Zal in Indonesië het vuren worden gestaakt Poging tot staatsgreep in Suriname. De aardappelen in Engeland op de bon. Geruchten over devaluatie van gulden en franc. Joden-deportatie door Joodse Raad bevorderd P.Z.E.M.-gebouw officieel geopend. PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND ïïlejeA KameAlexLen. Republiek zal zich aan besluiten van Veiligheidsraad houden. Het Duitse vredesverdrag. Militaire staatsgreep in Siam. Imvmmnku^ Uitgave Stichting „Zeeuwsch Dagblad". Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst- "stt. 70, Tel. 2438, Giro 274289. Kantoren: Vlissingen, Walstraat JS, Tel. 168; Middelburg, Korte Noordstraat 35, TeL admini stratie 2009; Telefoon redactie SS47; Terneuzen, Vlooswijkstraat, Telefoon 2052. ZEEUWSCH DAGBLAD 3e JAARGANG No. 794 Abonnementsprijs 3.50 p. kwartaal Advertentieprijs 14 cent per m.m. Rubriek Kabouters 5 cent per woord DINSDAG 11 NOV. 1947 Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Directeur: JACQ. DE SMIT Met vaste medewerking van: Mr W. F. E. BARON v. d. FEI.TZ, Middelburg, Dr K. HIJIZENGA, Middelburg, Ds J. KARELSE te Goes, Ds R. SLOFSTRA te Vlissingen en Ds W. VROEGINDEWEY te Poortvliet. Op- en ondergang van Zon en Maan. Woensdag: Zon op 7.53 u., or.der 16.55 u. Maan op 7.17 u., onder 16.47 u. Nieuwe Maan 21.01 u. Hoogwater te Vlissingen. Woensdag 12 November: 1.25 u. 2.07 m., 13.36 u. 2.00 m. Mr van Schaik, de voorzitter van de Tweede Kamer, heeft bij net opnieuw aanvaarden van dit ambt, in een korte rede aange drongen op uitbreiding van het aantal Tweede Kamerleden. De vraagstukken, waarmee de Ka mer zich moet bezig houden, zo betoogde hij, nemen toe, in aantal en in moeilijkheid. De parlemen taire werkzaamheden worden Bteeds tijdrovender zowel voor de Regering als voor de Volksver- tegenwoordigers. Mr van Schaik is een ervaren parlementariër, aan wiens oordeel op dit gebied bijzondere betekenis mag worden toegekend. Hij staat trouwens in zijn oordeel niet al leen. Voor de kleinste Kamerfracties zou uitbreiding van het aantal le den weinig baat brengen, omdat zij, wanneer zij hun arbeid goed •willen verrichten, toch zwaar be last blijven. Maar in het algemeen zou voor een goede en deskundige werkverdeling vermeerdering van het aantal leden ongetwijfeld ze kere voordelen bieden. Daarnaast staat echter het zeker niet denk beeldige gevaar, dat ook het aan tal sprekers toeneemt, waardoor de werkzaamheden van Regering en parlement alleen maar worden belemmerd. Misschien is het ook mogelijk ln andere richting een oplossing te zoeken. Men spreekt in deze tijd gaarne van bezits spreiding. Zou een zekere functie spreiding soms ook geen aanbeveling verdienen? Voorts kan de vraag worden gesteld of het nu beslist noodza kelijk is dat alles van bovenaf uit Den Haag wordt geregeld. Meer decentralisatie, wat min der belasting van de centrale or ganen, zou, indien mogelijk, een stap in de goede richting beteke nen. Kerk en bevolkings register. Het Tweede Kamerlid Beernink heeft gevraagd of de minister niet kan bevorderen, dat Kerkge nootschappen voor de toepassing van het leges-besluit bevolkings registers gelijk gesteld worden met openbare diensten. Nu en dan meer suiker? Het ls niet uitgesloten, dat na de extra-toewijzingen van Decem ber ook ln de daarop volgende maanden van tijd tot tijd een hoe veelheid suiker buiten het gewone rantsoen ter beschikking zal wor den gesteld. Dit omdat de moge lijkheid tot het kopen van suiker op de wereldmarkt niet ongunstig is. Van een definitieve rantsoen verhoging kan echter geen spra ke zijn. Duits officier geeft propa- gandabiljet als fooi. Men hoort vreemde verhalen over hetgeen er in Nederland mo gelijk is, maar het kan altijd nog vreemder. Op het kruispunt van wegen bij Laren gelastte een Ne derlands officier, wiens auto door pech opgehouden werd, een voor bijrijdende militaire chauffeur, zijn motor na te zien. Na afloop van het karweitje ontving de mi litair een rijksdaalder van een Duits offcier, een krijgsgevan gene, werkzaam bij de Mijnenop- ruimdienst, die met do Nederland se officier in de auto was gezeten. Toen de belde officieren, die nog vergezeld werden van een Duits onderofficier, waren weggereden, vouwde de chauffeur de rijksdaal der open. Daarin stond gedrukt: ;,Was Mussert schuldig, neen, duizend maal neen!" Beschuit en vermicelli weer op de bon? Het weer in distributie brengen van thans bonvrije artikelen als macaroni, vermicelli, beschuit en biscuit wordt op het ogenblik na der overwogen. Minister Mansholt heeft deze mogelijkheid reeds aan gekondigd tijdens de interpellatie- Wagenaar, maar haar afhankelijk gesteld van de ontwikkeling van de graanvoorziening. Nu de pogin gen van de Benelux-delegatie in Amerika voor deze voorziening weinig nieuwe perspectieven schij nen te hebben geopend, is zij van meer betekenis geworden. Wanneer de beslissing valt, zul len de genoemde artikelen waar schijnlijk in het broodrantsoen worden opgenomen, een beperkte uitbreiding van dit rantsoen zal daarbij dan mede onder het oog worden gezien. Geen loonsverhoging voor landarbeiders. Het voorstel van de Stichting van de Landbouw om de landar- beidcrsloncn te verhogen, is, naar „Het Vrije Volk" verneemt, afge wezen. De hiervoor benodigde be dragen kunnen niet uit het Land bouwcrisisfonds geput worden, zo heeft het College van Kijksbemid- delaars aan de Stichting van de Landbouw medegedeeld en de re gering is niet bereid de kosten van een loonsverhoging op de con sumenten te verhalen. Wel wordt de mogelijkheid ge opend in de gebieden, waar het loon 64 cent ls, aan de arbeiders een toeslag te geven, waarvoor het overschot van het bedrijfspen sioenfonds zou kunnen worden aangesproken. Deze suggestie is door de samenwerkende landar beiders- en boerenorganisatles af gewezen. In de kringen ran de landarbei dersbonden heeft de afwijzing van de voorstellen grote teleurstelling veroorzaakt. Men had een uurloon Jff cent voorgesteld, terwijl de Stichting van de Arbeid geadvi seerd had het uurloon op 68 cent te brengen. Informele besprekingen zijn begonnen. De president der Indonesische republiek, Ir Soekarno, heeft Zaterdagavond in een radio-rede tot het Indonesische volk o.m. verklaard, dat de Nederlanders de besluiten van de Veiligheids raad kleineren en nog steeds voortgaan met hun verdeel-en-heers- politiek. „Alhoewel de besluiten van de Veiligheidsraad, aldus de presi dent, de Indonesiërs nog niet geheel bevredigen, zal de republiek zich aan deze besluiten houden." Vervolgens deed Soekarno nog een beroep op het volk om de regering hierbij te steunen. Hij verklaarde, dat, ais de vijandelijkheden niet gestaakt worden, het bezoek van de commissie voor goede diensten geen vruchten zal afwerpen. Het Indonesische volk zal, zon der het doel van zijn strijd uit het oog te verliezen, de resolutie kun nen naleven. Het doel van de re publiek is: de vrijheid te verkrij gen zonder daarbij het belang van de wereld uit het oog te verliezen. Soekarno ontkende, dat er geen veiligheid en orde in de republiek heerst en zeide, dat het Indone sische volk thans door het nale ven van de resoluties aan de we reld het bewijs kan leveren, dat er discipline heerst in de repu bliek en dat het gehele volk de instructies van de regering op volgt. Hij verzocht tenslotte het volk om niet aan provocaties ge volg te geven. Informeel contact. In dit verband verdient de aan dacht het informeel contact tus sen de republikeinen Setiadjit, Lel- mena en Salim, de Commissie van Drie en de voorzitter en le den der Nederlands-Indonesische contactcommissie Abdoelkadlr, Van Vredenburch en Dzoelkarnain dat Zaterdag is begonnen. In afwachting van de aankomst van een schip zijn de politieke besprekingen even op de achter grond geraakt. Voor de politieke kwestie hand haaft de Republiek dus haar Radio-uitzendingen van Batavia. Door verbeterde technische middelen heeft de P.T.T. de uit zendingen van radio Batavia naar het buitenland kunnen coördine ren. Reeds is ingegaan een ge lijktijdige uitzending van de emis sies naar Nederland in de 15 en 16 meter band van 17 tot 18 uur. In de uitzendingen naar Neder land, die nu een uur in plaats van drie kwartier duren, zal een nieuw schema van her-uitzendingen wor den toegepast, waardoor geregeld alle stations in de Archipel om de beurt vla radio Batavia in Ne derland gehoord zullen kunnen worden. Employé's van onder nemingen gedood. Blijkens een door de onderne- mersraad ontvangen telegrafisch bericht Is een Nederlands employé van de rubber-onderneming Bod- jong Geden bij Buitenzorg op klaarlichte dag door extremisten ontvoerd en omgebracht. Reeds eerder is bericht ontvan gen, dat in de laatste dagen van October bij een nachtelijke over val van een bende op de thee onderneming Gamboeng bij Ban doeng de administrateur en de standpunt van geen besprekingen eerste employé dier onderneming op Nederlands gebied, maar voor overleg tot het effectief maken van het bevel, „staakt het vuren" heeft men dus een concessie ge daan. Dat deze laatste besprekingen op het ogenblik voorrang hebben, schijnt van Nederlandse zijde wel geapprecieerd te worden. Herziening republikeins kabinet. Volgens Antara zal in de ver gadering van het werkcomité van heden de herziening van het repu blikeins kabinet worden aange kondigd. De moeilijkheden inzake deze herziening zijn, naar Antara verneemt, nog niet overwonnen. De besprekingen met de Masjoe- miraad worden nog voortgezet. de dood hebben gevonden. Russisch voorstel voor verdeling van Palestina. De Sowjet-Russische afgevaar digde in de Verdelingscommissie voor Palestina, heeft ln de werk groep van deze commissie voor stellen gedaan, die afwijken van de voorstellen die reeds door de Amerikanen Ingediend zijn. De voorstellen zijn in hoofdzaak door de V. S. aangenomen. Het rapport van de werkgroep gaat thans naar de subcommissie, waar de zienswijze van Engeland over details gehoord kan worden. In het Sowjet-Russische voor stel blijven nog twee vragen on opgelost: in hoeverre heeft de Veiligheidsraad jurisdictie over de verdeling en zal de Engelse re gering er in toestemmen, tussen de bekendmaking van de verde ling en 1 Mei als enige de orde in Palestina te bandhaven. Economische opleving in België. Gevolg van inspanning Belgische volk. Tijdens een bijeenkomst van de Katholieke Volkspartij te Bergen, noemde de Belgische minister van Financiën Eyskens het een dwaling van het buiten land wanneer-dit over „het mi rakel der Belgische economische opleving spreekt. In waarheid, zo zeide hij, is het door de oor log verbroken evenwicht niet door een wonder hersteld, doch door de onafgebroken inspan ningen van het gehele Belgische volk. Ook de financiële maatre gelen en het grootscheepse ex portprogramma hebben hiertoe het hunne bijgedragen. Oud-marineman had de leiding. Gebrek aan eenstemmigheid. Op de tweede bijeenkomst van de speciale plaatsvervangers voor het Duitse vredesverdrag van de ministers van Buitenlandse Za ken bleek men het met name on eens te zijn over de volgende drie punten 1. Of Albanië al dan niet moet worden geplaatst op de lijst van staten, die hebben deelgenomen aan de strijd tegen Duitsland. 2. Of China moet behoren tot de staten, welke de uitnodigingen doen voor de conferentie over het vredesverdrag met Duitsland. 3. Of de instelling van een cen trale Duitse regering als een es sentieel vereiste beschouwd moet worden voor het bijeenroepen van de vredesconferentie. De argumenten, welke door de verschillende afgevaardigden naar voren werden gebracht, bleken gelijk te zijn aan de reeds te Moskou gedebiteerde. Naar Aneta verneemt heeft de Surinaamse politie een samenzwe ring van jonge lieden ontdekt, die van plan waren een voorlopige re gering te vormen na het bezetten van de militaire barakken, het hoofdkwartier van politie en de telefoon- en telegraafinstallaties. De leider was Siinon Sanches, een Surinamer, die na verschei dene jaren in Nederland gewoond te hebben, onlangs in Suriname is teruggekeerd. Hy heeft reeds bekend. Men heeft een opslagplaats van wapenen gevonden. Simon Sanches is 32 jaar en heeft bij de Nederlandse marine j als verpleger gediend. Donderdag- avond werd hij gearresteerd en hij bekende, dat het tijdstip van het omverwerpen van de Surinaamse regering was bepaald op Vrijdag avond j.l. Het plan bestond om gouverneur Brons onder arrest te stellen en iemand van eigen keuze aan het hoofd van de voorlopige regering te plaatsen. Sanches re kende hierbij op de steun van het Creoolse bevolkingsdeel. De mees ten van zijn volgelingen waren oorlogsveteranen, van wie som migen in militaire en politiedienst waren. Omtrent de gebeurtenissen in Suriname verneemt het A.N.P., dat een 80-tal personen hierbij betrokken is. Nagenoeg allen uit Indonesië teruggekeerde Suri naamse oorlogsvrijwilligers. Om de gedemobiliseerde mili tairen in de gelegenheid te stel- Tussentijdse hulp voor Frankrijk, Italië en Oostenrijk. Ook hulp aan China? maar geenszins het verkrijgen van speciale voordelen voor de V. S. beoogt. De minister van Buitenlandse Zaken der V. S„ George Mars hall, heeft het congres om een be drag van 597 millioen dollar ge vraagd als tussentijdse hulp voor Frankrijk, Italië en Oostenrijk tot 31 Maart a.s. Volgens zijn schatting is voor het uit te voeren programma op lange termijn (waarmee op 1 April 1948 zou worden begonnen) tussen de zestien milliard en twin tig milliard dollar nodig. De bedragen voor de tussen tijdse hulp zijn iets lager dan de enkele weken geleden door Tru man genoemde. Marshall zei, dat „een automatisch succes" van de beide programma's niet verzekerd was, maar dat er een behoorlijke kans van slagen bestond. Zijn eerste aanvraag betrof een periode van vijftien maanden, te beginnen op 1 April 1948 (ander half milliard tot 30 Juni en zes milliard voor het daarop volgend jaar, dus te beginnen 1 Juli). Marshall bleek voorts van plan de hulp ook uit te breiden tot China, waar Tsjang Kai Sjek nog immer als enige wettig regerings hoofd wordt erkend door de rege ring van de V. S. In weerwil van de pogingen der communisten om gewapenderhand het bewind te veroveren. Marshall verzekerde opnieuw, dat de Amerikaanse hulp dient De zwaar geteisterde gebieden Door overstromingen en droogte beperkte productie. De Britse minister voor de voedselvoorziening, John Stra- ehey, heeft medegedeeld, dat met ingang van Zondag j.l. de aard appelen worden gedistribueerd. Het standaardrantsoen zal drie Engelse ponden per week bedra gen. Door overstromingen en droog te is de productie naar schatting 8.262.000 ton, vergeleken bij 10.166.000 ton het vorige jaar. De import van vroege aardappe len uit de Middellandse Zee-ge bieden zal op speciale invoerver gunning zijn toegestaan. Naar men hoopt, zal 20.000 ton uit Zuid-Afrika kunnen worden ge ïmporteerd. Strachey deelde voorts mede, dat het rantsoen chocolade en suikerwerk van vier tot drie oun ces per week zal worden ver laagd. om de onafhankelijkheid van Europa te waarborgen en dat dit stellig ln overeenstemming is „met de pogingen en offers van twee geslachten Amerikanen", van ons land, zullen te hulp ge komen worden met voedsel- en dekenpakketten die door de Amerikaanse vereniging Care ter beschikking worden gesteld. len zich een positie in de Suri naamse samenleving te verwerven heeft de regering een vakoplei ding in het leven geroepen en een wekelijkse kostwinnersvergoeding van f 15 tot f 20 toegekend. Onder de samenzweerders heerste echter een verbitterde stemming, omdat er naar hun mening vrijwel niets voor hen ge daan werd. De leider der bewe ging, Simon E. H. Sanches, ver toefde dertien jaren in Nederland en bij zijn terugkeer in Suriname in Augustus van dit jaar, trachtte hij zich reeds dadelijk een leiders positie te verwerven. Tegelijk met Sanches zijn 15 anderen aange houden, onder wie 7 Surinaamse militairen. De bedoeling was de gouver neur en enkele vooraanstaande Nederlanders te gijzelen teneinde de instelling van een nieuw onaf- hankelijkheidsbestuur af te dwin gen. De uitvoering van dit plan kon door tijdig ingrijpen van politie en parket worden voorkomen. De toestand is rustig. Koninklijke onder scheidingen. Bij K. B. zijn o.a. benoemd tot ridder ln de orde van Oranje Nas sau: Mevr. A. G. van der Have Lucieer te Kloe ting e, secretaresse-penning- meesteresse van de Stichting Zee hospitium „Zonneveld" te Oost- kapeile en W. H. Dikland, arts geneesheer-directeur van de stich ting „Vrederust" te Bergen op Zoom. Tot ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw A. Stapel kamp, oud-voorzitter van het Chr. Nat. Vakverbond te Utrecht en lid van de Tweede Kamer. Post voor militairen onderweg naar Indië. Post voor militairen a. b. van het s.s. „Groote Beer" moet uiter- lyk 11 November op de bus zijn, wil deze correspondentie nog in Algiers kunnen worden uitge reikt. Wil men de stukken bij aankomst in Makassar doen be zorgen dan moeten ze uiterlijk 25 November ter post bezorgd zijn. Herstel visafslag IJmuiden. Zaterdag j.l. kwam zonder dat daaraan bijzondere aandacht werd geschonken het 2500ste schip van dit jaar aan de IJmui- dense vlisafslag. Het was de VD 60 „Volendam". Het herstel van de IJmuiden- se visserij blijkt evenzo uit het feit dat sinds 17 Mei van dit jaar meer dan 20.000.000 kg. haring werd aangevoerd. De bonnen met Kerstmis en Nieuwjaar. De kruideniers hebben voorge steld, op Donderdag 18 December een veertiendaagse bonnenlijst be kend te maken en op Dinsdag 30 December een achtdaagse lijst. Dit omdat de Kerstdagen dit jaar op Donderdag en Vrijdag en oud en nieuw op Woensdag en Don derdag vallen. Het C.D.K. heeft dit voorstel in overweging geno men. Politieke concentratie? Zaterdag had een delegatie van het hoofdbestuur van de Partij van de Vrijheid onder leiding van Mr D. U. Stikker een bespreking met een delegatie uit het voorbe reidend comité tot oprichting van een Democratische Volkspartij on der leiding van Mr P. J. Oud. Telegram van de Koningin. Het Bestuur der Stichting Nieuw Walcheren ontving gis teren het volgende telegram: „In opdracht der Koningin betuig ik bestuur Nieuw Wal cheren haar dank voor de ge voelens, waaraan jegens haar ter gelegenheid boomplantdag uitdrukking werd gegeven. De part. secr. van H. M. de Koningin, M. KOHNSTAM. Prof. Dr K. H. Bouman -J- Te Amsterdam is, 73 jaar oud, overleden prof. K. H. Bouman, oud-hoogleraar ln de psychiatrie en neurologie aan de Universiteit te Amsterdam. Leider der verzetsbeweging tegen de Japanners verdreven. Eenheden van het Siamese le ger onder leiding van maarschalk Phiboen, hebben in de vroege morgenuren van Zondag door een staatsgreep de regeringsmacht in Siam in handen genomen, In bekendmakingen aan de be volking heeft Maarschalk Phiboen verklaard, dat ervaren bestuur ders in hun ambt zullen worden hersteld en dat de moeilijkheden in het land spoedig zullen worden opgelost. Hjj deed een beroep op de bevolking om rustig aan het werk te blijven. Maarschalk Phiboen was tijdens de Japanse bezetting minister president van Siam en verklaarde in 1942 de geallieerden de oorlog. Toen Japan ln 1945 werd versla gen kreeg hij huisarrest en werd drie maanden nadat het vredes verdrag met Engeland was geslo ten weer volledig in zijn vrijheid hersteld. Het motief van het Hoge Gerechtshof in Bangkok voor deze maatregel was „dat de wet op oorlogsmisdaden niet met terug werkende kracht kon worden toe gepast". Nog een merkwaardige histori sche bijzonderheid over Siam ls, dat in Juni 1946 de twintigjarige koning Ananea Madihol met een schotwond in het hoofd dood in zijn paleis werd aangetroffen. Een medische commissie sprak uit, dat moord waarschijnlijk was. Vrijwel onmiddellijk werd de 18-jarige broer van de vermoorde koning door de Nationale Verga dering van Siam tot koning uit geroepen. Volgens nadere berichten heeft de afgezette premier en leider van de verzetsbeweging tijdens de Ja panse bezetting, Panomyong, zich ingescheept om te kunnen ont vluchten. Over het Siamese radiostation is bekend gemaakt, dat Siam een nieuwe grondwet heeft gekregen, welke werd getekend door de re- gentschapsraad. Deze raad wordt volgens de nieuwe grondwet ver vangen door een adviesraad van vijf leden. Afgezien hiervan brengt de nieuwe grondwet niet mede. Het parlement blijft be staan uit twee kamers. Phiboen Songkram, die door de militaire staatsgreep aan de macht gekomen is, verklaarde op een persconferentie, dat hij de staatsgreep niet beraamd had, doch gedwongen was de verant woordelijkheid te aanvaarden voor de omverwerping der regering. Hongaren naar Rusland gedeporteerd? Naar verluidt, heeft een Hon gaarse soldaat tegenover de Brit se „Field Security" verklaard, dat hjj gezien heeft, dat Russische sol daten en Oostenrijkse gendarmes een groep van 27 personen, waar toe hij behoorde, op vrachtwagens hadden gezet en vervoerd. De personen zouden uit Hon garije gevlucht zrjn teneinde te ontkomen aan deportatie naar de Sowjet-Unie. Hij zelf zou naar de Britse zone gevlucht zijn. Volgens de Hongaarse onder minister van buitenlandse zaken is dit uit Wenen stammende be richt echter ongegrond. In verband met de geruchten over een komende devaluatie van de Franse franc en andere West- Europese valuta, welke door de New York Times uit Geneve werden gemeld, verneemt Aneta, dat de vrije noteringen van franc- en guldenbiljetten te New-York niet zijn veranderd. Prima Neder landse guldenobligatlën waren eveneens onveranderd. De arrestatie van de heren Asscher en Cohen. Wat de procureur-fiscaal meedeelde. In een onderhoud dat een A.N.P.-redacleur had met de pro- cureur-fisceal van het Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam, Mr N. J. G. Sikkel, in verband met de arrestatie van de voorzitters van de Joodse Raad, prof. dr D. Cohen en de heer A. Asscher, zeide mr Sikkel het volgende: „Door de grote omvang van het onderzoek, dat wij na de oorlog in het algemeen hadden te voe ren, scheen het ons niet juist in een zo gecompliceerde kwestie, als deze van de Joodse Raad, in te grijpen. Dit kon eerst dan ge schieden, wanneer er aan de hand van een uitgebreid, omzichtig onderzoek gegronde bewijzen ge vonden waren voor de schuld der leidende figuren in deze Joodse zaak. Gedurende de laatste maanden Uit Nancy wordt gemeld, dat drie burgemeesters Zondag in de Maas zijn verdronken. De auto waarin zij zich bevonden geraakte tengevolge van mistig veel radicale wijzigingen met zich weer te water. Bronzen gedenkplaat overgedragen. Gisterenmiddag heeft de voor zitter van de Raad van Bestuur der N.V. P.Z.E.M., Jhr Mr J. W. Quarles van Ufford, het kantoor gebouw van deze maatschappij officieel geopend. Deze plechtigheid, die in de hal van het gebouw plaats vond, werd bijgewoond door het personeel der P.Z.E.M., van wie velen met hun dames, de Raad van Bestuur, de directie, Dr B. D. H. Teilegen, Griffier der Staten en de leden van Ged. Staten C. Philipse en C. Hamelink. De voorzitter vestigde de aan dacht op de eigenaardige situatie, dat het gebouw al van 1940 in gebruik is en thans pas officieel wordt geopend. In 1926 buurde de maatschappij het gebouw Koe poortstraat 6, vroeger in gebruik bij de Commandant der Marine, voor tien jaren. Aankoop van dit pand ging niet door, omdat het Rijk de voorwaarde: ontruiming binnen 24 uur ingeval van mobi lisatie, handhaafde. Deze ontrui ming werd een feit in 1939. Het kantoor werd toen verplaatst naar enige lokalen van het Abdijcom plex. Op 17 Juni 1937 ontving de ar chitect, de heer F. G. C. Rothui zen, opdracht tot het ontwerpen van een plan voor een nieuw kan toor aan de van de gem. Middel burg gekochte grond aan de Poe- lendaele. Het in November ge reed gekomen plan kon niet de volle instemming van het bestuur verkrijgen, doch op 13 Juni 1938 werd het nieuwe project met klei ne wijzigingen goedgekeurd. Ver volgens releveerde spr. de lotge vallen van het gebouw, zowel wat de bouw zelfs als de later opge lopen schade enz. betreft. Toen in Mei 1940 de Abdijge bouwen werden verwoest is direct een klein gedeelte van het nog niet afgebouwde nieuwe kantoor in gebruik genomen. Successieve lijk zijn de andere afdelingen la ter overgebracht. Het gehele com plex kostte, f 360.000. Niet minder dan 22 granaten beschadigden be gin November 1944 het gebouw zeer ernstig. Reeds op 5 Novem ber stelde de directeur in samen werking met de ingenieurs een plan tot herstel van de centrale en het kantoor op. De volgende dag was het personeel met de op ruimingswerkzaamheden bezig en een week daarna was weer een kamer in gebruik genomen op de bovenverdieping, die door een brug met de kanaaldijk was ver bonden. De voorzitter bracht hulde en dank aan allen, die bij de bouw betrokken zijn geweest: de archi tecten Rothuizen Sr. en Jr., de aannemers van Waning en Hu- bers, de tuinarchitect Bleeker en de aanleggers van de tuin Brand. Een speciaal woord van dank richtte spr. tot de directeur, de heer J. Slooves en de heer C. W. B. Keller, chef van de bouwkun dige afdeling. Al het kantoor- en technisch personeel ln de gehele provincie bracht spr. hulde voor hun plichtsbetrachting, trouw en toewijding, betoond in de moei lijke tijd, toen de electriciteits- voorziening in Zeeland was ge stoord. Met de wens, dat alle be slissingen, die in het nieuwe kan toorgebouw genomen zullen wor den, mogen strekken tot heil van onze provincie en haar bevolking, besloot spr. zijn rede. Vervolgens voerde het woord de heer J. M. Baan, administra teur der P.Z.E.M., die herinnerde aan storm en tegentij van de laatste jaren. Veel werd verwoest, doch de P.Z.E.M. werd niet ver slagen. Namens het personeel droeg hij een bronzen gedenk plaat, die reeds zeven jaar aan het oog van de toeschouwer was onttrokken geweest, over aan het bestuur als blijk van verbonden heid van het personeel met de P. Z. E. M. Hij sprak de wens uit, dat Zeeland en de P.Z.E.M. voor verdere ramspoed bewaard mogen blijven. Jhr. Mr. Quarles van Uf ford noemde de plaquette een sieraad voor de hall en een blijk van de goede samenwerking tus sen bestuur en personeel en hoop te, dat deze samenwerking mag blijven bestendigd. Nadat de heer Rothuizen Sr. dank had gebracht voor de vrien delijke woorden tot hem en zijn zoon gesproken, sprak de direc teur, de heer Slooves enige dank woorden tot het personeel. Daarop volgde een rondgang door het kantoorgebouw en wer den in de toonzaal verversingen aangeboden. hebben wij het onderzoek naar hun beleid meer intensief ter hand genomen en het bewijsma teriaal over hun onjuiste hou ding heeft zich zozeer opgesta peld, dat het in het belang van het verdere onderzoek niet ver antwoord was hen langer op vrije voeten te laten. De vraag waar het om draait is: werd door de werkzaamheid van de Joodse Raad de deportatie van Joden bevorderd of belemmerd Het antwoord hierop is dat de taak van de Joodse Raad zich zo heeft uitgebreid dat men geko men is tot een niet meer te par donneren medewerking aan de vjj- and, waardoor de Joodse depor tatie in belangrijke mate werd vergemakkelijkt. Derhalve moet worden aangenomen, dat zonder de medewerking van de Joodse Raad en ook zonder voortgezette medewerking het aantal gedepor teerde Joden zeer belangrijk min der zou zijn geweest". Mr Sikkel deelde voorts nog me de, dat het de leiding van de Joodse Raad vooral moet worden aangerekend, dat zij, ook op het tijdstip, dat deze moest weten, welk lot de Joden in Duitsland wachtte, heeft medegewerkt aan het transporteren van Joodse Ne derlanders. De bundeling en registratie van Joodse personen heeft het, vol gens Mr Sikkel, mogelijk ge maakt, dat de Duitsers vrij spel hadden met de deportatie. Ware deze registratie niet door de Jood se Raad uitgevoerd, dan had het grootste deel van de Joden zich over Nederland kunnen versprei den en kunnen onderduiken om zo uit de handen van de Duitsers te blijven. Mr Sikkel besloot het onder houd met de mededeling, dat het onderzoek nog niet afgelopen ia en dat het met kracht wordt voortgezet. Te Monte nabij Buenos Aires is een vliegtuig neergestort. De 3 inzittenden kwamen om het leven. Ook bij Cordoba veron gelukte een vliegtuig met 2 in zittenden. VLISSINGEN. Statenkring Vlissingen C.H.-Unie. Op 8 Nov. vergaderde de Sta tenkring Vlissingen, onder leiding van de voorz. der Kamerkrlngver. Mr Baron van der Feltz. Na de opening memoreerde de voorz, de moeilijkheden in deze kring, en dat momenteeil geen be stuur vermeld is in het Jaar boekje. Vervolgens werd het bestuur gekozen, dat als volgt Is samen gesteld: J. Deij en A. H. S. Ste- merding, belden te Souburg. F. van Sabben en W. Sanderse, beiden te Vlissingen. W. P. Roose te Koudekerke, J. Moens te Biggekerke en H. C. A. Varel te Rltthem, tevens zal aan de Kiesver. Zoutelande en West- kapelle (niet ter vergadering) ge vraagd worden ieder een lid aan te wijzen. Ook werden adviserende leden benoemd mevr. HartjesNijland als Hooofdbestuurslld van de Chr. Hist. Vronuwenbond en de heer M. Kruizlnga als Hoofdbestuurslid der Chr. Hist. Jongerengroepen beide te Vlissingen. Als voorz. werd gekozen dhr J. Deij te Souburg en als secretaris de heer W. Sanderdse Jr. Als penningmeester de heer F. van Sabben, beide te Vlissingen. Tot leden der Fropaganda- comm. werden benoemd de heren J. Deij, W. Kruizinga en J. Jas- perse. Door de secr. der Kamerkring werd de achterstand van verschil lende Kiesver. per 31-10-'47 (af dracht Contributie Hoofdbestuur) uitvoerig toegelicht, door de aan wezigen werd toegezegd, dit na der te onderzoeken, hoewel door enkelen ernstig bezwaar naar vo ren werd gebracht, en gewezen op de geweldige schade die Walche ren heeft geleden en de uitbeta lingen steeds op zich laten wach ten zodat de toestand op het plat teland onhoudbaar wordt. Breedvoerig werd door vele sprekers ingegaan op het niet meer verschijnen in Oct. van ons Dagblad de Nederlander en op de sluier die hier rond geweven isÉ verschillende leden spraken hun verwondering uit over de inning van het abonnementsgeld over het 4e kwartaal en de plotselinge stil stand, ook werd uitvoerig stilge staan bij de geplaatste aandelen en de actie in de herfst '47 voor het winnen van abonnees. Men sprak zijn teleurstelling uit over een dergelijke handeling. Breedvoerig werd door de voorz. hierop ingegaan, spr. deelde de gang van zaken mede vanaf de bevrijding tot op heden, hij schets te de moeilijkheden van het dag blad, en hoewel hij de gang van zaken ook diep betreurde en er ongetwijfeld fouten zijn gemaakt was hij van mening dat wij met vertrouwen dit dagblad tegemoet moeten treden. Het werk der Jon geren- en Vrouwengroepen kwam eveneens ter tafel. DE BILT ZEGT: Wisselend weer. Aanvankelijk matige wind tus sen Noord-West en West. Weinig bewolking. Bijna overal droog weer, iets kouder, later naar Zuid- West krimpende en weer aanwak kerende wind. Toenemende bewol king met tijdelijk enige regen. Iets zachter.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1947 | | pagina 1