Zo denkt men in Duitsland. Is er een „ijzeren gordijn" De Literaire Revue. De spaarzin van het Nederlandse volk. Rode Zee stelt ons op de proef. De teufyd van fawnig-fe ICofenfaoHcUc Moeilijkheden bij aanbesteding. Vrachtvervoer door de lucht. Geldsanering had afschrikwekkende invloed. Verlenging Machtigingsbesluit Geldsanering. TUUen. V. Je kunt tegenwoordig geen Amerikaans weekblad opslaan of je vindt een of ander rea listisch bang-makend verhaal over Rusland en zijn ijzeren gordijnen. Natuurlijk heb ik dan ook in Berlijn naarstig gespeurd naar deze concurrent van Loch Ness en andere monsters, die vroeger uitkomst pleegden te bieden in de komkommertijd. Jammer ge noeg voor de op sensatie beluste lezers heb ik dat gordijn niet gezien. Vrij veel heb ik ge zworven in de Russische sector van Berlijn, maar nooit ben ik gearresteerd. Zelfs heeft men mij geen enkele keer de gelegenheid gegeven om mijn mooie in Russische schrift gestelde papieren te tonen. En tochtoch was ik telkens blij wanneer ik weer de borden zag waarop stond: XJ ver laat thans de Russische sector. Kinderachtig misschien, maar wat doe je eraan? Overigens stond ik niet alleen. Met ver schillende Amerikaanse corres pondenten heb ik over deze zaak gesproken. Zij waren meermalen op excursie in de russisehe zone geweest, (waar ik niet mocht ko men). En dan werd hun geen stroo tje in de weg gelegd. Zij mochten vrijuit met iedereen praten. Het gekke was dan echter altijd dat de bewoners liever niet met de Amerikanen spraken dan wel. Zon excursie was altijd, vertel de men mij, uitmuntend georga niseerd. Alles liep volgens het schema. Van bewaking kon nie mand iets merken. Maar als de groep dan terug was in hun eigen press-club, dan was het eerste wat zij deden een fuif organiseren om hun opluch ting te demonstreren. „Wij kun nen niets bewijzen", aldus één van hen, „maar ik voor mij ben er van overtuigd dat wij geen stap deden of het was, om met Hitier te spreken, von vorn' her ein kalkuliert. Net als vroeger. En datzelfde vertelden mij tal van Duitsers die in de Russische sector woonden, maar, bij de Alwerikanen werkten. Zij leefden nog onder dezelfde omstandig heden als 3 jaar geleden. Met je buurman durf je niet over poli tiek te praten, want je kunt nooit weten, zei één der kellqprs in onze club. Daarentegen kwam hij er ook eerlijk voor uit dat de gruwelverhalen erg overdreven waren. Als je maar voorzichtig bent tot het. uiterste dan gebeurt er waarschijnlijk niets, praat je je mond voorbij dan gebeurt er misschien ook niets, maar even zeer heb je de kans om plotse ling te verdwijnen. Dit laatste overkwam, vlak voor ik in Berlijn kwam, een tien tal Berlijnsë studenten, allemaal Theologen en leden van de C. D. U- Na een conferentie-weekeind verdwenen zij. Opmerkelijk .was in dit geval dat alle Berlijnse kranten hieraan veel aandacht besteedden, be halve het blad der C. D. U. zelf, de „Neue Zeit". Bij informatie bleek mij dat dit blad voor Ber lijn gedrukt werd in de Russische sector. Waanzin. Zoals bekend hebben de Polen grote brokken van Oost-Duits- land cadeau gekregen van hun milde Russische broeders. Na tuurlijk zit dat de Duitsers lang niet gemakkelijk, temeer niet daar onverbiddelijk alle Duitse bewoners van die streken als „ongewenste vreemdelingen" over de grens gezet worden. Hoewel ik mij de gevoelens van deze Duitsers levendig kan voor stellen, zou ik de laatste zijn om mee in te stemmen in hun ge jammer als daar niet' iets bij kwam. En daarom geef ik hier de woorden weer van een jonge da me uit Memel die binnenkort naar Australië zal emigreren. De fei ten die zij noemt, werden mij door verschillende geallieerde correspondenten bevestigd: „Dat de Russen aan de Polen een groot stuk van Duitsland ge geven hebben, kan ik mij voor stellen en zelfs kan ik het billij ken. Duitsland is de oorlog be gonnen en heeft die verloren. En nu is het vanzelfsprekend dat het de rekening moet betalen. Dat is hard voor ons, maar wij hebben het erYiaar gemaakt. En ook al hadden wij geen enkele schuld, dan nog kan ik dit billijken, iede re overwinnaar zou precies zo handelen. (Men'lette op dé krom me redenering van deze Duitse dame. R.H.) Maar wat ik nooit zal goed keuren en zelfs waanzin en een misdaad noem, is dat nu nog in Juni 1947 op vele plaatsen de graan- en aardappeloogst van 1946 op het veld staat. En dat terwijl wij hier in Berlijn, maar vooral de mensen in de Russische zone, gebrek lijden, ja omkomen van de hor -. Dat is waanzin, i dat is een misdaad!" Tot zover en zonder enig ver- i der commentaar deze jonge da- me, die al haar papieren en ver gunningen voor emigratie naar Australië al in orde had. Achterdocht. Een kellner uit onze club moest met zijn vrouw naar degiokter. Zij hadden afgesproken elkaar te ontmoeten voor de vroegere am bassade in de „Tiergarten", welk gebouw thans door de Russen is bezet. De man was wat vroeger dan zijn vrouw en drentelde dus op en neer langs het gebouw. Hij werd prompt door de schild wachten gearresteerd onder be schuldiging van spionnage. Na veel geharrewar o.m. nadat twee collega's uit. de Press Club waren gehaald om met hem geconfron teerd te worden, liet men hem weer los. Slecht behandeld was hij niet, alleen maar vastgehou den. Men ziet dus dat de achter docht, of wil men liever de vrees, heus niet alleen van Westerse zijde komt. Dat bleek mij ook bij mijn ver trek uit Berlijn vanaf het station Charlottenburg op de rand van de Britse sector. Om In Hannover te komen moesten wij gedeeltelijk door de Russische sector. In opdracht van het Rode Le ger moesten wij een kwartier voor het vertrek in onze wagon zijn. Dan kwamen de raampjes dicht, de deuren op slot en wer den wij allemaal geteld en boven dien vergeleken de Britse trein- geambten, al weer in opdracht van de Russen onze „travelor ders" met een grote lijst. Waartoe al dit spectakel als wij democratische broeders zijn? R. K. H. (Eigen reportage. Nadr. verb.). Wij varen mee met de Tweede divisie overzee. (Van onze Indië-redacteur). Op 't Stafbureau van de „Kota Baroe" houdt men wel van een grapje. Maar de jongens zijn er op het ogenblik niet voor in de stemming. Daar is de Rode Zee debet aan. Die branderig-kleve- rige, klammend-benauwende Rojle Zee, waar wij nu midden in zitten. Beste brave zee waarom doe je niet anders dan warme lucht blazen, bij duizenden tonnen tegelijk? „Een queue van dorstigen, van smachtenden 'en van laveloos- liggenden staat onafgebroken bij het ijswaterkraantje, en wee degene, die zijn beurt niet rustig kan afwachten Liever storm dan hitte. Begrijpt gij lezers, daar in dat heerlijke, koele Nederland (wat is een Hollandse warmtegolf nu dn vergelijking met deze tempe raturen!), waarom de soldaten niet in de stemming zijn voor grapjes? Laat dat Stafbureau, waar men de scepter zwaait over de scheepsradio, dan in vre desnaam uitscheiden met dat tartende gramofoon-plaatje„Let it snow, let it snow, let it snow". Want sneeuwen gaat het tóch niet Voeg daarbij het fèit, dat 't leven aan boord normaal door gaat, erl 't is duidelijk, hoe „Jam de soldaat" zich sedert twee da gen voelt. Inspectie, handrol, cor- vé, ja zelfs eten en slapen blij ven op het programma staan! Dat slapen gebeurt tegenwoor dig voor het grootste gedeélte niet meer in die moordend-war me ruimen; neen, de jongens' hebben de dekken in kostelijke slaapzalen getransformeerd. Bruine bonen met spek. Het meest zorgwekkend zijn de helpers in de keuken er nog aan toe, die vandaag niets an ders hebben gedaan dan brume bonen met spek fabriceren, wij schreven het reeds: men houdt op dit schip wel van een grapje. De ijswaterkranen en dat Zijn er heel wat aan boord draaien qp volle toeren. Een queue van dorstigen, van Smach tenden en van laveloos-liggen- den staat er onafgebroken bij. De Militaire Politie zorgt in deze koudwater-gebieden voor rust en orde, en wee degene, die met behulp van zijn ellebogen tracht iets eerder aan de beurt te ko men dan zijn voorganger. Een doffe slag met de knuppel maakt in dat geval een spoedig, en te- PEUILLETON door NEL VERSCHOOR—v. d. VLIS. 21) „Het kind", zegt ze, „het kindEn.... „ja", zegt zij, Neel, „ja Ze draait zich langzaam om en gaat de stal door, de kamer in. Ze doet de deur zorgvuldig dicht en leunt tegen de tafel Als het melken gedaan is, strooit Jannigje het voer uit in dc stap. De koeienkoppen schie ten toe, strijken langs het hooi, kauwen het zwaarmoedig en omslachtig. Ze jjarkt de resten bij "elkaar en veegt de stal schoon. Mêrar haar handèn mis sen de oude zekerheid. De bedstede van Neel is in alls koude nachten warm en veilig geweest. Vanavond is hij onvei lig en benauwd. Ze liggen naast elkander wak ker, en weten van elkander dat ze wakker zijn. Neel strijkt de haren weg van het voorhoofd, ze moet spreken, ze weet, dat ze het morgen in het licht van de dag niet doen zal en morgen avond komt Johannes weer. En op hetzelfde ogenblik ver geet ze het heden voor het ver leden Er is een donkere avond, waarop ze alleen aan de tafel zit en opschrikt van een vreemd geluid op de deel. Ze gaat de stal door en vindt Jannigje vlak voor de deur. Ze draagt haar naar binnen en legt haar in de bedstede: een mager wanhopig kind met oude wijze ogen. Als het donker is kruipt ze naast haar, dankbaar dat dit kind gekomen is om haar te ver lossen uit haar eenzaamheid. Het kind staat op als het licht aan de lucht komt en gaat van de stal naar het.land, van het land naar de keuken, jaren ach tereen. In die cude wijze ogen komt een lichter blik. Wat gaat ze doen met Jan nigje? Moet ze kiezen? Johan nes heeft dit bedongen. Moet ze kiezen? Ze kan niet langer le ven zonder een man. Ze moet nu spreken, morgen durft ze dat niet meer. „Jannigje?" „Ja?" „Jehebt het misschien wel begrepen? ik.,.. Johannes vens voorspoedig einde aan 'a mans visioenen en „fatamor- gana's" Zo dobberen we voort, met slechts één doel voor ogen: Pa- lembang! Morgen passeren wij Aden en dan begint de grote sprong over de Indische Oceaan. Negen dagen niets dan zee, wa ter en lucht. Misschien zo nu en dan afgewisseld door een ,.stif stormpje", dat in deze wa teren, tijdens de Westmoesson, niet tot de zeldzaamheden schijnt tr behoren. U bent bestand tegen een sol- datengrapje? Dan is hier de slag zin, welke vandaag de eerste prijs won in de slagzinnen-wed strijd aan boord. Het is een in zending van een kapitein uit Groningen, die de volgende va riatie maakte op de bekende Niwin-spreuk „Oké, wij zweten mee, met de jongens in de Rode Zee". WIM TAUSSENT. Wel bestekken, geen aannemérs. Te 's-Hertogenbosch zou -de bouw van 210 arbeiderswonin gen in het openbaar worden aan besteed. Er was echter hoewel zes bestekken waren afgehaald slechts twee inschrijvingen en die waren veel te hoog, omdat zij het risico van eventuele gun ning niet aandurfden. Er zijn onvoldoende arbeidskrachten, waardoor het niet mogelijk is tijdige oplevering te garande ren. Meegedeeld werd dat al de aanbestedingen van thans met zorg worden tegemoet gezien. Vervoerde het speciale trans atlantische vrachttoestel van de K.L.M., dat eenmaal per week van New-York naar Amsterdam en terug vliegt vorige week b.v. 200.000 paar nylonkousen, 2 me terslange scheeps'assen van250 ton en een schaap; thans be vonden zich aan boord van de CM C54, die Zaterdag op Schip hol arriveerde, 2 complete vlieg tuigen. De zending bestaat uit een Fairchild F -24 voor 4 personen bestemd voor de importeurs in Zurich en een geheel metalen Beechcraft Bonanza, eveneens plaats biedend aan 4 personen, bestemd voor de firma Victor Halfenberger te Parijs, die dit toestel heeft aangekocht voor een klant in Zürich. De twee vliegtuigen worden te Amsterdam gemonteerd door technici van de K.L.M. en wor den daarna naar de plaats van bestemming gevlogen. Oprichting van ccn Spaarbankcentrale? In de te Utrecht gehoudeh jaarvergadering van de Nederl. Spaarbankbond is ter sprake ge komen het rapport van de com missie van onderzoek naar de mogelijkheid van grotere samen werking tussen spaarbanken op beleggingsgebied. De commissie spreekt als haar conclusie uit, dat het wenselijk is te komen tot de oprichting van een „Bank voor Nederland se Spaarbanken", kortweg aan geduid met „Spaarbank-Cen trale". Met vooropstelling van de autonomie der afzonderlijke spaarbanken zou deze instelling tot taak hebben een nauwere samenwerking op beleggings gebied tot stand te brengen, voornamelijk tot uitdrukking komend in een meer gecentrali seerde belegging der liquide middelen en een meer gecentra liseerd beheer der effecten van de bij de bond aangesloten spaarbanken. De spaarzin van het Neder landse volk is niet verminderd. Het spaarvermogen daarentegen is gevoelig aangetast en het enige middel om hierin verbetering te brengen is: werken en met de re sultaten van de arbeid uiterst zuinig zijn". Aldus verklaarde Mr Jacq Du- tilh, voorzitter van de Nederland se Spaarbankbond, op de te Utrecht gehouden 36ste spaar bankdag, waar 420 vertegenwoor digers van 15 spaarbanken bijeen waren. Sprekende over de „eerlang" tot een einde komende geldsane ring legde spreker de nadruk op de wenselijkheid de voor geblok keerde spaarpenningen geldende liquidatie-termijn van 5 jaar te bekorten. Daarmede, zo meent spreker, zou het spaarvermogen van het Nederlandse volk ver meerderd worden en de spaarzin meer tot uiting komen, want al hetgeen "zich tot dusverre rond- oin de geldsanering heeft afge speeld, heeft op het spaarvermo gen een afschrikwekkende in vloed gehad. Verliezen Nederlandse strijdkrachten. De regering maakt tot haar leedwezen bekend, dat in de af gelopen week de navolgende verliezen zijn gerapporteerd: Koninklijke Landmacht, kor poraal G. L. Tahey, afkomstig uit Tilburg. Soldaat 2e kl. I. Makahanap, afkomstig uit Ned. ïndië, van het K.N.I.L. De voormalige commandant Van de-S.S. en opzichter van het concentratiekamp Buchenwald, Ernest Schmidt, is te Leipzig ter dood veroordeeld. De invoering van spaarcertifi- caten zou slechts een verplaat sing, geen vermeerdering van het spaargeld, betekenen. Wel meent spreker, dat de beoogde Spaarwet een gunstig resultaat kan heb ben, indien de Spaarraad uitslui tend coördineert en de uitwer king der campagne aan de spaar banken overlaat. Pantalon van explosieve stof. Te Vlaardingen heeft dezer dagen een ontploffing plaats gehad van zeer bijzondere aard. Toen de 23-jarige J. Barg een sigaar aanstak, ontstond er een hevige ontploffing en stond hij direct in lichte laaie. Hij liep naar buiten, waar buren, met water het vuur in zijn kleren doofden. Daar hij x ernstige brandwonden had opgelopen, was overbrenging naar het zie kenhuis noodzakelijk. Van de woning werden twee deuren vernield, verschillende ruiten waren gesprongen, ter wijl enige goederen waren ver brand. Gebleken is dat Barg sedert enige tijd werkzaam was op een chemische fabriek te Pernis. Uit deze fabriek heeft hij enige lap pen vilterdoek weggenomen en van dit doek had hij een pan talon laten maken, die hij nog maar een dag droeg. Het doek beval sterk explosieve stoffen en gelijkt op zogenaamd schiet katoen. Toen Barg de lucifer aanstak, is vermoedelijk een' vonkje op deze-broek terecht gekomen met voornoemd ge volg. De toestand van het slacht offer is ernstig. In verband met dit zeer merk waardige ongeval, wijst de poli tie te Vlaardingen een ieder op het gevaar van het bezitten van dergelijke stoffen, welke gelij ken op geel katoen. Voorlopig verslag Tweede Kamer. en ik willen gaan trouwen." Jannigje haalt moeilijk adem, een zwart beest, dat heel lang op de loer gelegen heeft, springt met kracht op haar af. Ze wil een hand uitsteken in het donker. „Ik zal toch bij je blijven", wil ze zeggen, „ik zal je toch altijd blijven helpen. Je moet het niet doen.... hij zal slecht voor je wezen...." Maar er komt geen woord uit haar mond, ter wijl de stem naast haar verder gaat met telkens een kleine tus- senpoze. „Johannes zei.het zou wel wat te kostbaar worden met jou erbijJe zou misschien een dienstje kunnen zoeken? Je bent nou veel ouwer, alsals toen Het is of de hitte en de duis ternis nog toenemen in de korte stilte die volgt. Er verandert bijna niets in het gezicht van Jannigje. Alleen een kleine bit tere trek loopt nu naast haar mond. „Jazegt ze eindelijk. En hierna weten ze geen van tweeën een woord meer. Jan nigje draait zich voorzichtig opzij. En ze moeten nu beiden denken aan die andere nacht, jaren geleden.... De avond daarop komt Jan nigje uit de stal de kamer in, ze blijft tegen de tafel geleund stgan, kijkt naar Neel, die over Aan het voorlopig verslag der Tweede Kamer betreffende het wetsontwerp; verlenging van de machtiging inzake geldzuivermg, is het volgende ontleend: Zeer vele leden betuigden er hun instemming mede, dat de hier gevraagde machtiging zal worden beperkt tot de afwikke ling van de geldzuivermg. Zij spraken de wens uit, dat deze afwikkeling met bekwame spoed haar beslag zal krijgen. Er dient spoedig een einde te komen aan de misstanden en onbillijkhe den, welke thans nog op dit terrein heersen. Tegen het in de memorie van toelichting nader, ontwikkelde afwikkelingsplan hadden de hier aan het woord zijnde leden dit grote bezwaar dat de geld- blokkering, met name ten aan zien van z.g. depositorekeningen en investeringsrekeningen,* in feite met vijf. jaar zal worden verlengd. Zij konden deze wijze van afsluiting der geldzuive- ringsprocedure geenszins bewon deren. Deze leden realiseerden zich echter wel, dat i.vjn. de beta ling der heffingen in de eerste plaats een zekere periode voor het z.g. vermogens-changement nodig is. I De hier aan het woord zijnde leden waren van mening, dat een synthese zou kunnen wor den gevonden in dier voege, dat de thans gevraagde verlenging der machtiging met een jaar wordt teruggebracht tot een van een half jaar en dat vervolgens de afwikkeling der geldzuive rmg in de vorm van een wets ontwerp aan de Kamer wordt voorgelegd, zodat deze materie in overleg met de Staten-Gene- raal definitief kan worden ge regeld. Andere leden leek het niet nodig te wachten tot de aansla gen in de vermogensheffing-in eens zijn opgelegd. Door de Salarisherziening gevraagd. Het Tweede Kamerlid Deering (Arb.) heeft minister Gielen ge vraagd of binnenkort resultaten i te verwachten zijn van het on- i dërzoek der salariscommissie op i het gebied van het voorberei dend hoger, middelbaar, kweek school- en nijverheidsonderwijs. Zo niet, of de minister dan een voorlopige uitkering wil bevor deren, in afwachting van de toe gezegde salarisherzieningen, liefst nog vóór 1 Augustus a.s. haar naaimachine gebogen zit. „Ik wou dan nou maar gaan." Neel richt zich geschrokken op: „Gaan?" „Ja, een dienstje zoeken, zou ik niet?' j „O,.... zal ik met je mee gaan?" Jannigje schudt het hoofd; Neel zegt dat zo maar, vanavond komt Johannes immers vragen of het voor elkaar gekomen is. „Ik ga maar alleen, ik kom wel weer gauw terug, ik wou een winkel proberen." Neel loopt haar achterna tot de buitendeur: „Je moet goed uitkijken waar je terecht komt. Zou je toch niet wachten? Ik- wil liever meegaan, morgen of zo." „Nee, welnee, dat zal zo raar staan samen." Een bolle wind slaat naar bin nen, als Neel de deur opendoet. Ze staan een ogenblik naast elkaar en kijken het donker in. Jannigje stapt naar buiten: „Nou dan ga ik maar." Ze loopt het erf over, de oprij laan in. Neel staat aan de deur en kijkt haar 'na. Ze gaat het scheefgezakte hek door en staat op de weg. In de verte hoort ze de zwakke slag van een deur die gesloten wordt. De wind duwt haar tegen de benen en jaagt haar vooruit. Een donkere lucht hangt laag boven de bomen. Ze kijkt schichtig om zich heen. Een tocht herhaalt zich, een eenzame tocht in het donljer, minder verschrikkelijk nu, maar even verlaten. Een machtgie pijn rijst in haar, onverhoeds en vreselijk. Ze klemt in verweer de lippen op elkaar en kijkt strak voor zich uit. Maar het helpt niet. Mis- schfen doen de weg en het don ker het, het zwaaiend melancho lisch geruis van de bomen en het mistroostig geloei van een koe in een stal. Haar mond trekt samen. Vragen, waarvoor ze geen tijd heeft gehad dringen zich op, laten zich niet meer verdu wen. Wie heeft dit zo gemaakt, dat haar moeder gestorven is en haar vader een dronkaard moet zijn? Wie jaagt haar hier voort over de weg, zonder een huis waar ze blijven kan? Waarom moet Johannes komen, nou al les zo goed is? Johannes heeft een lelijk gezicht, een gezicht dat op vader lijkt, wreed en hard. Ziet Neel dat niet? Wil ze het niet zien? Ze moet er straks bij de men sen om denken, dat ze niet over yader praat. Als ze horen dat haar vader een dronkaard is, willen ze haar niet hebben. Ge zichten trekken langs haar, harde misprijzende gezichten in win kels, langs de Lekka, op school. (Wordt vervolgd.) voorlopige aangifte voor de ver- mogensaanwasbelasting zijn teeds voldoende gegevens ver kregen. Verscheidene leden drongen er op aan om de mogelijkheid te openen ook belastingen ver schuldigd over latere jaren dan 1944 en 1945 uit geblokkeerde gelden te voldoen. Ten aanzien van de voorge stelde depositorekening voor spaarders vroegen sommige le den, of het hiervoor gestelde maximum bedrag van 5000 gul den niet kan worden verhoogd. Vele leden vroegen, of het juist is, dat aan de deelnemers der z.g. liquiditeitsrekening een bij het Rijk omstreeks 1 Juni 1946 geopende rekening, waarop instellingen tegen een aantrekkelijke rente kort lopen de deposito's kunnen inleggen tot 1 Juni j.l. thans voor het continueren van deze mogelijk heid onder andere bezwarende voorwaarden de eis is gesteld, dat zij zich zullen verbinden geen gelden van hun liquidi teitsrekening op te nemen, ten zij de minister de aan de op te nemen -gelden te geven bestem ming heeft goedgekeurd. Op deze wijze zouden de deelne mers de vrije beschikking over hun beleggingen volkomen ver liezen. Is het voorts juist, dat de hou ders dier liquiditeitsrekeningen op grond hiervan voor belang rijke bedragen schatkistpapier zijn gaan aankopen en dat mede met het oog hierop het discon to voor schatkistpapier is ver laagd? De hier aan het woord zijnde leden zouden een zoda nige maatregel allerminst fraai vinden en deze zelfs betreuren. VOOR DE DAMES. Schadeloosstelling. De Tweede Kamer zal Dinsdag hebben te beslissen over het voorstel om het bedrag der scha deloosstelling voor de leden te verhogen tot f6000.— per jaar. Aanvankelijk bedroeg de scha deloosstelling f2000.Dit werd later verhoogd tot f5000.— en zal nu op f 6000.worden ge bracht. Zoals uit het Kamerverslag bleek, heeft de communistische fractie, hoewel zij deze verhoging op zichzelf niet verkeerd acht, besloten, gezien de omstandighe den, tegen te stemmen. Of zij hierin al of niet alleen staat, zal Dinsdag blijken. Het is voor de Kamerleden een ietwat lastig geval, daar zij over hun eigen belangen moeten be slissen. De vraag kan worden gesteld, of het psychologisch gezien, juist is nu de Kamer waarschijnlijk geroepen zal worden drastische bezuinigingsmaatregelen goed te keuren voor dit doel een uit gave van meer dan een ton te voteren. Temeer, door voor een. groot deel der leden het Kamer lidmaatschap niet meer dan een bijkomstige functie is. Hier staat 'uit de aard der zaak tegenover, dat ook die leden die geen andere inkomsten hebben, als die er zijn! in staat moeten zijn zich behoorlijk als Kamerlid te bewe gen. Duitsers keerden terug uit Indië. Deze foto toont een zeer ge slaagd ensemble in zwart-witte uitvoering. Opmerkelijk is de knoopsluiting op jasje ,.en rok. Vele ontwerpers schijnen daar dit seizoen een grote voorliefde voor te hebben. Te Rome is medegedeeld, dat de door Britse militaire ge rechtshoven uitgesproken dood vonnissen over de Duitse bevel hebbers Kesselring, Von Mac- kensen en Meltzer gewijzigd zijn in levenslange gevangenis straf. Ongeveer 450 Duitsers, man nen, vrouwen en kinderen, die bij het uitbreken van de oorlog in het Verre Oosten in Indië vertoefden, keerden Vrijdag avond naar de Heimat terug. Zij waren met de Indrapoera te Rotterdam aangekomen en wer den nu per trein naar het kamp Neuengamme vervoerd, waar zij i voorlopig zullen verblijven en van hieruit over Duitsland -zul len worden gedistribueerd. Bij het transport waren ver- scheidene vrouwen, die in Indië met Duitsers waren getrouwd, en nu voor het eerst in hun le ven voet hadden gezet op Euro pese bodem. Voorts bevonden zich. onder hen leden van de voormalige Duitse Kriegsmarine die bij de acties in het Verre J Oosten krijgsgevangen waren gemaakt. In de omgeving van New Delhi is een pokkenepidemie uitgebro ken, die dagelijks veertig slacht- j offers eist, voornamelijk kinde- Deviezen-nota op komst. Aan de memorie van antwoord aan de Eerste Kamer nopens het wetsontwerp vermogenshef fing ineens is ontleend: Het voornemen bestaat bin nenkort, een tweede deviezen- nota aan de Tweede Kamer aan te bieden, waarin een uiteenzet ting zal worden gegeven van de bezuinigingen die naar het oor deel der regering nodig zijn om 't grote tekort in de deviezen- positie zoveel mogelijk te redu ceren. Van ingrijpende bezuinigin gen horen we nog steeds wei nig. Maar aan n o t a's geen ge brek. De Naoorlogse Amerikaanse literatuur. Ditmaal willen we eens niet speciaal de aandacht vestigen op een boek, doch op een bepaald soort literatuur, met name de na-oorlogse Amerikaanse litera tuur. Het ik niet onze gewoonte in deze rubriek buitenlandse boeken te bespreken. Toch lijkt het ons wel goed een enkele maal ook eens over de grenzen te gaan. En dan wordt onze aan dacht al spoedig getrokken door het Amerikaanse boek, dat, voor al sinds de oorlog in vrijwel alle kringen een gretig en dankbaar publiek heeft gevonden. Voor de oorlog was de interesse verdeeld en bezat met name de Skandi- navische literatuur een grote plaats iri de harten van een niet gering deel van de leesgrage Ne derlanders. Doch thans heeft het Amerikaanse boek het Noor se vrijwel geheel van de Neder landse markt verdreven en de eerste plaats bezet. En, hoewel reeds voor de oorlog verschillen de boeken uit de nieuwe wereld in ons land veel opgang hebben gemaakt (wij noemen b.v. „Ge jaagd door de wind" en „Jody en het hertejong") is de belang stelling tot een ongekende óm- vang uitgegroeid. Naar de oor zaak hiervan behoeft niet lang te. worden gezocht. Vodral door de oorlog zijn we in aanraking gekomen met een wereld, die ons ten zeerste boeit, doch die we te weinig kennen. Hierdoor wordt onze nieuwsgie righeid ten zeerste geprikkeld. Het gevolg is, dat we alle Ame rikaanse boeken, die in staat zijn de nieuwsgierigheid naar dat on gekende leven te bevredigen, gretig en vrijwel zonder enige selectie lezen. Dat hierin een groot gevaar schuilt, behoeft niet beklemtóbnt te worden. Want het zijn juist die boeken, die onze aandacht opeisen, welke een geheel ander leven blootleg gen. en ons geheel andere men sen doen zien. Schrijvers als Hemmingway en Steinbeck, die in .Amerika een harde strijd tegen de „officiële literaire critiek hebben te voe ren, worden hier zonder reserve en bijna critiekloos aanvaard. Boeken als b.v. „De druiven der gramschap", „Mannen en mui zen", „de Vliegenvanger", „The Wayward Bus*, „Voor wie de klok luidt" en niet in de laatste plaats „Forever Amber", hebben het Nederlandse publiek stor-. menderhand veroverd. De Ame rikaanse critiek staat hier voor een raadsel, want zij rekent veel van deze boeken tot de sensatie literatuur. De oplossing van dit raadsel ligt echter voor de hand. Door onze belangstelling "voor de Amerikaanse mens en het Ame rikaanse leven slaan wij dikwijls de literaire waarde der boeken te hoog aan; Het wordt daarom tijd, dat we de Amerikaanse li teraire producten, die op onze boekenmarkt komen eens nauw keuriger gaan bestuderen. En dan merken we al spoedig op, dat we hier met een decadente literatuur te maken hebben. Dat wil niet zeggen, dat we de gehe le Amrikaanse letterkunde als decadent beschouwen. Wij hebben vooral het oog op de bovengnoemde „best-sellers". Vooral in de boeken van Hem mingway en Steinbeck ontmoe ten we mensen, die al het men selijke hebben afgelegd en op gelfjke voet met de dieren zijn gaan leven. De personen uit de boeken van genoemde schrijvers leven uit een onbewust, onstui- mig gevoel of voor de bevredi ging van hun instincten. Het zijn mensen zonder geest. Samenle vend als dieren en dezelfde le vensbevrediging zoeken als de dieren. Werkelijke mensen, d.w. z. mensen met een gezonde re de komen in genoemde boeken vrijwel niet voor. En worden ze ten tonele gevoerd, dan wofden ze voorgesteld als kleinburger lijk, bekrompen; mensen, die het* leven niet kennen. Juist deze trek in de Amerikaanse boeken, die hier een gretig onthaal heb ben gevonden, heeft htm popu lariteit verhoogd en hen tot best sellers gemaakt. Gezonde litera tuur is het echter niet. En ook geven ze geen juist beeld van het leven .van de Amerikaanse mens. Ons verlangen om deze mens beter te leren kennen, kunnen ze dus niet bevredigen. Integendeel, ze willen ons iets als werkelijk leven doen zien, wat niets met het werkelijke leven van de mens te maken heeft. Daarom is een waarschuwing hier zeker op zijn plaats. Wat aan Amerikaanse literatuur op onze markten verschijnt is onge zond en dikwijls de naam liter atuur niet waard. Nogmaals: we willen niet generaliseren. Doch het goede Amerikaanse boek wordt hier weinig gezien. Wim Reugebrink.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1947 | | pagina 2