De explosie op Helgoland.
Hei ge&wka* UwweiijU.
Wederopbouw en
Volkshuisvesting.
Bandoeng hoofdstad van
de Indische republiek?
Een Neder
landsehe
leening.
PROTESTANTSCH CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Wordt het rooken in
Engeland duurder?
J&ZUt Of* (Uto oevu.
TJitgave
Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst-
str. 70, Tel. 2438, Giro 274289
Kantoren: Ylissingen, Walstr.
33, Tel. 168; Middelburg, Kou-
aansche Kaai 19, Tel. admini
stratie 2009; Tel. redactie
2347; Terneuzen, Vlooawyk-
straat, Telefoon 20S2.
ZEEUWSCH DAGBLAD
Op
en wtderpanfl
Zon en Maan.
3e JAARGANG No. 622
Zaterdag 16 April 1047
Abonnamenliprlji f 3.30 per kwartaal
Advertentieprijs 12'2 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 5 Cent per woord.
Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Directeur: JACQ. DE SMIT
Met veste medewerking van: BARON Mr W. F. E. v d. FELTZ te Middelburg, Dr K. HUIZENGA te Middelburg,
Ds J. KARELSE te Goes, Ds Rv SLOFSTRA te Vlisslngen en Ds W. VROEGINDEWEY «e Poortvliet
Zondag. Zon op 5.35 u., onder
19.44 n. Maan op 6,42' u,
onder 18.55 tu (M.E.T.)
Hoog water te Vlissingen
Zondag 20 April:
1.30 u. 1.79 m, 13.56 n. 1.98 m.
Het leven is vol groote te- vanwege de hardigheid van
genatellingen. Dit geldt niet des menschen hart.
het minst van het huwelijks
leven. Men heeft deze tegen
stelling wel eens willen om
vatten door de woorden: het
huwelijk is een verborgen
heid en een gebod.
Het huwelijk is een ver
borgenheid. Het is immers
in zijn wording dat groote
geheim, dat twee elkander
vreemden tot elkander trekt.
Waar het huweljjk een won
derlijk geheim blijft, onna
speurbaar voor het verstand,
daar bloeit het ware geluk.
Hoe schoon is de dag des
huwelijks gewoonlijk in het
leven. Op dien dag ontmoe
ten twee menschen elkander
in de hooge verwachting des
levens. En waar het huwe
lijk in zjjn voortgang zich
steeds meer openbaart als een
verborgenheid, daar blijft
dit onnaspeurbaar geheim,
dat man en vrouw, ondanks
hun verschil in lichamelijke
nooden, ondanks hun ver
schillende belangstelling ten
opzichte van de rijkste ge
beurlijkheden des levens, on
danks het groote onderscheid
in het dagelijks beleven van
de gewaarwordingen van ziel
en lichaam, zoo innig met
elkander verbonden zijn, dat
het zijn uitdrukking vindt in
de woorden: deze twee zul
len tot een vleesch zijn.
Hoe onwaarschijnlijk lijkt
het daarom op den dag des
huwelijks en alle dagen daar
aan voorafgaande, waarop ge
droomd werd van het innig
geluk in de vervulling van den
wensch om alles voor elkan
der te mogen zijn en elkan
der te dragen op de vleuge
len der liefde, dat daar da
gen konden komen met zulk
een gansch andere beleving.
Dagen, waarop zij elkander
tot een kwelling inplaats van
tot een vertroosting zijn. Da
gen zelfs waarop zij elkan
der niet tot een lust,maar
tot een last worden.
Daar zijn dilcke boeken
geschreven over huwelijks-
nood en huwelijksleed. Vele
moeten de huwelijksmoeilijk
heden van onzen tijd zijn.
Het is goed om in dit alles
niet te vergeten, dat het hu
welijk een verborgenheid is.
Om der zonde wil overkomt
naar de woorden van ons hu
welijksformulier ook den ge
huwde veel kruis en tegen
spoed. Veel leed doet de
mensch zichzelf aan. Zijn on
buigzaam karakter, zijn trot-
sche wil, zijn zelfzuchtig be-
geeren, zijn in zichzelf hate-
telijk en hatend karakter
naar het woord van den
apostel zijn daar de worte
len van. Ook in de verbor
genheid van het huwelijk
werken deze zondige eigen
schappen van den mensch
en veroorzaken daar vele
moeilijkheden. Maar juist on
danks dit alles blijft het hu
welijk een verborgenheid.
Dit alles is er vaak ondanks
die sterke wederkeerige ge
negenheid, die daarom elkan
der telkens weer doet vin
den in die verborgen een
heid.
Het huwelijk is ook een ge
bod. De Heere heeft veror
dineerd, dat die twee waren
een zouden zijn. Met het ge
bod nu kan de zondige
mensch niet overweg. Het ge
bod is voor hem een oorzaak
tot overtreden geworden.
De groote bedreiging van
het huwelijk komt dan ook
van de zijde der echtelijke
ontrouw. Zeker kunnen ook
andere oorzaken een samen
leving als het ware onmoge
lijk maken. De hardigheid
des harten kan groot zijn.
Men kan elkander op geen
enkele wijze meer kunnen
verdragen. Een der oorzaken
is daarbij menigmaal het ver
schil in geloof én beleving
zijner godsdienstige gevoe
lens. Vooral waar tijdens het
huwelijk een van beide par
tijen zich los moesf maken
van een wereldsche levens
wijze heeft dit vaak tot
scherpe botsingen en tegen
stellingen geleid. -
Dat dit alles tot scheiding
aanleiding gegeven heeft is
in verhouding tot de oorzaak
van ontrouw betrekkelijk
zeldzaam.
Waar de derde in het leven
kwam, daar kwam de breuk
tusschen wat onscheidbaar
saamgevoegd werd. Daar
werd het leven, wat men
zich tevoren als een hemel
op aarde gedroomd had tot
een hel. Vandaar ae barm
hartigheden des Heeren, wel
ke om der zonde wil de or
dening der echtscheiding gaf
Nti moeten wij dadelijk
hier de opmerking aan toe
voegen, dat het niet zoo staat,
dat bij overspel echtscheiding
geboden is, men geve daar
goed acht op, maar dat echt
scheiding is toegelaten, Wie
meer dan anderen vanwege
zijn ambt met de geheimnis
sen van het leven, ook vaq
het huwelijksleven in aanra
king komt, weet d,at dan het
aantal gebroken huwelijken
helaas nog veel grooter zou
zijn. Daar is veel ontrouw,
welke verborgen blijft. Daar
is ook veel ontrouw, welke
evenals het huwelijk zelve
een onverklaarbaar geheim
is, en welke alleen verstaan
wordt uit de geneigdheid om
het gebod Gods te overtre
den.
Daar waar ondanks dit al
les de liefde niet verloren
ging, wordt het woord des
Heeren bevestigd, dat zij alle
dingen bedekt en dat de
liefde alle dingen verdraagt.
Waar de liefde echter ge-
bluscht werd en waar de ge
legenheid op een ander
overging, daar is op den duur
geen samenleving meer mo
gelijk. Daar is het huwelijk
gebroken en een toestand in
getreden die erger en zwaar
der is dan de dood. Dan is
het huwelijk ook verstorven,
de zondedood heeft het ont
bonden.
En evenals de zonde een
scheiding maakte in die on
verbrekelijke band van
Schepper en schepsel, zoo
verbrak zij ook de band van
het huwelijk, welke in dien
hooge* band haar schaduw
beeld vond.
Het huwelijk zal om der
zonde wil beschermd moe
ten worden tegen alle aan
slagen Van den mensch, welke
zich aan Gods gebod niet wil
onderwerpen. In het huwe
lijk zal ook de mensch door
de ordeningen des huwelijks
tegen zichzelf beschermd
moeten worden. Ten zeerste
moeten vrij dan ook verwer
pen, alle poging om de hoog
heid en de heerlijkheid van
het huwelijk te ontluisteren
door er een zuivere men-
schelijke wilsbeschikking van
te maken, welke men naar
menschelijk believen begin
nen en eindigen kan. Alleen
in de verborgenheid van het
huwelijk ligt het geheim van
het ware geluk. Daarbij in de
gehoorzaamheid aan het ge
bod. De grondzuilen van het
waarlijk gelukkige huwelijk
liggen dan ook in oprechte
trouw en ware gehoorzaam
heid.
En men vergete dgn ook
nimmer, dat een gebroken
huwelijk in hun geluk en be
stemming gebroken men
schen achterlaat. Dit moet
zelfs in de wereld erkenning
vinden, Dr Tazelaar heeft dit
aan de hand van een aantal
romans jcz Zijn Huwelijks
probleem in de Literatuur
breedvoerig toegelicht.
Doch daarbij vergete men
nimmer, dat wij onder de
genade en niet onder de wet
mogen leven. Hoe diep heeft
juist de kerk der Reformatie
dit verstaan en hoe schoon
in toepassing gebracht. Want
dit is het toch waar het in
de grond ook bij dit vraag
stuk voor ons om gaat.
W. V.
het euvel der samenwoningen,
aanbouw van boerderijen,
De Eerst® Kamer beeft na een kort debat de begrooting
Van Openbare Werken en Wederopbouw z.h.s. aangenomen.
Een opwekkend debat was het biet, Sombere klanken wer
den gehoord.
De heer N ijk amp van de K.VJ3. pleitte voor spoedige
decentralisatie bij den wederopbouw, uitbreiding van den
bouw van montagewoningen en vereenvoudiging van de ont
eigeningsprocedure.
De beer Kraayvanger (K.V.IV), die als Wethouder
Van Rotterdam, de problemen van den Wederopbouw Van
*abQ kent, drong voor alles aan op likwideering van den
^papierwinkel", welke steeds meer bestrijding ondervindt.
Direct na de bevrijding heeft de regeering de moeilijk
heden onderschat en teveel optimisme ten toon gespreid
Waardoor een „vertrouwenscrisis" is ontstaan, waarvan spjc.
hoopte, dat ze door den minister zal worden overwonnen.
Bij het verleenen der schadevergoedingen moet men er van
uitgaan, dat de getroffenen slachtoffers werden van 'n natio
nale ramp. Aan de gemeenten moet men méér vrijheid geven:
decentralisatie, geen centralisatie.
De heer Schippers CAJt.) wees op het belang van het
cultureele werk in de kampen voor arbeiders van den weder
opbouw en herinnerde aan den grooten achterstand in het
bouwprogramma van boerderijen. Verder kwam hij op voor
een goede huisvesting voor de landarbeiders, aan wie Neder
land een eeresehuld heeft af te doen.
Bij de beantwoording der sprekers verklaarde minister
N e h e r p.m. dat voorloopig nog geen eind zal kunnen wor
den gemaakt aan liet euvel der „samenwoning". Eerder valt
te verwachten, dat de eerste jaren nog in grooter mate
gezinnen zullen moeten samenwonen.
Ook met betrekking tot den aanbouw van boerderijen kon
spreker nog geen gunstige perspectieven openen.
Wat de rechtvaardige verdeelingsder schadelasten betreft,
binnenkort zal een wetsontwerp worden ingediend, waarbij
deze materie zal worden geregeld. Spr. gaf toe, dat het
bouwwezen nog wel kan worden gerationaliseerd.
De gemeenten zullen méér worden ingeschakeld; inderdaad
moeten alle instanties de schouders zetten onder het gewel
dige werk van den wederopbouw: gezamenlijke kracht schept
groote kracht,
Het poellieht ^an
Donderdagavond.
In den avond van 17 April
werd een buitengewoon fraai
pooilicht in ons land waar
genomen.
Velen zal dit hebben doen
denken aan het sterke pooi
licht van Januari 1938.
Het meest opyallende was
ditmaal de voor ons land zeer
zeldzame Corona, welke tij
dens het maximum der ont
wikkeling omstreeks 23 uur
gevormd werd in het ster
renbeeld de jachthonden.
Omstreeks 22 uur werd een
zeer lichtsterke meervoudige
boog gezien, welke van het
Westen naar het Noord-Oos
ten verliep en zich tot onge
veer 40 graden boven den
lenstructuur in déze bogen
steeds sterker. Onder sterke
roodverkleuring gingen zij
over in een schitterende dra
perie, hetgeen leidde tot de
vorming van de Corona.
m Franz Werner Bobe, voor
malig prior van de orde der
Malthezer ridders, is te Praag
opgehangen. Hij was schuldig
bevonden aan het geven van
inlichtingen aan de Gestapo.
Zooals gemeld heeft Hugh
Dalton, minister van Finan
ciën, tijdens de bespreking van
de begrooting voor 1947 in
het Lagerhuis een prijsver-
hooging voor tabaksartikelen
in het vooruitzicht gesteld.
Hij stelde voor de invoerrech
ten op tabaksblad ongeveer
met 50 pet te verhoogen.
„Het gevolg zal zijn ik
deel u dit nu maar onbarm
hartig mede aldus minis
ter Dalton, „dat de prijs van
20 sigaretten van 2 sh 4 d op
3 en 4 d zal komen (inter
ruptie van een Labourlid:
„schande".
De meeste soorten pijptabak
zullen ongeveer penny per
ounce omhoog gaan (inter
ruptie van een ander Labour
lid: „schande", Ons huidig
tabaksverbruik bedraagt aan
gewicht meer dan 250 milli-
oen Engelsche ponden' per
jaar, waarvan ongeveer 80
uit de V.S. wordt geïmpor
teerd. Wij rooken in het to
taal veel meer dan wij als
land kunnen betalen en er is
van verschillende zijden aan
drang op mij uitgeoefend om
deze te zwaar belaste begroo
ting te verlichten", aldus
Dalton.
VOOR DEN ZONDAG.
En ah Aai nu morgenstond geworden wat,
ttond Jezus op den oever." Joh. 91: ia.
Xr it een opmerkelijke ver
scheidenheid in Christus' ver-
tohijnimgen aan de Zijnsn tus-
eohen Zijn Opstanding en
Hemelvaart. Zoo openbaarde
Jezus Zioh aan de eee van
Tiberias in Zijn wondere
wegen en handelingen aan Zijn
discipelen.
Treffende gedachte: Jezus
op den oever van Gennesareths
meer en Zijn jongeren aan
't eind van hun enoeizemen ar
beid, afgetobd, diep teleur
gesteld. Want zij hebben niets
gevangen. En nü was ie beste
tijd voor het vissohen voorbij.
Hun hoop ie- afgesneden.
Maar..,. Jizus staat op
den oever. Hij Imam. wel laat,
in den morgenstond, aan het
eind van de vierde nachtwak».
Doch Hij komt nooit t e laat I
Wondervol qn heerlijk hebben
die zeven dit mogen ervaren
vanwege Zijn machtwoord, in
die rijke uitkomst.
Hij ontledigde om te ver-
Vullen. Zij moesten aan het
EIND "komen, tot 't „neen"
op Zijn vragen. Zij touden
dan niet tegenspreken. Ziet
•timaar: zij gehoorzaamden
Zijn Woord I En hoe verrat
eend wat de teg en l
Jezus op den oeverZou
Hij zoo nóg niet handelent
Ach, kwam de mensch eens
aan 't eind van zijn vruchte
loos pogen om self da oplos
sing van de problemen des
tijds te bewerken, buiten God
om. Hoe arm ons land is, hoe
vreeselijk de afval, teou nog
niet te laat zijn! Hij kan hel
pen, Hij 'alleen!
Gij, die worstelt om van de
zondemaoht bevrijd te worden,
gij, die eindeloos tobt over da
waarome van V'w lijden, van
Vw kruisweg; gij, die mis-
sohien al zoo lang uitziet om
tot geloof'somhelzimg van Chris
tus als Dw persoonlijken Borg
te komen, weet het: Jezus
staat op den oever. Hij ziet
V en kent Dw worstelen. Maar
Hij houdt Zioh verborgen, on
bekend. H\j ontledigt V, op
dat gij aan t eind zoudt
komen van Dw doen. Dat ge
NIETS hebt im uzelf. Zóó
komt er plaats voor Zijn ver
vulling. Zóó redt Hij, Godde
lijk, wondervol!
Zóó brengt Hij tot blijden
geloof sjubel: ,fHet is de
Heere!"
En zóó doet Hij ook aam
Zijn vCrkwikkenden maaltijd
verstaan, dat er niets van
bij is, maar dat alles door
Hem bereid is.
t Kolenvuur met het brood
en de visah.
Maar dim moogt ge toch
van Zijn weldaden aan Zijn
voeten brengen en in stilheid
't bewonderen, hot groot en
goed hij is!
,fEn niemamd van Zijn 'dit-
oipelen durfde Hem vragen:
„wie zijt GIJf Wetende, dat
het de Heere was!"
Afijn God, V zal ik eeuwig
[loven,
„Omdat Gij thebt gedaan!"
Tholen,
Ds VAN LEEDWEN.
De bevolking niet geestdriftig gestemd.
Vslgend jaar overschot
van rubber?
De heer CoHyer, de presi
dent van de Goodrich Compa
ny voorspelde tijdens, de jaar-
lijksche vergadering van aan
deelhouders, dat het wereld
aanbod van synthetische en
natuurrubber in 1948 grooter
zal zijn dan de vraag en dat
het dan van de prijzen zal af
hangen hoe groot de hoeveel
heid zal zijn, die van ieder de
zer rubbersoorten zal worden
verbruikt. Hij beval het in
voeren aan van een rubber-
programma, „gebaseerd op den
grondslag van de concurree-
rende onderneming", alsmede
het handhaven van de be
staande productiefaciliteiten
voor synthetische rubber van
de Amerikaansche regeering.
MINISTER LIEFTINCK
EN DR VAN MOOK
NAAR AMERIKA?
In verband met de
komst van minister Lief-
tin ck naar Batavia ver
neemt Aneta, dat bet
geenszins "uitgesloten is,
dat na besprekingen te
Batavia over de finan
cieels positie van Neder
land en Indië, minister
Lieftinck en Dr van Mook
zich naar Amerika zullen
begeven, waarbij ook de
mogelijkheden tot het ver
krijgen van een geldlee-
ning ter sprake zouden
komen.
Gewapende roofoverval.
Twee mannen overvielen
Donderdag den 52-jarigen rij
wielhersteller G. van de Burg
met zijn 23-jarigen knecht H.
J. de Neef in zijn winkel aan
de Bovenstraat te Rotterdam.
Zij werden door de mannen,
van wie een een pistool op
noordelijken, horizon verhief, j hen gericht hield, in een kast
Hieronder teekende zich zeer opgesloten, die daarna met
fraai het z.g. donkere seg- een kist en een fiets gebarri-
ment af. cadeerd werd. Daarop ver-
Na 22.40 uur ward da atra- dwanan zij met aen damta-
Besprekingen over
Indische
aangelegenheden.
Moderne democratie.
Naar aanleiding van' een
bericht in „Trouw" over een
bezoek o.m. door een drietal
vooraanstaande figuren van
de P. V. d. A. (Mr Joekes,
'Prof. Logemann en de heer
Vorrink) aan den minister
president gebracht in ver
band met de NederL-Indische
aangelegenheden, kan de N.
R. Crt. meedeelen, dat het
initiatief tot deze bespreking
'niet van genoemde afgevaar
digden, maar van den minis
ter-president is uitgegaan.
De zaak is dus deze, dat de
regeering bij de behandeling
van zeer gewichtige aangele-
1 genheden geen contact zoekt
met het parlement, maar met'
'de leiding vai^ de P. v. d. A.
Moderne democratie
en een heerenrijwiél. De da
ders zijn nog niet opgespoord.
Naar „Ass. Press" uit Ban
doeng seint is, de autoweg,
Welke Batavia via de Poentjak
met Bandoeng verbindt, sinds
korten tijd weer vrij voor het
burgerlijk verkeer. Er is daar
veel veranderd sinds een jaar
geleden, toen Britsehe con-
vooien zich vechtend een weg
moesten banen naar de bele
gerde stad op de hoogvlakte.
Het eerste, dat bij aankomst
te Bandoeng opvalt, is de
.„leegte" in deze stai In de
twee groote hotels, „Homann"
en „Preanger" kan men zoo
maar een kamer krijgen: een
ongekende weelde in vrijwel
alle steden van den Archipel.
Het bericht, dat Bandoeng
tot republikeinsche hoofdstad
zal worden gemaakt, heeft wel
eenige opschudding teweeg ge
bracht. Men is er voor het
overgroote deel Nederlandsch
georiënteerd; de republiek be
zit er dan ook geen enkelen
ambtenaar en geen enkele
krant.
Trouwens, ook de Soedanee-
sche bevolking is niet bijzon
der geestdriftig gestemd over
liet republikeinsche streven.
Dé oud-regent van Garoet,
Kartalegawa, heeft sinds eeni-
gen tijd een beweging in het
leven geroepen, welke voorne
mens is een Soedaneeschen
staat, los van de republiek, te
vormen. Deze beweging wordt
te Djocja beschouwd als een
„organisatie van stroopoppen,
door de Nederlanders geïnspi
reerd".
Met dat al schijnen de repu
blikeinen toch een gevaar te
zien in de min of meer pro-
Nederlandsch gezinde bewe
ging van Kartalegawa.
Bomme wordt niet
gewenscht.
Het republikeinsche Nieuws
blad zegt in een artikel over
de reis van de ministers Beel
en Jonkman naar Indië o.m.
het volgende: „Indien deze
ministers eerder waren geko
men, zouden er geen groote
bokken geschoten zijn zooals
in de laatste vijf maanden. Ook
thans staat men op het punt
misschien den grootsten bok
te schieten. De benoeming van
Romme zou een onvergeeflijke
fout zijn. De Indonesische har
ten, die zich thans Voor de
Nederlanders beginnen te ont
sluiten .zouden weer herme
tisch gesloten worden door
deze benoeming".
Het blad constateert het be
gin van een nieuwe strooming
onder de Nederlanders en
haalt aan het herstel van het
Indonesisch bestuur te Modjo-
kerto en Buitenzorg. Men zou
echter een groothe spontane
tegenactie ontmoeten in geval
van een benoeming van prof.
Romme tot gouverneur-gene
raal.
Buitenlandsche vertegen
woordiging der republiek.
Uit betrouwbare bron wordt
vernomen, dat vertegenwoor
digers van de Nederlandsehe
en de republikeinsche regee
ring besprekingen hebben ge
voerd over de wijze, waarop de
Nederlandsehe 'buitenlandsche
dienst gereorganiseerd zou
kunnen worden, zoodat een In
donesische afdeeling als onder
deel van den Nederlandschen
dienst, wordt ingeschakeld.
Volgens Indonesische bron
nen bestaat de verwachting,
dat door deze besprekingen
voor de republiek een weg ge
opend zal worden om verte
genwoordigers te zenden naar
landen als Australië, India,
Malakka en Egypte op een
wijze, die voor de Nederlan
ders aanvaardbaar is' en in
overeenstemming met den
geest van samenwerking vol
gens de overeenkomst var,
LinggadjafL,
m De 8000 employé's van het
bus- en tramverkeer te Bom
bay hebben na 23 dagen sta
king besloten weer aan het
werk te gaan. Zij krijgen 50
pCt loonsverhooging.
m Een gedeelte van het Ame
rikaansche vlooteskader, dat
voor manoeuvres een reis in
het Middellandsche Zeege
bied maakt, is te Athene aan
gekomen.
Het Amerikaansche Huis
van Afgevaardigden heeft
bepaald, dat de werkgevers
bij collectieve contracten uit
sluitend bij de industrieele
vakvereenigingen aangeslo
ten werknemers m dienst
mogen nemen.
Met een enorme ontploffing zijn gistermiddag precies te
12 uur Ned. tjd de militaire versterkingen van Helgoland
verwoest. Daarmede heelt Helgoland precies op denzelfden
dag waarop het twee jaar geleden door oen zwaren lucht,
aanval werd getroffen, opgehouden ala eilandvagting te
bestaan.
Ongeveer 6700 ton munitie en ontplofbare stoffen in da
onderaardsche gangen en ruimten veroorzaakten de grootste
ontploffing die Europa ooit heeft meegemaakt. Door een
onkelen druk op. een knop bracht lieutenant-commander
Frances Mildred van de Britsehe vloot, die zich aan boord
van het Britsehe kabelschip Lasso bevond, de ontploffing
teweeg. Tegelijkertijd werd de ontploffing ook teweeg ge
bracht door den torpedojager Bleasdale, door middel van
draadlooze telegrafie.
aldus de waarnemer. „Zoodra
de ontplofbare stoffen tot ont
branden waren gebracht, ste
gen ontzaglijke, walmende
rookkolommen tot Wolken-
krabachtige hoogte op. On
middellijk daarop zag men
twee geweldige wolken in
paddestoelvorm als bij de
atoomproef op Bikini. Zes mi
nuten na de ontploffing was
de wolk meer dan 2400 meter
hoog en 1600 lang en breed.
Welke uitwerking de ont
ploffingen precies hebben ge
had, zal men op vroegst Zon
dag te weten kunnen komen,
omdat het eiland pas over twee
dagen betreden, mag worden.
Zondag zullen experts Van de
Britsehe vloot de eersten zijn,
die dan een overzicht van de
resultaten krijgen.
Commander Colver, die de
geheele actie heeft voorbereid,
verklaarde, dat de zuiver mili
taire installaties, zooals de
batterijen, de onderaardsche
tunnels en de duikbootkaze
mat, in elk geval volledig Ver
nield zullen zijn, omdat daar
vooral de ontplofbare stoffen
waren opgestapeld. In welke
mate het eiland zelf echter
heeft geleden, kan men slechts
gissen. Een andere Britsehe
marine-officier verklaarde, dat
het niet aan te nemen is, dat
het eiland uiteengereten zou
zijn. Waarschijnlijk hebben de
Noord- en de Zuidwestpunt
van het eiland het meeste ge
leden.
Een verslaggever van den
„Deutsche Presse"-dienst, die
zich op een schip ongeveer 9
zeemijl van Helgoland bevond,
meldt, dat het sein tot ont
ploffing in de grootste span
ning werd afgewacht. Het
hijschen van een signaalvlag
gaf dit sein. Eenige seconden
later deed een onbeschrijfelijke
ontploffing de lucht trillen,
waarna het geluid der explosie
•zich dof en rommelend over de
zee voortplantte.
Het geluid van de ontplof
fing is door de B.B.C. uitge
vonden. Volgens een oogge
tuige, die voor de B.B.C. een
reportage gaf, werd het eiland
na de explosie aan het ge
zichtsveld onttrokken.
„Het is de grootste rookko
lom, die ik ooit gezien heb",
Optimistische
verwachtingen.
Naar de Nat. R. Crt. ver
neemt, is bij de Internatio
nale Herstelbank thans Ne
derlands aanvrage voor een
leening van 500 millioen dol
lar in behandeling, evenals
trouwens een Belgische aan
vraag in behandeling schijnt.
In bevoegde kringen staat
men tegenover het resultaat
dezer aanvrage vrij optimis
tisch.
Wij meenen, dat deze mede-
deeling wel aldus zal moeten
worden geïnterpreteerd, dat
Nederland dus wel voor een
leening in aanmerking zal ko
men. Gezien echter het bedrag
der totale aanvragen der on
derscheidene naties, zal de
leening voor het geheele door
Nederland aangevraagde be
drag voorshands wel niet wor
den verstrekt.
Opgemerkt dient nog, dat
deze leening van de Interna
tionale Herstelbank tevens
dienen moet tot aflossing van
de kort loopende credleten.
t