Het gebruik van Nederlandse tabak.
DEVIEZEN. K
Veertig jaar getrouwd
Hervormde vrouwen
organiseren zïGh.
Gewijzigde regeling
sigarendistributie?
Een „bodem" voor de
groenteprjjzen.
Een nieuwe kolenbron.
Ex-burgemeestersevan
Goes nogmaals gehoord.
Gereformeerde vrouwen
bijeen.
„De Schelde" maakt omkeer
bare schroeven.
TUtseft.
hmimtemmi
J
Goede perspectieven voor tabaksteelt.
Leidende figuren van de kring
Zuid der Nederlandse amateur
tabaksvereniging noemden dezer
dagen tijdens een persconferen
tie te Den Bosch de regerings
voorlichting t.a.v. de tabakssitu
atie volkomen onjuist.
De laatste tijd heeft de me
ning postgevat, dat opheffing
van de distributie van sigaren
aanstaande is, en dat belang
rijke verhoging van het tabaks
rantsoen verwacht mag worden.
Het een zowel als het ander
Nederland zou deviezen he
sparen en de rantsoenen kun
nen verhogen, indien van over
heidswege werd toegestaan, dat
„eigen teelt" voor melangering
gebruikt werd.
Kleine boeren- en tuinders-
bedrijven zouden door die teelt
mede gesaneerd kunnen worden.
Bij een prijs van slechts f 1.
per pond (thans is die prijs f 2
per pond), brengt 1 H.A. tabak
bruto f400 op. Om de telers te
stimuleren niet in „gewicht"
ti .doch in „kwaliteit" hun kracht
moet uitgesloten geacht worden, 2oeken, zou de regering de
Gen minimumprijzen voor
vroege aardappelen.
Het bericht, dat voor de vroege
aardappelen na 15 Juni mini
mum-prijzen zouden gelden, is
onjuist. Het ligt in het geheel
niet in de bedoeling van de mi
nister van Landbouw voor de
vroege aardappelen op de binnen
landse markt minimum-prijzen
vast te stellen.
aldus de heer Oele, die de con
ferentie leidde.
Om de distributie op te heffen
moet de productie de vraag
kunnen dekken. Dit nu is niet
het geval. Weliswaar hebben
verschillende fabrikanten een
geweldige voorraad sigaren,
doch dit zijn meest goedkope
soorten waarvoor het publiek
niet zijn bonnetje wenst te be
stemmen. Bovendien is het ver
bruik van sigaretten enorm ge
stegen.
Vooral omdat de tabakverwer
kende industrie van officiële zij
de de aanzegging hebben gehad,
dat met ingang van 1 Juni de
toewijzingen voor ruwe tabak
met 10 procent worden verlaagd
moet ernstig gevreesd worden
dat, mocht de sigarendistributie
toch opgeheven worden, de pro
ductie geen gelijke tred zal kun
nen houden met de consumptie.
Het gevolg zou zijn zwarte
handel en „verkoop van onder
de toonbank", het euvel waar
ook Engeland aan laboreert.
Naar de mening van de Ned.
amateur-tabakstelersveren. be
staat er, ondanks de gesignaleer
de ongunstige factoren, waarbij
nog gevoegd moet worden dat
onze deviezen-arme schatkist het
niet toelaat meer tabak in het
buitenland aan te kopen, toch
een reële kans om Nederland
meer rookgenot te verschaffen.
Ir van der Ven, die dit onder
werp uitvoerig besprak, zeide,
dat er maar weinig Nederlan
ders zijn, die een goed behan
deld inheems product geproefd
hebben.
Mits goed gefermenteerd en
behandeld, kan in Nederland een
product geteeld worden, aldus
Ir van der Ven, dat het kan op
nemen tegen sommige buiten
landse tabakken.
eenheidsprijs van f 4 per kg
moeten loslaten.
Voor het Westland zouden
z.i. nieuwe mogelijkheden ont
staan, wanneer de tuinders de
teelt van zomergroenten zouden
willen beperken, om zich toe te
leggen op de teelt van kwali
teitstabak.
De secretaris van het Belgi
sche tabakssyndicaat, de heer
M. Baas, gaf een overzicht over
de situatie in zijn land, waar
de niet-luxe producten alle 20
25 procent inlandse tabak be
vatten. De beroepstelers in Bel
gië leveren elk jaar 2 millioen
kg inheemse tabak af aan de
fabrikanten.
BONDSVERGADERING TE
UTRECHT.
(Van onze Utrechtse
correspondent.)
Nadat enkele weken geleden
de Hervormde mannen hun
bond „In dienst van de kerk'
constitueerden, hebben Woens
dag de Hervormde vrouwen,
verenigd in het „Verbond van
Christelijke Vrouwenverenigin
gen" te Utrecht hun eerste
bondsvergadering gehouden. Een
oprichtingssamenkomst was dit
nietdeze vond reeds op 26 Sep
tember van het vorige jaar
plaats. Maar men kwam ditmaal
voor het eerst in bonctoverga-
dering bijeen.
Bij deze gelegenheid werd de
naam, op advies van het be
stuur, voorlopig gewijzigd in
„Hervormde vrouwengroep C. J.
V. F." De vereniging is name
lijk aangesloten bij de „Chris
ten jonge vrouwen federatie".
De nieuwe naam wijst er op,
dat de bond tot de Hervormde
Kerk behoort, al is hij nog niet
ill kerkelijk verband opgeno
men. Men heeft dienaangaande
wel besprekingen gevoerd, o.m.
niet ds M. A. Krop van Gelder-
malsen, voorzitter van de man
nenbond. Een definitieve op
name in de Hervormde Kerk,
zoals met de n nnen het geval
is, vraagt statutenwijziging. Dat
deze zaak wel leeft in de krin
gen van de vrouwengroep, bleek
uit het onderwerp, dat mevr. ir
M. WaardenburgLindeyer van
Haarlem behandelde: „Wat be
tekent het voor onze verenigin
gen de kerk als achtergrond te
hebben".
Mej^ H. J. Avelingh, voorzit
ster van de bond, sprak in deze
vergadering een Pinksterover-
denking, gevolgd door een ope
ningstoespraak. Uit het jaarver
slag van mevr. L. C. Spijker-
beervan Walsum van Sou
burg, bleek, dat de bond bij op
richting 180 verenigingen telde
De belangstelling uit de ver
schillende provincies was sterk
verschillend. De bond heeft mo
menteel 267 aangesloten vereni
gingen met 7400 leden. Vijfmaal
per jaar komt het bondsorgaan
uit. Als bestuursleden hebben
Alweer nieuwe rompslomp.
Sigarenzaken enige dagen
gesloten.
Zoals bekend worden op het
ogenblik maatregelen getroffen
teneinde een gewijzigde distribu
tie van sigaren voor te bereiden.
Een van deze maatregelen is
het verbod aan sigarenfabrikan
ten en -grossiers om hun produc
ten af te leveren. Hiermede be
oogt men een overzicht te ver
krijgen van de voorraad bij han
del en industrie.
Thans dienen, volgens een be
schikking van de minister, ook
detailisten hun voorraad sigaren
vast te stellen. Derhalve zullen
alle sigarenwinkeliers van Zater
dag 7 Juni af na sluitingstijd t.m.
Donderdag 12 Juni gesloten die
nen te zijn, terwijl het tevens in
deze periode voor de winkeliers
verboden is goederen af te leve
ren,
„Al deze maatregelen wijzen
erop. dat men geen extra bon zal
toewijzen, doch een verhoogd
aantal sigaren per bon of even
tueel tot een geheel vrije verkoop
zal overgaan", zo verklaart het
bestuur van de Vakgroep. Men
acht het van dezelfde zijde ech
ter niet aannemelijk, dat sigaren
op korte termijn vrij in de han
del zullen worden gebracht. Van
de zijde van het ministerie van
Economische Zaken kon men ons
de conclusie van de vakgroep niet
bevestigen.
Zoals bekend verzochten de
tuinders vorig jaar aan de minis
ter van Landbouw „een bodem in
de markt" te leggen.
De minister stemde met dit
verzoek in, zodat een regeling
tot stand kwam, waarbij als mi
nimum prijs voor de standaard
producten 70 pet. van de kost
prijs werd aangehouden en voor
meer speculatieve artikelen 50
pet. van de kostprijs.
Onder standaardproducten val
len groenten als tomaten, kom
kommers, bonen en bloemkool.
Onder speculatieve groenten re
kent men o.m. sla, spinazie en
raapstelen.
Men heeft indertijd met opzet
vermeden een regeling te treffen
waarbij 100 pet. van de kostprijs
gegarandeerd zou worden, daar in
dat geval bij de teler ieder prik
kel zou wegvallen, waardoor hij
dat product zou gaan voortbren
gen, dat hem de minste moeite
en kosten baart. Het gevolg zou
dus kunnen zijn, dat de meeste
tuinders hetzelfde product zou
den gaan telen, waardoor van het
ene produet een te groot aanbod
en van een ander product een
tekort zou ontstaan. Men stelde
zich op het standpunt dat de
zelfverantwoordelijkheid behou
den moest blijven.
Om deze prikkel nog te ver
sterken, hebben de organisaties
de minister van landbouw, visse
rij en voedselvoorziening ver
zocht dezelfde regeling als vorig
jaar aan te houden, alleen met
dit verschil, dat aan de betrok
ken kwekers niet 70 pet., doch
60 pet van de kostprijs wordt ge
garandeerd wanneer het stan
daardproducten betreft en 40 pet
bij de speculatieve artikelen, dus
niet 50 pet zoals het vorig jaar
het geval was.
Het komt dus neer op een ga
rantie van 10 pet. minder dan de
prijs waarvoor het product op de
veiling kan worden opgehouden.
Naar wij vernemen heeft de
minister in het algemeen onder
nader te formuleren detailvoor-
waarden zijn goedkeuring aan
deze regeling gehecht.
Naar de N. R. Crt. uit Turn
hout vernam gaat België een
nieuwe kolenbron buiten de
eigenlijke kolenmijnen aanhoren.
Ieder, die in het mijngebied is
geweest, kent de hoge zwarte
bergen met steen en gruisafval
uit de droge kolen. Een recent
onderzoek in het Kempisohe
mijngebied heeft uitgewezen, dat
deze afvalbergen voor 28 pCt uit
bruikbare kolen bestaan.
Dit percentage loont bij het
huidige peil der brandsloffenprij-
zen en met het oog op de kolen-
schaarste een exploitatie ten vol
le. Aan een constructiewerk-
plaats te Turnhout is opdracht
gegeven tot het vervaardigen van
een speciale installatie voor de
afgraving, het zeven en de sor
tering van deze bergen. Niet on
belangrijk is ook, dat door deze
opruiming of anderzins vrijko
men.
De vraag mag gesteld worden
of niet ook de afvalbergen in
Zuid-Limburg voor een dergelijke
exploitatie in aanmerking komen.
Grote bosbrand te Wellerlooi.
Een grote bosbrand heeft nabij
Wellerlooi in Noord-Limburg
een aanzienlijk stuk natuur
schoon verwoest. De brand is
vermoedelijk ontstaan door on
voorzichtigheid met vuur en kon
zich gemakkelij li uitbreiden door
de grote droogte van de grond.
Eenige tijd dreigde nog gevaar
voor een aantal woningen aan
de rand van Wellerlooi, maar
denk zij de getroffen maatrege
len konden deze behouden blij-
De ambassade-secretaris le
klasse, Dr R. H. van Gulik, werk
zaam aan het departement van
Buitenlandse Zaken, is overge
plaatst naar de Nederlandse am
bassade te Washington. Het in de
bedoeling, dat hij zal worden toe
gevoegd aan de Nederlandse af
vaardiging in de commissie voor
het Verre Oosten.
Wat in Nederland geld is geldt niet overal.
FEUILLETON
Op de vraag wat deviezen zijn
geeft de N. L. Crt het volgende
antwoord
Men spreekt tegenwoordig over
deviezen, men schrijft over devie
zen en smokkelt deviezen, doch
als op de man af gevraagd wordt,
wat dat begeerde artikel is, kan
men het antwoord niet geven, of
schoon velen met onfeilbaar in
stinct er voor weten te zorgen,
dat zij aan deviezen komen.
„Deviezen" is geen Nederlands
woord en dit is welicht juist de
reden, dat het zo veel en zo graag
gebruikt wordt. Het woord is
Duits en is langs een lange en
kronkelende weg afgeleid van het
Latijnse „devisus", hetwelk „ver
deeld" betekent. De. eigenlijke be
tekenis, die onze Oosterburen
daaraan gaven, is „wissel op het
buitenland". Gelijk men weet, ge
schiedt het internationale beta
lingsverkeer voornamelijk in wis
sels op het buitenland en als de
wissels ontbreken, moet men zijn
toevlucht nemen tot hulpmidde
len, die niet bevredigen, zoals
ruil transacties.
Toen in de jaren 1922 en 1933
de Duitse inflatielawine losbrak,
sloop het woord uit het Duits
onze financiële en economische
commentaren binnen en het ver
spreidde zich verder in ons reeds
aangetaste taallichaam met de
bekende hardnekkigheid vreem-
ook zitting genomen de dames
Van der Waa (penningmees-
teresse), De Ruyter, Gerbrandy,
tan der Flier en Bunjes.
De vergadering was voorts ge
vuld met declamatie en samen
zang.
door K. JONKHEID.
35) o
Hij behoort tot de mensen, wier
gedachten en ontroering traag
van gang zijn, maar die gevaar
lijk worden, als een zware schok
hen plotseling in beroering
brengt.
„Wat een fielt!" roept hij, „wat
een ploert, wat een misdadiger!"
Zijn oude haat herleeft.
Al die jaren heeft die kerel
hem opgehitst en bedrogen, hem
naar het Huis gestuurd om geld,
moeder getiranniseerd en be
dreigd en schrik aangejaagd en
hen beiden geld afgeperst, tel
kens weer, geld, geld.
Dat zal hij weten! Al zijn grie
ven zal Manus hem in 't gezicht
smijten, al zijn gemene streken
hem verwijten, hl die
Manus springt op. In onge-
■wonden toestand loopt hij het
huis uit in de richting van de
eenzame achteraf staande keet,
waar Arend Kuil huist.
Hij begint op een draf, het is
tien minuten lopen. Maar bui
tenlucht en lichaamsbeweging
werken kalmerend. Zijn woede
bedaart wel niet, maar zijn
moed slinkt. Vroeger is hij bang
geweest voor Arend Kuil, nu
komt die bangheid weer naar
boven.
Hij passeert een brouwerij.
Daar ligt allerlei afbraak, steen,
hout, ijzer. Hij pakt een ijzeren
staaf. Je kunt niet weten, die
Arend Kuil is een gevaarlijk
exemplaar. Het kan nodig zijn,
dat hij zich verdedigt.
De keet komt in zicht. Scherp
kijkt hij uit en ziet, dat Arend
Kuil achter zijn woning bezig is
met houtjes hakken.
Behoedzaam komt hij nader.
Nu is hij vlak bij. Nog twee
stappen, dan zullen ze recht te
de en onbegrepen woorden eigen.
Ook werd langzamerhand de be
tekenis gewijzigd, z»dat men het
woord thans hoort gebruiken
voor al datgene, wat in het bui
tenland als betaling wordt aan
vaard, zelfs voor gouden en zil
veren voorwerpen en gesmokkeld
vee.
De oorzaak is, dat er een be
hoefte is ontstaan aan een ver
zamelwoord voor de grote, hete
rogene groep van zaken, die in
het buitenland de taak van geld
verrichten.
Vroeger was er aan dat woord
geen behoefte, toen regelden de
circulatiebanken het internatio
nale betalingsverkeer met wis
sels en standaard metaal. Toen
reisde de burger zonder door
geldcontrole te worden gehinderd
naar het buitenland en kon daar
zijn guldens bij elke bank wisse
len. Nu is de wereld verdeeld in
waterdichte schotten. Wat in Ne
derland geld is, d.w.z. wat in Ne
derland „geldt", is in het buiten
land geen „geld" meer, ook al ge
bruikt men het woord nog wel.
Alles wat in het buitènland geldt,
noemt men thans geen „geld
meer, maar „deviezen". De wer
kelijkheid verandert evenwel niet
met de verandering van bena
ming.
Een man zonder geld kan ter
nauwernood bestaan, evenmin
als een land zonder deviezen. Een
land zonder deviezen is gelijk aan
een man met een lege portemon-
naie.
Een wijze regering zorgt, dat
het land deviezen krijgt, d.w.z.
geld. zodat de portemonnaie vol
wordt.
POLITIERECHTER
TE MIDDELBURG.
Rijksbelastingzaken.
Zitting van 3 Juni 1947.
M. G. J. v. B„ vervoerde te St.
Jansteen op zijn rijwiel een ge
vulde zak. Toen de kommiezen
hem wilden visiteren ging ver
dachte aan de haal, dit kostte
hem f50 of 20 dagen,
L, v. d. Z. uit Burgh en W, J.
B. uit Haamstede, vervoerden
een distilleertoestel zonder ver-
voerbewijs. Eis 1 m. gev. straf
voor ider; uitspraak ieder f 150
of 1 m. h.
I. A. Fenijn uit Terneuzen had
zich voor niet minder dan 6 door
hem begane overtredingen te
verantwoorden n.m.wegens
smokkelen; vervoer van Belg. ta
bak te St. Jansteen; vervoeren
van lucifers en breikatoen af
komstig uit België; vervoer van
breikatoen; het te koop aanbie
den van sajet, elastiek, en ka
toen en wegens vervoer van ka
toen te Hulst.
Verdachte, die reeds 18 maal
is gestraft werd thans veroor
deeld tot resp. 1 week gev.; f50
of 20 dagen; 1 week gev. f50 of
20 dagen; 1 week gev. en 1 week
gev.
J. R. te Oostburg vervoerde in
een militaire wagen een aantal
manufacturen, schoentjes, cacao,
schoencreme en sigaretten. Ver
dachte werd veroordeeld tot f 30
of 15 dagen.
A. v. Dr. te Oud-Vossemeer en
L. C. V. en C. P. de Br. uit Ber
gen op Zoom, gebruikten ëen
distilleertoestel. Verdachten wer
den veroordeeld resp. tot f 150 of
1 maand; 2 maal 3 weken gev. en
2 maal 14 dagen gev.
J. van de V. uit Oudelande ver
voerde Belg. tabak, f 10 of 5 d.
Bij een visitatie ten huize van
F. du B. te Groede werden aldaar
aangetroffen 5090 pakjes Belg.
tabak. Deze tabak bleek met een
legerauto te zijn aangevoerd.
De off. eist 14 dagen gevange
nisstraf. Uitspraak f 200 of 40 d.
J. A. B. uit Oostburg werd in
bezit gevonden van 15% kg.
rooktabak, f 100 of 20 d. met ver
beurdverklaring.
G. L. van H. te Schoondijke
was in het bezit van 201 pakjes
tabak 12 kg. losse tabak, terwijl
in zijn schuur 1976 pakjes tabak
en 325 kg. losse tabak werd ge
vonden.
Hij werd veroordeeld tot 1 m.
gev. straf.
A. T. F. v. Kr. te Hontenisse
had 92 pakjes tabak, 735 ver
pakkingsstroken, 20 pakjes siga
retten en 40 sigaren. Verdachte
die verklaarde van beroep eigen
lijk frauduleus tabaksfabrikant te
zijn werd veroordeeld tot 1 week
gev.
G. P. v. D. en P. O., beiden bij
de Genietroepen te Sluiskil, reden
in een militaire wagen met 451
kg. losse tabak. De tabak was
door hen uit België gehaald.
Beiden kregen 2 maanden gev.
Congres Christendom en
Communisme.
Vier studentenorganisaties Ve
ritas, S.S.R., N.C.S.V. en V.C.S.B.
houden van Woensdag 11 tot en
met Zaterdag 14 Juni een con
gres over Christendom en Com
munisme in het Universiteitshuis
te Utrecht.
Het woord voeren Dr van Sen-
den, J. de Rodt, Prof. Dr Brillen-
burg-Wurth, Mr Dr Cornelissen,
Prof. Mr Valckhoff, N. Stufkens,
Prof. Mr. v. d. Ven en Dr van
Veen.
Ruim 1400 leden van de bond
van Gereformeerde vrouwen
(art. 31) kwamen Woensdag te
Groningen voor een bondsdag
bijeen. Mej. L. de Hoog, bonds
presidente, wees in haar ope
ningswoord op de grote beteke
nis van het Woord Gods voor
het leven met al de zorgen en
moeite. De secretaresse, Mej. A.
Waterborg te Groningen deelde
mede, dat momenteel 122 ver
enigingen met ruim 3200 leden
zijn aangesloten bij de bond.
Benoemd werd tot vice-presi
dent Mevr. Ds A. van der Ziel,
terwijl als 2e secretaresse en te
vens als bondspropagandiste ge
kozen werd Mej. J. Schelhaas.
Nadat enkele huishoudelijke
aangelegenheden waren bespro
ken, wees de burgemeester van
Groningen, Mr P. W. J. H. Cort
van der Linden erop, hoe goed
het was, dat de vrouwen zich
bezinnen op de hoge beginselen.
Er bestaat slechts redding voor
onze maatschappij, aldus spr in
deze twee-eenheid; de gebon
denheid aan Gods Woord en
aan het Huis van Oranje. De
ochtendvergadering werd beslo
ten met een korte rede van Mej.
W. A. Bos .getiteld: „De dag
nadert".
In de middagvergadering
sprak Ds T. de Vries uit Den
Haag. Spr. had zijn referaat ge
noemd; „„Reformatie van ons
leven". Nadat spr. el op gewe
zen had hoe nauw reformatie
van het kerkelijk leven samen
hangt met die van ons gafeiele
leven, herinnerde hij er Lan
hoe bij het sterven van Christus
het voorhangsel van de tempel
van boven naar beneden scheur
de. Dit voorhangsel, aldus spr.,
is naar zijn mening geweest het
gordijn dat het Heilige van de
voorhof afsloot. Door dit voor
hangsel te scheuren gaf God
aan zijn volk de openbaring,
dat de tempel had afgedaan.
Wanneer wij vanuit deze ge
dachte "de reformatie van ons
leven onderzoeken, zo ging spr.
voort, dan beseffen wij dat er
ook in de Kerk niet mag zijn
een onderscheid tussen enkele
bevoorrechten en de massa, die
alleen maar mag luisteren. Dan
breken wij met alle hiërarchie
in het kerkelijke en het breed-
christ ke leven en begrijpen,
dat a j gemeenteleden, alle
christenen zijn: profeten, pries
ter en koning. Dat zij alles të
zamen moeten doen en niet uit
schuchterheid of gemakzucht
belangrijke dingen aan de ex
perts mogen overlaten.
Voor de vrouwen ligt hier
een bijzondere taak in het ge
zinsleven, in de verhouding tot
haar echtgenoot en kinderen.
Dat onze kinderen dikwijls ver
langen naar wat de wereld
biedt is dikwijls het gevolg van
de weinige openbaring van Gods
heerlijkheid binnen.het gezin.
Alvorens de discussies een
aanvang namen, las de presi
dente een telegram voor van de
bond van Geref. Vrouwenver
enigingen, waarin deze haar
droefheid uitsprak over het ge
scheiden optrekken, maar de
wens er aan toevoegde, dat ook
deze bondsdag mocht meewer
ken tot de komst van Gods Ko
ninkrijk.
Arend steigert achteruit, de
bijl ontvalt zijn hand. Manus
keert zich om en vlucht, draaft,
holt. In zijn verbouwereerdheid
merkt hij niet, dat hij de staaf
r<cg in zijn vuist houdt. Zodra
hij dit ontdekt, smijt hij die aan
do kant van de weg en loopt
verder met bedaarde pas. Hij
schaamt zich om zijn lafheid.
Van achter een bosje gluurt hij
achterom. Arend is niet meer te
zien. Zeker in huis gegaan.
De volgende morgen is de
postbode op weg naar Arend
Kuil. Dat gebeurt niet dikwijls.
Arends correspondentie is van
zeer bescheiden omvang. Maar
ditmaal is er post voor hem,
Een brief van het Departement
genover elkander staan, dan zal van Justitie. Daar zit"wat aeh-
hij Arend
Arend Kuil hoort geritsel en
ki;kt op. Als hij Manus vlak
ter, vermoedt de bode en hij be
denkt de kwinkslagen, die hij
al ten beste geven bij het over-
voor zich ziet, plotseling als uit handigen van het stuk.
de grond verrezen en met een Hij kijkt uit, of hij Arend er-
ijzeren staaf in de hand, springt.gens kan ontdekken. Misschien
hij verschrikt overeind. i zit hij lekker bij de warme
Maar Manus schrikt nog er- j kachel. Zo'n scharrelaar als
ger. Die Arend Kuil! Die ont- Arend heeft wel genoeg brand-
zaglijke kerel. Die bijl! stof. Maar de" schoorsteen rookt
In zijn schrik heft hij de ijze- niet, dat is vreemd,
ren staaf en geeft met een on-1 Intussen betreedt hij het erfje,
verhoedse en snelle beweging Wat ligt daar op de grond naast
Arend een slag op zijn schedeL het huis? Een grote hond? Dan
Telegraaf tussen brug en machinekamer vervalt.
De N.V. Kon. Mij. „De Schelde" te Vlissingen is erin geslaagd
een omkeerbare schroef te construeren, het uitzicht biedt op
een succesvolle toepassing voor alle bestaande scheepstypen.
Sedert kort Is de sleepboot „De Nolle" van deze schroef voor
zien. Momenteel is nog geen definitief oordeel te vellen, maar tot
heden blijkt de constructie aan de geselde verwachtingen vol
komen te beantwoorden. Voor de „Schelde 20" deed reeds enige
jaren een dergelijke schroef in sterk vereenvoudigde vorm dienst
en hoewel deze schroef er een in oorlogsuitvoering was (minder
geschikte materialen werden gebruikt), is de grote bruikbaarheid
duidelijk gebleken.
Een viertal vooraanstaande
persoonlijkheden in Groot-Brit-
tannië heeft per post een brief-
envelop ontvangen, welke ex
plosief poeder bleek te bevatten.
De enveloppen waren gepost in
Italië. De politie heeft de zaak
in onderzoek.
moet hij oppassen.
Het dier beweegt zich niet.
Voorzichtig komt hij nader. In
eens blijft hij staan, verstijfd,
als plotseling bevroren. Zijn
ogen staan verschrikt en groot.
Het is een mens. Daar ligt een
mens in de kou op de grond.
Hij ziet wie het is. Arend Kuil,
de bewoner van dit bouwsel.
De post roept: „Arend!" En
nog eens„Arend!"
Maar Arend verroert zich
niet, geeft geen teken van
leven.
De postman pakt zijn arm.
Die is stijf en hard en onbewe
gelijk als ijzer. Het lichaam is
geheel verstijfd. Het is keihard
en zo zwaar als een eiken blok.
Misschien heeft het hier uren
lang gelegen.
Arend Kuil is dood. Heeft hij
te veel gedronken? Of heeft
een beroerte
De postman gaat terug en
waarschuwt de politie. „Arend
Kuil ligt dood naast zijn hut."
Omstreeks een uur daarna
stapt de dominé uit de voor
deur van zijn pastorie naar bui
ten. Lena Langhout is ernstig
ziek, dus gaat hij haar bezoe
ken. Hij kent haar als een boet
vaardige vrouw, maar toch..
Oorspronkelijk was het de be
doeling, een omkeerbare schroef
te ontwerpen voor een door „De
Schelde" na de oorlog te bouwen
vrachtschip voor de Rotterd.
Lloyd. Daar de regering al ma
chines in Zwitserland en Ameri
ka gekocht had, kon de schroef
in dit geval geen toepassing vin
den.
Er is momenteel grote belang
stelling voor deze knappe techni
sche prestatie en het plan be
staat, straks de loodsboten, de
schepen der Provincie en een
trawler van deze schroeven te
voorzien.
Hoewel omkeerbare schroeven
reeds lang bestaan, werden zij tot
heden slechts zeer zelden toege
past (o.m. op kleine vissersvaar
tuigen). Een groot aantal paten
ten op omkeerbare schroeven be
wijst, dat velen naar een goede
constructie hebben gezocht. Geen
enkel patent echter leidde tot een
algemeen verbreid gebruik, uit
gezonderd dan de omkeerbare
schroef van de Zwitserse fabriek
Escher VTyss, die de grootste van
haar uitgevoerde schroeven le
verde voor de nieuwe veerpont
Vlissingen—Dreskens, die door
de oorlogsomstandigheden niet
gereed gekomen is.
Het bij de reders heersende
wantrouwen tegen de omkeer
bare schroef kan worden wegge
nomen, wanneer een dergelijke
schroef ontwikkeld zou zijn, die
wat de bedrijfszekerheid betreft
geheel veilig is te achten en die
een de optimum schroef met vas
te bladen evenarend rendement
geeft. Met dit doel voor ogen
heeft „de Schelde" deze omkeer
bare schroef ontworpen. De tegen
de bestaande constructie in te
brengen bezwaren zijn bij de
nieuwe constructie goeddeels on
dervangen.
Het voordeel vau het gebruik
van deze schroeven is, dat niet
langer van de telegrafen tussen
brug en machinekamer gebruik
behoeft te worden gemaakt. Van
af de brug kan door een handel
(eventueel met een verklikker)
de schroef worden versteld en de
bladstand worden gecontroleerd.
Dit voordeel springt wel zeer
in het oog: het manoeuvereren
Er is iets, dat hij niet kan ver
klaren.
Hij is goed bevriend met de
burgemeester, die door de Duit
sers met rust gelaten is en zijn
post nog altijd bekleedt. Daar
door trekt het bijzonder zijn
aandacht, nu hij de burgemees
ter op de weg ziet in gezelschap
van een politieman en een Rijks
veldwachter. Wat kan dit bete
kenen? Dreiging voor de burge
meester?
Hij groet en vraagt: „Is er
iets bijzonders gaande?"
„Iets heel bijzonders. Er is in
onze gemeente een moord ge
pleegd."
„Een moord nog wel!" roept
ontsteld de predikant.
„In elk geval een doodslag."
„Wie is het slachtoffer? En
de dader?"
„Van de dader is nog niets
bekend. Het slachtoffer is een
zekere Arend Kuil. Hij lag dood
naast zijn huis. Het misdrijf
moet gisteren gepleegcl zijn.
Aan de kant van de weg von
den we deze ijzeren stang, waar
mee het slachtoffer is doodge
slagen. Er kleven een paar ha
ren aan een een beetje bloed."
(Wordt vervolgd.)
geschiedt van de brug; de reactie
volgt onmiddellijk; de machine
kamer wordt ontlast van de „ma-
noeuvereerzorgen" en de kans op
vergissingen en schade vermin
dert aanzienlijk. De grote kracht,
nodig voor het verstellen van de
schroef vanaf de brug, wordt op
doelmatige wijze langs hydrauli
sche weg verkregen.
Met deze schroef kan de spoed
op elke gewenste waarde worden
ingesteld en kan het ontwikkelde
vermogen aangepast worden aan
een willekeurige bedrijfstoestand.
Bij maximale diepgang, tegen
wind enz. kan de spoed der
schroefbladen worden vermin
derd; het toerental der machines
stijgt tot normale waarde, het
volle vermogen wordt ontwikkeld
en de scheepssnelheid zal stijgen.
Omgekeerd, bij geringe diepgang,
gladde zee enz. kan de spoed der
bladen worden vergroot, waar
door bij hetzelfde toerental de
machines het volle vermogen
gaan ontwikkelen en de snelheid
eveneens zal stijgen.
In het scheepsbouwkundig
Proefstation te Wageningen is
het rendement van de „Schelde-
sehroef" uitvoerig en met succes
onderzocht.
De invloed van de toepassing
dezer omkeerbare schroeven op
de machine-installatie is even
eens zeer groot. Bij de zuiger-
stoommachines kr- b.v. de om-
keerbeweging ve !en; bij tur
bines de achteruit- turbine, waar
door besparing van brandstof
wordt verkregen en de kans op
overy veel geringer wordt; bij
Dieselmotoren kan eveneens het
omkeermecbanisme verdwijnen,
waardoor het voor de machine
ongunstige manoeuvreren ver
valt; bij Turbo- en Diesel-elec-
trische voortstuwing kan de uit
gebreide electrische apparatuur
worden verwijderd en tenslotte
zal, naar verwacht wordt, toe
passing van deze schroef het ge
bruik van gasturbines op de
schepen doen toenemen.
Te zware druk.
We mogen het zien als een
gunstig verschijnsel, dat begint
door te breken het besef, dat de
belastingdruk maar niet tot het
oneindige kan worden opgevoerd.
Onlangs werd er in de Tweede
Kamer door de heer Hofstra (P.
v. d. A.) op gewezen, dat de hoge
belastingen oorzaak zijn, dat de
arbeiders geen lust hebben over
werk te verrichten.
Met de ondernemers had hij
geen medelijden, maar voor de
arbeiders achtte hij de druk te
zwaar.
Toen kwam echter niemand
minder dan minister Lieftinck
betogen dat de nadelige invloed
van de zware belastingdruk op
het bedrijfsleven niet veronacht
zaamd mag worden.
De taak van de ondernemer zo
betoogde hij, is zwaar. Het be
drijfsleven staat bloot aan grote
risico's in verband met de onze
kere materiaalpositie, de onze
kerheid van de conjunctuur En:
de beslommeringen die de „mo
derne bureaucratie veroorzaakt,
zijn vele".
Op zichzelf niet van veel be
tekenis deze uitspraken, die door
nieuwe drukkende lasten werden
gevolgd.
Toch is 't onwakend besef van
de al te zwaar drukkende lasten
niet geheel zonder belang.
Tribunaal Goes.
Daar op het vonnis van 2
jaar internering van E. W. v.
Wageningen, echtgenote
van de N.S.B.-burgemeester
Lenshoek, het fiat was gewei
gerd, werd deze zaak Woensdag
nogmaals van alle kanten be
zien.
Uit het verhoor door Mr
Kegge kwamen geen nieuwe ge
zichtspunten naar voren.
Mr van Deinse, de verdediger,
meende, dat haar geen misdaad
ten hoogste een fout ten laste
worden gelegd en verzocht haar
een kans te geven.
J. Machielsen, trans
portarbeider te Terneuzen, was
lid van de N.S.B. en de W.A.,
colporteerde met N.S.B.-bladen,
verrichtte wachtdiensten voor
de Duitsers en had nog enkele
kleinere zonden op zijn ge
weten.
Mr A. Bolle wees op het
slappe karakter van besch. en
bepleitte clementie.
F. F. van M e i r, bootsman
te Terneuzen, werd op verzoek
van zijn verdediger, Mr de Regt,
in vrijheid gesteld, nadat beseh.
toegegeven had lid van de
N.S.B., N.V.D., het N.A.F. de
vierschaar en het Zeevaartfront
te zijn geweest en als stoker
voor de Weermacht te hebben
gewerkt.
Het was een menselijk wrak,
dat vervolgens werd binnen-
geholpen, n.l. P. D. J. He ij s,
klein-iandbouwer te Clinge, die
blokleider is geweest van de
N.S.B.spoorlijnen bewaakte en
solliciteerde naar het ambt van
burgemeester. Dit laatste her
innerde besch. zich niet meer.
De verdediger, Mr 'de Regt,
zeide, dat Jan Dekker hem op
gewekt heeft te solliciteren.
Mede om zijn zeer slechte
lichamelijke toestand, stelde
het Tribunaal op verzoek van
de verdediger, besch. in vrijheid.
Uitspraak in alle zaken 18
Juni.
De persvrijheid en het
papiertekort.
De subcommissie der V. N.
voor de persvrijheid heeft
Woensdag het voorstel van de
Nederlandse afgevaardigde Mr
van Heuven Goedhart aange
nomen, inhoudende, dat aan de
economische en sociale raad der
V. N. wordt aanbevolen om
maatregelen te overwegen tot
het verminderen van het tekort
aan papier voor de dagbladen in
de voorheen bezette landen. Op
de laatste bijeenkomst van deze
zitting nam de subcommissie 't
gehele rapport van de economi
sche en sociale raad aan. Alleen
de Sovjet-Unie stemde tegen.
Aan het eind der bijeenkomst
verklaarde van Heuven Goed
hart, dat er geen reden tot on
tevredenheid is, daar men alge
hele overeenstemming op alle
punten niet kon verwachten.
Spr. achtte het feit, dat alle
landen bezield waren van de
wens om tot overeenstemming
te komen van veel groter be
lang was dan de overeenstem-
ning zelf.
Kleurlingen kunnen bij de Brit
se marine en 't leger in dienst
treden op dezelfde voorwaarden
als thans voor de luchtmacht
gelden.
PASSAGIERSLIJST.
Op onze kantoren te Goes,
Middelburg, Vlissingen, Zie-
rikzee, Tholen en Terneuzen
ligt ter inzage de passagiers
lijst van het m.s. „Maetsuy-
ker", dat 15 Mei j.l. uit Bata
via is vertrokken en vermoe
delijk 14 Juni a.s. te Amster
dam zal aankomen.
-TT 3
Vee-tentoonstelling te
Oostburg.
Ter gelegenheid van het 10-
jarig bestaan der regelingscom
missie voor vetveemarkten en
fokveetentoonstellingen, zal op
17 Sept. a.s. te Oostburg een ge
westelijke tentoonstelling worden
gehouden. De inzendingen zullen
bestaan uit vetvee, fokvee, han
delsvee, varkens, geiten en scha
pen.
Getracht wordt, aan deze ten
toonstelling tevens een expositie
van zaai- en pootgoed en land
bouwwerktuigen te verbinden.
Tourné kommandant Durn. n.
In een bijzondere samenkomst
welke Woensdagavond gehou
den werd in het Leger des
Heils gebouw te Vlissingen, is
het Zeeuwse tourné van kom
mandant en Mevr. Durman be
ëindigd. Deze samenkomsten
werden gehouden te Goes, Mid
delburg, Terneuzen, Zierikzee
en Vlissingen.
De bureaucratie.
De Federatie van Nederlandse
Bedrijven, welke zich ten doel
stelt, de economische dictatuur
te bestrijden en het particulier
initiatief te bevorderen, houdt
voor de Zeeuwse Middenstand
op heden 6 Juni in lokaal
„Obadja" te Kapelle-Biezelinge
een openbare vergadering des
avonds te 8 uur. AU spreker zal
optreden de heer L. ijp te Am
sterdam, algemeen secretaris
der F. N. B. met als onderwerp;
„De bureaucratie op de operatie
tafel".
VLISSINGEN.
Mooie onderscheiding.
Op de Bakkers-olympiade '47,
die gedurende enkele dagen te
Amsterdam wordt gehouden, en
die uitgaat van de Bakkerspa
troons in Nederland, is de in
zending van P. van de Linde te
Vlissingen bekroond met de
tweede prijs.
