De auto's van het Militair Gezag.
Hoogtijdag voor Ie Ohr. Vakbeweging.
Nieuwe Amerikaanse auto-modellen.
Administratie liet veel te wensen over.
Niet bestaande auto's geregistreerd om benzine
te krijgen.
fowo-ftHZte sbcifd
Attlee keert zich tegen
Rusland.
Nieuwe regeling Nederlandse Muntwezen.
Herwaardering textielpunten
en bonvrije schoenen.
08 republiek Birma
gelioren.
Britse souirereiniteit geëindigd.
Be eerste atoombom
voor Europa.
Het Amerikaanse economische leven.
Aan het thans gepubliceerde
verslag nopens de door het M.G.
gevorderde of bij deze Instantie
In administratie geweest zijnde
motorvoertuigen is het volgende
ontleend.
In de Inleiding wordt sterk de
nadruk gelegd op de buitenge
wone omstandigheden w.o. ge
werkt moest worden, terwijl er
kend wordt, dat met name wat
betreft de gevorderde motorvoer
tuigen de administratie in vele
gevallen alles te wensen overliet.
Gedurende de eerste zeven
maanden van de bijzondere staat
van beleg was van enige registra
tie en administratie van de bij de
staf-M.G. rijdende motorvoertui
gen bijna geen sprake. Hiertoe
werd eerst overgegaan ln Maart
1945, nadat van de zijde der geal
lieerden was bepaald, dat benzine,
olie en smeermiddelen slechts ver
krijgbaar zouden zijn voor geregi
streerde en gemllitairlseerde mo
torvoertuigen".
Nadat ln het voorjaar van 1945
door de staf-M.G. aanvankelijk
een wijze van registratie was In
gevoerd, werd ln April 1945 reeds
overgegaan tot een andere wijze,
waarop ln Juni 1945 een tweede
her-registratie volgde. Waarom
van het eerste systeem, waarbij
aan elk bij enig onderdeel van het
M.G. rijdend motorvoertuig een
uit vier cijfers bestaand nummer
werd toegekend, voorafgegaan
door de letters „M.G." met code-
letters en code-getal werd afge
weken ligt ln het duister, doch te
betreuren ls het zeker".
De her-registraties voerden na
de letter „M" vijf cijfers in. Er
werden series gevormd, doch deze
werden niet ten volle gebruikt.
„Als een organisatie-fout moet
voorts worden aangemerkt, dat de
motorvoertuigen niet werden ge
controleerd, wanneer zij ter regi
stratie werden aangemeld". Niet
alleen werden dikwijls foutieve
motor- en chassls-nummers in de
administratie opgenomen, doch
bovendien kon het gebeuren, dat
een politieke opsporingsdienst
eenvoudig een aantal niet be
staande auto's liet registreren om
een groter quantum benzine te
krijgen dan toegewezen was. Bo
vendien kon het voorkomen, dat
eenzelfde motorvoertuig verschil
lende malen geregistreerd werd,
zonder dat zulks terstond tot
uiting kwam.
Het verslag vermeldt voorts
o.m. dat het vermoedelijk juist is,
dat een aantal motorvoertuigen
door M.G.-funtionnarissen in Bel
gië te eigen bate Is verkocht en
dan wel wegens smokkelen of an
dere strafbare feiten ih beslag is
genomen. Aanknopingspunten om
tot een strafvervolging te geraken
zijn slechts in één geval gevonden.
Voor het overige is in samenwer
king met de Belgische autoritei
ten momenteel nog een onderzoek
gaande naar de door de Belgische
douane ln beslag genomen motor-
voertulge, welke van het M.G. af
komstig zijn. Het is derhalve
geenszins uitgesloten, dat enkele
der schuldigen nog voor de rech
ter gebracht kunnen worden.
In vijftien gevallen is door de
samensteller van het verslag de
militaire auditie ingelicht, wan
neer met betrekking tot een mo
torvoertuig een onregelmatigheid
aan het licht kwam. Vier en veer
tig andere'verdachten zijn blijkens
van de korpscommandant ont
vangen inlichtingen wegens mis
drijven op het gebied van motor
voertuigen (inclusief diefstal van
benzine en smeermiddelen) voor
de krijgsraad gedaagd. Wegens
aanrijdingen hadden zich een ne
gentig personen voor de militaire
rechter te verantwoorden.
Op de beschuldiging als zouden
bij het M.G. 5400 motorvoertuigen
verdwenen zijn, wordt in het ver
slag iets uitvoeriger ingegaan,
omdat deze materie nog al inge
wikkeld is.
Het regeringsdirectoraat voor
motorvoertuigen moest als cen
trale instantie, welke belast was
met de verdeling van 't beschikba
re motormateriaal en met het uit
geven van rijvergunningen van 't
M.G. een opgave ontvangen van
bij dit gezag ingedeelde voertui
gen. De staf-M.G. en verschillende
onderdelen daarvan hebben in
September 1945 in de eerste
plaats 6204 technische registratie
rapporten ingeleverd. Voorts zond
de staf-M.G. in October van dat
jaar een specifieke lijst van 6045
negen keer op de ljjst voorkwa
men. In totaal waren er 3782 te
veel opgegeven.
Bovendien bleek, dat 375 stuks
reeds voor October 1945 naar an-
veer 6204 rijvergunningen zou instanties waren overp-ep-aan
aanvragen, het vroeg er echter «ere instanties waren overgegaan.
Er resteerden 1888 motorvoertui-
Het R.D.M. kwam toen tot de 1 gen' "D't aaatal n^enoeg in
conclusie, dat het M.G. 4435 mo- overeenstemming met dat der uit-
motorvoertuigen, welke bjj het
M.G. zouden rijden. Het R.D.M.
verwachtte, dat het M.G. onge-
Feuilleton.
door H. Lourense.
84)
„Een flinke jongen, vindt u
niet? Hij was toen twintig. Toen
is het ook begonnen. Hij was
altijd met de Bijbel bezig. Hier,
meneer Aaks weet dat nog wel
van vroeger. Die heeft hem al
op de knapenvereniging gehad.
Ziet u wat bijzonders aan hem,
zo op de kiek? Maar het kwam
toch, en 't werd hoe langer hoe
slimmer met hem."
Dokter Stans besluit de man
maar even te laten uitpraten.
Ziekte in het gezin kan een
gerede aanleiding zijn, tot een
goed geestelijk gesprek.
„Zo, een beetje vreemd ge
worden zeker?"
„Kunt u dat niet aan dat por
tret zien? Nou, wij hebben het
pas later gemerkt! 'tWerd op
't laatst zo erg, dat we hem niet
meer in huis konden houden.
De dokter vond, dat het te ge
vaarlijk werd. Hij heeft nooit
wat gedaan, maar hij kon zo
vreemd binnensluipen, stond
dan op het onverwachtst achter
mij of m'n vrouw. Ze raakte er op
het laatst ook helemaal door
van streek. Niet waar, moeder?"
Dit laatste is tot z'n vrouw,
die eindelijk klaar schijnt, met
haar huishoudelijke beslomme
ringen.
Hij wacht geen antwoord,
maar vervolgt: „We hebben hem
torvoertuigen niet kon verant
woorden. Toen vervolgens medio
December 1945 bleek, dat het aan
tal nog bij het M.G. rijdende mo
torvoertuigen met ongeveer dui
zend was verminderd en de be
stemming van deze voertuigen op
dat ogenblik niet door het M.G.
kon worden opgegeven, heeft het Zwoorden is
RDM de -evoletrekklnz ge- gaan af de ^gevoerde exemplaren
maakt, dft e/nogttndUtf s ult Eageland aSSS, en die uit
- nnrlntrcjhiilf Ha rust (QR77\
eindelijk van het R.D.M. ontvan
gen 1881 rijkaarten.
Oorspronkelijk werden dossiers
aangelegd tot een totaal van
16.829. Daarvan bleken 2273 dub
bele dossiers te zijn en met 1146
had het M.G. niets uitstaande.
Het totaal door het M.G. te ver-
13410. Daarvan
meer zoek zouden zijn.
Een analyse van de 6204 bij het
R.D.M. ingediende registratie-
rapporten bracht aan het licht,
dat het aantal dubbel aangemelde
motorvoertuigen 186 bedraagt en
dat het aantal bulten de staf-
M.G. om aangemelde motorvoer
tuigen 657 ls.
Trekt men dit aantal van 843
af van dat ad 6204, dan verkrijgt
men 5361. Dit klopt op één na
met de 5360 motorvoertuigen;
waaraan een M-nummer is toe-
Vergadering
Partij van Vrijheid.
Zaterdag 24 Januari zal te
Amsterdam een ledenvergade
ring van de Partij van de Vrij
heid worden gehouden met het
doel het besluit van hoofdbe
stuur en partijraad om tezamen
met het comité tot voorberei
ding van de oprichting van een
democratische volkspartij (eo-
mit-é-Oud) de volkspartij voor
vrijheid en democratie in het
leven te roepen aan de goedkeu
ring der leden te onderwerpen.
Deze vergadering zal ook toe
gankelijk zijn voor leden van
genoemd comité. Met het oog
daarop heeft de Haagse afdeling
van de groep-Oud Vrijdagavond
een ledenvergadering gehouden.
Alle aanwezigen besloten zich
naar Amsterdam te begeven en
daar blijk te geven van hun be
langstelling in de nieuw op te
richten partij.
oorlogsbuit (2068); de rest (9677)
kwam uit Nederland.
Uit een staat van de bestem
ming der motorvoertuigen blijkt, -
o.m., dat van het ttotaal der 5360 yap* 6 tot en 1® April
M-motorvoertuigen 105 worden1 worden gehouden. De najaars-
De Utrechtse Jaarbeurs.
De 50ste jaarbeurs te Utrecht
vermist en van het totaal der
overige 224, zodat er in het geheel
329 motorvoertuigen vermist wor
den, of 2.45 pet. van de 13410 te
verantwoorden exemplaren.
Tegenover deze 329 niet ver
antwoorde staan 982 niet int de
krijgsbuit afkomstige motorvoer-
gekend, aldus het verslag. Dit *ulgen' waarvan de bestemming
Ine motorvoertuig is een Vrley I bekend is, doch waaromtrent door
Davidson", welke met opgespoord gemand eeii claim is ingediend,
kon worden. Honderd vijf volrtul- Van belde groepen vermiste voer-
gen van die 5360 konden niet ver- Itulge" zullea er verschillende met
antwoord worden. |mef gevonden kunnen worden
I met name die niet, welke in het
By nadere beschouwing van de Zuiden des lands na panne of on-
s&pecifieke lyst van 6045 motor- geluk aan de kant van de weg
voertuigen, bleek, dat 576 ervan zijn blijven staan. Andere daaren
tweemaal, 830 driemaal, 279 vier
maal, 292 vijfmaal, 54 zes keer,
20 zeven keer, 17 acht keer en 4
tegen zullen, aldus het verslag,
ongetwijfeld nog terecht komen.
o
Alle fabrieken volgen een nieuwe koers.
Het nieuwe Ford-model
van bumper tot bumper nieuw.
Binnenkort zullen de eerste injectie aanmerkelijk
werkelijke na-oorlogse auto's op kunnen worden.
bespaard
de Amerikaanse markt verschij
nen.
Thans bereidt vrijwel iedere
Amerikaanse autofabriek nieuwe
modellen voor de verkoop in 1948
voor.
Te rekenen naar de voorlopige
berichten zullen alle fabrieken
zich richten op de „New Look",
waarvan de Kaiser Frazer het
initiatief heeft genomen. De ca-
rosserieën worden daaibij breder
en hangen over de wielen en
spatborden en treeplanken, als
bij vroegere modellen, ontbreken.
Behalve in één geval, schijnen
er geen radicale motorwijzigingen
toekomen. Wel zullen de hoger
geprijsde modellen vermoedelijk
de automatische versnelling heb
ben, die met de hand overschake
len overbodig maakt, en die reeds
met extra kosten op sommige
modellen voorkomt.
Het nieuwe Ford-model wordt
zorgvuldig geheim gehouden, doch
volgens Henri Ford Jr is het van
bumper tot bumper geheel nieuw
en een verwezenlijking van 'zijn
vastbeslotenheid om iets van het
terrein, dat aan de voornaamste
concurrenten op het gebied van
de laaggeprijsde automobielen
Plymouth en Chevrolet moest
worden afgestaan, te herwinnen.
Het Ford-model zal in het begin
van de lente aan de markt ko
men. Chevrolet en Plymouth zul
len slechts wijzigingen van min-
beurs is van
September.
7 tot en met 16
De prijzen der nieuwe modellen
zullen bijna 50 pet. boven de
vooroorlogse liggen en het zal nog overig West-Europa,
geruime tijd moeilijk zijn de nieu
we modellen te bemachtigen. Het
staaltekort, dat door de uitvoe
ring van het plan-Marshall nog
langer zal duren, zal volgens de
autofabrikanten het nog 2 jaar
doen duren alvorens de produc
tie kan worden opgevoerd tot zo
danige hoogte, dat aan de vraag
voldaan kan worden.
Er dreigt een nieuwe
vorm van imperialisme.
De Britse minister-president,
Clement Attlee, .heeft in de
vierde van de serie politieke ra
dioredevoeringen er de Sowjet-
Unie van beschuldigd een poli
tiek te volgen, welke de andere
landen van Europa „bedreigt
met een nieuwe vorm van im
perialisme, zowel ideologisch als
economisch en strategisch".
„Het is wel ironie, aldus
Attlee, dat de absolutisten van
thans, die de oppositie heviger
onderdrukken dan de koningen
en keizers van het verleden, pa
raderen onder het masker van
voorvechters van de democra
tie". Als tegenhanger van de
Sowjet-Unie noemde Attlee de
Verenigde Staten, welker econo
mie echter gebaseerd is op het
kapitalisme met zijn karakteris
tieke uiterste verschillen tussen
rijkdom en armoede.
Groot-Brittannië ligt, evenals
zowel ge
ografisch als uit een oogpunt
van economische en politieke
theorie tussen de twee in. „Onze
taak is het, aldus Attlee, een
nieuw systeem uit te werken,
waarbij de individuele vrijheid
wordt gecombineerd met geleide
economie en democratie met so
ciale rechtvaardigheid".
Zilveren dubbeltjes en kwartjes verdwijnen.
Gulden en rijksdaalder gehandhaafd.
Aan de memorie van antwoord
van de Tweede Kamer betreffen
de de nieuwe regeling inzake het
Nederlandse muntwezen, is het
volgende ontleend:
Naar aanleiding van het feit,
dat verschillende leden uitdruk
king gaven aan hun bevreemding
dat, hoewel het vraags'tuk van
zilveren dan wel nikkelen munt
specie reeds voor de oorlog aan
de' orde was, de te Londen zete
lende Nederlandse regering
naar hun mening vrij overhaast
tot de aanmaak van zilveren
munten opdracht heeft gegeven,
merkt de minister op, dat achter
der betekenis "aanbrengen in hun af inderdaad wel is gebleken, dat
modellen van 1948.
Wat de plannen voor de nieuwe
modellen der duurdere wagens
betreft, uit wat daarvan bekend
is blijkt, dat de „New Look" stijl
zal worden toegepast en dat b.v.
Automatische openende en slui-
.tende ramen en ruitenwissers
voor de achterruiten zullen wor
den toegepast.
De „Tucker-Torpedo", het nieu
we model van de nieuwe Tucker-
autofabriek, zal de motor achter
in hebben en voorzien zijn van
lange, opvallende spatborden en
aan de voorzijde drie lichten heb
ben, waarvan het middelste bij
het draaien van het stuurdeel
flikkert. Het bagageruim bevindt
zich op de plaats, waar anders
de motor zit. Op benzine-verbruik
zal door (ie toegepaste brands tof-
toen weggedaan, 't Moest!"
„Zo, en waar is hij?"
„In Delft. Ja, we hebben hem
maar dicht bij huis gehouden.
Dan kunnen we er nog eens een
keertje naar toe. M'n vrouw
had hem liever in een Christe
lijke Inrichting gehad, maar die
zijn nog al ver hier vandaan.
Hij moet er zijn levenlang
blijven, 't Is ongeneeslijk."
„O ja?"
„Ja, meneer, er ligt een preek
op, zo gezegd. Ilc weet niet of
u me verstaat."
Van der Kruit kijkt z'n be
zoekers een voor een aan.
„Een preek op", mompelt
dokter Stans voor zich; „Een
preek op? O. wacht eens, prae-
cox, dementia praecox, schi-
zophem1)
„Ha, u verstaat me, meneer",
van der Kruit knikt de dokter
goedkeurend toe.
Dan, zich tot Siem wendend,
verduidelijkt hij: Ja ziet u, ik
zou het ook niet weten hoor,
maar ik hoorde het in de inrich
ting op een keer. Ja, en dan is
er niets meer aan te doen. Ik
zeg maar, een mens 'kan het ook
te zwaar opnemen."
Hij kijkt naar dokter Stans,
ais om een goedkeuring.
Deze blijft echter uit,
Voelt de man zich hierdoor
onzeker? Ten overvloede voegt
hij er nog eens aan toe: „Ik
denk, dat hij het in een Chris
telijke inrichting nog erger te
pakken zou hebben gekregen."
deze aanmuntingen achterwege
hadden kunnen blijven of althans
tot aanzienlijk geringer hoeveel
heid hadden kunnen plaats vin
den.
Zonder de ten deze gevoerde
politiek dan ook volledig te willen
onderschrijven, wil hij er echter
toch ook op wijzen, dat, voor zo
ver hij heeft kunnen nagaan, een
van de belangrijkste motieven,
die het hierbij betrokken kabinet
in de jaren 1943 en 1944 tot deze
politiek hebben gebracht, was ge
legen in de noodzaak de gealli
eerde landingslegers van vol
doend Nederlands geld te voor
zien en om dadelijk na de bevrij
ding des lands de beschikking te
hebben over muntmateriaal, dat
kon worden aangewend tot her
stel van een evenwichtige geld-
1) Een ongeneeslijke hersen
ziekte.
Dokter Stans acht nu toch
het ogenblik gekomen, om zelf
de leiding van het gesprek te
nemen.
„Dat is een heel verkeerde
opvatting, m'n waarde. Eerst al
over de aard der ziekte, en nog
meer over de Christelijke ver
pleging zelf. Ik heb daar een be
hoorlijke kijk op, want ik ben
zelf jarenlang in zo'n inrichting
geweest.
Yan der Kruit weet niet wat
hij hoort. Z'n ogen worden groot
van verbazing.
„Vrouw", roept hij verwon
derd. „Hoor je wat die meneer
daar zegt?"
En zich dan tot de dokter wen
dend, vervolgt hij: „Wat zeg u
me daar, meneer? Bent u zelf
zolang in een gekkenhuis ge
weest? Nee maar, dat zou je
nou toch helemaal niet aan u
zeggen. Als ik niet te vrijpostig
ben, meneer
„Neen, neen", stuit Stans z'n
vragenstroom. „Zo is het nu
niet direct. Ik heb er jaren ge
werkt!"
„O."
De man is nu opeens niet zo
zeker meer van zichzelf.
„O, zeker 'als verpleger, of
zoiets?"
De dokter ziet zich nu wel
genoodzaakt een duidelijker ver
klaring te geven.
„Vóór ik naar Indië ging, was
ik zes jaren directeur van een
Christelijke inrichting voor
zwakzinnigen".
„Och", stamelt het mannetje,
weggedoken in z'n fauteuil.
- Voor een ogenblik sprake-
circulatie hier te lande.
De wijzigingen in ons munten-
stelsel, zoals zij in het onder
havige wetsvoorstel zijn neerge
legd, zijn van vrij ingrijpende
aard. Het zilveren dubbeltje en
kwartje zullen noodgedwongen
moeten worden vervangen door
nikkelen munt.
De overige wijzigingen in de
samenstelling en het uiterlijk der
muntcirculatie werden door over
wegingen van practisch-rationele
.aard ingegeven. Van de munten
met wettig betaalkracht zijn het
dan slechts de zilveren gulden
en rijksdaalder die geheel onver
anderd gehandhaafd blijven.
Mocht intussen op de duur blij
ken, dat de algemene economi
sche omstandigheden hier te lan
de en in de wereld als geheel
niet zodanige verandering onder
gaan, dat tot het weder in om
loop brengen van zlveren gulden
en rijksdaalder kan worden beslo
ten, dan zullen uiteraard de wen
selijkheid en de' mogelijkheid van
de vervanging van zilver door
nikkei opnieuw onder ogen moe
ten worden gezien.
In antwoord op de desbetref
fende vraag kan de minister me
dedelen, dat het niet in de be
doeling van de regering ligt, nieu
we rijksdaalders en guldens te
doen slaan met een gehalte dat
afwijkt van de reeds uitgegeven
munten van deze grootte.
loos, staart hij van de ene naar
de andere bezoeker.
Dan hervindt hij z'n moed en
z'n woord, en zegt glimlachend:
„Dan bent u dus zelf dokter?"
„Ja", beaamt Stans. „Maar dat
hoeft geen beletsel te zijn, om
deze avond als gewone mensen
met elkander te praten."
„Neen, neen", haast de ander,
„dat is zo".
Het 'verdere van de avond is
hij, voor zijn doen, echter zeer
zwijgzaam. Hij is dan ook zicht
baar opgelucht, als z'n bezoe
kers aanstalten maken tot ver
trek.
„Zo iets staat je te wachten,
als de mensen niet mogen we
ten, dat ze een dokter voor zich
hebben", merkt Siem op, onder
weg naar het volgende adres.
„Dat is zo, maar het is nu
toch wel bewezen, dat er an
dere moeiten komen, als het be
kend wordt. Dan krijg je niet
meer antwoord van ze, dan van
de meeste patiënten op het
spreekuur. Ja dokter, of: neen
dokter, en verder moet je maar
raden waar het aan schort. En
o wee, als je dat maar niet zó
kunt vaststellen. De eerste de
beste „kruidendokter" verbetert
het je. Die ziet het op een foto,
of leest het de patiënt van het
gezicht. Het vervelende is bij
bezoeken als deze, dat je geen
contact met de lui krijgt. Je mag
wel een beetje boven de lui
uitsteken, maar vooral niet" te
veel. Dan wordt de afstand te
groot."
(Wordt vervolgd.)
Over kousen, schoenen, krentenbroden en
wisselbonnen.
(Van onze Haagse redacteur.)
Zoals de minister van Economische Zaken reeds heeft mede
gedeeld zullen in de loop van dit jaar sommige artikelen van de
bon gaan. Allerwege vraagt men zich af, welke artikelen dit' zul
len zijn. Deze vraag is niet pertinent en vpliedig te beantwoorden.
Kousen komen vrij.
Onze nieuwjaarswandeling
langs _rijksbureaux, vakgroepen,
ondervakgroepen, bedrijfschappen,
departementen plus onze tele
foontjes aan industrie en handel
hebben wel enig resultaat gesor
teerd. Zo vernamen we o.m. dat
in de loop van dit jaar zeer waar
schijnlijk de kousen van de bon
zullen gaan. De productie hier
van is'thans voldoende om de be
hoefte te dekken. Aangezien de
kousenbonen in de hete zomer in
de prullenmand gegooid zullen
worden, hoopt men een run te
voorkomen. Gelijk met de dames
kousen geschiedt hetzelfde met...
herensokken, overhemden en
sommige lingerie-artikelen. Cos-
tuums, jurken, mantels, kortom
de duurdere stukken blijven daar
entegen op dc bon.
Voorts vernemen wij uit wel
ingelichte bron, dat er zeer bin
nenkort wederom een horwaar
dering der textielpunten in het
vooruitzicht ligt.
Ook schoenen moeten van
de bon.
Van de meest gezaghebbende
zijde vernamen wij voorts, dat het
al zo goed als zeker is, dat ook
schoenen dit jaar van de bon zul
len gaan.
De situatie in de schoenen
industrie is gunstig. Wel belem
mert het personeels-tekort de
productie vrij sterk, doch niette-
Tijdens een historische plechtig
heid ls Zaterdag te Rangoon twee
uur voor de dageraad de Britse
souvereinltelt over Birma geëin
digd en de republiek Birma gebo
ren. De Britse vlag is van het
gebouw van de constituërende
vergadering neergehaald en de
met sterren bezette driekleur van
de nieuwe republiek gehesen.
Birmaanse leiders en vertegen
woordigers van buitenlandse mo
gendheden waren hierbij aanwe
zig. Ongeveer 2000 personen
woonden de proclamatie van de
overdracht bij. Onmiddellijk na de
stilte, die tijdens de plechtigheid
heerste, brak er een krankzinnig
lawaai ln de stad los.
President Sao Sjwe Thaik ,ver-
klaarde, dat hij zijn ambt aan
vaardde en proclameerde de
nieuwe constitutie van het vrije
Birma.
Het parlement van de nieuwe
Birmese unie heeft het Brits-
Birmese verdrag, dat op 17 Octo
ber te Londen door de Britse pre
mier Attlee en de Birmese pre
mier Thakin Noe werd getekend,
geratificeerd. De communistische
partij stemde tegen. Volgèns haar
is het verdrag „een prijsgeven van
de belangen van de Birmezen aan
vreemde kapitalistische overheer
sing". Zij oefenden krachtig cri-
tlek uit op de voorwaarden van
de verdedigingsovereenkomst en
de financiële regeling, waardoor
„Birma nog steeds onder het Brit
se juk zou blijven". Het verdrag
werd tenslotte met een overweldi
gende meerderheid geratificeerd.
min is deze zo, dat de voorzie
ning verzekerd is. Het aantal
bonnen, dat gedurende het voor
bije jaar voor schoenen werd aan
gewezen was al dusdanig groot,
dat er ook in 1947 niet of nau
welijks gesproken kon worden
van een tekort aan schoenen. Een
bewijs voor het volkomen nutte
loze van de schoenenbon is wel,
dat er in bepaalde kringen in
de centra van de Nederlandse
schoenenindustrie geen waarde
meer aan wordt gehecht. Ook in
de consumptie-centra, zoals Am
sterdam, Rotterdam en Den Haag
hebben schoenenbonnen vrijwel
geen' zwarte waarde meer.
Distributie van schoenen heeft
geen zin meer, aldus onze zegs
man. Het welvaartspeil van de
gemiddelde Nederlander is dusda
nig laag, dat hij er niet aan denkt
een paar schoenen te kopen als
hij ze niet hard nodig heeft.
Volgende winter 16 mud
kolen
Indien de toestanden inzake de
kolenproductie zich aldus blijven
ontwikkelen en een nog sterkere
passiviteit van de betalingsbalans
voorkomen kan worden, mag
eveneens worden gerekend op een
verbetering van het kolen-rant
soen. De autoriteiten streven er
naar voor het seizoen '48-'49 16
eenheden brandstof beschikbaar
te stellen.
Krentenbrood en wissel-
bonnen.
De broodvoorziening blijft één
groot vraagteken. Niemand bleek
in staat een prognose te stellen.
Wel nam men algemeen aan, dat
in de loop van de zomer de kort
geleden aangekondigde vermin
dering van het broodrantsoen op
geheven zal worden, terwijl ge
lijktijdig de enkele artikelen, die
sedert 1 Jan. weer op de brood
bonnen moeten worden verkocht,
opnieuw bonvrij zullen worden.
Men achtte het echter uitgeslo
ten, dat brood tot de artikelen zal
behoren, die dit jaar worden vrij
gegeven.
Voor de lekkerbekken daaren
tegen is' er goed nieuws. Geluk
kig zijn de wonderen de wereld
nog niet uit. Hoort U maar:
krenten en rozijnen zijn momen
teelgoedkoper dan tarwe.
Eii bovendien zijn er genoeg.
Daarom is men voornemens een
grote partij krenten te importe
ren uit Griekenland. De compen
satie-transactie is reeds geslo
ten. Er komt dus krentenbrood.
Bovendien bestaan er nog plan
nen om eveneens rozijnen in het
brood te gaan verwerken, waar
door de huidige slechte melange
aanzienlijk verbeterd zou worden.
Men heeft reeds een bedrag uit
getrokken voor de aankoop van
50.000 ton rozijnen.
Een laatste nieuwtje over de
broodrantsoenering, dat vooral
de bakkers zal interesseren is,
dat er wisselbonnen komen, zoals
die er ook vroeger waren. Deze
wisselbonnen worden de bakkers
in voorschot binnenkort verstrekt.
o
Op het, traject JemappeBer
gen is een Belgisch, postrijtuig
door gemaskerde en met revol
vers gewapende mannen overval
len.
Ongunstig perspectief.
'tWas geen prettig geluid, dat
minister Mansholt de vorige
week te Leeuwarden liet ho
ren. Maar en dat is van rrietr
betekenis hij sprak de waar
heid.
De situatie is voor ons volk
ver van gunstig. Nu de regering
niet bereid gebleken is in India
orde op zaken te' stellen, is er
geen andere uitweg, dan dat wij
ons met een sterk verlaagd le
venspeil tevreden stellen, dat de
levensstandaard omlaag gaat.
Dat wil zeggen, dat er een
grote kans is, dat wij straks veel
minder op de bon krijgen dan
nu. Minder voedsel, minder
textiel, enz.
Nu zou dit te dragen zijn, als
het de prijs was voor de verze
kering van welvaart voor de In
dische bevolking.
Maar zo is 't juist niet.
Prof. Schermerhorn heeft
*t nog pas duidelijk gezegd.
Orde en rust en veiligheid in
Indië zouden in de eerste plaats
voor de inlandse bevolking,
maar ook voor ons hier in Ne
derland, een belangrijke verbe
tering van het tegenwoordige le
venspeil hebben betekend.
Ons volk heeft dus weinig re
den om de P. v. d. A. en de
K.V.P., die haar steunde, dank
baar te zijn.
Walter Winchell, de bekende
Amerikaanse publicist, heeft
Zondagavond te New-York voor
de American Broadcasting Com
pany voorspeld, dat indien een
deel van het rode leger Grieken
land zou binnendringen, Europa
zijn eerste atoombom zou krij
gen.
Het C.N.V. opende een kaderschool.
(Van onze Utrechtse corespondent.)
„Ik zal maken dat een man dierbaarder zal zijn dan dicht goud
en een mens dan fijn goud van Ophir". Deze woorden uit Jesaja
13 koos ds A. S. Talma als predikant te Vlissingen tot zijn tekst
toen hij des middags met Domela Nieuwenhuis in debat was ge
weest. Die woorden zijn in de Christelijke Vakbeweging telkens
herhaald en ze werden ook weer gesproken op 3 Januari toen het
Christelijk Nationaal Vakverbond zijn kaderschool opende.
In de dit jaar precies duizend
jaar oude Pieterskerk te Utrecht
kwamen Zaterdag vele leden en
vrienden van het C.N.V. bijeen
in een bidstond, welke aan de
opening der kaderschool vooraf
ging. Ds jhr J. L. A. Martens
van Sevenhoven, emeritus-predi
kant der Hervormde gemeente
van Utrecht, ging in de bidstond
voor. Zijn predicatie baseerde hij
op bovengenoemde tekst uit Je
saja. Altijd, zo sprak de predi
kant, heeft de christelijk sociale
beweging erkend, dat de mens
ver uitgaat boven het kostbaar
ste en schoonste van deze aarde.
Er dreigt wel gevaar- van over
schatting des mensen wanneer
we die woorden trachten toe te
passen. Maar gelet op de aanhef
,,Ik zal maken" moet de chris
ten, die weet dat hij belangrijker
is dan'aardse kostbaarheden, toch
immer de overgave en gehoor
zaamheid aan de Schepper ken
nen. Daarheen wil ook het C.N.V,
zijn mensen leidën.
Drie motieven.
De eigenlijke opening van de
kaderschool geschiedde in het
groot-auditorium der rijksuniver
siteit van Utrecht.
De heer M. R u p p e r.t, voor
zitter van het C.N.V., deed als
eerste sperker verantwoording
van het besluit tot stichting ener
kaderschool. Er waren drie motie
ven die tot de oprichting leidden:
de ontwikkeling van de sociale
naar sociaal-economische mede
zeggenschap, de behoefte aan po
sitieve arbeid en de wens om uit
de ellende van dit -tijdelijk leven
de uitweg van Christus' Evangelie
te wijzen.
Wat hadden de pioniers der
Christelijke arbeidersbeweging
'simpele wapens! Naast de Bijbel,
die gedurende een zeventigjarige
activiteit steeds de grondslag was
en dat altijd zal blijven, beschik
ten zij over nuchter verstand en
harde levenservaring. De tweede
generatie bezat al enige litera
tuur. In die periode werd de so
ciale medezegenschap bereikt. In
het streven naar bedrijfsorgani
satie en economische medezeggen
schap komt pas goed tot uiting
wat de Christelijke arbeidersbe
weging bezielt: een man is dier
baarder dan dicht goud, oftewel:
arbeid is geen koopwaar, de ar
beider niet een productiemiddel.
De arbeider heeft medeverant
woordelijkheid; zijn functie en de
functie van zijn patroon mogen
verschillen, zij vormen samen één
gemeenschap. Deze verantwoor
delijkheid behoort de grondslag
te zijn van de medezeggenschap.
Opdat dit ideaal zoveel beter kan
worden uitgedragen, heeft het
C.N.V. de kaderschool gesticht.
Bier krijgen de bestuurders gele
genheid nadere vorming te ont
vangen.
Luisteren en doorgeven.
Naar de heer Ruppert mede
deelde, blijft het niet bij een op-
Dr S, E. B. Bierema.
De voorzitter van de Tweede
Kamerfractie van de P. v. d. V.,
dr S. E. B. Bierema, heeft het
partijbestuur te kennen gege
ven, dat hij bij komende ver
kiezingen niet opnieuw een. can-
didatuur voor de Tweede Kamer
zal aanvaarden. Reeds in 1943
had hij meegedeeld, dat hij de
tijd gekomen achtte om zich
niet meer voor de Tweede Ka
mer ter beschikking te stellen,
doch eventueel alleen voor de
Eerste Kamer.
Productie
„Willem Barendsz".
Blijkens dooiv.de directie van
de Nederlandse maatschappij
voor de walvisvaart ontvan
gen gegevens bedroeg de pro
ductie van de „Willem Barendsz"
op 20 December j.l. 7256 vaten
1209 ton) traan en 4081 va
ten (r= 680 ton) spermolie.
o
De Zweedse gezant te Boeka
rest heeft opdracht gekregen bij
de Roemeense regering te protes
teren tegen de confiscatie van
twee Zweedse luciferfabrieken,
die verleden week door Roemenië
onder staatscontrole zijn gesteld.
leiding voor het kader der bewe
ging. Ook de leden krijgen gele
genheid een speciale sociaal-eco
nomische vorming te volgen. Er
is een onderwijsdienst gesticht,
die voor districts-, afdelingsbe
stuurders en leden gaat werken.
Naast Talma heeft de christe
lijk sociale actie veel te danken
gehad aan prof. dr J. R. Slote-
maker de Bruine. Diens laatste
woord tot de christelijk sociale
beweging luidde: Een onvrucht
baar christendom op sociaal eco
nomisch erf is rijp om te verdwij
nen. Gedachtig aan deze woor
den opent het C.N.V. de kader
school. Dat is positieve arbeid. De
Christelijke Vakbeweging wil
enerzijds luisteren naar wat Gods
Woord leert en anderzijds de
boodschap doorgeven. Echt ehris-.
telijke actie heeft immers twee
zijden: kern én massa, schaaps
kooi én visnet .bewaren én ge
tuigen. Niet het een zonder het
ander, maar beide. Daarom zal
1948 het propagandajaar van de
Christelijke arbeidersbeweging
zijn.
Veel problemen.
De rector der school, prof. mr
W. F. de Gaay Fortman
onderstreepte in zijn toespraak
de woorden van de heer Ruppert,
dat de kaderschool een werk is
van en voor het C.N.V. in zijn
geheel. Er zullen -op de school
veel problemen aan de orde ko
men, als daar zijn de vraag naar
het eigendomsrecht, de plaats en
taak van de staat, de geleide eco
nomie, de planning. Het pare l
van de opleiding is: voor de vrij
heid van de arbeidende stand
naar een rechtsorde in de arbeid.
Nadat de openingsplechtighe' .1
was verricht, verenigden de aan
wezigen zich aan een maaltijd.
Hier voerden nog het woord de
heren mr dr A. A. van R h ij n
namens de minister van Sociale
Zaken, K. Kruithof als ere
voorzitter van het C.N.V. en mr
W. R i p, secretaris van de Chr.
Boeren- en Tuindersbond.
Industriële productie op
hoger peil.
Het „Journal of Commerce"
heeft een aantal regerings-econo-
men geïnterviewd. Volgens het
blad is hun mening, dat in het
eerste kwartaal van 1948 de in
dustriële productie in de V. S.
op een hoog peil zal blijven.
Dezer dagen schreef het blad:
„De Amerikaanse toewijzingen
voor het Europese herstelpro
gramma zullen er voor zorgen,
dat het komende jaar geen her
haling plaats vindt van de sterke
daling van de Amerikaanse ex
port, die in het derde na-oorlog
se jaar plaats vond. De vermin
dering van de waarde van de ex
port bedroeg bijna 50 pet. Som
mige officieuse ramingen ver
wachten zelfs voor 1948 een ex
port t.w.v. 14.5 milliard dollar.
Ofschoon dergelijke voorspellin
gen al te optimistisch schijnen,
wanneer althans geen belangrijke
prijsstijgingen voorkomen, schijnt
het eerder, dat een matige daling
zo ongeveer als na de eerste we
reldoorlog, waarschijnlijk is.
„Wallstreet Journal" schrijft,
dat het Amerikaanse programma
voor hulpverlening aan het bui-,
tenland de sleutel is tot de hand-
Iiaving van het hoge peil van de
werkgelegenheid in 1948. De
werkgelegenheid is volgens hem
voor de naaste toekomst goed.