mmu&wiem
Publicaties
„SGheldemontlen" helpt Zeeland opnieuw.
f 26.000 voor economische en sociale belangen, alsmede
kleuteronderwijs.
Loon- en prijsbeleid landbouwers.
[jflju-ito andinfl
fJN
,G!$erwachmeister" van twintig jaar was
unifonziek.
Wordt de Grondwet
„opengehakt"?
DE GROTE REIS VAN
f
ACTIE ZAL WORDEN VOORTGEZET.
Het is weer al geruime tijd ge- len, dat de acties der Stichting
leden, dat een groot aantal nog niet beëindigd zijn en blnhen-
Zeeuwse instellingen op verschil- 1 kort weer ter hand zulen worden
lend gebied, die als gevolg van de genomen, werd met grote lnstem-
ooriogshandelingen hun bezittln- 1 ming kennis genomen.
DREIGENDE WERKLOOSHEID
OP NOORD-BEVELAND.
Hierover schrijft een onzer cor-
gen verloren zagen gaan of ern
3tig In hun werk werden gehan
dicapt, en ook Instellingen, die bij
de opbloei van ons gewest een be
langrijke functie zullen gaan ver- respondenten:
vervullen, welkome hulp ontvingen Algemeen verwacht, men een
in de vorm van een gift uit BetSrote werkeloosheid in de lco-
Fonds Scheldemonden, dat door mende winter op ons eiland. Door
grote acties in andere delen van de grote droogte zijn de werk-
ons land in totaal niet minder dan zaamheden zeer vlot verlopen en
tot f306.000 was gestegen. de, bietenoogst die nu nog rest
Bij de eerste uitdeling werd in- zal waarschijnlijk ook maar wei-
derttjd niet alles uitgegeven; er mg tijd kosten daar de opbreng-
bleef nog een bedrag van f 18.380 j sten niet hoog geschat worden,
te verdelen en voorts nog de re- I zeer veel graan is er reeds uit-
serve van de post „Kleuteronder- gedorsen, dus dit eist ook niet
wijs" bedragende f7500. iveel arbeidskrachten meer, in
Enige tijd geleden werd een op
roep geplaatst ter verkrijging van
een overzicht der instellingen en
organisaties, die het meest voor
een uitkering in aanmerking zou
den komen.
In een onlangs gehouden ver
gadering van het bestuur der
Stichting Herstel Zeeland 1945,
aangevuld met vertegenwoordi
gers van de Stichting Hulpactie
Scheldemonden en van het pro
vinciaal bestuur van Nederlands
Volksherstel, werd over de be
stemming der gelden beslist.
Het bedrag ad f 18.380 werd als
volgt verdeeld;
1. Aan de Stichting voor de
Landbouw in Zeeland een bijdra
ge van f 5000 in de kasten van
aankoop van een veestapel voor
het voorbeeld-proefbedrijf op
Walcheren. (Hierbij dient te wor
den opgemerkt, dat voor de stich
ting der proefboerderrjen op
Schouwen-Duiveland en Walche
ren reeds f 130.000 werd toege
zegd)
2. Aan het Zeeuws Comité tot
Rehabilitatie van Minder Valide
Arbeidskrachten t.b.v. de ontwik
keling en de tewerkstelling van
minder valide arbeidskrachten
oorlogsslachtoffers daaronder
bevrepen) een bedrag van f 4000.
3. Aan het Kraamcentrum
West-Zeeuwsch-Vlaanderen t.b.v.
de verdere uitbouw der werk-
(Chr. Bewaarschool) f 450; 5. St.
Maartensdijk (Gem. Bewaar
school) f500; 6. Middelburg (R.K.
Bewaarschool) f650; 7. Renesse
(G"-n. Bewaarschool in opr.)
f650; 8. Retranchement (Gem.
Bewaarschool in opr.) f750; 9.
Riiirnd-Bath (Openbare bewaar
school) f450; 10. Scherpenisse
(O"onb. Kleuterschool in opr.)
f650; 11. Serooskerke W. (Chr.
Bewaarschool 1 f 250; 12. Veere
(Bewaarschool in opr.) f900; 13.
Zie-ikzee (Burgerbewaarschool)
f750.
zaamheden een bedrag van f 2000.
4. Aan de Ver. „Ktnderzorg" te
Middelburg een bedrag van f 2000
t.b.v. de herinrichting harer te-
hulzen.
5. A an de gemeenten Aarden
burg en Sluis elk f 2500 voor de
aanleg van een sportveld, c.q. an
dere sportdoel einden.
6. Aan de Stichting Nieuw
Walcheren voor de „bomenactle"
het restant van f 380. Het bedrag
van f 7500 werd bestemd als
volgt:
1. Biggekerke (Chr. Bewaar
school in opr.) f500; 2. Cadzand
(Gem. Bewaarschool) f750; 3.
's-Heer Arendskerke (Chr. Kleu
terschool) f 250; 4. Koudekerke
Aan het eind van bovenbedoel
de vergadering heeft de voorzit
ter, Jhr Mr J. W. Quarles van
Ufford, nogmaals de dank van
Zeeland overgebracht aan de he
ren van het Comité Scheldemon
den. In onderling overleg is ge
tracht voor de gelden, welke de
eerste maal en welke thans zijn
verdeeld, een zo goed mogelijke
bestemming te vinden. De reactie
in de provincie heeft aangetoond,
dat de keuze der objecten een ge
lukkige is geweest en nog tot in
lengte van jaren van de activiteit
en het medeleven van het Comité
Scheldemonden zullen getuigen.
Van de mededeling van de voor
zitter der Stichting Hulpactie
Scheldemonden, de heer van Del
tegenstelling met andere winters.
Het vlas t^ordt veelal ongeklopt
verkocht naar Zeeuwsch-Vlaan-
deren. Aardappels worden in gro
te hoeveelheden rechtstreeks van
het land in de schepen geleverd.
„Wordt ons eiland niet over
bevolkt?" is een vraag die reeds
meerderen gesteld hebben. Het
gebruik van meer vrachtauto's,
tractoren, rooimachines en laad-
kranen op de havens is niet in
het belang van de werkgelegen
heid van het steeds uitbreidende
inwonertal. Reeds nu moeten ge
durende bijna het gehele hoog
seizoen van de oogst mensen te
werk gesteld worden in Zuid-
Beveland. Uitbreiding van de
tuinbouw of vestiging van een
beperkte industrie zou een over
schot van arbeidskrachten wel
licht kunnen opvangen.
Zeeuws Technisch Instituut.
In het artikel over het Zeeuws
Technisch Instituut in ons blad
van Zaterdag hebben wij het
directeurschap toegekend aan
.de heer de Looff. De heer de
Looff was wel een der oprich
ters, maar mede-oprichter en
directeur is de heer W. H. J. v.
d. Hooft.
VLISSINGEN.
Laatste seizoen-concert.
De concerten in het Bellamy-
park lopen ten einde. Deze zomer
hebben we hiervan volop kunnen
profiteren en de plaatselijke ver
enigingen en enkele van elders
hebben zich doen horen, elk op
zijn best.
j.l. Donderdagavond gaf „Ons
Genoggen" haar laatste seizoen
concert. Onder leiding van de
heer P. de Rooy werd een keurig
programma afgewerkt, waarbij
het korps uitblonk in enkele mooi
geblazen ouvertures en walsen.
Een welgemeend applaus na elk
nummer getuigde van voldoening
en tevredenheid.
Nu het Bellamypark een ge
daanteverwisseling ondergaat,
was het eigenlijk geen geschikt
terrein voor het geven van con
certen. Aangezien er maar een
muziektent bruikbaar is, moest
het wel. Deze tijdelijke chaos van
stenen en zand werkte aansteke
lijk om de omgeving onrustig te
maken. Meerdere malen hebben
we zien gebeuren, dat directeuren
moesten „afslaan", om enige blaf
fende honden te laten verwijderen
dan weer het voorbijtrekken van
auto's onder het spelen, om dan
nog maar niet te spreken, over
het van ouds bekende „krijgertje
spelen" tussen het volk.
Wanneer het Bellamypark ge
reed zal zijn en er gesproken kan
worden van een plantsoen, dan
wensen we, dat de muziek- en
andere uitvoeringen daar rustiger
kunnen worden aangehoord. Ligt
het niet op de weg van de plaat
selijke muziekverenigingen, om
bij het gemeentebestuur er op
aan te dringen, een verordening
in he'c leven te roepen, die tijdens
de uitvoeringen het lopen en rij
den verbiedt? In meerdere plaat
sen is dit het geval. -
MIDDELBURG.
Tweede afgebouwde winkelpand
in gebruik genomen.
Vrijwel onopgemerkt, behalve
De heer C. v. d. Heuvel con
stateert in „Trouw", dat bij onze
boeren- en tuindersbevolking een
groeiende ontevredenheid heerst
over het loon en prijsbeleid van
de regering. Zij zijn van oordeel
dat de landbouwprijzen in ver
houding tot de andere producten
en onkosten te technisch worden
berekend.
Voor producten waarvoor de
regering de prijs vast stelt, wordt
de volgende methode van bere
kening gebezigd;
Voor een aantal bedrijven wor
den door het Landbouw Econo
misch Instituut de gemiddelde on
kosten berpkend. Hierop wordt
gesteld 20 procent voor onder-
nemersloon, terwijl voorts bere
kend wordt voor de arbeid van
de boer 75 procent van het loon
van de arbeider.
Deze methode van berekening
heeft, naar in de practijk thans
blijkt, de volgende bezwaren:
le. De als uitgangspunt geno
men bedrijven blijken in het alge-
i meen de beste bedrijven te zijn
en dus te liggen boven het gemid
delde, en niet representatief voor
de bedrijfsgroep.
2e. Een ondernemersloon van
20 procent waarin verdisconteerd
heet te zijn het bedrijfsrisico, is
voor de landbouw, waar het risi
co zo enorm groot is, te laag.
Wanneer men bedenkt dat
in vele branches een marge van
20 procent of hoger veelvuldig
voorkomt en daarbij in het oog
houdt het zeer bijzondere risico,
dat een bedrijf oplevert dat voor
groei en oogst van uur tot uur
bankelijk is van het weer; dat
het agrarisch bedrijf moet werken
met levende dingen, planten en
dieren, welke door menigvuldige
ziekten steeds worden aangetast,
dan behoeft het geen nader be
toog, dat 20 procent als onder
nemersloon te weinig is. -
3e. Voor het gros der boeren,
althans van de veehouders, is 75
procent van het loon voor de ar
beider belangrijk te laag. De
meesten van hen verrichten ze
ker zoveel of meer handenarbeid
op hun bedrijf als de arbeider.
Bij dit alles komt dan nog dat
in verschillende gevallen deze
prijsberekening niet is aangehou
den en voorzover we op dit ogen
blik na kunnen gaan, steeds naar
beneden wordt afgerond.
Ook het Zeeuwsch Landbouw
blad toont zich niet tevreden.
Bij de bespreking van de gun
stige en ongunstige oogstrisico's
die door de boer worden gedra
gen concludeert dit orgaan:
„De kern van de zaak, waar
het hier om gaat is, dat het voor
deel voor de boer in een gunstig
jaar naar de fiscus verdwijnt,
terwijl hij in een slecht jaar zelf
voor het_ verlies kan opdraaien.
Slechts één jaar, bij opeenvol
gend verlies van twee jaren, heeft
hij belasting-technisch de gele
genheid dit te verrekenen, maar
daarmee is het verhes op zichzelf
niet goedgemaakt. Wat dit voor
het jaar 1947 betekent, zal dui
delijk zijn".
In de loop van deze week zal
de heer Vondeling, lid van de
Tweede Kamer, minister Mans-
holt over de landbouwprijzen in
terpelleren.
dan door de daarbij nauw betrok
kenen, is Woensdagmiddag j.l.
het tweede winkelpand, dat na
Middelburgs bevrijding werd af
gebouwd, geopend.
Het is opnieuw een gebeurtenis
in de geschiedenis van het na
oorlogse Middelburg, waarbij even
dient te worden stilgestaan, om
dat eruit blijkt, dat de Middel
burgse winkeliers, die hun zaken
als gevolg van oorlogshandelin
gen in 1940 verloren zagen gaan,
niet bij de pakken neerzitten,
maar de grote moeilijkheden, die
in deze tijd met herbouw gepaard
gaan, rustig onder de ogen zien
enoverwinnen!
Het pand waarop wij doelen,
is dat der fa. A. L. le Cointre in
de St. Janstraat. Reeds op 21
Januari 1942 werd de bouw van
deze dameshoedenzaak (met een
woonhuis daarboven) aanbesteed.
April 1947 kon met de afbouw
worden begonnen en thans kon
den de damesfirmanten hun be
drijf overbrengen. De winkel ziet
er keurig uit; de inrichting vol
doet aan de hoogste eisen, die
men dit soort zaken stellen mag.
Bij de opening heeft mej. A.
L. le Cointre het woord gevoerd
en daarbij vooral dank gebracht
aan de architect, de heer van
Wuijckhuijse, de aannemer, de
heer Verhage en de dag. opzich
ter, de heer van der Haar, die
bij deze opening aanwezig waren.
Dierenasyl in nood.
Het dierenasyl te Middelburg
verkeert in een noodtoestand.
Geen dier kan" meer behoorlijk
opgenomen worden en zelfs het
gezondste moet naar de gaska
mer. Hierin moet verandering
komen en het is daarom dat de
Vereniging voor Dierenbescher
ming zich genoodzaakt ziet om
op „Dierendag" Zaterdag 4 Oct.
een dringend beroep te doen op
de welgezindheid der ingezetenen
teneinde tot een verbetering van
het asyl te geraken.
GOES.
Gemeenteraad.
De gemeenteraad zal a.s.
Woensdag 24 Sept. vergaderen.
O.m. komen de volgende punten
aan de orde:
Voorstel tot benoeming ener
commissie van advies, als bedoeld
in art. 8 van de Woonruimtewet.
Door B. en W. worden ter benoe
ming voorgedragen: Mevr. Bou-
manGrutterink, en de heren D.
v. Loon, L. van Hoek, J. Holle-
stelie en J. G. Janssens.
Voorstel tot benoeming van een
gemeente-archivaris. Op de aan
beveling is geplaatst de heer J.
Stadqrman adj. commies ter pro
vinciale griffie, gedetacheerd bij
de inspectie der gemeente- en wa-
terscliapsarehieven in Zeeland.
Verzoek van de heer W. van
Ginkel e.a. om beschikbaarstel
ling van grond voor volkstuintjes.
Aanleiding tot dit verzoek is de
omstandigheid, dat gronden wel
ke als volkstuintjes in gebruik
wai'en, bestemd werden voor wo
ningbouw. B. en W. achten het,
gezien de ervaring, niet gewenst
opnieuw voor bouwterrein be
stemde gronden voor volkstuin
tjes beschikbaar to stellen. Ook
wordt het niet gewenst geacht
voor dit doel terreinen aan te ko
pen, daar' in dat geval öf de hu
ren belangrijk hoger zouden moe
ten zijn dan thans het geval is,,
of de tekorten door de gemeente
zouden moeten worden bijgepast.
B. en W. zijn van oordeel, dat
hier voor het particuliere initia
tief een mooie en nuttige taak
kan zijn weggelegd.
Voorstel tot het geven van een
subsidie uit de gemeentekas aan
de Stichting Zeeuwse Volksuni
versiteit (Z.V.U.). B. en W. stel
len voor om voor 1948 een sub
sidie te verlenen van f 500.
Voorstel tot onteigening van
gronden ten behoeve van de wo
ningbouwplannen 1947 en 1948 in
bouwplan III.
Voorstel tot het aangaan van
geldleningen.
Wijziging gemeentebegroting
voor 1947.
Voorstel tot toekennen van een
gratificatie aan het personeel der
gemeente op de voet van het K.B.
van 13 Augustus 1947, no. H 303
over 1947.
Rusthuis Geref. Kerk.
De plannen van de Geref. Kerk
om een rusthuis voor ouden van
dagen te openen beginnen thans
vastere vorm aan te nemen.
Zoals bekend, het perceel
Westwal 38 indertijd voor dit
doel aangekocht. Het heeft heel
wat voeten in de aarde gehad
eer de nodige veranderingen, o.a.
centrale verwarming, waren aan
gebracht, maar er-begint nu toch
schot in te komen.
De datum van opening kon
nog niet worden vastgesteld,
maar het begint er op te lijken,
dat begin November het rusthuis
in gebruik kan worden genomen.
Tot directrice is benoemd mej. B.
van Ippel te Werkendam.
KRUININ GEN.
De firma Baarens, Sparafde-
ling Zeeland, heeft met 1000
klanten .van de Sparwinkeliers
uit bijna geheel Zeeland tochten
gemaakt naar Den Haag.
BIGGEKERKE.
Zaterdag zal de overdracht
plaats vinden van een herden
kingssteen voor de in de oorlog
gevallen soldaten. Om half vier
zal de stoet van het dorpsplein
vertrekken naar het kerkhof
waar de overdracht plaats
vindt.
BRUINISSE.
Noodwet Ouderdomsvoorziening.
Er hebben zich plm. 150 perso
nen aangemeld, om In aanmer
king te komen voor een uitkering
ingevolge „Noodwet Ouderdoms
voorziening".
Een comité is gevormd dat
tot doel heeft mede te werken
aan het stichten van Oorlogsmo
numenten.
Voorzitter is wethouder F. D.
van Vessem, leden zijn de heren
Ds Marsman, Ds Bremmer, M. C.
van Weele en M. van der Maas.
Door bemiddeling van het
Rode Kruis werden 160 paar
schoenen ontvangen, die aan de
daarvoor in - aanmerking komen
den werden uitgereikt. Daar
slechts kleinere maten aanwezig
waren, konden de „op grote voet"
levenden niet worden geholpen.
TERNEUZEN.
Raadsvergadering.
In de Woensdag gehouden
raadsvergadering is o.m. ook de
vleesvergiftiging ter sprake ge
komen. De voorz. deelde mede,
dat B. en W. de door de heer
Henry gestelde vragen schrifte
lijk zullen beantwoorden. De heer
Colzen was van oordeel, dat de
schuld ligt bij het Bedrijfschap
Vee en Vlees door het In distribu
tie brengen van verkeerde koeien.
Tot onderwijzer aan school A
werd benoemd de heer P. Vreeke
te Goes.
De gemeente-timmerman de
heer P. J. Smolders nr. drie van
de voordracht, werd met 9 van
de 14 stemmen benoemd tot uit-
Geref. Kerken.
Beroepen te Heerlen, W. P. J.
Zwerver te Hijken; te Pernis,
W. de Graaf te Schiedam; te
Muiden, E. Verburg te Pernis;
te Badhoevedorp, P. Warmen-
hoven te Reeuwijk.
Geref. Kerken (Art. 31 K.O.)
Aangenomen naar Zaandam,
D. Nieuwenhuis te Zuidwolde
(Gr.).
Geref. Gemeenten.
Bedankt voor Tricht, L. Rijk-
sen te Leiden.
I verrichten lid der gemeente
kunnen zijn.
In 1950 hoopt de Generale
Synode weer bijeen te komen.
De roepentTe kerk zal dan zijn:
's-Gravenhage-Centrum.
Na een ernstig slotwoord van
de praeses ds Kremer, waarin
hij waarschuwde steeds meer
te leven bij het Woord van God,
werd de vergadering van de
Synode besloten.
Onderwijs.
J. v. Wyck en Zuster M. Kom-
mrjs.
voerder bij gemeente-werken. i -
In de commissie van advies in- Voortoan: Christelijke Gerefor-
gevolge de Woningruimtewet '47meerde Kerken ln Nederland,
werden benoemd dhrn M. de Vos, In zijn slotzitting benoemde
D. J. de Bruyne, W. J. Weterings, 1 de Synode tot deputaten voor
i samenspreking met de Geref.
Kerken en de Geref. Kerken
(Art. 31 K.O.) prof. L. H. v. d.
Meiden, voorz.; prof. J. J. v. d
Schuit; ds L S. den Boer; ds J.
Jongeleen; ds W. Kremer; ds
W. F. Laman; ouderling C.
Manni en ds J. H. Velema.
Op voorstel van in 1944 be-
besloot de
Voor het examen voor
grenskommies slaagden de he
ren J. Zandijk, D. van Kerkho
ven, F. Taalman, M. Romeijn-
SYNODE CHR. GEREF. KERK. sen, C. P. Vrij en M. Verhoef,
allen te Retranchement.
De oudste ingezetene van
Arnemuiden, de heer R. Schroe- noemde deputaten,
vers, viert vandaag zijn 96e ver
jaardag. Hij mag zich in een
goede gezondheid verheugen.
Tot president-kerkvoogd van
de Ned. Herv. Kerk te Retran-
Synode tot herziening van de
Kerkenordening.
Hierbij werd o.a. bepaald, dat
de naam van de kerk voortaan
zal zijn: Christelijke Gerefor-
chement is gekozen de heer H. meerde Kerken in Nederland.
den Hamer.
De te Aagtekerke gehouden
collecte voor de Prins Bernhard
Stichting heeft opgebracht
f 18,1314.
Mej. Wed. J. Brouwer te
Bruinisse kwam zodanig te val
len, dat zij zich naar het zie
kenhuis te Noordgouwe moest
begeven.
De op Zaterdag te St.-Anna-
land gehouden collecte voor de
Prins Bernhard Stichting bracht
op de som van f 54,75.
De netto-opbrengst van de te
St. Laurens gehouden bazar, ten
bate van een op te richten
kleuterschool, bedroeg ruim
f 2700.
Te Bruinisse is opgericht een
„Oorlogsgravencomité, waarvan
deel uitmaken de heren A. de
Koning, M. A. Jumelet, M. van
den Berge en de dames Mevr.
Bremmer en Mej. J. Brouwer.
Tot waterbouwkundig opzich
ter bij de Rijkswaterstaat te
Vlissingen is benoemd de heer
W. Ovaa te Ritthem.
Uitvoerig werd van gedachten
gewisseld over de doop van kin
deren wier ouders ge-excommu-
niceerd zijn, waarbij werd te
ruggegrepen op de historie van
de kerk der Afscheiding en ge
wezen werd op de handhaving
van de lijn van het verbond der
genade tot in het derde en vier
de geslacht.
Na uitvoerige discussie en uit
eenzetting der standpunten werd
tenslotte het besluit genomen,
dat kinderen van ge-excommu
niceerde ouders wel gedoopt
kunnen worden indien de be
trokken kerkeraden de zeker
heid hebben, dat deze kinderen
door bijv. grootouders of andere
familieleden worden opgevoed
in de vreze des Heren.
De bepalingen omtrent Zon-
dagsarbeid betreffende voorzie
ning van gas, water en electri-
citeit werden ingetrokken, ter
wijl voorts besloten werd, dat
het aan de beoordeling van de
kerkeraad staat of zij die niet-
noodzakelijke Zondagsarbeid
Bijzonder Gerechtshof Middelburg.
Geslaagd voor het examen
waterbouwkundige aan 't Zeeuws
Technisch Instituut te Goes: J.
M. de Bakker te Dreischor, C.
G. Bode te Vlissingen, M. Boot
te Kerkwerve, C. Dronkers te
Middelburg, G. Gillissen, J. J.
Nederhand en A. van Sabben te
Goes; M. Huissoon te Krabben-
dijke, J. de Jonge te Terneuzen,
M. H. de Jonge te Kats, W. Ovaa
te Ritthem, H. Ruissen te Sou
burg, W. de Rijk te Baarland,
J. A. v. d. Velde te Noordgouwe,
P. Verstrate te St. Philipsland
en P. Wullems te Walsoorden.
Geslaagd te 's-Gravenhage
voor het voorlopig diploma
scheepswerktuigkundige de he
ren: J. C. Rubé (met lof) te
Vlissingen; J. L. Kleinepier te
Wolphaartsdijk; J. Kleinepier te
Koudekerke; F. Brasser te Vlis
singen; C. W. Heijligers te 's-H.
Arendskerke; J. C. Karelse en
J. de Regt, beiden te Goes, leer
lingen van de Machinistenschool
te Middelburg.
Aan de gem. Universiteit
te Amsterdam slaagde voor het
doet. examen geneeskunde H. J.
Entink, voorheen te St.-Lau-
rens.
Goese landwachter
verrichtte groot aantal
huiszoekingen.
nende te Mehr (D'land) was in
1943 tot de Waffen S.S. toege-
tredeh. Hij gaf dit toe, doch zei,
geen uniform gedragen te heb
ben. Besch. bleek overigens over
De eerste zaak betrof de 42- een rijke fantasie te beschikken,
jarige Middelburgse kantoorbe- De eis luidde Z'A jaar m. a.
diende Adriaan P. Jonge-Mr Roelofs verdedigde.
pier, die in Aug. 1943 tot de
Landwacht Nederland was toege
treden. Zijn compagnie was te
Tiel tegen de geallieerden inge
zet. Besch. was ook prov. leider
v. h. R.W.I. nat. De eis was 7
jaar met aftrek. Mej. M. Bolle
zei, dat besch. nooit actief aan
de strijd had deelgenomen.
H uiszoekingen.
Gerard Joh. Temmer
man, 36 jaar en winkelier te
Goes, was van AprilSeptember
1944 landwachter en nam als zo
danig aan tal van huiszoekingen
deel, o.m. bij de fam. Dootjes aan
de Gr. Markt, bij J. van Hekken
aan de Oosthavendijk, bij M. Zou-
tewelle, logementhouder aan de
St. Jacobstraat (waarbij F. Baze
werd gearresteerd), bij P. Quant
aan de Middelburgsestraat en bij
A. M. Verschoore aan de Gr.
Markt.
De getuige M. G. Zoutewelle
verklaarde, dat besch. zelf de ar
restatie van Baze had verricht;
met alle stelligheid sprak besch.
echter tegen, bij de huiszoeking
aanwezig te zijn geweest. Al het
verdere ten lastegelegde werd
toegegeven.
De proc. fisc. wees er op, dat
nog niet alle huiszoekingen uit
de „landwachterscarrière" van
besch. zijn genoemd. Hij is indi
rect oorzaak van het fusileren
van de illegale werker Quant in
het kamp Vught. De eis luidde
9 jaar m.a.
Mr Roelofs legde er de nadruk
op, dat besch. bij alle huiszoekin
gen slechts assistentie verleende.
„In opdrapht".
In 1943 had de 43-jarige
ex-opperwachtmeester Klaas
K r u s e te Graauw zekere Th.
Maerman, die in D. krijgsgevan
genschap moest worden terugge
voerd, gearresteerd. Toen Maer
man ontvluchtte, deed hij huis
zoeking bij hem.
Eveneens in 1943 deed hij te
Ossenisse huiszoeking naar on
derduikers.
Het tenlastgelegde werd toege
geven. Toen besch. Th. Maerman
niet vond, arresteerde hij diens
vader. Hij zei in opdracht gehan
deld te hebben. Zelfs had hij ver
zocht bij familieleden van Maer
man huiszoeking te doen verrich
ten. Hoewel besch. op de dag
der huiszoeking ziekteverlof had,
nam hij toch daaraan deel.
De proc. fisc. vroeg zich af, of
besch. handelde uit overtuiging of
uit strafbare lafheid. Hoe het zij,
zijn daden waren volkomen ver
keerd en daarom eiste hij 4%
jaar m.a.
De verd., Mr G. Tichelman, be
sprak in een uitvoerig juridisch
betoog diverse aspecten van de
zaak, o.m. de grote moeilijkheden
waarvoor de politie in de bezet
ting stond. Vele nu als „goed"
beschouwde pol. mannen hebben
indertijd ook Nederlanders gear
resteerd. Besch. was niet in D.
krijgsdienst en inderdaad handel
de hij op bevel van zijn superieu
ren. Hij verzocht ontslag van
rechtsvervolging.
Vijf zaken kwamen Vrijdag
middag aan de orde.
S.S.-er zonder uniform.
De 25-jarige melkknecht
Martin Elzinga, wo-
Chauffeur naar de
Kriegsmarine.
In 1943 was toegetreden tot
de Kriegsmarine de 22-jarige
Vlissingse chauffeur Jacob
d 'e Ridder. De eis was 3
jaar jeugdgevangenis en mr
Roelofs verdedigde.
N.S.K.K.-man.
De volgende was een N.S.K.K -
man, n.l. de 23-jarige Middel
burgse schilder Johannes
A. F a 1 h a b er,tegen wie 3
jaar met aftrek werd geëist.
Typiste pleegde verraad.
Cornelia M. v. K o -
gelenberg, een 22-jarige
Souburgse typiste, had in No
vember '43 aan de S.D. te Mid
delburg medegedeeld, dat ze
kere A. Raaijmakers te M'burg
zijn radiotoestel niet had inge
leverd. Besch. erkende. R. had
geen verdere nadelen van deze
mededeling ondervonden. Eis:
2'A jaar m. a.
Wachtmeester A.K.D.
De 22-jarige bankwerker
Geerlof H. Vos, voor
heen te Vlissingen, werd er van
beschuldigd van 1 Februari
I April '44 te Geldermalsen als
landwachter patrouille te heb
ben gelopen en persoonsbewij
zen te hebben gecontroleerd. Het
bleek echter, dat dit niet juist
was, zodat hij van deze ten
lastelegging werd vrijgespro
ken.
Anders stond het met de be
schuldiging, dat hij van Juni
Sept. '44 te 's-Hertogenbosch ais
wachtmeester van de Arbeits
Kontroll Dienst o.m. assistentie
verleende bij het opsporen en
overbrengen van onderduikers.
Beseh. verklaarde niet te heb
ben geweten, wat de A.K.D.
was. Hij had altijd graag bij de
landverraderlij k instituut te
rechtgekomen.
Tenslotte werd hem ten laste
gelegd, dat hij van Sept. '44
Mei '45 dienst had gedaan als
Oberwaèhmeister en later als
Rottwachmeister bij het Polizei
Freiwilligen Bataillon „Neder
land", waarbij hij in Nov. 44
deelnam aan één of meer raz
zia's op onderduikers in de
Noord-Oostpolder. Besch. ver
klaarde, dat hij in de N.O.P. al
leen het kamp van het Bataillon
had bewaakt, doch tijdens het
verhoor kwam vast te staan, dat
hij zowel kamp als weg had be
waakt. Dat hij later Rottwach
meister was geworden moest
gezien worden als een degrada
tie, niet omdat zijn werk niet
bevredigde, maar omdat men
hem voor de belangrijke func
tie van Oberwachmeister nog te
jong achtte.
Overigens bleek, dat besch.
ernstig „uniformziek" was ge
weest, want in het dossier lagen
tal van foto's, waar hij in aller
lei houdingen was afgebeeld.
De proc.-fisc, wees er op, dat
besch. volgens getuigenverkla
ringen een nette, kalme jongen
is; niettemin behoorde hij tot de
drie meest geschuwde organisa
ties tijdens de bezetting. Reke
ning houdend met de jeugdige
leeftijd van besch. eiste hij 3
jaar jeugdgevangenisstraf en
ontz. rechten voor het leven.
Mej. dr A. Bolle, verd., wilde
besch. gaarne in een jeugdkamp
zien geplaatst.
Uitspraken Bijzonder Gerechts
hof van 19 Sept. j.l.
Martin Elzinge te
Mehr (Did.): 3 jaar met aftrek
sedert 9 April '45.
Adriaan P. Jonge-
p i e r te Middelburg: 7 jaar
rn. a. sedert 24 Mei '45; recht tot
instellen van beroep in cassatie.
Jacob de Ridder te
Vlissingen: 3 jaar jeugdgev.;
ontz. rechten voor 10 jaar.
Johannes A. Falha-
b e r te Middelburg: 1 jaar
voorw. met 3 jaar proeftijd;
ontz. rechten voor 10 jaar en
onder toezichtstelling S.T.P.D.
Cornelia M. v. K o -
gelenberg te Souburg:
1 jaar, waarvan 6 mnd. on-
voorw. en de rest voorw. met
een proeftijd van 3 jaar; ontz.
rechten 10 jaar en onder toe
zichtstelling S.T.P.D.
Geerlof H. Vos, voor
heen te Vlissingen: 3 jaar jeugd
gev. en ontz. rechten voor 15
jaar.
Prof. Romme heeft in „De
Volkskrant" meegedeeld, dat de
passage in de Troonrede, waarin
sprake is van het openen van de
mogelijkheid de nieuwe staatkun
dige structuur van het Konink
rijk een wettelijke grondslag te
geven, in deze zin moet worden
opgevat, dat herziening van de
grondwet in het voornemen ligt.
De N. R. Crt. spreekt daarover
haar verwondering uit.
„In de onschuld onzes harten
meenden wij, dat voor de aan
kondiging van een Grondwets
wijziging de Koninklijke weg van
rechtstreekse mededeling zou
worden bewandeld.
Maar ziet, de onthulling van
prof. Romme werd ons bij infor
matie te bevoegder plaatse be
vestigd: de regering wenst wel
iswaar nog niet de voorgenomen
hervorming van het Koninkrijk
zelf in de Grondwet neer te leg
gen, doch wel reeds de staketse-
len op te ruimen, welke bijv. de
uitvoering van de voorstellen van
de binnenkort aanvangende Rijks
conferentie met de West zouden
kunnen belemmeren; voorts zou
voor onderhandelingen omtrent
de nieuwe status van Indonesië
en zijn onderdelen meer armslag
worden gegeven.
De Grondwet zou op deze
wijze, naar de kernachtige ter
minologie welke in regerings
kringen hieromtrent wordt ge
bezigd, worden „opengehakt".
Uiteraard onthouden wij ons
van een oordeel, zolang het be
stek voor dit opruimingswerk
niet voor ons ligt. Wel moet ons
thans reeds van het hart, dat
het kabinet eronverstandig aan
heeft gedaan» op zo verhulde wij
ze het voornemen tot Grondwets
wijziging, juist ten aanzien van
een brandende kwestie, ter open
bare kennis te brengen.
De Troonrede is een staats
stuk, dat meer dan andere in
het middelpunt van de publieke
belangstelling staat. En nu het
er om te doen is, t.z.t. het kie
zersvolk naar de stembus op te
roepen, had de onomwonden aan
kondiging van een verandering
van onze hoogste staatswet niet
mogen ontbreken.
Wat brengt de radio
Dinsdag 23 September.
HILVERSUM I, 301,5 M.: 8.00
Nieuws; 8.15 Pluk de dag; 9.00
Lichtbaken; 11.40 Belg. compo
nisten; 12.33 Lunchconcert; 13.00
politie gewild en was bij dit Nieuws; 13.20 Concert; 15.30
Distributieklring Middelburg.
Zeep voor artsen, enz. voor da
11e en 12e periode 1947.
De Directeur van de Distri
butiekring Middelburg maakt
bekend, dat vroedvrouwen, ver
loskundigen, wijkverpleegsters
er. verplegers, gediplomeerde
kraamverzorgsters, leerling
kraamverzorgsters, veeverlos
kundigen, medisch verplegend
en administratief personeel van
consultatiebureaux voor T.B.C.-
bestrijding, personen werkzaam
in de genees- en verbandmidde
len industrie, inclusief tand-
tchnisch laboratoria, praktize-
rende artsen en veeartsen, prak-
tizerende tandartsen en tand
heelkundigen, melkers, slagers
en Ambachtsscholen in aanmer
king komen voor extra rant
soenen zeep.
Formulieren MD 233-51 kun
nen worden afgehaald en inge
diend van 23 t.m. 30 Sept. 1947
ten kantore van bovengenoem
de dienst, kamer 4, loket 1, als
mede bij de Agentschappen.
Voor de overige categoriën
„Vuile Arbeid" wordt op de ge
bruikelijke wijze zeep verstrekt.
Bekendmaking.
De Burgemeester van Middel
burg maakt bekend, dat hij Dins
dag 23 September a.s. verhinderd
is spreekuur te houden.
Koorzang. 16.00 De zonnebloem;
16.30 Na schooltijd; 17.05 Piano
kwartet; 17.45 Rijk over zee;
18.30 Ned. strijdkr.; 19.00 Nieuws;
19.20 Orgel; 20.00 Nieuws; 20.05
Actualiteiten; 20.12 De gewone
man; 20.20 Philh. orkest; 22.30
Nieuws; 22.45 Kwintet; 23.35
Gram.
HILVERSUM II, 218 en 415 M.
8.00 Nieuws; 8.15 Gram.; 9.15
Morgenwijding; 9.35 Arb. vitami
nen; 11.0 Mozart; 12.00 Ensem
ble; 12.33 Ons platteland; 13.00
Nieuws; 13.15 The skymasters;
14.00 Met naald en schaar; 16.05
Matinee; 16.30 Orgel; 17.00 Zang
klasse; 17.30 Zigeunerorkest;
18.00 Nieuws; 19.30 Muzikale
tocht; 20.00 Nieuws; 20.15 Dlns-
dagavondtrein22.15 Buitenl.
overzicht; 23.00 Nieuws; 23.15
Werken van Schumann.
DÓ. OR TON
JOOP SCH E.LTEIMS
87. Door de donkere straten
van de stad loopt een agent. Hij
heeft nachtdienst. Veel is er
's nachts niet te beleven; efen
enkele auto rijdt voorbij; een
paar mensen zoeken hun weg
door de straten, waar een paar
lantaarns branden.
Hé, daar loopt ook een jon
getje. Wat moet die midden in
de nacht alleen op straat? Hij
zal eens gaan kijken. 4
88. Ties is, nadat hij het ge
sprek van de mannen afgeluis
terd had, dadelijk weggegaan,
de tuin uit. Hij moet Thijs red
den.
Daar komt een agent naar
hem toe en vraagt hem, wat hij
daar doet, alleen in het donker.
Ties vertelt, maar de agent be
grijpt hem niet goed. Het beste
zal zijn, als Ties even meegaat
naar het politiebureau. De agent
heeft wel gehoord, dat er twee
jongens verdwenen zijn. Mis
schien is deze er een van.
Ties loopt naast de agent mee
naar het politiebureau.
