Begering ondermijnt huidig staatsbestel
en positie van de Kroon.
H.M. is uiterst vermoeid en wenst een sobere viering
van haar jubileum.
Koningin moet rust nemen.
Wereldbank is in staat tot economisch
herstel van Europa bij te dragen.
Engeland bindt strijd tegen crisis aan.
Beperkte arbeidsdwang
Australische vakbonden wensen sluiting van
Nederlandse bases.
Decentralisatie van wederopbouw in Zeeland
dringend geboden.
Ïie^eün^ó-
uieAMating,.
Scherpe critiek van de heer Schouten.
Doodstraf voor Ans van Dijk
klijit gehandhaafd.
Uitgave
Stichting „Zeeuwsch Dagblad".
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst-
str. 70, Tel. 2438, Giro 274289.
Kantoren: Vlissingen, Walstraat
33, Tel. 168; Middelbur- Korte
Noordstraat 35, _Tel. admini
stratie 2009; Telefoon redactie
2347; Terneuzen, Vlooswijkstraat,
-Telefoon 2052.
Minister Beel heeft ons Dins
dag, zoals wij dat van dit Ka
binet gewoon zijn, vergast op
een zeer breedvoerige rege
ringsverklaring.
De korte inhoud is echter als
wij het goed zien, in weinige
woorden samen te vatten.
In de eerste plaats werd nog
eens op overtuigende wijze in
het licht gesteld, hoe verkeerd
de regering handelde door met
Soekarno en zijn republikeinse
vrienden in onderhandeling te
treden.
Uit wat minister Beel mee
deelde blijkt weer opnieuw hoe
ontzaglijk veel ellende is ver
oorzaakt doordat de regering,
zij het dan met goede bedoe
lingen, verzuimd heeft haar
plicht te doen en inplaats van
eindeloos te praten en te onder
handelen met krachtige hand
orde en rust te herstellen.
Daqraan is het mede te dan
ken, dat duizenden inlanders,
Nederlanders en Chinezen om
het leven zijn gekomen en dat
niet te berekenen economische
schade werd aangericht.
Daaraan is het ook te danken
dat tenslotte de Veiligheidsraad
de leiding heeft genomen en dat
wij ondanks alle verklaringen
van het tegendeel, niet meer
baas zijn in eigen huis en tot
op zekere hoogte onder curatele
werden geplaatst.
Het is de verdienste van deze
regeringsverklaring, dat deze
dingen nogeens duidelijk in het
licht zijn gesteld.
En wat de toekomst betreft
komt het hierop neer, dat de
regering ondanks alles, ondanks
het feit, dat zij zelf "constateert
dat de republiek hard op weg
is haar vat op de bevolking in
de bevrijde gebieden te verlie
zen, toch weer met de republiek
wil proberen aan te pappen.
De toestand is onhoudbaar.
De republiek heeft getoond,
dat zij onwillig en bovendien
onmachtig is tot een bevredi
gende samenwerking te komen,
terwijl het gevaar bestaat, dat
de goedwillende bevolking haar
vertrouwen in de Nederlandse
regering, die voor haar belan
gen heeft te waken, verliest.
Maar toch zal opnieuw gepoogd
worden in de weg van onder
handeling tot een oplossing te
geraken.
Dat is het onbevredigende in
deze verklaring.
Het klare woord, dat wij zo
gaarne gehoord hadden, is niet
gesproken.
De regering blijkt nog steeds
niet in staat om wat haar
eerste plicht is
ZEEUWSCH DAGBLAD
3e JAARGANG No. 754
Abonnementsprijs 3.30 p. kwartaal
Advertentieprijs 12 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 5 cent per woord
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
DONDERDAG 25 SEPT. 1947
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Vrijdag: Zon op 6.30 u., onder
18.32 u. Maan op 17.51 u., onder
1.32 u.
Hoofdredacteur: R. ZÜIDEMA Directeur: JACQ. DE SMIT
Met vaste medewerking van: Mr W. F. E. BARON v. d. FEI.TZ, Middelburg, Dr K. HUIZENGA, Middelburg,
Ds J. KARELSE te Goes, Ds R. SLOFSTRA te Vlissingen en Ds W. VROEGINDEWEY te Poortvliet.
Hoogwater te Vlissingen.
Vrijdag 26 September:
11.51 u. 1.36 m., u. m.
Na een verblijf op de Ruigenhoek, waar Hare
Majesteit gedurende tien dagen herstel van
gezondheid heeft gezocht, heeft de Koningin,
olie gisteren de landbouwtentoonstelling te
Leeuwarden heeft bezocht, wederom haar in
trek op Het Loo genomen-
Toen Hare Majesteit aan het begin van
deze zomer haar voornemen te kennen gaf
om zes weken vacantie te nemen, hoopte zij
in die loop van September weer geheel uit
gerust haar arbeid te kunnen hervatten. De
uitzonderlijke warmte en de vele noodzake-
lijk gebleken onderbrekingen van deze rust
periode maken, dat de Koningin zich nog zeer
vermoeid voelt en zich opnieuw genoopt ziet
rust te nemen.
In verband hiermede en met het oog op
thans reeds binnen komende verzoeken, acht
de Koningin het gewenst er nu reeds de aan
dacht op te vestigen, dat nog niet gezegd
kan worden of, en zo ja, welke plechtigheden
naar aanleiding van haar regeringsjubileum
zij met het oog op haar leeftijd en gezondheid
zal kunnen mede maken.
Het is overigens de wens van de Koningin,
dat haar aanstaand jubileum in soberheid
zal worden gevierd en dat daarbij het maken
van grote onkosten zal worden vermeden. Men zal er de Koningin een persoonlijk ge
noegen mee doen, de géiden, die men aan de jubileumfeesten ten koste zou willen leggen,
te gebruiken ter leniging van de noden hier te lande en in Indonesië.
Hernieuwde inwerking
treding enige artikelen
distributiewet 1939.
Bij de Tweede Kamer is inge
diend het wetsontwerp „Her
nieuwde inwerkingtreding van
enige artikelen van de distribu
tiewet 1939". Aan de memorie
van toelichting is ontleend, dat
bij K.B. van 20 Augustus 1946
werd bepaald, dat de in artikel
24 tweede lid van de distributie-
wet 1939 bedoelde artikelen dier
wet opnieuw in werking traden
met ingang van 27 September
1946.
De door de distributiewet voor
geschreven bekrachtiging van dit
besluit is geschied bij de wet van
28 October 1946. Eveneens is in
gediend het wetsontwerp „Her
nieuwde inwerkingtreding van de
prijsopdrijvings- en hamsterwet
1939".
Aan de memorie van toelich
ting daarop is hetzelfde als bo
vengenoemde ontleend.
De vice-president van de We
reldbank, Robert Garner, heeft
verklaard, dat zy organisatie be
reid en in staat zal zijn om als
haar bijdrage in. het economisch
herstel van Europa in het kader
van het op de conferentie te Pa-
rys samengestelde rapport over
het plan Marshall de middelen te
verschaffen die benodigd zyn voor
het leveren van kapitaalgoederen
ter waarde van 3 milliard dollar.
Garner legde er evenwel de na
druk op, dat de activa der wereld
bank op het ogenblik slechts 500
millioen dollar bedragen, zodat 't
noodzakelijk is nieuwe middelen
te verkrijgen, hetgeen kan ge
schieden door op grote schaal
obligaties op de Amerikaanse
markt te plaatsen.
Hij deelde mede, dat tot dusver
re geen van de landen, die aan
de conferentie te Parijs hebben
deelgenomen, zich tot^de bank ge
wend hebben over de kwestie van
haar bijdrage in de uitvoering van
het plan-Marshall. Wel hebben
te regeren.1 functionarissen van de bank ge-
Plan van vijf punten opgesteld.
Naar van gezaghebbende zijde werd bekend gemaakt, voorziet
het definitieve ontwerp van de Britse actie tot bestrijding van de
economische crisis voor de eerstvolgende 15 maanden in een pro
ductie van exportgoederen ter waarde van 1.7 milliard pond st.
Er is een plan van vijf punten opgesteld, voor de uitvoering
waarvan de Britse regering de arbeidsplicht Invoert en de ver
deling der grondstoffen onder controle stelt.
Verzachting voor het Britse pu
durende de tjjd, dat het rapport
werd opgesteld, te Parijs met ver
schillende afgevaardigden gecon
fereerd.
Garner wees er tevens op, dat
de middelen van de wereldbank
niet alleen aan de landen van Eu
ropa ter beschikking kunnen ge
steld worden en dat ook met an
dere landen rekening dient gehou
den te worden.
Hij deelde nog mede, dat John
McCloy, de president der bank,
op 25 October na een rondreis
door Frankrijk, België, Neder
land, Polen en Tsjecho-Slowa-
kije te Washington wordt terug
verwacht en legde er nogmaals
de nadruk op, dat Engeland geen
nieuwe lënlngaanvraag heeft In
gediend.
De vrjf punten van dit plan, dat
beoogt tegen het einde van het
volgend jaar het nadelig saldo
van de handelsbalans ten bedrage
van 600 millioen pond sterling te
dekken zijn: 1. beperking van de
Invoer; 2. verlaging van de uit
gaven In het buitenland; 3. ver
hoging van de export; 4. concen
tratie van de hulpbronnen op de
essentiële industrieën en 5. ver
hoging van de landbouwproductie
in het binnenland en de koloniën.
Terwijl het nadelig saldo van
de Britse handelsbalans ongeveer
600 millioen pond sterling be
draagt, is het nadelig saldo van
de handelsbalans in dollars onge
veer 800 millioen pond sterling.
Deze schijnbare tegenstrydigheid
is een gevolg van het feit, dat
Groot Brittannië creditsaldi heeft
in vele niet tot het dollargebied
behorende landen
Het evenwicht tussen in- en
uitvoer zal worden hersteld door
ten eerste 200 millioen pond ster
ling te besparen op de invoer en
ten tweede de waarde van de uit
voer tegen het midden van de vol
gende zomer op te voeren met 370
millioen pond sterling en tegen 't
einde van het volgende jaar met
570 millioen pond sterling.
Het is de bedoeling de, export
per medio 1948 op te voeren tot
40 pet. en per einde 1948 tot 60
pet. boven het exportcijfer van
1938. Door dit echter te bereiken
zal echter slechts de economische
crisis zijn overwonnen, doch om
Engeland weer tot de oude wel
vaart terug te brengen zal het
noodzakelijk zijn de export tot
175 pet. van het vooroorlogse cij
fer op te voeren, hetgeen naar
verwachting niet eerder dan in
1949 het geval zal kunnen zijn.
Alle Britse plannen zyn opge
steld, zonder dat rekening is ge
houden met de hulp, die evenwel
zal worden ontvangen in het ka
der van het plan Marshall. De re
gering stelt zich in op de tyd, dat
Groat Brittannië weer op eigen
benen moet staan.
Wanneer men het gestelde doel
van 40 pet. boven de export van
1938 zal hebben bereikt, zal voor
©en bedrag van 370 millioen pond
sterling aan extra export zijn ver
kocht, hetgeen tezamen met de
besparingen op de invoer en de
uitgaven in overzeese gebieden de
Pensioengrondslag
onderwijzend personeel.
De heer van Sleen, lid der
Tweede Kamer, heeft aan de mi
nister van Onderwijs gevraagd of
hij kan mededelen, waaraan het
te wijten is, dat voor het onder
wijzend' personeel de pensioen
grondslag nog steeds niet in
overeenstemming is gebracht met
de per 1 October 1946 vastgestel
de verhoogde salarissen,
en of de minister in staat is, de
datum te noemen, waarop de
verhoogde pensioengrondslag zal
ingaan
Verder of de minister niet van
oordeel is, dat te vrezen valt, dat
de leerkrachten, die de zestig
bliek zal niet alleen afhankelijk jarige leeftijd bereikt hebben of
zijn van het bereiken van het ge- zullen bereiken, door deze vertra-
stelde doel, doch ook van andere, ging in ernstige mate financieel
niet te voorziene omstandigheden
zoals het verloop der wereldprij-
zen.
Hulpverlening in het kader van
het plan Marshall zal betekenen,
dat enkele der gestelde doelen ge
wijzigd zullen moeten worden, oa.
dat voor de kolenproductle en dat
voor de kolenexport.
gedupeerd zullen worden, wan
neer zij 31 December a.s. de
dienst zullen moeten verlaten?
Indien ja, of de regering dan
niet moreel verplicht is maatre
gelen te treffen, waardoor voor
komen wordt, dat betrokkenen
van het uitstel, slachtoffer wor
den?
Weer twee doden en twee vermisten.
Het Nederlandse communique
van gisteren meldt, dat het aan
tal inbreuken door de republikei
nen op de order tot staken ,van
de vijandelijkheden thans geste
gen is tot circa 1650. Zuiverings
acties zijn nog steeds noodzake
lijk. De Nederlandse verliezen be
droegen Dinsdag 2 gesneuvelden,
5 gewonden en 2 vermisten.
Tijdens zuiveringsacties ten
Zuiden van Tjiandjoer kwamen
Nederlandse troepen in botsing
met een afdeling van de T.N.I.,
die met een witte vlag zwaaide,
doch onmiddellijk daarna het
vuur opende. Een republikeinse
aanval op het telefoonkantoor
Klakah werd afgeslagen.
Beslnit Australische raad
van vakverenigingen.
Het dagelijks bestuur van de
Australische rahd van vakvereni
gingen heeft besloten de federale
regering te verzoeken alle Ne
derlandse bases in Australië te
sluiten en de Nederlandse troe
pen te verbieden werk te ver-
Dreigende regeringscrisis
in Denemarken.
Bij het Deense parlement zijn
twee moties van wantrouwen in
de regering ingediend.
De Deense pers verwacht alge
meen, dat de regering zal aftre
den en dat algemene verkiezingen
zullen worden uitgeschreven.
richten, dat gewoonlijk door Aus
tralische burgers werd uitgevoerd
Mijnwerkersstaking in
Schotland.
6.000 mijnwerkers van 9 mijnerr
in Lanark, Schotland, zijn Dins
dag een staking begonnen. Ge
vreesd wordt, dat arbeiders van
andere mijnen in dit district aan
de staking deel zullen nemen. De
mijnwerkers eisten een loonsver
hoging overeenkomstig de loons
verhoging voor de mijn-brand
weerlieden en overlieden.
Vliegtuigongeluk in
Engeland.,
Te Mautby, brj Great Yarmouth
in Norfolk, Is een viermotorig
vliegtuig tijdens het landen in
brand gevlogen.
Zes lijken zijn geborgen. Naar
de drie vermisten wordt nog ge
zocht.
In de provincie Rome zijn
80.000 landarbeiders in staking
gegaan.
De kinderverlamming in
ons land.
In Amersfoort zijn enkele ge
vallen van kinderverlamming ge
constateerd. Dp last van de bur
gemeester zijn alle wedstrijden
en sportgebeurtenissen in deze
stad, welke inspanning vereisen,
afgelast.
Ook uit andere delen van hgt
land bereikten ons berichten over
gevallen van kinderverlamming.
Zo werden in Zwolle gedurende
de laatste maanden dertien ge
vallen geconstateerd. In verband
hiermede hebben wij ons gewend
tot de afdeling volksgezondheid
van het ministerie van sociale
zaken, waar men ons mededeelde,
dat er geen enkele reden tot on
gerustheid bestaat. Gedurende de
zomermaanden neemt het aantal
gevallen van kinderverlamming
altijd iets toe. Dit jaar steekt
zelfs gunstig af bij andere jaren.
Bevredigende schaderegeling en minder
controlerende ambtenaren.
Belangwekkend Zeeuws rapport verschenen.
I.
Er is een rapport verschenen omtrent de reorganisatie van de
wederopbouw, dat werd opgesteld door een commissie, bestaande
uit bij de wederopbouw van Zeeland ten nauwste geïnteresseerde
functionarissen. Deze commissie werd in het leven geroepen door
het bestuur der Stichting „Herstel Zeeland 1945". Bedoeld rapport
bevat zeer belangwekkende conclusies en wij stellen ons voor la
dit en een volgend artikel het belangrijkste uit het rapport mede
te delen.
Snelle overdracht bevoegd- nieuw voor oud, welk laatste wa-
De commissie van drie.
Australische vertegenwoordiger
benoemd.
De minister-president van
Australië, Joseph Chifley, heeft
bekendgemaakt, dat Kirby, rech
ter bij het Hof van Arbitrage
van het Australische gemenebest,
zal optreden als vertegenwoordi
ger van Australië ir. de commis
sie van drie, welke vanwege de
Veiligheidsraad is ingesteld ter
oplossing van het geschil tussen
Nederland en de Indonesische
republiek.
heden.
De rapporteurs zeggen in hun
inleiding, zich op het standpunt
te stellen, dat onverminderd de
dringende noodzaak op zeer korte
termijn de wederopbouw wette
lijk te reorganiseren, een voor
lopige speciale noodwet, die een
snelle overdracht van bevoegd
heden door hogere* aan lagere in
stanties (provincie en gemeente)
mogelijk maakt, niet gemist kan
worden. Reeds nu moet krachtig
worden gestreefd, binnen het ka
der der wettelijke mogelijkheden,
naar decentralisatie en beperking
van bureaucratie door inschake
ling van voldoende geoutilleerde
lagere organen.
Behalve van een eenvoudige
decentrale organisatie is een vlot
verloop van de wederopbouw af
hankelijk van een bevredigende
vergoedingsregeling der oorlogs
schade. Dat de huidige schade
regeling een werkelijke wederop
bouw in de weg staat, blijkt dui
delijk uit het feit, dat de over
heid in het systeem der woning
wetwoningen moet vluchten, dat
op het Rijk 90 pet en op de Ge
meente 10 pet. der financiële
lasten legt.
Bevredigende schade
regeling.
Een bevredigende schaderege
ling dient naar het oordeel der
rapporteurs rekening te houden
met het volgende: vergoeding op
basis" der vervangingswaarde, vol
gens bepaalde normen vast te
stellen op de stichtingskosten
Mei 1940, vermenigvuldigd met
een door de overheid periodiek
te bepalen indexcijfer voor de
herbouw; de gedupeerde mag niet
in credietmoeilijkheden geraken
als gevolg van een niet bevredi
gende regeling; de gedupeerde
drage zelf de onkosten, verbonden
aan uitbreidingen en vernieuwin
gen, alsmede een bijdrage van
Debat over de Regeringsverklaring
Tijdens het debat over de Regeringsverklaring, hetwelk gistermiddag een aanvang nam, heeft de
heer Schouten scherpe critiek geuit ten aanzien van het Regeringsbeleid. Hij beschuldigde het hui
dige Kabinet ervan, dat het buiten de Volksvertegenwoordiging om zeer belangrijke besluiten nam
en ten uitvoer legde. Spr. vond het daarom dringend noodzakelijk, dat de Regering haar beleid
herzag.
De heer Schouten spreekt er zijn verwondering over uit dat niet
alle leden in het bezit gesteld zijn van het overzicht over het
politiek gebeuren rondom de republiek, uitgegeven door de rege
ringsvoorlichtingsdienst te Batavia. Zowel hier als in Batavia
wordt beweerd, dat er voldoende exemplaren waren.
Spr. betoogt, dat de regering een dee! juist is van het requi-
op het standpunt staat, dat eerst
beslissingen moeten zijn genomen,
voor zij debat toelaat. Wij vragen
geen toegang tot «de regerings
keuken, zegt spr., doch hij vestigt
de aandacht op een artikel van
Prof. Aalberse In de Maasbode
van 3 Sept., waarin gezegd wordt,
dat de ministers van de P. v. d.
A. blijkbaar voortdurend overleg
plegen met het partijbestuur en
ook op fractie-vergaderingen ver
schijnen, en dat zij zich gebonden
achten, aan deze besluiten.
Men bemerkt niet, aldus de
heer Schouten, dat men daarvoor
bezig is do grondslagen van het
staatsbestel principieel te wjjzi-
Consulalre commissie naar gen. Men bemerkt niet, dat men
Djokja.
In de gisteren door de consu
laire commissie gehouden verga
dering werd besloten, dat de
commissie nog deze week Djogja
zal bezoeken. Inmiddels werd een
verzoek, dat Nederlands-Indische
en republikeinse autorietiten en
kele inzichten zouden geven om
trent enkele aangelegenheden,
welke betrekking hebben de con
sulaire waarneming, doorgegeven
aan de betreffende autoriteiten.
2 Engelse schepen, de „Em
pire Rest" en de „Empire Com-
thans beataandi" 5?rt" z"n met een speciale zen-
bruggem °°f 2011 over-|dmg van 479 Joodse wezen uit
Cyprus naar Haifa onderweg.
Grootscheepse
manoeuvres met lucht
landingstroepen in
Engeland.
Dinsdag hebben op Salesbury
Plan in Engeland de grootste ma
noeuvres met luchtlandingstroe
pen sinds de oorlog plaats gehad.
Veldmaarschalk Montgomery
en Luchtmaarschalk Tedder, die
de oefeningen bijwoonden, zagen
1000 parachutisten met kanonnen,
jeeps en andere uitrustingsstuk
ken uit de lucht dalen om een
op de vijand veroverd vliegveld
te bezetten."
In zweefvliegtuigen werd het
zware materiaal, zoals tractors
eri zelfs een bulldozer van 7 ton,
aangevoerd en een der zweef
vliegtuigen werd door een Daco
ta, die laag over het veld kwam
scheren, aan een uitgeworpen lijn
met haak omhooggesleepb
bezig is de positie van de Kroon
te ondermijnen en de ministers
aan ongrondwettige banden te
leggen.
Wij verlangen geen toegang tot
de regeringskeuken, als deze nog
bestaat, maar als het product in
de keuken gereed is, willen wij,
dat de Kamer in alle gevallen
waarin dat behoort het stuk in de
consumptie wordt gebracht.
Vervolgens betoogt de heer
Schouten, dat de politionele actie
niet In de eerste plaats tegen het
centrum der republiek was ge
richt. Dat heeft zich op velerlei
wijzen gewroken. Alle ontzien van
de republiek was, zeker bij de
stand van zaken zoals die in Juli
was, verkeerd.
Spr. is van oordeel, dat de Vei
ligheidsraad onbevoegd was zich
met de zaak in te laten zoals hij
heeft gedaan.
De redevoeringen Van de heer
Van Kleffens in de Veiligheids
raad hebben sprekers instem
ming, wat betreft de positie van
Nederland en de republiek.
Verder was er z.i. geen enkele
reden om in de Veiligheidsraad
nog meer aannemelijk te maken
hoe goed Nederland het wel be
doelde.
Spr. constateert, dat uit ver
schillende redevoeringen, van Dr
van Mook, Mr van Kleffens en
andere autoriteiten is gebleken,
dat de inzichten van wat men dan
de oppositie noemt, juist zijn en,
wat nog belangrijker is, juist
waren.
De uitlatingen der oppositie zjjn
nog te zacht geweest. Als maar
sitoir tegen de republiek uitge
sproken door officiële personen,
dan is het al uitgesloten voor ver
ontschuldiging te pleiten.
Spr. merkt op, dat de radio
rede van de heer Vorrlnk de
meest vernietigende critiek op de
republiek bevatte. Immers daarin
werd geconstateerd, dat het cen
traal gezag ontbreekt. Het requi
sitoir is echter te laat gekomen.
Het schijnt, dat men welbewust
en opzettelijk de werkelijkheid zo
lang mogelijk verborgen heeft ge
houden. Spr. acht dat hoogst la
kenswaardig. Nu staan we voor
een debacle. Men streefde naar
medewerking met een regering,
waarmee geen land was te bezei
len.
Men houde er rekening mede,
dat de republiek een systeem is,
een regime, dat aan de bevolking
van Indië is opgelegd en dat
in stand wordt gehouden door ter
reur.
Van constructief denkende lei
ders in de republiek waarover
de regeringsverklaring spreekt
kan men alleen spreken als men
denkt aan mensen, die inderdaad
leiding geven. De leiders dragen
de verantwoordelijkheid over de
gang van zaken, zoals die in het
requisitoir tegen de republiek zo
duidelijk tot uiting komt.
Dit. systeem, dit regime moet
verdwijnen, dat is de taak der re-
haarden daarvan worden niet
aangetast.
Spr. betoogt, dat velen, ook ou
ders der dienstplichtigen, er geen
raad meer mee weten en gesteld
worden voor de vraag: mogen we
dit nog wel doen. De regering
moet aandacht wijden aan die
spanning.
(De min. pres. Dr Beel: de rege
ring wijdt haar aandacht aan die
spanning)
Niemand van wie naar Indië
gaat, staat meer op het stand
punt van de P. v. d. A. of van de
C.P.N. De volkswil spreekt thans
in een andere richting.
Wie op het standpunt staat dat
de regering de volkswil moet vol
gen, zal nu ook moeten zeggen,
dat de regering haar beleid moet
wijzigen.
Spr. betoogt voorts, dat er een
onbehagen bestaat in brede krin
gen van het Nederlandse volk.
In Indië heeft men door de ter
reur en de tyrannie der republiek
en haar organen zoveel leed ge
zien en ervaren, dat men met
angst vervuld is. Zolang er kans
op is, dat die republiek terug
komt, durft men zijn positie daar
niet duidelijk te bepalen. En de
regering wil het toch nog probe
ren.
De heer Schouten dringt er in-
stanteljjk op aan, dat de regering
haar beleid zal herzien, zowel
naar binnen als naar buiten.
Spr. merkt verder op, dat men
te maken heeft met twee zaken.
Een centraal orgaan dat de mo
gelijkheid moet openen te komen
tot een federale regering in Indië
re vast te stellen op een percen
tage der stichtingskosten Mei
1940, afhankelijk van ouderdom
en staat van onderhoud. Bij de
bepaling der vergoeding worde
geen rekening gehouden met ver
schil in grootte of bestemming
van het betreffende pand en
evenmin met de financiële posi
tie van de betrokkene, waardoor
men ten onrechte een vermenging
van herstel- en belastingpolitiek
zou krijgen. Het laatste advies
t.a.v. de schaderegeling is, dat
vergoeding op basis der verkoop
waarde Mei 1940, welke aan
vaardbaar is bij panden, waarvan
herstel of herbouw economisch
en/of sociaal niet verantwoord
kan worden geacht, te voldoen
ware in opbouwobligaties.
Herbouw vóór nieuwbouw.
Er dient streng tegen te wor
den gewaakt, dat het herstel en
de herbouw hun prioriteit t.o.v.
4e normale nieuwbouw zouden
verliezen. Er dient onderscheid
te worden gemaakt tussen de
burgerlijke en de agrarische sec
tor. Het wordt gewenst geacht
zowel bij de centrale overheid
ais bij de provinciale adviescom
missies en bij de lagere weder-
opbouworganen hiervoor speciale
secties te vormen.
Als factor voor het welslagen
van de wederopbouw noemt het
rapport o.m. het terugbrengen
van het aantal controlerende
ambtenaren tot het minimaal
noodzakelijke, zodat daardoor te
vens mensen vrijkomen voor
werkelijk scheppend werk.
Als voornaamste regelende en
uitvoerende wederopbouworganen
worden genoemd: de centrale
overheid met baar adviescom
missies; de prov. overheid met
adviescomm.; de gemeentelijke
overheid met gemeentelijke- of
streekopbouworganen, indien al
thans de omvang der schade een
speciaal orgaan daarvoor recht
vaardigt.
Vooruitlopende op de toekom
stige organisatie dient reeds
thans alle aandacht te worden
besteed aan het vormen of om
en uitbouwen van gemeentel,
wederopbouworganen al of niet
in streekverband; het samenstel
len door Ged. Staten van het or
gaan, dat zal optreden namens de
prov. overheid en het nu reeds
overdragen van uitvoeringsbe
voegdheden aan bestaande, vol
doend geoutilleerde gemeentel,
organen.
en door gemeen overleg zullen
zijn tot stand gekomen.
Hij verklaart zich bereid mede
te werken aan de oplossing van
het vraagstuk der verhouding Ne
derland en Indië, als deze in over
eenstemming is met de rede van
7 December 1942 en de nadere
uitwerking daarvan in verschil
lende regeringsverklaringen.
gering, eerst dan kan men komen en vervolgens met wellicht liqul-
tot reconstructie en kan men vrjj- datie der Commissie-Generaal het
heid en recht schenken aan In
dië. De bevolking moet van deze
republiek worden verlost.
Ten aanzien der regeringsver
klaring zegt spr., dat deze is te
vergelijken met een dode tak.
Door dit stuk komt niemand tot
ljet Inzicht, van de hoogst moei
lijke situatie, waarin het Konink
rijk zich bevindt. De verklaring
kan geen bezieling wekken.
Spr. zegt ervan overtuigd te
zijn, dat van de verklaring velen
hier en in Indië weinig of niets
kunnen begrijpen, in deze zin, dat
zij haar verstaan, billijken en
goedkeuren. De troepen zullen het
in deze zin zeker niet verstaan.
Er ls en er wordt veel van de
troepen, ook geestelijk, gevergd.
Zjj blijven steeds bedreigd en de
in het leven roepen van een col
legiaal orgaan.
Spr. constateert een merk
waardige overeenkomst tussen de
resolutie der P. v. d. A. en de
passage der regeringsverklaring
ten aanzien van het collegiale or
gaan en de Commissie-Generaal.
Hij vraagt of de regering aan
de Lt. G.-G. richtlijnen en aan
wijzingen heeft gegeven voor zijn
vertrek naar Indië. Voorts of men
de centrale organisatie improviso-
risch in het leven gaat roepen.
Spr. verwacht, dat de regering
niet zal overgaan tot instelling
van de centrale organisatie en het
Haar beroep verworpen.
Gistermorgen deed de Bijzon
dere Raad van gassatie uitspraak
in de zaak tegen de Joden-ver
raadster Ans van Djjk (Jodin)
en haar handlangster Johanna de
Regt. Door het Bijzonder Ge
rechtshof te Amsterdam werden
zjj veroordeeld resp. tot de dood
straf en tot vier jaar met aftrek.
De advocaat-fiscaal van de Bij-
zandere Raad had voorgesteld ten
aanzien van Ans van D. een psy
chiatrisch onderzoek in te stellen.
In de zaak tegen Joh. de R. con
cludeerde hij op juridische gron
den tot vernietiging en verwijzing
naar het Bijzonder Hof te Leeu.
warden. Nadat de Raad op 14
Juli j.l. de uitspraak voor onbe
paalde tijd had aangehouden ver
wierp hij in zijn zitting van gis
teren de beide beroepen. Ans van
D. is de tweede vrouw in Neder
land, die door een Bijzonder Ge
rechtshof ter door veroordeeld,
haar beroep verworpen zag door
de Raad van Cassatie.
Hetzelfde was het geval met
Geessien Bleeke uit Delfzijl, die
wegens verraad van een groot
aantal illegale werkers zowel
door de Groninger ais door de
Drentse Kamer vaii het Bijzon
der Gerechtshof te Leeuwarden
ter dood was veroordeeld. Het
vonnis is evenwel nog niet vol
trokken in afwachting van het
resultaat van eën door haar ver
dedigster ingediende revisie-aan
vrage.
DE BILT ZEGT:
Weersverwachting tot Don
derdagavond:
Afnemend buiïg.
Overdag wisselende bewol
king en bijna nergens buien
in het leven roepen van het col- meer. Ongeveer dezelfde tempe-
legiaal orgaan dan nadat wette-ratuur als gisteren. Zwakke tot
ljjke maatregelen ter zake aan de matige wind tussen Noord en
Staten-Generaal zijn voorgelegd West..
