Opening van het Christelijk
Lyceum voor Zeeland-
Engeland niet meer opgewassen tegen taak
als lid van de Grote Drie?
Nederlands militair overzicht in Indië.
Republikeinen zetten desorganiserend
werk voort.
Staking in de Belgische Metaalindustrie.
V&iuleJtiyend
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Moskou bestaat 800 jaar.
Uitgave
Stichting „Zeeuwsch Dagblad".
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst-
str. 70, Tel. 2438, Giro 274289.
Kantoren: Vlissingen, Walstraat
33, Tel. 168; Middelhui- Korte
Noordstraat 35, Tel. admini
stratie 2009; Telefoon redactie
2347; Terneuzen, Vlooswijkstraat,
Telefoon 2052.
ZEEUWSCH DAGBLAD
3e JAARGANG No. 740
Abonnementsprys 3.30 p. kwartaal
Advertentieprijs 12 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 5 cent per woord
DINSDAG 9 SEPT. 1947
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Woensdag: Zon op 6.04 u., onder
19.09 u. Maan op u., onder
17.29 u.
Hoofdredacteur: K. ZUIDEMA Directeur: JACQ. DE SMIT
Met vaste medewerking van: Mr W. F. E. BABON v. d. FELTZ, Middelburg, Dr K. HUIZENGA, Middelburg,
Ds J. KAKELDE te Goes, Ds K. SLOFSTRA te Vlissingen en Ds IV. VROEGINDEWEY te Poortvliet.
Dr van Mook heeft ln een tot
de V.S. gerichte radiorede een
vernietigend requisitoir geleverd.
In de eerste plaats tegen de re
publiek, maar tevens tegen zich
zelf en de Nederlandse regering.
Tegen de republiek.
Dr van Mook begon met te wij
zen op de pogingen van de rege
ring om de nog jonge onstabile
nationale organisatie op de been
te helpen.
„Wij hebben rustig gewacht,
totdat de hevige en hysterische
uitbarstingen welke op de oorlog
en de capitulatie volgden, tot be
daren kwamen en intussen heb
ben wij getracht een wederop-
bouwprogramma uit te voeren (in
samenwerking met onze republi
keinse vrienden), een programma,
dat het land waarlijk in staat zou
stellen om met recht een lid van
de volkerenfamllie te worden.
In die delen van Indonesië, wel
ke bulten de republiek liggen, is
dit proces gedurende het jaar
1946 gunstig verlopen. Maar in de
republiek, op Java en Sumatra,
zijn andere krachten aan het werk
geweest, die tenslotte te sterk
bleken voor de republikeinse re
gering en de overweldigende
meerderheid der bewoners".
„Spr. stelde in het licht, hoe het
door de te zwakke geallieerde
strijdkrachten voor het in ont
vangst nemen na de capitulatie,
de Japanners gelukt is hun wa
pens af te geven aan de Indone
siërs en hoe deze dikwijls in han
den vielen van onverantwoorde
lijke en soms misdadige groepen
en benden en hoe zich smokkelben
den vormden, die de belangrijke
voorraden producten met een gro
te vloot van kleine kustvaarders
hoofdzakelijk afkomstig uit Sin
gapore en Malakka, deden weg
voeren.
Indonesië heeft bij deze trans
actie grote verliezen geleden, tot
een waarde van honderden mil-
lioenen guldens. De republiek
heeft slechts twintig procent van
de waarde terugontvangen. Maar
niettemin bleef er nog een aar
dige duit over voor alle grote en
kleine autoriteiten, die licenties
verstrekten of deze handel be
schermden.
Tenslotte liepen de zaken zo in
de war en Averden de regerings
dienaren zo corrupt, dat deze si
tuatie op zichzelf reeds een on
overwinnelijke hinderpaal vormde
voor degenen, die een fatsoenlijk
en efficiënt bestuur wensten op
te bouwen.
Zelfs na de wapenstilstand, die
op 14 October 1946 gesloten werd,
ging dit op dezelfde voet voort.
De republikeinse generaals Igno
reerden eenvoudig de bevelen
hunner regering om het vuren te
staken.
Wederom betoonden wij het
grootst mogelijke geduld. Wij za
gen er van af al deze misdaden
bekend te maken. Wij dreigden
niet, maar trachtten te overtui
gen.
Binnen de republiek ontwikkel
de zieh een stelsel van terreur,
waarbij gebruik gemaakt werd
van alle welbekende methoden
van ontvoering, gijzeling, brand
stichting en moord, teneinde de
machtspositie van deze elementen
te beveiligen.
Er bestond voor de republikein
se regering geen mogelijkheid Iets
op te bouwen, dat leek op gere
geld bestuur, geregelde economie
en geregelde financiën. Kortom,
indien de republiek aan zichzelf
werd overgelaten, viel niet te ver
wachten, dat zij ooit een staat in
de normale betekenis van het
woord zou worden en op deze wij
ze werkelijke afhankelijkheid ver
werven".
Elke onpartijdige waarnemer
moet hebben opgemerkt, dat de
republiek alle wezenlijke eigen
schappen op- het gebied van be
stuur, economie en financiën mis
te, die de minimum voorwaarden
vormen voor een werkelijk onaf
hankelijke staat.
Een meer scherpe veroordeling
van de republiek is nauwelijks
denkbaar.
Maar daardoor werd de rede
van Dr van Mook tevens een aan
klacht tegen Dr van Mook
en de Nederlandse regering.
Immers deze z.g. republiek
waar-,-an geen goed woord kan
worden gezegd, werd voortdurend
de hand boven het hoofd gehou
den.
Er werden overeenkomsten ge
sloten waarvan men wist dat ze
niet zouden worden gehandhaafd.
Opzettelijk werd geweigerd aan
de terreur een einde te maken.
Tegen beter weten in deed men
het voorkomen alsof de bende die
daar het bewind voerde, als een
fatsoenlijk gezelschap kon worden
erkend en behandeld.
Misschien aldus Dr van
Mook zyn wtf te toegeeflijk ge
weest en hebben wij daarbij een
indruk van zwakheid gewekt, die
de gewelddadige elementen
slechts stouter maakte.
Ongetwijfeld.
Het is aan Dr van Mook en de
Nederlandse regering te danken,
dat de republikeinse regering
wier gezag de facto werd erkend,
de uiterlijke tooi van een staat
kon handhaven en naar buiten er
kenning vond.
Een uiterst scherp requisitoir.
Maar helaas, niet te scherp!
Feestrede van Mr J. Terpstra.
Slotwoord van Dr Cazemier.
Na de openingsrede van de voorzitter werd
het woord gegeven aan Mr J. Terpstra voor
het uitspreken van de feestrede.
Mr Terpstra wees er op, dat door de opening
van dit Lyceum een langgekoesterde wens in ver
vulling gaat. De blijdschap over wat hier tot
stand kwam, wordt door velen in den lande ge
deeld. Voor Zeeland, aldus Spr. gevoelen we
bijzondere sympathie en we leven van harte met
u mee. Zeeland heeft onder de verschillende ge
westen van ons land een bijzondere plaats inge
nomen. Dit was reeds het geval in de middel
eeuwen toen het tot grote bloei en welvaart is
gekomen en toen het in de strijd west met recht een der mooiste
voor de vrijheid van godsdienst
een vooraanstaande plaats Innam.
Hier en in Holland concentreerde
zich het verzet tegen Spanje.
Met het oog op de geschiedenis
heeft Zeeland bijzondere aan
spraak op de liefde van alle Ne
derlanders, maar ook om de bij
zondere schoonheid van dit ge-
14 landen zouden hulp nodig hebben ter
bestrijding van communistische
overheersing.
„Engeland is niet meer opgewassen tegen zyn taak als lid van
de grote drie", aldus zou volgens de „Washington Post" in een
„uiterst geheim rapport van het Amerikaanse ministerie van bui-
tenTandse zaken" zijn verklaard.
Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft Zon
dagavond geweigerd commentaar te leveren op dit bericht. Het
rapport zou in handen zijn gesteld van de leden van het congres,
die de programma's voor hulp aan het buitenland bestuderen.
De „Washington Post" oppert
de mogelijkheid, dat het rapport
is opgesteld door de commissie
van het ministerie van Buiten
landse Zaken, die met de politieke
planning belast is en onder lei
ding staat van George Kennan,
die zo juist uit Europa is terugge
keerd om rapport uit te brengen
aan Marshall.
„14 landen van Europa Neder
land, Frank ryk, Duitsland, Por
tugal, Oostenrijk, Italië, Grieken
land, Turkije, Denemarken Zwe
den, Finland, ""Tsjecho-Slowakye
en Polen moeten meer econo
mische hulp uit het buitenland
krijgen, indien zij er bovenop wil
len komen en de bedreiging van
communistische overheersing wil
len bestryden", aldus zon in het
rapport verklaard worden.
Naar aanleiding van de crisis
in Engeland schrijft het blad: ,,De
grootste moeilijkheid voor Enge-
Hongaarse communisten
maken plannen.
De secretaris-generaal van de
Hongaarse communistische partij,
Rakosi, heeft voor een talrijk ge
hoor een uiteenzetting gegeven
van een communistisch regerings
plan, zonder evenwel nader aan
te duiden, of zijn partij al dan
niet het minister-presidentschap
zal opeisen. Punten uit het uit
eengezette program zyn: vermin
dering van het aantal ministers
van 16 tot 12; afschaffing van de
helft van het aantal functies van
staatssecretaris; een politiek van
goede verstandhouding met de
kerk; beperking van administra
tieve uitgaven; nationalisatie van
de Nationale Bank en de grote
Hongaarse bankbedrijven; ge
meenteraadsverkiezingen na her
vorming van de kieswetgeving;
sluiten van vredesverdragen met
democratische nabuurstaten en
onderhandelingen met Tsjecho-
Slowakije over regeling van de
kwestie der minderheden.
Rakosi kondigde een onverbid
delijke strijd aan tegen de oppo
sitiepartij van Pfeiffer, als „erf
genaam van de partij van Su-
lyok".
Het bestuur van de sociaal-de
mocratische party had de leden
op straffe van uitsluiting ver
boden aan de Communistische
bijeenkomst deel te nemen.
land bij het verhinderen van bui
tenlandse toewijzingen Is, deze
vermindering ordelijk te doen ge
schieden en op een zodanige wij
ze, dat de macht van de Sowjet-
Unie niet groter wordt".
In Frankrijk, aldus het blad,
wacht een machtige pro-Russi
sche communistische partij haar
gelegenheid af om zich weer te
doen gelden. Zij rekent op het
mislukken van het plan tot Euro
pees herstel en de gevolgen daar
van: Verlies van het Amerikaanse
prestige in Frankrijk.
West-Europa en zijn intellec
tuele en economische spil Frank
rijk staan op een kruispunt".
provinciën van ons land genoemd.
De oorlog heeft hier grote ver
woestingen aangericht. Gij hebt
aldus Spr. de zwaarste sto
ten opgevangen voor de bevrij
ding van ons land en daarom is
het ook de schuldige plicht van
geheel ons volk u de behulpzame
hand te bieden. Met name het
eiland Walcheren ls zwaar ge
troffen. Maar al schijnt het soms
haast hopeloos, gij hebt u niet la
ten ontmoedigen. Als teken hier
van ziet Spr. ook de opening van
dit Lyceum. Jarenlang is er om
gestreden. En nu treedt aan de
dag de vrucht van uw moedig
en volhardend werk.
Zeker, hier ls reden om aller
eerst God te danken voor wat Hij
heeft geschonken. Maar daar
naast is er toch ook iets anders.
De waarheid van de aloude wa
penspreuk: „Eendracht maakt
macht", ls hier in practijk ge
bracht en wel in dubbele zin. Een
negental groepen der bevolking
werken hier eendrachtig samen.
Deze eenheid ls verblijdend, voor
al in deze tijd nu er zoveel ver
deeldheid is en zo bitter weinig
eendracht te bespeuren valt. En
dat temeer omdat de vroegere
tweedracht over de plaats van
vestiging overwonnen werd. De
eendracht bleek sterker dan dé
tweedracht en het resultaat is,
dat thans deze Inrichting tot
stand kwam, die naar Spr. hoopt
spoedig door een tweede zal wor
den gevolgd.
Er dient wat dit betreft, aan
Zeeland iets goedgemaakt te wor
den. Hoewel de. Prot. Chr. groep
In Zeeland ongeveer 40 der be
volking uitmaakt bezat deze
groep tot nu toe geen enkele
school voor M.O. Zeeland was wat
dit betreft een tnicum en daarom
Zondag 7 gesneuvelden en 12 gewonden.
Grootste en kostbaarste feestelijkheden sinds
de oorlog.
Milltoenen hebben Zondag de
800ste verjaardag" van Moskou
gevierd met de grootste en kost
baarste feestelijkheden sinds het
eind van de oorlog. De feest
vreugde begon Zaterdagavond
met het dansen van honderddui
zenden paren op pleinen en ln
parken, totdat het naderen van
de dageraad hen naar de restau
rants dreef om te ontbijten, al
vorens het programma voort te
zetten, dat eerst gisteren beëin
digd werd. 100 mlllioen electri-
sche gloeilampjes verlichten de
gebouwen, pleinen, parken en de
schepen op de Moskwa. Alleen al
100.000 daarvan omzomen de to
rens en spitsen van het Kremlin.
Aan de gevel van het Bolsjoi-
theater zyn geweldige afbeeldin
gen van Lenin en Stalln door
schijnwerpers verlicht.
De totale kosten van de festi
viteiten worden algemeen op 100
mlllioen roebels geschat.
200 orkesten spelen in verschil
lende delen van de stad, 10 daar
van zyn rijdende orkesten, die
zich op een open auto of ln boten
langs de Moskwa van wijk tot
wijk begeven. Rondtrekkende
bands, schrijvers, dichters, trouba
dour» en vertellers van volksver
halen houden hun gehoor door de
gehele stad bezig
De belangrijkste gebeurtenis
van Zondagmiddag was de sport
en gymnastiekdemonstratie van
20.000 leden van vele Moskouse
sportclubs ln het Dynamossta
dium te Moskou.
Zankoff door Amerikanen
gearresteerd.
Het Oostenrijkse ministerie van
binnenlandse zaken heeft beves
tiging gegeven van berichten, dat
Ferdinand Zankoff, voormalig
minister-president van Bulgarije,
zich in een Amerikaanse gevan
genis te Salzburg bevindt.
Te Aleppo zijn 37 personen
gewond geraakt tijdens demon
straties tegen de duurte van het
levensonderhoud en de schaarste
aan levensmiddelen.
Negen personen werden ge
dood en zestien gewond bij de
ontploffing, die in een kruitma
gazijn in de buurt van Alcada
de Henrares ten Oosten van Ma
drid plaats had.
Volgens het Nederlands militair
communiqué van gisteren bedroe
gen de Nederlandse verliezen
Zondag 7 gesneuvelden en 12 ge
wonden.
In het gebied van Kedoengdjati
op Midden-Java stootte een Ne
derlandse patrouille op een repu
blikeinse groep, bestaande uit 150
man, die werden verjaagd. Het
communiqué maakt verder mel
ding van een aantal botsingen
met republikeinen, waarbij laatst
genoemden verliezen leden. Te
vens vonden beschietingen op-Ne
derlandse patrouilles plaats.
Van officiële zijde wordt uit
Batavia gemeld, dat op verschil
lende plaatsen door leden van de
communistische partij een anti-
Nederlandse propaganda wordt
gevoerd. Desondanks werden de
gevaarlijke elementen door de be
woners van verschillende kam
pongs aangewezen en uitgeleverd.
In Krawang, in de sector van
Cherlbon, zijn 6 deserteurs van
het voormalige Brits-Indische le
ger gearresteerd.
Op 5 September viel een groep
van de T.N.I. de pasar van Rand
ja Salak op West-Java aan, waar
bij ln het wilde weg werd gescho
ten. De pasar werd leeggeroofd.
Op Zuid-Sumatra pleegde een
sterke groep van de T.N.I. een
overval op de kampong Melatse-
gara. De bewoners vluchtten en
vonden bij terugkeer alle levens
middelen geroofd.
Landbouw en de
voedselvoorziening.
Over het algemeen ls het kli
maat voor het op het veld staan
de rijstgewas gunstig. Het af-
oogsten was bevredigend. In en
kele gebieden was de productie
zelfs goed. Eind Augustus stond
nog ongeveer 97.000 H.A. sawah-
rijst op'het veld.
De voorlopige raming van het
rijstsurplus op Zuid-Celebes over
het paid-selzoen 19461947 wijst
Een millioen
trouwringen.
Goud, zilver, diamanten, juwe
len en edelstenen, die door de
nazi's geroofd zijn van hun
slachtoffers in de concentratie
kampen, zijn door het Amerikaan
se militaire bestuur ter hand ga-
steld aan de Internationale Vluch-
lingenorganisatie. Zij liggen op
geslagen in de kluizen van de
Rijksbank te Frankfort en zullen
worden gebruikt voor de steun
aan statenlozen en Joodse vluch
telingen. Er bevindt zich onge
veer een millioen trouwringen
onder, door de bewakers afgeno
men van de slachtoffers van het
Hitler-régime. Alle kostbaarheden
zijn afkomstig van personen, van
wie men geen spoor meer heeft.
(U,P.)
een kwantum uit van circa 15.000
ton gepelde rijst. Dit betrekkelijk
lage cijfer is te wijten aan het
terugvallen van de oogst-resulta-
ten van de afdeling Makassar.
Plaatselijk monden de rijstprijzen
een dalende tendentie. Een be
langrijke prijsdaling kan eerst
worden verwacht als de rijstprij
zen van Oost-Borneo op de vrije
markt worden gedrukt. De clan
destiene uitvoer van Zuid-Celebes
naa» Oost-Borneo kan onder de
huidige omstandigheden niet wor
den tegengegaan.
Burgemeester van
Medan.
Zaterdag heeft de Installatie
plaats gevonden van de nieuw be
noemde burgemeester van Medan,
de heet Djaidin Poerba. In zijn
redevoering zeide de nieuwe bur
gemeester, dat deze benoeming
een bewijs was van de grote ernst
van de regering om Indonesië
zelfbestuur te geven op grond van
de Koninklijke reden van 7 De
cember 1942.
Joden van „Ocean
Vigour" aan land gegaan.
Nieuwe phase van het Joodse
drama.
De Joden aan boord van de
„Ocean Vigour" weigerden gis
termorgen gehoor te geven aan
het eerste, per luidsprekers ver
breide verzoek om het schip snel
te verlaten.
Na in het ruim van het schip
een bespreking gehouden te heb
ben begonnen zij echter toch rus
tig van boord te gaan. Zij stegen
in de gereed staande trein, waar
van de raampjes van traliewerk
voorzien waren.
Volgens berichten uit Ham
burg worden zij ondergebracht
in het interneringskamp Pappen-
drof bij Lubeck, dat naar ver
slaggevers meedeelden, nog vol
strekt niet bewoonbaar is.
Soekawafi onderscheiden.
Tijdens een audiëntie, welke
de minister-president, dr L. J.
M. Beel, gistermorgen aan Soe-
kawati heeft verleend, heeft hij
met een kort woord van hulde
de versierselen overhandigd, be
horende bij de onderscheiding van
Groot-Officier orde Oranje-Nas-
sau, welke onderscheiding Soe-
kawati onlangs heeft ontvangen.
De president van Oost-Indone-
sië beantwoordde de toespraak
van Dr Beel door te zeggen, dat
hij gaarne de verleende onder
scheiding aanvaardde en dat hij
daarin tevens wilde zien een
huldiging van zijn trouwe mede
werkers, zonder welke hij in de
afgelopen tijd zijn zware taak
niet zou hebben kunnen vervul
len.
is het verblijdend dat thans het
eerste Chr. Lyceum geopend kan
worden.
Al ls er op dit gebied nog geen
financiële gelijkstelling als bij het
L.O., toch zullen naar Spr. ver
wacht de financiën wel niet de
grootste zorg opleveren. De
grootste zorg zal zrjn ln de toe
komst de vrijheid en zelfstandig
heid te bewaren. Er is, vooral als
gevolg van de algemene afval van
God en zijn dienst, een krachtig
streven om aan de staat een over
wegende Invloed toe te kennen op
elk gebied. Hier ligt de grote be
dreiging van de ware Chr. vrij
heid ook op het gebied van het
onderwijs. Daarom is het nodig
het -particuliere initiatief en de
belangstelling van de ouders te
versterken.
Echter niet alleen door een
hechte organisatie of door de
strijd in de Staten-Generaal kan
de vrijheid zeker worden gesteld.
Daarom is in de allereerste plaats
nodig terugkeer tot de dienst des
Heren ook op dit terrein.
Spr. stond vervolgens stil by
het karakter van een Lyceum en
de eigenaardige plaats, die deze
tak van onderwijs ln de wetge
ving inneemt en wees tenslotte op
de verantwoordelijkheid die het
hebben van een Chr. inrichting
met zieh brengt. De ouders ver
trouwen hun kinderen aan deze
school toe op een leeftijd die voor
de geestelijke en zedelijke ont
wikkeling van de grootste bete
kenis is. Het gaat er bij onderwijs
en opvoeding om, te wijzen op
Hem die hemel en aarde gescha
pen heeft en die zijn eigen Zoon,
ln wie Hij ons alles wil schenken,
niet gespaard heeft.
Spr. sprak de wens uit, dat God
kracht en wijsheid zal geven om
deze tedere arbeid naar Zijn wil
te volbrengen. Tenslotte wees hij
op het grote voorrecht van de
leerlingen voor wie deze school is
gesticht en hij eindigde met de
wens, dat de vrucht zal zyn, dat
zij straks gereed zuilen staan om
de taak der ouderen over te
nemen.
Nadat vervolgens de installatie
van rector en leraren had plaats
'gehad, was het woord aan de rec-
jtor Drs Barends, die mede na-
I mens de leraren dankte voor het
vertrouwen door bestuur en
ouders in hen gesteld. Van hun
grote verantwoordelijkheid zijn zij
zich bewust. Van hen wordt ge
vraagd uit de kracht van hun ge
loof Christelijk onderwijs te ge
ven aan de leerlingen. Zij aan
vaarden deze taak met vreugde,
omdat zij weten, dat God Zijn
werk volbrengt in zwakke men
sen als zy 't met Hem wagen.
Spr. bracht dank aan zijn
ouders, zijn leermeesters, aan be
stuur en curatoren en ln 't bijzon
der aan de voorzitter. Voorts aan
de inspecteur Dr de Boer, aan
Hoogwater te Vlissingen.
Woensdag 10 September:'
9.04 u. 1.48 m„ 21.55 u. 1.60 m.
De „Sloterdijk" naar
Indië.
Woensdag 10 September a.s.
vertrekt het s.s. Sloterdijk met
1400 opvarenden van Rotterdam
naar Ned.-Indië.
verschillende collega's, aan Dr v.
d. Pol, rector van het Goese Ly-
I ceum, aan de administrateur de
I heer Bakker e.a. voor de ver-
leende medewerking bij de voor-
bereiding. Hij eindigde met uit te
spreken dat rector en leraren ho
pen ln Gods kracht hun arbeid te
volbrengen, waarbij het vertrou-
wen werd uitgesproken, dat de
gebeden der ouders hun arbeid
zullen vergezellen.
Vervolgens sprak de lnspécteur
Dr de Boer, die mede namens de
minister van O. K. en W. het be
stuur gelukwenste met deze grote
dag ln de geschiedenis van het
Lyceum. Het vertrouwen op God,
dat hier openbaar wordt, wettigt
het menselijk vertrouwen, dat
deze arbeid door God zal worden
gezegend.
Verder werd nog het woord ge
voerd door de heer A. Schout
namens Ged. Staten, de burge
meester van Goes Mr ten Kate
namens het gemeentebestuur, Dr
Het lerarencorps van het Christelijk Lyceum voor Zeeland,
V.l.n.r. zittend: Dr A. H. Oussoren, A. Beeftink, Drs D. Barends,
Drs C. Stam, Drs W. G. Meyer, M. Dekker. Staand: Ir. J. Pouwer,
J. Goedee, Drs A. P. Cornet, P. J. Maas, Mr J. G. v. d. Burgt,
J. Visser, B. Meijers, Dr K. Huizenga. H. J. Haantjes.
te
Terreurgroepen nog steeds in actie.
Van officiële zijde wordt ge
meld, dat de republikeinen hun
desorganiserend werk voortzei-
ten. Hiertegen wordt door de
Nederlandse troepen opgetre
den.
Bezuiden Leuwiliang is een
republikeinse troep betrapt op
het aanbrengen van een vlieg
tuigbom, terwijl ten westen van
Leuwiliang nabij Sadeng een
Nederlandse patrouille werd be
schoten.
De bevolking in de omgeving
van Djatibarag werd door ter
reurgroepen gedwongen om
versperringen aan te leggen.
Op Midden-Java werd een
Nederlands bivak nabij Bedono
beschoten, terwijl bezuiden Te-
gal zuiveringsacties plaats von
den, waarbij tegenstand van 200
man Alritroepen werd onder
vonden, die zware verliezen
leden.
Op verschillende plaatsen in
de sector van Semarang werden
Nederlandse posten beschoten;
bij Demak en Dempot werd ge
vochten, waarbij de republikei
nen gevoelige verliezen leden.
In Oost-Java zijn vernieling
van wegen en bruggen aan de
orde van de dag, waartegen
krachtig wordt opgetreden. In
het gebied van Soerabaja zijn
subversieve elementen gearres
teerd.
Verschillende Nederlandse pa
trouilles werden bjj Malang en
Batoe beschoten. Op Madoera,
ten oosten van Bankalan, wer
den 130 Chinezen bevrijd.
Chinese protest
demonstratie.
Donderdagmorgen trokken om
streeks 12.000 Chinezen door
Medan als protestbetoging tegen
de wandaden van de republi
keinse, strijdkrachten tegen de
Chinese burgerbevolking van
Sumatra's oostkust.
Er werden spandoeken mee
gedragen met suggestieve op
schriften, terwijl nabestaanden
van de slachtoffers in de stoet
meeliepen.
Aan de resident werd een
voor de landvoogd bestemde
petitie ter hand gesteld, terwijl
een andere petitie aan de Chi
nese consul werd overhandigd
met verzoek deze naar de Chi
nese regering te Nanking door
te zenden.
Republikeinse oproep
om te vechten.
Op 31 Aug. riep Djokja om:
„Vecht- door in de bezette ge
bieden. Voor ons bestaan geen
recombagebieden. Alles moet
uit het volk worden gehaald
voor het bevechten der Neder
landse imperialisten. Het Neder
landse imperialisme moet wor
den gebroken. Weest gerust, wij
zullen overwinnen."
De strijd om de loonstop en de prijsverlaging.
De in hartstochtelijke woorden
gestelde oproep, om aan het werk
te blijven, die de Belgische eerste
minister, Spaak, Zaterdag j.l. tot
de metaalarbeiders in het Luikse
heeft gericht, heeft niet mogen
baten. Enkele uren nadat Spaak
zijn radiorede had uitgesloten be
sloten de arbeiders met een meer
derheid van 80 procent dergenen,
die bi] een vakbond zijn aange
sloten, de werkzaamheden niet te
hervatten.
Hierdoor is een arbeidsconflict
in het leven geroepen, dat waar
schijnlijk een ernstige weerslag
zal hebben op de andere indu
striegebieden van het land. Zo
als bekend eisen de arbeiders de
uitkering van een dertiende
maand loon, die zij als aandeel
beschouwen in de belangrijke
winsten, die de metaalindustrie
in het afgelopen jaar heeft ge
maakt. De werkgevers, die door
loonstop verhinderd worden hun
personeel hogere lonen te beta
len, zijn bereid deze premie van
een extra maand loon uit te ke
ren, doch de Belgische regering
is van mening, dat een dergelijke
premie een verkapte loonsverho
ging is, dat de toekenning daar
van onmiddellijk tot een soort
gelijke eis in andere takken van
industrie zou leiden en de door
de regering ingevoerde prijzen- en
loonpolitiek ilusoir zou maken.
Zij wijst de uitbetaling van een
dergelijke premie dan ook cate
gorisch van de hand, waarbij zij
zieh in het bijzonder beroept op
de conclusies, waartoe men op de
nationale arbeidersconferentie
tussen vertegenwoordigers van
vakbonden, werkgevers en rege
ring ls gekomen, namelijk, dat de
loonstop in ieder geval gehand
haafd moet blijven, wil het land
niet in een economische crisis ge
raken.
-Opmerkelijk is intussen, dat de
werkgevers in de metaalnijver
heid zich bereid hebben ver-
Hekman namens de Bond van
verenigingen voor Chr. M.O. en
door Drs Stam, die namens het
bestuur en curatoren zijn grote
waardering uitsprak voor alle am
beid door de heer Laport in het
belang van liet Lyceum verricht
en die als blijk van waardering
aan mevr. Laport een bloemstuk
aanbood.
Het slotwoord werd gesproken
door de president-curator, Drk
J. Cazemier, Ned. Herv. pre
dikant te Terneuzen.
Wij hopen, aldus spr., op een
goede vaart. Er kunnen en zullen
wel stornjen kc—en en de kans
bestaat, dat er ook wel eens klip
pen zullen zijn. Maar we zijn over
tuigd, dat een goede vaart moge
lijk is als God ons daarbij helpt.
Er zijn ook ouders en anderen,
die met gemengde gevoelens het
te water laten van dit schip zien
omdat ze bang zijn, dat het hun
vaart zal kruisen, maar dat is
niet het vooropgezet plan of de
ondergrondse bedoeling. Als we
dit schip hebben losgemaakt, dan
is dat gedaan, omdat we daartoe
gedreven werden, omdat we
ons bewust waren: dit werk
moet geschieden, terwllle van
ons Chr. onderwijs, wat niet wil
zeggen, dat het openb. onderwijs'
slecht gemaakt zou moeten wor
den. Ook daar ligt naar Spreker
meent een taak.
Spr. wees verder op dé grote
verantwoordelijkheid van bestuur,
curatoren, reetor en leraren van
dit Chr. Lyceum, omdat het niet
gaat om een vlag die de lading
moet dekken, maar omdat we
ons gedreven moeten weten door
de Geest des Heeren in Wiens
kracht dit werk moge worden
voortgezet. Dan zal het zijn: „niet
ons, o Heer, niet ons, maar Uw
Naam geef ere, om Uwer goeder
tierenheid. om Uwer waarheid
wil".
De vergadering werd, nadat
nog gezongen was Ps. 72 6 en 11,
door Dr Stam met dankzegging
gesloten.
Van de daarna geboden gele
genheid het schoolgebouw te be
zichtigen werd door zeer velen
gebruik gemaakt.
Aardappelsmokkel
naar België.
De douane te'Nispen (grens
post nabij Roosendaal) wist dezer
dagen beslag te leggen op eeD
voorraad van enige duizenden
kilo's aardappelen, welke nabij de
grens lagen opgeslagen. Juist
's avonds voor de partij naar Bel
gië zou verhuizen werd ze door
de commiezen in beslag geno
men.
De Londense Newschronicle
meent, dat de Europese lucht
lijnen in de komende winter de
keus hebben tussen het riskeren
van mensenlevens en het op
grote schaal sluiten van lucht
lijnen, daar de grondnavigatie-
signalen in slechte staat zouden
verkeren.
klaard, indien het dan niet mo
gelijk is de lonen te verhogen, in
ieder geval bij te dragen tot eèn
verlaging van de kosten van het
levensonderhoud door verminde
ring van de prijs van staal, dat
bestemd is voor de binnenlandse
markt, met frs. 100 per ton. De
heer Spaak verklaarde in zijn
betoog van mening te zijn, dat
deze geste navolging zou vinden
en hij legde er de nadruk op, dat
de frs 80 millioen winst, die de
metaalindustrie op deze wijze
derft, tezamen met de frs.
120.000.000, die deze op de uit
voer betaalt en welke opbrengst
zal worden aangewend voor so
ciale doeleinden, meer bedraagt
dan het bedrag dat de uitkering
van een 13de maand loon zou
vertegenwoordigen.
Intussen duurt de strijd tegen
de levensduurte in België voort.
Een scherpe controle wordt uit
geoefend op de prijzen en in de
afgelopen drie weken werden tij
dens 35.000 bezoeken, die amb
tenaren aan verschillende winkels
brachten, niet minder dan 7.000
processen-verbaal opgemaakt. Be
halve het opleggen van een flin
ke boete kan een dergelijk proces
verbaal de sluiting voor twee of
zes maanden van de betreffende
zaak betekenen. De middenstand
protesteert hevig tegen de wille
keurige en onredelijke wijze waar
op de controleurs te werk zouden
gaan en het verbond voor de
middenstand te Antwerpen heeft
reeds doen weten, dat, indien de
ze controlemaatregelen niet wor
den verzacht, de winkeliers op
11 September hun zaak zullen
sluiten. -
De regering schijnt echter voet
bij stuk te zullen houden.
Minister Moens de Fernig ver
klaarde niet te zullen zwichten
voor de actie van de middenstand
en geen amnestie op grote schaal
te zullen toestaan voor de meer
dan 850 winkeliers, die in ern
stige overtreding zijn bevonden en
wier winkels gesloten zyn.
DE BILT ZEGT:
Weersverwachting geldig tot
Dinsdagavond.
Wisselende bewolking met plaat
selijk enkele buien, matige, tijde
lijk vrij krachtige wind uit wes
telijke richtingen, iets koeler.
