Zo denk! men in Duitsland,
Komt het ergste nog?
Kolonisatie in Suriname.
De „Kota Baroe" in Port Saïd.
Welkome maar dure
afwisseling.
de> ieufrd vaw ü&tzn&cattdet
Duurder meel
goedkoper brood.
GEMEENTERADEN
IX.
„Hoe is het er nu?" Dat was de eerste vraag die men mij stelde, toen ik uit Duitsland terug
kwam en ook zelf was ik er mee begonnen toen ik in Frankfurt kennis maakte met Amerikaanse
collega's.
Ja, hoe is het nu in Duitsland Hoe zien de mensen er uit en wat doen ze voor de kost
Vanzelfsprekend is daarbij dat elk antwoord op deze vragen onvolkomen moet zijn, omdat het
nu eenmaal generaliserend is. Toch geloof ik wel dat dit antwoord in grote lijnen juist kan en
zal zijn.
Opvallend is dan wel in de eer
ste plaats dat een groot deel der
Duitse bevolking, vooral de vrou-
jven, zeer goed gekleed gaat. De
stoffen zijn van zeer goede kwali-
,'teit, hetzelfde geldt voor kousen
en soms voor schoeisel.
Vergeleken bij de Amerikaanse
dames, die nu in groten getale in
de belangrijkste garnizoenssteden
Wonen, slaan de Gretchen geen
slecht figuur. En de meeste Ne
derlandse vrouwen zouden jaloers
zijn op de japonnetjes die de
Duitse vrouwen dragen.
Wel vertelden mij enkele Ame
rikaanse dames dat de burger
bevolking enkele modes achterop
was. En dat zal wel juist zijn,
want dan hebben wij meteen een
redelijke verklaring voor deze
aanvankelijk verbazingwekkende
voorsprong der Duitse vrouwen.
In de vijf oorlogsjaren heeft
Duitsland als een grote poliep
met- zijn vangarmen „Wehr-
macht" en „S.S." alles naar zich
toe getrokken wat onder zijn be
reik kwam. Enorme hoeveelheden
textiel, en andere artikelen wer
den als „Liebesgaben" over de
grens gesleept of door Duitse
firma's „gekocht". Vandaar dat
de Duitse vrouwen voorzover ze
niet alles verloren hebben bij een
bombardement nog over een al
lesbehalve schrale linnenkast be
schikken.
In dit' verband is het ook ver
klaarbaar dat het gros der man
nen veel en veel slechter gekleed
is, immers die waren voor het
merendeel onder de wapenen, be
schikten niet over textielkaarten
en konden dus niet profiteren van
de met roofgoed volgepropte wa
renhuizen.
Hetzelfde kan gezegd worden
van fietsbanden. Cushion-banden
kent men in Duitsland niet. Nog
niet tenminste.
Maar misschien zal niet lang
meer duren. Nieuwe banden wor
den bijna niet verstrekt. Textiel
is helemaal niet te krijgen. Be
halve op de zwarte markt.
Het laat zich dan ook aanzien
dat Duitsland in verschillende
opzichten het dieptepunt nog niet
heeft bereikt. Een Amerikaans
collega, die al twee jaar in
Frankfurt woont, zei mij: „Als
je een volgend jaar terug komt
zul je versteld staan van de ach
teruitgang in kleding en schoei
sel".
Kleine narigheden.
Ook zijn er genoeg kleine na
righeden, die wij allen in de be
zettingsjaren kenden, die nu de
Duitsers ten deel vallen. Schoen
veters zijn met geen mogelijkheid
te krijgen. Velen behelpen zich
met stopgaren, overigens ook
schaars, of papiertouw.
De eerste dag dat ik in Frank
furt was brak mijn boordeknoop
je. Nu dragen de Amerikanen
vrijwel uitsluitend overhemden
met vaste boorden. In de Ameri
kaanse winkels behoefde ik niet
te zoeken. Maar ook in de Duitse
winkels kon ik ze met geen mo
gelijkheid bemachtigen. „Die
vindt U nergens mijnheer". Ge
lukkig maar dat een collega van
de Frankfurter Rundschau mij
uit de verlegenheid hielp. Immers
wat is een man met een gebro
ken boordeknoopje?
Een ander beeld. Langs de gro
te weg tussen Hanau en Frank
furt was een Nederlandse vracht
auto uitgebrand. De lading be
stond uit sierknoopjes e.d. be
stemd voor export.
Van heinde en ver stroomden
nu de Duitsers enkele' dagen lang
naar de plaats waar het ongeluk
gebeurd was. om nog zoveel mo
gelijk van de buit binnen te ha
len. Want, vertelde een meiske
van een jaar of negen tegen mij,
daar kun je veel geld voor krij
gen.
Waarom ook?
En zo zijn wij meteen aange
land bij de voornaamste bron van
een groot deel der jongere Duit
sers: de zwarte markt.
Ontstellend groot is het aantal
jonge kerels dat vooral 's avonds,
maar ook bij klaarlichte dag, op
de hoeken van de straat staat te
lummelen en de voorbijgangers,
voor zover ze zich niet door hun
houding of kleding verraden als
buitenlanders, zacht maar tege
lijk snijdend scherp toebijten:
Brotmarken, Tabak, Zigaretten,
enz. En bijna even ontstellend
groot is het aantal meisjes dat
de vlakte op is gegaan. En even
schaamteloos zijn ze stellig ook.
Doordat ik het overigens zeer
aanvechtbare geluk had van een
normaal „oorlogscostuum" te dra
gen, boden deze zwarte ridders
ook mij meermalen hun „dien
sten" aan.
En als ik dan vroeg „waarom
doe je dit toch, waarom probeer
je niet op een eerlijke manier aan
de kost te komen", dan luidde
steevast het antwoord: „Waarom
zou ik? Dan verdien ik RM 50.
per week en dan kan ik net dood
gaan van wat ik op mijn bonnen
krijg en misschien een sigaret per
week kopen. Nu kan ik goed le
ven". En hierop stuitte alle ver
der redeneren af.
In lange rijen,
zie je de mensen voorts staan
voor de zgn. „Tauschzentrale".
Deze ruilwinkels zijn door de
Amerikanen opgericht. De Duit
sers brengen er hun kostbaarhe
den heen, die voor hen bij de gro
te nood van alle dag betrekkelijk
waardeloos zijn geworden. Hun
goederen worden dan gewaar
deerd op punten. Voor deze pun
ten kunnen zij vervolger^ in de
Amerikaanse afdeling W^sr an
dere artikelen krijgen.
Tot voor kort waren dat hoofd
zakelijk sigaretten, maar hieraan
heeft generaal Clay nu een einde
gemaakt door de invoer van Si
garetten sterk te beperken en ze
als ruilobject zelfs te verbieden.
De zwarte handel in dit felbe
geerde artikel was te groot, ja
onbedwingbaar geworden!
Nu zijn het dus andere dingen,
zoals een stukje zeep, badhand
doeken, koffie, chocolade, bis
cuits enz. waarvoor de Duitsers
gewillig hun Saksisch of Meisz-
ner porcelein afstaan en hun
goud en zilver inleveren. Naar
men mij vertelde is zo al voor
waarde van millioenen naar de
U.S.A. verscheept.
Zaken blijven blijkbaar altijd
zaken!
R. K. H.
(Eigen reportage. Nadr. verb.)
Wij varen mee met Tweede Divisie overzee.
(Van onze Indië-redacteur).
De trots van de kapitein K. M. Poll, plaatsvervangend troepen
commandant aan boord van de „Kota Baroe", is ongetwijfeld het
seheepSkrantje, dat iedere middag, moddervet van de overvloedige
copy, de overtollige stencil-inkt en de overgevoelige pentekeningen,
aan de jongen wordt uitgereikt. In dat scheepskrant je kunnen de
soldaten alles vinden, wat zij lezen en weten willen: dagelijks
nieuws, wijze raadgevingen, bindende orders, daverende kolderver-
halen enfin, wat U maar bedenken wilt, U treft het aan in het
„Baroe Nieuws"......
T extiel-grossiers
gearresteerd.
Te Amsterdam zijn de textiel-
grossiers Ph. K. en diens neef
S. K. in verzekerde bewaring
gesteld, nadat gebleken was dat
er eèn tekort is van ruim 150.000
punten, terwijl er een nog niet
afgeloste puntenschuld is van
12.000 punten. Bovendien bleek
een hoeveelheid stoffen van c.a.
17.000 vierk. Meter niet te zijn
verantwoord.
Geconstateerd werd, dat van
de fabrikant B. te Haaksbergen,
bij wie kort geleden ook een
onderzoek werd ingesteld en die
deswege nog gedetineerd is, op
onrechtmatige wijze enkele dui
zenden meters vitrage en katoe
nen doek, alsmede enkele hon
derden meters luierstof en hand-
doekenstof waren betrokken,
welke producten aan diverse
zaken „zwart" werden ver
kocht. Tevens betrok men on
rechtmatig van een exportfirma
te Amsterdam ruim 46.000 m.
diverse stoffen, oorspronkelijk
voor de export bestemd.
■JVaar door de controlerende
ambtenaren, gezien de geheel
onvolledige administratie, met
geen mogelijkheid kon worden
vastgesteld, welk gedeelte van
de voorraad rechtmatig en welk
gedeelte onrechtmatig was be
trokken, gingen zij over tot in
beslagneming van de gehele
voorraad, vertegenwoordigende
een puntenwaarde van c.a.
210.000 punten.
In de Berkel bij de stuw te
Warnsveld is de 16-jarige boe
renknecht L. uit Drempt, die niet
kon zwemmen, in een kuil ge
raakt en verdronken.
Maandagavond is een mili
taire chauffeur te Amsterdam,
met een jeep in het water van
de Keizersgracht gereden. Het
gelukte niet de 26-jarige dren
keling, R. van de Wetering, uit
Tilburg, tijdig op het droge te
brengen.
De
,Itidrapoera'
ons land.
in
Donderdagnacht omstreeks 12
uur zal het motorschip „Indra-
poera" met repatriërenden uit
Indië in de haven van Rotter
dam aankomen.
Aan boord bevinden zich 293
evacué's, 149 mariniers en 121
leden van de Koninklijke Land
macht. Voorts komen met- dit
schip aan 450 vreemdelingen,
bestaande uit Duitsers, Oosten
rijkers en Hongaren, die door
de zorg van de repatriërings-
dienst Indië per speciale trein
van het Lloyd-terrein naar
Hamburg gebracht zullen wor
den, van waar zij verder naar
hun woonsteden zullen reizen.
Met de debarkatie zal Vrijdag
des ochtends om 8 uur begon
nen worden.
De invasie van tientallen prauwtjes; bemand door alles-behalve-
smakelijk uitziende Egyptenaren en beladen met artikelen, welke
op het eerste gezicljt afkomstig zijn uit de hoorn des overvloeds.
„Neen: tien!"
„Accoord, vijftien!"
Sieraden, sloffen, schoenen, tas
sen, kleren - alles verwisselde
met bekwame spoed van eige-
naaf.
Ter afwisseling verscheen toen,
met de toestemming van de troe
pen-commandant, een allerchar-
manste goochelaar aan boord, die"
met behulp van vier blikken
mokken, twee doezelende één-
dagskuikentjes en een-iets groter
aantal, gewillig-rollende dobbel
stenen, de meest précaire situ
aties schiep, en er zelfs njet voor
terugdeinsde, één van zijn donzi
ge kiekentjes uit het oor van een
compies-eommandant te toveren.
Over Port-Said zelf nog het vol
gende:
Duur glaasje bier.
Wat deze gecamoufleerde ad
vertentie wel te maken heeft met
Port-Said? Het antwoord is met
een paar woorden te geven: reeds
enkele dagen vóór aankomst in
deze super-handelsstad van het
Oosten waarschuwde de scheeps
krant, dat de kooplieden daar,
bij het vragen van prijzen, aller
minst hun geweten raadplegen.
Laat ons beginnen op het ogen
blik, dat de „Kota Baroe", op die
wondermooie, maar gloeiend-hete
Junidag zijn anker uitwierp in de
haven van Port Said, op ongeveer
honderd meter afstand van de
kade. Op datzelfde ogenblik vond
een invasie plaats van tientallen
plauwtjes, bemand door allesbe-
halve-smakelijk-uitziende Egyp-
tenarenen beladen met artikelen
die op het eerste gezicht afkom
stig waren uit de hoorn des over
vloeds.
Bedragen werden over en weer
geschreeuwd.
„Veertig gulden voor deze
prachtige schoudertas".
„Ben je.....'."
„Twintig dan".
FEUILLETON
Zónder bon, maar tegen prijzen,
welke er zijn mogen, kunt u zo
veel krijgen als u zelf hebben
wilt: overhemden, ondergoed,
shorts, jurken,- chocola, fototoe
stellen, schrijfmachines, vulpen
nen, horlogesKortom, het is
een lust voor het oog en voor de
kooplust. Over prijzen gesproken:
wat zegt u van een glaasje bier,
dat er in een eenvoudig café
.zonder fooi, drie gulden kost?
Voor de jongens aan boord was
dit oponthoud een welkome af
wisseling, en daarom moesten er
op de lange, lange zeeweg naar
Indië méér Port-Said's bestaan.
t Soldatenleven aan boord van
een troepentransportschip vraagt
nu eenmaal om veel afwisseling!
WIM TAUSENT.
De stad ziet er nog precies uit
als voor de oorlog, dat wyl zeg
gen: even rommelig (alleen Si
mon Arzt lacht u onmiddellijk,
vriendelijk-verleidend toe)even
hebzuchtig en even drenzerig. De
Nederlander is een welgeziene
gast, die overal met de gebruike
lijke eerbewijzen wordt ontvan
gen.
Port-Said lijkt voor de Neder
lander, die nog gebrek heeft aan
vele dingen, een waar paradijs.
door
NEL VERSCHOOR—v. d. VLIS.
18) c
Ze loopt half voorovergebogen,
een hand in de zij voor een felle
stekende pijn daar ergens. Ze
gaat nóóit meer terug nou ze
eenmaal van huis. is, nóóit meer.
Het is vader zijn schuld dat
moeder dood is, het is vader zijn
schuld dat die vrouw in huis is
gekomen Nóóit meef terug.
Zó is moeder weggehold van
huis op die donkere avond, toen
niemand het wist. Niet aan
denken. Niet aan het vreselijke
water van de Lek en aan moe
der die zo bang was. Verder
maar, wat duurt dat toch lang.
Nu weet ze zeker, dat iemand
achfer haar aan komt. Nee,
iemand komt haar tegen op de
weg. Kijk dan, daar, dat vreem
de donkere, ach ze moet niet zo
bang zijn. Een paar takken be
wegen in de vallende avond. Nou
schiet het al op, aan het eind
van die bomenrij is een bocht in
dt weg: daar even voorbij is de
boerderij van Neel. Haar blijd
schap slaat na een ogenblik om
in angst. Wat, als Neel haar niet
hebben wil? Ze gaat niet meer
t*rug, ze gaat nooij: meer terug
naar huis. Maar als Neel haar
niet hebben wil?
In de verte brandt een klein
licht achter een hoog. smal
raam. Dat is de boerderij van
Neel. Ze loopt langzaam nü,
haar gejaagdheid *en haast zijn
verdwenen, ze gaat aarzelend de
oprijlaan in en staat stil aan het
eind.
Een vleermuis scheert rake
lings langs haar hoofd, een of
ander dier geeft een schreeuw in
de avond, verder blijft alles stil.
Een duizeling trekt door haar
heen, het is of het overal mistig
wordt. Ze grijpt naar een boom
en weet opeens weer, dat ze zó
gestaan heeft dia morgen toen
moeder dood in de bedstede lag.
Waarom denkt ze daar aan, niet
aan denken. Ze moet verder. Ze
bijt de lippen op elkaar en voelt
dat de mist langzaam wegtrekt
voor haar ogen vandaan.
Ze moet verder, ze gaat niet
meer terug, ze gaat nóóit meer
terug. Het is vader zijn schuld
nee ook niet aan denken, allèèn
maar verder gaan, tot bij dat
kleine licht achter die ruit.
Daar moet Neel zijn, Neel die
goed voor haar-is geweest, toen.
wanneer ook weer.... eens
ze weet het niet meer. Verder
gaan
Nu staat ze voor het huis, dat
laag en gedrukt neerhurkt naast
een paar geweldige eiken. Ze
doet een deur open en gaat wan
kelend over de deel. Ze weet
nog maar één enkel ding scherp
en zeker: zó kom je in de stal
en achter die stal.
Een deur wordt onverwachts
opengedaan; Neel staat voor
haar. Jannigje doet haar mond
open, er komt geen geluid. Ze
strekt twee armen uit en vindt
geen steun.
Dan, voor de tweede maal,
trekt een mist voor haar ogen,
iemand grijpt haar stevig vast.
Als ze de ogen opendoet ligt
ze in een bedstede achter een
felgeruit gordijn. Waar ter we
reld is ze? Een benauwde droom
achtervolgt haar nog. Ze tracht
cp een donkere weg te ontkomen
aan twee grijpende handen, aan
twee dreigende zwarte ogen,
maar een verlamming houdt haar
vast en doet haar staan midden
op die weg, onbeweeglijk.
Nu ligt ze zich te bezinnen en
v/eet opeens dat ze gevlucht is
van huis en bij Neel is gekomen.
Het bloed vliegt haar naar 't ge-
zicht, haar ogen worden grauw
i van angst. Wat gaat er gebeu
ren?' Heeft Neel een boodschap
gestuurd naar huis, komen ze
Amsterdamse bakkers
dreigen met sluiting
der zaken.
De Amsterdamse afdelingen
van de samenwerkende bak
kerspatroonsorganisaties en coö
peraties kwamen Dinsdag in
protestvergadering bijeen ter
bespreking van de te volgen ge
dragslijn, wanneer inderdaad
de meelprijs met/ f 1.70 per 100
kg. zal worden verhoogd, zoals
het departement van landbouw,
visserij en voedselvoorziening
voornemens is te doen.
Deze méelprijsverhoging zou
kunnen worden opgevangen
met een verhoging van de
broodprijs met een cent. Nu
echter de minister voor Amster
dam en enige andere grote
plaatsen heeft bepaald, dat deze
broodprijs met een cent moet
worden verlaagd, betekent
dit voor de bakkerspatroons een
verlies van twee cent per fcrood.
Herhaaldelijk hebben de ge
noemde organisaties zich ver
zet tegen de dreigende meel-
prijsverhoging, welke mogelijk
reeds Maandag een feit zal wor
den.
In een motie werd als een
stemmig besluit van deze pro
testvergadering vastgelegd, dat
do Amsterdamse bakkerspa
troons zullen blijven weigeren
de meelprijsverhoging te erken
nen, afweermaatregelen zullen
beramen en zo nodig tot sluiting
van hun bedrijven zullen over
gaan. Als Vrijdag a.s. bekend^
mocht worden, dat de verhoging
inderdaad wordt doorgevoerd,
zullen zij Maandag daaraanvol
gend allen automatisch tot slui
ting hunner zaken overgaan en
hun zaken zo lang gesloten hou
den tot de minister zijn stand
punt zal hebben gewijzigd.
Voorts werd besloten dé Zie
kenhuizen etc. van deze protest
actie niet de dupe te laten wor
den en enige bakkerijen aan te
wijzen, waar ten behoeve van
deze inrichtingen zal worcjen
doorgebakken.
De vergadering werd bijge
woond door vele bakkers uit
verscheidene delen van het land.
De aanwezige bakkers uit de
Achterhoek verklaarden zich
reeds met hun hoofdstedelijke
collega's solidair.
De charmante goochelaar, die een
donzig kuikentje toverde uit het
oor van een compagnies
commandant.
haar straks halen? Ze gaat nooit
meer terug. Ze is het volgend
ogenblik nat van 't zweet en
trekt met een ruk het geruit
gordijn opzij.
Neel zit aan de,tafel en naait
aan een donkere lap goed. Ze
kijkt op als ze het gordijn ziet
bewegen.
„Ben je wakker?"
Het is vreemd dat ze nu niet
anders, kan dan knikken. Ze zou
wat willen vragen, ze zou wat
willen vertellen, maar de woor
den willen haar mond niet uit.
„Wacht", zegt Neel.
Ze vouwt het goed samen en
legt dat op de tafel, ze kleedt
zich uit en laat een lange witte
nachtpon over het hoofd glij
den. Haar hand strekt zich naar
de lamp en trekt het licht uit.
Het is nu volkomeh donker in
de kamer. Er ritselt wat achter
het behang. Jannigje houdt de
adem in, het is alles zo vreemd
en wonderlijk, dat bed is zo
schoon en zo zacht.
Ze hoort en voelt dat Neel bij
haar in de bedstede klimt en
zich naast haar uitstrekt.
En dan wordt het stil in de
kanïer. Een koe loeit ergens ver
weg, het klinkt angstig en een
zaam in het donker. Ze richt
zich wat opeen beklemming
knijpt haar de keel toe. Denkt
Neel nou, dat ze zómaar is ge
komen? Dat ze morgen weer te
rug zal gaan? Ze gaat nóóit meer
terug.
Een goede kans voor mechanische rijstbouw.
De inspecteur van de Land
bouw in Nederland, ir W. C. van
der Meer, die een studiereis naar
Suriname maakte, heeft te Am
sterdam gesproken over „Het
gemechaniseerde rijstbedrijf in
Suriname en de kolonisat^ door
Hollandse landbouwers".
Na aanvankelijke teleurstel
lingen met proeven om te ko
men tot mechanische rijstbouw
op Suriname noopte de oorlogs
toestand aldus ir van dei-
Meer in 1943 weder dit ex
periment ter hand te nemen. De
eerste oogst in 1945 en de twee
de in 1946 hebben hoopgevende
resultaten opgeleverd.
Tot op heden is India altijd "de
grootste rijstproducent ter we
reld geweest. De huidige poliligke
situatie is echter mede oorzaak,
dat India niet ih staat is zijn
eigen behoeften te dékken, het
geen ook wel blijkt uit de aan
vrage van dit land voor een be
langrijke tarwetoewijzing op de
recente tarweconferentie in Lon
den. Daar dus de kans niet groot
is, dat binnen afzienbare tijd veel
rijst uit India op de wereld
markt komt, acht ir van der
Meer voor de mechanische rijst
bouw op Suriname een goede
kans aanwezig.
Nederlandse kolonisten, die
zich op deze rijstbouw gaan toe
leggen, zullen echter goed doen
terwille van de risicoverdeling
#bk andere producten in cultuur
te brengen. In de eerste plaats
dan sinaasappelen, hoewel, on
middellijk moet worden toege
geven, dat deze niet te verge
lijken zijn met 'de Valencias en
Jaffas. De Surinaamse sinaas
appel is gelig van kleur en be
zaaid met zwarte vlekken. Bo
vendien zijn de vliezen zeer taai,
waardoor ze moeilijk te eten
zijn. Het sapgehalte ligt echter
verre boven dat der Valencias,
terwijl.»-ook het suikergehalte
veel groter is. Ze zijn daarom
uitermate geschikt voor sapbe-
reiding.
Als derde product noemde
spreker cacao, dat in Suriname
uitstekend groeit. Daar van de
goud- en ivoorkust berichten ko
men over daling van de produc
tie door ziekten, worden ook
voor de cacao de vooruitzichten
optimistischer bekeken.
Ir vaif der Meer is tot de con
clusie gekomen, dat inderdaad
begonnen moet worden met niet
al te grote kolonisatie in TVest-
Suriname.
Het westelijk deel van Suri
name is uitermate geschikt, daar
het land zeer vlak is en veel aan
Holland doet denken en het kli
maat behoorlijk is. Met de im
migratie kan echter niet begon
nen worden voor het land is in
gepolderd en woningen zijn ge
bouwd. Er is voor deze immi
gratie veel animo. Er is echter
f 30.000 benodigd om in Suri
name een bedrijf te kunnen op
zetten. Vele gegadigden bescmk-
ken over dit bedrag, doch ve-.
len ook niet. De heer van der
Meer zal de regering adviseren
voorlopig slechts boeren te zen
den met behoorlijke vakkennis.
Indien vakkundige boeren niet
over het vereiste bedrag be
schikken zou de regering met
credieten moeten helpen.
DOMBURG.
Maandagavond vergaderde de
gemeenteraad van Domburg.
Een verzoek van de Z. L. M.
om verhoging van subsidie aan
de lagere landbouwschool te
Middelburg werd ingewilligd,
zodat het bedrag van f 100 wordt
verhoogd tot f 182.50 per jaar.
Dé herstellingen aan de bou
levard, waarvoor door Weder
opbouw een aanzienlijk hoger
bedrag is toegestaan dan aan
vankelijk, zullen worden uitge-,
voerd in overleg met het Streek-
bureau en de Polder Walcheren.
Het wandelpad wordt doorge
trokken tot aan de Hoge Hil.
Van de commissie tot oprich
ting van een monument voor
oorlogsslachtoffers was een ver
zoek aan de Raad om goed te
keuren, dat het gedenkteken
niet zoals oorspronkelijk was
gedacht, zal verrijzen op de be
graafplaats, maar. in het cen
trum der gemeente, daar waar
voorheen de muziektent stond.
De heer Geldof wees die
plaats af: hij wilde geen reclame
of vertoon zien gemaakt met de
doden en merkte tegelijk op,
dat de indertijd voorgenomen
ontmanteling van de kerk er
mee wordt belemmerd. De heren
Warners en Dourleijn spraken
zich ook in die geest uit; de heer
Tichelaar zag liever een rusti
ger plekje aangewezen. Men
moet naast de piëteit voor de
doden 'ook denken aan de ge
voelens der nabestaanden. En
het gaat niet om de uitbeelding
van oorlogshandelingen, doch
bloot om de verering van hen,
die op het kerkhof rusten. De
heer Brand ontvouwde zijn be
zwaren tegen de begraafplaats.
De heer Joh. de Visser (St.
Ger.) vond, dat de mensen nu
en dan moeten worden bepaald
bij de ernst der gebeurtenissen
en ging van dit standpunt be
zien met het voorstel van de
commissie accoord. Het verzoek
werd ten slotte met 4 tegen 3
st. ingewilligd. Goedkeuring
moet worden gevraagd aan We
deropbouw. De commissie heeft
al besprekingen gevoerd met de
Ze moet.... ze moet wat
vragen
Het duurt lang en haar stem
is dun en schril, als ze de woor
den eindelijk zegt: „Zou ik
zou ik hier kunnen blijven,
Neel?"
Neel draagt zich traag op haar
zij, naar haar toe.
„O, wou j.e dat?" zegt ze.
Het klinkt een beetje afwezig
en onverschillig, alsof dat er zo
erg niet op aan komt.
En opeens begint Neel te pra
ten;
„Het is allemaal zo onver
wachts gegaan. Ik kan het nog
niet begrijpen. Hij is op een lad
der naar het dak geklommen,
die is toen onderuit gegleden.
Ze hebben hem dood binnenge
dragen. Dood hebben ze hem
binnen gedragen."
Stilte.
Een klok tikt de minuten
weg, ergens in deze donkere
kamer.
Jannigje ligt onbeweeglijk, een
woord blijft in haar haken.
Dood.
Nee, niet aan moeder ddhken,
niet aan moeder denken.
„En nou ben ik alleen. Wat
moet ik nou? D'r is 'wel een
knecht en die wil ook wel blij
ven, maar hij kan he\ werk al
leen niet aan. Ik heb geen geld
voor een tweede."
Jannigje's hart begint heftig
te bonzen.
(Wordt vervolgd.)
beeldhouwster Mevr. Messer te
Vlissihgen.
De burgemeester deelde mee,
dat de herstellingen mitsgaders
enkele kleine verbeteringen aan
de waterafvalreiniging met
spoed zullen worden uitgevoerd.
De heer Joh. de Visser wees op
verschijnselen van verontreini
ging in de sloten: de heer Gel
dof zou advies willen inwinnen
bij het Technisch Bureau. Een
slikvangend reservoir, dat auto
matisch geledigd kon worden,
zou al een verbetering beteke
nen. Helaas is de biologische
zuivering voor een kleine ge
meente te kostbaar.
Tijdens de rondvraag werden
informaties en toelichtingen uit
gewisseld nopens de sterfte on
der de heesters op de begraaf
plaats, de trage afwerking van
volkswoningen, de verbetering
der brandmeldiAg. De heer Gel
dof verzocht herstel van de pa
den in het „Nieuwe Domburg"
en in het voormalige Oosterpark.
Spreker juichte toe, dat in de
commissie voor het consumen-
tencrediet ook arbeiders zitting
zullen Rebben.
GRIJPSKERKE.
In de Maandag gehouden
raadsvergadering was dhr J.
Vlieger z. k. afwezig. De voor
zitter herinnerde aan de ver
jaardag van Prins Bernhard en
gan het 40-jarig huwelijk van
wethouder Geschiere, waarvoor
deze mede namens -zijn vrouw
de raad zijn dank "betuigd voor
het ontvangen blijk van mede
leven.
De raad verleende zijn goed
keuring aan de definitieve aan
koop van de Polder Walcheren
van een gedeelte grond groot
81.5 c.a. ten behoeve van een
nieuwe algemene begraafplaats.
Een verzoek van P. de Klerk
tot restitutie van vergunnings
recht voor het jam- 1946-'47 werd
ingewilligd.
Op een verzoek van de Z. L.
M. om in verbafid met de bouw
van een nieuwe school geduren
de 20 jaar een subsidie te wil
len verlenen, werd gunstig be
schikt; voor het eerste jaar zal
de subsidie f 155 bedragen.
In verband met een overge
legd schrijven van G. S. werd
besloten over 1945 en 1946 ook
een opbouwtoelage toe te ken^
nen aan secretaris en ontvan
ger.
Een verzoek van P. Sanderse
en. anderen, om de van Steen-
grachtsweg en Christiaansweg
van gemeentewege te verbete
ren wérd in handen gesteld van
B. en W., aangezien dit verzoek
juist voor de raadsvergadering
is ingekomen.
Bij de rondvraag werd naar
de woningbouw gevraagd, even
eens of er in 1947 nog woning
wet-woningen zullen worden
gebouwd, en naar het uitbrei
dingsplan 1943.
De voorzitter deelde mede aan
de hand yan gevoerde corres
pondentie dat de gemeente on
danks alle gedane moeite al
jaren wacht op goedkeuring van
het Uitbreidingsplan 1943. Hier
op wachten de plannen tot bouw
van de 12 woningwet-woningen
voor 1947.
Vandaar dat de onlangs in de
krant geuite bewering, dat de
geringe activiteit der gemeente
besturen oorzaak zou zijn door
de Raad met klem van de band
wordt gewezen.
B. en W. werden gemachtigd
stappen te doen om de bescha
digde woningen waarvan de
eigenaars nog steeds in gebreke
blijven de reparatie te bewerk
stelligen, zo spoedig mogelijk te
doen herstellen.
Gevraagd werd bij de herbe-
strat'ing van de Schuitvlotstrhat
en andere plaatsen deze breeder
te maken en qp de grote laan
van het bestaande kerkhof grint
te brengen.
De voorzitter deed ten slotte
nog enkele mededelingen be
treffende voorlopige toewijzing
van de in aanbouw zijnde wo
ningwet-woningen, en van en
kele andere toewijzingen van
woningen.
HAAMSTEDE.
Maandag vergaderde de ge
meenteraad. In zijn openings
woord herdacht de voorz. Jhr
Roël de verjaardag van Z. K. H.
Prins Bernhard, daarbij de hoop
uitsprekend, dat de behandeling
van Prinses Marijke een bevredi
gend resultaat mag hebben.
Naar aanleiding van een schrij
ven inzake de woningbouw, be
sprak de voorz. enkele zaken dien
aangaande. Besloten werd tot
aankoop barak van het voorma
lige N.S.B.-kamp.
Op verzoek van dhr W. Oose
werd besloten aan deze vergoe
ding te geven, ingevolge art. 13
L.O.-wet 1920 ad f 25 per kind
voor het bezoek school te Mori-
aanshoofd.
Op diens verzoek werd besloten
aan M. K. Daane een gedeelte
bouwgrond atm de Scheepswerf
straat te verkopen of in erfpacht
te geven voor het bouwen van
twee woningen en het inrichten
van een betonbedrijf.
Z.h.s. werd het voorstel van B.
en W. inzake geldlening groot
f 54.000 ter consolidatie vlottende
schuld der gemeente aangeno
men.
Daarna kwam aan de orde het
«voorstel Goudzwaard betreffende
de opening vergaderingen met
ambtsgebed. Na brede bespreking
werd het voorstel verworpen met
f tegen, 3 voor. Voor dhrn J.
Goudzwaard, J. C. .den Boer en
M. den Boer.
Het voorstel sluiting café's op
Zondag ontlokte een breed debat
van voor- en tegenstanders. Ten
slotte in stemming gebracht werd
ook dit voorstel verworpen. Voor
stemden dhrn J. C. den Boer, J.
Goudzwaard en P. Slager.
Het voorstel heffing reinigings
rechten werd na toelichting door
de voorz. aangenomen, zodat een
heffing van f 3 per jaar per wo
ning betaald zal moeten worden.
Het reeds vanaf 1939 lopende
plan inzake verbetering Noord
straat kwam daarna aan de orde-
De Prov. heeft toegezegd, dat
in 1948 zeer waarschijnlijk het
plan uitgevoerd zal worden, met
deze beperking, dat, gezien de
woningnood, het huis hoek West
straatDam niet zal worden af
gebroken. Het voorstel werd
goedgekeurd.
Het voorstel B. en W. inzake
uitbreiding waterleiding tot J. J.
Boeisweg,. Breedseweg en Ver-
tonsweg werd z.h.s. aangenomen.
De voorz. deed daarna nog en
kele meddelingen. Eén daarvan
zal zeer zeker met vreugde be
groet worden, nl. dat de dominale
duinen voor een gedeelte zullen
worden opengesteld, echter tegen
vertooh van wandelkaart, die te
gen geringe vergoeding verkrijg
baar zal zijn.
Het is een proef, aldus de
voorz., die daarom de raadsleden
opwekte mee te helpen deze
proef te doen slagen.
Bij de rondvraag kwamen nog
verschillende zaken aan de orde,
zoals plaatsen verkeersspiegel,
dure groenten, woningkwesties
enz. Daarna sluiting.
Kampbewaakster krijgt
20 jaar.
Het Bijz. Gerechtshof in Den
Bosch heeft Jenneke van Rijns-
bergen (kokkin te Vught), i e
als kampbewaakster te Vug.it
gevangenen heeft mishandeld
en hulp verleend heeft aan de
vijand, veroordeeld tot 20 jaar
gev. straf met aftrek en ontzet
ting uit de kiesrechten voor het
leven met recht op beroep in
cassatie.
Nat. Chr. Gch. Qnth.
Vereniging.
De 66e algemene vergadering.
De 66e algemene vergadering
van de N.C.G.O.V. zal 26 en 27
Aug. a.s. te Enschede in de Grote
Sociëteit onder presidium van
prof. dr A. H. Edelkoort van
Utrecht gehouden worden. Na
afdoening van c'e huishoudelijke
zaken zullen als -aferenten op
treden de heren Os G. W. Kore-
vaar, Ned. Herv. predikant te
Zwolle, met het onderwerp „Ge
heelonthouding en offergedach
te" en Ds K. Prins, Bapt. predi
kant te Deventer, onderwerp:
„De practijk van het afdelrngs-
werk".
Zondagmiddag is te Wagenin-
gen de 32-jarige K. Hertzberger
bij het baden in de Rijn verdron
ken. De man laat een vrouw en
twee kinderen achter.
