et Parlement Het Kulhorsterbos daverde De ontwikkeling van de heteluclitmotor. Satanische wreedheden van S.D. handlanger. in de afgelopen week. van de protesten tegen de Regering, zee kostte. de {eurtyd vayt fawtityfe De heffing-ineens. fUtsen. Van meien en wintervoer. r (Van onze Parlementaire redacteur). De Tweede Kamer had verle- j klaarde, de gulden middenweg te den week grote plannen. De zo- mervacantie komt in het zicht en er staat nog heel wat op het pro gram, dat af moet. Daarom wer den voornemens gemaakt, om de vorige week en deze week zeer druk te vergaderen en daarna een week of zeven uit te blazen. Het begin is niet zo erg gelukkig ge weest. Wat bijv. Vrijdag op het programma stond, kon niet wor den afgewerkt, omdat de eind verslagen nog niet waren uitge bracht. De ijver van de voorzitter was te groot geweest, reeds Vrij dagmiddag om één uur moest hij de zitting verdagen, omdat de schriftelijke voorbereiding der te behandelen wetsontwerpen nog niet ver genoeg was gevorderd'. Er zijn in de afgelopen week xeer belangrijke zaken aan de orde geweest. Daar was aller eerst het orde-debat overde vraag, of de Regering de Kamer al of niet over het Indië-beleid zou inlichten. Over dit debat is in dit blad reeds een uitvoerig ver slag opgenomen. Wij willen er hier alleen maar op wijzen, dat de heer Schouten toen nogmaals de vinger heeft gelegd op de wonde- plek in ons huidige parlementaire willen bewandelen. Suriname. Ook over de toekomst van Su riname was de Kamer zeer eens gezind. Deze kwam aan de orde bij de behandeling van het wets ontwerp tot instelling van een Welvaartsfonds voor Suriname. Een zeer vermoeide minister Jonkman, die op het ogenblik heus wel wat anders aan zijn hoofd heeft, ondervond ditmaal geen oppositie, hoewel er heel wat vragen werden gesteld. Het Welvaartsfonds voorziet in het beschikbaar stellen van veertig millioen gulden in vijf jaar, voor het uitvoeren van plannen op het gebied van inpoldering, immigra tie, reorganisatie van landbouw bedrijven, cultuurverbetering, electrificatie van het landbouw gebied, sociale voorzieningen, deelneming in bedrijven, bevorde ring van de veeteelt, luchtkarte- ring, visserij, bevordering van in dustrieën, reorganisatie van het onderwijs, verbetering en uitbrei ding van het wegennet, bouw van een ziekenhuis enz. Als men deze respectabele lijst ziet, begrijpt men, dat zowel de Kamer als de £ven: dit zga parlementair ka- minister het bedrag Van f40 mil- binet, steunende op twee pnnci- joen eigenlijk Veelte laag von den, Maar, zo zei de minister, la- steunende op twee princi pieel verschillend staande par tijen, is in wezen geen parlemen tair kabinet, doch een partijen kabinet. Het rekent niet met het parlement, doch met een deel daarvan en poogt telkens in over leg met dat deel- zich bij voorbaat de steun te verzekeren van de meerderheid in de Kamers, daar mee de parlementaire functie van de oppositie, die waarlijk niet veronachtzaambaar klein is, tot onvruchtbaarheid doemende. Verrasring der Communisten. Bij alle ernst, die de huidige nationale en internationale span ningen allerwege vragen, zorgden de communisten voor een niet onaardige verrassing. Over het wetsontwerp tot verhoging van de schadeloosstelling voor de Tweede Kamerleden, was een blanco verslag uitgebracht, .d.w.z. ten we eerst maar eens met de uitvoering van de plannen begin nen, waarbij uiteraard ook van particuliere zijde veel moet wor den gedaan, dan kunnen wij later wel eens zien, hoé de zaak zich ontwikkelt en of het fondskapi taal moet worden verhoogd. Nlet-valide arbeiders. \l/-l J. AOrlnn Het laatste belangrijke wets- Wal ae OOMOQ Ier ontwerp, dat aan de orde kwam, was dat, waarbij werkgevers met meer dan 20 werknemers ver plicht worden, een bepaald per-" centage (maximaal 2 pet.) niet- valide werknemers in dienst te nemen.-Ook hierover bestond vol komen eenstemmigheid. De voor naamste vraag, die werd opge worpen, was, of deze niet-validen het volle loon behoren te ont vangen of niet. De wet bepaalt van wel, doch de heren Stapel kamp (A.R.) en Hacke (Vrjjh.) voelden veel meer voor loon naar prestatie, aangevuld met een overheidsuitkering of uitkeringen krachtens de sociale wetten. Mi nister Drees betoogde, dat het beter was, als regel te nemen, dat het volle loon wordt uitbetaald. Anders is het gevaar groot, dat de werkgevers proberen, die niet- valide krachten zo goedkoop mo gelijk te krijgen, omdat het Rijk toch wel suppleert. Bovendien is het de bedoeling, dat de niet-vali- de in een zodanige functie wordt geplaatst, dat hij volwaardig werk kan verrichten. En hiermee komen wij aan een onderwerp, dat niet in. het wetsontwerp zelve aan de orde komt, doch er zeer nauw mee in verband staat: de rehabilitatie, d.w.z. het weer ar beidsgeschikt maken van niet- validen. Dit is een onderwerp, waar veel aan vast zit. Het ver strekken van prothesen, het om scholen van bedrijfsinvaliden, me dische en feestelijke keuring) het voor iedere niet-valide vast stel len van de functie, waarin hij het meeste kan presteren enz. enz. Het is een zaak, waaraan nog veel moet worden gedaan en waarbij samenwerking tussen de overheid, bestaande instellingen en verenigingen, het bedrijfsleven en tenslotte de niet-validen zelf, niet gemist kan worden. in de afdelingen waren naar aan-nomen aan de landdag, uitge- leiding van dit voorstel geen op- schreven door het comité „Hand- merkingen gemaakt. Iedereen having Rijkseenheid". Op een verwachtte dus, dat het ontwerp fraaie plek in het Hulshorsterbos, Landdag Handhaving Rijkseenheid. (Van onze, corespondent). Ongeveer tweeduizend mensen hebben Zaterdagmiddag deelge-, Geallieerde verliezen. De Britse admiraliteit heeft bekend gemaakt, dat vijandelijke duikboten in de afgelopen oorlog 1.457.300 ton Geallieerde scheepsruimte tot zinken hebben gebracht, hetgeen ongeveer een derde meer is dan in de oorlog 19141918, toen de Geallieerden 1.135.000 ton verloren. In de laatste oorlog werden 996 duikboten tegen 178 in 1914/ '18 vernietigd. Het totale aantal Britse koopvaardijschepen, dat tijdens de laatste oorlog door vij andelijke actie verloren ging be draagt 2426 met een tonnage van 13.193 ton. Japanse verliezen. Te Washington wordt bekend gemaakt, dat de V.S. tijdens de oorlog 9.736.000 ton der Japanse marine- en koopvaardijvloot tot zinken hebben gebracht, Enge land 138.000 en de Sowjet-Unie 131.930. ton. onder de hamer zou doorgaan. Doch de communisten, bij monde van de heer Hoogcarspel, kwa men verklaren, tegen te zullen stemmen, omdat de arbeiders lonen onder de zgn. loonstop val len en er oqk voor de kamerleden een loonstop behoort te zijn, al zou er op zichzelf alle reden zijn, de schadeloosstelling te verhogen. midden op de Veluwe, zetten Prof. Mr P. S. GerbQindy, gene raal K. G. Winkelman en Dr J. A. H. J. S. Bruins Slot nog eens hun bezwaren uiteen ten aanzien van het regeringsbeleid inzake Indië. De heer E. Looyen, die de land dag presideerde, stelde vast, dat hier alleen oprecht nationalisme Toen was Leiden in last. Want de sprak. Er moet geprotesteerd Grondwet eist, dat voor de wijzi ging var. de schadeloosstelling van het aantal zitting hebbende leden moeten voorstem men, dat is dus 66 (er is één va cature). Er waren,echter maar 67 leden aanwezig, waarvan 9 communisten zouden tegenstem men. Het wetsontwerp zou bij stemming dus worden verworpen I De voorzitter stelde daarom voor, de stemming uit te stellen tot Dinsdag, in de hoop, dat er dan genoeg leden zouden zijn. De Ka mer ging hiermee accoord. De communisten maakten ge^a be zwaar, hetgeen het demagdftsche karakter van hun actie te sterker accentueerde! De Benelux. De douane-overeenkomst met België en Luxemburg had ieders instemming. Het wetsontwerp tot goedkeuring daarvan werd ten minste zonder hoofdelijke stem ming aanvaard. Toch waren de communisten het er niet zo erg mee eens. Zij zagen er tenminste blokvorming in ten Anglo-Ame- rikaanse voordele, doch kennelijk vergaten zij aantekening te vra gen, dat zij "eacht wilden worden te hebben tegengestemd. Deze overeenkomst is het begin van een hechtere samenwerking, die tenslotte moet uitlopen op een economische unie. Minister Lief- tick vertelde lets van de toekom stige plannen op fiscaal en mone tair terrein. Sommige sprekers, o.a. de heren Smeenk (A.R.), de Kort (K.V.P.) en Korthals (Vrijh.) wilden het proces naar de meest hechte samenwerking worden tegen het politiek gekon kel en tegen de slappelingen en onmondigen, die Nederland rege ren. Aldus luidde hij de samen komst in, welke nadat de heer Looyen Prof. Gerbrandy had aan gekondigd als „de man met de Friese kop" werd vervolgd met het zingen van „Frysk bloed tsjueh op!" Gerbrandy aan het woord. De oud-minister-president Prof. Gerbrandy begon met het geven van een opsomming van Neder lands prestaties in Indië geduren de de laatste eeuw. Hfj verzuimde niet daarbij ook het getuigeiiis te laten horen, dat een Japanner over de verhouding Nederland— Indië aan de Japanse legerleiding had gegeven en welk getuigenis na de bevrijding in Nederlandse handen was gekomen. Daarin sprak de Japanner zijn ongebrei delde bewondering uit over de sa menwerking tussen Indië en Ne derland, waardoor het in vredes tijd mogelijk was, dat 200.000 Ne derlanders een volk van zestig millioen zielen bestuurden. Nu regeert Indië-zichzelf. Het resultaat Terwijl de gezond heidstoestand tijdens het Neder landse beheer met sprongen ver beterde, gaat zij nu zienderogen achteruit. De bevolking van Ma- doera, die uit 2% millioen perso nen bestaat, is voor 13 van honger omgekomen, terwijl 27 door ondervoeding zo ziek is, dat men op beterschap niet meer kan hopen. Waar eenmaal vrijheid en veiligheid heerste, oefenen thans niet al te snel doen verlopen inmoord en onrecht een schrikbe- verband met economische struc- I wind uit. tuur en geaardheidsverschillen tussen de drie landen terwijl ande ren, zoals de heren v. d. Goes van Naters (Arb.) en Schmal (C.H.) gen gepaste spoed wenselijker vonden. Minister Huysmans ver- Wij mogen de verantwoorde lijkheid hiervoor niet afschuiven op de regering of op personen als Dr van Mook en Prof. Schermer hom maar wij zijn ook zelf aan sprakelijk, zeide Prof. Gerbrandy. FEUILLETON door NEL VERSCHOOR—V. d. VLIS. 22) Ze lacht een beetje bitter en eindeloos verlaten. Loopt ze te huilen langs de weg? Denkt ze dat de mensen verlangen naar een behuild gezicht van haar? Ze weet wel beter. Ze moet niet kinderachtig zijn, moeder heeft het veel moeilijker gehad. Het café en de boerderij van Neel hebben haar aanpakken geleerd. Ze trekt het zwartvil- ten hoedje wat dieper op het hoofd en knoopt de mantel ho ger dicht. In de verte branden de lichten van het stadje. Ze gaat door de straten en bellij kt de winkelramen, maar nergens hangt iets voor de ruiten. Ze istaat moedeloos stil aan het be gin van een nieuwe straat, als ze plotseling verborgen tussen twee kisten appels, een kaart ziet staan: „Net meisje ge vraagd". Ze gaat de winkel binnen en wacht tot de drie klanten voor de toonbank zijn weggegaan. De man achter de toonbank kijkt haar aan: „En?" „Ik zag, dat u een meisje vroegt Hjj draait zich om naar zijn étalage: „Staat die kaart er nog? We zijn al voorzien. We hebben lang genoeg gezocht, dat zal je altijd zien, dan komme ze later". Hij trekt de kaart tussen de bakken met appels uit, gooit die achteloos neer en wendt zich tot een nieuwe klant. „En?" Maar de vrouw die in de win kel is gekomen, kijkt naar Jan- nigje. „Zoek je een winkel? Bij Don kersloot in de Reestraat hebben ze een nopdhulp nodig. Ze zoe ken al zo lang, een noodhulp krijg je niet gauw. Misschien is dat wat?" Jannigje knikt dankbaar: „Ja, misschien, dank u wel." Ze gaat regelrecht naar de Reestraat en staat stil voor een kleine boter- en kaashandel. Een stapel glimmende kazen ligt bol en vet onder het lamp licht, de schuingelegde boterton netjes zien er goed en smakelijk uit. Het trekt haar, iets van de boerderij ligt achter die kleine ruit. Ze gaat de winkel in en staat te wachten. Een vrouw komt achter de toonbank: „Wat Daarom rust op ons de plicht protest aan te tekenen tegen dit wanbeheer. Winkelman spreekt. Men zong na Gerbrandy's woor den het Wilhelmus en luisterde daarop naar de oud-bevelhebber van leger en vloot, generaal Win- -kelman, die het betoog van zijn voorganger aanvulde en nauwer op de politieke achtergrond der dingen inging. De wens van de Indonesiërs om onafhankelijk te zijn is niet voldoende om het ook te worden, beweerde de generaal. Men moet over capaciteiten be schikken en die mist men nog. Vandaar de grote ellende, welke nog ontzaggelijk blijft al was zij voor de helft overdreven. Als christenen mogen wij niet dulden, dat de vreselijke toestanden in een deel -van ons rijk voortduren. Óns protest is noodzakelijk. Spr. bracht hulde aan het adres van de Nederlandse militairen, die wel'over een enorme zelfbe heersing moeten beschikken om a^n het ellendig gedoe geen einde té maken. En dan is er nog een zaak, die belang heeft voor liet hele volk: de financiële. Prof. Lieftinck heeft reeds verklaard, dat Nederland los van Indië een economische slag zou betekenen voor ons volk. Men denke niet, dat de kapitalisten in hoofdzaak wortfen getroffen: de zwaarste slagen krijgen de arbeiders. Wij staan derhalve voor deze beslissing, besloot generaal Win kelman, één rijk of twee ruïnes. Daarom versta ieder zijn plicht en hij tekene de petitie, die naar wij hopen de regering tot bezinning brengt. Bruins Slots onthullingen. Een reeks van ervaringen, op gedaan tijdens zijn Indische reis, bracht de laatste spreker, Dr Bruins Slot hoofdredacteur .van „Trouw", ter kennis van de aan-; wezigen. Zijn hoofdindruk was, dat de Indonesische regering on willig en onmachtig is viets te doen ygn hetgeen zij belooft. Deze republiek bestaat niet eens, riep Dr Bruins Slot uit, zij is niet meer dan de angstvoorstelling van de Partij van de Arbeid. Het is een gevel zonder huis er ach ter. De republiek heeft geen or ganisatie en geen organisatiever mogen; zjj kent een minister van financiën maar zij bezit geen be groting. Het is niet meer dan een zotheid. Daarom betekenen ver dragen niets. Toen de heer hulp zocht voor de winkel". „Ja, heb je al meer in een winkel gestaan?" ÜNee, maar ik heb verstand van boter en kaas, ik woon op een boerderij bij mijn zus, mis schien kent u die. Gasselhuis heet ze" „Dia d'r man zo schielijk ver loren heeft?" >,Ja, die". „En je ouders?' Jannigjes hart slaat heftig te gen haar borst, maar haar stem is vlak en kalm als ze antwoord geeft. Als ze weer buiten loopt is alles voor elkaar. Ze kan komen voor een paar stuivers in de week en mag blijven slapen op een kamertje boven. Ze heeft de wind nu pal in het gezicht en worstelt er tegen in, vooroverhangend. Die vrouw was wel vriendelijk tegen haar, jammer dat het voor tijdelijk is. Ze kende Neel heel goed. Van vader heeft ze niets begrepen. Ze zag er een beetje ziek en zwak uit, daarom heeft ze zeker iemand nodig voor de winkel. Ze zal hard werken, mis schien dat ze dan wel blijven mag. Al» ze de staldeur opendoet, staat Johannes de Ruytet voor haar. Zé kijkt recht in zijn rood bol gezicht met de bruine ogen. Er is iets wreeds en spottends in 'die ogen. Een lust schiet in haar omhoog, om te slaan op dat blieft u? J m „Ik hoorde, dat u een nood- ronde, zelfvoldane gezicht, maar Zoals in het jaarverslag van „Werkspoor N.V." is bekend ge maakt, hebben de N.V. Philips gloeilampenfabriek en de N.V. Werkspoor een gecombineerde N.V. opgericht, die de construc tie van heteluchtmotoren met een capaciteit van meer dan 199 P.K. ter hand zal nemen. Bij de constructie van de he- teluehtmotor in het laborato rium van Philips, aldus de di recteur der N.V. Werkspoor, ir M. H. Damme, werd in de eerste plaats gedacht aan het construe ren van een kleine motor waar van hij in het eigen gebruik voordelen zou hebben. Bij nader onderzoek bleek de hetelucht- motor inderdaad perspectieven te bieden voor fabricatie op bre der basis. Het rendement van de motor is volkomen gelijk aan dat van machines met inwen dige verbranding. Het spreekt daarom vanzelf, dat de gedach ten uitgingen naar toepassing van de heteluchtmotor in auto mobielen. •En de zwaardere motoren, zo als de gecombineerde N.V. ze zal construeren? Werkspoor bezit grote erva ring op het gebied van zware motoren,vooral ook wat betreft de constructie. Wij kwamen dus op de gedachte te onderzoeken of er ook mogelijkheden aan wezig waren motoren te con- stueren voor zwaarder werk dan het aandrijven van automobie len. Het onderzoek is aan. de gang. Ons zweeft voor ogen het construeren van een hetelucht motor, die te gebruiken is voor aandrijving van schepen en trei nen. Het is natuurlijk moeilijk te zeggen welke resultaten het onderzoek zal afwerpen, doch het is geenszins onwaarschijn lijk, dat wij aan het einde van dit jaar een ontwerp op de proefstand kunnen brengen ten einde proefondervindelijk te on derzoeken hoe de motorverbran- ding is en hoe de bewegende delen zich gedragen. zal innemen bij de snelle evolu- j enige moeilijkheden aanleiding tie, die thans plaats vindt. Alle zal kunnen geven, doch daarte- leden zullen het met mij eens zijn, aldus de voorzitter, dat het van het grootste belang is, daf de commissie niet elleen het werk van de bestaande economische- noodcommissie overneemt, doch ook tot taak krijgt de algemene economische behoeften van Euro pa vast te stellen. Op de conferentie zijn vertegen woordigd de landen: Engeland, Frankrijk, Rusland, Amerika, België, Wit-Rusland, Tsjecho- Slowakije, Denemarken, IJsland, Luxemburg, Nederland, Noorwe gen, Pfllen, Zweden, Turkije, de Oekraïne en Joego-Slavië. Bijbels voor sigarettenpapier? Op de te Amersfoort gehou den conferentie van de Federatie van Èijbelgenootsehappe'n is door afgevaardigden van ver schillende landen de klacht ge uit, dat er geen papier genoeg is om bijbels te drukken, terwijl de vraag er voor in sommige genover zijn de voordelen van deze maatregel zo groot, dat men heeft gemeend het tijdelijk on gerief te moeten aanvaarden. Voor glas, ten behoeve van werken boven f 500, dat op de rijksgoedkeuring' wordt vermeld of zo -nodig op een suppletie- rijksgoedkeuring alsnog kan worden aangevraagd, gaat de distributie ongestoord verder. Slechts voor werken onder f 500, waarvoor het glas uitslui tend op bonnen kan worden be trokken, geldt de tijdelijke on derbreking. Voor bijzonder dringende ge vallen, b.v. ter voorziening van een gebroken ruit in een opera tiezaal, zal ook in de maand Juli echter nog gezorgd kunnen worden. Het antwoord aan de Eerste Kamer. In de memorie van antwoord - - .aan de Eerste Kamer nopens het ïïïSX "2 ls'datilZitl wetsontwerp vermogensheffing zwarte markt een levendige j - ,f - f£ handel in plaats vindt. 1 ineens deelt de minister van Naar aanleiding hiervan schrijft een lezer aan „Trouw", dat er in Duitsland, zowel als in Polen, een levendige zwarte handel gedreven wordt in bij bels, die daar gebruikt worden als sigarettenpapier; vooral na tuurlijk die, welke op bijbeldruk gedrukt zijn." En hij voegt er aan toe: Als oud-insider der papierindustrie doe ik u hierbij opmerken, dat met een kleine wijziging in het papierrecept genoemd papier voor het onjuiste doel onbruik baar is". nanciën mede, dat, gezien de stand der werkzaamheden op de inspecties, verwacht kan wor den, dat de definitieve aanslag regeling voor de gewone beta lingen over de jaren tot en met 1945 op 1 Maart 1948 behou dens in bijzondere gevallen voltooid zal zijn en dat de defi nitieve aanslagen in de heffin gen ineens voor het overgrote deel in de loop van de twee ko mende jaren zullen kunnen uit gaan. „Kapitallsten"-geneugten. Er was een man, die heel zijn leven hard gewerkt had voor een matig salaris en die, om ook nog iets te hebben voor de oude dag een levensverzekering had geslo ten van f 15.000, welk bedrag toen h(j 66 jaar was werd uitge keerd. Schande zegt ministér Lief tinck, om zo voor je zélf te wil len zorgen. Ontoelaatbaar. En daarom werd een deel van dat „vermogen" geblokkeerd, zo dat de man er netjes niet bij ka» en geen cent rente geniet. Maar hier was bovendien „vermogens"- aanwas in het spel en dus mee doen aan de betaling van vermo- gensaanwasbelasting. En nu zal straks deze „kapitalist" als tenminste de Eerste Kamer het ontwerp goedkeurt mogen bij dragen in de heffing ineens. Was de man ambtenaar ge weest, dan had hij nu een pensi oentje gehad niet alleen, maar dan had hij bovendien nog een belangrijke toeslag gekregen. En had hij niet gespaard, maar er rustig op los geleefd, dan was hij nu in aanmerking gekomen voor de gratis-uitkering van mi nister Drees. Dit alles ter bevordering van de spaarzin. Negentien le#den van de be manning van 'hét Turkse schip Silivri zijn verdronken doordat het. schip op een mijn liejf en zonk. De overige 10 leden der bemanning werden gered. De ramingen van het geblok- T *Jet militaire Sowjet-bestuur keerde tegoed bedroegen per 31 j115 Thuringen. heeft aan de co.r- Dec. 1946: tegoed bij banken '..Kuner De 11000 op Cyprus gedeti neerde illegale Joodse immi granten houden een staking van een etmaal wegens „de slechte toestand in het kamp". Geen glasbonnen in Juli. Teneinde gelegenheid te ge ven de „boven de markt zwe vende" glasbonnen te doen ho noreren en mede daardoor een juist inzicht te verkrijgen in de huidige glaspositie, zullen in de maand Juli geen glasboimen worden uitgegeven. Men is er zich van bewust, dat dit in bepaalde gevallen tot f 1670 milliben, spaartegoeden f 1115 millioen, inschrijvingen grootboek 1946 f 1330 millioen, in totaal f5.115 millioen. De minister betreurt het, dat de Tweede Kamer gemeend heeft het tarief der heffing met 20 pet. te moeten verlagen. Hij heeft dit met grote ernst ontra den, omdat daardoor een van de hóekstenen van het financieel saneringsplan beschadigd en de afwikkeling der geldzuivering bemoeilijkt zou worden. Het ontwerp van wet op de materiële oorlogsschade zal bin nenkort ter beoordeling aan de Staten-Generaal kunnen worden voorgelegd. j en de „Tagesspiegel" en van het persbureau D.P.D. de toegang geweigerd tot het Liberaal-De mocratische congres te Eisenach wegens vijandige houding. Te Jeruzalem hebben vijf ge wapende Arabieren de volledige oplaag van het Arabische blad „Noeda el Ard" (De roep van het Land) gestolen. De krant richtte zich tegen de tegenwoor dige Arabische leiders. Economische commissie voor Europa bijeen. De economische commissie voor Europa heeft haar. zitting te Ge neve geopend. Waerum, de Deen se 1 voorzitter, stelde voor de te verwachten verklaringen van de Britse en Franse' gedelegeerden over de besprekingen van de drie ministers te Parijs tot Maandag uit te stellen. Hij wees er op, dat sedert de laatste zitting van- de commissie de urgentie van haar taak wel heel duidelijk is geble ken. Het moet nog worden afge wacht, welke plaats de commissie Groot-moordenaar stond terecht. „Het spijt me zeer. Op deze plaats bied ik mijn excuus aan aan alle Nederlanders, die ik pijn heb gedaan en ik hoop, dat u me de kans zult willen geven alles weer goed te maken." Dat waren de karige woorden onderbroken door enkele snikken, die Petrus Jozephus Wamelink afraffelde, toen de president bij het Bijzonder Gerechtshof te Arnhem hem in de gelegenheid stelde nog een laatste woord te spreken, nadat, de procureur fiscaal bij het Hof de doodstraf tegen hem had geëist. Wame link, in zijn glorietijd de rechterhand der S.D. te Arnhem, ar resteerde tientallen personen, waarvan er velen nooit terug keerden. Op beestachtige wijze mishandelde hij zijn arrestanten en dé zelfde Wamelink, die eens zijn duivelse wreedheden op weerloze gevangenen botvierde, verklaarde nu, heel kleintjes, dat het „stommiteiten" waren geweest en bij monde van zijn raadsman durfde hij te beweren, dat hij het in het belang* der gevangenen had gedaan. Het was een sombere en weer zinwekkende zaak, welke voor het Bijzonder Hof diende. Een lange 'rij van getuigen, die de satanische wreedheden van de S.D.-handlanger aan de lijve had ondervonden, bevestigden de vele feiten, welke Wamelink ten laste werden gelegd. Mensen, die geslagen en gestompt, be wusteloos geranseld, gepijnigd en gemarteld zijn vergeten niet licht en tot in details werden de „verscherpte verhoren" ge reconstrueerd. Ook Wamelinks geheugen was niet slecht, maar juist op de momenten, dat hij de gevreesde gummiknuppel Schouten' en ik in Medan waren, aldus Bruins Slot, maakten we daar het feest van de honderdste schending van het bestand mede. Dr Bruins Slots conclusie was deze: Indië is een prachtig land maar men kan er nu niet anders dan een grote bende vinden. Bij zondere waardering had spr. voor het Indische en het Nederlandse leger. De mannen van het K.N. I.L. weten, dat hun eigen vrou wen in het binnenland worden be dreigd en vermoord. Nochtans tpnen zij gehoorzaamheid, aan het bevel om niet te schieten. Hier vertelde spr. diverse staaltjes van dapperheid en zelfverloochening, welke verhalen hij prompt be sloot met de uitroep: Het is een groot schandaal, dat zoiets nog ze bedwingt zich en loopt hem voorbij. Ze loopt ook Neel voorbij, die in de kamerdeur staat en langs haar heenkijkt de stal in. Een week later gaat Jannigje weg van de boerderij. Ze loopt de deel over en staat op het erf. „Nou, Neel dan ga ik maar1 Neel houdt een schort tegen de hals voor de gure wind, die wat sneeuwvlokken naar binnen waait. ,Kom je gauw vertellen, hoe je het daar maakt, Jannigje?" „Ja". „Zal je.'t vast niet vergeten?" „Nee, welnee, natuurlijk niet". Ze loopt het erf over, voorbij de sloot met de vlonder, de op rijlaan in. Neel moest haar niet zo na. staan kijken, het was veel beter als ze nou Tnaar naar binnen ging. Maar Neel staat buiten voor het huis en houdt nog steeds het schort tegen de hals. Wat gaat - ze doen met Jan nigje? Wat gaat er worden van Jannigje? Waarom stuurt ze haar weg? Waarom blijven twee ogen haar weer aanzien, hier op dit erf? Twee oude moede ogen, vlak boven het hoofd van dit kind? Ze mag Jannigje niet laten gaan, ze zal nooit, rust krijgen over die twee ogen, die haar eens hebben aangezien, in elke nacht zullen ze bü haar zijn. Ze moet langer duurt. Terecht achten de jongens in Indië zich verraden nu zij geen andere dienst doen dan schietschijf te zijn. Hier baat geen ander middel dan dit: oprukken met het leger naar Djokja en de republiek vol komen terzijde stellen. De rust doen terugkeren en bewaren en daarna overleggen in welke mate zelfbestuur mogelijk is. Duidelijk liet de heer Bruins Slot uitko men, dat achter de moeilijkheden de drijving van Moskou zit. De vergadering1*hoewel be staande uit een- zeer gemengd ge zelschapbesloot met zang van „Halleluja, eeuwig dank en ere' Men was begonnen met „Een vaste burg". Een muziek- en pij percorps verleende medewerking. had gehanteerd was er steeds een vacuum in zijn herinne ringsvermogen. Hij gaf toe zijn vuisten wel eens gebruikt te hebben, maar nee, de gummi knuppel Hij ontkende het niet, maar hij wist het niet meer. Maar zij, die de hel van de satan hadden overleefd, ver telden zonder haperen hun triest en gruwelijk verhaal. Hoe zij midden in de nacht van bed werden gelicht en in een wagen werden gestompt. Voor zij het gevreesde gebouw van de S.D. in de Utrechtsestraat betraden, waren hun ogen reeds dik opge zwollen en liep het bloed htm over het gezicht. Zij vertelden van de lugubere martelkamer in het gebouw, waar Wamelink nu handenwringend in $le be klaagdenbank het leeuwen aandeel in de onterende folte ring met duivelse lust op" zich nam. Hoe hij zijn arrestanten, geheel naakt, over een tafel legde en ze dan met een ander halve meter lange gummi-knup pel afranselde tot zij bewuste loos raakten. Dan werden ze op de grond gesmakt, geschopt en geslagen en als ze weer bijkwa men werd het tafelexperiment herhaald. Net zolang tot de waarheid er uit kwam. De boeien van de gevangenen wer den aangedraaid, over een schrijftafel gebonden bonkte de karwats op hen neer en als zij tenslotte bloedend en kermend met hersenschuddingen en ge broken ledematen in de cel wer den geworpen, hoorden zij de kreten van hun celgenoten, die somtijds meer dan vijf uur ach tereen „verhoord" werden. Dit is slechts een greep uit het Arnhemse dossier. De procu reur-fiscaal achtte het niet no dig ook het Leeuwardense dos sier, dat mede een lange reeks van schanddaden, brandstich ting, fusilering, moord en dood slag bevat, ter tafel te brengen. Ook zonder dit dossier was het niet mogelijk iets anders dan de doodstraf te eisen. Terwijl zijn raadsman een* schier hopeloos pleidooi hield, zat Wamelink, die zich tot dus verre uiterlijk kalm had weten te hoftden, met zijn zakdoek voor het gelaat te snikken. Be rouw? Tijdens de zitting maakte hij eenmaal de opmerking, dat al zijn bestiale mishandelingen „stommiteiten" waren geweest en berouw was er in deze dui- vel-in-mensengedaante niet te bespeuren. Het was slechts de angst voor de grijpende hand der gerechtigheid, welke twee' jaar nadat er een einde kwam aan zijn heerschappij. Petrus Jozephus Wamelink in zijn kraag greep. 18 Juli des morgens om half tien zal het Hof vonnis wijzen in deze zaak- Johannes wegsturen, het kan nu nog. „Jannigje?" Jannigje staat stil, halverwege de oprijlaan. „Heb je niks vergeten?" Jannigje schudt van nee en loopt de oprijlaan uit, de weg op naar het stadje. Als ze een eind je die weg is opgelopen, kijkt ze om en steekt een hand op naar Neel, die nog altijd op het erf staat en haar nakijkt. Daarna gaat ze verder zonder meer een maal om te zien. De weg is hard en bevroren onder haar voeten. Het eind dat ze lopen moet is te kort, ze zou willen dat het langer was. Ze komt in de Reestraat en gaat de winkel van Donkersloot binnen. De bel boven haar hoofd tjin- gelt langdurig. -Ze staat bij de toonbank, maar er komt nie mand. Aarzelend loopt ze naar de deur, die van de winkel uitkomt in de kamer. Er hangt een gordijn voor, zo dat ze niet naar binnen kan kijken: Ze zal de buitendeur nóg eens opendoen, misschien horen ze de bel dan. Maar op dit ogenblik wordt de kamerdeur opengedaan, vrouw Donkersloot staat voor haar. „O, ben je d'r al? Ik had je niet gehoord, ik was boven bij De Rijksveeteeltconsulent voor Zeeland schrijft ons: De inzaai met graszaad van de ongeveer 7000 ha. geïnundeerd weiland op Walcheren, is mede door het ongunstige weer groten deels mislukt. Vele landbouwers vragen zich af wat te doen met de rijke onkruldmassa's in per celen die niet of onvoldoende be weid kunnen worden die de spaarzame grassprietjes overwoe keren. Het is vooral de melde die overheerst. Op Walcheren spreekt men van „meien". Het blijkt dat dit onkruid door de koeien goed gevreten wordt en datze daarop gezond blijven en redt lijk produceren. De melde is een tamelijk voedzame planten soort en vroeger is de verbouw ervan wel aanbevolen voor de in kuiling. Men krijgt dan goed en behoorlijk waardevol kuilvoer. Kooien van de zoutminnende on kruiden zal wel niet meevallen omdat het selcht droogt. We be velen daarom aan om het weinige gras voor verstikking te behoe den, zaadvorming van de melde te voorkomen en om goed kuil voer te krijgen, alle wilde on kruidweiden zo mogelijk af te maaien en de massa op de vol gende wijze in te kuilen. Men kan dan a.s. winter een zeer goed rantsoen voor rundvee samenstel len met lucernhooi, graanstroo, kuilvoer en mangels. De inkuiling kan zonder het gebruik van zuur als volgt ge schieden. Na het maaien wordt het groenvoer, indien het droof* is, spoedig ingekuild en vrij vast aangetrapt tot de kuil half is ge vuld. Men wacht dan 1 of 2 da gen tot de massa flink broeit 50 60 graden C.). Daarna wordt op dezelfde wijze in een niet te I snel tempo de rest van de massa het kind. Kom maar binnen". (Wordt vervolgd.)aangevoerd. Het geheel mag ge-J rust 7 tot 10 dagen duren. Dan wordt na 1 tot 3 dagen een flinke grondbedekking van 50 cm. grond aangebracht en na het zak ken van de kuil het geheel -netjes afgewerkt. Bij nat weer ontwikkelt zich in de massa niet zo snel de ge wenste temperatuur. Men late dan 1 a 2 dagen de gemaaide massa verwelken en indien dan nog nat, wordt bij het optassen van de kuil weinig of niet aan getrapt. Nadat de eerste helft flink broeit kan de rest van het kuilvoer geleidelijk worden op getast. Belangrijk is dat zodra Let kuilvoer de gewenste tempera tuur heeft bereikt een flinke druk op de massa komt, hetzij door nieuw materiaal er op te krengen, hetzij door de kuil met een flink gronddek te belasten, daar anders de temperatuur te hoog zou oplopen en verlies aan voedingsstoffen optreedt. - Men kuile bij voorkeur in een ronde kuil die zo diep wordt ge maakt, dat de bodem steeds bo ven de hoogste grondwaterstand blijkt. Een dikke laag kuilvoer verzekert een betere kwaliteit dan wanneer de kuil te groot wordt gemaakt en derhalve het voeder niet hoog wordt opgesta peld. De inhoud van ronde kuilen na bezakking is als volgt: Met een middell. van 3 M. bij 1 M. geperst voer 7.1 Ml bij 1% M. geperst voer 10.6 M3; met een middell van 4 M. res. 12.6 M', 18.8 Ml; met een middell. van 4Y2 M. resp. 15.9 Ml, 23.8. M3.; met een middell. van 5 M. resp. 19.6 M', 29.4 Ml Per M3 kuilruimte kan men re kenen 800 a 900 groene massa te bergen. De massa kuilvoer kan men ongeveer schatten als men weet dat een flinke snede gras et 12.000 kg pér ha. weegt; een flinke snee stoppelklaver 15.000 kg per ha.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1947 | | pagina 2