combineerde C.H.-A.R.
Als Ritthem by Souburg komt,
zal de Ritthemse bevolking niets
kunnen doen om haar belangen
in de raad te bepleiten, omdat het
zielental van 600 geen plaats
laat voor één vertegenwoordiger
uit het dorp! Ritthem wordt een
vèr verwyderd aanhangsel van
Souburg, dat vergeten zal wor
den.
De Ritthemse bevolking bestaat
uitsluitend uit tuinders en land
bouwers. Deze bevolking ver
draagt zich niet met de uit bur
gers, Schelde-arbeiders en ambte
naren bestaande bevolking van
Souburg.
De grenswijziging met Vlissin
gen achten B. en W. niet van
overwegende betekenis. Hoewel
zij sterk betwijfelen, of Vlissingen
dit gebied nodig heeft, willen zij
toch geen tegenwerpingen maken.
Alleen zouden zij gaarne het elec-
trisch gemaal met de sluismees-
terswoning buiten de Spuikom
aan Ritthem houden.
De grenswijziging met Nieuw
en. St. Joosland heeft eveneens be
zwaren. B. en W. begrijpen niet,
waarom Ritthem de landbouwbe
langen in het betreffende gebied
niet naar behoren kan behartigen.
Van financiële noodlijdendheid
is in Ritthem geen spoor. Uit een
overzicht vanaf 1932 blijkt, dat
de gemeente steeds batige saldi
heeft gehad (in 1946 f2451). Voor
steun aan werklozen is nooit één
cent van het Rijk ontvangen; er
konden nog aanmerkelijke kapi
taalsuitgaven worden gedaan. De
belastingen zijn altijd zeer laag
gehouden.
Momenteel zijn er 524 inwo
ners. Het aantal neemt steeds toe
en gezien de vooruitstrevende po
litiek van het gem. bestuur t.a.v.
de woningbouw kan verwacht
worden, dat binnen enkele jaren
Ritthem 1000 inwoners zal tellen.
Vervolgens geven B. en W. een
opsomming van wat de laatste
tijd door hen is ter hand geno
men. Ritthem beschikt over een
goedgekeurd herbouw- zowel als
uitbreidingsplan, een bouwveror
dening, een vereniging tot exploi
tatie van volkstuinen; een nieuwe
begraafplaats wordt thans aange
legd, een plan tot aanleg van wa
terleiding is uitgewerkt en plan
nen tot bouw van een verenigings
gebouw zijn ontworpen. Dat een
kleine gemeente durft aan te pak
ken wordt volgens B. en W. be
wezen door het feit, dat met de
aanleg van riolering en zuive
ringsinstallatie wordt begonnen,
hetgeen f 122500 kost.
Waarom moet Ritthem dan
toch het mikpunt zijn en onbe
kwaam worden geacht haar taak
naar behoren te vervullen?
Ritthem was het ergst getrof
fen door het water van alle Wal-
cherse plaatsen. Doch in 1946
werden alle woningen op 6 na
reeds definitief hersteld. Ritthem
was ook de eerste gemeente, die
het probleem der noodboerderijen
aansneed en hier werd ook de
't Is nu ruim 26 jaar geleden,
dat lk onder dit zelfde opschrift
een artikel schreef ln het toen
nog verschijnende weekblad
„Zeeuwsch-Vlaanderen".
Want ook toen dreigde voor tal
van onze Zeeuwse gemeenten wat
ze nu weer boven 't hoofd schijnt
te hangen.
Een commissie uit Ged. Staten
had zich in die dagen opgemaakt
waarschijnlijk onder drang van
hogerhand om een rigoureuze
samenvoeging van gemeenten tot
stand te brengen.
Het toen gepubliceerde plan zag
er dan ook Inderdaad schrikwek
kend uit.
Geheel onze provincie zou wor
den teruggebracht tot 26 gemeen
ten.
Geen wonder dat het van alle
kanten protesten regende en over
al tegen deze plannen krachtig
verzet werd geboden.
Er kwam dan ook niets van te
recht en langzamerhand keerde
de rust in ons gemeentelijk leven
terug.
Doch zie, ln de laatste weken
schijnt dat oude oorlogspad ons
Gedeputeerd College opnieuw aan
te lokken.
Souburg en Koudekerke zijn be
trokken in een grenswijziging met
Vlissingen, Ritthem zal als zelf
standige gemeente moeten ver
dwijnen en ook voor andere Wal-
cherse gemeenten schijnt samen
voeging in de lucht te hangen.
Terwijl men voor Westelijk Zuid-
Beveland niet minder „grote"
plannen heeft.
Wat toch wil hier de „commis
sie, belast met een onderzoek
naar een herziening van het ge
meentelijk grondgebied"
In grote lijnen komt het op 't
volgende neer
Heinkenszand, 's-Heerenhoek en
Borssele zullen één gemeente wor
den, met een Inwonertal van plm.
5200.
Ovezande, Driewegen, Elle-
woutsdijk, Oudelande en Baarland
worden één gemeente met ruim
4200 inwoners.
Hoedekenskerke, 's-Gravenpol-
der, nlsse en 's-H. Abtskerke zul
len samengevoegd worden en ca.
4000 inwoners tellen.
Twaalf Zuld-Bevelandse ge
meenten dus teruggebracht tot 3,
voorwaar 't is geen kleinigheid!
Doch dit is niet het enige, juist
de eigenaardigheden en moeilijk
heden bij deze samenvoegingen
zijn het, welke wel bijzondere aan
dacht vragen.
Gaan deze plannen door dan
zou het overwegend Protestantse
Borssele worden ondergebracht ln
een combinatie, welke naar alle
waarschijnlijkheid een in meerder
heid R. Katholieke bevolking zou
hebben. Met als logisch gevolg
dus ook een R. Kath. burgemees
ter in deze nieuwe gemeente, na
Goes de grootste dan ln Westelijk
Zuid-Beveland.
Terwijl aan de andere kant dor
pen met een overwegend R. Kath.
bevolking als Kwadendamme en
Ovezande een vrij onbelangrijk
onderdeel zouden gaan vormen
van de belde andere nieuw ge
dachte gemeenten.
't Is tegen deze wel zeer won
derlijke combinaties dat allereerst
een woord van protest moet wor
den geuit.
Als er iets ongewenst is dan Is
het toch wel dit om bevolkings
groepen van zo verschillend-gods
dienstige overtuiging op kunstma
tige wijze bij elkaar te brengen.
Doch ook verder is er heel wei
nig dat deze plannen ook maar
enigszins aanlokkelijk of aan
vaardbaar zou maken.
Misschien zou ten voordele er
van aangevoerd kunnen worden,
dat het toezicht van Ged. Staten
en andere organen op 3 gemeen
ten heel wat gemakkelijker is dan
op een 12-tal heeft het college
zich misschien daarom op
dit oorlogspad begeven? doch
ik moge dan met Instemming
daartegenover stellen wat in no.
2231 van het „Weekblad voor de
Ned. Bond van Gemeente-Ambte
naren" werd geschreven: „Het is
niet zonder gevaar dit admlni-
stratlef-organisch argument in
deze tijd te bezigen. Immers bij
het verdedigen van maatregelen
van centralistische aard ont
moet men het vrij regelmatig.
Men bedenke echter dat het be
stuursapparaat in het algemeen
er Is om de belangen der bestuur
den te dienen. Naar die belangen
moet het bestuursapparaat zich
voegen".
En die belangen zijn?
„Geen stedebouwkundige con
cepties van grootse allure", zeg
gen B. en W. van Koudekerke ten
eerste blok nieuwe Ifölzen (10) in
1946 reeds in gebruik genomen.
Ongeoorloofde samenwoningen
doen zich niet voor, want ieder
gezin woont in een afzonderlijk
huis. Enige tientallen herbouw
plannen wachten op uitvoering.
Zeer ernstige bezwaren bren
gen B. en W. in tegen de plannen
tot aanleg van een vliegveld in
Welzinge, waar zich juist de drie
grootste boerderijen van de ge
meente (40, 30 en 26 ha.) bevin
den.
Hiermede gaat kostbare cul
tuurgrond verlorenbovendien
ligt het vliegveld zeer ongunstig
t.o.v. de Bevelanden en B. en W.
geven In overweging als plaats
voor het vliegveld het Noord-
Sloe te bestemmen, waarvan ge
deeltelijke bedijking voor dit
vliegveld h.i. mogelijk moet zijn.
Tenslotte wijzen B. en W. er
op, dat ondanks alle emoties het
moreel der bevolking op een zeer
hoog peil staat en dat het onder
wijs reeds een maand na de dich
ting der dijken weer voortgang
kon vinden.
opzichte van Vlissingen's annexa
tieplannen.
„Geen vestigingsverbod van
klelnindustrie", zegt het dagelijks
bestuur van Souburg.
Geen rigoureuze samenvoeging
van gemeenten, zeg lk op mijn
beurt.
„De dorpsgemeenschap", aldus
de heer Beernink in de Tweede
Kamer, „is nu eenmaal een vrij
hechte gemeenschap met een gans
eigen sfeer. Hieraan moet men
pas in de uiterste noodzaak gaan
tornen."
Is deze „uiterste noodzaak" er
voor wat meerdere onzer Zeeuwse
gemeenten, o.a. die op Westelijk
Zuid-Beveland betreft?
Naar mijn overtuiging ln genen
dele.
En zie ik het goed, 'dan naar
de mening van de inwoners der
betrokken gemeenten een en
kele uitzondering daargelaten
evenmin.
't Gevaar dreigt echter; 't col
lege van Ged. Staten heeft het
oorlogspad betreden.
Daarom ls het tijd dat de in
woners der betrokken gemeenten
en haar gemeenteraden wakker
worden.
Wakker, voordat het eens te
laat mocht zijn!
J. HOMMES.
Majoor Roednik van het Sow-
jet-Russische militair bestuur
heeft op een openbare bijeenkomst
te Halle verklaard, dat de confe
rentie te Londen zeker voortgezet
zal worden. Hij voegde er aan:
„De Sowjet-Unie zal haar pogin
gen voortzetten om te komen tot
eenheid van Duitsland, doch het
is weinig waarschijnlijk, dat de
Geallieerden het zonder verdere
moeilijkheden hieromtrent eens
zullen worden."
Geen enkel spoor van de
„Breskens I" gevonden.
De te Breskens gestatlonneerde
motor-reddingboot „M. C. Blan-
kenheim", die Dinsdagmorgen
uitvoer om in de omgeving van
het wrak van de „Maciver" na
sporingen te doen naar het ver
miste vaartuig „Breskens I",
keerde Dinsdagavond, na gedu
rende drie uren op de vermoede
lijke plaats van de ramp te heb
ben gezocht, onverrichterzake in
Breskens terug. Zowel van het
schip als van de uit 5 koppen be
staande bemanning viel geen en
kel spoor te ontdekken. Evenmin
was een mast, die gisteren nabq
het wrak van de „Maciver" boven
water uitstak, nog te zien.
Men acht het waarschijnlijk, dat
deze door de ruwe zee is wegge
slagen. Hoe gevaarlijk de situatie
ter plaatse is, blijkt wel uit het
feit, dat men tussen Cadzand en
Ostende ruim 40 wrakken van
schepen aantreft. De verslagen
heid ln Breskens is opnieuw groot.
Motorschade.
Gisteren ls het Nederlandse
motorschip „Truffel" met motor-
schade door de sleepboot „Blan-
kenburgh" Vlissingen binnen ge
sleept.
Zeeuws smokkelcomplot
uitgeroeid.
Nadat de kommiezen nabij Os-
sendreeht een uit Belgisch
Zeeuwseh-Vlaanderen afkomstige
Belg, die bezig was 3 koeien over
de grens te brengen, hadden ge
arresteerd en verhoord, konden zjj
de rijkspolitie in Zeeland voldoen
de gegevens verschaffen, welke
leidden tot de arrestatie van een
bekend smokkelaar te Hulst. Bij
verhoor sloeg ook deze door,
waarna 3 van zijn plaatsgenoten
en medeplichtigen konden worden
opgehaald. Arrestaties ln verband
met deze zaak werden vervolgens
nog verricht in Krabbendijke en
ln Rilland-Bath. Drie hoofdschul
digen werden voorgeleid voor de
Officier van Justitie te Breda, 1
voor die te Middelburg.
Naar het A. N. P. verneemtf
wordt de secretaris-generaal der
Verenigde Naties, Trygve Lie, 22
Januari in Nederland verwacht ln
verband met de keuze van de
plaats waar de volgende 1 ge
mene vergadering der V. N. zal
worden gehouden. Hij zal verge
zeld zijn van zijn assistent, de
heer A. Pelt en drie dagen in
Nederland doorbrengen.
Reeds Vrijdag a.s. vertrekt hij
per vliegtuig naar Europa. Be
halve Den Haag, zal hij ook Bern,
Genève, Londen, Praag en Brus
sel bezoeken. Hij zal een maand
in Europa blijven.
Kerk en Zending.
Geref. Kerken.
Tweetal te Middelburg, A. Mout
te Kollum en P. van Til, leger-
pred. te Amersfoort.
Beroepen te Middelburg, P. v.
Til, voorheen te Buitenpost, daar
na legerpredikant ln Indië.
D E
BILT ZEGT:
Zachter.
Weersverwachting, geldig tot
hedenavond:
Harde Zuid-Westelijke wind, in
het Westen van het land later
draaiend naar West of Noord-
West. Meest zwaar bewolkt met
nu en dan regen.