DE EERSTE KAMER OVER INDIË
TRIBUNAAL
Het Indische
vraagstuk
LAATSTE BERICHTEN.
Het Weer-overzicht.
Scherpe critiek op het beleid der regeering.
GOES.
(Very, zitting van Donderdag.)
Vervolgens kwam voor Mar
tina E. Baert, echtgen.
van J, R, A, Audenaert, uit
Terneuzen, die door de Kamer
t* Terneuzen reedt i» veroor
deeld toti interueering en tegen
deze beslissing in beroep kwam.
?ij bekende zich alt symp. lid
der N.S.B. te hebben opgege
ven, al ia zij het niet geweest
yvel wa» zij lid van de N.S.V.O
bezocht N.S.B.-vergaderingen
en ontving Duitschers in huis,
paar later ook Engelschen,
doch zij ontkende ooit buurt-
genooten te hebben bedreigd of
iemand tie hebben aangebracht.
Do verdedigster, mr Anne
Bolle, verzachtte de beschuldi
gingen en vroeg haar direct in
vrijheid te stellen, waartoe het
tribunaal besloot.
De middagzitting begon met
oen kleine zaak en wel te
gen Maria E. A s s e 1 f.
pan, echtgen. van J- Heijens
to Hontenisse, die hulp heeft
verleend aan den vijand, door
bij de Duitschers aangifte te
doen van jongens en mannen,
die, bij de O.T. op Walcheren
poesten werken, thuis zaten
als onderduiker; waardoor één
dezer jongens naar Duitschland
gevoerd werd.
Deze besch., die reeds een
betaling van f 1000 was opge
legd, bleek niet op haar mondje
gevallen te zijn en ontkende
het ten laste gelegde.
Mr F. W. Adriaanse drong
aas op clementie.
Hij zorgde voor
huiszoeking.
Ook de laatste zaak was er
een van beroep, n.l. tegen een
oplegging van 3 jaar internee-
ring aan den 60-jarigen koop
man Simon A. van
Keulen tie Middelburg.
Het gold hier het zijn van
symph. lidhet leveren van
goederen aan de Wehrmacht;
het aanbrengen van het, feit,
dat H. j. Kraak wapens in huis
zou hebben en meer van derge
lijke fraaiigheden.
Grootendeels bekende v. K.,
echter niet de kwestie van het
aanbrengen var. Kraak.
Als getuige werd Kraak ge
hoord, die deed uitkomen hoe
zijn overbuurman bekend stond
en hoe de huiszoeking heeft
plaats gehad.
Een tweede getuige, A. Joos-
«e, die chauffeur bij de Sicher-
heitspolizei is geweest, gaf in
lichtingen over de huiszoeking.
Daar het tribunaal het noo-
Ai* achtte nog meer getuigen
te hooren, werd de verdere be
handeling verdaagd tot 13 Febr.
ZIERIKZEE.
Zitting van 21 Jan. 1947.
J. D ij k m a n te Nieu-
cwerkerk was in 1940 lid van de
N.S.B. geworden. Hij steunde
het uniformfonds van de W.A.
en de Luchtvaart W.A. met
geldelijke bijdragen en abon
neerde zich op het tijdschrift
Signaal". Bij het verhoor bleek,
(lat verd. voor den oorlog reeds
lid van de beweging was ge
ureest.
De verdedigster, Mr A. Bolle,
teekende verd. als een goede,
paar slappe figuur, wien het
geld los in den zak zat, en ver
zocht onmiddellijke invrijheid
stelling wat door het tribu
naal werd ingewilligd.
A. Prince te Tholen
Md zich in 1940 aangesloten bij
de N.S.B. in de functies van
groepsorganisator en groeps-
propagauyist. buj werd iiü van
het tvsonomisct! front, hei
NpA-F, en ge fs.y.jy.; voeme
projiagenda agor ysriyMretamg
*98 «tSUWetSCtttWi jBfljPS 06 «Sn
lotte y#n trtHIW #4» t'B» 48>(iSÏ
at est Moed tee, dat »>ja aauutje
ted wtïd va» ue iN.j.a, Baujseii
tijd werkte vera, vrgwiiug voor
de JJ, W, te Bergen op /.oom
en werkte vrijwnag m uuuscn-
land ais wagenmaker. lensioue
mocht bescn, zijn radio Denou
den.
Bij het verhoor gaf bescn. de
geheele tenlastelegging toe.
Up grond van de siechie
fam.-otnstanaagheuen vroeg de
pleiter clementie.
Cl. YV. K o m e ij n te
Ouwerkerk sloot zich tijdens
bezetuing aan als sympailnsee-
rend lid dij de N.B.B.werd be
gunstigend lid van de Uermaan-
s he B.B.; lid van den N.V.D.
en den Landstand.
Middels de N.6.B. wilde verd.
„redden wat te redden was
Na een lezing te heooen bijge
woond over de bekende trilogie
van den Noorscnen scnrijver
Uuibranssen, was Desch. lid ge
worden van,,, de Uermaan-
sche SS.
De verdediger, Mr van Wijck,
toonde aan, dat karakterioos-
heiu hier niet den acniergrond
was van verdaente s üanaeien.
Dit biijkt o.m. uit het ten, dat
besch. met levensgevaar Bngei-
sche vliegers reuue.
Bescn. vroeg luerop zelf on
middellijke tnvrijneidsielling,
heigeen het Tribunaal toestonu.
J. van Bevdren te
Zierikzee sioot zich aan bij de
N.B.B.was vrijwillig wcrk-
zaam ais wachtsman; betueid
zijn radio en ontving extra le
vensmiddelen uit oorzaKe van
zijn zoon, die een bo-er was.
Hij bezocht ook N.O.B.-verga-
deringen en stond zijn docmer
toe bij den N.A.D. in dienst te
treden en trach-ie b. van uon-
gen te bewegen de poutie te
Zierikzee te scnaduwen en nem
inhchnngen te verschatten an
verband met de verspreiding
van het illegale blad „Vrije
biemmen
Besch. gaf de tenlastelegging
toe, behaive het, laatste.
Als getuige werd b. van Don
gen zen genoord, die bleet b,j
zijn oorspronKetijke verklaring.
Besch. noemde getuige een
„onbetrouwbaar persoon
Uitspraak Dinsdag 4 Febr.
B. a. weiemans. internee-
ring genjK aan bewaring tot 'I
aan. mal, awineue ouueuBig
t echten.
P. M. van der Meer (wed.
K. J, Hubregtsej: een jaar in-
terneernig, van 24 Maait 194t>
tot 24 Maart 1941, pms ontzet
ting reenten.
M. van der Jagt: internee-
ring voor een jaar, ingaand 10
April 1946, met ontzetting rech
ten.
J. Akkerdaas (wed. van
W. J. KloetJinterneering tot
een jaar en negen maanden, van
3 Mei 1943 tot 3 Febr. 1941, ver
beurdverklaring van f 30.000, plus
ontzetting reenten.
L. J. W. Welleman: inter
neering van 5 Dec. 1944 tot 21
Jan. 1947, met ontzetting rech
ten.
J. KL Meerman: internee
ring van 22 Juni 1943 tot 7 Jan.
1947, verbeurdverklaring van f 1000
en ontzetting rechten.
EEN OOG VAN PLASTIC.
Plastic, een chemisch product,
dat voor een ungedacht groot aan
tal doeleinden kan worden ge
bruikt, zal opnieuw een rol van
beteeaenis vervullen m hét leven
van menschwy die een dog •hebben
verloren,
De Ainerlbjisasgh.c Lisutjn.an?
Wmineanflsf Ptieipe j. Muipliy
vftti Het Naejf Ü6i8al Léspe
S!8BgM Sf !>,4i 1944 Ha CC!! tijd
va» cxpeFHaeatcersfi in, om sen
kuustoog 'van piastic te labricee-
ren voor een soldaat, die een oog
nad verloren.
Het procédé is eenvoudig en
voor den betrokkene pijnioos.
iVioetbaar piastic wordt in de
oogholte gegoten en geelt, uauat
het hard is geworden, «en j lus
ten aidruk. Daarna wordt op pa
pier een pupil geteekenü, die in
niets mag aiwijkeu van net ge
zonde oog. 'lot net kleinste acier-
tje toe inoet worden nageDuotst.
Dan wordt de teeaening op net
„plastische oog oveigöuracnt,
terwijl daarna dit oog nog wornt
overgegoten met een glasheldere
plastisone vloeistot. Het verschil
tusschen het gezonde en het
kunstoog is dan met meer te zien,
temeer daar het oog van piastic
kan draaien, wanneer de verwon
ding niet te ernstig is geweest.
iNog een groot voorueel is, dat
het oog onbreekbaar is en niet
wordt aangetast door het oog-
vocht, zooais dat bij een glazen
oog het geval is.
Heeds honderden Amerikaan-
sche soldaten zijn op deze wijze
genoipen. i\u kortgeleden in Den
Haag de Aeaeri. Kunstooginüu-
strne gevestigd werd, kunnen ook
Weaerianueis van deze nieuwe
uitvinding protiteeren. De ia.
focus te Middelburg heeit op
zien genomen, do Leeuwen die een
plastisch kunstoog willen aan-
scnaiien, daartoe in oe gelegen-
haid te stenen.
Predikbeurten
Weeroverzient van ü4 Januari,
meae^eueeio aoor neb tt.
±se Jout.,
neb gebied van hoogen luchl-
aiUiv, aat over /iUiu-xNoorwc^oij,
svttt» 'geiegeu, verplaatst üicn
iMüiJlu-ouiyW&iAU. uiit maju-
uauj,n tienen y*u
V/A
ivAuij ucw cu^t, mm-
UM' üvwuue ïuva^t naar uiwa yutyti-
vUifc, tue aaruciuuig geven
uuciiciiieiiue til WJ>v
uuu^cr otiiiparabiucii.
ituipcraouuiovcr^icnb gister
morgen e uur:
jl YvcrioO o, L)Q Bilt b, Ueii
neruei- a, vris^rigen öuiap-
rror o, jcuirurioven i, Juecuwar-
uen 3, vnegveld Been 7,
vucgveia üeiue o, tame wyen
—i.
DE GERUCHTEN
OMTRENT Dr VAN MOOK.
In welinqelichte kringen te
Den Haag wijst men in
verband met het Aneta-tele-
gram van gisteren, dat een
aftreden thans van Dr van
Mook tegenspreekt er op,
dat de nadruk in dit tele
gram wel moet vallen op het
woord „thans".
Voor het huidige oogenblik is
een heengaan van den luit.-gou-
vemeur-generaal, zoo is in deze
kringen de meening, niet te wach
ten, maar men onderstreept nog
eens, dat met de mogelijkheid van
zulk een heengaan in de nabije
toekomst moet worden rekening
gehondem.
Reeds sedert geruimen tijd
koestert, naar algemeen bekend
is, Dr van Mook het verlangen
van zijn functie te worden ont
heven op een danrtoe geschikt
tjjdstip.
Dat tijdstip achtte, aldus wel
ingelichte kringen te Den Haag,
de regeering oonigo maanden go-
leden nog niet gekomen. Zou even
wel Dr van Mook thans con des
betreffend vorrook indienen
dit is, naar men ons vorzekordo,
nog niet geschied dan zou de
regeering tegon eon aftreden van
den landvoogd nu goon bezwaar
meer makon.
Omtrent oon datum van ovon-
tueol aftredon is daarom uit don
aard der zaak op dit oogenblik
nog nlots ts zoggen.
OVEREENSTEMMING
TE BATAVIA.
Officieel wordt medegedeeld,
dat er gistermiddag bij de bespre
kingen tusschen de Nederlandsehe
en Indonesische delegaties <o'ver-
eenstdmming is bereikt ten aan
zien van de militaire maatregelen
die genomen moeten worden om
'den toestand te verbeteren.
Dinsdag a.s. zullen de delega
ties opnieuw bijeenkomen.
Moeilijkheden betreffende
uitzending Zeeuwsch zang
koor naar Amerika.
Kort geleden kreeg de provin
ciale vereeniging 'voor vreemde
lingenverkeer van Zeeland de
mededeeling dat een Zeeuwsch
zangkoor vermoedelijk een tour
nee door Amerika zou kunnen
diaken. Than9 hében verscheidene
koren troef gezongen voor een
kleine Amerikaansche commissie,
die vergezeld 'was van een regee-
ringsvertegenwoordiger. Helaas
deelde laatstgenoemde mede, dat
met de uitzending een bedrag
van f 60.000 gemoeid zal zijn en
dat betwijfeld moet worden of
de Nederlandsehe regeering dit
bedrag beschikbaar zal stellen.
Alleen als Amerika alle kosten
voor zijn rekening zal nemen, kan
de uitzending doorgaan.
DE BILT ZEGT:
Veranderlijke wind.
Weersverwachting geldig tot
Zaterdagavond
Toenemende bewolking met
later plaatselijk eenige sneeuw
en veranderlijke wind. In de
kuststrook tijdelijk temperatuur
om het vriespunt overigens lichte
vorst.
ZONDAG 26 JAN. 1947.
Ned. Herv. Kerk.
St. Annaland.10 en 2.30 ds
v. Grietiiuy senAagienerne:
10 ds Btzeitga en z.oo (A.A.J
Ariiemutueittu en z.jo üs
Hootjxaas; Bruinisse: li en b
ds MarsmanBorssete10 dhr
Yermeulen, 2.30 as Vrijland,
DoniDurg10 ds .Richardune-
wegen: z.JO dhr v. d. Vreede;
Goes9.30 ds Boeriijst, 3 ds
fdderenDosch; s Gravenpolder
9.30 cand. utte, 2 ds Heymans;
s H. Abtskerke: 10 ds v. d.
YVaa, 2 ds Strating; s H.
Arendskerae10 ds Strating,
2.30 ds v. d. -YVaa; 's H. Heu-
driksainderen10 en 2 ds ds
Roos (H.A.JHewkenszand:
10 en 2.30 as Renting; Kapelle:
10 en 2.30 ds DrostKlevers-
kerke: 2 ds Don; Kloetinge:
10 en 2.30 ds Rlderenboscb
Lewedorp: 6 ds Luurtng; St.-
Maartensdijk10 en 2.30 ds de
Bres; N. en St. Joosland: 10
ds v. Woerden, 3 dhr v. Sab-
ben; Oostkapelle: 10 dhr Wijs
man, 2.30 ds Richard; Oud-Vos-
semeer: 10 ds Goverts, 2.30
leesd.; Ovezande: 10 ds Vrij
land; St. Phlipsland; 10 leesd.,
2.30 ds de Lint; Roortvliet10
ds Vroegindeweij, 2.3leesd.;
Ritt'hem: 10 en 2.30 ds Breu-
kelmanScherpenisse10 en
2.30 ds Kooreman (H.A.)Sou
burg: 9.30 en 2.30 ds Spijker
boer (H.A.)Stavenisse10
leesd., 2.30 ds Vroegindeweij
Tholen: 10 ds de Lint, 3 ds
Goverts; Vlissingem: 10 ds
Hartjes, S ds Schoch. Haven
dorp 10 ds Aalbers; Waarde:
9.30 dhr Overgaauw, 2 ds Den
Boer; Wemeldinge: 10 ds den
Boer, 2 dhr Overgaauw; West-
kapelle9.30 leesd., 2.30 en 6.30
ds Hartjes; Wilhelminadorp10
en 6 ds Nutbey; Wolfaartsdijk
10 dhr Kraak, 2.30 d9 v. Dijk;
Zierikzee: 10 ds Knijff, 7 ds
Tuijl. Vereen.geb. 10 ds Pijn-
acker.
Geref. Kerk.
Arnemuiden: 10 en 2.30 ds
Veldhuijzen; Bruinisse: 1.30 en
6.30 ds Bremmer; Baarland: 10
en 2.30 leesd.Borssele10 en
2.30 ds BooyDriewegen10 en
2.30 leesd.Gapinge9.30 en 2
ds Bloemkolk; 's Gravenpolder
9.30 leesd., 2 ds Stam; Hein-
kenszand: 10 en 2.30 ds Joh.
BooijYerseke: 9.30 en 2 ds v.
Sluijs, R'dam; Kamperland: 10
en 2.30 ds Scholing; Kapelle: 10
en 2.30 ds ScheeleKruidingen
10 en 2.30 ds KoolstraSt. Lau
rens 10 en 2.30 ds Veldkamp
(H.A.)Middelburg: Hofplein-
kerk 9.30 dr Oussoren, 5.30 ds
v. d. Berg. Noorderkerk <7.30
dhr de Jonge, 2.30 dr Oussoren;
Oostkapelle10 en 2.30 ds Dee-
nik (H.A.) Oud-Vossemeer10
en 2.30 ds Vrcugdenhil; Poort
vliet; 10 en 2.30 ds Ianning;
Rilland-Bath10 en 2.30 ds Kui-
I per (H.A.)Schoondijke: 9.30
en 3 ds de Vries; Souburg: 9.30
en 3 ds v. d. Berg; Tholen: 10
en 3 ds de Bruin; Veere: 9.30
en 2.30 d» Streefkerk) Vlissin-
gen9.30 en 5 ds Hindriks
(H.A.). Havendorp 3 idem:
Vrouwenpolder: 10.30 en 4 ds
Spoelstra, Meeden; Wemel
dinge: 10 en 2 ds v. Eerden;
Westkapelle9.30 en 2.30
leesd.; Wolfaartsdijk: 10 en
2.30 ds v. HeiningenZierikzee
10 en 5 dhr Aalbersbcrg.
Geref. Kerken (Art. 31 K.O.)
Goes: 10 en 3 ds Oosterhoff,
Ovcrschie; Middelburg: 2 en 7
stud. Raven, Eindhoven; Sou
burg: 10 en 4 stud. Raven;
Vrouwenpolder: 9 en 2 ds Ar
nold; Veere; 11 ds Arnold.
Chr. Geref. Kerk.
Tholen: 10, 2.30 en 6.30 ds v.
Leeuwen. Donderdag idem;
Oud-Vossemeer10, z.oü en ö.od
leesd.Bierixzee10 en 3.oU ds
HogendoornMiddeiDurglu
leesd., 2.JÜ ds Slolstra; Bieze-
linge9.o0 en 2 leesd.V lissin-
gen; 9.JÜ en 5 ds Slots tra.
Geref. Gemeenten.
Tholen10, 2.30 en 6.30 leesd.
St. Annaland: 3 x leesd.; Bta-
venisse; x leesd.; Bcnerpeius-
sevm. en nm. leesd., s av. ds
Visser; Poortviet; vm. en nm.
ds Visser, 'sav. leesd.; Hoede-
kenskerxe: Woensdag 29 Jan.
s av. 5 ds LamainZierikzee
10, 2 en 6 leesd.; Westxapene:
11 en 4.30 leesd.; St. Jrhilips-
land: 3 x leesd.; Bruinisse9.30
ên 3.30 leesd.Borssele9.oO, 2
en 5.30 cand, v. DamArnemui
den: 9.30, 2 en o leesd.; Bieze-
linge9.u0, 2 en 3.o0 leesd.
YV emeldinge10, 2 en 0.30
leesd.; Nisse: Vvoensdag 2 a>
Lamatn; VUssingeu: 9.o0, 2.ju
en 6.3Ü leesd.; Waarde: 9.oU,
1.30 en 5.30 leesd.; s Graven
polder: 9.J0, I.jO en 3.30 dnr
de Wit, Rdam; kersexe: 9,oo,
2 en 6 leesd. (27 Jan. /.oO ds Ba
rnaul); Oostkapelle10 en 2.t0
leesd. (2S Jan. 2 ds Lamam)
Middelburg9.o0, 2 en 6 student
Malan, Raam. Dinsdag Zö jan
s av. 6 ds Lamam van Rijssen.
Oud-Geref. Gem.
St. Maartensdijk: 3 x leesd.;
Bruinisse: 10 en 5 ds Mieras
Krimpen a. d. Ijssel.
Evaug. Luth. Gem.
Vlissingen: 10 ds v. Empel.
Vrije Evang. Gem,
Goes: 9.30 en 6 ds Karelse,
Wemeldinge10 en 2.30 ds En
ter Sr.
Herst. Apost. Zend Gem,
Vlissingen10 en 4.30 dienst.
Vereen, van Vrijz. Herv.
Vlissingen: 10.45 ds N. C. van
Wijk, Huizen.
Leger des Heils.
Middelburg: 10 en 7.30 kapt
Bakkenes, 4 Dam openlucht;
Vlissingen10 en 7 samenk.,
3.30 openlucht; Goes10 en
7.30 kapt. Lissenburg, 3 open
lucht Zierikzee10 en 7 sa
menkomst.
voor; dhr G. Bellintijn het ver
slag van de Boomenactie; dhr D.
F- P. Hoegen gaf een financieel
overzicht. Hierna werden nog
eenige mededeelingen gedaan over
het programma voor 1947,
In de Paaschwcck zal, zooals
wij reeds meldden, een tentoon
stelling worden gehouden en we!
h» de zaal van het Kunstmuseum,
Y«n bijna alla pwdwjj.ctwje te-
drijven nj> Wo.kheteü is ryun-
lutt medewerking verkregen; de
tentoonstelling sa' een bee'ó géven
van Walcheren vóór, tijdens en
na de inundatie, terwijl ook aan
dacht geschonken zal worden aan
de toekomst.
Voorts zullen de Boomen- en
.Struikenactie krachtig worden
doorgezet, terwijl dit jaar even
eens getracht zal worden tot
stichting van één of meer jeugd
herbergen (in Vlissingen en in de
■bosschen van Domburg-Oostka-
pelle) over te gaan. Reeds is voor
dit doel een gift binnengekomen
door bemiddeling van de Prov.
H.A.R.K.afkomstig uit Ame
rika, dank zij het werk van Ds
•Barkey Wolff, die eenigen tijd
geleden een reis naar de Nieuwe
Wereld maakte. Met de Ned.
Jeugd Herberg Centrale zoowel
als met het bestuur van de Vlis-
singsche jeugdherberg is het con
tact opgenomen.
VLISSINGEN.
Voor de A.R.-Kiesvereen. te
Vlissingen trad Donderdagavond
als spreker op, de heer C. Smeenk
lid van de Tweede Kamer, met
het onderwerp „Ons Isolement".
Van verschillende zijden wordt
ons ons isolement verweten,
•daartegenover zegt spr. dat ons
isolement niet inhoudt «es zich
terugtrekken, maar juist het in
dragen van onze beginselen in ons
volk.
Dit isolement heeft volgens
sómmigen de invloed van de kerk
en Evangelie op ons volk ver
minderd, "Met Engeland, Duitsch
land en Zwitserland ais voor-
hgefttt wend imn voor ong land
b«t tegeftovéfgeeteWs bewtüêtfc
Dok wat ie r&ïte bstrsK, bet
Stel! va»» iboi h'ee gebeuew is
hooger dan elders.
Verder werd er op gtwezen,
dat dit isolement groote verplich
tingen meebrengt, immers: Wie
den naam van den Heere Jezus
spreekt, sta af van ongerechtig
heid.
Na afloop van zijn rede heeft
Spr. nog verschillende vragen uit
voerig behandeld.
Jammer, dat deze belangrijke
vergadering slechts matig was
Bezocht.
Provincienieuws
EERSTE JAARVERGADE
RING DER STICH I ING
NIEUW-WALCHEREN.
Donderdagavond hield de Stich
ting Nieuw Walcheren haar eer
ste jaarvergadering in de boven
zaal van de „Vergenoeging" te
Middelburg. In zijn openings
woord roerde de voorz., dhr J. L.
Verhagen, eenige voor Walcheren
zeer belangrijke punten aan. Na
een eeresaiuut gebracht te hebben
aan de mannen van den Rijkswa
terstaat gaf hij een beschouwing
omtrent den stand van den weder
opbouw op het eiland, die tot on
gerustheid aanleiding geeft.
T.a.v. de schaderegeling merk
te hij op, dat wanneer min. Lief-
tinck bij zijn thans ingenomen
standpunt blijft, de Staten-Gene-
traal hem op dien .heilloozen weg
een halt zullen moeten toeroepen.
Mocht dit e'venwel het aftreden
van dezen minister ten gevolge
hebben, dan is deze prijs niet te
hoog.
Met het opruimen van de wrak
ken in de haven van Vlissingen
vlot het ook nog maar steeds niet.
Reeds een jaar geleden heeft de
directie van „De Söhelde" den
toenmaligen minister van Weder
opbouw, Ir. Ringers, te kennen
gegéven, dat het bij den huidigen
stand van zaken niet mogelijk zal
zijn, het nieuwe schip van den
iRott. Lloyd, de „Willem Ruys
door deze nauwe opening naar
buiten te 'brengen.
Het protost tegen het verdwij
nen van de Marine uit Vlissingen
heeft nog geen succes gehad.
Niettemin wordt gehoopt, dat nog
dit jaar de materialen beschik
baar zullen komen voor den bouw
van de noodige manine-etablisse-
menten.
Voorts heeft Walcheren drin
gend behoefte aan een (nood)-
vliegveld; een ander probleem,
waaraan de Stichting ernstig aan
dacht besteedt, is het gebruik van
arbeidskrachten voor de industrie.
Mr W. H. Vermaas las hierna
het jaarverslag der Stichting
SCHEEPVAART-
BERICHTEN.
Op 23 Jan. gepasseerd van
.Antwerpen m.s. Algia naar Goole,
m.s. Marval naar Dublin.
Op 23 Jan. te Vlissingen aan
gekomen: m.s. Kijkduin, Olwe en
Maria, alle van Antwerpen.
Op 23 Jan. vertrokken van
Vlissingen m.s. Kijkduin naar
Manchester.
Aneta meldt uit Brisbane dat
heden te Darra een hoeveelheid
van 10 ton Nederlandsehe am
munitie, die bewaakt werd door
leden van de Australische lucht
macht, is geëxplodeerd.
Uitbreiding
Commissie-Generaal
(Van onzen Haagschen redacteur)
Naar wij vernemen zal de Raad
van State zich in den loop der
volgende week bezighouden met
het ontwerp van wet tot wijzi
ging van de wet, regelende de
uitzending van een Commissie-
Generaal naar Ind'ië. Zooals men
weet, ligt het in de bedoeling, het
aantal leden uit te breiden van
d!. ie op vijf. De huidige Commis
sie-Generaal zal daarna aange
vuld kunnen worden met een des
kundige op financieel en econo
misch terrein en met een deskun
dige op het gebied' van het staats
recht. Op deze wijze zal in de
Commissie het politieke, het fi-
nancieele en het staatsrechtelijke
element vertegenwoordigd wor
den.
Naar wij vernemen is de ge
dachte geopperd geweest, deze
elementen vertegenwoordigd te
doen zijn in een Commissie-Ge
neraal, die overeenkomstig de wet
in haar huidige tekst, zou blijven
bestaan uit drie personen. De re
geering schijnt echter van mee
ning te zijn geweest, dat de hee-
ren Schermerhorn, De Boer en
Van Poll, die de onderhandelin
gen, die leidden tot het accoord
van Linggadjati, hebben gevoerd
uit tactische overwegingen alle
dirie tot de Commissie-Generaal
moesten blijven behooren, zoodat
dan aanvulling der Commissie
noodig zou zijn.
Vindt het voorstel der regee-
ring in béide kamers een meer
derheid, dan (komt er een Com
missie-Generaal, waarin het poli
tieke element driemaal zoo sterk
is vertegenwoordigd als de 'beide
andere elementen. Het is niet on
mogelijk, dat hiertegen bezwaren
bestaan. Amendeering van het
artikel, dat in artikel 2 der wet
het woord „drie" wil doen ver
vangen door „vijf", in dier voege,
dat hier blijft staan „drie", doch
tevens wordt voorgeschreven, dat
elk der leden deskundig moet zijn
op een der drie noodige terrei
nen, zou na aanneming tot gevolg
kunnenl hebben, dat de samenstel
ling der Commissie-Generaal geen
uitbreiding doch wel wijziging
zou moeten ondergaan.
Ontl«rtMk*nlng van
het accoord.
Tot de voorwaarden, die de re
geering heeft gesteld voor
de onderteekening van bet ac
coord van Linggadjati door sfe
.Commissie-Generaal kan plaats
ihe'bben behoort de door Ue repu-
blikemsche regeering af te leg
gen belofte van «en betere na
koming van het bedaud.
«tune worden «ëistV., kt
generaal Snerllrman M»
troepen het hevel „staakt het vu
ren zal geven. Naar wij verne
men is men in regeeringskringen
van meening, dat de Indonesische
generaal tot nu toe dit bevel niet
heeft gegeven, omdat hij bang is,
dat zijn soldaten dan de wapens
zullen neerleggen en rustig naar
hun kampong zullen terugkeeren,
waardoor het republikeinsche
machtsapparaat te veel zou in
krimpen.
Aanstaand ontslag van
Dr van Mook?
In regeeringskringen verwacht
men, dat Dr van Mook na de
conferentie te Pontianak, waar
de voorloopige staat Borneo zal
worden geïnstitueerd, zijn verzoek
i om hem ontslag te verleenen defi
nitief aan de regeering zal inzen
den. Naar wij vernemen zal de
regeering dan stellig aan dit ver-
izoek voldoen. Verschillende na
men worden reeds voor een even-
tueelen opvolger genoemd. Het is
niet onmogelijk dat inderdaad som
mige personen worden gepolst,
doch het staat vast, dat de pogin
gen geen concreten vorm zullen
aannemen vóór de ontslagaan
vrage van Dr van Mook Ts ont
vangen. Genoemd werden o.a. Jhr
.Michiels van Verduynen, ambas
sadeur te Londen, die, als wij het
wel hebben, niet erg geneigd is,
de Engelsche hoofdstad te verla
ten; de ambassadeur te Moskou,
de heer A. H. J. Lovihk, die
vroeger adviseur voor Chineeschc
aangelegenheden bij de Neder-
landsch-Indische regeering was
en tenslotte Dr Idenburg, zoon
van den vroegeren Gouverneur-
Generaal, thans adviseur van Dr
van Mook.
(De gisteren geplaatste tegen
spraak had betrekking over een
aftreden van Dr van Mook
thans).
De a.s. ronde-tafel
conferentie.
Tijdens de debatten over het
accoord van Linggadjati heeft
Minister Jonkman een zgn. ronde
tafel conferentie aangekondigd,
die min of meer bedoeld is als
voorbereidende, informatieve be
spreking tusschen vertegenwoor
digers van de verschillende deelen
van het koninkrijk vóór de eigen
lijke Rijksconferentie, die defini
tieve voorstellen over de toekom
stige structuur van het Konink
rijk moet opstellen. Naar wij
vernémen is het geenszins uitge
sloten, dat de beide conferenties
min of meer zullen samenvallen.
Het ia de bedoeling, dat aithans
de rondetafel-conferentie te Am
sterdam zaJ bijeenkomen. Er
wordt naar gestreefd, deze con
ferentie in het begin van den zo
mer te doen plaats hebben.
Blijkens het voorl. verslag van de Eerste Kamer over
de begrooting van Overzeesche Gebiedsdeelen is er In
de afdeelingen scherpe critiek uitgeoefend op het beleid
der regeering ten opzichte van het Indische vraagstuk.
Het volgende is er aan ontleend:
Gebrek aan deferentie.
Verscheidene leden keurden het
af, dat de regeering in haar ant
woord aan Prof Gerbranciy op
diens voor de microphoon uit-
gesjproken rede heeft verklaard,
dat de volksvertegenwoordiging
zich in groote meerderheid ach
ter haar voornemens zou hebben
geschaard. Zulks toch is in strijd
met de feiten.
Ingevolge artikel 82 der grond
wet bestaat de volksvertegenwoor
diging uit de beide kamers. Van
deze nu heeft de Eerste Kamer
zich nog niet over Linggadjati
kunnen uitspreken, weshalve het
actum der regeering eenigszins
voorbarig mag worden genoemd.
Raar aanleiding hiervan spraken
de leden, hier aan het woord, als I
hun meening uit, dat de regee
ring in casu blijk heeft gegeven
van gebrek aan deferentie voor
deze kamer.
Algemeen beleid.
Verscheidene leden konden
zich met 's ministers beleid niet
vereenigen. Zij waren van mee
ning, dat deze, evenais z(Jn
ambtsvoorganger, te veel overlaat
aan den luitenant-gouverneur-
generaal.
De leden, hier aan het
woord, aohtten de regeering
en met haar de Commis-
sie-Generaai verantwoor
delijk voor tal van verbljste-
rende, onwaardige en voor
ons gezag in Nederlandsch-
Indië onverdraaglijke ge
beurtenissen.
Een bewind, dat dit alles duldt
ten einde zoo min mogelijk aan
stoot te geven, stelt zich als over
heid eenzijdig aan den kant der
opstandelingen. Ernstig bezwaar
hadden deze leden ook tegen het
beleid, dat de regeering had ge
volgd ten aanzien van de repu
bliek Indonesië, vermits aan deze
meer reliof is gegeven dan noodig
en nuttig was. Dat het z.g. be
stand op een misrekening is ult-
geloopen, geeft de minister wel
iswaar nog niet toe, doch het
aantal der aan Nederlandsehe
zijde gesneuvelde militairen stel
len hen in het gelijk, de hebben
voorzien, dat het aan de repu
bliek onmogelijk zou zijn, de voor
waarden. van dat bestand na te
komen, juist omdat zy geen wer
kelijk gezag op Java uitoefent.
Andere leden vestigden de aan
dacht op huns inziens niet onbe
denkelijke uitlatingen van den
heer Sjahrir en op een brief,
openbaar gemaakt in het commu
nistische orgaan „The Daily
Worker", waarin hervormingen
van den heer Sjahrir en de zij
nen werden aangekondigd voor
alle sferen van leven en maat
schappij. In welken geest die her
vormingen zouden uitvaden, bjjkt,
aldus deze leden, uit hetgeen de
heer Sjahrir schreef n zijn bro
chure „Onze strijd", gepubliceerd
ln November 1945. Hierin wordt
geijverd voor de communistische
leer en praotijk, De opvattingen
van den heer Sjahrir vormen voor
de leaen, hier aan het woord, met
andere factoren, een onoverko
melijk bezwaar om aan hem, al
of niet verbonden met Ir Soenar-
no, de macht over de Indonesi
sche volkeren toe te vertrouwen
Verscheidene leden betreurden
dat het kabinet niet er ln was
geslaagd, dat beleid te voeren on-
alhankelljk van de partijpolitieke
sfeer,
'.Zoo wezen zij er op, dat reeds
lang voor de aanneming, door de
Eerste Kamer, van het wetsont
werp tot instelling van een com
missie-generaal, aan een by uit
stek politieke figuur, nameiyk
aan Prof, Sohermerhorn, wiens
staatkunde by de ln Mei 1.1. ge
houden verkiezingen was ge
wraakt, da zekerheid was gege
ven, dat hy de leiding van de
commissie-generaal zou verkrygen,
althans deel van dat college zou
uitmaken.
De basis-overeenkomst.
Verscheidene leden verklaarden,
dat de politiek der regeering met
betrekking tot de basis-overeen
komst wordt gekenmerkt door
onvastheid en onduldeiykheld, ea
dat zy zelf oorzaak er van is, dat
de verwarring omtrent de ge
volgde staatkunde eer toeneemt
dan vermindert. Deze leden wa
ren van meenlng, dat de regee-
I ringsverklaring, noch de toelich
ting in alle opzichten verhelde
rend werkt. Hetzelfde verklaar
den zy ten opzichte van de rede
voeringen van den minister van
Overzeesche Gebiedsdeelen in de
Tweede Kamer. Belangrijke pro
blemen achtten zy onvoldoende
behandeld
Tegen den inhoud van het ba-
sis-accoord hadden de hier aan
het woord zynde leden onover-
komelyke bezwaren.
De regeering Is er huns inziens
niet ln geslaagd, duldeiyk to ma
ken, welke de positie van de
Kroon zal zyn.
De toelichting door de
oommissie-generaal te dezer
zake gegeven, doet aan als
een „toast". De regeering zelf
beaamt, dat er van alles uit
kan groeien. Zij weet noch
tans, dat de republiek d«
Kroon besohouwt als «en
bloot symbool.
Ten and3re achtten de leden,
hier aan het woord, ln het accoora
van Linggadjati een gevaar gele
gen voor de plannen te Mallno
ontworpen, De onderbrenging van
Sumatra by de republiek verbreekt
naar deze leden duchtten, het
evenwicht maakt het overgebleven
deel van den archipel tot een
appendix der republiek.
(Vervolg op pagina 3).
