De politieke toestand in Indië.
De Nederlandse Spoorwegen in 1947.
Nadere toelichting
gewenst.
Komende dagen van beslissende betekenis.
Het kan vriezen en dooien.
Republiek aanvaardt nieuwe voorstellen.
Vorming van een nieuwe partij in Amerika.
Communistische successen.
Petroleum 2 ct. duurder.
Nazi-complot in Oostenrijk.
Minister Beel bedoelde geen ultimatum.
Goederentrein ontspoord.
Dekking van de Belgisclie munt verzekerd.
ll. M. de Koningin terng
in de Hoofdstad.
Uitgave
Stichting „Zeeuwsch Dagblad".
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst-
str. 70, Tel. 2438, Giro 274289.
Kantoren: Vlissingen, Walstraat
33, Tel. 168; Middelburg, Korte
Noordstraat 35, Tel. admini
stratie 2009; Telefoon redactie
2347; Terneuzen, Vlooswijkstraat,
Telefoon 2052.
In het „Vrije Volk" van Woens
dag 24 December 1947 kan men
in een artikel van de hand van
de heer M. van der Goes van
Naters, aangekondigd onder de
titel „Grof werk" lezen, „dat zich
bij de begroting van Overzeese
Gebiedsdelen een ongehoord feit
heeft afgespeeld. Twee dagen
voor de uiterst belangrijke missie
van Minister Jonkman naar In
donesië wordt er door de oppo
sitie stemming gevraagd niet
voor de begroting zelf en dus
over het beleid maar over de
post voor het salaris van de
Minister. Een uiterst persoonlijke
geste dus, waarvan, naar ik aan
neem, niet de gehele oppositie
zich rekenschap heeft gegeven".
Men vraagt zich af, of de be
doeling van de schrijver is ge
weest te suggereren, dat allen,
die hun stem hebben gegeven aan
het voorstel om de post voor het
salaris van de Minister te schrap
pen en dat zijn alle partijen in
de Volksvertegenwoordiging, met
uitzondering van de 2 Regerings
partijen dit hebben gedaan uit
een persoonlijke geste tegen de
Minister.
De schrijver moet toch wel
beter weten.
Hij moet weten, dat van de
oppositie-partijen in ieder geval
de Christelijk-Historische bijna
vanaf het optreden van het te
genwoordige kabinet, het gevoer
de Indische Regeringsbeleid af
gekeurd hebben.
De Christelijk-Historischen zijn
toch steeds van oordeel geweest,
dat het Indische Regeringsbeleid
volkomen verkeerd is geweest.
Zij zijn van oordeel, dat de
dood van honderdduizenden der
Indische bevolking, en van vele
Nederlandse jongens, die bij de
vervulling van hun militaire
plicht dag in dag uit sneuvelen
en dat ook de ontzaggelijke toe
neming van onze financiële ver
plichtingen jegens Indië, die vol
gens de mededeling van de Mi
nister van Financiën in de mil-
liarden lopen, dat dit alles het
gevolg is van het door hun afge
keurde Indische beleid der Rege
ring.
Daar komt nog bij, dat zij zich
evenmin kunnen verenigen met
de wijze waarop door onze Rege
ring het Indische beleid wordt
gevoerd.
De Regering heeft zich over de
gang van zaken in Indië moed
willig in een geheimzinnig duis
ter gehuld. In plaats van de
Volksvertegenwoordiging opening
van zaken te doen over de In
dische aangelegenheden en deze
in de gelegenheid te stellen haar
oordeel uit te spreken over het
beleid der Regering vóór dat dit
een voldongen feit was gewor
den, heeft deze Regering steeds
het tegendeel gedaan.
Ondanks de herhaalde malen,
dat bezwaren geuit zijn tegen
deze wij) e van regeren, is deze
Regering doorgegaan de Volks
vertegenwoordiging de kennis te
onthouden van wat in Indië ge
beurde, vóór dat dit een fait
accompli was geworden, waarop
niet meer kon worden terugge
komen.
Deze dagen zien wij weer het
zelfde gebeuren. Vier Ministers
bevinden zich in Indië. Waar
voor, dat weet niemand en ook
de Volksvertegenwoordiging
wordt zorgvuldig overal buiten
gehouden. De Volksvertegenwoor
diging wordt zo verhinderd haar
Grondwettelijke plicht jegens het
Nederlandse Volk „de controle
op het Regeringsbeleid", behoor
lijk uit te oefenen.
De Kamerleden, die het Indi
sche Regeringsbeleid afkeuren,
die afkeuren de wijze waarop de
Regering het Indische beleid
voert, door in strijd met de geest
der Grondwet aan de Volksver
tegenwoordiging de kennis van
de gang van zaken in Indië te
onthouden, mogen aan dit aldus
gevoerde beleid geen instemming
betuigen door te stemmen voor
de begroting voor de Overzeese
Gebiedsdelen, nu de Regering in
haar houding volhardt. De Chris
telijk-Historischen wilden daar
om hun stem niet geven aan
deze begroting uit wantrouwen
in en afkeuring van het Indisch
Regeringsbeleid, uit wantrouwen
en afkeuring van het beleid van
de verantwoordelijke Minister
der Overzeese Gebiedsdelen.
Het is dan ook volkomen on
juist wanneer de heer Van der
Goes van Naters in zijn boven
aangehaald artikel in het „Vrije
Volk" meent, dat de oppositie
door geen stemming aan te vra
gen over de begroting, maar al
leen over de post over het sala
ris van de Minister geen oordeel
zou hebben willen uitspreken
over het beleid van die Minister.
Wij Christelijk-Historischen
hebben echter onze stem niet
willen uitbrengen tegen de be
groting in zijn geheel, omdat zon
der een toegestane begroting niet
kan worden geregeerd en er op
iedere begroting posten voorko
men, ik denk bijv. aan de sala
rissen der ambtenaren, die men
nu eenmaal niet mag verwer
pen, wil men niet alle regeren
onmogelijk maken.
Wij Christelijk-Historischen
hebben daarom niet gestemd te
gen de begroting in zijn geheel,
maar tegen de post betreffende
het salaris van de Minister. Dat
was niet een persoonlijke geste
tegen de Minister van Overzeese
Gebiedsdelen 2 dagen voor zijn
uiterst belangrijke missie naar
Indonesië, zoals de heer Van der
Goes van Naters schrijft in het
„Vrije Volk" en waarmee hij ken
nelijk bedoelde, dat men daarom
ZEEUWSCH DAGBLAD
3e JAARGANG No. 833
Abonnementsprijs 3.50 p. lcwartaal
Advertentieprijs 14 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 5 cent per wooird
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
DINSDAG 30 DEC. 1947
Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Directeur: JACQ. DE SMIT
Met vaste medewerking van: Mr W. F. E. BARON v. d. FELTZ, Middelburg, Dr K. HUIZENGA, Middelburg,
Ds J. KAREI-SE te Goes, Ds R. SLOFSTRA te Vlissingen en Ds W. VROEGINDEWEY te Poortvliet.
Op -en ondergang van
Zon en Maan.
Woensdag: Zon op 8.48 u., onder
16.37 u. Maan op 21.25 u„ onder
11.45 u.
Hoogwater te Vlissingen.
Woensdag 31 December:
4.08 u. 2.33 m., 16.43 u. 2.43 m.
Naar Aneta meldt, heeft Hadji Agoes Salim, sprekend over de
stand der onderhandelingen, deze als volgt gekenschetst: „Het
kan in de komende dagen vriezen en dooien. Indien het vriest,
zal het kraken en als het dooit, zullen binnenkort de bloemen
zichtbaar worden."
Gisteren zijn de leden der re
publikeinse delegatie en de repu
blikeinse technische commissie
uit Djokja naar Batavia terug
gevlogen. De vice-premier Setiad-
jit en de heer Leimena, voorzit
ter der technische commissie, lie
ten zich in dezelfde geest als
Agoes Salim uit. Ook zij achtten
de komende dagen van beslissen
de betekenis voor de onderhan
delingen.
De republikeinse delegatie had
het antwoord bij zich op het
tweede ontwerp der commissie
voor goede diensten, dat in een
Zaterdag j.l. gehouden kabinets
zitting te Djokja is besproken.
Tot dusver zijn hierover van re
publikeinse zijde geen medede
lingen gedaan. Ook van Neder
landse zijde wordt over het Ne
derlandse antwoord op de nadere
voorstellen der commissie voor
goede diensten het stilzwijgen be
waard.
Er kan alleen worden gemeld,
dat volgens welingelichte Neder
landse kringen, het Nederlandse
standpunt in ieder geval ongewij
zigd is gebleven. Het Nederland
se antwoord werd Zaterdagavond
laat aan boord van de „Willem
Ruys" aan de commissie voor
goede diensten bekend gemaakt.
In een critiek stadium?
De „Nieuwsgier" (Batavia) is
van mening, dat de onderhande
lingen thans een critiek stadium
hebben bereikt. Mocht, meent het
blad, de laatste poging der com
missie voor goede diensten tot
mislukking zijn gedoemd, dan zal
de commissie zich vermoedelijk
langzamerhand moeten gaan af
vragen, of zij zich voorgoed te
Batavia zal vestigen, dan wel of
zij er goed aan zal doen, het
vertrekprogramma der luchtlijnen
te raadplegen.
Gisteravond is e«n Deens passa
giersvliegtuig, dat van Parijs
kwam, op een halve kilometer af
stand van het vliegveld Kastrup
in het water gestort. De machine
verdween gedeeltelijk onder wa
ter, doch de elf personen, die zich
aan boord bevonden, konden ge
red worden.
Op de interzonale conferentie
der Chr. Democratische en Chr.
Socialistische partijen in Duits
land hebben de afgevaardigden
met algemene stemmen hun ver
trouwen uitgesproken in de twee
in de Sowjet-zóne verwijderde
Christelijk democratische leiders,
Jacob Kaiser en Ernst Lemmer.
Bij bomaanslagen in Palestina
werden 9 Arabieren en 2 Britse
agenten gedood, terwijl 27 Ara
bieren gewond werden.
In het Saargebied hebben de
overstromingen ten gevolge van
het stijgen van de Saar „catastro
fale afmetingen" aangenomen. Na
de regenval gedurende het week
end Is het peil van de rivier het
hoogst gestegen sinds 150 jaar.
Volgens een voorzichtige schat
ting beloopt de schade reeds vijf
mlllioen mark.
Het republikeinse persbureau
Antara meldt, dat het republi
keinse kabinet besloten heeft de
nieuwe voorstellen van de com
missie voor goede diensten be
treffende het staken der vijan
delijkheden te accepteren, echter
„met enige amendementen".
ONTMOETING
BEELSETYADJIT.
Gistermiddag vier uur plaatse
lijke tijd, heeft op het Amerikaan
se consulaat generaal een infor
mele ontmoeting plaats gehad,
tussen de minister-president, Dr
L. J. M. Beel, en de republikeinse
vice-premier, Setyadjit. De ont
moeting was oorspronkelijk be
paald tussen Dr Beel en de repu
blikeinse eerste minister. Mr
Amir Sjarifoeddin op verzoek van
laatstgenoemde. Wegens onge
steldheid van Sjarifoeddin kon
deze echter onmogelijk aanwezig
zijn.
Naar verluidt was de commis
sie voor goede diensten van de
ontmoeting op de hoogte.
Soekarno niet optimistisch.
In een bijeenkomst van journa
listen in de verblijfplaats van Soe
karno op 21 December, verklaarde
Soekarno volgens „Antara" o.m.,
dat de republiek momenteel we
derom een gespannen ogenblik In
haar geschiedenis doormaakt. De
republiek is nu door de Nederlan
ders omsingeld, niet slechts op
militair en economisch gebied,
doch ook op politiek gebied, door
het separatisme, dat de Neder
landers uitoefenen met het op
richten van marionettenstaten.
Soekarno zeide, dat de actie,
die de Nederlanders tegen de re
publiek voeren een deel is van de
actie, die over de gehele wereld
door de imperialisten en reaction-
nairen gevoerd wordt.
De Nederlandse verliezen.
Van officiële zijde wordt ge
meld, dat de Nederlandse ver
liezen van 18 tot 22 December
vijf gesneuvelden en vier gewon
den hebbèn bedragen, terwijl een
militair door verdrinking om het
leven kwam. Op Java en Suma
tra werden wederom aanvallen
op Nederlandse posten en pa
trouilles gemeld. Op 27 en 28
December bedroegen onze verlie
zen zes gesneuvelden en veertien
gewonden.
Wallace candidaat voor presidentschap.
Henry Wallace, de vroegere vice-president van de Verenigde
Staten heeft de vorming van een nieuwe partij in Amerika aange
kondigd, waarvan hij het hoofd zal zijn. Tevens heeft Wallace ge
zegd, zich beschikbaar te stellen voor de presidentsverkiezingen,
maar dan ais onafhankelijk candidaat.
Deze derde partij, zou volgens ingewijden, geen zetels in het
Congres willen veroveren, maar zich concentreren op het president
schap.
Nadat reeds van andere zijde
mededelingen waren gedaan over
een op te richten nieuwe derde
partij in Amerika, heeft Henry
Wallace deze bevestigd.
Wanneer de oude partijen voos
worden, zeide Wallace, heeft het
volk recht zijn stem te doen ho
ren door middel van een nieuwe
partij. De nieuwe partij moet uit
komen met een program van
overvloed en veiligheid, niet, van
Schaarste èii Oorlog.
Wij zijn niet voor Sowjet-Rus-
land en niet voor het communis
me, doch wij herkennen de Hit-
leriaanse methodes wanneer Wij
die in ons eigen land aangewend
zien worden. Wallace zeide, geen
tegenstelling te zien tussen Tru
man en een republikein.
Beiden staan een politiek voor,
welke de deur openzet voor nog
een oorlog bij leven van onze ge
neratie en deze zeker maakt voor
onze kinderen. „Ik herhaal, dat de
Verenigde Staten niet geheel vei
lig zullen zijn tenzij bij een wer
kelijke vrede tussen dit land en
Sowjet-Rusland en bij het bestaan
van een internationale politie
macht, sterker dan het militaire
apparaat van enig land, met In
begrip van de Sowjet-Unie en de
V.S.".
Hij verklaarde zich tegen de
Trumandoctrine en het plan-
Marshall, zoals die naar voren
worden gebracht, daar deze
„Europa verdelen in twee kam
pen".
Geen kans als president?
Men gelooft, over het algemeen
niet, dat Wallace, die een der
laatste aanhangers van Roose-
velts „New Deal" is, kans maakt
president der V.S. te worden.
Hij zal echter steun aan Tru-
Staal-tekort en deviezennood belemmeren vlugger
herstel.
De voor-oorlogse lengte van ons
spoorwegnet, die 3159 km
bedroeg, is met de tegenwoordige
van 3129 km weer bijna bereikt.
Verscheidene voormalige d u b -
belsporige baanvakken
hebben echter nog slechts enkel
spoor, hetgeen meermalen aan
leiding geeft tot treinvertragin-
gen.
Alle voor de oorlog g e 1 e c-
trificeerde lijnen, met
uitzondering van Amsterdam
Utrecht en Utrecht-Arnhem-Nij-
megen, zijn thans weer in gebruik
Er werd een bescheiden begin ge
maakt met de electrificatie van
de lijnen EindhovenMaastricht
Heerlen en DordrechtLage
Zwaluwe. In 1939 mat het elec-
trisch net 556 km. thans 496 km„
waarbij mag worden opgemaakt,
dat het herstel in Mei 1945 uit de
nul-stand is begonnen, daar im
mers de Duitsers geen kilometer
electrisch baanvak intact hadden
gelaten.
zijn gezag zou hebben willen on
dermijnen.
Maar wij hebben willen uit
drukken, dat het ons Christelijk-
Historischen aan alle vertrouwen
ontbreekt in het Indisch beleid
van de Regering en van de Mi
nister van Overzeese Gebiedsde
len. Dat en niets anders was de
betekenis van ons stemmen tegen
de post voor het salaris van de
Minister.
W. F. E. v. d. FELTZ.
(Het bovenstaande geldt even
eens van de Anti-Revolutionnaire
en Staatk. Gereformeerde frac
ties. Red.).
Bruggen en treinen.
Op één na alle in de oorlog ver
nielde grote spoorbruggen en ook
de meer dan duizend kleine brug
gen zijn weer ln dienst. Vele brug
gen zijn echter slechts enkelsporig
en tijdelijk gerepareerd en hebben
geen lange levensduur. Voor het
definitieve herstel vormen de
staal- en deviezennood de voor
naamste belemmering.
Het aantal beschikbare zit
plaatsen bedraagt nauwelijks de
helft van 1939, waardoor de trei
nen thans veel korter zijn. De to
tale vervoerscapaciteit heeft
daarom nog lang niet het peil van
1939 bereikt.
Van de thans aanwezige Ne
derlandse locomotieven zuilen er
in de komende jaren vele bulten
dienst moeten worden gesteld we
gens volledige slijtage. De Engelse
locomotiven, die na de oorlog
werden overgenomen, zijn voor
oorlogsdoeleinden en dus voor
korte levensduur gebouwd.
De aflevering van nieuw bestel
de electrische- en Diesel-electrl-
sche locomotiven ter vervanging
geschiedt in een tempo, dat de
N.S. gaarne veel hoger zouden
zien. Het tekort aan goederen
wagons is bekend. Het vooroor
logse aantal is nog lang niet be
reikt.
Aan electrisch materiaal is
slechts ongeveer de helft beschik
baar van het park in 1939. Er is
goede hoop, dat in 1948 ongeveer
een vierde deel van het bestelde
nieuwe stroomlijn-materiaal zal
worden afgeleverd. Dit zal echter
pas plaats vinden na het ingaan
van de zomerdienst in Mei.
man onttrekken, hetgeen ertoe
zou kunnen leiden, dat er een re
publikein president zou worden.
Wallace's sterkste aanhang, zo
redeneert men, bevindt zich in de
staten New York en Californië.
Als Truman hier geen meerder
heid verwerft, dan zouden de re
publikeinen in deze twee staten
de meerderheid krijgen en met
hun verdere aanhang zouden zij
dan het presidentschap kunnen
veroveren".
Al geniet Wallace van vele zij
den steun, o.m. van de uiterst
linkse vleugel der vakverenigings
leden, zijn loyale houding tegen
over Rusland doet hem niet goed.
Vakbondleiders en de meerderheid
der vakverenigingsleden zullen wel
niet achter hem staan, terwijl
zelfs gemeend wordt, dat de ge
middelde aanhanger van de „New
Deal" evenmin op hem zou stem
men.
o
Naar verluidt hebben de com
munistische strijdkrachten Maan
dagnacht alle spoorwegverbindin
gen tussen Peking en de rest van
China afgesneden. Er vinden he
vige gevechten plaats ten Zuiden
Noorden en Westen van Peking.
De regering heeft versterkingen
gezonden.
In Mandsjoerije vinden de ge
vechten thans plaats op 20 km
ten Z.W. en 15 km ten W. van
Moekden. De positie der regerings
troepen zou iets verbeterd zijn.
De communistische radio-om
roep meldt, dat de communisti
sche troepen zich van de stad
Joengtsjeng, de laatste nationa
listische basis in Zuid-Sjansi, heb
ben meester gemaakt. Het garni
zoen zou vernietigd zijn. Ook is
van communistische zijde de ver
overing van twee stations aan de
spoorlijn Peking-Hankow ge
meld. De regeringstroepen zou
den 8 regimenten verloren heb
ben.
o
De Turkse autoriteiten hebben
langs de grens in het Zuid-Oosten
strenge maatregelen getroffen
om het overslaan der cholera uit
Syrië te voorkomen.
Daar de wereldmarktprijs voor
alle aardolieproducten is gestegen
en met ingang van 1 Jan. 1948
invoerrechten worden geheven, zal
in ons land lichtpetroleum, trac-
torpetroleum, speciale benzines,
stookolie, minerale terpentijn en
verfverdunner uit minerale ter
pentin met ingang van 1 Januari
1948 duurder worden.
De prijs voor lichtpetroleum zal
met 2 cent per liter stijgen. De
maximumprijs zal in de verschil
lende zones f 0.14r>, f 0.15 en
f 0.156 bedragen.
Het te Graz verschijnende
Oostenrijkse blad „Wahrheit"
meldt, dat bijna 100 personen
zijn gearresteerd in verband met
een nazi-complot in Stiermar
ken. Een woordvoerder van de
De nadruk meer op „appel" dan op „laatste"
Over de radio-rede van minis
ter Beel te Medan schrijft de
„Nieuwsgier" o.m., dat in de ver
slagen van deze rede de nadruk
wel wat eenzijdig is gevallen op
het „laatste appèl", dat de minis
ter-president bij deze gelegenheid
tot de republiek heeft gericht.
De minister-president gaf uiting
aan zijn waardering en bewonde
ring voor hetgeen ter Oostkust is
Treinverkeer naar Zeeland
ondervindt vertraging.
Vannacht is tussen Dordrecht
en Lage Zwaluwe een goederen
trein in botsing gekomen met een
Oostenrijkse regering heeft ver- losse locomotief en dientengevolge
ontspoord. Beide sporen zijn ver
sperd, zodat de reizigers van Dor
drecht naar Lage Zwaluwe en
omgekeerd per autobus vervoerd
moeten worden.
Reizigers voor Noord-Brabant
en Zeeland en omgekeerd wordt
aangeraden via Utrecht en Den
Bosch te reizen (zonder bijbeta
ling) De internationale treinen via
DordrechtRoozendaal en Dor
drechtVenlo v.v. rijden over
Utrecht en Den Bosch.
klaard, dat er een aantal arres
taties zijn verricht in verband
met pogingen van een illegale
groep, bestaande uit Nazis, om
haar activiteit door smokkelen
te financieren.
Terwijl uit andere delen van
Europa koude en sneeuw gemeld
worden is te Bergrado een onge
wone warmte opgetreden, die
veel weg had van een hittegolf.
Het lijntoestel van de dienst AmsterdamLeeuwarden van de
K.L.M., dat Zaterdag in een mistbank boven Leeuwarden kwam
en met de linkervleugel de Bonifaciustoren raakte. De top van de
vleugel brak af doch de piloot slaagde er toch nog in een goede
buiklanding te maken op een weiland te Boxum. Hierbij verloor
het zijn beide propellers. Het toestel na de landing.
De financiële toestand in België.
De heer Frere, de gouverneur
van de nationale banken van
België, heeft tijdens een" inter
view met de correspondent van
het blad „Metropole" verklaard,
dat de Belgische goudvoorraad
op het ogenblik meer dan 26
milliard frank vertegenwoor
digt. Hierdoor is de dekking van
de Belgische munt, die 30 pro
cent moet bedragen, verzekerd.
In dit verband was de heer
Frere van oordeel, dat de
schaarste aan dollars voor Bel
gië slechts van ondergeschikt
belang is. Wil België zijn ge
zonde positie evenwel blijven
innemen, zo zeide hij verder,
dan zullen aan de staat geen
voorschotten mogen worden toe
gestaan, die boven het niveau
uitgaan, dat in September 1945
werd vastgesteld. Dit met inbe
grip van leningen aan het bui
tenland in het kader van de be-
talingsaccoorden.
De leningen aan de Europese
landen zullen de thans bereikte
grens van 12 milliard frank niet
mogen overschrijden. Deze lan
den zullen thans, willen zij over
Belgische franken kunnen be
H, M. de Koningin ls gister
ochtend om 10 uur van palels
Soestdijk, waar zij de Kerstdagen
temidden van het Prinselijk gezin
heeft doorgebracht, op het Ko
ninklijk palels te Amsterdam te
ruggekeerd.
schikken, hiervoor goederen of
goud moeten leveren.
Sedert Groot-Brittannië de
omwisselbaarheid van het pond
sterling opschortte, heeft België
krachtens de overeenkomst met
dit land 13 millioen pond ster
ling in goud ontvangen. De gou
verneur van de nationale bank
van België besloot met de woor
den: „Ik meen, dat onze mone
taire positie geenszins zorgwek
kend is. Wij zullen echter geen
nieuwe voorschotten aan de staat
moeten geven".
o
Nieuwe wachtgeld
regeling voor distributie
ambtenaren.
Uit goede bron vernemen wij,
dat binnenkort een nieuwe
wachtgeldregeling voor distribu
tie-ambtenaren te verwachten is,
welke de positie van de ontsla
gen distributie-ambtenaar zal
regelen.
De beide eerste maanden na
het ontslag ontvangen de gewe
zen ambtenaren het volledige sa
laris, daarna twee maanden 85
pet .en vervólgens gedurende nog
acht maanden 60 pet.
Bovendien worden er momen
teel nog besprekingen gevoerd om
het wachtgeld gedurende de laat
ste acht maanden te verhogen
tot 65 pet. of 70 pet. en om het
wachtgeld uit te breiden met
twaalf maanden van 50 pet. of
60 pet. Komt ook deze laatste
uitbreiding er door, dan zal de
maximum wachttijd dus twee
volle jaren bedragen.
Arnt Rökka vertelt van de ramp met de „Skoghaug" op Kerstnacht.
,,Ik was in mijn hut, zo ving de
stoker zijn verhaal aan, die ik
deelde met Peder Folleso, die ook
uit Haugesund kwam. Ik zou
nachts wacht hebben van vier tot
acht en daarom wilde ik voordien
behoorlijk slapen.
Ik sliep in het bovenste bed en
Folleso lag beneden. Ik kan me
nog herinneren, dat de donkey
man nog even bij ons is geweest.
Om half elf des avonds kwam de
explosie, alles werd in elkaar ge
drukt en wij werden uit de kooi
gesmeten.
Met Folleso ben ik naar het dek
gerend. Het was echter byna on
mogelijk iets te zien, want er was
een geweldige rookontwikkeling.
Er waren twee reddingsboten aan
boord, maar één, de motorboot,
konden we niet los krijgen, we
hebben daarom de andere sloep
genomen en daar is de hele be
manning in gegaan. Ik geloof
niet, dat iemand is achtergeble
ven.
Ik had nog kans gezien een red
dingsvest te bemachtigen en heb
dat aangedaan. We waren een
honderd meter van de zinkende
„Skoghaug" verwijderd, toen de
„prop" in de bodem van de sloep
lossprong. Het water spoot om
hoog en de boot sloeg om. Alleen
de luchttanks, die aan beide ein
den van de boot zaten, maakten,
dat hij niet zonk. Alle mannen en
ook ik, kwamen in het water te
recht. De één na de ander kon
het niet houden en verdween in de
diepte.
Een A.N.P. verslaggever
heeft de enige overlevende van
de ramp met het Noorse s.s.
„Skoghaug" in het ziekenhuis
te Alkmaar opgezocht.
In een gesprek, dat ruim een
uur duurde, heeft Arnt Rökka,
de 24-jarige stoker uit Hauge
sund, in zijn eigen taal precies
verteld, wat er op Kerstavond
is gebeurd met de „Skoghaug"
en zijn bemanning en heeft
daarmede de sluier opgelicht,
die vele dagen over dit
scheepsdrama heeft gelegen.
Het verhaal van Rökka
wijkt op vele punten af van
de theorieën, die over de ramp
zijn opgezet.
Zo bleven er zeven levenden ln
de sloep.
Vier hiervan zijn overboord ge
slagen. Toen we ongeveer een uur
of vijf op zee hadden rondgedre
ven zagen we de motorsloep, die
zo dicht bij kwam, dat we hem
konden grijpen.
We zijn toen met ons drieën in
die boot overgestapt. De boot was
vol water en de pogingen om de
motor op gang te krijgen hebben
we maar laten varen. De twee
anderen hadden de armen om el
kander heengeslagen. Zo zijn ze
samen gestorven. Toen de motor
boot de kust naderde was Ik de
enige die in leven was. De boot
is toen tegen de strekdam gesla
gen en de rest weet u.
De tweede boot, die aangespoeld
is, is de sloep, waarin wij eerst
gezeten hebben.
Ik geloof, dat het wel 20 mi
nuten geduurd heeft, voor het
schip gezonken is en zolang ben
ik ook bijna aan boord geweest.
Men denkt, dat de „Skoghaug"
op een mijn gelopen is en het kan
best zijn, maar ik dacht van niet".
Aan het einde van het gesprek
kwam een Nederlandse vrouw
binnen met een groot pak fruit
voor Arnt, die haar niet kende en
ook de vrouw had hem nog nim
mer gezien. Nu hij zo moederziel
alleen lag, wilde ze hem toch iets
brengen.
Arnt was daardoor zeer ge
roerd. „Tusen takk" zei hij, dui
zend maal daifk.
Binnenkort hoopt Rökka naar
Trondheim terug te keren.
bereikt. Hij achtte die ontwikke
ling een belofte voor een betere
toekomst en verklaarde vervol
gens te vertrouwen, dat ook de
republiek bereid is mede te wer
ken aan de staatkundige opbouw.
Maar, zeide de minister, dan moe
ten wij aandringen op een spoe
dige beslissing, gezien de vitale
belangen die op het spel staan.
„Het zou ten zeerste te betreuren
zijn, indien dit appèl, dit laatste
appèl, niet werd verstaan".
Wie de gehele speech heeft ge
lezen, krijgt niet de indruk, dat
Dr Beel vanuit Medan een soort
ultimatum tot de republiek heeft
gericht.
De nadruk viel meer op „appèl"
dan op „laatste". Men mag wel
aannemen, dat de minister zeker
in geen enkel opzicht de bedoeling
heeft gehad om bij deze gelegen
heid ln de ontwikkeling van de
onderhandelingen rechtstreeks in
te grijpen".
o
Periode van zacht weer
geëindigd.
Weeroverzicht, medegedeeld
door het K.N.M.I. te De Bilt.
Dagen lang heeft een stroom
van warme Oceaanlucht grote
delen van Europa overspoeld.
Thans is de warme luchtstroom
geleidelijk meer naar het Zui
den verschoven. De grenslijn
of het front ligt nu boven Mid
den-Frankrijk en Zuid-Duits-
and. Aan het front trekken
lïieine storingen met grote snel
heid van West naar Oost. On
der invloed van deze storingen
zijn in de bovenloop van Rijn
en Maas enorme hoeveelheden
regen gevallen. De waterstand
)n de rivieren vertoont dan ook
een aanzienlijke was. De ver
plaatsing van de warme lucht
stroom naar Zuidelijker breed
ten hangt samen met het door
dringen van een koude van de
Pool afkomstige luchtstroom, die
gisternacht onze grenzen heeft
overschreden.
Hoewel de poollucht oorspron
kelijk een temperatuur heeft
van 10 tot 20 graden onder nul,
is deze op zijn tocht over de
Oceaan zoveel verwarmd, dat de
temperatuur op de breedte van
Schotland tot omstreeks het
vriespunt is opgelopen.
Aangezien de winjl voorlopig
nog blijft waaien tussen West
en Noord zal de temperatuur in
ons land overdag boven het
vriespunt blijven, maar in de
nacht kan, vooral hij heldere
hemel en tijdelijk wat minder
wind, plaatselijk flinke vorst
optreden.
Hoog water in Twente.
Een gedeelte van Twente
wordt door de grote aanvoer van
water uit Duitsland en de he
vige regens van de laatste da
gen door hoog water geteisterd.
Bij Vriezenveen moesten ver
schillende boerderijen worden
ontruimd, terwijl andere door
het water werden geïsoleerd.
Het water staat hier op de we
gen, evenals in de Vriezenveen-
se wijk, waar het over de ver
keersweg AlmeloOmmen
stroomt. Ook in andere gebie
den in Twente is een hoge wa
terstand. Bij de Dinkel wordt
dag en nacht wacht gehouden
om zo mogelijk direct in te grij
pen wanneer gevaar dreigt. Aan
gezien de regen Maandag min
der was, ls het gevaar voor over
stromingen belangrijk minder
geworden dan het zich aanvan
kelijk liet aanzien.
Het materiaal op de lijn
Dordrecht-Vlissingen.
De opmerking, dat de Neder
landse Spoorwegen het oudste
materiaal op de lijn Dordrecht—
Vlissingen zouden gebruiken,
noemt Minister Vos in zijn M.
van A. onjuist. Goede en slechte
rijtuigen worden, zo zegt hij, ge
lijkmatig over alle lijnen van het
net verdeeld. Het is regel over
het gehele land, dat zich in een
trein gemiddeld één onverlicht
rijtuig bevindt.
Stoffelijk overschot
vissersknecht Br. 27
aangespoeld.
Zondag is aan de Noordwal te
Borssele het stoffelijk overschot
van de 38-jarige vissersknecLJ.
Tanghe uit Breskens aangespoeld.
Tanghe was een der opvarenden
van de Br. 27, die in de nacht
van Maandag 10 November door
het stormweer op de Schelde is
vergaan.
Onderscheiding voor
A. H. Geschiere J.Hzn.
Bij K.B. is benoemd tot Ridder
in de Orde van Oranje-Nassau,
A. H. Geschiere J.Hzn. te Grijps-
kerke.
DE BILT ZEGT
Weersverwachting geldig tot
hedenavond.
Krachtige, aan de kust nu en
dan stormachtige wind tussen
West en Noord-West.
Wisselend bewolkt met vooral
in het Noordelijk gedeelte van het
land regen-, hagel- of sneeuw
buien. Koud.