Christelijke kunst in het harnas.
Ongewenste Gasten
Een taak voor alten.
LAATSTE BERICHTEN.
WAT
OP DE BON?
Luilekkerland aan de Zaan.
Zestig jaar Albert Heijn.
Te weinig waningbouwverenigiagen in Zeeland
Duitsers en Stateniozen.
Tot nu toe heeft de Chr. ge
meenschap zich weinig bemoeid
met datgene, wat onze cultuur
voortbracht. En onze culturele
werkers stonden dan ook door
gaans alleen.
Hierin moet natuurlijk veran
dering komen en het is goed, dat
we elkaar daar eens op wijzen.
Ook de kunstenaar, de christe
lijke kunstenaar heeft een God
delijke roeping. Hij behoort te
zijn profeet van zijn volk.
Dat volk heeft terdegen reke
ning te houden met die roeping
van de kunstenaar. Het heeft
niet alleen naar hem te luisteren,
maar ook voor hem te bidden,
met hem mee te leven, hem te
zien als een door God begenadig
de.
Het wordt hoog tjjd, dat de
christelijke gemeenschap zich
hierop gaat bezinnen.
Momenteel Is het met onze
christelijke kunst en In het bij
zonder met onze christelijke lite-
ratuur nog zeer slecht gesteld.
Waar blijft de christen-kunste
naar, wiens werk weer eeuwig
heidswaarde bezit
Benauwende situatie.
Onder invloed van moderne
stromingen, schrijft men ge
dichten en romans in de geest
van de vroegere onafhankelijken
of vitalisten. Men laat b.v. een
dominee eens flink- vloeken en
schreeuwen, of ook wel een jonge
man, die, met innerlijke strijd te
kampen heeft, verstrooiing zoe
ken in het wufte vermaak van
een nachtfuif en verloren gaan
in een danskroeg met veel la-
waai, waar een bandleider in een
nevel van,rook een schlager staat
te dreunen. De jongste roman
van de vroeger veel belovende
protestants-christelijke dichter
Niek Verhaagen „Zonneruiter,
schrijver tweede klas" is er een
voorbeeld van. Deze jonge dich
ter heeft met dit overigens knap
geschreven romannetje, alle
hoop, die het meelevende christe
lijke publiek op hem had gesteld,
in gruis te doen veranderen.
Neen, van werkelijke innerlijke
vernieuwing is, in onze christe
lijke literatuur althans, nog geen
sprake.
Harnas voor smoking.
Hebben onze christen-dichters
en -schrijvers ons volk dan niéts
meer te zeggen? En schrijven ze,
wanneer ze dit tenminste nog
doen, alleen maar om hun mede
mensen verpozing of ontspanning
te bezorgen Zij, die ernst maken
met Gods gaven, voelen, dat hier,
terwille van de populariteit en
een moderne, maar vaak opge
legde levens- en wereldbeschou
wing, een Goddelijke roeping té
grabbel wordt.gegooid.
Even onoprecht als vele chris
telijke schrijvers Jiet waren met
hun oude levensbeschouwing, zijn
ze het nu met hun nieuwe. Daar
om is het hoog tijd, dat de refor
matie ook doordringt op het ter-
.r.ein van onze christelijke kunst.
Be christelijke kunst moet haar
•moking verwisselen met haar
harnas.
Ja, maar, hebben we eigenlijk
vandaag aan de dag nog wel tijd
voor de kunst Zo zullen ver
schillenden onder ons wellicht
Tragen.
Zij, die zujk een vraag stellen,
voelen echter niet de grote ver
antwoordelijkheid van de chris
ten-kunstenaar. Rijnsdorp schreef
eens: „Al stond er in de héle
Bijbel niets dan de gelijkenis van
de talenten, dan zou ons oproe
pen tót arbeid inzake Christe
lijke kunst en literatuur volop
gerechtvaardigd zijn. Bovendien,
wat heden luxe wordt genoemd,
is morgen levensbehoefte. 'Wat
heden kunst is, is morgen leven".
Christelijke kunst is een dure
plicht, die we niet mogen ver
zuimen, willen we oprechte chris
tenen zijn.
Een taak voor allen.
Een taak voor allen, schreven
we boven dit artikel. En we me
nen dat met ernst.
Wanneer straks weer een libe
raai, of onafhankelijk of mis
schien ook - wel een socialistisch
geluid in de kunst en de litera
tuur de boVentoon gaat voeren,
(de symptomen wijzen reeds in
die richting), dan is dat niet al
leen de schuld van enkele chris
tenkunstenaars, die hun plicht
niet volkomen hebben verstaan,
maar dan is dat de schuld van
ons gehele Christelijke volks
deel.
De kluist is geen liefhebberij
van enkelingen, neen, de kunst
is een roeping, een Goddelijke
roeping, die we in het verleden
maar al te gemakkelijk hebben
opgevat. Thans plukken we van
dat zondige verzuim de zure
vruchten en we vragen ons ang
stig af of er nog wel Christe
lijke kunst in Nederland bestaat
en of we nog wel in staat zijn
werkelijk christelijke gedichten
en romans te schrijven.
De kunst in het harnas! Ook
hier hebben wij, christenen, een
taak, die we niet te licht mogen
opvatten, integendeel! Onze jon
ge christelijke kunstenaars moe
ten zich de heiligheid van hun
roeping duidelijk voor ogen stel
len en de gemeente heeft elke
poging van de zijde van onze
jongei-en tnet een biddend hart te
steunen. We willen dit artikel
besluiten met de woorden, die
Rijnsdorp in 1933 neerschreef,
toen zwarte' wolken zich boven
Europa samenpakten: „Christe
lijke kunst is altijd en overal aan
zijn doel, ook al zou voor de
kunst nog slechts zijn weggélegd
een laatst Arcadië tegen de don-
derkoppe van het eindgericht".
WIM REUGEBRINK.
Christelijke Vakbond
leiders in Duitsland.
De leiders van de Internatio
nale Christelijke Vakbond, de
heren Tessier (Frankrijk), Ser-
rarens (Nederland) en Cools
(België) hebben hun bezoek aan
Duitsland," waar zij de vakorga
nisatie hebben bestudeerd, be
eindigd. y
De heer Serrarens deelde me
de, dat de delegatie nog geen
oordeel over de organisatie in
Duitsland kan geven, daar zij de
verkregen inlichtingen eerst
wenst te bestuderen. Bovendien
wil zij trachten te zijner tijd een
meer afgerond beeld te kunnen
verkrijgen door een bezoek aan
de zones.
Het huidige bezoek gold name
lijk slechts Bprlijn, waar de de
legatie gesproken heeft met
autoriteiten der Amerikaanse,
Britse en Fraaee militaire rege
ringen en ook een bezoek heeft
gebracht aan het bestuur van de
Freie Deutsche Gewerkschafts-
bund, de eenheidsvakorganisatie
voor de Sowjet-zone.
JJe delegatie heeft nauw con
tact gehad met de leiding van
de Christelijke Democratische
Unie, voornamelijk met Jakob
Kaiser, die voor het Hitier-
regiem leider van de Christe
lijke vakbeweging in Duitsland
was. In het gebouw van de C. D.
K. te Berlijn heeft de delegatie
een persconferentie gehouden,
die door ongeveer veertig verte
genwoordigers van Duitse bladen
werd bijgewoond.
krijgen we
deze week
Van 18 t.m. 31 Mei 1947.
Bonkaarten KA. KB, KC 705
(serie C):
C-04 'alg.: 750 gr. suiker, boter
hamstrooisel enz. of 1500 gr.
jam, stroop enz. of 750 gram
chocolade of suikerwerk.
G-05 alg.: 2 liter petroleum.
C-06 alg.: 1 éf.
Bonkaarten KD, KE 705
(serie C>:
C-14, C-15, C-16 alg.: 250 gram
suiker, boterhamstrooisel enz.
of 500 gr. jam, stroop enz. of
250 gr. chocolade of suiker
werk.
C-17 alg.: 2 liter pet«leum.
C-18 alg.: 1- ei.
Bonkaarten MA, MD 706 (bijz.
arbeid, as. moeders) (serie C):
C-21 suiker: 250 gr. suiker, bo
terhamstrooisel enz. of 500 gr.
jam, stroop enz. of 250-gram
chocolade of suikerwerk.
Tahakskaarten enz. QA, QB,
QC 703:
73-1 tabak: 3 rantsoenen tabaks
artikelen.
73-2, 73-3 tabak: 2 rantsoenen
tabaksartikelen.
73-1 versnaperingen: 200 gram
chocolade of suikerwerk of 200
gr. suiker, boterhamstrooisel,
enz. of 400 gr. jam, stroop,
enz.
73-3 versnaperingen: 100 gram
chocolade of suikerwerk,- of
100 gr. suiker, boterhamstrooi
sel enz. of 200 gr. jam, stroop
enz.
Bovengenoemde bonnen kun
nen reeds op Vrijdag 16 Mei wor
den gebruikt.
De bonnen C-05 en C-17 alge
meen blijven geldig voor het ko
pen van. petroleum t.m. 28 Juni
aanstaande.
VOEDSEL VOOB DUITSLAND.
Het Amerikaanse hoofd van
de Duitse voedselvoorziening,
kol. Hester, heeft medegedeeld.
dat uo ó-uóisie verscheping
voedsel, die tot dusver naar be
zet Duitsland is gezonden, op
weg is of reeds in Duitse havens
is aangekomen.
430.000 a 450.000 ton graan
wordt thans verwacht en de
aankomst van gelijke hoeveel
heden in Juni eri Juli zal reali
sering van het broodrantsoen
weer mogelijk maken.
INSCHAKELING VAN
ROTTERDAM
73N ANTWERPEN?
Naar vuil gezaghebbende zijde
wordt vernomen, is de Ameri
kaanse regering in principe be
reid de lage landen in te scha
kelen bij het doorvoerverkeer
naar de bezettingszone van
Duitsland.
Er wordt evenwel op gewezen,
dat eerst een aantal moeilijkhe
den moet Worden opgelost, alvo
rens dit kan geschieden. Men
hoopt spoedig een conferentie
met Nederlandse en Belgische
autoriteiten te houden ter vast
stelling van een werkplan.
Tot dit doel zullen spoedig be
sprekingen worden gevoerd.
REPUBLIKEINSE EIS.
Naar Antara bericht heeft de
op 4 Mèi gehouden vergadering
van de volksvertegenwoordiging
der stad Djakarta (Batavia) met
algemene stemmen een motie
aangenomen, eisende spoedig
nakomen door de Nederlanders
van artikel 1 van<de overeen
komst van Linggadjati, met
name:
a. terugtrekking van de Ne
derlandse troepen;
b. teruggave vail gezag aan de
Republiek in de nog bezette ge
bieden;
e. vrijlating van politieke ge
vangenen en andere gevangenen
wier onsehuid vaststaat.
Voorts besloot men er bij de
Indonesische delegatie erf bij de
Nederlandse autoriteitên op aan
te dringen, in de stad Djakarta
(Batavia) slechts één bestuur té
doen fungeren, li'.L de Peme-
rintah Nasional en in verband
hiermede politie, rechtspraak en
andere diensten aan de Repu
bliek terug te geven. Gevraagd
wordt verdere teruggave van
regeringsgebouwen en schoolge
bouwen -en teruggave van 4e
haven Tandjong Priofc
Hier heeft de heer Serrarens
zijn Duitse toehoorders uiteen
gezet, welke rol de Christelijke
vakbeweging in de strijd tegen
fascisme en nationaal-socialisme
gehad heeft. Hij vestigde er de
aandacht op, dat de Christelijke
vakbond zich na de oorlog alleen
in West-Europa heeft hersteld,
waardoor het ledental, vroeger
vier millioen, tot de helft ge
slonken is. Tevens mérkte hij
op, dat de betekenis van de I.
C. V. ook door de Verenigde-Na
ties erkend is, doordat hij met
de wereld-federatie van vakbon
den en de American Federation
of Labour- vertegenwoordigd is
in de economische sociale raad
der Verenigde Volken.
Tijdens de conferentie werden
de heer Serrarens ook vragen
gesteld over de schade, die Ne
derland door de Duitse bezet
ting geleden heeft, op welke
vraag de Nederlandse vertegen
woordigers een aantal indruk
wekkende cijfers pit de hierom
trent opgestelde regeringsrap
porten genoemd heeft.
Het prijsverloop voor
natuurrubber. -
In Amerikaanse kringen van
rubberhandelaars is men van
mening, dat de prijsontwikke
ling van natuurrubber sinds 31
Maart j.l. de vrees voor een
scherpe stijging v&i de prijs
na beëindiging der regerings
controle heeft verdreven,- Des
ondanks is rpen echter eveneens
van mening, dat er geen aan
zienlijke daling van de prijs voor
natuurrubber te verwachten is,
ondanks de opvallende stijging
van de productie in het Verre
Oosten en ondanks de verwach
ting, dat de rubber afkomstig
uit Nederl. Indië weer in grote
omvang op de wereldmarkt zal
verschijnen.
Als reden biervoor voert men
aan: 1. de verwachting, dat de
vraag dit gehele jaar groot zal
blijven; 2. het feit, dat de be
staande rubbervoorraden der
regering voor een betrekkelijk
klein deel uit de betere soorten
bestaan; 3. het permanente rub-
berprogr. der Amerikaanse rege
ring. die naar verwacht wordt de
synthetische rubberprbductie op
een betrekkelijk laag niveau zal
vaststellen; 4. een verdere ver
zachting van de rubbercontrole
naar verwacht wordt het afzet
gebied voor natuurrubber zal
vergroten.
Gratie verleend.
H. M. de Koningin heeft gra
tie verleend aan D. E. Buter, tot
de doodstraf veroordeeld bij sen
tentie van het Bijzonder Ge
rechtshof te Arnhem, van 10
December 1946. De doodstraf is
in hét gratie-besluit verwisseld
met een levenslange gevange
nisstraf
Generaal Kruis naar
Nederland terug.
Luitenant-generaal Kruis zal
zich op 15 Mei weer naar Ne
derland begeven. Hij keerde
Dinsdag te Batavia terug na
zijn inspectietochten langs afde
lingen Van de Koninklijke land
macht.
Het Prinselijk paar naar
Ypenburg.
H. K. H. Prinses Juliana en
Z. K. H. Prins Bernhard zullen
op Vrijdag 16 Mei a.s. tegen
woordig zijn bij de officiële her
opening van het vliegveld Ypen
burg. De openingsplechtigheid
zal door Prinses Juliana worden
verricht door het hijsen van een
rood-geel geblokte vlag.
Dr van Mook en minister
Lieftinck naar Amerika?
Welingelichte kringen achten
het niet onmogelijk dat Dr van
Mook op of kort na 20 Mei zich
naar Amerika zal begeven voor
het voeren van besprekingen
over de financiële problemen
van Nederlands-Indië. Het is in
dit geval niet ónwaarschijnlijk,
dat Dr van Mook in New-York
minister Lieftinck zal ontmoeten,
die dan rechtstreeks van Neder
land naar New-York' gaat.
(Van onze correspondent).
De tijd van touringcars komt
weer. Wie zal- het aantal vereni
gingen kunnen schatten, dat deze
zomer een dagje uit gaat met een
autobus De wegen zullen dreu
nen van' de touringcars, die ge
hebben te -torsen. En de .lucht zal
vervuld worden van hét gezang,
dat uit die wagens schalt. Want
verenigingen in een autobus zijn
doorgaans erg zanglustig. Het
kan niet missen, of menheft
bij het wegrijden meteen dit
schone vers aan:
En we gane met z'n allen naar de
[Zaan
Waar de wieken van de molens
[lustig gaan
Ook al koéstért men in 't ge
heel geen plannen om de Zaan te
zién, dat lied mag niet van het
repertoire af. Hoe komt de Zaan
toch aan haar onsterfelijke popu
lariteit Wel, het moet er in
oude tijden een gewirwar zijn ge
weest van de alsmaar draaiende
molenwieken. Hout en olie werd'
daar verwerkt. Dit is vandaag
npg zo, al .gebruikt men, helaas,
slechts enkele molens. x
De Zaanstreek en vooral Zaan
dam zelf, heeft in deze eeuw
nieuwe bekendheid gekregen, na
melijk door de ter plaatse geves
tigde koek- en beschuitfabrieken,
Er zijn daar zoveel van die fa
brieken, dat men met recht kan
spreken over luilekkerlandaan
de Zaan. Merkwaardig, dat juist
in Zaandam een opeenhoping van
deze fabrieken is. Dit wordt wel
verklaard uit het feit, dat oud
tijds de Zaanstreek dê „bak-
streek" was. Hier kwam de
scheepsbeschuit vandaan, die
door walvisvaarders werd gecon
sumeerd. Ook taai, koeken en
gebak schijnen te stammen van
de Zaankant.
De pionier.
Een van de oudste fabrieken
in Zaandam is die van de firma
Albert Heijn. Deze firma viert
binnenkort haar zestigjarig be
staan. Wie hu het complex van
Albert Heijns fabrieken ziet, kan
zich moeilijk indenken, dat dit
alles is gegroeid uit een onnozel
kruidenierswinkeltje, dat in 1887
door de jeugdige Albert Heijn te
Oostzaan werd geopend. Albert
was juist getrouwd met Neeltje
de Ridder en zij kwainen overeen,
dat de vrouw des huizes achter
de toonbank zou plaatsnemen en
dat de man „de bóer op ging" om
ook buiten de zaak zijn waren
aan de man te brengen. Dit ge
tuigt reeds van het zakeninstict,
waarover Albert Heijj» ook ver
derop bleek te kunnen beschik
ken.
De- beste kwaliteit levensmid
delen tegen de laagste prijs, dat
zag Albert Heijn als- ideaal. In
1895 opende hij zijn eerste filiaal
en wel in Purmerend. Kort daar
op vestigde hij zich te Zaandam,
dat sedert de zetel van het be
drijf gebleven is. Albert Heijn be
greep, dat de verwezenlijking van
zijn ideaal dichterbij was wan
neer hij zelf produceren ging. Dat
gebeurde voor het eerst in 1-911.
Koekjes, banket en suikerwerken
leverde hij weldra af.
Hij maakte ze in een tuinhuis
je, dat tot fabriek was gepromo
veerd.
In 1913 liet Albert Heijn een
flinke fabriek bouwen, die steeds
uitgebreid moest worden. Mo
menteel werken er 650 mensen.
Men brandt er koffie, meleert er
thee, bakt er koek, biscuit, be
schuit, maakt er 'chocolade en
suikerwerk, produceert er vermi
celli, fourage, limonade, en vele
andere artikelen. Er is een kaas
pakhuis en een wijnkelder.
Dit alles heeft Albert Heijn
zelf nog mogen beleven. Hij over
leed in 1945 en zijn vrouw, die
hem lange jaren had geassis
teerd, sloot een klein jaar later
voor goed haar ogen.
Nog hetzelfde ideaal.
De zonen van Albert Heijn, de
heren G. en J. Heijn, namen in
1920 de leiding uit vaders handen
over. De zaak werd toen een N.V.
maar de opzet van Albert Heijn
bleef gehandhaafd: de beste kwa
liteit tegen de laagste prijs. De
firma Albert Fleijn, die in Neder
land 250 winkels met tezamen
1400 man personeel bezit, ver
wierf in 1927 het predicaat hof
leverancier. Wei een bewijs hoe
de zaak van Albert Heijn als een
zuivere Nederlandse instelling
werd gezien.
Want al heeft de firma zo nu en
dan 'n Amerikaans nieuwigheidje
in haar fabrieken ingevoérd en
al heeft zij een aandeel in de Ne
derlandse export, zij verloot haar
Zaanlandse karakter geenszins.
Albert Heijn met zijn echte Hol
landse naam is een levend bewijs
van de couragie, die in ons .land
steeds geleid heeft tot het ver
richten van daden die het alge
meen welzijn beogen.
Het aftreden der
Italiaanse regering.
A.F.P. meldt naar aanleiding
van het aftreden der Italiaanse
regering, dat dê Italiaanse mi
nister president, De Gasperi, na
kennis genomen te hebben van
een communiqué i)ai» de be
stuursraad der parlementaire
lractie van de Italiaanse socia
listische meerderheidspartij,
verklaard heeft, ziin mandaat
niet langer te kunnen uitvoeren
en daarom besloten had het ont
slag van zijn regering bij presi
dent De Nicola in te dienen.
Dê Gaspari zal zich naar pre
sident De Nicola begeven om
het ontslag van zijn regering in
te dienen.
Een speciale correspondent
van het A.F.P. schrijft, dat de
regeringscrisis in 'Italië onver
mijdelijk was, doordat de toe
stand op financieel en econo
misch gebied steeds slechter
werd en doordat men in de boe
zem van het kabinet over deze
en andere kwesties van mening
verschilde.
Ingezonden Stukken.
De Haarlemse bonnenzwendel.
Langzamerhand komt er licht
in de bonnenzwendelaffaire, die
C.C.D.-ambtenaren kort geleden
in de Spaarnestad op het spoor
zijn gekomen.
Deze zwendelaffaire is reeds
in September 1946 begonnen.
Duizenden boter-, suiker- en ta
baksrantsoenen zijn van eige
naar gewisseld. De bonnen wa
ren hoofdzakelijk afkomstig uit
Brabant, waar het „concern" een
agent had aangesteld, die het
platteland afstroopte en de bon
nen van minder draagkrachtige
gezinnen ftpkocht. Deze methode
bleek echter geen Voldoend aan
tal textielpunten op te leveren,
zodat de bende er toe overging
valse textielkaarten te laten ma
ken en in omloop- te brengen.
Dezer dagen is men er in ge
slaagd de hand te leggen op de
hoofddader, een zekere J. Uit
Haarlem. Het complot blijkt zich
over het gehele westen van Ne
derland te hebben vertakt en dé
mogelijkheid bestaat, dat nog
meerdere arrestaties zullen vol
gen.
Bij de hevige aardbeving, die
van Zondagmorgen af geduren
de 24 uur met 12 schokken Z.-
Italië geteisterd heeft, zijn drie
personen gedood, 47 gewond en
1029 dakloos geworden. De ma
teriële schade wordt op 665 mil
lioen lire geschat.
■«.De Sowjet-Unie zal door mid
del van explosies' nagaan, of de
jJodjem van dê Kaspische Zee
bij; Bakoe 'olie bevat. Duizenden
'tón hoogst ontplofbare stoffen
wrorden door duikers in de bo
dem van de Kaspische zee ge-
bord.
Zaterdag is te 's Gravenhage
en te Rotterdam een kindje, in
de wieg gestikt.
Uit een perceel aan de Met-
sustraat te 's-Grayenhage werd
een ijzeren geldkist, inhoudende
f 1600 gestolen. Op dé van Al-
kemadelaan werd een personen
auto ontvreetad
Ter hoogte van dp kust van
Delaware is een Constellation
van de Transworld Airlines op
een proéfylueht in de lucht ge
ëxplodeerd. Drié inzittenden zijn
om het leven gekomen.
CRITIEK OP GERINGE ACTIVITEIT GEMEENTEBESTUREN.
NOG HONDERDEN KROTWONINGEN.
De Nationale Woningraad
belegde m onze provincie een
viertal bijeenkomsten, n.l. te
Middelburg, Goes, Ternciuzen
en Oostburg, die tot doel had
den meer bekendheid te geven
aan de mogelijkheid tot oprich
ting van woningbouwverenigin
gen, die een zeer belangrijke
functie kunnen verrichten bij
de bouw van huizen in ons ge
west.
Deze vergaderingen werden
bijgewoond door de betrokken
burgemeesters, vertegenwoordi
gers van de wederopbouw en
woningbouwverenigingen.
Maandagavond had in het
Schuttershof te Middelburg on
der leiding van dhr W. Mullié,
vooratter der afd. Zeeland van
de Nat. Woningraad, een ver
gadering plaats voor het dis
trict Walcheren.
- Door de secretaris van de
Nat. Woningraad, tevens advi
seur van het Dep. van Openba
re Werken en Wederopbouw,
dhr J. Bommen, werd een uit
eenzetting gegeven over het
woningvraagstuk in het alge
meen en Zeeland in het bijzon
der. De woningtoestanden in
Drenthe, Friesland en Gronin
gen zijn slechter dan in Zee
land, hoewel Zeeland reeds een
achterstand had in te halen.
De oorzaak daarvan is mede ge
legen in het feit, dat in 75 pet.
van de Zeeuwse plaatsen nog
geen woningbouwvereniging be
slaat.
Enorme bedragen besteedde
het Rijk aan de woningwetwo
ningen, maar Zeeland profiteert
daar practisch niet van. Spr.
was van oordeel, dat Zeeland
nog lang met het woningvraag
stuk zal blijven worstelen, wan
neer woningbouwverenigingen
of andere corporaties niet hun
schouders onder dit werk zet
ten. Er valt niet veel activiteit
van particuliere bouwers te ver
wachten, daar Sfraks niet ieder
op eigen houtje zal kunnen
gaan bouwen.
Vervolgens besprak dhr Bom
men het vraagstuk huurhuis of
eigen woning op het platteland
en wees hij op de noodzaak van
het stichten en werken der wo
ningbouwverenigingen. De mo
gelijkheid. is Z;i. niet uitgeslo
ten, dat b.v. op Y/alehere een
centrale woningbouwvereniging
door verschillende dorpen wordt
gesticht.
Nadat op deze uiteenzetting
een drukke bespreking was ge
volgd, verkreeg jhr ir J. de
Ranitz, insp. van de Volkshuis-
Zeeland eon rajnp noemde, dat
slechts de helft van de wonin
gen, die in het boiéwplan 1947
aan Zeeland zijn toegewezen,
gebouwd zal kunnen worden.
De oorzaak daarvan, is niet ge
legen in de materialensehaarste
of het tekort aan arbeiders,
toaar alleen aan de geringe ac
tiviteit der. gemeentebesturen.
Bij de betrokken instanties ko
men n.1. veel te weinig plannen
binnen.
Het is een ongewenste toe
stand, dat de 1600 tot 2000 krot
woningen in Zeeland, die reeds
kort voor den oorlog hadden
moeten worden afgebroken,
thans nog steeds bewoond zrjn.
Industrieën trokken uit Zee
kind weg alleen omdat er nipt
voldoende woningen voor de ar
beider» waren en nieuwe indu
strieën komen er niet, omdat er
geen voldoende plannen tot wo
ningbouw bestaan. Alles moet
in het werk worden gesteld, om
alsnog het aantfcl beschikbaar
gestelde woningen in het plan-
1947 te bouwen en plannen
daartoe in te diénen.
Aan het eind van deze verga
dering werd besloten een com
missie in het leven te roepen,
die speciaal de mogelijkheid van
bouwen ten plattelande zal on
derzoeken. In deze commissie
DE ORGELBESPELING
TE NISSE.
Naar aanleiding van het in
ons blad geplaatste verslag van
bovengenoemde orgelbespeling
ontvingen we van de heer Gom-
mert de Kok te Goes een uitvoe
rig schrijven, waaraan wij het
volgende ontlenen:
Allereerst vind ik de aanhef
van het verslag met de woor
den „Een bioscoop-orgel-bespe
ling in de Ned. Herv. Kerk
Nisse" absoluut geen stijl. Zoiets
is m.i. toch wel heel erg over
dreven. De schrijver van de re
censie isjhet er opzettelijk om te
doen dhr Foort te diskwalifice
ren. Er wordt geen moment
over "gesproken, dat Mr Foort
toi;h wel degelijk els Kerkorga
nist in Engeland werkzaam is.
(Hij -werd op 12-jarige leeftijd-
benoemd in Londen en. is nog
steeds iedere Zondag als Kcik-
organist in zijn kerk werkzaam.
Hjj is daar nu 42 jaar organist.)
Het verslag gaat vérder: „Met
verwondering najpen wij ken
nis, dat deze conc. gever in een
„Kerk" zou optreden. Dit is he-,
lemaal niet wonderlijk. Hij
speelt in Engeland 6 avonden
in de week „Kerkconcerten".
Dat de schrijver van het veri
slag dat niet weet, is hem niet
kwalijk te nemen, maar laat hij
dan zijn onwetendheid niet
openhaar maken op een manier
zoals het geval is geweest.
Het. stukje over het „gebouw
de Kerk" is van secundair be
lang. Alles wat daarin staat ver
meld is elkeen voldoende be
kend (tenminste dat mag ver
ondersteld worden).
„In hun genre zijn het'mis-
s c h i en kunstenaars." Niet mis
schien maar wel d e g e l'ij k
kunstenaars. Als Nederlanders
staan wij nu eenmaal anders te
genover een dergelijk concert
als een Engelsman. Als „Angli-
kaan" Vond Mr Foort het van
zijn zijde weer vreemd, dat er
voor dit concert niet gebeden
werjl en dat er ook aan het
begin en aan het eind niet werd
gezongen. Dat zijn verschillen,
die wel altijd zullen blijven
bestaan.
Dat Bach pijnlijk was om te
beluisteren fteb ik van niemand
gehoord. Ook niet van diverse
muziekleraren die zelfs enthou
siast waren omdat Mr Foort de
toccata in d uit het hoofd
speelde.
De verkoop van programma's
met handtekening en foto's ten
bate van ons orgelfonds vond
algehele instemming bij vel
schillende predikanten. Het
bracht ons weer een stap in de
goede richting.
Dat de aanwezigen applaudi-
seerden was op verzoek van
een enthousiaste
luisteraar. Hij vond,
dat Mr Foort (die in Engeland
ook in de Kerken applaus ge
niet) die eer wel toekwam en
nodigde alfen uit daaraan mee
te werken. Dit werd natuurlijk
gedaan.
Ik mag wel even opmerken,
dat ik in de Herv. Kerk te Goes
eens een applaus heb meege
maakt, dat het onze nog verre
overtrof. (Bezoek van de „Band'
van het Leger des Heils uit En
geland.) Daar wefd toen ook een
uitzondering gemaakt. Waarom
macht het dus bjj ons ook niet?
Ik vind het afschuwelijk, dat
over een Engelse vriend die ge
heel belangeloos naar een
plaatsje als Nisse komt om voor
een goed doel zijn krachten te
geven op een dergelijke manier
wordt geschreven en gesproken.
Ua.at de schrijver eerlijk zijn en
rïiij, die hem uitnodigde, verant
woordelijk stellen. Ik herhaal
ik zal dat nemen, ik neem dat
voor de kerk) voor ons orgel
fonds. Ik kan niet onder woor
den brengen, wat ik voel. Maar
dat een Engelsman, wiens zonen
en dochteren vielen bij de be
vrijding van ons land, dezelfde
Engelsman naar wie we allen
zo heel erg verlangden, nu ha
de oorlog een. dergelijke ont
vangst te beurt valt, dat spijt
me meer dan ik kan zeggen.
Ik had zoiqts niet van Neder
landers (en zeker niet van goede
Nederlanders) durven verwach
ten.
(Wij ontvingen verder nog
een schrijven van de heer J. P.
Koele wijn te Borssele, die de
eritiek in meerdere opzichten
niet juist acht en van oordeel
is, dat van een zeer geslaagd
concert kan worden gesproken.
Red.)
mr de Gasembroot van West-
kapelle, burg. jhr ir Bogaert
van Domburg en burg. Danielse
van Ritthem, twee afgevaardig
den van de Stichting Oorlogs
getroffenen en twee vertegen
woordigers van de Vlissingse
en Middelburgse woningbouw-
zullen zitting nemen burg. jhr verenigingen.
i
In een onderhoud met de
hoofdinspecteur van politie en
chef van de vreemdelingen
dienst te Amsterdam, de heer
Stoett, deelde deze mede, dat al
leen in Amsterdam reeds nog
5000 Duitsers vertoeven. Bij
deze 5000 gevaljen is een be
langrijk aantal, dat, gezien de
politieke antecedenten niet voor
verder verblijf in Nederland in
aanmerking komen. Ze kunnen
echter nog niet weggezonden
worden, daar de besprekingen
met de geallieerden over hun
toelating in Duitsland nog niet
geëindigd zijn. Velen moeten
zich dagelijks melden. Natuur
lijk bevindt zich onder de 5000
een aantal, die zonder bezwaar
een verblijfsvergunning krijgt.
Zij mogen hier werken en heb
ben weinig last van de vreem
delingendienst.
Wat betreft de
.vesting het woond, die het voor S.S.ers, die hun
Statenlozen.
Nederlandse
nationaliteit
verlogen hebben, deelde de heer
Stoett mede, dat ook deze tot
de ongewenste vreemdelingen
behoren. Ze kunnen echter niet
het land uitgezet worden, zo
dat ze op de duur opnieuw ge
ïnterneerd moeten - gorden.
Paspoorten "unnen ze. niet
krijgen, omdat ze politiek niet
„zuiver" zijn. Momenteel krij
gen ze meestal, voorzover ze
reeds vrij zijn, een verblijfs
vergunning voor drie maanden
en een meldingsplicht.
Duitse vrouwen.
Op de vraag, wat er met de
Duitse vrouwen, die tijdens de
oorlog met Nederlanders huw
den, zal gebeuren, antwoordde
de heer Stoett, .dat deze een
verblijfsvergunning krijgen als
ze geeij bezwarend politiek ver
leden hebben of hun man niet
in handen van de bijzondere
rechtspleging Is geweest. Er
zijn nog meer dan 1000 van de-
Handhaving Rijkseenheid.
Op initiatief van het comité
tot handhaving der Rijkséenheid
werd Maandag een vergadering
gehouden van personen van ver
schillende richtingen en uit ver
schillende delen yan de provin
cie om te beraadslagen over de
vraag of het mogelijk is te ko
men tot een sterke provinciale
actie. In verschillende plaatsen
o.a. te Mic'de11-,, r-r en Vlissingen -
Zijn reeds unité's on
gericht of in wüi Getracht
zal worden overal conjact-pun-
ten te zoeken; de heren prof. i
Gerbrandy en Mr Welter zullen
worden uitgenoodigd ook in Zee
land spreekbeurten te vervul
len en zo de belangstelling voor
qe zo hoogst nodige versterking
van de Rijkseenheid te bevorde
ren.
Er Jolijkt ook in Zeeland, in
brede kringen voor deze zaak
belangstelling te bestaan.
VLISSINGEN.
Geschenk Burgemeester
Van Woeideren.
Bij 'het afscheid nemen van
Vlissingen in 1945, werd aan
burgemeester van Woeideren
door Wethouders, Raadsleden en
Gemeentepersoneel een drietal
borden aangebbden te vervaar
digen door de Porceleyne Fles,
w.elke thans zijn gereedgeko
men. Deze borden zijn voor het
publiek te bezichtigen in de
étalage van de Vliss. Boekh.
v.h. de- Veij-Mestdagh aan het
Beliamypark, van Zaterdag 17
tot en Dinsdag 21 Mei p.s. De
borden geven een voorstelling
van hef stadhuis te Vlissingen
en de wapens van Vlissingen en
van de Familie van Woeideren.
Er wordt een artistiek uitge
voerde oorkonde bijgevoegd, die
vervaardigd is door de bekende
siertekenaar de heer- D. Wage-
maker te Goes, leraar bij het
NO. tè Vlissingen.
Raad van Overleg.
De Raad .van Overleg te Vlis
singen besprak in zijn laatste
vergadering o.a. de buslijnen der
Stoomtram Mij. „Walcheren" en
gaf uiting aan de vele klachten
uit de burgerij over de hoge ta
rieven op sommige trajecten, in
het bijzonder op de lijn Vlissin-
gen-Middelburg, een afstand
van pl.m. 7 K.M. waarvoor een
tarief is vastgesteld van 25 cent,
heen en weer dan 50 cent-
De Raad van Overleg verzoekt
over te gaan tot verlaging' dezer
tarieven, of het invoeren van
retours of bijv. tienrittenkaarten
tegen lager tarief. In vergelij
king met het tarief Middelburg-
Goes js de prijs Viissingen-Mid-
delbur'g wel zeer aan de hoge
kant. Ook de tarieven op de
lijn Stad-Station behoeft drin
gend verlaging.
Verder verzoekt de Raad op
de sperTuren en in het bijzon
der op Donderdag, voorrang te
willen verlenen aan hen, die
wegens hun beroep- van de bus
sen gebruik moeten maken.
MIDDELBURG.
Verkoping.
Door notaris J. L. v. d. Harst
zijn Donderdag publiek ver
kocht: een pakhuis met boven
woning en erf Gatengang no. 8
aan Gebr. Vroëgop te Middel
burg voor f 3000 en het huis en
erf Teerpakhuizenstraat no. 19
aan M. Schout te Middelburg
voor f 2300.
GOES.
Frans bezoek
De Burgemeester deelt mede,
dat 17 Mei a.s. des avonds een
groot getal Franse oud-strijders
deze gemeente zal bezoeken en
oök op 18 Mei hier zal verblij
ven. De burgemeester verzoekt
de burgerij alsdan, uit dank voor
de Franse hulp in 1940 gebracht»
de vlaggen uit te steken.
De Fransen zullen omstreeks
8 u. des avonds arriveren op de
Beestenmarkt en zullen in Ka-,
pelle des Zondags een herden
kingsplechtigheid bijwonen: De
Franse militaie attaché Jourdier
zal daarbij ook aanwezig zijn.
„Euphonia jubileert.
Zaterdag 19 Juli Viert de mu
ziekvereniging „Euphonia" haar
60-jarig bestaan Het .ligt in de
bedoeling dit feit op feestelijke
wijze te gedenken. Daartoe zul
len de muziekverenigingen uit
Zeeland en West-Brabant wor
den uitgenodigd om deel te ne
men aan een muziekfeest.
KRABBENDIJKE.
Jubilea.
Vrijdag j.l. vierden te Oostelijk
het echtpaar U. Harthoorn
Schrier hun 45-jarige echtvereni
ging en het echtpaar C. Hart
hoornJoossen hun 35-jarige
echtvereniging.
's Avonds bracht de zangver
eniging onder leiding van mej.
Philipse de jubilerende echtparen
een zaïighulde.
De voetbalvereniging „Krab-
bendijke" kwam bijeen tot ver
kiezing van' een bestuur en elf
tal-commissie. Het bestuur be
staande uit de heren G. Schuur,
voorz.; D. v. d. Vrede, seer.; W.
van .Dongen, penningm.; A. Dom
misse, 2e secr. en C. Krijger, al-
gem. adjunct werd herkozen.
Voor de elftal-ëommissie wer
den gekozen de heren J. D. Seit,.
W. Versluys en A. Dommissie.
KAMPERLAND.
Zondagavond hielden de ge
combineerde Jeugdverenigingen
weer een openbare werkvergade
ring in de Gereformeerde Kerk.
Als vertegenwoordiger van de
knapenvereniging trad Henk
Scholing op met Imt onderwerp
„Stefanus", daarna >eg een lid
van- de kleine ma' ijesvereniging
een gedicht voor. De presidente
van deM.V. mej. M. Balkenende
hield een inleiding over het on
derwerp „Vrouwen uit het huis
van Oranje". De jongelingsver
eniging vertegenwoordigd door
dhr C. van der Weele droeg na
mens de J.V. het bekende'gedicht
van Campert „De achttien do
den" voor.
ze vrouwen in Duitsland en hun
toelating moet zo yeel mogelijk
in de hand worden gewerkt
