Engeland overschreed zijn bevoegdheden. Begroting ven Onderwijs, K. enW. Be Meidagen van 1940. Oud-Minister Jhr Mr D. J. DE GEER voor het Bijzonder Gerechtshot. Dc onderhandeSiogeii te Batavia» De Joden aan 't woord. Husi Ut (jo-d. De fyelaacsde kat. Uttgsve Stichting '„Zeeuws ch Dagblad". Hoofdkantoor: Goes, L. VoraS- str. 70, Tel. 2496, Gfro 2T4299. Kantoren: Vlissingen, Wolstraat 33, Tel. 168; Middelburg, Rou- aansche Kaai 19, Tel. admini stratie 2009; Telefoon redactie 2347; Terneuzen, Vlooswijkstraaf. Telefoon 2052. ZEEUWSCH DAGBLAD 3e JAARGANG No. 639 PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEiLAND ZATERDAG 10 MEI 1947 Abonnementsprijs f3.30 por kwoHooi HoofdrosUotour: R. ZUIDEMA Directeur: JACQ, DE SMIT Advertentieprijs 12' cent per m m. Mei veeie medewerking ven: Mr W. F. C. BARON v. d. FEkTi te Mtddetbwg, Dr K, HLHIENGA te Middelburg, Rubriek Kabouters 5 cent per woerd, Ds J. KARELSE te Goes, Ds R. SLOPSTRA ie Vtissmgen en Ds W.. VROBSWDEWfY te Poortvliet Op- en ondergang Tan Zon en Maan. Zondag: Zon op 4.54 u., onder 20.19 u. Maan op 1.46 onder 9.04 u. Hoogwater te Vlissingen. Zondag 11 Mei: f.43 u. 1.76 m., 18.01 u. 1.58 m. Vandaag, 10 Mei, gaan onze gedachten terug naar de Mei dagen van 1940 toen de verra- delijke en in geen enkel opzicht gemotiveerde aanval van de Hitler-legioenen op ons land een aanvang nam. Reeds lang was de toestand gespannen. Telkens weer was er de vrees, dat het met Duits land tot een gewapend conflict nou komen, maar dan kwam er ook weer de ontspanning, zo dat de hoop begon te leven, dat evenals in 1914 ons land bulten de oorlog zou blijven.' Het was wel algemeen be kend, dat er reden was de her haalde betuigingen van Duitse zijde, dat er voor Nederland geen gevaar dreigde te wan trouwen, maar de verklaringen waren zó positief, en zó gerust stellend, dat er voor twijfel bijna geen plaats bleef. Begin Mei bereikte de span ning het hoogtepunt. Militaire verloven werden ingetrokken, het treinverkeer werd beperkt en de bladen brachten de waar schuwing, dat het in verband met op de grote verkeerswe gen genomen veiligheidsmaatre gelen gewenst was voorzichtig te rijden. - Dat alles wees op een komen de oorlog. Maar weer kwamen er geruststellende verklaringen. Met Pinksteren, zoo hoopte men, zou het treinverkeer weer nor maal zijn. En toen Amerikaanse bladen wisten te vertellen, dat Duitse legers gereed stonden vanuit Bremen en Dusseldorp op Nederland aan te rukken, kwam prompt de Duitse tegen spraak, kort en krachtig: mi- litaire onzin. Nederland kon gerust zijn. Toen kwam de 10e Mei. Een stralende voorjaarsdag, maar tevens een dag van bloed en vuur en rookdamp. In de vroege morgen, zonder enige voorafgaande waarschur wing begonnen de Duise legioe nen het kleine bevriende bu- renland aan fe vallen. De lucht zag overal zwart van Duitse bommenwerpers die dood en verderf brachten en van toestellen die op kardinale punten parachutisten lieten dalen. Van alle kanten barstte plot 'seling het onweer los. Aan de Oostelijke grenzen, maar ook in het centrum-, van onze .verdedigingslinies. Vliegtuigen wierpen hun bom- menlast op Ypenburg, Valken burg, Ocklenburg, Waalhaven, en waar niet al. Hangars, lood sen en verkeerstorens werden weggeslagen. Toch ondanks de over weldigende overmacht aar zelden onze militaire vliegers geen ogenblik de lucht in te gaan, en met de machtige bom menwerpers de strijd aan te binden. Bloedige gevechten ont wikkelden zich waarin 'beide partijen zware verliezen "leden. Het afweergeschut deed op schitterende wijze zijn plicht en ook door het leger werd op de bedreigde punten op heldhaf tige wijze weerstand geboden. Maar officieel was de oor log nog niet verklaard. Eerst om 6 uur verscheen de Duitse gezant op het ministerie van Buitenlandse Zaken om door officiéél mee te deleh, dat aangezien Nederland met Enge land samen werkte, Duitsland noodzaakt was zich te verde lg .gen, met een dringend beroep op de regering om geen ver zet te plegen. Het antwoord van minister van Kleffens was kort maar krachtig „De Nederlandse regering- wijst met verontwaardiging de aantijging der Duitse regering, dat zij op enigerlei wijze of met enige mogendheid geheime en tegen Duitsland gerichte afspra ken zou hebben gemaakt, van de hand. Gezien de ongehoorde Duitse aanval, een aanval zon der enige voorafgaande waar schuwing, is dc Nederlandse Regering van oordeel, dat thans een staat van oorlog is ontstaan tussen het Koninkrijk der Ne derlanden en Duitsland." Nederland in staat van oor log. Maar welk een oorlog! Wat betekende het kleine slecht .bewapende Nederlandse leger tegen de geweldige over macht van de in deperfectie toegeruste overmachtige Duitse troepen. Er werd hevig weerstand ge boden, te land, te water en in de lucht. Met name de mariniers- maar zij niet alleen verricht ten wonderen van dapperheid. Maar de strijd was te ongelijk. En toen generaal Winkelman tenslotte de keus kreeg tussen het verwoesten en' platbranden van de grote steden en een eer volle overgave koos bij het laatste. De strijd was beslist. .Nederland had gecapituleerd. Toch was de worsteling niet tevergeefs geweest. De Duitsers die er alles op gezet hadden in één dag een be- -slissing te forceren hebben hun doel niet kunnen bereiken. Het duurde vjjf dagen eer het grootste deel van Nederland be zet was. En Zeeland vocht nog door. Deze vijf dagen waren voor het verloop van de oorlog van groote, we kunnen wel zeggen, beslissende betekenis. Het hierdoor veroorzaakte oponthoud was voor het D.uitse leger dat met hulp van de Ne derlandse schepen naar Enge land hoopte door te stoten, hét begin van het einde Het begin. Vijf bange oorlogsjaren die over ons land een zee van bloed en tranen brachten, zouden nog volgen. """Maar eindelijk, we hebben het de vorige week mogen her denken, kwam dan toch de be vrijding. N De Heer was ons tot hulp [op ons gebed; De strik brak los en wij zijn vrij [gemaakt! „Dutocratie" in Brazilië. In de voornaamste Steden van Brazilië stonden vandaag na het verbod der Communistische par tij soldaten met bajonetten op wacht. Er worden geen onregel matigheden gemeld. Het communistische blad ,Tri- buna Popular" verscheen nor maal en protesteerde krachtig tegen het besluit. Andere bladen noemen het een nederlaag voor de democratie. In het conservatieve blad Correa da Manha" schrijft de bekende journalist Carlos Lacer- da: „Ik verdedig de communis tische partij niet. Ik verdedig de democratie. Tot gisteren hadden wij democratie in, dit land. Wat wij thans hebben weet niemand. Een goede naam hiervoor zou zijn: Dutocratie (Dutra is presi dent van Brazilië). Tweede 5-jaren plan der Labourpartij. De Britsche Labourpartij, af deling onderzoek, zal hinnen 2 weken aan de partijconferentie haar tweede vijfjarenplan voor de nationalisatie voorleggen, dat bij de volgende algemeene ver kiezingen in Mei 1950 als partij program moet dienen. De afge vaardigden ter conferentie zul len nationalisatie van grond, Chemische industrieën, scheeps bouw, katoen- en automobiel industrieën benevens de brou werijen voorstellen. Ter voorbereiding van de ko mende verkiezingen heeft men ook studie gemaakt van „indu striële democratie", welke term betrekking heeft op de door vakverenigingen en gezamenlij ke productiecommissies te spelen rol bij het beheer van genatio naliseerde en particuliere indu strieën. De Palestijnse kwestie. De politieke commissie der Verenigde Naties heeft Donderdag een aanvang gemaakt met de besprekingen inzake de Palestijnse kwestie. Dr Silver, voorzitter van de Zionistische organisatie van Amerikanen en Hd van het Zionistisch bestuur, trad in deze ver gadering op als woordvoerder van het Joods Bureau. Zjjn rede werd met gespannen aandacht beluisterd. In zijn rede, gehouden in de woorden: „Wij hebben nooit het vergadering van de politieke commissie der V.N., welke is overgegaan tot het horen van de beide partijen, verklaarde Dr Sil ver onder meer, dat de mandaat- mogendheid het bestuur over Pa lestina na het uitbreken van de oorlog heeft gevoerd alsof zij de souvereiniteit over Palestina be zat, terwijl zij slechts het hehéer heeft. De Balfoürverklaring, waarbij de Britse regering zich uitsprak ten gunste van het stich ten van egn Joods Nationaal Te huis in Palestina, kan maar niet ongedaan gemaakt worden. vertrouwen verloren in de souve reiniteit en de uiteindelijke over winning van dt grote' morele grondbeginselen. De Joden waren uw bondgenoten tijdens de oorlog en brachten samen met U offers voor de gemeenschappelijke over winning. Wij spreken de hoop uit, dat het Joodse volk binnenkort welkom geheten, zal worden in de edele vriendenkring der V.N." Ih antwoord op Silver's voor stel, dat Engeland voor Septem ber een verslag zou geven van zijn bestuur over Palestina, zeide Cadogan: „Indien deze speciale Na verklaringen van Loyd vergadering een spéciale Com- George Churchill en Truman missie van onderzoek instelt, zaT Tel S4 J°0dSJ^mnai.lili regering geheel tot ha*; be te hebben aangehaald, stelde Dr. shaking staan om rekening en Silver voor dat dé Britse rege-1 VCTantwo'or(,in(f a( te ,eggen5van ring, liever dan tot de algemene luiar be9tmiI,,? es vergadering van September te wachten, bij de Commissie van Onderzoek inzake Palestina, een verslag over. haar bestuur van Palestina indient. Hij drong er ook op aan, dat de politieke com missie een bezoek aan Palestina zou laten brengen. Onderzoek door neutrale landen De commissie ging vervolgens over tot de^ bespreking van het Amerikaanse voorstel voor een Commissie van Onderzoek, sa- In dit verband verwacht men j uit te sprekeh voor de bevolking veel critiek van de afgevaardig- van Engeland en zijn indrukwek- den op de huidige onvoldoendekende bijdrage tot de democratie, jnyloed van de arbeidersklasse I Wat hij veroordeelt, is de ver in de genationaliseerdé indu strieën en een verzoek om ster kere vertegenwoordiging van de vakverenigingen in de besturen dezer industrieën. Men verwacht, dat de indu striële demoératie ook een punt zal vormen van de komende po litieke verklaring der conserva tieve partjj en een belangrijk onderwerp voor partijstrijd zal worden. Rabbi Silver stelde voor, dat mougesteld - uit neutrale kleine de Commissie van Onderzoek de j a"ren' grondoorzaken van de tragische Engelse afgevaardigde Sir onrust en geweldpleging In het Alexander Cadogan zeide, dat, Heilige Land zou nagaan en zou muien de Algemene Vergadering onderzoeken waarom sommige v grote mogendheden zou lellen van de Palestijnse gemeen- verzoeken m de commissie zitting te nemen, hij met zou wëigeren, maar hij was niettemin nog steeds van mening, dat de grote mogendheden geen deel van deze commissie moeten uitmaken. „Niemand moet rechter zijn in zijn eigen zaak", aldus Cadogan. Austin (V.S.) zeide, dat de aanwezigheid der grote mogend- beden uitstel zou veroorzaken, doordat er andere' belangen in spel zouden komen. Een uit elf leden bestaande sub-commissie zal beraadslagen over de -be voegdheden, welke moeten wor den verleend aan de voorgestelde Commissie van Onderzoek. VOOR DB BONDAG. Want gelijk de hemelen hoger cijn dan de aarde, alzó z\jn Mijne wegen hoger dan uwe wegen en Mijne gedachten, dan uUeder gedachten. Jesaja 55:8. Wij mensen, Kchben over *t al- gemeen' veel moeite om de steun voor ons leven te vinden in God. Waf is- er een twijfel, een heen en weer geslingerd worden. Hoe? moeilijk komen wij tot vol ledige zelfovergave aan de Here. Br is veel bekommernis, zorg, strijd, zoeken. Het geestelijke leven is vaak als een kwijnend nachtpitje. En dap alles, omdat wij onze God niet kennen en daarom niet vertrouwen. Wij b'escJi-oiiwen Hem als" iemand, die in alles de dingen móet* doen zó, dat wij Hem kun nen narekenen. Zijn werken moeten kloppen met onze gedachten daarover. Wij willen van- ons geloof een systeem maken, dat sluit als een bus, waarin alle vragen een ant woord ontvangen. Onze tekst zegt, dat dat niet kan. Tussen God en mens is er een hemels breed verschil. Hij is de gans Andere. Veel hooger, veel heerlijlcer dan wij maar be vroeden. D.aarom vei-geeft Hij waar wij menen, dat 9tniet kan, helpt Hij als wij denken, dat *t uitgesloten is, gaat Zijn weg metons leven dóór als wij vastgelopen zijn. Die verhevenheid van *God is onze redding. Maar daarom moeten wij onze menselijke eigenwijsheid laten varen. Als wij er geen gat meer in zien, niet denken, dat er dan ook metterdaad geen gat meer in is. Wy moeten niet wiUèn be grijpen, maar vertrouwen. God begrijpen, ook %n Zijn wer ken, kunnen- wij niet. Wie brgrijpt het wonder van Gods liefde en recht op Golgotha t Wij moeten gelovenvertrou wen, juist als wij er met ons verstandniet bij kunnen. Dan erkennen wij Gód in Zijn hoogheid en eren Hem. Dan vindt onze ziel rust, weten xv\j ons vei lig, omdat wij vertrouwen, dat die heerlijke God naar Zijn ver heven wijsheid en liefde en macht *t beter doet, dan wij rnaar kunnen hepen. Zierik-zee. GBEVING. Door de Eerste Kamer aangenomen. Gelijkstelling van het voorbereidend onderwijs? De Eerste Kamer heeft in de afgelopen week brede beschou wingen gewijd aan de begroting van Onderwijs, K. en W. Bij de behandeling in de Tweede Ka- Natuurlijk kwam ook de op schorting van het achtsté leer jaar ter sprake. Minister Gielëh bleek daar voor goede argumenten te heb- mer is ér aan deze begrooting ben. Er zijn momenteel 800 scho- schap tot daden werden gedre ven, „die wij allen betreuren", en waarom scheepsladingen hul peloze Joodse vluchtelingen door de mandaatmogendheid, die als eerste verplichting het verge makkelijken van de Joodse immi gratie op zich genomen heeft, van de stranden van het Natio naal Tehuis worden verdreven. Dr. Silver ging voort met de grootste eerbied en bewondering keerde en niet te rechtvaardigen politiek, die in tegenspraak is met het Britse staatsmanschap, van enkele jaren geleden, dat van een ruime visie getuigde, en deze dreigt te niet te doen. Vertrouwen niet verloren. Na opnieuw het vertrouwen der Joden in de V.N. te hebben betuigd, besloot Rabbi Silver zijn uitvoerig betoog met de volgende Nog weinig resultaten bereikt. Een geest van wantrouwen? Het wederzijdse wantrouwen is de voornaamste oorzaak van de weinig bevredigende ontwik keling der besprekingen, die sinds enkele dagen door de In donesische delegatie en de com missie-generaal zijn hervat, zo verklaarde minister Gani in radio o.m. het volgende ver klaard: „Het ligt in de bedoeling van de republikeinse regeering te komen tot vorming van een sterk nationaal leger, in staat de Souvereiniteit van -de republiek te verdedigen. Dit is echter niet Een Nederlandse stem. De Nederlandse afgevaardigde Dr. VanRoyen, gaf als zijn me ning te kennen, dat de enquête commissie zo uitgebreid mogelij ke bevoegdheden diende te krij gen en zich niet alleen maar moest beperken tot verzamelen van feiten en cijfers. Hij steunde het Amerikaanse voorstel dien aangaande. Hij gaf te kennen, dat Nederland eeuwen lang vriendschap en warm medeleven voor het Joodse volk heeft ge voeld doch tevens vriendschappe lijk staat tegenover dé Arabische wereld.- Het Arabische hoge comité heeft formeel de uitnodiging van de V.N. om aan de behandeling van de Palestijnse kwestie deel te nemen aanvaard. interview met het repnbli-.het laatste doel, dat wij nastre- ketnse blad „Berita Indonesia". Aan republikeinsche zijde, al dus de minister, wantrouwt men de aanwezigheid der Nederland se' troepen, terwijl men deze aan Nederlandse zijde tracht te rechtvaardigen met de bewering dat de Nederlandse bezittingen in dc republiek worden be dreigd. Volgens dr Gani hebben de besprekingen, die voorname lijk tot onderwerp hebben: te ruggave van buitenlandse bezit tingen, de diplomatieke verte genwoordiging van de republiek en de vermindering der strijd krachten, nog geen enkel resul taat opgeleverd. - De Nederlanders, zo vervolg de hij, beweren, dat de de facto erkenning van de republiek, de erkenning van de staat republiek Indonesia niet insluit en-dat de ze omstandigheden een verhinde ring vormt voor het vestigen van buitenlandse betrekkingen. Op 3it punt zijn de republikei nen van mening, dat volgens het internationale recht de de facto erkenning van een regering de ze machtigt, diplomatieke be trekkingen aan te knopen. Gevraagd naar een eventuele regeling van deze kwestie door een derde partij, verklaarde hij tenslotte, dat, indien incidenten zich zouden voordoen, arbitrage noodzakelijk zou zijn. Ministers op cocktail-partij. De ministers Becl en Jonkman waren gisteravond aanwezig op een coektailpsrtij ten huize van de legercommandant, luit.-gene raal S. H. Spoor, waarbij tevens een groot aantal Nederlands-In dische autoriteiten waren uitge nodigd, w.o. de leden van de C.G. en generaal Kruis. Dat alles is bed mooi. Maar wat wordt er gedaan voor de geïnterneerden? Sjarifoeddin over het militaire probleem. De republikeinse minister van defensie, Sjarifoeddin, heeft in een rede vóór de republikeinse ven. Wij moeten thans beginnen onze aandacht te wijden aan het probleem van een gemeenschap pelijk verdedigingssysteem voor Zuid-Oost-Azië. Wij moeten de grondslagen leggen voor een systeem van verdediging, dat verder reikt dan de grenzen van de Indonesische Archipel. Met het oog hierop is het nood zakelijk een nationale lucht macht te bezitten, die tezamen met de zee- en luchtmacht kan ontwikkeld worden tot een na tionaal bólwerk." Hij voegde .hieraan toe: „We hopeii, dat de Nederlanders zul len toestemmén in het beëindi gen van de troepenzendingen". De koers van de republikeinse gulden. Volgens het Chinese dagblad „Keng Po" is de koers van de republikeinse gulden (roepiah) o pde zwarte geldmarkt te Ba tavia Dinsdag tot een waarde van 40 Ned. Indische centen ge daald. Bij ihet begin van de week bedroeg de waardp nog 47)4 ct. De V.S. en Linggadjati. De woordvoerder yan het Ame rikaanse departement van Bui tenlandse Zakenheeft verklaard, dat de Amerikaanse regeering haar ambassadeur te 's-Graven- hage en haar consul-generaal te Batavia heeft opgedragen de Ne- derlahse autoriteiten mede te de len, dat de V. S. levendig belang stellen in het van kracht worden der overeenkomst van Linggad jati s De woordvoerder zeide, dat de V. S. verlangend zijn te zien, dat de handel met de Indische Archi pel zal worden hervat en tevens Wensen de V. S., dat artikel 14 van de overeenkomst,' waarin voorzien wordt in de restitutie van buitenlandse eigendommen aan de rechtmatige eigenaren, in practijk zal worden gebracht. De Joden en Suriname. Mr J. C. Brons heeft de Free- larid League- m een telegram medegedeeld, dat het resultaat van de onderhandelingen met de delegatie van de Preeland Lea gue niet definitief kan zijn, voordat de goedkeuring van het Nederlandse parlement en van de Surinaamse staten is verkre gen. Gouverneur Brons wees er tevens op, dat de Surinaamse commissie geen immigratie van 30.000 kolonisten had gegaran deerd, maar dat dit aantal slechts was voorgesteld als basis voor verdere besprekingen. in verband met de behandeling van het Indische vraagstuk be trekkelijk weinig aandacht ge schonken en daarom heeft de Senaat nu de schade willen in halen. Niet minder dan 17 sprekers hebben het woord gevoerd. Een ogenblik scheen het er v.oor ministër Gielen minder gunstig uit te zien. Toen de afd. Kunst aan de orde kwam werd zoals „Het Vrije Volk" het uit drukte door prof. Donkersloot (P. y. d. A.) 'genadeloze critiek geoefend op het be- leid van de minister, die het j vertrouwen van dfe kunstwereld j volkomen zou hebben verloren. - Het blad sprak als zijn mening uit, dat de minister zich wel heel erg onpleizierig moet heb ben gevoeld en het stelde zelfs de mogelijkheid, dat de P. v. d. A tegen- de begrooting zou stemmen. Het viel echter een weinig mee. Minister Gielen die niet gewoon is voor grote woorden aan de haal te gaan, bleek he lemaal niet onder de indruk van de „genadeloze critiek". En hij wist zijn zaken zó goed te ver dedigen, dat van de P. v. d. A. niemand tegen de begroting stemde. Het spreekt vanzelf, dat bij een zo brede behandeling van de begroting tgl van onderwer pen aan de orde kwamen. Verschillende sprekers uitten de vrees, dat d^ gymnasiale op leiding in het gedrang zou ko men. De minister wist hen ech ter gerust te stellen. Zijn be doeling is niet het voorberei dend H.O. bij het M.O. achter te stellen. Ook zal de wiskunde- voor het gymnasium en het ly ceum niet worden afgeschaft. Verder,' was er de vrees, dat het geschiedenisonderwijs in de knel zal geraken. In verband daarmee werd-door de heer A I g r a een door 'ver tegenwoordigers van alle frac ties ondertekende motie inge diend, waarin wordt uitgespro ken, dat het onderwijs in de geschiedenis in de hogere klas sen van de gymnasia en de ly cea, zowel van de A-, als van do B-afdelingen, om zijn karak- tervormendo waarde, om zijn betekenis voor de opvoeding tot staatsburgerschap en om zijn onmisbaarheid voor het kweken yan een- krachtig nationaal be wustzijn, niet tot een onbelang- Een Jcat, die de gezéllige naam „Stine" draagt, heeft dezer dagen een nieuwe we reldrecord gevestigd. Haar baas, een ambtenaar der P.T. T„ verhuisde van Arnhem naar Amby bij Maastricht. Stine kon in haar nieuwe om geving blijkbaar niet wennen, en besloot naar Arnhem terug te keren. In acht dagen legde zij ongeveer 150 km. af en trok te Arnhem in bij vroe gere buren, waar ze dikwijls aanliep. Voorwaar eén enorme prestatie! Is Stine misschien een nieuwe „editie" van „de gelaarsde kat"? Dan zullen we nog wel meer van haar horen. len te weinig, een tekort- dat elk jaar groter wordt. Waarbij dan nog komt een tekort aan onderwijskrachten. Ook over de onderwijsver nieuwing is nog zo het een en ander gezegd. Verschillende rechtsche leden spraken er hun blijdschap over uit, dat de te genwoordige bewindsman, wat dit betreft, een andere koers volgt dan zijn voorganger. Wij hopen gelegenheid te hebben op dit onderwerp nader terug te komen. Hét resultaat van de langdu rige debatten was, dat de be groting z.h.s. werd aangeno men. Attlee; „Grote gevaren dreigen"» Tijdens een bijeenkomst, ge organiseerd met medewerking van de „Vereniging voor de V. N." heeft Attlee gewaarschuwd, dat de gevaren voor de bescha ving der wereld, welke een nieu we wereld-oorlog meebrengen „groter zijn dan zij tussen de "beide oorlogen waren". „Wij kunnen de V. N. niet la ten mislukken, aangeziende problemen ernstiger zijn gewor den. Wij zullen nooit een blij vende vrede verkrijgen, als deze slechts afhangt van overeenkom sten tussen regeringen. Wij_ zul len deze alleen verkrijgen "door overeenkomsten tussen volkeren en dit moet niet een passieve overeenkomst zijd, maar actieve, constructieve bevordering van de vrede", aldus Attleee. Eden, Engelands conservatieve minister van buitenlandse zaken tijdens de oorlog, verklaarde, dat de tegenslagen bij het werk van de V. N. gedeeltelijk te wijten zijn aan het gebruik van het vetorecht,de moeilijkheden ma ken een internationale organi satie noodzakelijk, waarin de wereld vertrouwen kan stellen. Om twee minuten voor tien rijk bijvak mag worden gede- j kwam Jhr de Geer de zaal bin- vi-aiWrJ nen j3e 7g_jarjge grijsaard ging Voorgeschiedenis. Op 13 Mei 1940 vertrok Jhr D. J. de Geer, toenmaals voor zitter van de ministerraad, met de overige ministers uit Neder land naar Londen om aldaar een Nederlands regeringscentrum te vormen voor de voorzetting van de oorlog tegen Duitsland. Op, 3 September 1940 trad Jhr de Geer af als minister. Hij kreeg toen de opdracht zich naar Ne derlands Indië te begeven ten einde daar een studie te maken van .de toestand in samenhang met de situatie van het rijk in Europa, zoals deze zich onder Invloed der oorlogsomstandig heden ontwikkelde. Op 5 Nov. vertrok Jhr de Geer naar Por tugal nadat hij te kennen had gegev enlangs deie weg naar Ned. Indië te zullen reizen. In strijd met zijn instructies heeft Jhr de Geer zich in het begin van Februari 1941 vanuit Portugal, via Berlijn naar Ne derland begeven. In April 1942 publiceerde hij een brqchure, getiteld „Synthese in de oorlog", waarin hij aandrong op overleg met Duitsland en beëindiging van de oorlog der geallieerde mogendheden tegen dat land. Een 76-jarig© grijsaard. Gisteren had de oud-minister zich voor het Bijz. Gerechtshof te verantwoorden. Er was voor deze zaak veel belangstelling. kracht van het Nederlandse volk nadelig zou beïnvloeden. Im mers, men zou het in Nederland kunnen opvatten als een soort vlucht. Een bewijs van gebrek aan vertrouwen in de kracht van de geallieerden. De president vroeg vervolgens of verdachte tijdens zijn ver blijf in Portugal contact heeft gehad met de Duitse gezant al daar. De heer Van Sillem antwoord de dat aangenomen moet wor den, dat zulk een contact er ge weest is, omdat verdachte een Duits visum nodig had" om naar Nederland te reiz_en. (Wordt vervolgd.) Crisis in Argentijnse oliemaatschappijen. Verschillende oliemaatschap pijen in Argentinië hebben ver leden week haar bedrijf stilge legd in verband met de actie der -employé's voor,hoger loneh. Men'acht het thans onvermijde lijk, dat de regering van Argen tinië tijdelijk het beheer der particuliere maatschappijen, waaronder die van de-Shell Mex Standard Oil en andere buiten landse concerns, overneemt. Te Walkend bij New-Castle De regering overweegt ernstig is een nieuw Brits vliegdek- zeer spoedig het beheer dezer (chip, de „Albion", metende maatschappijen aan zich te trek- 18.300 ton, te water gelaten.' 'keiu gradeerd. Deze motie werd z.h.s. aange nomen. Ditzelfde was ook het geval met een motie van de heer Woltjer betreffende het voorbe reidend lager onderwijs. Deze motie luidde als volgt: „De Kamer van oordeel, dat een wettelijke regeling van het voorbereidend lager onderwijs door de grondwet wordt gevor derd en een wezenlijk onder deel is van de pacificatie, nodigt de regering uit de spoedige tot standkoming van zulk een rege ling te bevorderen." Een verblijdende .en moed gevende uitspraak al zal het nog wel geruimen tijd duren eer dé hier uitgesproken wens in vervulling gaat. Wereldcongres Kamers van Koophandel. 20 landen waren vertegen woordigd op het wereldcongres van Kamers van Koophandel, dat Woensdag in een der palei zen 'van het internationale jaar beursgebouw te Brussel werd gehouden. Tijdens deze bijeen komst heeft de heer Feyerick, voorzitter van de Nationale Bond "van de Belgische Kamers van Koophandel een verslag voorgelezen waarin de statuten der Kamers in de gehele wereld met elkaar werden Ver geleken.' Nederland was op deze vergadering vertegenwoordigd door de heer Schaardenburg, voorzitter van de Nederlandse- Kamér van Koophandel te Brus sel.. rustig zitten op de voor hem ge reserveerde stoel. Hij wenste zichzelf te verde digen. Als eerste getuigen werden gehoord de oud-hoofdcommis saris van politie te Amsterdam, J. L. Posthuma en J. II. Heyink, hoofdinspecteur van politie te Amsterdam, die samen, het on derzoek hebben uitgevoerd. Vervolgens verscheen als ge tuige J. G. van. Sillem, tijdens de oorlog Nederlands gezant in Portugal. net verbljjf in Portugal. President: „Was de komst van Jhr de Geer naar Portugal bekend? Wist u van te 'voren, dat h'ij in Portugal zou komen op weg naar Indië?" Get: „Dat was mij van te vo ren 'aangekondigd." Pres.: „Verkeerde u in de me ning, dat hij naar Indië - zou doorreizen., toen hij u ih Lissa bon bezocht?" Get.: „Inderdaad. Toen het aan de-ambassade bekend werd, dat hij van plan was naar Ne derland te reizen, heeft mijn plaatsvervanger de. heer Van Fallandt, hem dit ontraden." De- getuige verteld,® verder,, dat op 3 Februari 1941 Jhr de Geer bij hem kwam e'n hem meedeelde, dat hij na rijp beraad toch besloten fihd naar Neder land terug, te gaan. Hij verlang de er naar zich bij de overige leden van zijn gezin te voegen. De heer Van Sillem heeft de oud-minister toen gewezen op- de omstandigheid, dat zijn te rugkomst in Nederland de geèst - De nieuwe Franse ministers. Het Franse kabinet heeft drie socialisten en twee leden der M.R.P. (vooruitstrevende katho lieken) benoemd om de vacatu res te vervullen na de uitsluiting der communisten uit de rege ring. Dit zijn: Daniel Mayer (Soc.): arbeid: Eugene Thomas (Soc.): post eiï telegrafie; Robert Prigent (M.R.P,): Volksgezondheid en Bevolking; Paul Bechard (Soc.): Nationale verdediging; Jean Le- tourheau: Wederopbouw. (Le- tourneau blijft tevens min. van Handel). Het kabinet besliste verder, dat de taak van de voormalige communistische vice-premier, Maurice Thorêz, zal worden overgenomen door Pierre Henri Teitgen (M.R.P.), die al vice- president was.- Het bezoek,van Bullitt aan Parijs. Woordvoerders der politieke partijen en der pers te Parijs hechten een betekenis aUn het bezoek van William Bullitt, voormalig Amerikaans ambassa deur; aan Parijs,' waarvan de juistheid tot nog toe door geen enkele verzekering van de Amerikaanse ambassade.gestaafd kon worden. Men is van mening, dat Bullitt besprekingen komt voeren over meer Amerikaanse hulp, nu da- communisten uit de regering zijn. De opvatting, dat de regering der V. S. haar programma van econqjnis'che hulp aari Europa aanpast aan 'de politieke toe stand. in de Eufopese landen en in het bijzonder, dat zij haar steun wil vergroten ter hulpver lening aan eén soort anti-com munistische actie in West-Euro- pa, maakt te Parijs veel opgang en vindt zowel bij de tegenstan ders van het communisme als bij het communisme zelf aanhang. Deze gedaehté kreeg nieuw voedsel, tóen Robert Schumann, de Franse minister van finan ciën, aan de finantiële commis sie van de nationale vergadering meedeelde, dat hij verwacht binnenkort van de wereldbank voor herstel en wederopbouw die sterk onder invloed van de V. S. staat, een lening van 250 millioen dollar te "krijgen.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1947 | | pagina 1