Zo denkt men in Duitsland.
Gaat U mee naar Ds Niemöller?
2teuw$e>
WANDELINGEN
Be geldzuivering en de deblokkering.
Nederlandse Boomkwekers bijeen
Lijfsdwang bij het niet nakomen
van onderhoudsplicht.
Economisch herstel
van Europa vordert.
vu.
Herdenkingsdienst 'voor de
Stijkelgroep.
de- Izufyd [/aft faftttifyfo ICbi&tfoaftcUc
Nog vele moeilijkheden te overwinnen
Wetsontwerp ingediend.
3
„Eigenlijk wilde ik naar Büdingen rijden, Waar Ds Niemöller preekt, maar alleen wordt de jeep
mij te kostbaar. Wilt u soms mee? Zo vroeg mij die Zondagmorgen de heer Jonasen uit Stock
holm, nadat hij gehoord had, hoe ik informeerde naar een Evangelische Kirche in de buurt van
het Parkhotel.
Natuurlijk ging ik maar al te graag op dit voorstel in. Immers x waarvoor anders had ik die
aanbeveling van één onzer predikanten gevraagd? Dat ik hem echter' al zo gauw zou gebruiken,
had ik niet durven dromen.
Haastig dronken wij nog een kop beste koffie ter nadere kennismaking en tevens ter voorver
warming, want er blaast een gure wind en dat jeeps tochtige voertuigen zijn weet u wel.
Onze chauffeur, een gedweeë
magere Duitser 'als zovelen, heeft
één voordeel. Hij rijdt niet alleen
snel, maar ook goed. Dra hebben
wij dan ook de buitenwijken van
Frankfurt bereikt, en eenmaal
op de grote weg naar Hanau
snort het wagentje dat het een
lieve lust is.
Contrasten.
Het blijkt een tocht te zijn vol
contrasten, tot het einde toe,
zelfs de verrassende ontknoping
ontbreekt niet, maar daarover
straks.
Langs de weg staan kersenbo
men, en de pluk is in volle gang.
Van „Deutsche Disziplin" merk
je echter niets méér. Is een tak
te hoog, geen nood, de Duitsers
scheuren hem wel omlaag. Of de
boom daardoor vernield wordt,
hindert niet. Een pond kersen
brengt gauw tientallen Marken
en dus een paar sigaretten op.
(Gek dat ik, als ik die vernielde
bomen zie aan Nederland moet
denken).
De dorpen die wij passeren le
veren het gewone beeld van
ruines en verwoestingen. Inder
daad voor Duitsland is dit een
gewoon beeld geworden, en
toch...... toeh maakt het steeds
weer een benauwende indruk op
je-
Uit het bos komen, mmg ver
strengeld, een helblond Fraulein
en een Amerikaanse Negersol
daat. Beide kauwen zij, hij op
chewing gum, zij op een sprietje
hooi.
Maar dit zijn niet de felste con
trasten. Veel dieper voel ik het
in een dorp vlak na Hanau. Op
het dorpsplein een eeuwenoude,
grauwe kerk, daaromheen zwart
geblakerde brokstukken van hui
zen en op de weg ervoor een blij
de en toch plechtige stoet van
jongens en meisjes in het wit met
bloemenkransen om het hoofd.
Sonoor klinkt de langzame zang
stem van de priester, hel klinge
len de belletjes van de koorkna
pen en daar achter de grauwe
kerk en de zwarte ruïnes.
In het ridderslot.
Als wij eindelijk na anderhalf
uur rijden Büdingen naderen,
kijkt mijnheer Jonasen mij bete
kenisvol aan eri wijst op enkele
mensen die uit het dorp komen.
„Kerkgangers", zegt hij.
En inderdaad, de kerkdienst is
al voorbij, merken wij. Dan maar
gevraagd naar het huis van Ds
Niemöller. Een oude vrouw, ge
kleed in lange zwarte sleeprok en
witte kanten muts, wijst ons de
weg naar het slot van Fürst Isen-
burg, waar Ds Niemöller woont.
Door nauwe kronkelende
straatjes, .langs oeroude Kuizen en
over een verweerde stenen brug
komen wij eindelijk op het voor
plein van het' Ridderslot waar
sinds de twaalfde eeuw vertegen
woordigers van het geslacht Isen-
burg de scepter zwaaiden. De
huidige vorst een jongeman nog,
heeft echter ervaren dat Ameri
kaanse democratie ook voor rid
ders geldt: hij mo'est een aroot
gedeelte van zijn kasteel afstaan
aan slachtoffers van de woning
nood.
Speurend drentelen mijn Noor
se collega en ik over het slot
plein. Eindelijk vinden vvij een
massale stenen buitentrap. Op
een plankje staat geschilderd:
Pfarrer drMartin Niemöller.
Onwillekeurig beïnvloed door
de romantische omgeving gaan
Wij wat rechtop lopen.
Na vele wentelingen komen wij
voor eén zwart-eikenhouten deur.
„Privat-wohnung Pharrer dr
Martin Niemöller" lezen wij.
Een bel kunnen wij niet vinden,
zelfs met de klopper die wij
eigenlijk verwachtten- Ons klop
pen wordt niet beantwoord. Be
sluiteloos staren wij elkaar aan,
halen dan tegelijk een kam door
onze haren, slaan wat stof van de
broekspijpen en gaan naar bin
nen.
Nauwelijks over de drempel
blijven we echter staan, om ver
volgens hetzelfde te doen zoals
•kinderen in een filmzaal: wij
zeggen „ah" en vergeten geruime
tijd de mond te sluiten.
Het is dan ook wel zeer merk
waardig wat wij zien. Door de
fraai gebrandschilderde ramen
valt matgouden het zonlicht naar
binnen ën hult de vele schilderij
en aan de overzijde in een wazig,
geheimzinnig licht. Streng kijken
de vorsten Isenburgop ons, in
dringers, neer en wel heel hoog
hartig kijkt -één der trotse da
mes. Geen wonder, recht onder
haar staat een petroleumstel en
een verzameling - potten en pan
nen. Als dat geen majesteitschen
nis is! In een hoek, tegen een
eiken stoel met een versleten en
gerafeld gobelin,- zien wij vele
koffers, allemaal voorzien van de
bekende naam.
Wij begrijpen evenwel dat dit
onmogelijk de huiskamer van Ds
Niemöller kan zijn en dus zetten
wij onze speurtocht voort. Einde
lijk ontdekken wij in een andere
hoek weer een deur. En dit maal
is het de goede, al deed een grote
aanvankelijk terugdeinzen. In het
halfdonker zien wij een wit visi
tekaartje, bevestigd met vier
geelkoperen punaises. Halfluid
lezen wij nogeens de naam: Pfar
rer, dr Niemöller. Een laatste
kleding-inspectie en wij kloppen
aan.
Dan gaat de deur open en op
de drempel verschijnt een heel
knap en heel modern meisje met
gitzwart haar en zacht blauwe
ogen. „Ds Niemöller is zelf niet
thuis" vertelt zij ons, „mogelijk
kan ik u helpen. Vader en moe
der komen vanmiddag om drie
uur terug uit Marborg".
En zo gebeurt het dat wij ons
laten zakken op de koffers en
aan .de dochter van ds Niemöller,
die een Amerikaanse sigaret niet
blijkt te versmaden, onze aanbe
velingsbrieven laten zien. Wij
spreken dan af om 's avonds te
rug te komen. Zij zal haar vader
op onze komst voorbereiden.
En inderdaad" hebben wij dan
meer succes, maar daarover een
middeleeuwse hellebaard ons volgende keer.
In een memorie van antwoord
aan de Tweede Kamer heeft de
minister van Financiën een over
zicht gegeven van het verloop
der geldzuivering sedert 1946.
Aan de aan deze memorie van
antwoord toegevoegde nota, ont
lenen wij het volgende:
Het resultaat van de genomen
maatregele'n is, dat de bankbil
jetcirculatie vrijwel is gestabili
seerd en dat met betrekking tot
de girale circulatie van een ge
ringe stijging kan worden ge
sproken.
Verder mag worden geconsta
teerd, dat de deblokkering thans
in het stadium is gekomen, waar
in wordt gezocht op de mogelijk
heid om met de afwikkeling te
beginnen.
Mëer dan eens is overwogen,
of in ons land niet dezelfde maat
regel moet worden toegepast wel
ke in België van de aanvang af
t.a.v. een groot deel van de ge
blokkeerde tegoeden is gevolgd:
onder geen voorwaarde deblok
kering. Dit standpunt is hier niet
aangedurfd.
Wel vindt deblokkering sedert
verscheidene maanden zo weinig
mogelijk plaats, doch nog elke
week wordt zowel ten behoeve
van het bedrijfsleven als om so
ciale redenen gedeblokkeerd.
Overziet men het geheel van
de maatregelen sinds de aanvang
van de geldzuivering genomen,
dan volgt daaruit, dat zij hebben
gestrekt tot verwezenlijking vdn
de gestelde doeleinden. Primair:
Herstel van het monetaire even
wicht, secundair: Registratie van
vermogens, verhaalsobjeet voor
de invordering van de heffingen
ineens en van de achterstallige
belastingen. Geen vergoeding
biljetten toebehorende aan vijan
den.
Dat de maatregelen niet alle
even logisch op elkander zijn ge
volgd, moet voor een groot ge
deelte worden toegeschreven aan
de steeds afwisselende 'omstan
digheden. De machtiging door de
wetgever aan de minister van
Financiën verleend, was juist no
dig om naar gelang van die zich
wijzigende omstandigheden te
kunnen optredeh.
In een slotbeschouwing consta
teert de minister van Financiën
op de volgende punten belangrij
ke vooruitgang met betrekking
tot jie deblokkering:
1. de tegenwaarde van" alle bui
tenlandse activa kan worden af
gerekend tegen vrij geld.
2. herstel van de volledige vrije
beurshandel, ook t.a.v. „oud be-
zit".
3. volledige bevrijding van het
hypotheekverkeer.
4. vrije afrekening van aflos
singen op oude leningen, met dien
verstande, dat op leningen geslo
ten na 31 December 1941 per ka
lenderjaar slechts 10 pet. van de
hoofdsom in vrij geld mag worden
afgelost.
5. vrije uitkering t.a.y. kapi
taalverzekeringen beneden f 10.-.
6. het vrijgeven per 31 Augus
tus 1946 van alle geblokkeerde
bedragen beneden f 10.-.
7. voortzetting van de deblok
kering in de daarvoor in aanmer
king komende gevallen.
De herdenkingsdienst voor de
gevallenen van de Stijkelgroep
en voorts voor allen, die in het
buitenland vanwege het verzet fnT,?6® "j van j1 °Yjr
zijn omgekomen, zal Vrijdag 1}9*5 resterende verliessaldo
Dc Vitrite Works
in 1946.
Verdere automatisering
van het bedrijf.
Verschenen is het jaarverslag
van de N.V. Vitrite Works te
Middelburg over 1946.
Hieraan ontlenen we, dat na
de zeer ongunstige jaren 1944
en 1945, waarin door de grote
verliezen de financiële basis van
het bedrijf ernstig werd aange
tast, sedert Maart 1946 weer
winsten werden behaald, die dat
jaar geleidelijk toenamen als
gevolg vgn de stijgende produc
tie.
Ms gevolg van dg schaarste
aan grondstoffen en het inge
wikkelde stelsel van toewijzin
gen en vergunningen, dat veel
improductief werk en tijdverlies
medebrengt, is de bedrijfsvoe
ring moeilijk. Steun werd on
dervonden van de N.V. Philips
bjj het overwinnen van allerlei
moeilijkheden. Het is gelukt,
dank zij de activiteit van werk
lieden en beambten, een hogere
productie te bereiken dan in
1939. In 1946 was het aanbod
van personeel vrijwel voldoen
de.
In het binnenland is het be
drijf aan controle onderworpen,
zodat de winst voor het grootste
gedeelte op buitenlandse leve
ringen moet worden behaald.
De vraag naar de Vitrite-pro-
ducten in het binnenland is ech
ter zo groot, dat betrekkelijk
weinig kan - worden geëxpor
teerd, hetgeen behalve een
financieel nadeel ook betekent,
dat het bedrijf in het buitenland
geen vaste voet krijgt. In volg
orde van belangrijkheid gingen
de leveringen, behalve naar de
Nederlandse fabrieken, naar
België, Zweden, Zwitserland,
Argentinië, Griekenland, Enge
land èn Finland.
In totaal werden'in 1946 103
millioen hulzen en koperdelen
afgeleverd tegenover slechts 27
millioen in 1945 en 89 millioen
in 1939. Geleidelijk ontstond in
1946 een wanverhouding tussen
bestellingen en productiemoge
lijkheden. Gestreefd wordt om
door middei van verdere auto
matisering, waartoe de moge
lijkheid aanwezig is, de produc
tie uit te breiden speciaal voor
de export. Nieuwe machines
uit de Ver. Staten zullen wor
den aangeschaft.
1946 leverde een winst- op
van f 142084, waarvan f 36850
aan de agio-reserve werd toe-
Augustus des namiddags om één
uur worden gehouden in de
Grote Kerk te 's-Gravenhage.
Sprekers zullen zijn Ds A. K.
Straatsma van 's-Gravenhage, de
burgemeester van 's-Graven
hage, Mr W. A. J. Visser en Ir
H. Glazénburg (een der vier
overlevenden der Stijkelgroep).
Deze dienst zal per radio worden
uitgezonden. Het ligt in de be
doeling, dat het stoffelijk over
schot van een der 33 personen
kwam als winstsaldo beschik
baar f 60464. Besloten is hieruit
een dividend uit te keren van 6
pet. op de gewone aandelen,
hetzelfde percentage op de pre
ferente aandelen en op de laatst
genoemde aandelen ook nog het
achterstallige dividend over '43,
'44 en '45. Wat overblijft wordt
extra in het pensioenfonds ge
stort.
Het aandelenkapitaal werd in
1946 met f 1.000.000 opgevoerd
tot f 1.494.000. Per 31 Dec. 1946
van deze groep, wier stoffelijke j waren 395 personen in dienst
overschotten uit Duitsland naar
Nederland werden overgebracht,
dus van een onbekende, vanuit
deze kerk met militaire eer in
het door het gemeentebestuur
van 's-Gravenhage ter beschik
king gestelde eregraf op „West
duin" (bij Ockenburg Loosdui-
nen) wordt ter aarde besteld.
het jaar daarvoor 227. In 1946
steeg de productie van ca. 1.5
millioen tot ca. 2.8 millioen per
week. Verwacht wordt, dat over
1947 nog gunstiger resultaten
zullen worden bereikt.
Ook de dochtermaatschappij
in Frankrijk leverde een be-
Ihoorlijk resultaat op.
FEUILLETON
door
NEL VERSCHOOR—v. d. VLIS.
24) -o—
Sterke handen heeft ze en ze
wil wel voor niks werken, als
dat moet, maar er is toch altijd
eten nodig en wat kleren, dat is
misschien nog te duur. Weer
gaat de winkeldeur open, een
lange jongen komt naar binnen
cn kijkt haar lachend aan: „Zo,
ben jij ons nieuwe winkel
meisje? We doen hel niet min
der, net rijke lui! Ik ben Ger-
rit, is mijn vader al terug met
de kar?"
„Ja, hij is achter, de bussen
zijn op de plaats."
„Mooi zo."
Hij gaat de winkel door, de
plaats 8p; Jannigje helpt nog
een klant, dan roept de vrouw
.haar voor het middageten.
's Avonds, als de winkel ge
sloten is, voelt Jannigje zich
overbodig. Het is een vreemd
gevoel, dat ze op de boerderij
niet heeft gekend en dat haar
stil en een beetje afgetrokken
maakt.
Ze zit ofri een stoel tegen de
wand.
Donkersloot en Gerrit praten
over klanten, ze letten niet op
haar. Alleen als het meisje van
Gerrit komt, wijst hij haar aan
als het nieuwe winkelmeisje.
Maar Mien van Galen, de ver
loofde van Gerrit, kijkt nauwe
lijks naar haar, ze gaat aan de
tal'el zitten en praat druk met
Gerrit over meubels en hüizen.
Ze gaan zeker gauw trouwen.
Ze zit daar nu een beetje al
leen achter en kijkt naar hun
ruggen en naar het gezicht van
de vrouw, die aan een hemp je
naait.
De handen van vrouw Don
kersloot zien er zo wit en moe
uit, ze zou wel willen vragen,
of zij dat niet naaien kan, maar
z< durft niet
I Wat zou Neel nou doen? Het
i zal wel stil zijn in de gróte ka-
nier. Nee, toch niet, Johannes zal
e- wel wezen, en Neel zal een
beetje zenuwachtig zijn en weer
zo'n warm en rood gezicht krij
gen. Dan is het net of het Neel
niet meer is. Kan het waar we
zen, dat Neel wat geeft om Jo
hannes? Dat kan toch niet waar
wezen?
Ze moet daar nu maar niet
langer aan denken, als ze aan
Neel denkt, schroeit er zo'n
scherpe pijnergens diep in
haar. Zo sluit de' lippen vast op
Export moet worden uitgebreid
Boomkwekers uit alle delen des lands kwamen Dinsdag te Zun-
dert bijeen om een congres bfj te wonen, dat onder auspiciën
van de bond van boomkwekers en de ondervakgroep binnenland
se groothandel In boomkwekerijproducten op 8 en 9 Juli te Zun-
dert en Oudenbosch gehouden wordt.
De burgemeester van Zundert,
de heer G. J. A. Manders, heette
de congresisten tijdens de ont
vangst op hef gemeentehuis har
telijk welkom. In een korte toe
spraak wees- de burgemeester op
de .groei van de boomkwekerijen
te Zundert, waarbij hij de stich-
ster der kwekerijen, mevrouw de
Bie, memoreerde.
De wbd. voorzitter van de bond
van boomkwekers, de heer Huis
man uit Heerde, bracht vervol
gens dank aan het gemeentebe
stuur voor de hartelijke ont
vangst, waarna hij een kort over
zicht gaf van de ontwikkeling
van de bond 'sedert zijn oprich
ting in 1924.
elkaar en kijkt naar haar han
den, die werkeloos op haar
knieën liggen. Ze heeft nooit ge
weten wat heimwee was.
Maar ze zal dit niet uit kun
nen houdenis er dan niks te
doen hier 's avonds?
Ze schrikt op van de stem van
vrouw Donkersloot: „Ik zou
maar gaan slapen. Je zal wel
moe wezen, een. winkel valt
nooit mee, als je dat niet ge
wend bent."
Moe? Ze is helemaal niet moe,
ze is veel harder werken ge
wend op de boerderij. Maar ze
zegt dat niet, ze staat op en
loopt achter de vrouw aan de
trap -op. Boven op de gang legt
die een vinger op haar lippen:
„Kom maar éven kijken, Jan
nigje."
Het dringt niet dadelijk tot
haar door, wat de vrouw be
doelt, ze gaat haar achterna een
kamer in en staat voor de wieg
van het kind.
Vrouw Donkersloot tilt het
gordijntje op en kijkt achterom,
een glans op haar wil en zwak
gezicht: „Flink hè, voor drie
weken!"
Jannigje frnigt wat voorover
en kijkt naar het kind.
„Ja, ja", zegt ze en weet niet,
wat ze nu nog meer zal zeggen
hiervan, ze weet wèi, dat ze nog
nooit zo'n klein kindje gezien
heeft.
Bij de bakker hadden ze ook
een kind, maar dat kon al lopen.
„Ga nou.maar mee, Jannigje,
dan zal ik je je kamertje wij-
Export moet worden uit
gebreid.
Des middags kwamen de deel
nemers bijeen in het parochie
huis te Zundert voor het houden
van de algemene Vergadering. De
heer Huisman schetste in het
kort de ontwikkeling van de bond
sedert de heroprichting in Sep
tember 1945. Tot zijn vreugde
kon spr. constateren dat het le
dental sindsdien met 150 pet. is
toegenomen.
De afgelopen winter is minder
gunstig voor het bedrijf geweest
doch het voorjaar heeft veel ver
goed, zodat spr. de algemene toe
stand bevredigend achtte. Het
contact met de overheid was naar
Ze doet een deur open, vlak
naast de kamer waar het kind
slaapt.
Een blijde verrassing vliegt
langs Jannigje's gezicht.
„O, maar dat is prachtig",
zegt ze onthutst, en blijft kijken
naar het proper bed, naar het
kleine buikige kastje tegen de
v/and, naar het hagelwitte
kleedje daarop.
„Ja, dat gaat best, hè Jan
nigje? Nou, wel te rusten hoor,
je zal het dan wel vinden mor
genochtend."
Als vrouw Donkersloot is weg
gegaan, blijft Jannigje middenin
het kamertje staan. Het ka
mertje is heel klein, maar schoon
en netjes. Een warm gevoel
brandt in haar, ze zou iets of
iemand willei? bedanken nier
voor. Het is te erg, ze heeft nooit
een kamertje gehad.
Ze vergeet een momentlang
alles, heel deze nieuwe dag, het
afscheid van Neel. Hier is een
kamertje, een kamertje voor
haar, een kastje, twee stoelen
en een ledikant. Ze heeft nog
nooit in een ledikant geslapen.
Dat moet wel rijk en goed aan
voelen om in zo'n ledikant te
liggen. Ze strijkt voorziehtig
over de heldere sprei en durft
die niet op te vouwen. Ze gaat
op de rand van dat bed zitten,
maar staat dadelijk weer op.
Hoe kan ze zo dom zijn? Die
sprei zal daarvan kreuken. Zou
ze dat kastje open mogen doen?
Ze trekt voorzichtig aan het
Bij de Tweede Kamer is thans ingediend het reeds aangekon
digde wetsontwerp tot bevordering van de voldoening van
krachtens het eerste boek van het burgerlijk wetboek ver
schuldigde uitkeringen tot onderhoud door de mogelijkheid
open te stéllen ter zake van dergelijke uitkeringen lijfsdwang
toe te passen. De minister van Justitie zet in de toelichting
uiteen, dat hij van oordeel is, dat het middel van lijfsdwang
niet kan worden gemist om tot de voldoening van onderhouds
verplichtingen te komen.
Hét kan niet worden geduld,
dat personen, die verplicht zijn
tot het doen van een uitkering
tot onderhoud en bij goede wil
hun verplichting kunnen nako
men, de verplichting negeren en
zich daaraan onttrekken zonder
zich te bekommeren om het lot
van de tot onderhoud gerech
tigde.
De onttrekking aan de beta:
ling van uitkeringen tot onder
houd vertoont nuances. Nu eens
moet worden geconstateerd, dat
iemand tot werken in staat is
en bij machte zou zijn uit de op
brengst van zijn arbeid de on
derhoudsverplichting na te ko
men, doch zonder meer niet
werkt. Een andere maal werkt
men wel, doch weet men zich
aan de executie/op loon te ont
trekken door bij het dreigen of
aanvangen van die executie de
arbeid bij de ene werkgever te
staken om elders te gaan wer
ken. De beslaglegger zou dan
het oordeel van de heer Huisman
eveneens bevredigend, al wepste
hij meer zeggenschap in het be
stuur van de Stichting voor de
Landbouw. Over de algemene
toestand in het boomkwekersbe-
drijf zeide spr. dat de boomkwe
kers zich slechts kunnen hand
haven,indien de export zich uit
breidt en de binnenlandse omzet
geconsolideerd wordt.
Ten slotte belichtte spr. het
personeelsvraagstuk, dat nog al
tijd moeilijk blijft. Door luid ap
plaus gaf de vergadering vervol
gens haar instemming te kennen
met het verzenden van een tele
gram aan H. M. de Koningin,
waarin de trouw van het congres
aan H. M. de Koningin tot uit
drukking wordt "gebracht.
Het bestuur werd in zijn geheel
herkozen.
Nog vele moeilijkheden.
Ir A. W. van der Plassche, di
recteur van de tuinbouw, hield
vervolgens een inleiding over de
N.A.K.-keuringen (Ned. algeme
ne keuringsdienst).
Spr. begon met een historisch
overzicht te geven van de ont
wikkeling van de tuinbouw in
Nederland. In wezen is het Ne
derlandse tuinbouwproduct een
kwaliteitsproduct. Nederland be
zit nog steeds een goede naam
als tuinbouwland. Als de afzet
op het ogenblik moeilijkheden on
dervindt ligt dit niet aan de kwa
liteit van de producten. De moei
lijkheden zijn van een geheel an
dere aard. In ieder land tracht
men thans de eigen .tuinbouw
naar voren te brengen.
.Spr. wees op het streven naar
een nauwere Internationale sa
menwerking, omdat inderdaad op
de wereldmarkt nog een groot
tekort aan tuinbouwproducten
bestaat. Nederland moet iets
kunnen brengen, dat in staat is,
in prijs en in kwaliteit te concur
reren met het buitenland. Spr.
achtte hiertoe nodig, dat het
tuinbouwbedrijf modern blijft.
Uitvoerig ging Ir van der Plas
sche vervolgens in op mogelijk
heden van de fruitteelt.
Aangezien door de oorlog een
achteruitgang is ingetreden, moe
ten de boomkwekers thans trach
ten voor de -fruitteelt het beste
te kweken wat zij kunnen. Er ligt
nog een moeilijke tijd voor ons in
verband met het wegvallen van
Duitsland en het toenemen van
de concurrentie.
De voorzitter van de Neder
landse Dendrologische vereniging
de heer S. G. A. DoorenÖos, hield
vervolgens een inleiding over de
tentoonstelling buitenbeplanting,
die volgend jaar in Den Haag ge
houden zal worden ter gelegen
heid van het regeringsjubileum
van H. M. de Koningin.
Na de vergadering brachten de
congresisten een bezoek aan en
kele bij Zundert gelegen boom
kwekerijen, terwijl de dag beslo
ten werd met een uitvoering op
de markt te Zundert door het
fanfarekorps „Nut en Vermaak"
uit deze gemeente. De te Ouden
bosch ondergebrachte deelnemers
aan de boomkwekersdagen woon
den aldaar een opvoering bij van
het openluchtspel „De vrome
leugen".
deurtje, het kastje is leeg, er
ligt wit linnen op de plankjes.
Ze gaat op de stoel zitten vlak
naast dat kastje, en laat het
deurtje openstaan.
Hier kan ze haar stapeltje goed
misschien in leggen, dat zal wel
mogengelukkig is het helder
wit en schoon, Neel heeft het al
lemaal zelf gewassen. Neel
Neel moest nu ^ven hier zijn,
dan zou ze haar dit prachtige
kamertje laten zien.
Ze staat op, pakt het rieten
koffertje uit en legt het sta
peltje linnengoed in het kastje.
Nu moet ze zich toch maar uit
kleden en in bed gaan. Langzaam
trekt ze haar jurk uit en hangt
die over de stoel, haar kousen
op de zitting. Ja, die sprei zal
ze nu toeh van het bed moeten
nemen. Behoedzaam vouwt ze
hem in tweeën, daarna in vieren
en legt haar op de andere stoel.
•Nu zal ze het licht even aan-
laten en in bed gaan, ze moet
kunnen zien, dat ze in dat bed
ligt Voorzichtig laat ze zich ach
terover zakken. Het bed en het
kussen zijn heerlijk zacht. Van
uit het ledikaijt kijkt ze het ka
mertje rond en glimlacht dank
baar. Kom, ze -moet nu opstaan
en het licht uitdoen, dat kost
immers allemaal geld. Als het
donker is strekt ze zich weer
uit in het ledikant.
(Wordt vervolgd.)
achtereenvolgens bij verschillen
de crediteuren beslag moeten
leggen. Hij loopt bij het leggen
van beslag achter de feiten aan
en het beslag wordt illusoir.
Ook komt het voor, dat een per
soon, die tot onderhoud verplicht
is. in feite over ruime middelen
van bestaan beschikt; doch zich
opzettelijk in zodanige positie
heeft geplaatst, dat hij juridisch
daarover niet de beschikking
heeft.
In zaken betreffende onder
houd zal een afzonderlijke rech
terlijke beslissing de hantering
van het bijzonder executiemid
del van lijfsdwang op bevredi
gende wijze moeten aanpassen
aan de veelal wisselende om
standigheden en telkens met die
omstandigheden rekening hou
dende, het middel van lijfsdwang
dusdanig moeten aanwenden,
dat het middel bij voortduring
geschikt is om de voldoening
van de uitkering tot onderhoud
te bevorderen. Tegen onwillige
debiteuren zal de lijfsdwang dan
worden toegestaan.
De beslissing over de toepas
sing van lijfsdwang in zaken be
treffende onderhoud kan het
best worden opgedragen aan de
president van de arrondisse
mentsrechtbank, die in een een
voudige procedure, overeenko
mende met de procedure in kort
geding, een uitspraak zal geven.
Protesterende kruideniers.
Over de kruideniers wordt
niet altijd met evenveel waar
dering gesproken. Als men wil
duidelijk maken, dat iemand een
kortzichtige, peuterige politiek
voert, dan spreekt men van
„kruideniers-politiek".
Waarom eigenlijk valt moei
lijk te zeggen. Men zal toch
niet kunnen volhouden, dat de
kruideniers hun zaken minder
goed behartigen dan andere
middenstanders. Inplaats van
met zekere minachting te spre
ken van „kruidenierspolitiek"
zouden misschien de kruideniers
aan vele politici ten voorbeeld
gesteld kunnen worden.
Hoe dit zij, in de kringen 'van
de kruideniers heerst momen
teel grote onrust. Zij dreigen
j hun zelfbeheersing te verliezen,
zo zelfs, dat in een te Enschede
gehouden protestvergadering
i prof. Brouwer als de „moorde-
naar der kruideniersgezinnen"
werd aangeduid. Niet geheel
zonder oorzaak overigens.
De winstmarge die voor vele
artikelen is toegestaan schijnt
van die aard te zijn, dat het on
mogelijk is op die wijze zaken
te doen.
Het valt te prijzen, dat ge-
1 trafcht wordt de prijzen te druk
ken, maar het gaat niet aan de
last eenvoudig af te wentelen
op een groep nijvere burgers, die
vaak een harde strijd om het
j bestaan hebben te voeren.
Het bestuur van de Italiaanse
Christen-democratische partij
heeft een motie goedgekeurd,
waarin het zich volledig accoord
verklaard met alle punten van
het program der regering-De
Gasperi.
-» Naar radio Moskou meldt, zijn
I te Komarowo massagraven ont-
I dekt van 70.000 Russische krijgs-
gevangenen, die door de Duitsers
zijn vermoord.
XIH.
1672. Aardenburg houdt stand, IV.
Als herinnering aan de dap
pere verdediging van Aarden-
burg heeft men veertien dagen 1
geleden hier feest gevierd. Eind
Juni was het immers juist 275
jaar geleden, dat het handjevol
burgers, geholpen door een paar
honderd soldaten, het Franse le
ger van bijna 10.000 man terug
sloeg. De 250-jarige herdenking
viel kort na de vorige wereld
oorlog, maar is toen zonder fes
tiviteiten voorbij gegaan: men
achtte de tijdsomstandigheden
niet geschikt om feest te vieren.
Alsof de tijden nu hoopvoller
zijn dan in 1922! s
Een openluchtspel, geschreven
door mevr. -van de Broeckede
Man is opgevoerd op de plaats,
waar de verdediging plaats
vond, waar naar het gevleugel
de wogfd van Napoleon „de
eeuwen op ons neerzien", onder
het motto van het oude geuzen
lied: „Helpt nu u self, so helpt
u God".
Een historische optocht is ge
trokken door het oude stadje,
korfbal- en voetbalwetstrijden
en andere vermakelijkheden
hebben er voor gezorgd, dat. het
hier vlak bij de Belgische grens
wel niet zal ontbroken hebben
aan „Vlaamse leute".
Ik ben ook in Aardenburg ge
weest, niet tijdens de feesten,
maar op een gure regenachtige
AprildSg, toen ik voor het eerst
van de plannen hoorde. Enkele
uren heb ik rondgedwaald op
historische bodem. Wel is er
hier en daar een gaping tussen
de huizen,' maar zo erg als b.v.
Sluis en Breskens heeft het
stadje toch niet geleden. De
oude Bavokerk echter ziet er
treurig uit. Van de wandelkerk,
het Romaanse gedeelte, is het
dak verdwenen; het Gothische
gedeelte, de preekkerk, is er wat
beter afgekomen, Toen wij be
vrijd waren van Germaanse
tirannie, stond de toren er nog,
echter halverwege zodanig ka
potgeschoten, dat de stormen
hem later naar beneden hebben
doen tuimelen. Overal liggen de
grafzerken verspreid en -toen ik
een bepaalde steen zocht, vond
ik die op het grasveld naast de
kerk: de zerk van Ds BucSus,
de predikant uit 1672, die her
haaldelijk onenigheid had met
het stadsbestuur. Zo liet hij bij
de avondmaalsviering de gewo
ne burgers aanzitten aan de ta
fel der stadsregering (wat een
majesteitschennis!)? terwijl hij
niet altijd bad voor de „acht
bare" magistraat zo behoorde
het toeh! maar heel gewoon
voor dè waarde heren der ma
gistraat!
Ook „juffrouw" Bueeus (de
vrouw van een dominee, werd
vroeger geen mevrouw ge
noemd) was niet voor de poes.
Ontijdig blies ze de kaarsen uit
bij de bochten der schepenen
en offjpieren, zodat deze in het
halfdonker maar moesten zien
de' uitgang te vinden, en tegen
een stadsbode liet ze zich eens
uit: „Ik heb met de gek van de
burgemeester niet van doen"
(wat ze nog meer zei is niet
geschikt om gedrukt te wor
den!).
In de hoek van de kerk stond
de grote klok 'van ruim 1000
kilo, uit Duitse „gevangenschap"
behouden teruggekeerd, evenals
de kleine luiklok, waarvoor men
bij gebrek aan een toren naast
de kerk een klokkenstoel heeft
aangebracht. De koster vertelde,
dat deze iedere avond om 8 uur
enkele minuten geluid wordt
om het tijdsein aan te geven: de
radiozender van Aardenburg!
De kleine Ned. Hervormde
gemeente moet zich tijdelijk be
helpen met een voorlopig wa
terdicht gemaakte zijbeuk, maar
volgens de. berichten zal ze eens
weer het volledige godshuis tot
haar beschikking hebben, want
de aloude Bavokerk zal in haar.
vroegere luister worden her
bouwd.
Tragisch is het einde geweest
van de dappere verdediger van
Aardenburg, Elias Beekman. Om
niet bekende reden schijnt hij
in zijn geboorteplaats Dixmui-
den 5 jaar na zijn heldendaden
twist gekregen te hebben met
een kapitein, die hem in een
duel met het zwaard doorsteekt.
Tenslotte nog een aardige bij
zonderheid, zoals de gemeente
archivaris me die vertelde: een
Aardenburgse jongen, Rudolf de
Beer, stichtte aan de Spree een
kolonie. Beertje, zoals hij ge
woonlijk genoemd werd, werd
„verduitst" tot Beerlien (Ber
lin) en zijn nederzetting zou
dan de oorsprong zijn van Ber
lijn. Aardenburg de moederstad
van Berlijn, zoiets zouden de
Duitsers in de bezettingstijd niet
geslikt hebben. Voor dé waar
heid sta ik niet in, maar ik vind
het ëen waardig slót van mijd
„wandelingen" door Aarden-
burg.
L. v. W.
P.S. het foutieve „1671" boven
"t vorige artikel zult u natuur
lijk wel verbeterd hebben.
Uit het laatste nummer van
het statistisch bulletin der V. N.
dat maandelijks verschijnt, blijkt
dat het economisch herstel van
Europa in aanzienlijke mate is
gevorderd, behalve op het ge
bied van brandstoffen en de ka
toenindustrie.' De ijzer- en staal-
productie is belangrijk vooruit-
gegaan, behalve in Duitsland. In
Frankrijk en België is de pro
ductie van wollen garens aan
zienlijk groter dan voor de oor
log.
Het bulletin vestigt er de aan
dacht op, dat de export van de
meeste Europese landen, wat de
waarde betreft, aanzienlijk is
gestegen. Deze vooruitgang is
evenwel slechts schijn, daar hij
in werkelijkheid het jresultaat is
van de enorme stijging der prij
zen ten opzichte van voor de
oorlog. Het Verenigd Konink
rijk en Zwitserland zijn de enige
Europese landen, wier export in
omvang het vooroorlogse niveau
evenaart. Het bulletin wees er
voorts op, dat de Franse goud
reserve is teruggelopen van 2556
millioen dollar in 1937 tot
slechts 695 rpillioen dollar in
Mei van dit jaar.
De Nederlandse goudreserve
daalde in deze periode van 933
millioen dollar tot 196 millioen
dollar. Daarentegen steeg het
goudbezit van de Amerikaanse
schatkist in het zelfde tijdperk,
van 12.700 millioen dollar tot
20.933 millioen dollar, terwijl de
Amerikaanse export met 293
toenam.
De Perzische minister-presi
dent heeft medegedeeld, dat met
ingang van 9 Juli in Teheran de
staat van beleg wederom zal
gelden, in verband met een tegen
de regering ontketende actie. Ge
neraal Ahmaidi- is gistermorgen
ontslagen als minister van oorlog.
De redenen hiertoe zijn nog niet
bekend.
Gewapende personen hebben
voor de tweede maal in 48 uur
een aanval op burgers van Cal
cutta uitgevoerd, waarbij 29 men
sen gedood en 160 gewond zijn.
Na de ergste overstroming
sinds 31 jaar begeven zich thans
duizenden Chinese boeren weer
naar hun dorpen in de provincie
Kwantoeng.