Zo denkt men in Duitsland.
Is er een „ijzeren gordijn"
De Literaire Revue.
De spaarzin van het Nederlandse volk.
Rode Zee stelt ons op de proef.
De teufyd van fawnig-fe ICofenfaoHcUc
Moeilijkheden bij
aanbesteding.
Vrachtvervoer door
de lucht.
Geldsanering had afschrikwekkende
invloed.
Verlenging Machtigingsbesluit Geldsanering.
TUUen.
V.
Je kunt tegenwoordig geen Amerikaans weekblad opslaan of je vindt een of ander rea
listisch bang-makend verhaal over Rusland en zijn ijzeren gordijnen.
Natuurlijk heb ik dan ook in Berlijn naarstig gespeurd naar deze concurrent van Loch Ness
en andere monsters, die vroeger uitkomst pleegden te bieden in de komkommertijd. Jammer ge
noeg voor de op sensatie beluste lezers heb ik dat gordijn niet gezien. Vrij veel heb ik ge
zworven in de Russische sector van Berlijn, maar nooit ben ik gearresteerd. Zelfs heeft men
mij geen enkele keer de gelegenheid gegeven om mijn mooie in Russische schrift gestelde
papieren te tonen.
En tochtoch was ik telkens blij wanneer ik weer de borden zag waarop stond: XJ ver
laat thans de Russische sector.
Kinderachtig misschien, maar
wat doe je eraan? Overigens
stond ik niet alleen. Met ver
schillende Amerikaanse corres
pondenten heb ik over deze zaak
gesproken. Zij waren meermalen
op excursie in de russisehe zone
geweest, (waar ik niet mocht ko
men).
En dan werd hun geen stroo
tje in de weg gelegd. Zij mochten
vrijuit met iedereen praten. Het
gekke was dan echter altijd dat
de bewoners liever niet met de
Amerikanen spraken dan wel.
Zon excursie was altijd, vertel
de men mij, uitmuntend georga
niseerd. Alles liep volgens het
schema. Van bewaking kon nie
mand iets merken.
Maar als de groep dan terug
was in hun eigen press-club, dan
was het eerste wat zij deden een
fuif organiseren om hun opluch
ting te demonstreren. „Wij kun
nen niets bewijzen", aldus één
van hen, „maar ik voor mij ben
er van overtuigd dat wij geen
stap deden of het was, om met
Hitier te spreken, von vorn' her
ein kalkuliert.
Net als vroeger.
En datzelfde vertelden mij tal
van Duitsers die in de Russische
sector woonden, maar, bij de
Alwerikanen werkten. Zij leefden
nog onder dezelfde omstandig
heden als 3 jaar geleden. Met je
buurman durf je niet over poli
tiek te praten, want je kunt nooit
weten, zei één der kellqprs in
onze club. Daarentegen kwam hij
er ook eerlijk voor uit dat de
gruwelverhalen erg overdreven
waren. Als je maar voorzichtig
bent tot het. uiterste dan gebeurt
er waarschijnlijk niets, praat je
je mond voorbij dan gebeurt er
misschien ook niets, maar even
zeer heb je de kans om plotse
ling te verdwijnen.
Dit laatste overkwam, vlak
voor ik in Berlijn kwam, een tien
tal Berlijnsë studenten, allemaal
Theologen en leden van de C. D.
U- Na een conferentie-weekeind
verdwenen zij.
Opmerkelijk .was in dit geval
dat alle Berlijnse kranten hieraan
veel aandacht besteedden, be
halve het blad der C. D. U. zelf,
de „Neue Zeit". Bij informatie
bleek mij dat dit blad voor Ber
lijn gedrukt werd in de Russische
sector.
Waanzin.
Zoals bekend hebben de Polen
grote brokken van Oost-Duits-
land cadeau gekregen van hun
milde Russische broeders. Na
tuurlijk zit dat de Duitsers lang
niet gemakkelijk, temeer niet
daar onverbiddelijk alle Duitse
bewoners van die streken als
„ongewenste vreemdelingen" over
de grens gezet worden.
Hoewel ik mij de gevoelens van
deze Duitsers levendig kan voor
stellen, zou ik de laatste zijn om
mee in te stemmen in hun ge
jammer als daar niet' iets bij
kwam.
En daarom geef ik hier de
woorden weer van een jonge da
me uit Memel die binnenkort naar
Australië zal emigreren. De fei
ten die zij noemt, werden mij
door verschillende geallieerde
correspondenten bevestigd:
„Dat de Russen aan de Polen
een groot stuk van Duitsland ge
geven hebben, kan ik mij voor
stellen en zelfs kan ik het billij
ken. Duitsland is de oorlog be
gonnen en heeft die verloren. En
nu is het vanzelfsprekend dat het
de rekening moet betalen. Dat is
hard voor ons, maar wij hebben
het erYiaar gemaakt. En ook al
hadden wij geen enkele schuld,
dan nog kan ik dit billijken, iede
re overwinnaar zou precies zo
handelen. (Men'lette op dé krom
me redenering van deze Duitse
dame. R.H.)
Maar wat ik nooit zal goed
keuren en zelfs waanzin en een
misdaad noem, is dat nu nog in
Juni 1947 op vele plaatsen de
graan- en aardappeloogst van
1946 op het veld staat. En dat
terwijl wij hier in Berlijn, maar
vooral de mensen in de Russische
zone, gebrek lijden, ja omkomen
van de hor -. Dat is waanzin,
i dat is een misdaad!"
Tot zover en zonder enig ver-
i der commentaar deze jonge da-
me, die al haar papieren en ver
gunningen voor emigratie naar
Australië al in orde had.
Achterdocht.
Een kellner uit onze club moest
met zijn vrouw naar degiokter. Zij
hadden afgesproken elkaar te
ontmoeten voor de vroegere am
bassade in de „Tiergarten", welk
gebouw thans door de Russen is
bezet.
De man was wat vroeger dan
zijn vrouw en drentelde dus op
en neer langs het gebouw. Hij
werd prompt door de schild
wachten gearresteerd onder be
schuldiging van spionnage. Na
veel geharrewar o.m. nadat twee
collega's uit. de Press Club waren
gehaald om met hem geconfron
teerd te worden, liet men hem
weer los. Slecht behandeld was
hij niet, alleen maar vastgehou
den.
Men ziet dus dat de achter
docht, of wil men liever de vrees,
heus niet alleen van Westerse
zijde komt.
Dat bleek mij ook bij mijn ver
trek uit Berlijn vanaf het station
Charlottenburg op de rand van
de Britse sector. Om In Hannover
te komen moesten wij gedeeltelijk
door de Russische sector.
In opdracht van het Rode Le
ger moesten wij een kwartier
voor het vertrek in onze wagon
zijn. Dan kwamen de raampjes
dicht, de deuren op slot en wer
den wij allemaal geteld en boven
dien vergeleken de Britse trein-
geambten, al weer in opdracht
van de Russen onze „travelor
ders" met een grote lijst.
Waartoe al dit spectakel als wij
democratische broeders zijn?
R. K. H.
(Eigen reportage. Nadr. verb.).
Wij varen mee met de Tweede divisie overzee.
(Van onze Indië-redacteur).
Op 't Stafbureau van de „Kota Baroe" houdt men wel van een
grapje. Maar de jongens zijn er op het ogenblik niet voor in de
stemming. Daar is de Rode Zee debet aan. Die branderig-kleve-
rige, klammend-benauwende Rojle Zee, waar wij nu midden in
zitten. Beste brave zee waarom doe je niet anders dan warme
lucht blazen, bij duizenden tonnen tegelijk?
„Een queue van dorstigen, van smachtenden 'en van laveloos-
liggenden staat onafgebroken bij het ijswaterkraantje, en wee
degene, die zijn beurt niet rustig kan afwachten
Liever storm dan hitte.
Begrijpt gij lezers, daar in dat
heerlijke, koele Nederland (wat
is een Hollandse warmtegolf nu
dn vergelijking met deze tempe
raturen!), waarom de soldaten
niet in de stemming zijn voor
grapjes? Laat dat Stafbureau,
waar men de scepter zwaait
over de scheepsradio, dan in vre
desnaam uitscheiden met dat
tartende gramofoon-plaatje„Let
it snow, let it snow, let it snow".
Want sneeuwen gaat het tóch
niet
Voeg daarbij het fèit, dat
't leven aan boord normaal door
gaat, erl 't is duidelijk, hoe „Jam
de soldaat" zich sedert twee da
gen voelt. Inspectie, handrol, cor-
vé, ja zelfs eten en slapen blij
ven op het programma staan!
Dat slapen gebeurt tegenwoor
dig voor het grootste gedeélte
niet meer in die moordend-war
me ruimen; neen, de jongens'
hebben de dekken in kostelijke
slaapzalen getransformeerd.
Bruine bonen met spek.
Het meest zorgwekkend zijn
de helpers in de keuken er nog
aan toe, die vandaag niets an
ders hebben gedaan dan brume
bonen met spek fabriceren, wij
schreven het reeds: men houdt
op dit schip wel van een grapje.
De ijswaterkranen en dat
Zijn er heel wat aan boord
draaien qp volle toeren. Een
queue van dorstigen, van Smach
tenden en van laveloos-liggen-
den staat er onafgebroken bij.
De Militaire Politie zorgt in deze
koudwater-gebieden voor rust
en orde, en wee degene, die met
behulp van zijn ellebogen tracht
iets eerder aan de beurt te ko
men dan zijn voorganger. Een
doffe slag met de knuppel maakt
in dat geval een spoedig, en te-
PEUILLETON
door
NEL VERSCHOOR—v. d. VLIS.
21)
„Het kind", zegt ze, „het
kindEn.... „ja", zegt zij,
Neel, „ja
Ze draait zich langzaam om
en gaat de stal door, de kamer
in. Ze doet de deur zorgvuldig
dicht en leunt tegen de tafel
Als het melken gedaan is,
strooit Jannigje het voer uit in
dc stap. De koeienkoppen schie
ten toe, strijken langs het hooi,
kauwen het zwaarmoedig en
omslachtig. Ze jjarkt de resten
bij "elkaar en veegt de stal
schoon. Mêrar haar handèn mis
sen de oude zekerheid.
De bedstede van Neel is in alls
koude nachten warm en veilig
geweest. Vanavond is hij onvei
lig en benauwd.
Ze liggen naast elkander wak
ker, en weten van elkander dat
ze wakker zijn. Neel strijkt de
haren weg van het voorhoofd,
ze moet spreken, ze weet, dat ze
het morgen in het licht van de
dag niet doen zal en morgen
avond komt Johannes weer.
En op hetzelfde ogenblik ver
geet ze het heden voor het ver
leden Er is een donkere avond,
waarop ze alleen aan de tafel
zit en opschrikt van een vreemd
geluid op de deel. Ze gaat de
stal door en vindt Jannigje vlak
voor de deur. Ze draagt haar
naar binnen en legt haar in de
bedstede: een mager wanhopig
kind met oude wijze ogen.
Als het donker is kruipt ze
naast haar, dankbaar dat dit
kind gekomen is om haar te ver
lossen uit haar eenzaamheid.
Het kind staat op als het licht
aan de lucht komt en gaat van
de stal naar het.land, van het
land naar de keuken, jaren ach
tereen. In die cude wijze ogen
komt een lichter blik.
Wat gaat ze doen met Jan
nigje? Moet ze kiezen? Johan
nes heeft dit bedongen. Moet ze
kiezen? Ze kan niet langer le
ven zonder een man. Ze moet
nu spreken, morgen durft ze dat
niet meer.
„Jannigje?"
„Ja?"
„Jehebt het misschien
wel begrepen? ik.,.. Johannes
vens voorspoedig einde aan
'a mans visioenen en „fatamor-
gana's"
Zo dobberen we voort, met
slechts één doel voor ogen: Pa-
lembang! Morgen passeren wij
Aden en dan begint de grote
sprong over de Indische Oceaan.
Negen dagen niets dan zee, wa
ter en lucht. Misschien zo nu
en dan afgewisseld door een
,.stif stormpje", dat in deze wa
teren, tijdens de Westmoesson,
niet tot de zeldzaamheden schijnt
tr behoren.
U bent bestand tegen een sol-
datengrapje? Dan is hier de slag
zin, welke vandaag de eerste
prijs won in de slagzinnen-wed
strijd aan boord. Het is een in
zending van een kapitein uit
Groningen, die de volgende va
riatie maakte op de bekende
Niwin-spreuk
„Oké, wij zweten mee, met de
jongens in de Rode Zee".
WIM TAUSSENT.
Wel bestekken, geen
aannemérs.
Te 's-Hertogenbosch zou -de
bouw van 210 arbeiderswonin
gen in het openbaar worden aan
besteed.
Er was echter hoewel zes
bestekken waren afgehaald
slechts twee inschrijvingen en
die waren veel te hoog, omdat
zij het risico van eventuele gun
ning niet aandurfden. Er zijn
onvoldoende arbeidskrachten,
waardoor het niet mogelijk is
tijdige oplevering te garande
ren. Meegedeeld werd dat al de
aanbestedingen van thans met
zorg worden tegemoet gezien.
Vervoerde het speciale trans
atlantische vrachttoestel van de
K.L.M., dat eenmaal per week
van New-York naar Amsterdam
en terug vliegt vorige week b.v.
200.000 paar nylonkousen, 2 me
terslange scheeps'assen van250
ton en een schaap; thans be
vonden zich aan boord van de
CM C54, die Zaterdag op Schip
hol arriveerde, 2 complete vlieg
tuigen.
De zending bestaat uit een
Fairchild F -24 voor 4 personen
bestemd voor de importeurs in
Zurich en een geheel metalen
Beechcraft Bonanza, eveneens
plaats biedend aan 4 personen,
bestemd voor de firma Victor
Halfenberger te Parijs, die dit
toestel heeft aangekocht voor
een klant in Zürich.
De twee vliegtuigen worden
te Amsterdam gemonteerd door
technici van de K.L.M. en wor
den daarna naar de plaats van
bestemming gevlogen.
Oprichting van ccn
Spaarbankcentrale?
In de te Utrecht gehoudeh
jaarvergadering van de Nederl.
Spaarbankbond is ter sprake ge
komen het rapport van de com
missie van onderzoek naar de
mogelijkheid van grotere samen
werking tussen spaarbanken op
beleggingsgebied.
De commissie spreekt als haar
conclusie uit, dat het wenselijk
is te komen tot de oprichting
van een „Bank voor Nederland
se Spaarbanken", kortweg aan
geduid met „Spaarbank-Cen
trale".
Met vooropstelling van de
autonomie der afzonderlijke
spaarbanken zou deze instelling
tot taak hebben een nauwere
samenwerking op beleggings
gebied tot stand te brengen,
voornamelijk tot uitdrukking
komend in een meer gecentrali
seerde belegging der liquide
middelen en een meer gecentra
liseerd beheer der effecten van
de bij de bond aangesloten
spaarbanken.
De spaarzin van het Neder
landse volk is niet verminderd.
Het spaarvermogen daarentegen
is gevoelig aangetast en het enige
middel om hierin verbetering te
brengen is: werken en met de re
sultaten van de arbeid uiterst
zuinig zijn".
Aldus verklaarde Mr Jacq Du-
tilh, voorzitter van de Nederland
se Spaarbankbond, op de te
Utrecht gehouden 36ste spaar
bankdag, waar 420 vertegenwoor
digers van 15 spaarbanken bijeen
waren.
Sprekende over de „eerlang"
tot een einde komende geldsane
ring legde spreker de nadruk op
de wenselijkheid de voor geblok
keerde spaarpenningen geldende
liquidatie-termijn van 5 jaar te
bekorten. Daarmede, zo meent
spreker, zou het spaarvermogen
van het Nederlandse volk ver
meerderd worden en de spaarzin
meer tot uiting komen, want al
hetgeen "zich tot dusverre rond-
oin de geldsanering heeft afge
speeld, heeft op het spaarvermo
gen een afschrikwekkende in
vloed gehad.
Verliezen Nederlandse
strijdkrachten.
De regering maakt tot haar
leedwezen bekend, dat in de af
gelopen week de navolgende
verliezen zijn gerapporteerd:
Koninklijke Landmacht, kor
poraal G. L. Tahey, afkomstig
uit Tilburg.
Soldaat 2e kl. I. Makahanap,
afkomstig uit Ned. ïndië, van
het K.N.I.L.
De voormalige commandant
Van de-S.S. en opzichter van het
concentratiekamp Buchenwald,
Ernest Schmidt, is te Leipzig ter
dood veroordeeld.
De invoering van spaarcertifi-
caten zou slechts een verplaat
sing, geen vermeerdering van het
spaargeld, betekenen. Wel meent
spreker, dat de beoogde Spaarwet
een gunstig resultaat kan heb
ben, indien de Spaarraad uitslui
tend coördineert en de uitwer
king der campagne aan de spaar
banken overlaat.
Pantalon van explosieve
stof.
Te Vlaardingen heeft dezer
dagen een ontploffing plaats
gehad van zeer bijzondere aard.
Toen de 23-jarige J. Barg een
sigaar aanstak, ontstond er een
hevige ontploffing en stond hij
direct in lichte laaie. Hij liep
naar buiten, waar buren, met
water het vuur in zijn kleren
doofden. Daar hij x ernstige
brandwonden had opgelopen,
was overbrenging naar het zie
kenhuis noodzakelijk.
Van de woning werden twee
deuren vernield, verschillende
ruiten waren gesprongen, ter
wijl enige goederen waren ver
brand.
Gebleken is dat Barg sedert
enige tijd werkzaam was op een
chemische fabriek te Pernis. Uit
deze fabriek heeft hij enige lap
pen vilterdoek weggenomen en
van dit doek had hij een pan
talon laten maken, die hij nog
maar een dag droeg. Het doek
beval sterk explosieve stoffen
en gelijkt op zogenaamd schiet
katoen. Toen Barg de lucifer
aanstak, is vermoedelijk een'
vonkje op deze-broek terecht
gekomen met voornoemd ge
volg. De toestand van het slacht
offer is ernstig.
In verband met dit zeer merk
waardige ongeval, wijst de poli
tie te Vlaardingen een ieder op
het gevaar van het bezitten van
dergelijke stoffen, welke gelij
ken op geel katoen.
Voorlopig verslag Tweede Kamer.
en ik willen gaan trouwen."
Jannigje haalt moeilijk adem,
een zwart beest, dat heel lang
op de loer gelegen heeft, springt
met kracht op haar af.
Ze wil een hand uitsteken in
het donker.
„Ik zal toch bij je blijven",
wil ze zeggen, „ik zal je toch
altijd blijven helpen. Je moet het
niet doen.... hij zal slecht voor
je wezen...." Maar er komt
geen woord uit haar mond, ter
wijl de stem naast haar verder
gaat met telkens een kleine tus-
senpoze.
„Johannes zei.het zou wel
wat te kostbaar worden met jou
erbijJe zou misschien een
dienstje kunnen zoeken? Je bent
nou veel ouwer, alsals
toen
Het is of de hitte en de duis
ternis nog toenemen in de korte
stilte die volgt. Er verandert
bijna niets in het gezicht van
Jannigje. Alleen een kleine bit
tere trek loopt nu naast haar
mond.
„Jazegt ze eindelijk.
En hierna weten ze geen van
tweeën een woord meer. Jan
nigje draait zich voorzichtig
opzij. En ze moeten nu beiden
denken aan die andere nacht,
jaren geleden....
De avond daarop komt Jan
nigje uit de stal de kamer in,
ze blijft tegen de tafel geleund
stgan, kijkt naar Neel, die over
Aan het voorlopig verslag der
Tweede Kamer betreffende het
wetsontwerp; verlenging van de
machtiging inzake geldzuivermg,
is het volgende ontleend:
Zeer vele leden betuigden er
hun instemming mede, dat de
hier gevraagde machtiging zal
worden beperkt tot de afwikke
ling van de geldzuivermg. Zij
spraken de wens uit, dat deze
afwikkeling met bekwame spoed
haar beslag zal krijgen. Er dient
spoedig een einde te komen aan
de misstanden en onbillijkhe
den, welke thans nog op dit
terrein heersen.
Tegen het in de memorie van
toelichting nader, ontwikkelde
afwikkelingsplan hadden de
hier aan het woord zijnde leden
dit grote bezwaar dat de geld-
blokkering, met name ten aan
zien van z.g. depositorekeningen
en investeringsrekeningen,* in
feite met vijf. jaar zal worden
verlengd. Zij konden deze wijze
van afsluiting der geldzuive-
ringsprocedure geenszins bewon
deren.
Deze leden realiseerden zich
echter wel, dat i.vjn. de beta
ling der heffingen in de eerste
plaats een zekere periode voor
het z.g. vermogens-changement
nodig is.
I De hier aan het woord zijnde
leden waren van mening, dat
een synthese zou kunnen wor
den gevonden in dier voege, dat
de thans gevraagde verlenging
der machtiging met een jaar
wordt teruggebracht tot een van
een half jaar en dat vervolgens
de afwikkeling der geldzuive
rmg in de vorm van een wets
ontwerp aan de Kamer wordt
voorgelegd, zodat deze materie
in overleg met de Staten-Gene-
raal definitief kan worden ge
regeld.
Andere leden leek het niet
nodig te wachten tot de aansla
gen in de vermogensheffing-in
eens zijn opgelegd. Door de
Salarisherziening
gevraagd.
Het Tweede Kamerlid Deering
(Arb.) heeft minister Gielen ge
vraagd of binnenkort resultaten
i te verwachten zijn van het on-
i dërzoek der salariscommissie op
i het gebied van het voorberei
dend hoger, middelbaar, kweek
school- en nijverheidsonderwijs.
Zo niet, of de minister dan een
voorlopige uitkering wil bevor
deren, in afwachting van de toe
gezegde salarisherzieningen,
liefst nog vóór 1 Augustus a.s.
haar naaimachine gebogen zit.
„Ik wou dan nou maar gaan."
Neel richt zich geschrokken
op: „Gaan?"
„Ja, een dienstje zoeken, zou
ik niet?' j
„O,.... zal ik met je mee
gaan?"
Jannigje schudt het hoofd;
Neel zegt dat zo maar, vanavond
komt Johannes immers vragen
of het voor elkaar gekomen is.
„Ik ga maar alleen, ik kom
wel weer gauw terug, ik wou
een winkel proberen."
Neel loopt haar achterna tot
de buitendeur: „Je moet goed
uitkijken waar je terecht komt.
Zou je toch niet wachten? Ik-
wil liever meegaan, morgen of
zo."
„Nee, welnee, dat zal zo raar
staan samen."
Een bolle wind slaat naar bin
nen, als Neel de deur opendoet.
Ze staan een ogenblik naast
elkaar en kijken het donker in.
Jannigje stapt naar buiten:
„Nou dan ga ik maar."
Ze loopt het erf over, de oprij
laan in. Neel staat aan de deur
en kijkt haar 'na. Ze gaat het
scheefgezakte hek door en staat
op de weg. In de verte hoort
ze de zwakke slag van een deur
die gesloten wordt.
De wind duwt haar tegen de
benen en jaagt haar vooruit. Een
donkere lucht hangt laag boven
de bomen.
Ze kijkt schichtig om zich
heen. Een tocht herhaalt zich,
een eenzame tocht in het donljer,
minder verschrikkelijk nu, maar
even verlaten.
Een machtgie pijn rijst in
haar, onverhoeds en vreselijk.
Ze klemt in verweer de lippen op
elkaar en kijkt strak voor zich
uit. Maar het helpt niet. Mis-
schfen doen de weg en het don
ker het, het zwaaiend melancho
lisch geruis van de bomen en
het mistroostig geloei van een
koe in een stal. Haar mond trekt
samen. Vragen, waarvoor ze geen
tijd heeft gehad dringen zich
op, laten zich niet meer verdu
wen. Wie heeft dit zo gemaakt,
dat haar moeder gestorven is en
haar vader een dronkaard moet
zijn? Wie jaagt haar hier voort
over de weg, zonder een huis
waar ze blijven kan? Waarom
moet Johannes komen, nou al
les zo goed is? Johannes heeft
een lelijk gezicht, een gezicht
dat op vader lijkt, wreed en
hard. Ziet Neel dat niet? Wil ze
het niet zien?
Ze moet er straks bij de men
sen om denken, dat ze niet over
yader praat. Als ze horen dat
haar vader een dronkaard is,
willen ze haar niet hebben. Ge
zichten trekken langs haar, harde
misprijzende gezichten in win
kels, langs de Lekka, op school.
(Wordt vervolgd.)
voorlopige aangifte voor de ver-
mogensaanwasbelasting zijn
teeds voldoende gegevens ver
kregen.
Verscheidene leden drongen
er op aan om de mogelijkheid
te openen ook belastingen ver
schuldigd over latere jaren dan
1944 en 1945 uit geblokkeerde
gelden te voldoen.
Ten aanzien van de voorge
stelde depositorekening voor
spaarders vroegen sommige le
den, of het hiervoor gestelde
maximum bedrag van 5000 gul
den niet kan worden verhoogd.
Vele leden vroegen, of het
juist is, dat aan de deelnemers
der z.g. liquiditeitsrekening
een bij het Rijk omstreeks 1
Juni 1946 geopende rekening,
waarop instellingen tegen een
aantrekkelijke rente kort lopen
de deposito's kunnen inleggen
tot 1 Juni j.l. thans voor het
continueren van deze mogelijk
heid onder andere bezwarende
voorwaarden de eis is gesteld,
dat zij zich zullen verbinden
geen gelden van hun liquidi
teitsrekening op te nemen, ten
zij de minister de aan de op te
nemen -gelden te geven bestem
ming heeft goedgekeurd. Op
deze wijze zouden de deelne
mers de vrije beschikking over
hun beleggingen volkomen ver
liezen.
Is het voorts juist, dat de hou
ders dier liquiditeitsrekeningen
op grond hiervan voor belang
rijke bedragen schatkistpapier
zijn gaan aankopen en dat mede
met het oog hierop het discon
to voor schatkistpapier is ver
laagd? De hier aan het woord
zijnde leden zouden een zoda
nige maatregel allerminst fraai
vinden en deze zelfs betreuren.
VOOR DE DAMES.
Schadeloosstelling.
De Tweede Kamer zal Dinsdag
hebben te beslissen over het
voorstel om het bedrag der scha
deloosstelling voor de leden te
verhogen tot f6000.— per jaar.
Aanvankelijk bedroeg de scha
deloosstelling f2000.Dit werd
later verhoogd tot f5000.— en
zal nu op f 6000.worden ge
bracht.
Zoals uit het Kamerverslag
bleek, heeft de communistische
fractie, hoewel zij deze verhoging
op zichzelf niet verkeerd acht,
besloten, gezien de omstandighe
den, tegen te stemmen. Of zij
hierin al of niet alleen staat, zal
Dinsdag blijken.
Het is voor de Kamerleden een
ietwat lastig geval, daar zij over
hun eigen belangen moeten be
slissen.
De vraag kan worden gesteld,
of het psychologisch gezien, juist
is nu de Kamer waarschijnlijk
geroepen zal worden drastische
bezuinigingsmaatregelen goed te
keuren voor dit doel een uit
gave van meer dan een ton te
voteren. Temeer, door voor een.
groot deel der leden het Kamer
lidmaatschap niet meer dan een
bijkomstige functie is. Hier staat
'uit de aard der zaak tegenover,
dat ook die leden die geen andere
inkomsten hebben, als die er
zijn! in staat moeten zijn zich
behoorlijk als Kamerlid te bewe
gen.
Duitsers keerden terug
uit Indië.
Deze foto toont een zeer ge
slaagd ensemble in zwart-witte
uitvoering. Opmerkelijk is de
knoopsluiting op jasje ,.en rok.
Vele ontwerpers schijnen daar
dit seizoen een grote voorliefde
voor te hebben.
Te Rome is medegedeeld, dat
de door Britse militaire ge
rechtshoven uitgesproken dood
vonnissen over de Duitse bevel
hebbers Kesselring, Von Mac-
kensen en Meltzer gewijzigd
zijn in levenslange gevangenis
straf.
Ongeveer 450 Duitsers, man
nen, vrouwen en kinderen, die
bij het uitbreken van de oorlog
in het Verre Oosten in Indië
vertoefden, keerden Vrijdag
avond naar de Heimat terug. Zij
waren met de Indrapoera te
Rotterdam aangekomen en wer
den nu per trein naar het kamp
Neuengamme vervoerd, waar zij
i voorlopig zullen verblijven en
van hieruit over Duitsland -zul
len worden gedistribueerd.
Bij het transport waren ver-
scheidene vrouwen, die in Indië
met Duitsers waren getrouwd,
en nu voor het eerst in hun le
ven voet hadden gezet op Euro
pese bodem. Voorts bevonden
zich. onder hen leden van de
voormalige Duitse Kriegsmarine
die bij de acties in het Verre
J Oosten krijgsgevangen waren
gemaakt.
In de omgeving van New Delhi
is een pokkenepidemie uitgebro
ken, die dagelijks veertig slacht-
j offers eist, voornamelijk kinde-
Deviezen-nota op komst.
Aan de memorie van antwoord
aan de Eerste Kamer nopens
het wetsontwerp vermogenshef
fing ineens is ontleend:
Het voornemen bestaat bin
nenkort, een tweede deviezen-
nota aan de Tweede Kamer aan
te bieden, waarin een uiteenzet
ting zal worden gegeven van de
bezuinigingen die naar het oor
deel der regering nodig zijn om
't grote tekort in de deviezen-
positie zoveel mogelijk te redu
ceren.
Van ingrijpende bezuinigin
gen horen we nog steeds wei
nig. Maar aan n o t a's geen ge
brek.
De Naoorlogse Amerikaanse
literatuur.
Ditmaal willen we eens niet
speciaal de aandacht vestigen op
een boek, doch op een bepaald
soort literatuur, met name de
na-oorlogse Amerikaanse litera
tuur. Het ik niet onze gewoonte
in deze rubriek buitenlandse
boeken te bespreken. Toch lijkt
het ons wel goed een enkele
maal ook eens over de grenzen
te gaan. En dan wordt onze aan
dacht al spoedig getrokken door
het Amerikaanse boek, dat, voor
al sinds de oorlog in vrijwel alle
kringen een gretig en dankbaar
publiek heeft gevonden. Voor de
oorlog was de interesse verdeeld
en bezat met name de Skandi-
navische literatuur een grote
plaats iri de harten van een niet
gering deel van de leesgrage Ne
derlanders. Doch thans heeft
het Amerikaanse boek het Noor
se vrijwel geheel van de Neder
landse markt verdreven en de
eerste plaats bezet. En, hoewel
reeds voor de oorlog verschillen
de boeken uit de nieuwe wereld
in ons land veel opgang hebben
gemaakt (wij noemen b.v. „Ge
jaagd door de wind" en „Jody
en het hertejong") is de belang
stelling tot een ongekende óm-
vang uitgegroeid. Naar de oor
zaak hiervan behoeft niet lang
te. worden gezocht.
Vodral door de oorlog zijn we
in aanraking gekomen met een
wereld, die ons ten zeerste boeit,
doch die we te weinig kennen.
Hierdoor wordt onze nieuwsgie
righeid ten zeerste geprikkeld.
Het gevolg is, dat we alle Ame
rikaanse boeken, die in staat zijn
de nieuwsgierigheid naar dat on
gekende leven te bevredigen,
gretig en vrijwel zonder enige
selectie lezen. Dat hierin een
groot gevaar schuilt, behoeft
niet beklemtóbnt te worden.
Want het zijn juist die boeken,
die onze aandacht opeisen, welke
een geheel ander leven blootleg
gen. en ons geheel andere men
sen doen zien.
Schrijvers als Hemmingway en
Steinbeck, die in .Amerika een
harde strijd tegen de „officiële
literaire critiek hebben te voe
ren, worden hier zonder reserve
en bijna critiekloos aanvaard.
Boeken als b.v. „De druiven der
gramschap", „Mannen en mui
zen", „de Vliegenvanger", „The
Wayward Bus*, „Voor wie de
klok luidt" en niet in de laatste
plaats „Forever Amber", hebben
het Nederlandse publiek stor-.
menderhand veroverd. De Ame
rikaanse critiek staat hier voor
een raadsel, want zij rekent veel
van deze boeken tot de sensatie
literatuur. De oplossing van dit
raadsel ligt echter voor de hand.
Door onze belangstelling "voor de
Amerikaanse mens en het Ame
rikaanse leven slaan wij dikwijls
de literaire waarde der boeken
te hoog aan; Het wordt daarom
tijd, dat we de Amerikaanse li
teraire producten, die op onze
boekenmarkt komen eens nauw
keuriger gaan bestuderen. En
dan merken we al spoedig op,
dat we hier met een decadente
literatuur te maken hebben. Dat
wil niet zeggen, dat we de gehe
le Amrikaanse letterkunde als
decadent beschouwen.
Wij hebben vooral het oog op
de bovengnoemde „best-sellers".
Vooral in de boeken van Hem
mingway en Steinbeck ontmoe
ten we mensen, die al het men
selijke hebben afgelegd en op
gelfjke voet met de dieren zijn
gaan leven. De personen uit de
boeken van genoemde schrijvers
leven uit een onbewust, onstui-
mig gevoel of voor de bevredi
ging van hun instincten. Het zijn
mensen zonder geest. Samenle
vend als dieren en dezelfde le
vensbevrediging zoeken als de
dieren. Werkelijke mensen, d.w.
z. mensen met een gezonde re
de komen in genoemde boeken
vrijwel niet voor. En worden ze
ten tonele gevoerd, dan wofden
ze voorgesteld als kleinburger
lijk, bekrompen; mensen, die het*
leven niet kennen. Juist deze
trek in de Amerikaanse boeken,
die hier een gretig onthaal heb
ben gevonden, heeft htm popu
lariteit verhoogd en hen tot best
sellers gemaakt. Gezonde litera
tuur is het echter niet. En ook
geven ze geen juist beeld van
het leven .van de Amerikaanse
mens. Ons verlangen om deze
mens beter te leren kennen,
kunnen ze dus niet bevredigen.
Integendeel, ze willen ons iets als
werkelijk leven doen zien, wat
niets met het werkelijke leven
van de mens te maken heeft.
Daarom is een waarschuwing
hier zeker op zijn plaats. Wat
aan Amerikaanse literatuur op
onze markten verschijnt is onge
zond en dikwijls de naam liter
atuur niet waard. Nogmaals: we
willen niet generaliseren. Doch
het goede Amerikaanse boek
wordt hier weinig gezien.
Wim Reugebrink.