Is olie een benijdenswaardige rijkdom?
Saboterende N. S. B.ers.
Fartij-fanatisme in Sowjet-Rusland.
Toegangswegen tot Amsterdam
,Gij zult niet begeren en steSen.
Bitiers schoonouders binnenkort voor 't gerecht
Er was geen sprake van discipline of eenheid
bij de republikeinen.
Een kapitein van de T. R. I. vertelt.
„Het Sanatorium" op Texel.
De steenkoolproduhtie in het
Ruhrgebied.
Tiid"'
5
13
Ieder, die niet van getallen houdt, sla dit over, hoewel het jammer is van de tijd, die ik
heb besteed om de aantallen Barrels om te rekenen in Liters.
De wereldvraag naar olie en natuurlijk gas bedraagt per dag 1.235.843.400 liter.
De wereldvoorziening bedraagt per dag 1.198 557.900 liter olie en 62.232.600 liter gas. Totaal
1.260.790.500 liter.
We kunnen dus rondkomen en nog wat overhouden ook.
De V.S. vraagt 63.13% van de wereldproductie en produceert zelf 63.94
Europa is lang niet zo veeleisend. Het aantal auto's in ons werelddeel is dan ook veel
kleiner. Dat s maar goed ook, want Europa vraagt 17.2 van de wereldproductie en het pro
duceert zelf slechts 7.94 Wij komen dus aanmerkelijk tekort. Tijdens en na de oorlog was
dat goed voelbaar. Gelukkig herbergt de wereld ook plaatsen, waar de productie de vraag
overtreft.
De laatste veertig jaar produ
ceerden de V.S. vrijwel constant
64 van de wereldproductie.
In de U.S.A. werd in 1946
755.108.013 liter olie per dag
naar de oppervlakte gebracht.
Texas, de grootste van Ame-
rika's olie-producerende staten,
nam hiervan 31.38 voor haar
rekening, 't Oost-Texas-olieveld,
dat ik bezocht, produceert alleen
7 1 %"van de olieproductie in ge-1
heel Texas.
Het totaal aantal olieproduce
rende bronnen m de V.S. be
draagt volgens de jongste gege
vens 424.286, met een gemiddel-1
de diepte van 1081 meter. De
gemiddelde productie per bron
per dag is 1781 liter. De bron-1
nen op ons Schonebekerveld
brachten in 1946 gemiddeld per j
bron per dag 1480 liter olie naar I
boven. j
Het is evenwel de vraag of j
ieder land wel zo bijster ver-1
heugd dient te zijn over het be
zit van dergelijke bodemschat
ten.
Het bezit van olielagen geeft
dikwijls aanleiding tot jaloerse
blikken en het tiende gebod
„Gij zult niet begeren", wordt
in de wereldpolitiek niet zo bar
zuiver in acht genomen; het
achtste evenmin.
Rusland's olievelden.
De olieproductie in de U.S.S.R.
wordt voor 1945 geschat op
64.885.000 liter per dag.
Rusland laat allicht geen ge
tallen los, maar de oliemensen
weten vrij veel van elkander af
en de Amerikanen achten hun
schatting niet zo ver bezijden de
waarheid.
Volgens het lopende Vijf-Ja-
veld zal voortaan bewerkt wor-1
den in de Oekraïne. De pijplei- j
ding van Ploesti naar de raffi- j
naderijen in Odessa is al gereed.
De plannen voor pijpleidingen
van de andere olievelden in de I
Balkan naar Odessa wachten op j
uitvoering. Twee andere belang
rijke olielanden, Irak en Iran, I
liggen ook al verleidelijk dicht
bij de U.S.S.R.
Eind 1936 produceerden deze
beide staten 81.885.000 liter olie
per dag; een belangrijk hogere
productie dan die van geheel
Rusland.
Hoewel de winning van olie
dikwijls grote rijkdommen mee
brengt, staan daartegenover ook
weer zulke grote zorgen, dat wij
in Nederland misschien bejer af
zijn met ons handjevol bronnen
op 't Schonebekerveld, dan de
Balkan en de Aziatische landen
binnen de Russische invloeds
sfeer met hun ontzaglijke olie
velden.
Tenslotte nog enkele gegevens
over de oliewinning in Ned.-In-
dië. Het is interessant de pro
ductiecijfers van de afgelopen
zes jaren achtereenvolgens af te
drukken:
Jaaropbrengst.
1941 10.138.936.000 liter
1942 1.404.000.000 liter
1943 3.120.000.000 liter
1944 6.240.000.000 liter
1945 3.120.000.000 liter
1946 geschat op 1.609.160.000 liter
De cijfers spreken voor zich
zelf.
Rekening moet worden gehou
den met de mogelijkheid van
een tijdelijke daling van de pro
ductie door een te intensieve ex-
plitatie van de niet vernielde
bronnen door de Japanners tij
dens de oorlog.
De toekomstverwachtingen
voor de opbrengst van de olie
velden op Borneo, Java, Ceram
er, Sumatra luiden zeer gunstig.
Het zal wel enige tijd vergen
voor de Indische raffinaderijen
weer op volle toeren kunnen
draaien. Verscnillende raffina
derijen, o.a. die van de B. P. M.
te Balik Papan, werden door de
eigen employé's vernietigd bij
de nadering van de Japanners.
T. M.
De getallen zijn ontleend aan
de World Oil Atlas 1947, Uitg.
Houston, Texas, U.S.A.
Zij waren geen felle nazi's en stuurden Hitier een
brief op „poten".
Binnenkort zullen de schoon
ouders van Hitier te München
voor het gerecht moeten verschij
nen om zich voor hun politieke
verleden te verantwoorden. De
familie Braun heeft eens betere
renplan van Moskou, dient de i dagen gekend dan op het ogen-
olieproductie van de Russische j blik. De oude heer Braun, die de zoon-van-een-dag resulteerde niet
velden in 1950 tot 111.883.000 li- j zeventig jaren nadert, is na de in invloedrijke posten in de partij.
Eva Braun reeds in 1933 zoiets
als een officiële bevestiging kreeg
i doordat zij tot 's Führers „haus-
dame" werd benoemd, werd de
oude heer Braun eerst in 1937 lid
van de nazi-partij. Zijn familiaire
verhouding tot de latere schoon-
ter te worden opgevoerd. j val van zijn schoonzoon afgedaald
Rusland heeft van Polen de i tot hulparbeider in een meubel
olievelden in Oost-Gallicië „over- makerij. De Beierse openbare aan
genomen". Deze velden produ
ceerden in 1939 397 millioen li
ter olie.
De opbrengst van de Roe
meense olievelden bedroeg in
1946 meer dan 5.000 millioen li
ter.
Het olieveld van Ploesti is wel
het belangrijkste. De olie van dit
klager heeft hem namelijk in de
groep der politiek belaste perso
nen Ingedeeld, wat de verplich
ting tot handenarbetd met zich
brengt.
Grote politieke figuren zijn
Fritz Braun en zrjn vrouw even
wel niet geweest. Ofschoon de
„vriendschap" van Hitler met
Militaire prominenten raken op de achtergrond.
Talrijke tekenen in de bifinen- en buitenlandse politiek van de
Sovjet-Unie wijzen er op, dat de „patriotische propaganda",
welke gedurende en ook nog' na de oorlog in Moskou de
hoofdrol speelde, de laatste tijd vervangen is door die van
„trouw aan de communistische partij". Er is in dit opzicht een
groeiend fanatisme in Rusland merkbaar.
Dit is wel een van de meest interessante hoofdpunten dat aan
een artikel in het Zweedse blad „Svenska Dagbladet" ten grond
slag ligt; onder het pseudoniem „Cancellarius" verbergt zich
een vooraanstaand diplomaat van de een of andere democra
tische grote mogendheid, die jarenlang de belangen van zijn
land in Moskou heeft vertegenwoordigd.
Het Russische volk wordt tel- I schieten, evenals Dakanzow, ter-
kens weer voor ogen gehouden, wijl Maiski naar Brits-Indië
dat de Sowjet-staat eenzaam werd overgeplaatst. Dekanazow
heeft te strijden voor het be- was de laatste in het groepje
staan tegen een vijandige kapi- plaatsvervangend minister van
talistische wereld. De legerlei- 1 buitenlandse zaken, die een goed
ders, die vroeger vaak evenals contact onderhield met zijn bui-
belangrijke politici zoals Molo-tenlandse vrienden. Met uitzon-
tov, Berig en Mikojan, in de1 dering van Wyschinski, die een
pers werden geroemd en wier j van de meest vooraanstaande
beeltenissen men schier overal
kon aantreffen, zijn langzaam
aan op de achtergrond geraakt.
Toen men de decoraties aan
bracht voor het jongste Mei
feest in Moskou, waren er tal
loze portretten van Stalin en an
dere prominente partij-persoon
lijkheden, maar een afbeelding
van een der veldheren ontbrak.
Het „Politieke Bureau".
In het „Politieke Bureau", het
belangrijkste regeringsorgaan.
medewerkers van Molotov is,
zijn alle plaatsvervangende mi
nisters van buitenl. zaken nieuwe
figuren, zonder de een of an
dere persoonlijke relatie met
buitenlandse diplomaten.
Contra Socialisme.
Wel zeer verrassend, aldus de
onbekende schrijver in Svenska
Hij bracht het niet verder dan
blokleider van^de N.S.V. en para
deerde enkele maanden mee In de
gelederen der S.A., wat zelfs ln
Hitiers gloriedagen nu juist niet
als een hoge onderscheiding werd
opgevat. Mevrouw Braun is zelfs
nooit lid van de partij geweest.
Desondanks is zij door de open
bare aanklager gebrandmerkt als
een „aktivistln". Officieel luidt
de politieke aanklacht tegen de
bejaarde echtelieden, dat zij ken
nis hebben gedragen van de ver
houding van hun dochter met
Hitier, doch hier niets tegen heb
ben ondernomen en er ln tegen
deel zeer trots op zijn gegaan dat
Eva tot maitrese werd verheven
Een brief op poten.
Reeds voordat zij voor het po
lttieke hekje zijn verschenen heb,
ben de Brauns verklapt hoe zij
zich zullen gaan verdedigen. Hun
verdediger de Münchener advo
caat Gritschneder, die reeds een
reputatie heeft verworven door de
stormlopen, die hij op de zuive-
ringswetten heeft ondernomen,
zal trachten te bewijzen, dat
Eva's ouders altijd tegen de ver
houding zijn geweest. Zij zouden
namelijk eens aan de Fiihrer een
brief op poten hebben gestuurd,
waarin zij eisten, dat de verhou
ding eindelijk maar eens in een
fatsoenlijk huwelijk moest worden
Kunst ito 't koet.
Nederland heeft een jeugdor
kest. Het is als het ware uit de
lucht komen vallen: Begin Juli
was er nog niets en thans spelen
65 meer dan enthousiaste jonge
mensen onder de leiding van Hein
Jordans de Londense symphonie
van Haydn, Roemeense dansen
van Bartok en ander meesterwer
ken op een wijze, die de niets ver-
Dagbladet, is wel het besluit van
de communistische partij-leiding moedende toehoorder, die arge-
om een campagne tegen de so- l°os eens naar Nederlands nieuwe
cialisten-leiders in Duitsland te 1 jeugdorkest is komen luisteren,
zal men thans geen enkele of- beginnen. Het is duidelijk, dat i ongelovig deze uitvoeringen doet
ficier aantreffen, ondanks de het Kremlin de tactiek van sa- aanhoren. Men behoeft slechts
prachtige houding van het Rode menwerking met de socialisti-1 onze eerste dirigent van het con-
Leger in de afgelopen oorlog. sche partijen of met de groepen
Weliswaar telt het „Politieke die Moskou als „zijn rechter-
Bureau" onder zijn leden de vleugel" kenschetst, heeft laten
vermaarde maarschalk Woro- varen en zich nu toelegt op hun
schilow, maar diens naam als vernietiging. Een in Juni ge-
actief officier is van secundaire schreven artikel van de „Praw-
betekenis. Hij bekleedde geen da", dat naderhand door radio- j het resultaat van zeven dagen on-
hoofdambt gedurende de oorlog Moskou in verscheidene talen vermoeid werken is verbluffend"
cergebouworkest, Eduard van
Beinum, in de arm te nemen om
I de waarheid van deze woorden
bevestigend te krijgen: „Het is
werkelijk enorm. Ik heb het or
kest nu na mijn reis gehoord en
en gold meer als een der in-werd uitgezonden, laat hierover
tieme vrienden van Stalin. Hij geen enkele twijfel bestaan. On
bestuurde diens auto tijdens de der de socialistische leiders, die
kritieke dagen, toen de politieke het doel van dergelijke aanval-
zuivering werd ingezet en Stalin len waren, bevinden zich bijv. de 1 jongste 16 en de oudste 29 jaar
nog alleen vertrouwde op een radicale professor Lascy in Gr.- ls. een unicum zal brengen.
ir, i
Zaterdag ls het orkest naar
Praag vertrokken, naar het
jeugdfestival waar Nederland met
dit jeugdorkest, waarvan de
groepje van zijn beste „kame- Brittannië, de Fransman Leon
raden". Lid van het „Politiek Blum, de Brouckère in België,
Bureau" is eveneens de minister Scharf en Pollak in Oostenrijk,
van Oorlog, Bulganin, maar hij Schumacher in Duitsland, Sara-
is evenmin ais generaal-majoor gat in Italië, Martin Trammael
Schdanow actief officier, of- ir Noorwegen en de Denen de
schoon hij een hoge militaire ti- 1 z.g.n. „Jünger Staunings".
tel voert. Wat heden ten dage in Rus-
De hele propaganda-machine- land gebeurt, zo besluit „Can-
rie was om kort te gaan, gecon- eellarius" zijn interessante arti-
centreerd op „trouw aan de par- kei, is het streven om de herin
tij" en heeft niet veel meer voor nering aan de samenwerking
de oorlogshelden over. Geregeld van de Grote Drie tijdens de
worden artikelen gepubliceerd in oorlog uit te wissen, en het op-
de Sowjet-pers, waarin steedsdringen van een communisti-
maar weer op de zgn. partij-dis- sche fanatisme, dat zich onder
cipline wordt gehamerd en dekking van pan-slavische
waarin telkens weer tot uitingideeën op mars bevindt tegen
komt welk een grote verant- een wolken-donkere toekomst,
woordelijkheid rust op de schou-i
ders, van elke rechtschapen j
Bolsjewist.
Diplomatieke zuivering.
Dergelijke symptomen kan men
ook bespeuren in de houding van
de Sowjet-Unie tegenover de
rest van de wereld. Leidende
ambtenaren op het Ministerie
van Oorlog, die in nauw contact
met diverse buitenlanders ston
den en die er in slaagden nauwe
betrekkingen aan te knopen met
leden van het Corps Diplomati
que in Moskou, zijn de laatste
Gewapende overval op
Joods café door
Arabieren.
Arabieren in militaire unifor
men hebben een Joods café te
Hawaii met handgranaten en
automatische wapens bestormd.
Vier Joden werden gedood en
zeven gewond. De Arabieren
zouden herhaaldelijk bezwaar
gemaakt hebben tegen rumoer
uit het café na zonsondergang.
tijd verwijderd. Litwinow moest De toestand van de twee gewon-
zijn ambt kort geleden latende Joden zou ernstig zijn.
Het ligt in de bedoeling het
orkest ook na het festival in tact
te houden. Het kan een zeer goe
de school worden voor orkestmu
sici, waaruit de orkestleiders kun
nen putten. Het orkest moet als
het ware een springplank worden
om in verschillende orkesten te
komen.
De bekende thans 72-jarlge
Duitse schrijver Thomas Mann,
thans Amerikaans staatsburger,
die via Tsjecho-Slowakije uit
Duitsland naar Amerika uitweek
toen Hitier aan de macht kwam,
is uit Zurich op Schiphol aange
komen.
Op Schiphol deelde Thomas
Mann onder meer mede, dat zijn
onlangs voltooide boek „Dr Faus-
tus", waarin hij de geschiedenis
van een modern musicus be
schrijft, niet alleen in het Engels,
maar binnenkort ook in het Ne
derlands zal worden vertaald.
Te 's Gravenhage ls opgericht
een contactgroep van muziekre
censenten, die zieh voorstelt als
zodanig door haar journalistiek
en publtstlsche werkzaamheid het
muziekleven te bevorderen. Het
secretariaat van de „Contact
groep Haagse muziekrecensenten"
ls gevestigd Parkstraat 32, Tel.
183910.
veranderd. Succes hadden zij daar
natuurlijk niet mee gehad. Zelfs
geen famlllèhelbel was er uit
voortgekomen. Want brieven van
deze aard werden door Hitiers
hofkringen onderschept vooraleer
zij de Fiihrer in een van zijn woe
debuien konden doen ontsteken.
Mag men vader Braun geloven,
dan heeft de blonde Eva steeds
als een soort bliksemafleider bij
dergelijke aanvallen moeten fun
geren. Dan moest zij voor het
open raam gaan zitten ei} als Hit
ler een paar uren zwijgend naar
haar gekeken had, kwam hij tot
rede. Overigens heeft Eva volgens
haar vader nooit enige politieke
Invloed uitgeoefend, noch ten
goede, noch ten kwade, Zij zou
zich in het geheel niet geïnteres
seerd hebben voor enige politieke
zaak.
Braun beweert voorts, dat hij
nooit enig voordeel heeft genoten
van zijn hoge familierelatie. De
oudelul waren wel dikwijls te gast
in Hitiers woning, doch zij hebben
nooit deel gehad aan de vorste
lijke giften, waarmee Hitler in de
laatste dagen van zijn regiem zo
kwistig was. Een gouden horloge
en een zilveren schaal zouden de
enige geschenken zijn, die de
schoonouders ooit ontvangen heb
ben.
Verbetering dringend noodzakelijk.
De toegangswegen tot de stad
Amsterdam zijn in onvoldoende
toestand, aldus de K.N.A.C. De
wegen zijn te smal en de bestra
ting is zeer onvoldoende. Nu het
autoverkeer steeds drukker wordt
en de vrachtwagens veel meer
dan voor de oorlog van en naar
de buitenwegen rijden is een ver
betering dringend noodzakelijk.
Naar de K.N.A.C. mededeelt is de
stand van zaken voor de toegangs
wegen volgens het gemeentebe
stuur van Amsterdam aldus:
De Hemweg: het trace van de
Hemweg zal worden verlegd, de
weg zal tevens breder worden. De
werkzaamheden, die mede ver
band houden met het uitvoeren
van werken in het Westelijk ha
vengebied, zullen binnenkort een
aanvang nemen.
De Hoofdweg: van de bestaan
de brug over de Eramusgracht
tot de Haarlemmerweg krijgt de
Hoofdweg zoals is opgenomen ln
het uitbreidingsplan „Bos en
Lommer" een nieuw en breder
trace dat op de Haarlemmerweg
zal worden aangesloten. Hiermede
zal binnenkort een aanvang wor-
Bij de overhaaste terugtocht de jongens schoongemaakt en be-
van de T.R.I. en onderhorige af
delingen uit Tj. Morawa,, werd
een kapitein van de T.R.I. zo ge
wond, dat hij bleef liggen. Vol
gens zijn zeggen is hij gevallen en
dan moet dit een behoorlijke
smak zijn geweest, want de dok
ter, die met de Hollandse troepen
meereed, constateerde een dij-
beebreuk.
Op een baar liggend, schuw
glimlachend, vonden wij hem, ter
wijl de dokter hem een morfine-
injectie toediende. Een grote,
zwaar gebouwde man met dik
krullend haar, voormalig heerser
bij de T.R.I., want hij was, vol
gens zijn verhaal, dat hij hortend
en Stotend vertelde, Kapitein
Zainhamid, Bataljonscommandant
bij het Vde Regiment van de eer
ste Divisie X. Bovendien was hij
Chef-staf van de frontseetor ge
naamd: Medan area.
Later trof ik deze kapitein
weer aan, toen hij naar het zie
kenhuis was gebracht. Hier werd
hij ondervraagd door den inlich
tingenofficier van het onderdeel
dat deze sector had bezet. Op zijn
buik liggend eu af en toe even
krimpend van pijn, beantwoordde
Zainhamid alle vragen van deze
officier en als hij soms een ant
woord niet goed of niet direct
wist, bleek het, dat de inlichtin
genofficier zijn naam. waard was,
en dat de inlichtingendienst voor
treffelijk heeft gewerkt.
De bezetting rondom Titji Mo
rawa was 1000 man geweest, zo
vertelde Zainhamid. Hieronder
waren 400 leden van de TJFLI. De
Republiek kent ook de dienst
plicht, want verschillende van
deze T.R.I.soldaten waren dienst
plichtigen. Het totale Oostfront
zou bestaan uit twee Regimenten
en deze Regimenten waren het,
die rondom Medan waren samen
getrokken.
Ondervraagd over de samen
werking tussen de T.R.I. en de
andere strijdorganisaties, vertel
de de kapitein, dat deze samen
werking veel te wensen overliet.
Eigenlijk was er helemaal geen
contact en hij moest erkennen,
dat op strijdorganisaties bulten
T.R.I.-verband, niet was te reke
nen. Wel waren deze organisaties
bereid tegen de Nederlanders te
vechten en dit deden ze zelfs met
veel enthousiasme. In het gevecht
kon men dus op deze heren reke
nen. Dit was ln ieder geval zeer
belangrijk en wat deze organisa
ties verder deden, kon ook de
kapitein niet vertellen, want weer
moest hij erkennen, dat deze on
derdelen niet te controleren wa
ren. Viel er weinig te vechten,
dan kwam het wel eens voor, dat
men maar elkander ging bekam
pen.
Het is dus duidelijk, dat ér geen
sprake was van discipline of mi
litaire eenheid en dit verklaart
het feit, dat, toen de Nederlan
ders met hun politionele acties
begonnen, de tegenstander niet in
staat was om een behoorlijk front
te vormen.
In wanordelijke toestand trok
ken de strijdgroepen, rovend,
brandstichtend en moordend te
rug en in dit verband gezien, zul
len zij het ook nimmer tot een
treffen laten komen, zolang zij
dit zelf kunnen voorkomen, want
dan is hun bestaan van roven en
plunderen afgelopen.
De inlichtingendienst van de
Republikeinen was vrij goed ge
organiseerd, getuige het feit, dat
Siantar reeds 24 uur van te voren
de komende gebeurtenissen wist
door te geven aan de geregelde
troepen die tegenover het Neder
landse politteleger lagen. Dit ver
klaart het feit, dat Zainhamid
reeds op Zondagavond is begon
nen met de evacuatie van bepaal
de objecten en personen.
Op een vraag, waarom de Re
publikeinen dan al. die mensen
hadden afgevoerd, terwijl een te
rugtrekkend, ongeorganiseerd le
ger al handen vol werk heeft om
de eigen leden te onderhouden,
vertelde de kapitein, dat hij op
dracht had om deze mensen weg
te voeren. Het bevel van de com
mandanten ls ons heilig, verze
kerde Zainhamid.
Om twaalf uur trok de bezet
ting van Tj. Morawa terug en
slechts een sabotage-ploeg bleef
achter om de verschillende ge
bouwen, waarin militairen gele
gerd waren geweest, in brand te
steken. Gedeeltelijk ls dit dan ook
gelukt, doch door het snelle op
treden van de Nederlanders werd
een vernietiging op grote schaal
voorkomen. Bij de binnenkomst ln
Tj. Morawa werden hulzen aange
troffen, waar de vloeren en wan
den met petroleum en benzine
waren natgeworpen en waar een
begin van brand was ontstaan.
Deze brandjes waren onmiddellijk
geblust en de meest bewoonbare
gebouwen werden al direct door
trokken. De in bezitneming van
de gebouwen ging bij de jongens
even snel als het oprukken, want
toen de commandant later een
kwartier zocht waren alle gebou
wen al bezet en had hij eerst niet
eens een plaatsje, waar hij zijn
hoofd-kwartier kon vestigen. Na
tuurlijk vond hij spoedig een op
lossing en in het veld is men
gauw tevreden.
Het grote ziekenhuis-complex
hadden de Republikeinen onge
moeid gelaten, doch er waren
slechts een dertigtal zieken ach
ter gebleven. Kapitein Zainhamid
vertelde dat er 1000 zieken in het
hospitaal hadden gelegen. „Ja,
het moeten er duizend zijn ge
weest, want het ziekenhuis lag
propvol".
Van de mantri, die reeds 28
jaar achtereenvolgens in het zie
kenhuis heeft gewerkt, hoorden
wij later, dat het aantal 150 ad.
170 was.
Het ziekenhuis-complex werd
in zeer goede staat aangetroffen
en ook het instrumentarium was
goed onderhouden. Geneesmidde
len waren er echter te weinig,
doch wat er was, was in goede
staat. Afdelingen, zoals laborato
rium, oparatiekamers e.d. waren
zeer goed onderhouden.
Kapitein Zainhamid vertelde,
dat hij de ziekenhuizen ongemoeid
moest laten, doch verder de tac
tiek van de verschroeide aarde
moest toepassen.
Nadat hem een veldfles met
koele limonade en wat eten was
verstrekt, vertelde hij dat hij, in
de z.g. Technische commissie had
gezeten, die ter oplossing van be
paalde problemen te Medan bijeen
was gekomen. Hij kende den
Terr, commandant Kolonel P.
Scholten goed, evenals de Kapt.
Klooster, die tot voor zijn vertrek
naar Nederland, vertegenwoordi
ger voor de Dienst voor Leger-
contacten te Medan was geweest.
„Wij zullen het af moeten leg
gen tegen de Nederlanders", al
dus Zainhamid. „Maar ik geloof
niet in de goede bedoelingen van
de Nederlanders. Zij zullen hier
wederom een koloniale toestand
scheppen. Al zullen wij verliezen,
wij zjjn verplicht om door te vech
ten en zuilen dit doen".
den gemaakt.
De Sloterweg: voor het gedeel
te tussen de Rijksweg naar
's-Gravenhage en de stadsbebou-
wing is begonnen met de voorbe
reidende werkzaamheden aan de
nieuwe weg, die voorzien zal wor
den van twee gescheiden rijbanen.
Aan weerszijden worden rijwiel
paden en voetpaden aangebracht.
AmsterdamUtrecht: de bouw
van de brug over de Amstel voor
de Rijnstraat zal enige jaren du
ren, gedurende welke tijd het rija
de nieuwe weg \an de hoofdstad
naar utrecht zal uitvoeren.
Weg naar 't Gooi: over verbe
tering van deze weg wordt tussen
het rjjk en de gemeente Amster
dam overleg gepleegd. In afwach
ting van de definitieve aanleg zal
in de bestaande toestand enige
verbetering worden gebracht door
nabij de Hartveldsebrug een ver
beterde wegindeling en bestrating
aan te brengen.
De Leeuwarderweg: deze toe
gang tot Amsterdam hangt sa
men met de bouw van de tunnel
onder het IJ, die tot gunstiger
tijden zal moeten worden uitge
steld.
Nog 25 pet der schippers
analfabeet.
Tijdens een lezing op een der
instructievaartuigen van 't Kon.
Onderwijsfonds schatte drs. C.
van Eden, hoofd van de culturele
statistiek van het C.B.S., het an-
affabetlsme bij de schippersbevol-
klng op ongeveer 25 pet., dat is
het ontwikkelingspeil dat de rest
van het Ned. volk een eeuw ge
leden bereikt had. Van het aan
tal schooltijden kwam 46 pet.
voor rekening van het Prot. Chr.
onderwijs.
T.R.C.-bestrijdiiig'.
Dr D. Bergsma, de directeur
van het Chr. sanatorium „Sonne-
vanck" te Harderwijk, heeft de
zer dagen enkele cijfers ver
strekt- omtrent de t.b.c.-bestrij
ding.
Deze gevreesde ziekte grijpt
nog altijd fel om zich heen. Het
sterftecijfer dat voor 1940 tot
4'/2 was gedaald en dat geduren
de de oorlog tot 9'i opliep, kan
nu weer op ruim 6 worden ge
steld. De strijd tegen de t.b.c.
moet dus met kracht worden
voortgezet.
Ons land telt 30 sanatoria voor
volwassenen met ruim 5200 [ra-
tienten, 6 voor kinderen met 600
bedden, 3 speciale sanatoria,
waar been- en gewrichlstubercu-
lose worden verzorgd en verder
nog 16 nood-sanatoria met sa
men 1900 bedden.
Van deze sanatoria bieden
slechts drie van Christelijke rich
ting plaats aan 800 bedden.
Het is dan ook noodzakelijk,
dat op de duur minstens één
Christelijk sanatorium wordt bij
gebouwd.
Wij hopen van harte dat het
daartoe komen zal.
Maar wij voegen er aan toe de
wens, dat dan met de behoeften
van de zuidelijke provinciën,
speciaal met die van Zeeland
rekening zal worden gehouden.
De grote afstand van een der
gelijke inrichting geeft èn voor
de patiënten en voor de familie
leden grote bezwaren.
Er wordt veel over de her
bouw, de opbouw en de uitbouw
van Zeeland gesproken. En dat
is goed. Er zijn nog allerlei pers
pectieven.
Maar de zorg voor hen dia
lijden, moet tevens onze volle
aandacht hebben.
Een speciale verslaggever van
„Het Vrije Volk" vertelt merk
waardige dingen van de wijze
waarop oud-S.S.'ers, gedetineerd
in fort Erfprins, zich op Texel,
waar ze te werk gesteld zijn, ge
dragen.
Zelf noemden ze hun verblijf
daar het "- „sanatorium".
En, aldus de correspondent,
niet ten, onrechte.
De oud-S.S.-ers en andere de
linquenten regelen ze^f de werk
zaamheden en trekken zich van
de bewakers weinig of niets aan.
Op Texel, waar de gevangenen
enige tijd bij boeren tewerk ge
steld waren, hebben ze de stout
ste stukjes uitgehaald. Bij één
boer staakten ze, omdat er geen
koffie was; water drinken acht
ten zij beneden hun stand. En
waarom zouden ze werken bij een
boer van wie ze uitsluitend brood
te eten kregen, terwijl anderen
hen verwenden met varkensvlees,
bier en sigaretten? Neen, voor
hun gezondheid leek het de oud-
S.S.-ers trouwens beter na een
halve dag werk 's middags wat
aan het strand te gaan zonneba
den. Én daar hadden de bewa
kers zich letterlijk en figuur
lijk maar bij neer te leggen....
Op de vrachtboot „Voorwaarts"
waarmede de gedetineerden naar
Texel vervoerd werden, stalen zij
regelmatig grote hoeveelheden
garnalen; de bewakers zagen
nooit iets. Toen de heren een keer
met de passagiersboot meevoe
ren, verspreidden zij zich over 't
hele schip en enkelen hadden
zelfs de brutaliteit in de eerste
De laatste dagen een belangrijke stijging.
De Berlijnse correspondent van cents. De aangekochte artikelen
het A.N.P. meldt: Voor het eerst zullen worden verdeeld volgens
sedert vier maanden geleden de een nieuw puntensysteem, waar-
eerste grote crisis ln het Ruhrge- j bij de productie van de afzonder
bied optrad heeft de dagelijkse j lijke mijnen en de Individuele
kolenproductie de 230.000 ton prestaties der mijnwerkers de ba
weer overschreden dank zij de sis van de verdeling vormen,
vrij aanzienlijke productiestijging
die de laatste dagen is opgetre
den.
In de laatste week ls de pro
ductie opgelopen met 6000 ton en
zij bedroeg Woensdag 231.000 ton.
Het is niet duidelijk, welke reden
er bestaat voor de vrij plotselinge
stijging, nadat de productie vier
weken vrijwel stationair was ge
bleven. Vermoedelijk zal de sta
bilisatie van de voedselvoorzie-
Weer een rupsenplaag
op Walcheren?
De Rijkslandbouwvoorlichtings-
dienst schrijft ons:
Momenteel worden op Walche
ren verschillende bietenvelden
ernstig aangetast door vreterij
van verschillende rupsen.
Daar de mogelijkheid niet is
ning door de record-aanvoeren uit uitgesloten, dat deze plaatselijke
Amerika ln Juni en Juli, de voor
naamste factor zijn.
Opmerkelijk is evenwel, dat de
stijging heeft Ingezet, nadat de
Brits-Amerikaanse autoriteiten
26 Juli een nieuwe regeling heb
ben aangekondigd, volgens welke
de deviezenopbrengst van de ko-
lenexport ten dele zal worden be
schikbaar gesteld voor de invoer
van extra voeding en gebruiks
voorwerpen voor mijnwerkers.
Met deze maatregelen hebben
de leiders der mijnindustrie de
zelfde wegen Ingeslagen, die reeds
een half jaar geleden door Neder
landse onderhandelaars in de eer
ste handelsbesprekingen met de
belde zönes werden gewezen.
Toen ls van Nederlandse zijde het
voorstel gedaan om kosteloos aan
bepaalde mijnen groenten te leve
ren op voorwaarde, dat de daar
door ontstane productieverhoging
aan Nederland ten goede zou ko
men. De autoriteiten der beide
zönes zijn toen niet op deze voor
stellen ingegaan en hebben ge
tracht de mijnproductie te doen
stijgen door de mijnwerkers pre
mies te verstrekken, die geheel
ten koste van de beperkte voor
raden voor de gehele Duitse be
volking kwamen.
Thans ls een plan bekend ge- i Du kabelverbinding Engeland-
maakt, volgens hetwelk een j Nederland zal over enkele we-
nieuw systeem van aanmoediging ken met een nieuw type onder -
vreterijen zich zullen uitbreiden
tot een rupsenplaag zoals het
vorige jaar, raden wij de land
bouwers het volgende aan:
le. goed op te letten of in hun
gewas vreterij voorkomt, welke
meestal aan de randen der vel
den begint;
2e. zodra vreterij optreedt één
van de volgende bespuitingen toe
te passen: 0.5 pet. loodarsenaat
plus uitvloeier a 800 1. per ha.;
0.5 pet. ealeiumarsenaat plus 1
pet. kalk plus uitvloeier a 800 1.
per ha.; 0.1 pet. parijsgroen plus
1 pet. kalk plus uitvloeier a 800
1. per ha.
Deze middelen zijn zware
maaggiften, zodat dus de nodige
voorzichtigheid moet worden be
tracht. In geen geval mogen deze
middelen worden aangewend op
gewassen, welke binnen 4 a 6
weken ppgevoederd worden en
zelfs dan moet het er eerst flink
op geregend hebben.
Ofschoon het duurder uitkomt
kan ook gespoten worden met
contactgiften als Gesorot of an
der D.D.T.-middel ter sterkte van
1 pet. liefst met uitvloeier a 800
1. per ha.
klasse kajuit te gaan zitten. Een
flinke vent, die ze er uit hsalde,
en Inderdaad, de bewakers lukte
het niet. Bij het vervoer met de
vrachtauto's op Texel naar do
werkobjecten deden zieh herhaal
delijk Incidenten voor. De gedeti
neerden weigerden te staan en
gingen slechts met zoveel man
in een wagen als er zitplaatsen
beschikbaar warén, terwijl met
dezelfde auto's regelmatig meer
dan het dubbele aantal „D.U.W."
arbeiders werden vervoerd.
De politieke gevangenen sabo
teerden hun werk op alle moge
lijke manieren, vooral wanneer
een bepaalde boer naar hun
smaak niet royaal genoeg was
met pap en sigaretten. Zo poot
ten zij een keer op de akker van
boer De Lugt, die alleen maar
droog brood verstrekte, alle bie
ten ondersteboven. De bewakers,
die met het toezicht belast wa
ren, hadden niets in de gaten. De
prestaties waren gemiddeld min
der dan de helft van die der ge
wone arbeiders. Een plaatselijk
functionaris van de Heidemaat
schappij toonde zich over deze
gang van zaken uiterst ontevre
den. „Voor straf" prikten de ge
detineerden zijn fietsbanden door,
van de daders geen spoor. De be
wakers kunnen dergelijke „onbe
nulligheden" tenslotte ook niet
zien, als zij met een paar
S.S.-ers lopen te praten, terwijl
de anderen ln groepjes op een
paar honderd meter afstand vol
gen.
Er is overigens niets wat hen
dwingt anders te doen, want geen
S.S.-er ls zo dwaas een ontvluch
tingspoging te doen. Waar im
mers zouden zij 't ooit beter
kunnen krijgen dan in 't „Sana
torium"
Volgens de kampleiding zijn de
ze mededelingen sterk overdre
ven. De grote fout zou volgens
haar liggen bij de slechte organi
satie van het vervoer enz. door
de Heidemaatschappij en het bu
reau Oogstvoorzienlng. De com
mandant noemde de prestaties,
op enkele uitzonderingen na, uit
stekend.
De Texelse boeren denken er
echter anders, over.
Zij hebben genoeg van de sa
boterende en luierende S.S.-ers
en geven er de voorkeur aan de
oogst met vrije arbeidskrachten
binnen te halen.
Twee mannen zijn in een rub
berbootje ln zes uur en twintig
minuten het kanaal van Calais
naar Dover overgestoken.
zal werken. Bjj de huidige pro
ductle zal voor extra Importen
beschikbaar zijn 18 dollarcents
zeese kabel die door Britse Re
search instellingen is gekeurd
vernieuwd worden. De kabel
per ton export. Bij stijgende pro- verbinding met België zal in de
ductle zal dit bedrag regelmatig j loop van het volgend jaar ver-
verhoogd worden tot 31 dollar- nieuwd worden.
Verduistering op grote
schaal.
De voormalige directeur van
de Opsporingsdienst vijandelijk
vermogen, C.L.M.N., werd op
Schiphol gearresteerd. Hij zou
niet minder dan honderdzestig-
duizend gulden verduisterd heb
ben, meldt de Volkskrant.
M. schreef valse kwitanties
uit, die hij ten eigen bate inde.
Deze kwitanties waren bedoeld
als bewijsmateriaal van z.g. „tip
gelden" (10 pet. van de waarde
uitgekeerd), die echter tot boven
genoemd bedrag eenvoudig door
M. niet werden betaald.
Verwacht wordt, dat tijdens
het uitgebreid onderzoek nog
meerdere arrestaties zullen vol
gen.
Bezuiniging bij de politie.
Het apparaat wordt
ingekrompen.
In verband met noodzakelijke
drastische bezuinigingsmaatrege
len heeft de regering besloten het
personeel van de gemeente-poli-
tie met ongeveer een derde te
verminderen, aldus bericht „De
Zo blijft er werk aan de win
kel.
Eert werden overal op last
van de hogere instanties tegen
de zin van de burgemeesters, de
politiecorpsen uitgebreid.
En nu wordt dan weer een
drastische inkrimping gelast.
Een verstandig beleid is an
ders.