nationale betelenis van
P. C. HOOFT.
Aan wie de scbuld?
Ministers Beel en
te Makassar.
De Economische Wereldsituatie.
Japanse Regering afgetreden.
De Regering teleurgesteld door de
houding van de Republiek.
Er dreigt een crisis..
De strijd in China en Vietman.
De toestand in Indië.
Een probaat middel.
Herdenking in het slot te Mniden.
Uitgave
Stichting „Zeeuw ach Dagblad".
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst-
str. 70, Tel. 2438, Giro 274289.
Kantoren: Vlissingen, Walstraat
33, Tel. 168; Middelburg, Rou-
aansche Kaai 19, Tel. admini
stratie 2009; Telefoon redactie
2347; Terneuzen, Vkx»wijkstraat,
Telefoon 2052.
Naar aanleiding van de on
langs verschenen nota van mi
nister Lieftinck over onze devie-
zenpositie waar blijft die
over de oplossing van dit vraag
stuk? geeft „De Nieuwe
Eeuw" (R.K.) een beschouwing
over de financiële toestand.
De economische plundering
door de Duitsers heeft ons zware
offers gekost. De bezetter heeft
Nederland van een rijk, tot een
arm land gemaakt.
En daart»ij is nog gekomen de
Indische kwestie.
Voor den oorlog vloeiden jaar
lijks belangrijke bedragen aan
winst, dividenden, rente en af
lossing naar Nederland. Belang
rijke baten werden gewonnen
door in Indië ^verkende Neder
landse ondernemingen, die veel
al directiekosten, pensioenen
etc. transfereerden, terwijl het
Gouvernement niet onaanzienlij
ke bedragen voor pensioenen,
verlofstTactementen enz. over
maakte. Het verkeer met In
dië en de diensten aan andere
landen bewezen, voorzover zij
Indische goederen betroffen, be
tekenden eveneens een belang
rijke bron van inkomsten uit
dit milieu. Maar vooral fungeer
den de opbrengsten van de In
dische uitvoeren naar andere
landen dan Nederland ter beta
ling van Nederlandse invoeren
uit die landen, waardoor deze
valuta-betalingen door Indië in
belangrijke mate het sluitstuk
vormden van de passieve han
delsbalans van Nederland.
Dit alles ging verloren.
Dit is de consequentie van de
politiek na de bevrijding.
Opdat de Javaan zich enige
maanden te buiten kon gaan
aan de geneugten van Merdeka
om ijaama, voor wat de over
grote massa betreft, tot de
grootste ellende te vervallen,
opdat aan dwaze ideologieën
toch maar naar behoren geof
ferd zou worden, treedt thans de
barre werkelijkheid naar voren;
zowel voor de Nederlandse als
voor de Indonesische arbeider
een aanzienlijke verlaging van
het levenspeil.
Een handvol intellectuelen,
hier en overzee, heeft het nuttig
gevonden in deze harde wereld
met daverende leuzen te zwaai
en, menend deze wereld te ver
beteren, in -werkelijkheid slechts
bereikend, dat het water tot de
lippen is gestegen.
Ook dit dankt Nederland aan
de Partij van de Arbeid, met
name aan de heer Schermer
hom en diens verbindingen met
de overzijde.
Wat hier gezegd wordt en ge
constateerd is in alle opzichten
juist.
De na de bevrijding gevolgde
politiek heeftdroeve gevolgen
gehad.
Alléén, het gaat niet aan, dit
alles op rekening van de P. v.
d. Arbeid te schuiven.
De Kath Volkspartij staat hier
niet minder schuldig.--
Het is 'verklaarbaar, dat men
deze verantwoordelijkheid gaar
ne van zich afschuift, maar dat
zal niet gaan.
De critiek op de Indische po
litiek treft niet alleen de P. v.
d. A., maar óók de K.V.P., die
deze voor Nederland en Indië
noodlottige politiek mogelijk
maakte.
ZEEUWSCH DAGBLAD
3e jaargang n«. 647 PROTESTANTS CHRISTELUK BLAD VOOR ZE&AND woewsdag a mei 1947
Abonnementsprijs 8.30 p. kwartaal Hoofdredacteur: B. ZTJTDEMA Directeur: JACQ. DE SMIT
Advertentieprijs 12 eeat per m.s». Met vaate medewerking van: Mr W. F. E. BARON v. d. FELTZ, Middelburg, Dr K. HUI ZEN GA, Middelburg,
Rubriek Kabouters 5 cent per woerd Ds J. KAREL3E te Goes, Ds R. SLOFS TRA te Vlissingen en Ds W. VEOEGINDE1VEY te Poortvliet.
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Dohderdag: Zon op 4.38 u., on
der 20.36 u. Maan op 5.47 u.,
onder 23.33 u.
Hoogwater te Vlissingen.
Donderdag 22 Mei:
2.45 u. <2.24 m., 15.13 u. 2.28 m.
Gromyko over atoom
energie en ontwapening.
In een rede voor het Ameri
kaans-Russische instituut te
New-York heeft Gromyko, de
Russische gedelegeerde bij de V.
N., het Russische standpunt ten
aanzien van controle op atoom
energie en van ontwapening
verdedigd.
Gromyko waarschuwde er
voor, dat, als, de oplossing van De minister-president en mi-
een der beide problemen alsnister Jonkman hebben een be-
voorwaarde wórdt gesteld voor 1 zoek gebracht aan Makassar,
de oplossing Van het andere, waar zij door president Soeka-
beide onopgelost zullen blijven.
De Scwjet-Unie zal blijven staan
op het standpunt van strikte in
ternationale controle op de
atoomenergie. De eerste stap-
daartoe dient evenwel het ver
bod van atomische wapens te
zijn, terwijl voorts de instan
tie, die de internationale con
trole zal uitoefenen, geen onbe
grensde bevoegdheid moet heb
ben. Zij moet zich niet kunnen
bemoeien met de binnenlandde
aangelegenhedenvan de ver
schillende landen. Een doeltref
fende controle is slechts nood
zakelijk om te verzekeren, dat
de atoomenergie uitsluitend
voor vredelievende doeleinden
wordt gebruikt. Internationale
controle moet in overeenstem
ming zijn met de principes,
waarop de werkzaamheid van
de V.N. bérust.
Gromyko besloot met te zeg
gen, dat de Sowjet-Unie, even
als tot dusver, er in samenwer
king met de andere naties naar
zal streven de problemen op te
lossen. 1
Sowjet-Perzische grens
gesloten.
Het Perzische ministerie, van
oorlog heeft bevolen, dat de
Sowjet-Perzische grens herme
tisch moet worden gesloten
Buitenlandse waarnemers
schatten het adhtal gewapende
verzetslieden in Azerbeidsjan,
de noordelijke grensprovincie,
waar de Perzische regering het
vorig jaar het bestuur van de
autonome provinciale regering
heeft overgenomen, op 15.000.
De Sjah van Perzië zal op 24
Mei naar Azerbeidsjan vertrek
ken. De Russische' ambassadeur
in Perzië, Sadtsjikov, is om ge
zondheidsredenen naar Moskou
teruggekeerd en een Russische
zaakgelastigde is in Teheran
aangekomen.
Togliatti contra Stunner
Welles' verklaring.
Togliatti, de leider der Itali
aanse communisten heeft Sum
ner Welles, uitgedaagd om zijn
beschuldiging, dat Togliatti di
rect gelden uit Moskou heeft
ontvangen, te bewijzen.
Togliatti vraagt om onmiddel
lijke publicatie van bewijzen,
daar anders alle eerzame men
sen in de wereld het recht-heb
ben, Sumner Welles als een
leugenaar en een schotschrijyer
te beschouwen.
Sumner Welles heeft in ant
woord op het telegram van
Togliatti verklaard, dat hij niets
meer heeft toe te voegen aan
zijn verklaring. Hij legde, er
evenwel nogmaals de nadruk op
dat zijn beschuldigingen geba
seerd zijn op feiten, waarvoor
hoge funetionnarissen van de
Italiaanse regering de bewijzen
in handen hebben.
wati wederom werden ontvangen
In een korte rede heeft Dr Beel
mede namens zijn ambtgenoot
zijn dank uitgesproken voor de
hartelijke ontvangst.
Letterlijk zeiae Dr Beel:
De minister-president wees er
op, dat de Nederlandse regering
onder alle omstandigheden de
grondslagen van Linggadjati tot
richtsnoer van haar, beleid houdt.
Voorts zeide de minister, dat
zijn gedachten ook uitgingen naar
H. M. de Koningin. Hij wees erop
met welk een grote belangstelt
ling zij de ontwikkeling volgt,
terwijl het uitblijven van de zo-
zeer gewenste verbeteringen in
t de verhoudingen ook haar met
dat na de ondertekêi.ing van ernstige zorg vervult
Linggadjati niet voorspoediger ernstlSe zorS vervuir,
door aller samenwerking de „Aan het hoofd van 'de toekom-
nieuwe rechtsorde kan worden stige Unie zal het Oranjehuis een
voorbereid en opgezet. Het is on- plaats innemen zo goed als dit
ze wens daartoe ten spoedigsteook in^het Koninkrijk het geval
met u en allen, die bij dezeis. Leve onze Koningin, in al ons
niéuwe staatkundige ordening streven onze leidsvrouwe en- door
betrokken .zijri, tot een oplossing haar uitzonderlijke gaven van
te geraken. Deze -samenwerking j geest en hart ons voorbeeld",
moet leiden tot de Verenigde
Russen ontevreden met
25 pet. herstelbetalingen.
De Sowjetrussische autoritei
ten te Berlijn hebben geweigerd
hun aandeel van 25 pet. in de
herstelbetalingsto'ewijzing van
algemene uitrustingen uit 58
fabrieken in de Britse zone te
accepteren. De toewijzing, die
geschat wordt op 13.563.010
mark werd hierna naar het in-
tergea.Uieerd bureau voor her
stelbetalingen verwezen ter ver
deling onder 18 landen, die 75
pet. ontvangen van alle herstel
betalingen uit Duitsland. Waar
om het aandeel van 25 pet. door
de Russen werd geweigerd is
niet bekend.
Staten van Indonesië.
Door de ondertekening van
De minister eindigde met de
wens uit 'te spreken, dat door ge
zamenlijk te trachten de moei-.
Linggadjati, heeft ook de repu- lÜMièdente overwinnen met
bliek harerzijds zich hiertoe be- ™esft vlqt van-alien het staats-
rcid verklaard. Ik betreur het
zeer, dat zowelhaar uitlatingen
gebouw tot stand moge kopnen en
besloot:
tegenover de staat Oost Indone-1 „Mógen de volken van Indone
sië ais tegenover Nederland bij sië en Nederland,gedreven door
hun nationale gevoelens erin
slagen om in niéuwe vormen een
hecht en duurzaam samengaan *te
verwezenlijken".
mjj vaak ernstige twijfel doen rij
zen over hare bereidheid. Deze
twytel mag niet langer blijven
voortbestaan".
Amerikaans vliegtuig
neergestort.
Eén inzittende werd gedood en
drie werden gewond tengevolge
Het Oostenrijkse
vredesverdrag.
Een Britse woordvoerder heeft
na een bijeenkomst van 3 uur
van de commissie voor het Oos- van het neerstorten van een
tenrijkse vredesverdrag ver- Amerikaans Superfort B 29, toen
klaard, dat vele afgevaardigden .het Vrijdag j.l, op het. vliegveld
eri deskundigen hun koffers zul- J Yokata nabij Tokio trachtte te
len beginnen te pakken, indien landen,
niet spoedig positieve resultaten
zichtbaar worden. De zitting van
Maandag werd verdaagd, zon-1
der dat meneen stap verder
was gekomen in de richting van
een overeenkomst over de richtri
lijnen voor een commissie van
deskundigen ter bespreking van;
het vraagstuk van de eigendom j
van Duits bezit in Oostenrijk, j
een der voornaamste struikel-1
blokken op de weg naar een
aecoord inzake het Oostenrijkse
vredesverdrag.
MINISTERS
BEEL EN JONKMAN.
Uit goede bron wordt ver
nomen, dat de ministers Beel
en Jonkman Donderdag naar
Nederland zullen yertrekken.
In Singapore zullen zij over
nachten. .Op 23 Mei' zullen zij
per Skymaster hun reis naar
Nederland voortzetten.
Het Amerikaanse departement van Buitenlandse Zaken maakte
Maandag bekend, dat besprekingen over de economische wereld
situatie zijn begonnen tussen William Clayfón, de onderstaats
secretaris van Economische Zaken, die dezer dagen uit Etiropa Is
teruggekeerd, Marshall, de minister van Buitenlandse Zaken en
Dean Acheson, de onder-minister van Buitenlandse Zaken.
De besprekingen vallen simen tot het toepassen van nieuwe en
Prof. Hugo Visscher f
Op 82-japige leeftijd overleed
Zaterdag te Alkmaar prof. dr.
Hugp Visscher, oud hoogléraar
aan de rijksuniversiteiten te
Utrecht en Leiden en oud lid
van de Tweede Kamer.
De overledene begon als pre
dikant in 1891 te St. Jansga.
Achtereenvolgens diende hij de
gemeenten Zegveld, Delft en
Ouderkerk. In 1903 werd hij als
opvolger van prof. H. Lamers
als hoogleraar te Utrecht be
noemd. Sinds 1931 was hij bij
zonder hoogleraar in de Gere
formeerde Godgeleerdheid.
In 1933 Werd hij Ook als zo
danig te Leiden benoemd. Van
1922 tot 1935 is prof. Hugo Vis
scher lid geweest van de Twee
de Kamer voor de- A.R. Partij.
met een uitvoerig onderzoek, dat
door deskundigen van het Ameri
kaanse ministerie van Buiten
landse Zaken wordt ingesteld ter
zake van de financiële situatie in
Europa en Azië en van de stap
pen, die door Amerika genomen
zouden kunnen worden om een
door sommige waarnemers ver
wachte monetaire wereldcrisis in
de naaste toekomst te voorko
men. Dit onderzoek bevindt zich
nog in een stadium van, voorbe
reiding en het departement van
Buitenlandse Zaken verstrekt
nog geen nadere bijzonderheden
over de resultaten, die tot dus
verre zjjn bereikt.
Alles wijst er evenwel op, dat
de Amerikaanse regering l\et er
over eens is, dat nieuwe veelom
vattende Amerikaanse leningen,
credieten of garanties dienen te
worden verstrekt, indien men wil
voorkomen, dat vele landen te
kampen zullen hebben met een
ernstig tekort aan dollars, dat
het aankopen van die pToducten
en grondstoffen, die op het ogen-,
blik alleen Amerika kan ver
schaffen,.. onmogelijk zal' maken.
Naar wordt medegedeeld is
Clayton van de bijeenkomsten
van de economische commissie
nog drastischer handelsbeperkin-
gen.
Volgens niet oficiële ramingen,
welke gebaseerd zijn op het ver
schil 'tussen de export en de Im
port der V.S. zal Amerika voor
liet vermjjden van chaos In vele
landen, voor het herstel van bet
economische leven In door de oor
log getroffen landen en voor het
scheppen van de mogelijkheid
van een waarlijk vrije handel in
de eerstkomende vijf jaar 5 mil
liard dollars per jaar in de vorm
van leningen, garanties,' credieten
enz. beschikbaar moeten stellen.
Het verre Oosten.
Als gevolg van de uitslag van
de jongste algemene verkiezin
gen in Japan heeft .het kabinet
-Josjida ontslag aangeboden.
Men verwacht^ dat Tetsoe
Katajama, leider van 'de Soc.-
Dem. partij, premier zal wor
den. Zijn partij heeft .bij de ver-
De strijd om Vietnam,
Dr Ho Tsji Minh, 'president
van Vietnam, heeft verklaard,
dat in de vier fhaanden strijd
tussen de Fransen, en Vietna-
mezen tussen half December en
eind April van dit jaar de Fran
sen 5.000 soldaten hebben ver
kiezingen de meeste stemmen i0ren
behaald en verwierf 140 zetels, j Aan Vietnamese zijde werden
tegen de liberalen 137. De recht- j 5 000 S0Maten gedood, terwijl
se partijen behaalden samen 261 j jo.ooO burgers om het leven
zetels. kwamen. Ho Tsji Minh voegde
Katajama heëft onlangs ver- hieraan toe, dat de onderhande-*
klaörd, dat hij, wanneer hij pre-1 xingen met de Franse regering
mier zou worden, zijn politiek sledits kunnen beginnen „op
zou baseren op die van de Britse hasis van Franse erkenning van
Labourregermg. Hij zou streven een Verenigd Vietnam als een
naar een democratisch land met onafhankelijke eenheid van de
geleide economie en achtte, met Franse Unie",
het oog op de economische toe
stand van het land, een coalitie
regering gewenst.
De strijd in China.
De noordelijkste olie
velden ter wereld.
De omroep te Ctiabarofsk (in
het Verre Oosten der SoWjet-
Naar uit officiële bron bekend Unie) heeft bekend gemaakt,
wordt gemaakt, aldus A.F.P., dateen Russische geologische
breidt het communistisch often- j expeditie in Kamsjatka nieuWe
sief in Mandsjoerije zich uit. 0iieVelden heeft ontdekt, de
Twee communistische colonnes noordelijkste ter wereld. Sowjet-
trekken op aan beide zijden van deskundigen schatten de jaar-
de spoorweg Tjangtsjoen-Moek- hjhse productie op een millioen
den en trachten een tangbewe-
vit te voeren, die Tsjangts-
.uoet afsnijden van het zui
den. Volgens de laatste berich
ten hebben de communistische
voorhoeden het station Fan Sja
Twen, 15 K.M. ten zuidwesten
van Tsjangtsjoen beretkt.
Onveilig Lahore.
Palar niet opUmistiscfv
Het Kamerlid Palar .is plotse
ling en veel eerder dan aanvan
kelijk het plan was, gisteren per
Een stroom van" vrouwen enSkymaster naar Nederland ver-
kinderen trekt uit Lahore, de trokken, aldus meldt de „Nieuws-
hoofdstad van de Pensjaab.gier". Palar heeft aan dit blad
Reeds zes dagen lang'is de stad medegedeeld, dat hij ten aanzien
het toneel van gewelddaden. van het accoord van Linggadjati
Maandag was het aantal doden1 nog- wel hoop heeft op een oplos-
12 en dat der arrestanten 90. sing, doch over het geheel geno-
In 't centrum der stad patrouil- men is hij geenszins optimistisch,
leren Britse en Voor-Indische Aan beide' zijden zijn te weinig
militairen door de bijna geheel j mensen, die bereid zijn het ac-
verlaten straten. Militaire brand-coord uit te voeren en-de capa-
weerlieden zijn druk in de weerciteit daartoe bezitten,
met het blussen van smeulende I
resten van gebouwen, die deserscherpte verhoudingen
nachts ia brand gestoken zjjn. Een woordvoerder van de R.V.
De voedseltoestand in
West-Duitsland.
De Britse en Amerikaanse
militaire besturen van Duits
land hebben bekend gemaakt, I
dat (je graanvoorraden in de
beide bezettingszones en de
graanzendingen, die binnen en- Amerikaanse jeugd maakt
kele weken zullen aankomen, l
het broodrantsoen niet op peii; opstellen over JNederland
zullen brengen hoewel de offi-
„0, cliè vtmi>we4i*
Dalton, de Engelse minister
voor Financiën heeft dezer
dagen, in de ministerraad zijn
collega's hét roken tijdens de
zitting verboden. Hij onthulde
dat het roken de Engelsen te-
veêl deviezen kost. De 'schuld
wierp Dalton op de vrouwen.
Het bleek n.l. dat mannen niet
meer rookten dan voor de oor
log. De vrouwen roken tbans
echter V3 maal zóveel en
brengen dé tabakssituatie dus
in een netele positie. Het is
zelfs zo erg, dat Dalton het
rqgkverbod in de ministerraad
moest dicteren.
O, die vrouwen.
C.D.U. tegen Britse
socialisatie.
Dr. Conrad Adenauer, leider
van de Unie van Christen-De-
'mocraten, de partij met de
grootste vertegenwoordiging in
het parlement van Noord-Rijn-
land-Westfalen, heeft medege
deeld, dat zijn partij geen deel
zal uitmaken van een regering,
die gebonden is aan de Britse
plannen voor socialisatie van de
voornaamste industrieën in het
Ruhr-gebied.
ciële rantsoenen voor de Brits-
Te- Holland in de Amerikaan-
Amerikaanse zone onveranderd st- Staat Michigan is men óegon-
zullen blijven. In de' bekendma-1 n^met heb^ordeten yan 70
king wordt aangedrongen op
uiterste krachtsinspanning om
de periode gelegen tussen de
aankomst van voedselzendingen
in de havens én de distributie
er van zoveel mogelijk te ver
korten. De rantsoenen vlees, vet,
kaas en melk kunnen uit de
Duitse productie verstrekt wor
den, indien de inzameling en
distributie energiek aangepakt
worden.
'Naar Vernomen wordt is de
voedseltoestand in het Ruhr-ge
bied even 'somber gebleven, daar
het dagelijkse rantsoen nog
steeds een calorische waarde
van 800 inplaats van de toege
zegde 1500 caloriën heeft.
Te Berlijn circuleert een
anonieme bekendmaking van
de volgende inhoud: „Indien
men voort gaat met het stelen
van koffers in de treinen en
bij de post, indien de politie
haar boekje blijft te buiten
gaan en levensmiddelen in be
slag neèmt, zullen wij onmid
dellijk een grote vergiftigings-
actie op touw zetten. De dag
zal geheim gehouden worden,
Wij zullen alle soorten eet
waren in de koffers, die wij
vervoeren ofdragen, vergifti
gen. Het" volk zal weten, wie
onze boter eet".
opstellen over de invloed der
Nederlanders op de Amerikaan
se beschaving, welke door leer
lingen van de hoogste klassen
der middelbare en hogere Ame
rikaanse scholen zijn ingezon
den.
De 24 beste opstellen zullen
worden onderworpen aan het
oordeel van een jury, waarin
o.a. de Nederlandse ambassa
deur, dr Loudon, als voorzitter
zitting heeft.
Deze jury zal de beste zes
opstellen uitkiezen en de schrij
vers ervfii zullen in Juli per
K.LM. naar Nederland vertrek
ken als gasten van de Neder
landse regering. Zij zullen per
Holland-Amérikalijn terugkeren.
Batavia .heeft gisteren in
xtra-commentaar gesproken
D. te
een extra-
over de verhouding van de repu
bliek ten opzichte van de Pa-
soendan-beweging.
De „Nieuwsgier" noemt dit
commentaar opvallend door zijn
ongewoon scherpe toon, die de
indruk geeft, dat men aan Ne
derlandse zijde het geduld begint
te yerliezefc.
De woordvoerder noemde de
wijze,waarop de republiêk zijn
bezWaren kenbaar maakte tegen
dé beweging, wéinig democra
tisch. Ten aanzien van de verkla
ring van Soekamo „de eenheid
van Indonesië kan niet meer ver
broken worden", zeide de com
mentator, dat, als- de president
alleen gesproken had van Java
en Sumatra, hij nog vrede met'
dezo uitdrukking had gehad.
Thans was .deze uitspraak volko
men autoritair en misleidend.
„Wanneer men Kartelegawa
en zijn mannen wil doodverven
als Japanse collaboreurs, loopt
men gevaar, dat Kartelagawa een
apart woordje gaat wijden aan de
collaboratie in de republiek".
Overdracht D.V.G. aan
Oost-Indonesië.
Te Makassar is het over-
draphtsbesluit ontvangen voor
de dienst Volksgezondheid in
Oost-Indonesië van de Neder
lands-Indische regering, waarbij
1 is bepaald, dat ingaande 1 April
taak, bevoegdheden en verplich
tingen van het land met betrek
king tot de zorg voor de volks-
gézondheid overgedragen wordt
aan de staat Oost-Indonesië.
Het besluit houdt voorts in,
dat mede ingaande 1 April hét
gebruiksrecht van de gronden
en gebouwen, alsmede de- inven
tarisgoederen en geneesmidde
len zijn .overgedragen, onder
aantekening, 'dat de aan deze
overdracht v.erbonden financi
ële gevolgen nader zullen wor
den geregeld.
Verklaring vaq de vorsten
van Bali.
Zaterdag is op Bali een ver
klaring van de vorsten van Bali
bekend gemaakt, waarin stelling
wordt genomen tegen uitlatin
gen van een Balinese afgevaar
digde in het Oost-Indonesische
parlement, dat Bali, los zou wil
len van de staat Oost-Indonesië.
Wil Madoera los van
de republiek?
Op een bijeenkomst van Ma
doerezen te Soerabaja is een ver
klaring aangenomen, dat zij zich
scharen achter het nationalis
tisch streven, doch dat zij tegen
opneming van Madoera in de
republiek zijn. De stellers van
de verklaring wensen te spre
ken namens de Madoerezen van
Oost-Java en ze zullen zich, al
vorens hun houd mg ten opzichte
van de republiek te bepalen,
eerst tot hun landgenoten op het
eiland richten.
P ïOvincienieuws
Polder Walcheren.
Ten onrechte staat in ons ver
slag van de Polder Walcheren op
13 Mei -jd. Vermeld, dat Ir. Wjprs-
ma gezegd zou hebben, dat de
afwatering op Walcheren eigen
lijk be'ter is dan vóór de inunda
tie. Ir. Wiersma deelde ons mee,
dat dit niet juist is.
Herverkavelingswet Walcheren.
In ons artikel over de Herver-
kavelingswet Walcheren van
Maandag j.l. is' een zetfout- ge
slopen. Het verschil n.l. in waar
de tussen de ingebrachte en de
toebedeelde kavels mag nooit
meer dan vijf. procent bedragen
en niet vijftig zoals werd gemeld.
Belastingen.
De- inspecteur van 's Rijks be
lastingen W. l. Schenk", toege
voegd aan het hoofd van de in
spectie der belastingen te Goes,
is verplaatst naar Middelburg
en toegevoegd aan het hoofd van
de inspectie der belastingen al
daar.
Het bezoek van de Franse
landbouwers.
Zaterdag 24 Mei zulleh de
60 jonge Franse boeren hun
door de World Friendship Asso
ciation gearrangeerd een weeks
bezoek aan Zeeland afleggen.
Zaterdag om 1 uur arriveren
de Franse gasten op de Beesten
markt te Goes waar ze toege
sproken worden dobr de voor£
van het ontvangcomité Mr J. F.
G. Schlingemaftn-
De eerste Pinksterdag blijven
de gasten voornamelijk - in de
omgeving van hun gastheren.
Wel zullen ze de kerk bezoeken
eri de graven van de te Kapelle
begraven Franse soldaten.
Maandags zullen verschillende
landbouw-, en fruitteeltbedrijven
op Zuid-Beveland worden be
zichtigd, terwijl de overige da-
geri der' week excursies naar
Walchereri, a SchouwenrDuive-
land, deZ.-Bevelaridse veilin
gen, het oesteroord Yerseke en
zelfs nog naar Amsterdam ge
maakt worden;
Zaterdag 31 Mei zullen de.
bezoekers de terugreis aanvaar
den.
vlissingen.
De Bromley Footbalclub op
bezoek.
Vanaf 27 Mei tot 1 Juni a.s.
zal de Bromley Footbalclub we
derom een bezoek aön Vlissin
gen brengen en dan zal deze
vereniging voor de derde maal
de strijd met het Vlissings elf-'
tal aanbinden.
Op Dinsdag- 27 Mei vindt om
4 uur ten "stadhuize een officiële
ontvangst door het gemeentebe
stuur plaats, terwijl de gasten
een uur later in café Royal met
hun gastheren kennis maken.
Donderdag bezoekt men de Kon,
Mij. „De Schelde" en des avonds
wonen de gasten de boksmatch
Vlissingen-Breda bij. Vrijdag
gaat het gezelschap naar Yer-
sèke en eindelijk vindt Zater
dag 31 Mei -de grote ontmoeting
plaats. Zondagmorgen vertrek
ken de gasten via Ostende naar
juut vaderland.
De Belgische minister van
landsverdediging heeft gede
menteerd, dat tijdens zijn laatste
bezoek aan Londen sprake zou
zijn geweest van de toenadering
van België tot het Engels-Ame
rikaanse accocrrd inzake de stan
daardisering- dér bewapening.
Op een voorstel van Noorse
zijde is ,mr G. H. van Heuven
Goedhart eenstemmig gekozen
tot voorzitter van de subcom
missie der V.N. voor de vrijheid
van berichtgeving door de pers.
In een protestdemonstratie te
gen de hoge prijzen zijn Hon
gaarse arbeiders het gebouw
voor Europa en van de interna- binnengedrongen waar de rege-
tionai'e handelsconferentie te Ge-ringsdienst voor de prijzencori-
nève teruggekeerd in het volledig trole is gevestigd, en hebben
besef van de gevaren van de drei- verlaging der prijzen geëeist.
gende crisis. Vele landen gebrui- Tijdens de behandeling van
ken hun dolars zo snel op, dat het programma voor wederke-
een „dollarnood" op handen is J rige handel voor een der com-
Men realiseert zich,, 'dat deze 1 missies van het Amerikaanse
„dollarnood", in het bijzonder wat j Huis van afgevaardigden, heeft"
betreft Engeland, reeds bij voor-de president van .dë standard
baat alle uit het Handvest voor j vacuum oil co o.m. verklaard,
de internationale handel voert-dat zijn maatschappij verwacht-
vloeiende voordelen zou kunnen te spoedig haar werkzaamheden
te .niet doen, daar de landen hier- in Ned-Indië te kunnen hervat
door genoodzaakt zouden worden ten.
De minister van Onderwijs, K.
en W. Dr j. Gielen, heeft giste
ren de in het kader van de Hooft-
herdenking georganiseerde ten
toonstelling in het Muider-slot
„P. C. Hooft en zijn kring" geo
pend •'met een uitvoerige rede,
waarin hij allereerst schetste de
plaats, die Hooft in het geestes
leven van het midden der 17e
eeuw innam.
Terwijl Hooft toch nog be
schouwd wordt als voorloper van
de 18de eeuwse voorlichting,' is
tiet opmerkelijk; dat juist in de
18de eeuw de waardering voor
Hooft het geringst geweest is.
Afgezien hiervan is er geen pe
riode in onze letterkundige ge
schiedenis aan te wijzen, die niet
in ten minste één van -de vele
facetten van Hoofts oeuvre haar
eigen behoeften bevredigend of
haar- eigen strevingen- weerspie
geld zag-
De tijdgenoot zag in hem de
vernieuwer. In zijn aanduiding
van plaats en. tijd van het spel
werd hij een eeuw lang door alle
toneelschrijvers nagevolgd. De
19e eeuw herkende in Hooft
vooral de belijder van puriteins-
liberale ideeën en met name zijn
geavanceerd" standpunt inzake de
volkssouvereiniteit vond ruime
weerklank in de bewondering, die
men hem betaalde.
Wij op onze beurt ging de
minister verder door vijf jaren
van knechting, en dwang ertoe
gekomen,' ons te bezinnen op óns
volksbestaan en tot waardering
van de nationale waarden onzer
cultuurgoederen, willen bij deze
herdenking van Hoofts sterfdag
Hooft zien in zijn natonale bete
kenis. Daarbij is hij op zeer on-
kloetïnge.
Zaterdagavond .geeft de mu
ziekvereniging „Excelsior" al
hier haar eerste zoirierconcert.
Het programma orrivat een tien
tal nummers w.o. het concours
nummer de Ouverture Ro-
manêsque.
WEMELDINGE.
Zondagavond brachten de
'Franse Oudstrijders een bezoek
aan de graven van de gevallen
kameraden van Mei 1940 op de
Alg. Begraafplaats alhier. Daar
het een onpfficieel bezoek gold;
waren er geen burgerlijke auto
riteiten uit- deze gemeente aan
wezig.
KRABBENDIJKE.
katerdag 17 Mei bestond de
bakkerij vah de heer P. Cok al
hier, 35 jaar. Op feestelijke wijze
werd dit feit herdacht eri de
klanten hebben deze dag zeker
niet te klagen gehad.
De collecte tijdens de her
denkingsdienst op de nationale
feestdag gehouden voor de Stich
ting 1940-1945, bracht f 107.50 op.
PASSAGIERSLIJSTEN.
Op onze kantoren te Goes,
Middelburg, Vlissingen, Terneu
zen, Zierikzee en Tholeri liggen
ter inzage, de passagierslijst van
het Ms. „Oranje" dat vermoede
lijk 25 Mei a.s. te Amsterdam zal
aankomen en van het Ms. „Java'
dat vermoedelijk op 9 Juni te
Amsterdam zal aankomen.
derscheiden wijzen te benaderen.
Zeker is het, dat Hooft de aan
leiding tot zijn belangrijkste wer
ken ten dele gevonden heeft in
de gesteldheid en de historie van
zijn vaderland.
Hooft onderscheidde zich van
zijn tijdgenoten niet allereerst
door zijn originaliteit, maar door
zijn begaafdheid. Zijn ideeën
wereld riiiste de grootsrfeid van
aUure van die van een oorspron
kelijk denker. Maar aan zijn cos-
mopoirt-isme is het wellicht toe te
schrijven, dat zijn drama's, .zijn
historiën en ook zijn lyrische ge
dichten het bekrompen-Holland
se, het "onbehouwene, het huis-
bakkene missen, 'Sat het werk
van zovelen van zijn tijdgenoten
in zijn waarde beperkt. In Hoofts
werk wijken blauwende horizon
nen terug en openen zich azuren
zwerken. Geen zure polderlucht
of geur van Hollandse grachten
bederft er het genot.
De minister noemde Hooft on
ze laatste minstreel en onze eer
ste briefschrijver. Zowel door zijn
ambtelijke ais door zijn privé-
correspondentie heeft Hooft niet
alleen een model gegeven voor de
briefwisseling, maar, wat meer
is, welbewust een nieuw literair
genre geschapen.
Maar aldus spr. wie leest
Hooft, ja wie leest Vondel, wie
leest Potgieter en Verwey Hier
heeft het onderwijs een taak. Wij
mogen het jammer vinden, «dati
alleen scholieren, en. slechts on
der aansporing of dwang van hun
leraren zich in de werken van
onze' grote schrijvers verdiepen
en we mogen dê verzuchting sla
ken, dat toch de leraren erin zul
len slagen de belangstelling in
deze werken zich te doen uit
strekken tot buiten de middel
bare schoolklas. Het is in elk ge
val van grote betekenis, dat onze
opgroeiende jeugd op de ontvan
kelijkste aller lééf tijden een scho
ling van gemoed en verstand
deelachtig wordt aan de hand
van zulke eminente leidslieden';
Ook al slagen de leraren er niet
in de leerlingen zo ver te brengen
dat ze, ook na de school verlaten
te hebben, nog eens Hoofts brie
ven of zijn historiën ter hand ne
men, van grote waarde zal het
zijn als zij zowel in hun taal- als
in hun stijl en literatuur-lessen
de verdiende- bewondering van
het 'opgroeiend geslacht wakker
maken voor de tïjne woordkunst,
die onze precieuze schrijver ons
heeft nagelaten.
Hierin bestaat de betekenis
van "Hooft voor de vaderlander
onzer dagen, dat hij een in zijn
ambtelijk leven door zijn recht
schapen onkreukbaarheid en
zorgvuldigheid ons allen ter voor
beeld is geweest, en in zijn schrij
versloopbaan door de bewiiste
cultivering van zijn kunstvaar
digheid ons talloze bladzijden
heeft' nagelaten, die een rijk cul
tuurbezit vormen, waaraan nié
mand van ons, 'tenzij tot zijn
schade, kan voorbijgaan, maar
ook door zijn doelbewuste schep
pende werkzaamheid onze taal
heeft gebouwd tot een willig in
strument* dat voor alle uitingen
van hart en verstand geschikt is
geworden.
