ZEEUWSCH DAGBLAD
De S. S. was een culturele beweging.
Frankrijks gezondheidstoestand nog verre van goed.
Aan de orde zijn: stakingen en geweldplegingen.
Joden en Arabieren vechten in Palestina.
Samenstelling Delegatie van het Koninkrijk.
Zijn „beleM" als waarnemend commissaris.
BUITENLUIS,
HET RODE-
KRUIS RAPPORT
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Op Tweede Kerstdag vlees
in restaurants.
De Koningin kocht een stukje
Middendamterrein.
Met gratie en elegance.
Dimitrof over de atoombom.
Uitgave
Stichting „Zeeuwsch Dagblad".
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst-
str. 70, Tel. 2438, Giro 274289.
Kantoren: Vlissingen, Walstraat
33, Tel. 168; Middelburg, Korte
Noordstraat 35, Tel. admini
stratie 2009; Telefoon redactie
2347; Terneuzen, Vlooswijkstraat,
Telefoon 2052.
Droefheid en verontwaardiging
strijden om de voorrang bij
het lezen van het rapport, dat op
initiatief van het dagelijks be
stuur van het Rode Kruis, in
samenwerking met de Grote Ad-
vies-commissie van Illegaliteit
is tot stand gekomen over de
handelingen van het Rode Kruis
gedurende de bezettingstijd.
Reeds lang liepen er hardnek
kige geruchten, dat door de be
trokken Nederlandse instanties
te Londen en elders niet die hulp
aan de zich in Duitse handen
bevindende gevangenen was ver
leend, die andere landen wel had
den verzorgd. Het was bekend:
er was een. rapport doch de pu
blicatie liet op zich wachten.
Hoe ernstig deze zaak is blijkt
direct uit het getal gevangenen,
dat zich in Duitsland bevond en
de aantallen van hen, die niet
zijn teruggekeerd. In Duitsland
waren ongeveer 10.500 Neder
landse krijgsgevangenen, die er
het best zijn afgekomen. Van hen
worden er slechts 20 vermist.
Veel erger is het met de poli
tieke gevangenen, waarvan er,
van de 28.924 die zich naar
Duitsland zagen vervoerd, slechts
6.811 repatrieerden en waarvan
er 14.183 als overleden en 7.930
als vermist werden opgegeven.
Het ergst is het n»et de 110.000
gedeporteerde joden, waarvan er
104.000 het leven lieten.
Nu moeten we, om de verant
woordelijkheid goed vast te stel
len, vasthouden dat verreweg het
grootste deel van de ongelukki-
gen de dood vonden In vernieti
gingskampen, terwijl van de laat
ste groep duizenden via de gas
kamers de dood werden inge
jaagd. De vernietigingsmethodes
van het Duitse nationaal-socialis-
me werkten perfect. .De schuld
moet rusten op wie de schuld
heeft.
Zelfs al stellen we dit vast,
dan nog moet er ergernis in
ons hart zijn, dat aan deze men
sen niet die hulp verleend werd,
waarop zij in de eerste plaats
recht hadden. En dat blijkt uit
het rapport zonneklaar. Vrijwel
alle andere landen hebben het
gepresteerd hun gevangenen via
pakketten hulp te verlenen;
de Nederlandse instanties slaag
den niet.
Het zwaarst wewlen daardoor
de politieke gevangenen en de
Joden getroffen en juist zij had
den het eerst recht op onze hulp.
Wij zijn nimmer sterke voor
standers geweest van het ver
lenen van materiele hulp aan de
illegaliteit, uitgezonderd wape
nen. De strijd tegen de vijand
werd vrijwillig aanvaard en zij
was het offer van ons geld en
ons goed waard. Doch als de
vrijwilligers gegrepen werden en
zich weerloos moesten laten mis
handelen, dan waren zij vóór al
les object van onze voortdurende
zorg. Die taak te verwaarlozen
was zonder meer te laken. Als
dit al geldt voor ons in het be-
gette gebied, hoeveel, te meer
gold het dan nog voor hen die
in het buitenland vrij waren.
Geen moeite, geen zorg, geen
geld had door hen gespaard mo
gen worden. En ziedaar: het
rapport meldt dat „een tekort
aan initiatief, durf en fantasie en
een teveel aaq formalisme en
bureaucratie oorzaak zijn, dat
duizenden Nederlanders het leven
hebben verloren die, naar men
selijke berekening, te redden
waren geweest."
Dit steekt ons in het hart.
Hier is verontwaardiging ge
rechtvaardigd
De dingen die hier genoemd
worden staan niet alleen.
Of herinneren we ons niet meer
hoe tijdens de oorlog het Lon-
dense „Vrij Nederland" eens de
klacht ophief, dat Nederlanders
in Londen de oorlog vierden en
niet voerden
Wij hebben kennis gepomen
van de rapporten van „Engeland
vaarders" (ook in dit rapport ge
noemd) die bij hun pogingen, om
zich bij de geallieerde legers te
voegen, eenvoudig in de steek
werden gelaten. Ze kregen geen
gehoor. Smeekbeden per brief
werden niet eens" beantwoord. Ze
moesten zichzelf maar redden.
Dit alles verraadt een menta
liteit, die in flagrante strijd is
met de fiere Nederlandse geest
waarop we ons allen zo graag
beroepen.
Bij alle deernis die we met de
getroffen gevangenen en hun
nabestaanden hebben; we mogen
daarbij nu niet blijven staan. Er
is nog een - rapport, dat de naam
van Prof. Cleveringa draagt, dat
ook dient te worden gepubliceerd.
Wellicht geeft straks de parle
mentaire enquette over deze pun
ten ook meer licht.
Het volle licht moet er over
opgaan.
En daarna dient er zonder aan
zien des persoons gehandeld te
worden. Rr.
3e JAARGANG No. 813
Abonnementsprijs 3.50 p. kwartaal
Advertentieprijs 14 cènt per m.m.
Rubriek Kabouters 5 cent per wooud
WOENSDAG 8 DEC. 1947
Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Directeur: JACQ. DE SMIT
Met vaste medewerking van: Mr W. F. E. BARON v. d. FELTZ, Middelburg, Dr K. HUIZEN GA, Middelburg,
Ds J. KARELSE te Goes, Ds R. SLOFSTRA te Vlissingen en Ds W. VROEGINDEWEÏ te Poortvliet.
Op- tm oudergang van
Zon en Maan.
Donderdag: Zon op 8.28 u., onder
16.31 u. Maan op 23.43 u., onder
13.41 u.
Jf
Hoogwater te Vlissingen.
Donderdag 4 December:
6.06 u. 1.92 m.f 18.49 u. 1.98 m.
De crisis in Frankrijk.
In Frankrijk is de toestand nog niets verbeterd.
Overal wordt gestaakt en worden geweldplegingen
verricht door de niet werklustige Fransen. Voor
het eerst sedert de bevrijding droegen de "Parijse
politie-agenten weer stalen helmen. Wel een bewijs
dat het binnen Frankrijks grenzen nog niet pluis is.
Op de spoorwegen wordt het verkeer weer druk
ker; de hoofdlijnen zouden, naar men berichtte,
weer bereden worden.
Dat de stakingsleiders alle mo
gelijke moeite doen om de stakin
gen voortgang te doen vinden,
blijkt uit het feit, dat zij thans
gelden trachten in te zamelen om
de stakers te kunnen onderhou
den.
Het totaal van de door de com
munistische parlementsleden ter
beschikking van de stakers ge
stelde maandsalaris bedraagt
ruim 8 millioen francs.
Uit Marseille wordt gemeld,
dat de spanning tussen stakers
enerzijds, politie- en legerstrijd-
kraehten anderzijds, toeneemt. De
botsingen worden steeds heviger.
Stakers zijn verscheidene fabrie
ken binnengedrongen en hebben
deze gesloten.
2000 stakers buiten Parijs heb
ben een tractor gebruikt om een
bres te maken in de muur van de
fabriek van Salmson, waar (an
ders dan in-de fabrieken van Re
nault bij Boulogne-Bllancourt)
niet gestaakt wordt. Troepen ver
hinderden de stakers echter bij
Salmson binnen te dringen.
Te Marseille hebben de stakers
drie telefoonkantoren doen slui
ten en ze bezet gehouden.
Bij de Metro zijn tengevolge
van sabotage vier rijtuigen van
een Metro-trein tot ontsporing ge
komen.
Te Parijs hebben 20" arrestaties
plaats gehad onder beschuldiging
van inbreuk op het recht om te
werken en de verspreiding van
opruiende pamfletten.
Hierin worden Parijse arbeiders
en het Franse volk o.m. aange
spoord zich te verzetten. „Het
fascisme zal niet slagen. Frank
rijk zal nooit een volk van slaven
zijn".
Bij La Rochelle hebben po'it'e.
en gemechaniseerde troepen
traangas gebruikt tegen 500 sta
kers, die de mijnen, waar wordt
gewerkt, poogden binnen te drin
gen. De stakers antwoordden met
steenworpen.
Het Centrale stakingscomité
heeft bekend gemaakt, dat de
Franse pers en radio „buitenge
woon grove onwaarheden" aan-1
gaande hervatting van ljet werk I
verbreid zouden hebben.
In het Moezelgebied, aldus de
verklaring van het stakingscomi
té, zijn buitenlandse arbeidskrach
ten onder bedreiging met machi
negeweren uit hun bed gehaald en
naar de mijnen gebracht. Hen
werd gezegd, dat zij onmiddellijk
uitgewezen zouden worden, indien
zij niet meegingen.
Dreiging voor Monaco.
De staking dreigde over te
slaan naar het vorstendom Mona
co, waar minister De Witasse de
bevolking op het hart drukte geen
gevolg te geven aan de uitnodi
ging om zich bij de algemene sta
king in het aangrenzende Franse
departement aan te sluiten.
De leider van de niet-commu-
nistische minderheidsgroep in de
CGT, Leon Jouhaux, heeft ver
klaard, dat men de moed om met
de regering tot een vergelijk te
komen niet heeft opgegeven. Zijn
groep wil een einde zien aan de
„spiraal van lonen en prijzen, die
inflatie moet veroorzaken". Ver
langd wordt een „werkelijk mini
mumsalaris" met doelmatig gega
randeerde koopkracht.
Winkel- en handelsbedienden
over geheel Frankrijk hebben be
vel gekregen van bjj de CGT aan
gesloten vakverenigingen Vrijdag
morgen in staking te gaan.
In Noord- en Zuid-West-Frank
rijk en langs de Middellandse zee
Onlangs heeft de bedrijfshore-
ca de regering verzocht onthef
fing te verlenen van de beschik-
king „vleesloze dagen" op 26 De
cember (Tweede Kerstdag). Naar
wij vernemen heeft de regering
op dit verzoek welwillend be-
Bcmkt zodat op Tweede Kerst
dag in restaurants e.d. vlees mag
worden verstrekt.
H. M. de Koningin heeft gis
termorgen met haar hofdame,
Mevr. L. Th. de Beaufort, een
korte wandeling door de binnen
stad van Amsterdam gemaakt.
In het hoofdpostkantoor kocht
H. M. bij de speciale stand kin
derpostzegels, waarjia zij zich
naar de Dam begaf en in het
huisje van de nationale monu
mentencommissie een aantal vier
kante centimeters Middendam
terrein kocht. Een wandeling
over het Rokiii besloot dit korte
uitstapje, 's Middags reed H. M.
de Koningin naar het Paleis
Soestdijk.
„Echte". Van Meegeren
bracht 7500.op.
Gisterenmiddag is op een
kunstveiling te Amsterdam een
door Van Meegeren met zijn
eigen naam gesigneerd doek on
der de hamer gebracht.
Een merkbare deining ging
door de zaal, toen de veiling
meester met een „nu komt een
Van Meegeren", het doek aan
kondigde. Blitzlampen flitsten en
de radioreporter scharrelde met
zijn microfoon naar voren. De in
zet was 1000.dóch m een
zijn talloze mijnwerkers weer aan I snel tempo werd een eindbod van
het werk gegaan. 7500.bereikt.
Plannen voor voorlopige Joodse regering.
In Palestina zyn de Joden en de Arabieren elkaar aan het be
kampen, met het gevolg, dat aan beide zijden slachtoffers vallen.
Om de Joden krachtiger optreden tegen hun aartsvijanden moge-
lyk te maken, overweegt het Joodse bureau, de V. S. om een
lening van 135 millioen dollar te verzoeken.
Naar verluidt, zyn bij de Dinsdag te Jeruzalem voorgekomen
onlusten 6 Joden en 2 Arabieren gedood en 38 gewond.
De Haganah, de Joodse verde
digingsorganisatie, heeft in ge
heel Palestina 10.000 mannen en
vrouwen gemobiliseerd om de po
litie bij te staan bij het afweren
van Arabische aanvallen,
Op de weg van Jaffa naar Je
ruzalem en te Safad in Noord-
Palestina hebben Arabieren Jood-
Gn<ze> \Jözsiut.
Met grote vreugde hebben
we vernomen, dat H. M. de
Koningin de teugels van het
bewind weer ln handen heeft
genomen.
Zij zetelt thans ten paleize
te Amsterdam en alle beslom
meringen, die aan de landsre
gering zijn verbonden, passeren
thans weer onder haar verant
woordelijkheid.
Het interrimaat van de
Prinses als regentes heeft
slechts zes weken geduurd en
de t(jd van rust was voor H.
M. de Koningin niet veel meer
dan een zeer korte vacantle.
De dagen, dat het gouden
regeringsjubileum nadert zijn
nog maar kort. Het moge onze
Vorstin" gegeven zijn deze da
gen ln goede gezondheid in
dienst- van het vaderland te
slijten.
Gods zegen zij over Haar.
Gisteren heeft, na gepleegd overleg met de Luit.-Gouverneur-
Generaal, de aanwijzing plaats gevonden van de delegatie, die
besprekingen voert met de commissie van goede diensten en tevens
besprekingen zal voeren met vertegenwoordigers van de Repu
bliek Indonesië tot oplossing van het conflict met die republiek.
De Ned" 'lse verliezen in In
donesië bedragen van 4 Augustus
de datum waarop het staakt
het vuren is uitgevaardigd tot
18 November 294 doden, 868 ge
wonden en 24 vermisten, aldus
een offieiëel Nederlands commun-
niqué.
Als voorzitter is aangewezen:
Raden Abdoelkadir Widjojoat-
modjo, directeur-generaal voor
algemene zaken, en als plaats
vervangend voorzitter: Jhr mr H.
L. F. K. van Vredenburgh, bui-
tegewoon gezant en gevolmach
tigd minister, chef der directie
politieke zaken van het ministe
rie van buitenlandse zaken.
Leden zijn:
Dr P. J. Koets, directeur van
het kabinet van de gouverneur-
generaal;
Mr Chr. Soumokil, minister
van justitie van de staat Oost-
Indonesië;
Mr Tengkoe Dzoelkarnain, lid
van de voorlopige raad van Oost-
Sumatra;
Adji Pangeran Kartanegara,
voorzitter van de raad van zeif-
bestuurders van Oost-Borneo;
Mr Masjarif Gelar Lelo Ban-
dahare, voorzitter van de Ban-
karaad;
Mr A. H. van Ophuysen, verte
genwoordiger van het Indo-Euro
pees verbond;
Thio Thiam Tjong, adviseur
van de luitenant gouverneur-ge
neraal.
Secretaris is:
Thr A. Th. Baud, adviseur van
de Lt. Gouverneur-Generaal.
Adjuct-secretaris:
Mr C. G. Stuyt, gezantschaps
secretaris eerste klasse.
Zo spoedig mogelijk zullen als
leden dezer commissie worden
aangewezen een financieel en
een economisch deskundige.
Internationale van
christ. vakverenigingen.
.De raad van de Internationale
van Christelijke Vakverenigingen,
die te Straatsburg bijeen is ge
weest en Gaston Tessier
(Frankrijk) tot voorzitter van de
internationale gekozen, ter ver
vanging van Henri Pauwels, heeft
een communique gepubliceerd,
waarin de voornaamste kwesties,
die tijdens de bijeenkomst behan
deld zijn, vermeld worden.
De zaak Dieleman.
In het Arabische centrum Ram-
leh werd een Jood door een Woe
dende Arabische menigte gelyncht
terwijl te Lydda een Joodse me
dische en tandheelkundige kliniek
j door Arabieren bestormd en ver-
(nield werd.
Te Jeruzalem werden Joodse
bussen dooi Arablers met stenen
bij zij 2 Joden doodden en 1 ver
wondden.
Weer een wild zwijn op
Schouwen geschoten.
Maandagmiddag is door de heer
N. M. Lijsen, opziener der doma-
niale duinen, onder de gemeente
Haamstede in de duinen een wild
zwrjn van 110 kg geschoten.
se vrachtauto's over va',en, waar- j bekogeld en 3 Joden werden ge
wond.
Berichten uit Tel Aviv melden,
dat ten Zuiden van deze stad Jo
den uit een voertuig werden ge
sleept; een van hen werd gedood,
terwijl twee anderen met messen
werden gewond.
Staking in bloemenhandel
opgeheven.
De staking in de bloemenhan
del is vandaag opgeheven en he
den zal men weer als gewoonlijk
aan de veilingen kopen. Het com
promis-voorstel van IV2 pet. door
laatstgenoemden aanvaard, is na
de gebeurtenissen van de laatste
dagen ingetrokken. De handel zal
nu de 2 pet. veilingskosten gaan
.betalen. De kooplieden hebben
zich -hierbij echter slechts neer
gelegd onder protest en het
voorbehoud, wederom tot staking
over te gaan, als de omstandig
heden dat eisen".
Volgens inlichtingen uit gezag
hebbende Roemeense kringen te
Londen zou binnenkort de aan
kondiging te verwachten zijn van
de verloving van de zes-en-twin
tig-jarige koning Michael van
Roemenië met Prinses Anne de
Bourbon - Parma, dochter van
Prins René de Bourbon Parma.
Het hoofdbestuur van de Bel
gische Communistische partij
heeft een motie aangenomen,
waarin wordt verklaard, dat de
terugkeer van Koning Leopold
voor de eenheid van het land
noodlottig zou worden. Het hoofd
bestuur is van oordeel dat geen
enkele nieuwe factor een wijzi
ging van het vroegere standpunt
der partij wettigt en onderstreept
dat behalve troonsafstand door
Leopold III geen andere oplossing
mogelijk is.
Aleister Crowley, dichter en to
venaar, is, hoewel hij beweerde
het elixer voor een eeuwig leven
uitgevonden te hebben, gisteren
op 72-jarigè leeftijd te Nother-
wood in Sussex (Engeland) over
leden.
52 leden van de grootste bende
dieven te Hamburg zijn heden ge
arresteerd.
De staking van gemeenteperso-
neel, die vandaag in geheel Italië
zou worden afgekondigd, is uitge
steld, daar er in principe tussen
de nationale p'ersoneelsbond en
Opbouworgaan Zeeland
start 1 Januari.
Naar wij vérnemen zal op 1 Ja
nuari 1948 't opbouworgaan voor
Zeeland zijn werkzaamheden be
ginnen.
Het bureau van het orgaan zal1
worden ondergebracht in het ge
bouw aan de Dam te Middelburg,
waarin momenteel nog het bureau
van de Stichting Herstel Zeeland
1945 is gehuisvest, welke Stich
ting per 1 Januari a.s. zal wor
den opgeheven.
De benoeming van een directeur
kan nog deze maand worden te-
gemoetgezien, zodat ook deze op
het tijdstip, dat het werk van het
Opbouworgaan begint, in functie
zal treden.
Omtrent de persoon van deze
functipnnaris is in 't comité van
voorbereiding volledige overeen
stemming bereikt.
Politie in gebreke.
„De gebeurtenissen, vooral in
Jeruzalem, brengen ons tot de
overtuiging, dat de Palestijnse po
litie niet bereid is zich ten volle
van haar taak te kwijten. De Pa
lestijnse regering moet de veilig
heid verzekeren of deze taak
overdragen aan hen, die haar wil
len en kunnen vervullen", aldus
sprak een woordvoerder van de
Haganak.
Plannen voor regering.
Volgens het Joods bureau te
New York worden voorbereidin
gen getroffen voor de samenstel
ling van een voorlopige coalitie
regering van de onafhankelijke
Joodse staat in Palestina. De drie
voornaamste Zionistische partijen
zouden aan deze regering deelne
men.
Welingelichte kringen voor
spellen, dat Dr Weizmann, de 73-
jarige leider van de Zinonistische
beweging, tot president zal wor
den benoemd.
De prijzen van kaarsen.
Met ingang van 6 December
a.s. zullen de maximum gebrui-
kersprijzen voor kaarsen zijnste
arine huishoud- en kerstkaarsen
60 cent per pak van 170 gram, en
parafine huishoud- en kerstkaar
sen 46 cent per pak van 170 gr.
Ook voor grotere pakken, tot
300 gram, zijn maximumprijzen
vastgesteld.
De Willem Ruys vertrok .-7
Gisteren vertoonde de Lloydkade te Rotterdam een vooroorlogs
beeld. Er lag nu eens geen troepenschip gereed, om de reis naar
'„De Oost" te ondernemen, doch de Willem Rays, «lie op het punt
stond haar „maidentrip" te beginnen.
Geen troepènschip en dus geen
veelheid van geüniformeerden, be
koorlijk in hun eenvoud, die in
lange rissen "over de loopbrug aan
boord stegen, maar het bonte ge
wemel van honderden burgerpas
sagiers, aanrijdende taxi's, zwoe
gende witkielen en ijverig met-
krijt werkende douanebeambten.
Er zat voor de Koninklijke Rot
terdamse Lloyd nog een feestelijk
tintje aan dit vertrek van de
„Willem Ruys" Of mag zij niet
het ministerie van Binnenlandse i trots zijn, dat haaf nieuwe vlag-
Zaken overeenstemming is be-1 geschip, met gratie en elegance
Met de handen op de rug, zijn rechters één voor één opnemend,
nu en dan de blik richtend op het portret van de Koningin, staat
de thans 74-jarige Mr P. Dieleman. te luisteren naar de lange lijst
van beschuldigingen, die tegen hem zijn ingebracht en die worden
voorgelezen door Mr Koole, ad.-secr. van het Tribunaalj dat voor
deze zaak bestaat uit Mr Vlaming, voorz. en de leden Jhr Mr
Schorer en de heer Ouwehand.
Als dit is gebeurd mag hij gaan zitten en gedurende bjjna twee
uren wordt nagegaan, hoe zijn beleid als waarnemend commissaris
der provincie in de bezettingsjaren in Zeeland is geweest. Af en
toe wordt de grjjsaard heftig. Mr Vlaming blijft correct, ook al
lijkt het de toehoorder vaak toe, dat wat de beschuldigde in het
midden brengt ter verdediging, zjjn verkeerde handelingen eerder
ernstiger doet zijn dan het omgekeerde.
Het meningsverschil rees ten terecht. Hier erkende mr
reeds bij de eerste vraag. Hij Dieleman het schrijven beter
achtte het namelijk niet juist, achterwege te hebben kunnen
dat hem begunstigend lidmaat- laten. Hij verwarde echter zijn
schap der Germaanse S.S. ten functies van deken met die van
laste wordt gelegd, immers „hij commissaris. Hij was tegen Jo
was slechts begunstiger!" Dat
denvervolging, doch beriep zich
Mussert in September 1940 deze er op, dat de verantwoording be
reikt.
De douanediensten te Lyon heb
ben verschelden goud- en devie-
zensmokkelaars gearresteerd.
De beroemde Ghurka-regimen-
ten zullen ln het Britse leger blij
ven dienen, ondanks het Britse
besluit om Voor-Indië te ontrui
men.
nu eindelijk zijn belangrijke taak
gaat aanvangen?
Dit feestelijke tintje was duide
lijk te bemerken, al was het al
leen maar aan de glundere gezich
ten van de Lloydmensen en 't feit,
dat enige journalisten, die tot
Southampton de reis meemaken,
zich mede aan boord begaven.
Tegen kwart voor drie trokken
sleepbootjes de „Willem Ruys"
los van de kant. Fladderende zak
doeken in wuivende handen, voch
tige ogen van de aehterblijvenden
de maidentrip van de „Wil
lem Ruys" was begonnen.
In een verslag over de rede van
de Bulgaarse premier, Dimitrof,
haalt het Sowjetrussisch blad
„Iswestia" de volgende woorden
van Dimitrof aan: „De atoombom
waarmee de Amerikaanse impe
rialisten volken plachten vrees
aan te jagen en te chanteren, is
thans een boeman voor de mensen
met hazenharten en zwakke ze
nuwen geworden, nu het geheim
en de productie ervan niet langer
monopoliesi zijn van de Ameri
kaanse imperialisten".
organisatie heeft gesticht was
hem niet bekend. De opmerking
van de voorzitter, dat de S.S.
toch eèn begrip was, dat het
gehele Nederlandse Volk kende,
werd beantwoord -met een: „U
wist toen evenmin als ik wat de
S.S. was."
Lidmaatschap werd door hem
ontkend, ook nadat hem een
contributiekaart van 1943 ge
toond werd en brieven werden
voorgelezen. Dat hij een be
drag over de Giro betaald heett
voor een krans voor een gesneu
velde soldaat van de Germaanse
S.S., ontkende hij niet.
„Dit is juist, doch ik wilde
voor een paar gulden geen
moeilijkheden maken." Merk
waardige geestelijke achter
grond!
Het „Heil" geschreven onder
de brieven aan Miinzer was
volgens hem hetzelfde als het
„Truly yours" onder een Engel
se brief.
Politiek weinig geschoold?
Mr Dieleman zei maar wei
nig politieke scholing en geen
tijd en lust gehad te hebben om
Nationaal Socialistische bro
chures te bestuderen.
Derhalve zag hij in de S.S.
slechts een culturele beweging
(sic!) „en hiervan lid worden,
mijne heren, was toch wel het
minste dat ik doen kon om
mijzelve te handhaven in mijn
positie van waarnemend com
missaris". Het gewone smoesje,
reeds te afgezaagd om indruk te
maken. Beter ik als commissa
ris, dan dat er een N.S.B.er op
mijn plaats benoemd werd.
En de bevolking had er
baat bij!!
En de bevolking had er baat
bij, dat bleek wel uit de artike
len die de „Commissaris" in het
Duitse soldatenblad „Zeelan
der Wachtposten" schreef. Mr
Vlamings verwijt, dat de ge
zagsdrager het voorbeeld moest
geven, drong niet tot hem door.
.„Ik heb toch niemand aangezet
om N.S.B.er te worden" was het
antwoord!
„Mijn hele tactiek was, succes
op te leveren", zeide Mr Diele
man, gevraagd naar het schrij
ven in Zeelander Wachtposten,
en hiermede verstrekte hij de
sleutel voor heel zijn houding.
Verontwaardigd wees hij er
op, dat hem thans het schrijven
van enige privé-brleven ten laste
wordt gelegd, vergetend, dat,
zoals de voorz. zei, hier toch wel
erg moeilijk een scheiding tus
sen ambt en persoon is te ma
ken. In de loop van het verhoor
gaf mr Dieleman zijn mening
over Duitsland: „Wij hebben
gehoopt, dat D'land niet ineen
zou .storten, omdat Nederland
aan zijn achterland kwijt zou
zijn. Ik heb altijd op een com
promis gerekend".
Geval-v. Zanten.
Als 'deken van de Balie te
M'burg schreef hij op 3 Mei '41
aan de wnd. secr.-gen. van Justi
tie, dat" z.i. mr II. L. v. Zanten te
Vlissingen Jood was, zeker wat
het ras betrof. Als gevolg hier
van werd een onderzoek inge
steld en kwam mr v. d. Zanten
op de lijst van Joodse advoca-
rustte bij de wnd. secr.-gen., die
z.i. een goed Nederlander was.
Dr Teilegen.
In 19£1 heeft mr Dieleman aan
Miinzer medegedeeld, dat de Grif
fier der Staten, dr B. D. H. Telle-
gen niet voldoende contact onder
hield met de Duitse overheid en
zijn plicht tot loyale samenwer
king verwaarloosde. Hij beschul
digde hem van „Deutsch-feind-
lichkeit". Mr Dieleman verklaar
de, dit niet met opzet, doch in de
loop van een gesprek met Miinzer
te hebben gezegd. Hij Is ervan ge
schrokken, toen hij hoorde, dat de
zaak aan Althaus, die over per
soneelszaken ging, is doorgege
ven.
De achtergrond van deze mede
deling was, dat er verschil van
mening bestond tussen hem en dr
Teilegen over de vraag, of Zee
land in de bezetting vooruit moest
worden gebracht om na de oor
log zo krachtig mogelijk te zijn
(wat mr Dieleman wilde) of dat
de zaak slechts aan de gang
moest worden gehouden. Stellig
ontkende mr Dieleman, dat er tus
sen zijn mededeling (die hij later
heeft ingetrokken) en de gijze
ling van dr Teilegen enig verband
heeft bestaan.
Ondergedoken ambtenaar.
Op 4 Juli 1944 schreef hij aan
Miinzer een brief n.a.v. het feit,
dat een ambtenaar ter gem. secre
tarie van Groede met medeneming
van bescheiden was ondergedo
ken. Hij vroeg, hoe Münzer hier
over dacht en hekelde de menta
liteit, die z.i. hieruit sprak en die
gevolg was van het voorbeeld van
sommige burgemeesters en amb
tenaren, die hun post in de steek
lieten.
Naar zjjn mening kon slechts
dan rust en orde bestaan, wanneer
onder alle omstandigheden welke
regering ook, kon rekenen op het
doen van de plicht door de
ambtenaren, afgezien van eigen
politieke inzichten.
Ter zitting verklaarde mr Diele
man, dat hij juist in die tjjd een
sterk gezag wilde handhaven.
Persoonlijk juichte hij het toe, dat
bevolkingsregisters en distr. be
scheiden werden medegenomen,
maar hij moest .optreden in het
belang der Zeeuwse bevolking.
Op een vraag van de voorzitter
betreffende zijn houding tegen
over de wettige regering in Lon
den (besch. verklaarde, dat, nu
deze de souvereiniteit niet kon
uitoefenen, hij verantwoording
schuldig was aan het college van
secr.-generaal) verklaarde mr
Dieleman, nooit stelling te hebben
genomen tegen de regering. Hij
weigerde op deze vragen verder
in te gaan en voegde het Tribu
naal toe: „U kunt mij veroordelen
zo hard als u wilt". Reeds daar
vóór weigerde mr Dieleman ter
zitting namen te noemen van
personen, van wie hij inlichtingen
verkregen had over diverse zaken.
-Aan het eind van het verhoor
zei mr Dieleman: „Dat er in Zee
land zo weinig mensen zijn ge
fusilleerd, is te danken aan injjn
bewind. Ik heb de Duitsers hier
in Zeeland, de belangrijkste pro
vincie voor hen, in bedwang ge-
honden".
Verdediging vroeg vry spraak.
Als verdediger had beklaagde
Mr F. Bordewijk. Deze was echter
door ziekte verhinderd aanwezig
te zijn en derhalve werd zijn plei
dooi voorgelezen door Mr Anne
Bolle, die er nog een aantal op
merkingen aan toevoegde.
In het pleidooi werd tot uit
drukking gebracht, dat Mr Diele
man, die een zo diepe genegen
heid voor zjjn provincie zou heb--
ben bezeten, en bovendien een
grote eerzucht bezat, moeilijk iets
anders had kunnen doen dan een
politiek van geven en nemen te
volgen.
Verdachte zou geen profiteur
zijn, doch zou met de,Duitsers ge
dwongen samen hebben gewerkt.
Aan het eind van het pleidooi
werd vrijspraak verzocht.
Mr Dieleman sprak zelf ook nog
enkele woorden ter zijner verdedi
ging.
Dat hij eerzuchtig was geweest,
was niet voor zichzelf, doch voor
de provincie "beland, die liij
slechts tot de beste provincie van
ons land wilde maken.
Na een dankwoord aan het Tri
bunaal voor het geduld waarmede
het verhoor en de verdediging be
handeld werd, deeld" hij mee t.z.t.
in een brochure rekenschap van
zijn daden'te zullen geven.
De uitspraak is bepaald op 16
De^mber te Goes.
De grote vier.
Op Zaterdag 20 December zal
in het gebouw Esplanade te
Utrecht een samenkomst worden
gehouden met de bedoeling te
komen tot oprichting van een
Nederlandse vredesorganisatie.
HET LIDMAATSCHAP DER KLEINEN.
Was er in de gang van zaken enige voortgang te bespeuren,
men kon het gisteren in Londen weer niet eens wo-den
over de samenstelling van de permanente commissie der
Duitse vredesconferentie, van de subcommissie en van de inlor-
matorische conferentie, die eveneens deel zal uitmaken van de
vredesconferentie.
Ofschoon de grote vier het er
over eens waren, dat sommige
der landen, die aan Duitsland de
oorlog verklaarden, nauwer bij 't
tot stand brengen van het vredes
verdrag betrokken dienen te zijn
dan andere, verschilde men van
mening over de categorieën, waar
in verschillende landen moeten
worden geplaatst.
De kwestie van het lidmaat
schap der kleine geallieerden van
de vier voornaamste commissies
van de vredesconferentie werd
naar de plaatsvervangers verwe
zen.
Molotof verklaarde zich tegen
het deelnemen van China aan de
vredesconferentie over Duitsland,
doch Frankrijk en Engeland ver
klaarden zich voorstanders van
Chinese deelneming en ook op dit
punt kwam men niet tot overeen
stemming.
DE BILT ZEGT:'
Weersverwachting, geldig tot
hedenavond
Zwaar bewolkt met plaatselijk
enige' sneeuw of regen. Aanvan
kelijk temperatuur om het vries
punt, later tijdelijk weer iets
zachter. Meest matige, geleidelijk
verder naar Noordelijke richtin
gen draaiende wind.
