Waar ligt
de oorzaak?
Dr Van Mook
Prof. Gerlrandy.
Het Indische
vraagstuk.
Scherpe aanvallen op
het Regeeringsbeleid.
Ontzettende terreur
in Zuid-Celebes.
Republiek
Nieuw-Guinea.
contra
KRUIMELTJES
Herstel van ome scheepvaart.
Uitgav*
Hoofdkantoor Goes, L, Vorst-
str. 70, Tel. 2438, Giro 274289
Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Kantoren: Vliesingen, Walstr.
33, Tel. 108 j Middelburg, Rou-
aanecho Kaai 30, Tel. 2000;
Neuzen Vlooswijcketr, Tel, 2052
Aau een beschouwing van den
Parijschen correspondent van
de „New-York Times" over
het voortbestaan vaji de impe
riale systemen is het volgende
ontleend
„De tweede wereldoorlog was
getuige van de totale ineenstor
ting van het Italiaansche impe
rium, omdat Rome niet sterk
genoeg was dit te handhaven.
Drie imperiale rijken zijn be
zig van 3tructuur te verande
ren, a.1. het Britsche. het Fran-
sche en het Nederlandsche. Het
staat te bezien of de kernen
van deze systemen sterk ge
noeg zullen blijken te zijn, om
elastische banden tegen den
centrifugalen druk van de ko
loniën te behouden."
Na een beschouwing over de
Britsche positie ia de wereld
gaat het blad verder: „Ondanks
zijn dramatische moeilijkheden
in Palestina bestaat toch alle
waarschijnlijkheid, dat Enge
land in beteren vorm uit den
imperialen strijd te voorschijn
zal komen dan Frankrijk of Ne
derland. Het is duidelijk, dat de
dominions nog voor een langen
tijd bij het Britsche rijk zullen
blijven behooren, hetgeen niet
van Frankrijk of Nederland ge
zegd kan worden.
Se Nederlanders hebben de
grootste moeilijkheden om den
band met hun overzeeschc ge-
biedsdeelcn aan te houden, daar
Soekarno en zijn aanhangers
streven naar een algehecle on
afhankelijkheid. Frankrijk is
momenteel, onder den over de
geheeie wereld aanwezigen druk
van het communisme, te zwak
Of Frankrijk in staat zal zijn
zijn imperium te behouden, zoo
als de Britten gedaan hebben
met hun bezittingen in het
Verre Oosten en de Vereenigde
Staten op de' hun eigen rustige
manier met de Phiüppijnen,
staat te bezien".
Deze beschouwing is, althans
wat Nederland betreft, niet ge
heel juist.
Als de band tusschen Neder
land en de Overzeeschc gebieds-
deelen verbroken wordt, dan
zal dat niet, althans niet in
hoofdzaak een gevolg zijn van
het streven van Soekarno en
zijn revolutionnaire aanhangers,
maar van de houding van Dr
van Mook en de C.-G. en het
slappe optreden van de regee
ring.
Van de regeering, die gedre
ven door misschien idealistische
motieven, niet den wil heeft en
den moed haar gezag te laten
gelden en Indië van de terreur
van Soekarno te verlossen.
Van de regeering, die inpiaats
van in de eerste plaats orde en
rust te herstellen speelt neet de
revolutie en die geen oog heeft
voor wat dezer dagen „Het
Vrije Volk" (P. v. d. A.) op
merkte, dat het laten voortbe
staan van een in wezen revolu
tionnaire situatie gelijk staat
met het laten voortsmculen van
een vuur, zonder de eigenlijke
brandhaard weg te nemen, met
het gevolg, dat elk oogenblik
de vlammen weer hoog kunnen
oplaaien.
Een verstandige regeering zou
voor ze met voorstanders van een
andere staatkunde was gaan on
derhandelen, eerst het revolutie-
vuur hebben gedoofd.
ZEEUWSCH DAGBLAD
2e JAARGANG No, 537 PROTESTANTSCH CHRISTELIJK SLAD VOOR ZEELAND Dinsdag 7 Januari 1947
Abonnementsprijs ƒ8,80 per kwartaal, Houfdrodactour: R, ZUIDEMA Dlroctour; JACQ, DE SMIT, AdvortontlopryB 12% cont por m.m,
MONTGOMERY NAAR
MOSKOU VERTROKKEN.
Veldmaarschalk Montgomery is
gisteren per vliegtuig uit Berlijn
naar Moskou vertrokken, waar
hij de gast zal zijn van het Roode
Leger. Zaterdag heeft Montgo
mery verklaard, dat bij generalis
simus Stalin hoopt te bezoeken
en ongeveer een week denkt weg
te blijven.
Hij is vergezeld van zijn eigen
staf en van kolonel Gorsjkof,
den militairen Sovjet-attaché te
Londen. Het vliegtuig heeft be
halve de Britsche bemanning een
Russische piloot en navigator aart
boord.
AMERIKAANSCHE IN-
VESTATIES OP JAVA
EN SUMATRA.
Er zou hiervoor weinig
belangstelling zijn.
Uit bevoegde AmerikaaBsehe
bronnen wordt vernomen, dat er
afgezien van Amerikaanschvon
dernemingen, die in Ned. Oost-
Indië bedrijven hadden voor den
oorlog, en van plan zijn die be
drijven weder op te bouwen, wei
nig belangstelling by de Ameri-
kaansche industrie bestaat voor
beleggingsmogelijkheden in Ned.-
Indië.
Ten gevolge van de markt
situatie in de V.S. heeft het Ame-
rikaansche consulaat te Batavia
wel talrijke verzoeken om inlich
tingen ontvangen van Amerikaan-
sehe importeurs, die zeer verlan
gend zijn, grondstoffen van Indië
te koupen. Deze handelsfirma's
zijn echter alleen geïnteresseerd
in koopen, en niet in investeeren.
Groote Amerikaansehe firma's
en particulieren, die zich op het
beleggingsterrein bewegen, toonen i
geen neiging om hun kapitaal te I
riskeeren, zoolang niet de poli-j
tieke toekomst van Indië geregeld
is, de economische politiek van
de republiek Java, Sumatra en
Madoera een duidelijker beeld
vertoont, een gemeenschappelijke
munteenheid door de Nederlan
ders en Indonesiërs te zamen is
ingesteld en soortgelijke proble
men hun oplossing gevonden
hebben.
Van goed ingelichte Amerikaan
sehe zijde wordt vernomen, dat
wanneer en indien dit gebeurd
is, wellicht eenig nieuw Ameri-
kaansck kapitaal naar Indië zal
vloeien, maar dan alleen omdat
de Amerikaansehe beleggers nu
eenmaal in alle deelen van de
wereld uitzien naar beleggings
mogelijkheden.
KABEL-SCHIP OP MIJN
GELOOPEN.
Het kabel-schip Karla van de
Great Northern Telegraph Com
pany is omstreeks Nieuwjaar in
i de Finsche golf op een mijn ge-
loopen, aldus verluidt uit Kopen
hagen. 16 personen, o.w. de ka
pitein, worden vermist, 28 andere
werden gered.
DE ITALIAANSCHE
KOLONIËN.
Van welingelichte zijde te
Londen verluidt, dat Bevin te
gen het einde van deze maand
aan de Vereenigde Staten, de
Sowjet-Unie en Frankrijk zou
voorstellen langs diplomatieken
weg voorbereidende besprekin
gen te voeren over de toekomst
I van de Italiaansche koloniën
HET VREDESVERDRAG
MET ITALIË.
Byrnes de Amerikaansehe mi
nister van Buitenlandache Za
ken, heeft Trygve Lie, den
secretaris-generaal van de V.N.,
den tekst doen toekomen van
de artikelen en bijbehoorende
stukken van het ontwerpvredes-
verdrag met Italië betreffende
Triëst, zooals opgesteld door
den raad van min' iters te New-
York.
In den brief van Byrnes wordt
gezegd: „De ministers van Bui-
tenlandsche Zaken van de Ver
eenigde Staten, Frankrijk, het
Vereenigd Koninkrijk en de
Sowjet-Unie wenschen, dat
over den tekst, welke betreffen
de de voorwaarden van het
verdrag ter goedkeuring door
den Veiligheidsraad is voorge
legd, door den raad voor 15 Ja
nuari a.s. beslist zal worden,
daar de onderteekening van den
vrede met Italië moet geschie
den in het begin van Fe
bruari a.s.
ANTI-REPUBLIKEINSCH
COMPLOT IN HONGARIJE?
Volgens radio Boedapest heeft
het Hongaarsche ministerie van
Binnenlandsche Zaken officieel
de reeds eerder verspreide be
richten over de ontdekking van
een „gevaarlijk en wijdvertakt
anti-republikeinsch complot
bevestigd.
Doel van het complot was de
omverwerping van de Hongaar
sche republiek en het herstel
van het regiem van Horthy
door middel van gewapenden
opstand, welke had moeten sa
menvallen met het terugtrekken
van de Russische troepen na de
ratificatie van het vredesver
drag. De beweging stond onder
leiding van den raad vau 7 per
sonen, van wie er 6 zijn gear
resteerd, aldus de mededeeling.
Volgens de samenzweerders
zou Lakatos, de voormalige m;-
nister-president, nimmer zijn
van admiraal Horthy ontvan
gen opdracht hebben terugge
geven en aldus recht hebben op
de functie van minister-presi
dent. De raad, bestaande uit 6
generaals en 1 kolonel, had in
den herfst van 1946 een zoo-
genaamden ondergrondschen
staf gevormd. Tot op heden
zijn 55 arrestaties verricht en
alle gearresteerden zouden een
bekentenis hebben afgelegd
ONVEILIGHEID OP
REPUBLIKEINSCH
GEBIED.
De algemeene werkers-asso
ciatie heeft zich tot den iuit.-
gouv.-gen. gewend met een
schrijven, waarin de associatie
haar beduchtheid uttspreelct
over de bij den werknemer te
verwachter reacties op het
voornemen der regeering om de
werknemer particuliere en
ambtenaren in republi-
keinsch gebied niet met har;
machtsmiddelen te beveiligen,
doch zulks aan de organen der
republiek e.a. aan de T.R.I.
over te laten.
De „A.W.A." dringt er op
aan, dat de werknemer in die
gevallen zelf zal mogen beslis
sen of hij zijn veiligheid ge
waarborgd acht zonder door
economische sancties of ontslag
bedreigd te worden.
Het optreden van de Commissie-
Generaal. Wat er werd besproken.
t- In een Silezische mijn is brand
uitgebroken, tengevolge waarvan
25 mijnwerkers om het leven zijn
gekomen.
De Nederlandsche troepen
ais verlossers begroet.
Een militaire waarnemer heeft
het volgende overzicht van zijn
bevindingen ia Zuid-Celebes ge
geven:
In deze streken domineert het
beeld van tienduizenden van de
bevolking, ingedeeld in patrouil
les, die op eigen verzoek hecht
samenwerken met het K.N.I.L.
tegen de terrorists*.
Een gevangen genomen
T.R.I.-aoldaat legde aan den
ooggetuige uit, dat de terro
risten de bevolking verboden
de sawahs te bewerken en
anderen arbeid te verrichten,
met het doel het economi
sche leven te Makassar lam
te leggen, omdat daarna ge
makkelijker zou kunnen wor
den overgegaan tot het uit
oefenen van geweld door de
terroristen, die daarbij dan
den steun zouden ontvangen
van de tot wanhoop gebrach
te bevolking.
Het was omtroerend te hooren
koe districts- en kamponghoofden,
Bear bewogen verklaarden, dat zij
thans, Ru de K.N.I.L.-troepe» op
treden tegen deze terroristen en
misdadigers, voor het eerst na
weken het door zorgen vermoeide
hoofd ter ruste kunnen leggen.
Zij werkten mede bij het verza
melen van de bewijzen voor de
afgrijselijkste bestialiteiten die
deor de terroristen zijn gepleegd,
zooals het vermoorden van zwan
gere vrouwen, en hun kroost, om
dat een ver familie-lid „in dienst
was van de Nica".
De ooggetuige was aanwezig,
toen een peletonscommandant van
het K.N.I.L. zijn manschappen
stuk voor stuk op het hart drukte,
dat „wie onschuldige vrouwen,
kinderen of mannen opzettelijk
ook maar een haar krenkt, het
risico liep op de plaats zelf te
worden neergeschoten". Hen was
ook geen enkel voorbeeld bekend
van eenig wangedrag door man
schappen van het K.N.I.L.
Voor een ieder was er
slechts één conclusie na het
vinden van Japansche vlag
gen en terwijl een onderzoek
uitwees, dat het uitgebreide
oorlogs-, maar ook martel
materiaal, gedeeltelijk af
komstig is van Java.
De militaire autoriteiten be
schikken over tall ooze schrifte
lijke bewijzen, waaruit blijkt hoe
de kamponghoofden om bijstand
van de militairen verzoeken en
om toestemming de terroristen
men eigen middelen te vernieti
gen.
Bij de uitvoering van de zware
taak viel vooral op de opmerke
lijke handhaving van de ijzeren
discipline bij de K.N.I.L.-troepen
en de zelfbeheersching der man
schappen.
In een Zaterdag gehouden twee
de bijeenkomst van de organisatie
„Nationaal Reveil" heeft- Dr W.
K. Feuilletau de Bruyn wederom
een feilen aanval gedaan op het
huidige regeeringsbeleid inzake de
Indische kwestie.
In den loop van zijn betoog
noodigdc spreker de regeering uit
de volgende geruchten, welke in
Indië in omloop zijn aangaande
den inhoud van de aan de ont
werpovereenkomst van Linggad-
jati toegevoegde „bindende notu
len", categorisch tc ontkennëh.
1. „Dat Prof. Schermerhorn in
een vergadering zou verklaard
hebben, dat men indertijd op de
Hooge Veluwe in moeilijkheden
kwam, omdat de regeering niet
bekend was met een bepaalde af
spraak tusschen Sjahrir en van
Mook".
Nëderlandsch Indië telt straks
twee republieken. De eerste die
Java, Sumatra en Madoera omvat
en die ontstaan is onder Japan
sdien invloed en de tweede, de
republiek Oost-Indonesië, die haar
ontstaan dankt aan de Stuw-groep
onder leiding van mannen ais Dr
van Mook.
Maar daarmee zijn we er nog
niet. Ook Nieuw-Guinea zal ver
lost moeten worden van het kolo
niale juk en in een „vrij Indo
nesië" een eigen plaats moeten in
nemen.
Naar verluidt aldus spottend
„Nieuw Nederland", wordt er
reeds gewerkt aan een republiek
Nieuw-Guinea.
„Ook deze zal uitvloeisel zijn
van nationalistische ritselingen in
de zielen der Papoea's, der Pese-
cheins, der Kaja-Kaja enz., die
zoo gezellig Nieuw-Guinea bevol
ken. Zij immers spraken het uit,
dat zij „vrij" wilden zijn. Dr van
Mook c.a. interpreteeren dit als
„vrij van Nederlandsche banden".
In een fraai boek over da vol
ken op Nieuw-Guinea wordt ech
ter de ware toedracht onthuld. De
Kaja-Kaja liepen tot voor korten
tijd vrij ongekleed. Dat hing sa
men met het klimaat e.d. 't Had
niets te maken met eenige kapita
listische uitbuiting. De Zendelin
gen en Missionnarssen hadden
tegen deze ongeciviliseerde klee
derdracht nog al wat bezwaar.
Vooral als 'het marktdag in Me-
rauké was, werd het een voor
Westersche oogen onaangenaam
aandoende vleeschvertooning op
de pasar. Daarom stelden zij in
't was nog vóór de Japansche
occupatie, die met kleederroof
eindigde dat de inhcemschen
alleen ter markt mochten gaan
met een broekje aan van katoen.
Noodgedwongen deden zij dit.
Maar nauw hadden zij de pas-
sar van Merauké verlaten of
zij ontdeden zich van dit laat
ste kleedingstuk en stopten het
zoo ver mogelijk weg. Eens was
er een man, die door het kleeding
stuk zóó geërgerd werd, dat hij
het wegslingerde, zoodat het hoog
in een boom bleef hangen. Toen
„Dat prof. Schermerhorn de
Kroon aan beide partijen heeft
aanbevolen „als symbool"; dat
de heer Van Poll de positie van
de Kroon heeft vergeleken met
„een onpartijdig deskundige",
waarvoor men onze Koningin
kan bestemmen beter dan b.v. de
Koning van België, wat een be-
leediging zou zijn" en dat Dr
van Mook het hoofd van de
Unie betitelde als voorzitter van
een gezamenlijk orgaan zonder
stem en er den president van
Frankrijk bijhaalde die weliswaar
aan het hoofd der Fransche repu
bliek staat, maar niet te zeggen
heeft".
Van de zijde der republiek zou
daarop geantwoord zijn, „dat de
positie van de Kroon nu veel
duidelijker was geworden."
Indien de regeering deze ge
ruchten wil weerleggen, aldus
spreker, kan zij slechts één ding
doen: de notulen publiceeren.
De tweede spreker, de heer B.
Boelhouwer, vergeleek de politiek
van Dr van Mook en de com
missie-generaal met het optreden
van Mussert en Seyss Inquart in
Nederland, welke vergelijking z.i.
ten nadeele van eerstgenoemden
uitviel.
Republikeinse!) vaartuig tot
zinken gebracht.
De Nederlandsche torpedo-
bootjager „Kortenaerheeft op
5 dezer een Indonesisch marine
vaartuig bij Cheribon tot zin
ken gebracht, waarbij twee In
donesiërs zijn gedood en 22 ge
vangen genomen. De Neder
landsche marine-voorlichtings
dienst heeft een communiqué
uitgegeven, waarin verklaard
wordt, dat het gebruik van re-
publikeinsche zeestrijdkrachten
in strijd met den status quo
van 14 Nov. 1946 en derhalve
eveneens in strijd met de ont-
werp-overeenkomst is. Toen
eenheden van de Indonesische
marine (Alri) trachtten een
kustvaartuig vanqf Cheribon te
convoyeeren, sommeerde de
„Kortenaer" het convooi halt te
houden. Toen aan de sommatie
geen gevolg werd gegeven,
openden de Nederlanders het
vuur en brachten het Indone
sische vraagtuig tot zinken. De
overige eenheden namen over
zandbanken de vlucht naar
Cheribon. Een aantal wapens
werd buitgemaakt.
hem werd gevraagd waarom hij
dit deed, antwoordde hijIk wil
vrij zijn".
Naar verluidt is dit antwoord
aan de hooge heeren in Batavia
overgebracht zonder de geheeie
toedracht der dingen. En in hun
groote wijsheid concludeerden die
diplomatici, dat ook bij de Kaja-
Kaja reeds verlangen naar een
vrije republiek aanwezig is, wes
halve die thans reeds in het brein
der heeren in de smaak is en spoe
dig zal worden ingesteld als ge
volg van de in de bevolking ge
groeide nationalistische verlan
gens. Men wachte slechts de
openbaring daarvan af".
Dr van Mook heeft tegenover
een bijzonderen correspondent van
A.N.P. o.m. de verklaring van
Prof. Gerbrandy, dat dc machts-
volkomcnheid door de koppeling
van de functies van minister van
Koloniën en van luit. gouv.-gen.
door Dr van Mook gewild zou
zijn tegengesproken.
Dr van Mook zeide, na zijn
aankomst te Londen in April 1942
te hebben aangedrongen op de
splitsing van de functies van mi
nister van Koloniën en luit. gouv.-
gen., zoodat het algemeen bestuur
in Australië kon zetelen, doch
Prof. Gerbrandy kon hiermede
niet instemmen, daar hij een con
centratie van alle bevoegdheden te
Londen noodig achtte.
Na de verovering van de
Noordkust van Nieuw-Guinee en
de bezetting van een deel van
Morotai moest de noodregeling
voor het algemeen bestuur, in
werking worden gebracht. Weder
om had Dr van Mook de schei
ding van beide functies voorge
steld. Prof. Gerbrandy had hier
tegen echter geen bezwaar, zoo
dat bij besluit van 14 September
1944 de koppeling van de functies
gehandhaafd bleef.
Inzake de plannen tot staatkun
dige hervorming in Nederlandsch-
Indië na den oorlog is in den loop
van 1942 een nota opgesteld door
een commissie van deskundigen.
Daarnaast werd de noodzakelijk
heid gevoeld van een duidelijke
uitspraak. Dit inzicht leidde tot
de December-rede van de Konin
gin.
•m Tengevolge van gebrek aan
steenkool en electrischen
stroom zullen alle industrieele
inrichtingen in Oostenrijk hun
bedrijf moeien onderbreken tot
20 Januari a.s., uitgezonderd de
bedrijven voor de voedselvoor
ziening.
Volgens radio München zui
len 9 fabrieken uit de Russi
sche bezettingszone van
Duitschland als schadevergoe
ding naar Polen worden over
gebracht. Vijf hiervan produ-
ceeren vliegtuïgondcrdecien,
drie metaalwaren en één che
mische artikelen.
De voor den oorlog bekende,
met de hand vervaardigde koek-
koek-klokkén uit het Zwarte
Woud zullen binnenkort weer
aan de markt gebracht kunnen
worden.
Naar radio Rome mededeel
de, is maarschalk Petain, die
zich op een eiland voor de kust
van Bretagne in ballingschap
bevindt, ernstig ziek. Hij zou
een longkwaal hebben.
-■ Een Braziliaansch vliegtuig is
in de Amazoneriver gestort. De
6 inzittenden kwamen om het
leven.
Zondagmorgen vond de moeder
van het 10 maanden oude kindje
J. F. H. wonende aan den Laak-
weg te 's-Gravenhage het kindje
dood in zijn bedje. Het was ge
stikt in zijn kussentje.
De Britsche minister van
Brandstoffen en Energie Shinwell
heeft op een vergadering van
mijnwerkers verklaard, dat naar
zijn meening de werkweek van
vijf dagen voor mijnwerkers in
zicht was.
Het Zwitsersche federale bu
reau voor arbeid en industrie
heeft een verdere beperking van
het gebruik van electriciteit aan
gekondigd.
Op last van het Chineesche mi
nisterie van Verkeer moetin twee
Chineesche luchtvaartmaatschap
pijen haar diensten gedurende een
week staken. De order is gegeven
teneinde de oorzaak van de jong
ste vliegtuigrampen vast te stellen.
Men neemt aan, dat de vele
branden, die den laatsten tijd in
Saksen (Sovjet-zóne van Duitsch
land) zijn uitgebroken, het gevolg
zijn van sabotage. Een belooning
van 100.000 Mark is uitgeloofd
voor inlichtingen die leiden tot de
arrestatie der schuldigen.
Vrijdagmorgen is in de voor
haven van het Julianakanaal te
Maasbracht een 22-jarige schip
persvrouw van het motorschip
„De Hoop" te water geraakt en
verdronken.
«•Te Dongen werd in den nacht
van 1 op 2 Jan. ingebroken in de
iooi-extract-fabrieken Tamir. De
dieven forceerden een brandvrije
kluis en wisten zich een zeer be
langrijk bedrag aan geld toe te
eigenen alsmede enkele kantoor-
benoodigdheden.
Naar de „Sociate Miniere du
Beceka" mededeelt, zijn in het
mijngebied van Bakwanga in den
Belgischen Congo, nieuwe dia-
mantlagen ontdekt met aen uit
gestrektheid van ongeveer 16
H.A.
Het hoofd van de recherche in
Wiesbaden (Amer. zóne) is met
zeven ieden van zijn afdeeling ge
arresteerd. Zij worden ervan be
schuldigd, lid van de Waffen-
S.S. te zijn geweest.
SPOORWEGVERBINDING
NOORD—ZUID.
Wegens ijsgang moest de
schipbrug hij Hcdcl weer uitge
varen worden. De N.S. autobus
diensten Geldermalsen's-Bcrto-
I genbosch en Zaltbommel's-Her-
togenbosch v.v. vervallen hier
door. Reizigers voor het Zuiden
moeten via Nijmegen of Dord
recht reizen. Men zal trachten
door het inleggen van eenige ex
tra treinen de Noord-Zuidver-
binding via Nijmegen zooveel
mogelijk te handhaven.
KOLENVERVOER THANS
NORMAAL.
De persdienst van de Neder
landsche Spoorwegen deelt het
A.N.P. bij informatie mede, dat
het kolenvervoer momenteel nog
op de normale wijze plaats vindt,
dat wil zeggen dat een bepaald
aantal treinen via Susteren naar
de plaats van zijn bestemming
gaat. Een aantal andere treinen
wordt bij Born „overgeslagen"
voor de binnenscheepvaart. Dit
geschiedt met de z.g. „tip".
Zoolang ter plaatse de scheep
vaart nog niet onmogelijk is, blijft
het vervoer op deze wijze ge
regeld. Wanneer de „tip" uitvalt,
gaan alle treinen via Susteren.
Ook bestaat nog de mogelijkheid,
dat treinen zullen worden inge-
lascht, die van de mijnen regel-
recht naar de groote schepen zul
len loopen.
■VMMHMBaillll II IIIIKUOi
HOE KOUD HET WAS.
In den nacht van Zondag op
Maandag daalden de tempera
turen in ons land bij een feilen
Oostenwind tot de volgende
waarden
I Groningen (vliegveld Eelde 13,
Leeuwarden 12, Den Helder
10, Vliegveld Twente 10, De
Bilt 9, Schiphol (vliegveld) 9,
Eindhoven (vliegveld 10, Gilze
1 Rijen (vliegveld) 10, Maas
tricht (vliegveld Beek) 11,
Vlissingen 7.
Ook in het buitenland kwamen
zeer lage temperaturen voor. De
koude drong daarbij zelfs door
tot in Zuid-Italië, waar bovendien
vrij veel sneeuw viel. In Triest
j stak de beruchte Bora op (Noord
oostelijke storm), waarbij 11 gr.
vorst werd gemeld. In Joego
slavië, Hongarije en Roemenië
werd een vorst gemeld van 13
18 gr. In Tsjecho-Slowakye,
Polen en Oostenrijk daalde de
temperatuur op vele plaatsen tot
ongeveer 25 graden onder nul.
In West-Duitschland vroor het in
den nacht van Zondag op Maan
dag ongeveer 16 gr.; in de om
geving van Berlijn ongeveer 20
1 graden. De vorst drong verder
door over Frankrijk, waar het in
Parijs 6 gr. onder nul werd en
over Engeland tot nabij de Ier-
sche Zes.
OORLOGSMISDADIGERS
IN NEDERLAND.
Christiansen en Rauter
worden verhoord.
De instructie, gevoerd door
den raadsheer commissaris bij
het Bijzonder Gerechtshof te
Arnhem tegen den voormaligen
generaal der vliegers Christian
sen, tijdens de bezetting bevel
hebber der Duitsche troepen in
Nederland, wordt thans vertraagd
door het nog steeds niet over
leveren van eenige stafofficie
ren van Christiansen door de ge
allieerde militaire autoriteiten in
Duitschland.
De stafchef van Christiansen,
luitenant-generaal Von Wüh-
lisch is wel aan de Nederland
sche justitie uitgeleverd. Hij is
ook reeds talrijke malen aan een
verhoor onderworpen, evenals de
oberst Fullriede, de commandant
van de Hermann Göringdivisie,
die ook een rol heeft gespeeld in
het drama van Putten, in het na
jaar van 1944. In verband hier
mede is ook generaal Rauter
reeds eenige malen gehoord.
BOTER NAAR BELGIË.
Het gebeurt dikwijls, dat bij
Belgische arbeiders, die dage
lijks op en neer reizen om in
ons land te komen werken, bij
controle flinke partijen boter
gevonden worden. Dezer dagen
namen de grensbeambten on
der Poppel 300 pond boter van
een aantal dezer arbeiders in
beslag.
Op instigatie van de Duitsche
Evangelische kerk zal aan den ge
allieerden bestuursraad een peti
tie, geteekend door 2.445.000 per
sonen, waarin op vrijlating van
Duitsche krijgsgevangenen wordt
aangedrongen, overhandigd wor
den.
Dr Karl Westphai, een van
de 16 Nazi-leiders, die in het 1
begin van de volgende maanl
zouden worden berecht, heeft
zich Zondag in de gevangenis te
Neurenberg opgehangen.
Op een trein, die Britsche troe
pen van Cairo naar Palestina
vervoerde, is in de nabijheid van
Cairo een bomaanslag gepleegd.
Volgens de eerste berichten wer
den elf soldaten gewond, van wie
3 ermtig.
©p- "c? sijoa
Üon en Maan.
Woensdag. Zon op 8.47 u. on
der 16.47 u. Maan op 18.17 u.,
onder 10.14 u.
Hoop water te Vlieeinpen
Woensdag 8 Januari)
2,12 p. 2.34 ro., 14.41 u. 2.40 ra.
Overzicht van den
militairen toestand.
Een militaire woordvoerder
te Batavia heeft het volgende
overzicht gegeven van den mili
tairen toestand.
Te P a d a n g werden 3
Nederlanders gedood en 2 ge
wond bij de beschieting van een
convooi op weg van Hmmaha-
ven naar het vliegveld. Neder
landsche troepen, gesteund door
artillerie, begonnen een zuive
ringsactie binnen de demarca
tielijn.
Te M e d a n lagen de Ne
derlandsche stellingen in den
Zuid-Oostelijken sector onder
mortiervuur. De Nederlanders
leden geen verliezen.
Te Palembangis de
toestand meer verward gewor
den. De pogingen om met de
republikeinsche autoriteiten in
contact te komen, mislukten.
Te Semarang slaag
den Nederlandsche troepen er
in, ondanks heftig verzet, re
publikeinsche troepen uit hun
demarcatielijn te verdrijven.
Te Soerabaja wer
den twee visschersprauwea
door prauwen van de republi
keinsche marine, welke 20 man
aan boord hadden, beschoten.
De Rotterdamsche haven.
In het Rotterdamsche Raadhuis
heeft Mr A. C. W. Beerman,
voorzitter van de stichting „Ha-
vcnbelangen", op de Oudejaars-
bijeenkomst een „mondelinge ba
lans" opgemaakt over het afge-
loopen jaar met betrekking tot de
Rotterdamsche haven. Er kwamen
ruim 4400 schepen binnen, me
tende 2 millioen ton, tegen 1344
met 2 millioen ton in 1945. Onze
vloot zal binnenkort de capaciteit
van 1939 gaan evenaren, zoo niet
overtreffen. De loodsruimte steeg
tot 15 duizend vierk M. en de
tankopslag voor minerale olieën
van 417 tot 738 duizend ton, ter
wijl deze cijfers voor de eetbare
olieën zijn82 en 200 duizend ton.
Verwacht wordt, dat Rotterdam
binnenkort als oliehaven boven de
vooroorlogsche capaciteit zal uit
gaan.
Vergeleken bij 1938, toen 15
duizend schepen met een inhoud
van 42 millioen ton binnenkwamen
blijft het beeld triest
Voor den oorlog was 75 pCt
van het verkeer bestemd voor het
achterland. Van de 15 duizend
binnenkomende schepen voeren er
4600 onder Duitsche vlag. De
vernietiging van het achterland is
oorzaak, dat Rotterdam in zijn
opbloei ernstig gehandicapt wordt
De Vereen. „Rotterdam"
heeft het plan een zeeschip,
mogelijk een coaster, te gaan
exploiteeren, waarbij kleine
spaarders gelegenheid zullen
hebben een aandeel „bijeen te
sparen".
DE COPRA EXPORT UIT
NEDERLANDSCH-INDIË.
Het Coprafonds heeft medege
deeld, dat in 1946 110.000 ton
Copra werd geproduceerd, waar
van 54.000 ton werden ver
scheept. Eind Dec. lagen er nog
50.000 ton op verscheping te
wachten als gevolg van het ge
brek aan transportmiddelen, welk
bezwaar men binnenkort hoopt te
hebben overwonnen. In 1947 ver
wacht men een uitvoer van
200.000 ton, zoo deelt het Co
prafonds verder mede, en het
ligt in de bedoeling de maande-
lijksche copraproductie op 20.000
ton te brengen.
De beide fabrieken te Soera
baja, waar voor den oorlog co
pra werd verwerkt, en die resp.
half Augustus en half October
weer in bedrijf werden genomen,
hebben tezamen 793 ton copra
verwerkt, waaruit 425 ton olie
en 306 ton veevoeder voortkwam.
Voor den oorlog verwerkten de
beide fabrieken 3840 ton copra
per maand, die 2300 ton olie en
1540 ton veevoeder opleverden.
EMIGRATIE
NAAR AUSTRALIË.
Tusschen de Australische re
geering en de Stichting Landver
huizing Nederland is een over
eenkomst tot stand gekomen, wel
ke voor 1947 alleen voorziet ia
de plaatsing van een aantal boe
renzoons als ondergeschikten op
landbouwbedrijven in Australië,
als eerste stap voor hun vestiging
op een eigen bedrijf. Hiervoor
komen in de eerste plaats onge-
huwden in aanmerking, en indiea
mogelijk een klein aantal echt
paren.
In verband met het gebrek aau
woonruimte kunnen gezinnen met
kinderen voorloopig niet worden
geplaatst. Vertrek zal in de maand
Mei of Juni plaats vinden. Reis
kosten en landingsgeld zijn voor
eigen rekening. Aanmeldingen
kunnen gericht worden aan de
Stichting Landverhuizing Neder
land, Kortenaerkade 10, s-Gra
venhage,
