Nederland neme 't recht
- in eigen banden.
Verlies van Indië onher
stelbare ramp.
Voldoende productie
van textiel.
De jonge kerken in Indië.
Militaire actie niet de
enige mogelijkheid
Duitse mentaliteit.
De feug-d van fanmIfyfe ICoteHfoancUc
Landgenoten in Duitse
kampen en
gevangenissen.
Indische vraagstuk.
Wat nu?
Riemen van Siemen.
Maximumprijzen voor
kersen.
De maximumprijs voor kersen
is met ingang van herten
vastgesteld op f 1.15 per kilo
voor de consument. De prijscon
trole zal in het gehele land
De „N. R. Crt.", die de repu
blikeinse antwoord-nota in ver
schillende opzichten onbevredi
gend acht, is niettemin van oor- -
deel, dat om in Indië op korte op da na,cvl"g ^e™an
termijn tot een oplossing te ge- onverhoopt blij-
raken, militaire actie niet de i if' datJ h°gere prlJ?en worden
enige mogelijkheid is gevraagd, dan zal de prijscon-
Voorlegging van 'het geschil i tr?le zonder ^ere waarsehu-
aan de U.N.O. of arbitrage is om j wfsmgrijpen vaD
verschillende redenen, mede in f" f "^'regelen de kersen
verband met de tijdnood, ontuit- ter PlaaJse fgcn de vastgestelde
voerbaar. Te overdreven ware prlJS verkopen.
echter nog: de bemiddeling, goe- De verkoop van siqaren.
de diensten en de instelling van 3
een internationale commissie van De vakgroep detailhandel in
onderzoek. tabak en tabaksfabricaten maakt
Het blad erkent, dat zich hier- het publiek er op attent, dat,
bij verschillende moeilijkheden hoewel de sigaren thans zonder
voordoen, maar: j bon mogen worden verkocht, de
voorraad toch nog zeer beperkt
„In alle drie geschetste procc- is, zodat de winkelier niet op
tlures zou een onpartijdige derde grote schaal sigaren kan afleve-
ïn het geval worden betrokken en 1 ren en zich verplicht ziet de af-
het juridisch monstrum; dat wij j levering van sigaren te beper-
als partij, tevens als rechter zou- ken tot diegenen, die bij hem
den optreden, worden vermeden".
„De zware weg der overreding
en vreedzame middelen moet tot
het harde einde worden bewan
deld. Het einde is in zicht. Rest
nog slechts de mogelijkheid öf
van bemiddeling, öf van goede
diensten of van de internationale
commissie van onderzoek. Daar
na, op zeer korte termijn, is He
slagboom bereikt. Militair ingrij
pen zou dan zijn een bittere nood
zaak, maar een noodzaak waar
van een ieder zal kunnen getui
gen dat we haar tot iedere rede
lijke prijs hebben willen vermij
den! Een noodzaak, ons niet al
leen opgelegd door de plicht tot
bescherming van eigen en vreem
de eigendomsrechten, doch bo
venal door onze verplichtingen
jegens minderheden en mense
lijke rechten. In het belang van
Indonesië zelf!
Moge te twaalfder ure blijken
dat wij hiertoe niet gedwongen
'zullen worden!"
hun distributiebon voor sigaret
ten of kerftabak besteden.
Verduistering op grote
schaal.
Dóór de rijkspolitie te Sassen -
heim is in voorarrest gesteld J.
V. M., hoofdopzichter van het
rayon Zuid-Holland noordelijk
deel van een ontginningsmaat
schappij als verdacht van ver
duistering van gelden tot een
bedrag van plm. f 40.000, die hij
in de loop van het jaar 1946
heeft opgenomen bij verschil
lende opdrachtgevers, die wer
ken door die maatschappij lieten
uitvoeren en welke gelden
door hem niet zijn afgedragen.
De fraude is thans aan het
licht gekomen doordat twee de
zer opdrachtgevers geen ver
antwoording vonden van de door
hen afgedragen gelden op de
door het hoofdkantoor gezonden
afrekeningen.
1 ren, werd „Haupstadt der Be-
wegung" en kreeg ook nu een
Piet Bakker van Elsevier isij"n?' München, d.i. Beieren,
met een A.T.O.-convooi naar vrolijk meè aan de oorlog.
Praag geweest. Hij kwam door *L v^ron^waaa:digaiig er
Duitsland en bekeek de puin-efn °P Pruisen om de oorlog
1 rit ATV DvtllCAM dit d T.
hopen en de mensen. Hij sprak
vele dorpelingen. Zij begrijpen
niets van de oorlog en van de
ned rlaag. Zij zijn boos op de
geallieerde controle op de boe
ren. Enz.
Samenvattend formuleert P.
Bakker:
„En nog zien zij hun razernij
niet in. Zij grommen en mok
ken en smeden wraakplannen.
Het enige „licht" in hun pau-
perbestaan is de mogelijkheid,
van een oorlog tussen Rusland
en Amerika. Dan zal men hen
weer nodig hebben om de bols
jewisten te bestrijden.
Dan wordt Duitsland weer
machtig en sterk en een on
misbare factor in de wereldpo
litiek. Hoopt dit volk dan nooit
op vrede? Het denkt in „oor
log". Alleen vanhet zwaard
kan de zegen komen. „Wir hat-
ten fast gesiegd, wenn nur
nichtEn dan volgt er een
oppervlakkige domheid, waar
mee een op spieken betrapte
kwajongen zich pleegt te troos
ten".
Na 1918 hebben wij nooit er
ger op de Pruisen horen schel
den dan in Beieren. Zij hadden
de oorlog niet gewild. De Prui
sen hadden hen meegesleept.
München, hoofdstad van Beie-
of op Pruisen omdat dit de he
gemonie had in het Duitse rijk?
Het is inderdaad een denken in
„oorlog", en een denken in
„macht". Zij zijn nog brutaal
en boden P. B. zaken, goederen
aan, gestolen uit Holland.
„Men staat versteld, hoe keu
rig de ruïnebewoners er nog
uitzien!" Zó is het nog in 1947.
Schoenfabricatie laat te wensen over.
Gezien de goederenschaarste, uitoefening van hun beroep no-
waaronder een groot deel van nig hebben, werkkleding, zij het
de wereld lijdt en de dollar- in een mate, die nog te wensen
schaarste, waarmede Europa in
het bijzonder te kampen beeft,
is het voor een ieder duidelijk,
dat ook het zo zwaar geteister
de Nederland de krapheid aan
goederen en deviezen in bijzon
dere mate ervaart.
De aanvankelijk blijkbaar
gunstiger vooruitzichten op het
gebied der deviezen hebben in
het najaar 1946 aanleiding ge
geven tot een zeker aankoop-
Schema in het buitenland, dat
biet te handhaven was, toen in
Maart 1947 de deviezenvooruit-
Zichten minder gunstig bleken
te zijn. Derhalve moesten de
.verschillende ministeries hun
beleid op het ingekrompen de-
viezenprogramma aanpassen.
Nu de regering met de her
ziening van haar deviezensche-
ma is gereed gekomen, zal spoe
dig meer worden hekend ge
maakt betreffende de hiermede
Samenhangende maatregelen.
Teneinde te voorkomen, dat
ongemotiveerde onrust ontstaat,
geeft de minister hieronder aan
hoe de voorziening van enkele
belangrijke artikelen naar alle
waarschij nlijkheid
in de naaste toekomst zal zijn.
Tabaksartikelen.
Op 12 Juni j.l. werd bekend
gemaakt, dat sigaren voortaan
zonder bon kunnen worden ge
kocht en afgeleverd. Tot deze
maatregel werd besloten, omdat
rekening houdende met de pro-
ductieverhoudingen in de ta
baksindustrie en de vraag van
het publiek gemeend werd, dat
ondanks de zorgelijke financiële
toestand toch enige verruiming
op dit gebied niet achterwege
mocht blijven ook al pm de
Zwarte handel in tabaksproduc
ten te bestrijden.
Textiel.
Het is de bedoeling dit jaar
de toegezegde 80 punten aan te
wijzen. Vergeleken bij verleden
jaar, toen 50 punten werden
aangewezen, betekent dit, dat de
voorziening dit jaar beter zal
zijn dan in 1946. Gaarne wordt
toegegeven, dat vooral in ver
band met de grote achterstand,
deze voorziening nog lang niet
zal beantwoorden aan de vraag,
die er is.
Boven de 80 punten ontvan
gen de werkers, die zulks bij de
overlaat.
Dat de produe ie niet voldoen
de zal zijn om !e punten te ho
noreren, behoeft niet te wor
den gevreesd.
Ondanks een grotere export,
welke tenslotte noodzakelijk is
om van het buitenland de no
dige grondstoffen en artikelen
los te krijgen, zal naar verwach
ting de productie zoveel hoger
zijn, dat zonder bezwaar aan de
grotere vraag zal kunnen wor
den voldaan.
Schoenen.
Oorspronkelijk was de opzet,
dat per jaar een paar schoenen
per hoofd van de bevolking zou
worden toegewezen. In verband
met de noodzakelijke versobe
ring zal niet meer dan een paar
schoenen per 1jaar beschik
baar kunnen worden gesteld.
Bovendien zal voor kinderen
per jaar een extra bon worden
verstrekt. Bepaalde categoriën
ontvangen bovendien een paar
werkschoenen per jaar.
Rijwielbanden.
In overweging is een regeling,
volgens welke allen, die over
een rijwiel beschikken geleide
lijk bij deze distributie zullen
worden ingeschakeld.
Zeep.
De grote wereldschaarste aan
grondstoffen voor de zeepfabri
cage is oorzaak, dat de voorzie
ning van dit artikel nog bene
den de behoefte blijft. Het ligt
in de bedoeling, telkens om de
twee weken een bon aan te wij
zen voor resp. 250 gr. waspoe-
der, 250 gr. zachte zeep en 225
gr. huishoudzeep of 180 gr. toi
letzeep.
Hoewel niet te hopen is het
speciaal op dit gebied mogelijk,
dat er zich moeilijkheden zullen
voordoen, waardoor dit pro
gramma niet steeds kan worden
gevolgd.
Nagy is toegang in de V.S.
verleend.
Het Arabische Hoge Comité
heeft officieel kennis gegeven
aan Trygve Lie, dat het de Com
missie van Onderzoek voor Pale
stina van de V.N. zal boycotten.
De Egyp. Reg. heeft Abdoel
Krim een maandelijkse toelage
van 2000 pond toegestaan.
FEUILLETON
door
NEL VERSCHOOR—v. d. VLIS.
Krijntje tilt een pan van het aan.
grote kolenfornuis en giet het
hete water in de gootsteen. De
wasem gaat door de kamer en
slaat tegen de ruiten. Jannigje
tekent een pop op de wasem
van de ruit, ze tekent daar an
dere poppen naast, grote en
kleine.
Die kleinste is moeder, die an
dere zijn vader en Gerrigie en
Leentje. Wacht, nou moet ze d'r
zélf ook nog bij. Een kleur trekt
over haar mager ouwelijk kin
dergezicht, de grote grijze ogen
onder het brede, wat te schon
kige voorhoofd worden donker.
Met twee vuisten veegt ze de
poppen weg op één na. Nou
staat vader nog maar alleen op
het raam, nou kan ze met hem
doen, wat ze wil.
Rits, een been er af, nou heeft
hi' nog maar één been.
Rits nog een been er af, nou
staat hij daar voor gek op het
raam. Ze steekt een iange tong
naar hem uit.
Een stem brengt haar tot be
zinning. Krijntje staat achter
haar en trekt haar tegen zich
,Wat doe je toch?"
Ze kijkt met een bonzend hart
omhoog in het gezicht van haar
moeder. Nou praat moeder net
als andere moeders, nou kijkt
haar möeder liet Zoen
waar is die ziekte van Janus
Dorrestein nou?
Ze wrijft haar schort met het
geel verschoten haar voorzich
tig tegen het grauwbonte schart
van haar moeder. MaaT
Krijntjes ogen worden weer we
zenloos en schuw„Ga nog
maar wat buiten spelen."
Ze bemerkt de teleurstelling
in de kinderogen niet en gaat
zitten op de stoel naast het for
nuis.
Jannigje loopt de kamer door,
er zijn twee deuren in deze keu
kenkamer. De ene gaat naar de
gelagkamer, de andere naar een
klein plaatsje met rode klinkers.
Ze gaat over die klinkers, een
bouwvallig poortje door en
steekt de Lekka over tot de
steiger.
Een nieuwe donkere lucht
komt aandd^en, maar de re-
Vleesloze dagen in de
restaurants.
Naar de Nieuwe Courant
meldt zal Dinsdag 17 Juni de
eerste vleesloze dag in de res
taurants en andere eetgelegen-
heden zijn. Voortaan wordt Dins
dags en Vrijdags geen vlees ge
serveerd, met inbegrip van wild
en gevogelte.
De veesterfte in de
Noord-Oostpolder.
Het hoofd van de veterinaire
afdeling van de directie van de
Noord-Oostpolder, deelt naar
aanleiding van de berichten over
de veesterfte bij enkele boeren
mede, dat er geen reden tot on
gerustheid bestaat. Van de ^>000
stuks vee, die sedert begin Mei
in de weide zijn, is slechts een
negental koeien gestorven aan
z.g. trommelzucht, een ziekte
waarbij zich in de pens van de
koe gassen ontwikkelen en die
in sommige gevallen de dood ten
gevolge heeft. Deze ziekte vormt
een verschijnsel, dat zich vol
gens deze zegsman ook wel in
andere provincies heeft voorge
daan en kan inderdaad aan het
nuttigen van bepaalde klaver
soorten worden toegeschreven.
Ernstige beschuldiging.
Edouard de Neve heeft een
brochure het licht doen zien,
waarin hij op grond van zijn
eigen ervaringen in kampen en
gevangenissen in Duitsland en na
gesprekken met Nederlandse
dokters, die er ook zijn geweest,
tot de conclusie komt, dat 60
van onze landgenoten welke daar
gestorven zijn, thans nog zouden
leven, indien de regeringen-Ger-
brandy te Londen via het Inter
nationale Rode Kruis voedselpa-
ketten zouden hebben gezonden.
Vooral na de grote transporten
van September '44 toen men dat
dn Nederland zelf niet meer doen
kon.
Hij wijst er op, dat de Neder
landse regering de enige was, die
in dit opzicht niets deed. De
Franse, de Belgische, de Tsjecho-
Slowaakse en de Noorse, die ook
in Londen gevestigd waren, zorg
den er wèl voor. Ook de Deense
regering te Kopenhagen heeft
regelmatig voor haar gevangen
onderdanen gezorgd.
Hieraan wordt toegevoegd, dat
ongeveer 6 maanden na de terug
keer der overlevende gevangenen
ruit de Duitse concentratiekam
pen een commissie aan het werk
is gegaan om te onderzoeken
waaraan en aan wie deze zeer
ernstige nalatigheid te wijten is.
Dgze commissie is 14 Mei jJ. in
Den Haag bijeen geweest en zou
bij die gelegenheid haar gereed
gekomen rapport aanbieden aan
het Nederlandse Rode Kruis.
Er werd toen echter besloten
„het rapport niet het licht te
doen zien voordat een aantal do
cumenten, die pas waren binnen
gekomen en wier inhoud een ge
heel ander licht qp de zaak wierp
zouden zijn doorgewerkt".
Het zijn beschuldigingen van
hoogst ernstige aard die hier
■wofden geuit.
Een officieel onderzoek zal niet
achterwege mogen blijven.
Dr J. A. H. J. S. Bruins Slot
seint uit Medan aan „Trouw'
o.m.
Het antwoord der Republiek
is een grote kunstmatige mist
bank, met opzet gelegd om de
wagen der Indische politiek de
finitief in de modder te doen
vastlopen.*Het antwoord is over
de gehele linie volstrekt onbe
vredigend. Nederland noch In
dië schiet er iets mee op.
Wij verwachten, dat dit spel
nu uit is, dat de Nederlandse
regering nu de consequentie, de
enig mogelijke consequentie,
trekt. Er moet een beslissing
vallen, een spoedige beslissing.
Het is (en dat zij de troost en
de zekerheid voor alle wankel
moedigen in Nederland en ïn-
diëde enige beslissing. Ne
derland neme het reeht, z ij n
recht dat tevens zijn plicht
is in eigen handen.
De onwil -of de onmacht der
Republiek is nu afdoende ge
bleken. De kruik, die ander
half jaar lang te water ging,
is gebroken. De regering trekke
de consequentie. De Neder
landse regering geve haar
organen in Indië thans onmid
dellijk de opdracht orde en rust,
recht en veiligheid, de voor
waarden voor de welvaart en
de nationale vrijheid der Indi
sche volkeren, te verzekeren,
opdat te elfder ure Nederland
tegenover Indië, tegenover de
buitenwereld en tegenover zich
zelf zijn rechte plicht vervulle.
Organen van de P. v. d. A.
dringen er op aan, dat nu b e
middeling van b.v. Enge
land en Amerika zal worden
gevraagd, en ook „De Tijd"
(R.K.) wijst in dezelfde rich
ting.
Daartegenover wijst „Fr.
Dagblad" er op, dat dit de po
litiek is, die ons tot nu toe een
zee van moeilijkheden heeft ge
bracht.
Het is een droevig relaas,
vol vernedering voor de Neder
landers, vol verknoeide kansen,
vol ondeskundig en partijdig
ingrijpen, het relaas van wat de
Engelsen van Christison tot K31-
learn hebben „gepresteerd" in
Indië.
Zij hebben onze soldaten op
gesloten; zij hebben wapens ge
leverd aan de Repoebllkzij
hebben onze marine belet, een
eind te maken aan de moord
partijen .op Bagan-si-Api-Api,
etc.
Amerikaanse Onderwijzers in de eeuw van het kind.
Lage salarissen en gebrek aan roeping.
Het onderwijs in Amerika, vericeert in een crisis, waarvan men
de oorzaken in het anders zo practische Amerika, niet had ver
wacht. De lage salarissen zijn oorzaak, dat velen hun plaats voor
de klas verlaten. Daarom moge dit artikel in eerbiedige hulde op
gedragen zijn aan die onderwijzers in Amerika, zowel als in
Nederland, die ondanks de druk van de omstandigheden, trouw
bleven aan hun vak.
Geen ijskasten en auto's.
Maandenlang heeft het onder
wijzersprobleem in Nederland het
onderwerp gevormd van discus
sie. Niet zodra had ik voet aan
wal gezet in de in het oude
Europa zo dikwijls benijde
Nieuwe Wereld, of -ook hier
zoemden pers en radio van moei
lijkheden bij het onderwijs; moei
lijkheden ontdaan echter van de
vernieuwingsfranje.
Lage salarissen, weinig waar
dering van de zijde der ouders
en, niettegenstaande de democra
tische gemeenschapsidealen van
het Amerikaanse onderwijs, het
slechte gedrag van de school
jeugd, vormden de penitenties
van alle onderwijzers en onder
wijzeressen over de lengte en
breedte van de Verenigde Staten.
De gemiddelde salarissen van
leerkrachten aan scholen, onge
veer overeenkomende met onze
scholen voor lager en uitgebreid
lager onderwijs, liggen beneden
die van fabrieksarbeiders.
Iedere Amerikaanse staat be
hartigt zijn eigen onderwijs. Dit
brengt vele verschillen met'zich
mee, o.a. in salariëring en diplo
mering. In Ohio, een staat van
middelbare grootte met acht ste
den van meer dan 200.000 inwo
ners, bedraagt het gemiddelde
onderwijzersinkomen 2181 dollar
terwijl 75 pet. van de onderwij
zers bij het lager onderwijs min
der dan 1850 -dollar verdient en
25 pet. zelfs minder dan 1454
dollar.
Wat dat op het ogenblik in
Amerika betekent in een periode
van topprijzen, waar de koop
kracht van een dollar gelijk is
aan een gulden, behoeft nauwe
lijks nadere uitleg.
Het betekent geen auto en
geen ijskast, beide essentiële bij
dragen voor de meest tot het
Amerikaanse volk sprekende
doelstelling van de Acte van On
afhankelijkheid: een gelukkig
leven. Het betekent een bestaan
beneden de gemiddelde Ameri
kaanse levensstandaard. Het be
tekent ook de onmogelijkheid om
de drie maanden durende zomer-
vacanlie te besteden op de wflze,
waarvoor deze lange vacantie
werd geschapen, n.l. om college
te lopen of buitenlandse reizen
te maken.
Bovendien hebben de ruwheid
en slechte manieren voor een
groot deel der Amerikaanse
jeugd, door sommigen geweten
aan de ruwheid en prikkeling
in radio en pers, en de blijkbare
onmacht van of het gebrek aan
goede wil bij de ouders om hun
kinderen een goede opvoeding te
geven, het ondei-wijs in vele scho
len tot een bijna onmogelijke
taak gemaakt.
350.000 gediplomeerde leerkrach
ten hun plaats voor de Mas. Meer
dan 110.000 onderwijzers, die nu
voor de Mas staan, voldoen niet
aan de eisen die aan een behoor
lijke onderwijzer gesteld mogen
worden.
In het rfjke Californië met zijn
in het algenjeen prachtige inrich
tingen voor' onderwijs, bestaat
voor het komende schooljaar een
behoefte aan 6000 extra leer
krachten. In Juni komen er ech
ter slechts 1591 op zijn hoogst
Maar.
Bij het Calvjjn-College in Grand
Rapids waren voor 15 Maart
reeds 200 aanvragen binnen voor
Christelijke onderwijzers. Nog
geen 50 studenten zijn voor deze
aanvragen beschikbaar.
In het rijke Amerika blijken de
belangen van onderwijs en ook
van kerk en zending achter te
staan bij de mercantiele belan
gen. Toch gaan er de laatste tijd
ook stemmen op, die wijzen op
de gevaren, die de toestanden bij
het onderwijs voor de handelsbe
langen van grote groepen van het
Amerikaanse volk met zich bren
gen.
De kerkelijke bladen besteden
veel aandacht aan het onderwij
zersprobleem. Zij vestigen er de
aandacht op, dat ondanks de
moeilijkheden de roeping van de
Christen blijft bestaan om zich
te wijden aan de opvoeding van
de jeugd. Zij wijten het tekort
aan leerkrachten qp de christe
lijke scholen aan de geestelijke
laksheid en oppervlakMgheid en
aan een valse opvatting van de
roeping.
Dezelfde oorzaken vrijzen zij
Hetrapport der Commissie-
Van Poll bevat daaromtrent
ergerlijke voorbeelden.
Het slechtste, het meest
anti-nationale, wat de Neder
landse Regering kan doen, is
nu in deze acute moeilijkheden
zich opnieuw wenden tot de
Britten met het verzoek, maar
weer een Killearn te zenden.
Als de Regering in die rich
ting een „oplossing" zou zoe
ken in de crisis, waarin onwil
en de chicanes van de Repoe-
blik ons hebben gebracht, dan
zou het.een nationale plicht van
de eerste orde zijn, deze Re
gering aan te vallen en te be
strijden zo lang, tot" zij door
de verontwaardiging van het
Nederlandse volk werd weg
gejaagd.
Wij zeggen de Nederlandse
Regering met nadruk: draag
uw eigen verantwoordelijkheid!
Verknoei uw laatste kans niet,
door de Killearns er in te halen.
Beledig ons nationaal besef
niet, door onze jongens nog eens
en voor het laatst te stellen
onder Engelse curatele.
Wij hebben leergeld betaald.
Wij willen geen horigen zijn
van Engeland.
Tot nu toe zijn het de „bond
genoten" geweest, die ons ge
hinderd hebben in ons pogen,
een werkelijk nationale oplos
sing te vinden voor het Indische
probleem. Wij zijn daartoe in
staat.
Wij beschouwen het als een
ereplicht, in Indië de staten
gemeenschap te helpen opbou
wen, die aan de Indisehe vol
ken de vrijheid geeft, welke
onmisbare voorwaarde is voor
een werkelijk nationale ont
plooiing.
Vergrotende trap:
Brutaal... Brutaler!
In een te vormen interim-
regering verlangt Republica
Indonesia minstens de helft
der zetels!
Eeuwen vloeit reeds 't water
Der bergen naar de zee!
Eeuwen golfgeklater
Aan duin en dijk en reei
Zo golft ook 't menslij k leven
Onafgebroken voort;
Nu eens een tijd van vrede
■En dan weer jaren: moord!
En elke Revolutie
Had maar een klein begin,
Zoals het kleine vonkje
Soms jaagt de brand erin!
Voor dat de Jacobijnen
Hun vaibijlspad begaan,
Werd hun door Girondijnen
Gemaakt een effen baan.
Zo ging het ook in Rusland:
Eerst heerst gematigdheid
Van kalme Mensjewiki,
Maar slechts voor korte tijd,
Dan volgt de Bolsjewiki
Met felle heftigheid!
Het kort verloop daarginder
Toont nu reeds zonneMaar,
Het stijgen van de eisen
Met iedre dag van 't jaar.
Vraagt ieder die brutaal is
Des werelds derde deel,
Soekarno en consorten
Vindt dat nog lang niet veeL
Och, dat men nu beseffe,
Dat dralen misdaad is,
En gauw die vonk gaat blussen
Aleer 'tvoor goed te laat is.
S. v. d. G.
Onze nationale traditie, onze
vrijheidszin, onze kennis van
de Indisehe volken stellen ons
in staat, een positieve bijdrage,
te leveren voor een oplossing,
■die een duurzame, vreedzame
ontwikkeling mogelijk maakt.
Maar die bijdrage zullen we
nóóit kunnen leveren, als we
ons opnieuw, en nu vrijwillig,
onder curatele stellen van En
geland.
Minister Liefiinck tot de P. v. d. A.
In een te Rotterdam voor de
P. v. d. A. gehouden rede heeft
minister Lieftinck het woord ge
voerd over de problemen op
financiëel gebied.
Spr. wees er op, dat de han
delsbalans voor de oorlog wel
een nadelig saldo van 465 mil-
lioen toonde, doch. dit werd
ruimschoots gedekt door inkom
sten uit andere bronnen. Voor
1947 bedraagt het tekort echter
circa f 2 milliard. Daartegenover
staan een aanzienlijk geringer
aantal dekkingsmiddelen uit an
dere hoofde dan in 1938 het ge
val was.
Verkreeg men b.v. voor de
oorlog uit de overzeese gebieds
delen inkomsten ten bedrage
van ruim f 70 millioen gulden,
momenteel is Indië nog een
debetpost en moeten we daar
nog geld op toeleggen.
Dit laatste gaf spr. aanleiding
iets te zeggen over de economi
sche betekenis, die Nederlands
Indië voor de oorlog voor het
moederland en omgekeerd bezat.
Tegenover de belangrijke in
komsten die Nederland uit Ned.-
Indië genoot, stond dat Neder
land dooreengenomen jaarlijks
meer kapitaal in Indië belegde,
dan het aan inkomen er uit ge
noot. Zodoende werd Indië door
Nederlands kapitaal en Neder
landse arbeid ontsloten. Kon de
bevolking van Java b.v. in een
eeuw tijds vertienvoudigen, ter
wijl de levensstandaard niet en
kel gelijk bleef, maar in be
langrijke mate verbeterde.
Ik treed, zo zei de minister,
hier niet in het vraagstuk van
de Indische politiek, maai' con
stateer slechts, dat een verlies
van het in Indië belegde volks-
yermogen en een beëindiging
van de economische samenwer
king tussen Nederland en Indië
voor ons land een economische
ramp zou betekenen, waarvan
het zich waarschijnlijk niet zou
herstellen, en voor Indië een
weinig minder groot verlies, ten
zij een ander land of andere
landen onze actieve rol op eco
nomisch gebied daar zouden
overnemen.
De Indonesische kwestie vraagt maar zij weten dat zij in allerlei
dagelijks onze aandacht. Ondanks verhoudingen staan tegenover
de trage voortgang in de drin- eigen volk en daarom willen zij
aan voor het gebrek aan werkers
voer kerk, zending en ziekerrver-
De leerkrachten lopen weg. pleging.
Volgens de National Education TINY MULDER.
Society verlieten sinds de aanval F
op Pearl Harbour meer dan
gen heeft opgehouden. Van de
overkant komt de pont naderbij,
ze staat hier dikwijls te kijken
en te verlangen om mee te mo
gen met de pont, maar ze heeft
nooit centen.
Als de mensen de steiger zijn
opgelopen, gaat zij de steiger af.
„Mag ik met je mee, schip
per?"
De veerman lacht, zijn klein
vriendelijk gezicht straalt 'haar
toe.
Hij wrijft langs zijn grijs
schippersbaardje„Hè je cente?"
Ze schudt teleurgesteld van
nee en houdt hem twee lege
handen voor.
De lach verdwijnt van zijn
goed gezicht, hij kijkt naar het
café recht tegenover de steiger.
Het bord boven de deur van de
gelagkamer rammelt hoorbaar
in de wind.
„Café „De Leksteiger", letters
rood op wit, duidelijk, dringend.
Hij steekt een oude rimpelige
hand uit en trekt haar op de
pont:
„Nou, voor één keertje, meigie,
maar niks tegen de jongens zeg-
nou gaat ze nóóit meer terug
naar. het café. Misschien later
als ze groot is en een hoop cen
ten verdient, om moeder te ha
len, de anderen laat ze thuis.
Die moeten zelf maar het eten
koken en de borden wassen en
boodschappen doen zonder
centen.
De pont drijft los van de kant,
en drijft weg op de Lek.
Er komen twee rode kleurtjes
op haar gezicht, ze kijkt naar
het water dat woelig langs de
kanten klotst. Een schuit trekt
voorbij, de veerman zwaait
naar de schipper, die langzaam
een arm omhoogheft.
Gedachteloos doet ze hem dat
na. Als de pont aanlegt aan de
overkant, hangt ze gebogen over
de zijwand, maar de veerman
grijpt haar vast:
„Oppassen, meigie, anders ga
je te water, dan wordt je moe
der kwaad."
Jannigje lacht daarom. De
veerman weet er helemaal niks
van, moeder wordt nooit
kwaad, hij bedoelt vader zeker.
Ze stroopt een mouw omhoog
gen, denk er om. Ben je bang en drukt op een paar blauwe
voor het water?"
Ze schudt van nee met stra
lende ogen en staat sprakeloos
rond te kijken.
Bang? Ze is bang voor vader
en voor Leentje en voor Gerri
gie, niet voor het water. Het wa
ter is te mooi. Nou woont ze op
een boot net als de schippers,
plekken. Zie je nou wel, Janus
Dorrestein wou het niet gelo
ven, maar als je arm eenmaal
blauw wordt, dan doet hij geen
zeer meer.
Er komt maar één klant op
de pont, een lange man met een
pijp in zijn mond. De pont vaart
weer af en drijft op de stroom.
Als hij vastligt bij de steiger
tilt ze haar jurkje op, haalt een
kleverig hoopje drop uit haar
zak en houdt dat de veerman
voor: „Wil je dat?"
Hij buigt zich over het kind
en kijkt weer even omhoog naar
de deur van het café.
„Hou jü dat maar, dingske,
je bent een best meigie, hoor,
ga nou maar gauw naar huis.
Het hoopje drop verdwijnt in
haar zak, ze loopt de pont af, de
steiger op, maar gaat het café
voorbij. De Iqcht is hél en blin
kend nu, schelwitte wolken to
renen hoog jin de verte. Langs
de Lekka groeien biezen, op
sommige plekken zijn ze heel
hoog. Ze laat zich een eind ver
der tussen die biezen zakken,
maar kijkt schrikkerig om, als
ze voetstappen hoort.
Is dat vader? Nee, gelukkig,
het is de man van de pont, die
voorbijgaat. Ze moet een beetje
dieper wegkruipen, want als va
der haar ziet, zal hij haar slaan.
Vader is in twee dagen niet
dronken geweest, vandaag zal
hij het wel weer zijn. Nou moest
Janus Dorrestein. komen, hij kan
fluitjes maken en hij weet altijd
leuke spelletjes. Maar Janus is
zijn opa begraven, die is zo
maar dood gegaan, ze hadden er
geen erg in bij Janus thuis. Ze
wou dat vader ook dood ging.
(Wordt vervoldg.)
gende besprekingen worden wij
allen steeds meer overtuigd, dat
wij zelf betrokken zijn bij de ont
wikkeling der zaken in het verre
Oosten. Geleidelijk komen de
meesten onder ons wel tot het
inzicht, dat de toestand van vóór
de oorlog in de koloniale gebie
den 'niet meer zal terugkeren.
Wij naderen de tijd van de poli
tieke gelijkstelling, waardoor de
ook inheemse kerken zijn en zul
len nooit een afdeling van een
Europese kerk kunnen worden.
Zij bestuderen de tekeningen van
■de gemeenten in het N.T. Zeer
zeker leren ook zij uit de erva
ringen van de geschiedenis der
oude kerken, maar dit betekent
niet, dat zij het westers Chris
tendom moeten overnemen. Te
midden van eigen volk,, sprekend
ontwaakte volkeren in het Oos- j de eigen taal, zoeken zij de
ten .doelbewust streven naar een
eigen nationaal bestaan. Nu is
het de vraag, of de inheemse be
volking wel inziet, welke plaats
zij kan innemen in de rij der vol
keren, wat zij kan en nog niet
kan in de brede samenleving.
vruchtbaarste wegen om voor
eigen volk het geestelijk leven
toegankelijk te maken en samen
de wil van Chrustus te volbren
gen. Zonder de jarenlang gekende
controle der zending moeten zij
i nu tonen, bat zij zelf het inzicht
De ervaring op de zendingster-en de geschiktheid hebben eigen
reinen heeft geleerd, dat een we- ~1""
derzijds zich aanpassen aan
nieuwe verhoudingen mogelijk is.
Onder leiding van de Chr. Zen
ding rijn de jonge kerken ont
staan. Zodra wordt erkend, dat
de inheemse Christenen zich zo
kunnen organiseren, dat zij zelf
leiding kunnen geven aan hun
kerkelijk leven, worden zij zelf
standig verklaard. Het aanpas-
kerkelijk leven te bestuderen en
te verzorgen.
De jonge kerken mogen wor
den gezien als de vrucht van ja
renlange trouwe arbeid der Chr.
zending, maar mogen nooit wor
den beschouwd als het bezit der
zending. Met blijdschap mag
worden geconstateerd, dat zij na
de oorlog weer het contact met de
oude kerken hebben begeerd en
singsvermogen wordt dan bij1 dat daar, waar de republiek, dat
beide partijen verondersteld, ter
wijl de spanningen bij de zelf-
standigveiklaring na de zelfstan
digwording tot een minimum
worden teruggebracht.
cantact tot dusverre practisch
nog onmogelijk maakt, toch het
oprechte verlangen leeft, de in
spirerende gemeenschap van de
oude keiken weer spoedig te mo-
■De voornaamste taak der jonge gen ervaren,
kerken is waarlijk inheems te Deze dingen te weten
worden temidden van .eigen volk
en tegelijk oecumenisch te leren
denken en handelen. Die taak
stemt
alle zendingsvrienden tot oot
moedige dank. Het zwaard heeft
verdeeldheid gebracht, maar het
kan slechts worden vervuld, wan- j kruis van Christus heeft verenigd
neer de jonge kerken werkelijkeen eenheid geschapen die boven
kerken zijn, die in dankbare ge-1 alle woelingen van oorlog en re-
hoorzaamheid aan de verhoogde j volutie uitreikt. En de Westerse
Heer der Gemeente leven uit hetèn de jonge Oosterse kerken zijn
Woord. leden van Zijn lichaam. Die ge-
En nu mag worden geconsta
teerd, dat op vele vroegere zen
dingsterreinen de jonge christe
nen hun verbondenheid niet zien
als een vrije vereniging, maar als
lijkstelling was er. voordat er nog
onderhandeld werd over een poli
tieke gelijkstelling. Dat is het
wonder der genade dat duidelijk
zichtbaar is voor n ieder, die
een -stichting Gods in Jezus j ogen heeft om te zien.
Christus. Geheel in de zin van Dat de jonge kerken waarlijk
het N.T. weten zij zich door het kerk blijven en mogen Mijken te
eeuwig evangelie bijeengeroepen rijn de kracht, die het in het
-, i /-\ i JT. 1 IntroTi I .biIvo
tot gemeenschappelijke Godsver
ering, en gemeenschappelijk ge
loof in Hem, Die hun leven is ge
worden. Zij voelen zich niet als
een gezelschap van zedelijk vol
maakten, maar zijn zich bewust
steeds weer uit genade te moeten
leven.
De jonge kerken willen trouw
zijn aan Christus, haar Heer,
Oosten ontwaakte leven zal kun
nen leiden tot zegen van eigen
volk en tot het verkrijgen van
een vruchtbare samenwerking
met Nederland, dat ondanks veel
tekortkomingen de laatste tien
tallen jaren daar ginds toch zo
veel goeds heeft gebracht!
IC