De Dardanellenkwestie.
sis *a*u=
ïiFf di
!?Ff
Ë1
IA
DURYEA
Een lollandseh Huis in Oorlogstijd,
Om de toekomst van Zeeland.
eervol ontslagen.
De vraag
Provincienieuws.
PANKALPINANG
FEUILLETON.
Woorden moeten nu gevolgd
worden door daden.
II, (Slot.)
Ket Is gebleltSB, «lat er vele
nïogglijkhsiLen tot opbloei van
he> Seeuwacht leven «iju, Mo-
.doch ieder moet ervan uitgaan, Qj« HirSChfcId
dat er toekomst is.
Wij zijn zeer benieuwd naar
de toegezegde conclusies, die
naar aanleiding van de bespre
kingen op het congres worden
opgesteld.
gelijkheden, waarop voor het
eerst of meestal bij vernieu
wing werd gewezen. Mogelijk
heden, die met moeten worden
gezocht in het groote, in het
totaal nieuwe. Met zou van
wemig inzicht getuigen, wan
neer b.v, tot vestiging van een
groote industrie zou worden
overgegaan. Doch de idee van
het vormen van kleine bedrijfs-
kernen met vakbekwaam perso
neel is alle aandacht waard.
Anderzijds lijkt het ons niet
eenvoudig, speciale objecten te
vinden, wanneer aan dit plan
uitvoering zou worden gegeven.
Doch voorop sta, dat zooveel
mogelijk de noodige vakbe
kwaamheid in eigen provincie
moet worden verworven en de
mogelijkheid daartoe dient te
worden geschapen. De praktijk
toch wijst uit, dat jongelui uit
deze provincie, die elders hun
opleiding genoten, licht geneigd
zijn, in die omgeving hun werk
kring te zoeken.
Wat het agrarisch terrein be
treft moet hier zeker worden
gewerkt in de richting der me
chanisatie. Trouwens, dat ge
beurt ook al steeds meer. Al
leen zijn hier de moeilijkheden
des te grooter. Want men moet
ernstig rekening houden met de
vraag, of bij een sterk doorge
voerde mechanisatie in de toe
komst het wegtrekken der ar
beiders niet zal worden aange
moedigd. Voorzichtigheid is hier
zeker geboden, om de gevaar
lijke klippen te omzeilen.
Do redevoering over het Ver
keer werd door één der vraag
stellers sterk idealistisch ge
noemd. Voor Zeeland is dat ook
zoo. Wanneer de door den re
ferent genoemde taak van het
vervoersstelsel in Zeeland ook
maar eenigermaie zou worden
benaderd, zou dit inderdaad tot
de zoo hoog noodige eenheid
zeer veel medewerken. Wij on
derstrepen daarom wat de heer
den Hollander adviseerdeeen
goed doorgevoerde coördinatie
is eerste eisch. De indruk be
staat. dat Zeeland op de mede
werking der Spoorwegen zal
kunnen rekenen.
Er zijn dus op alle gebieden
mogelijkheden. Nog eenige wil
len wij in het kort noemen; het
vreemdelingenverkeer, de fruit
teelt, de visscherij, de oester-
en mosselcult.uur en de export
'van zuivelproducten. Het zijn
geen nieuwe mogelijkheden,
want alle genoemde „branches"
„DHAAGT ELKANQgRS
!oA<&T4M"«
Uitvinder van de tweede
distributie-stamkaart.
Het heeft in hr-rdr krie,jen
vet wondering stwekf. dat aan Dr
Hjrschfïjd csfv»! uitslag ver»
!?end werd.
in*l van het DesartfiKi^A yóh
Handel eic. Hun verwondering zal
„Integendeel ts al het mogelijke prni Phr VViikvfimlpninn
gedaan om het de onderduikers ""JKVBrpieging.
zoo moeilijk mogelijk te maken.
Wij wisten indertijd ook wel dat
deze tweede distributiestamkaart
in al haar raffinement aan het lis
tige t-relu -yUsi den heer Hifschfeld
way,
ÏS dii v<??k»r;i 44a vraag.
Wswhv. hU «ufitfig; dal voor
het --atkrljssn var jen tweede
distributiestamkaart naast een
- echter tot verbazing zijn gestegen j puntje van inlegvel ook een P ?rsanisaties aangesloten en
t toen later gemeldNve d, clAr Z i J»t
toch gencKiiêit worden 1
De vis.jfhefg voor vele
Zeeuwen een bfou van inkom-1
«f„M Afntir „„t- ui*. vttn K" e-nnstet, nat
veering "'^mogelijk '^Moderne ^^eSintfonds' Xaagt
schepen zijn daarvoor noodig! Sm nderS i. °P 1 JuU Hi"chfeld tegen deze beschikking geleverd moest worden en dit
Een afzetgebied zal straks on- Pi m hf k,ven <froePen' van de ministers bij den Raad van
sel- en oestercultuur, waarvan patTënten inb totaal uitgegeven
LeeLa"lPrp n h' "on°P°- een bedrag van rond f 900.000.
1 a t0Ch °nder De laatste jaren vóór den oor-
de Zeeuwsche ondernemers ge- t naderdJ h d d
Zir Z' •C" energ'e Hulpverleeningen dicht de
schuilen, om de nieuwe ver- i^ 000 perkaar.
voersmogelijkheden door de Kpn V
Sinds 1938 bestaat in ons
land de Bond van Prot. Chr.
Vereenigingen voor Wijkver
pleging, welke werd opgericht
om het werk eicr wijkverple
ging qp het gebied der volks
gezondheid, zboals dit werd
vetrient door vele Pro?, Chr,
Verceniginaen, te atimuleeren.
Resds hebben zich meer dan
naar Maïzena Duryea «tijgt
met den dag. Maar de productie
is nog beperkt; er ia geen
grondsto* genoe?.
Een niet in cijfers uit te
luln passen. drukken zegen heeft deze in-
/ÜL Z '5 to|komSt V°°! stelling in het leven van dui-
d' zeid<=n arbeidersgezinnen mo-
Li, i, t gt eej" gen verspreiden; geestelijk-ze-
£id tTu I Xhmiï Pa' delijlc, door het weïk van eigen
held, Toch mag die nuchterheid huisJbézoeksters 1 en materieel,
van ruime
nuiauc.6ucis.3i.ei sen
rf14 - ui- t,:fdoor het verleenen
dat alles bij het oude wii
houden.
Het Zeeuwsche congres is nu
achter den rug. Het was goed
zich ernstig rekenschap te ge-
bijdragen in de groote kosten
der verpleging van tuberculose
lijders.
Met het C.N.V. heeft ook dit
fonds na de bevrijding zijn taak
ven van de moeilijk- en moge-weer hervat,
lijkheden in Zeeland. De hulp-aanvragen komen in
Wanneer echter dit congres een schier on-onderbroken
niet wordt gevolgd door be- stroom binnen,
stuursdaden door het, nemen i Om hieraan te voldoen is
van initiatieven en het stimu- het no'odig, dat het fonds over
leeren van den ondernemings- de noodige geldmiddelen be
lust, dan is n-og niets bereikt, schikt.
Bestuursdaden door de Maat-Tot dit doel wordt in den loop
schappij van Nijverheid en van October door geheel Zee-
Handel, die het congres beleg- land een collecte gehouden,
de en door het provinciaal he-Een collecte, die, daarvan zijn
stuur. De opgang van Zeeland wij zeker, tenvolle aan de ver-
zal een proces vaa jaren zijn, Wachtingen aal beantwoorden.
State in beroep gegaan is I
De redactie van „De Zwerver"
heeft hierop vlam gevat en doet
bij monde van H. v. R. een boekje
over dezen hoogwaardigheidsbe-
kleeder open.
„We wilden aldus v. R.
dat we ook op dezen Nederlander,
in verband met zijn houding in
den bezettingstijd trotsch konden
zijn, maar we vreezen, dat hij in
het algemeen zeer te laken is ge
weest".
leder, die in den bezet
tingstijd iets met de bon
kaarten-affaire te maken ge
had heeft, zal zich herinne
ren, dat we het over het al
gemeen wel aardig voor el
kaar hadden, maar dat we
toch eenmaal het gevoel had
den zij het ook maar een
moment dat we schaak
mat stonden. Dat was met
de 2e distributie-stamkaart.
Mr Nysingh, de verdediger van
Dr Hirschfeld, doet het voorko
men, alsof deze dit gevalletje zoo
in elkaar gezet heeft, dat hierbij
de directe gevaren voor de onder
duikers ondervangen waren. Als
datwaar was, zouden we toch
groote sufferds geweest zijn, om
ons zoo bezorgd te maken. H. v.
R. slaat Mr Nysingh dan ook deze
troef finaal uit de hand. Hij
schrijft o.m.
laatste bewijsstuk werd voor de
centrale instantie? Was dat om
het ons makkelijk te maken?"
Men zal zich de impasse her
inneren, waarin we plotseling
meerdere zullen volgen.
Deze Bond zal nu verder be
kend staan als het Oranje-
Groene Kruis, terwijl alle aan
gesloten vereenigingen het em.
bleem zullen voeren.
Organisaties, die de statuten
\He
Het oude vermaa/do merk
trkj
raakten. Plotseling, want hoevan het Oranje Groene Kruis
goed doorgaans ook ingelicht, dit- kunnen onderschrijven, worden
maal overrompelde de situatie ons verzocht aan het secretariaat
min of meer, want tot op het laat- zich op te geven, n.l. Dr H. H.
ste toe is de zaak stiekum ge- Felderhof, Schiekade 120, Rot-
houden. 1 terdam.
actueele Dardanellenkwestie o.a.
het volgende:
De besprekingen over het ver
drag van Montreux zullen dat
wordt nu wel duidelijk vooral
gaan over twee kwesties.
Het Geldersch Dagblad van 21 derland en Pruisen zag ze hier-
Aug. 1.1. schrijft naar aanleiding van af. Nadien kregen ook koop
van de eeuwenoude en altijd nog vaardijschepen van andere mo
gendheden vrijen doortocht.
Voor de Europeesche politiek
kregen de Dardanellen beteekenis,
toen Engeland in 1809, beducht
voor de pas gesloten Fransch-
Russische alliantie, het Turksche
De eerste is, of alleen de Zwar- fecht ,om de ««straat voor oor-
tc Zeestaten zeggenschap zullen °S'ssc ePJrn1 a* sluiten garan-
hebben bij het scheppen van een deerde; Wel werd op deze bepa-
regeling inzake de' Dardanelles, Pgiate/ b.j geheim verdrag door
dan wel, of ook andere mogend- de £urken ee" u>.tz°«denng ge-
heden daarbij een of meer woor- mfvoor Russls1c0h,en 00rl°gs-
den zullen meespreken. De s?he,pen.' ma\r. na 1840 werd de
tweede: of alleen Turkije den a,eel)e?le s'Hrtmg voor dergelijke
doorgang zal bewaken, dan wel, een vaststaand begm-
of ook Russische wachtposten op sel', ,waarva" slecht?, ze.er bf
de oevers zullen verschijnen. paalde gallen mocht worden af-
Men kan voor het eerst van een ^eken. De vrijheid van door
bestaan af jaar en dag in Zee- pardanellenkwestie spreken in het yv d a"hea®dchhaaP{d"
lanrl Niettemin T-iin nno- laatst der vijftiende eeuw. De XT„ iQ71 1UilfaAU*
laiin' niet voldoende uitschuif Turken, die in 1452 Konstantino- ,ls Rus'a"tl .erT7°°rt;"
en zelfs kunnen met de noo Pel hadden bestormd, veroverden au,r,cnd op Se.wetest' de Da[da"
en zeits Kunnen, met de noo- v iaren het vpWIp neI1en, of tenminste een gelijk-
dige ondernemingszin en koop- j d!Z?afTan de Zwarte Z waardige positie, in handen te
cnvfteltLt We™. Dat streven bepaalde voor
ongedacht gunstige perspectie- ^boda^ ze dat «en™aaI een belangrijk deel de Russische
aan °natuurschocm spec!aair'in Turksche sctpcn dc pLsagr^n PolHiek vooral na den R„„ifch.
de du^nsM^ken ^ier zyn voor tweetal vestingen nabij Konstan- .Japanschen oorI°^ Rusland
Het eind van den, eersten we
reldoorlog bracht, in dit opzicht
belangrijke veranderingenIn
vredes- en in oorlogstijd, zou, af
gezien van eenige belangrijke be
perkingen, de doorvaart voor oor
logsschepen vrij .zijn. Bovendien
mochten de Turken de oevers niet
versterken (1923). Deze afspraak
is in 1936 vervangen door het ver
drag van Montreux, waarbij Tur
kije het recht kreeg, versterkin
gen langs de Dardanellen aan te
leggen. Bovendien werd toen ook
de algeheele sluiting in oorlogs
tijd weer ingevoerd, overeenkom
stig een verzoek van Rusland.
Waren toen Engeland en
Frankrijk nog leidende mogend-
Het ernstig vliegongeluk te Apeldoorn. Het gymnastieklokaal van
do school, waarin zich op het oogenblik van de ramp eon aantal
jongens bevond, waarvan velen tengevolge van de hevige brand
wonden om het leven zijn gekomen.
(Ingez. Med.)
Dank voor geschonken
goederen werd op prijs
gesteld.
deporteerd of en massa ver
moord. Nu het Fransche man
daat is opgeheven gevoelen zij
zich hier niet veilig meer. Hun
eigen vaderland is; in Russische
handen en vrijwel ontoeganke-
de „vreemdelingen-industrie
gunstige vooruitzichten. Het
Iaat zich immers aanzien, dat
voorloopig de groote vlucht van
tinopcl, op de beide oevers van
den Bosporus. een smalle zee
straat in het verlengde van de
Dardanellen zetten aan dit ver-
het gemis van de vrije doortocht
had gevoeld.
vacantiegangers naar het bui- Hod de noodige kracht bij. Drie
tenland niet zal terugkeeren. eeuwen bleef deze toestand zoo.
Een goed opgezette propaganda Wel kregen op den duur de
HET „PARIJS" VAN INDONESIË
en een even goede accomodatie
in de duinstreken, zoodat den
vacaniticgangers hier een goede
service wordt geboden, zal een
rijke bron van inkomsten kun
nen zijn en velen werk ver
schaffen.
De fruitteelt in Zeeland is op
de beide Bevelanden en ook op
Schouwen van belang. Klimaat
en structuur van den grond
werken mede. Hfet is geen
kunst, zoo zei drs Kohnstamm
op het congres, dit fruit in Am
sterdam te brengen, maar wel
in Londen. En waarom staan de
frui'tconservenfabrieken niet in
Zeeland en gaat het te verwer
ken fruit naar fabrieken in an
dere landsdeelen en het buiten-
„Franken" zooals de Wester
lingen in Turkije werden genoemd
vrijdom van handel en vaart
op Konstantinopel, maar daarbij
bleef het. Alleen Turksche sche
pen mochten op de Zwarte Zee
komen.
In de 18e eeuw kwamen de Rus
sen als Zwarte-Zeemogendheid
op. De Turken werden uit Zuid-
Rusland verdreven. Wel werd den
Russen aanvankelijk zelfs het be
zit van schepen verboden (1739),
maar in 1774 kregen zij het recht,
om handelsschepen op de Zwarte
Zee en door de Dardanellen te la
ten varen. Enkele jaren later werd
dit recht zelfs uitgebreid tot alle
schepen onder Russische Mag.
Catharina de Groote wilde, echter
land? Bij een tikje initiatief en Konstantinopel veroveren, maar
een beetje durf moet dit risico na interventie van Engeland, Ne-
.- - Toen eenigen tijd geleden aan i;;i,
heden in Europa, Frankrijk is de Middelburgsche ingezetenen T iottl msn i-.
thans als zoodanig vrijwel mtge- door bemiddeling van de Jar?n werkte
schakeld, Japan, een andere on- HARK goederen van de Morgenlandzendng hooldza-
derteekenaar van Montreux" is „American Relief for Holland, ic®!jjk ond,e.r verdrevenen we-
zelfs geheel hors de concours. De inc te New-York werden uit- dl"w,en en km deren. Onze pleeg-
Britsche invloed op den Balkan gedeeld, hebben de begunstig- klndcreil z'Jn S'r?ot geworden
is zeer aanzienlijk verminderd, de dell hlm naara mogen zetten in en werken voor hun gezinnen.
Russische daarentegen aanzienlijk eeI1 rCgister. Dit namenregister Wordt de Zending nu ge-
toegenomen. ;s toen met een oorkonde via staakt? Is het doel bereikt nu
Daar staat tegenover, dat thans i,et Centraal Bureau van de, de ergste nood voorbij is?
ook Amerika zeer veel interesse H.A.R.IC in Rotterdam naar groote en omvang
toont voor de Europeesche politiek New-York gezonden. taa'c der Morgenlandzending is
en dus zijn stem wil doen hooren xieze oorkonde is blijkens een do°'r den oorlog in andere ba-
bij de regeling van deze kwestie. uit Amerika ontvangen brief neIt gedreven.
De Russische eischen in- zeer in den smaak gevallen, Uit ,Deze zending richt zich tot
de Dardanellen zijn jjet schrijven citeeren wijade Europeanen in Syrië en
nieuw. De Sovjet-Unie „vVij van de American ReliefMesopotharnl'ë, waarslechlt'? één
zet ook in dezen de politiek for Holland weten, dat Uw Fransche predikant de geeste
van de Tsaren voort, mooie oude stad ernstig getrof-Hike verzorging behartigt; tot
Dat deze eischen nu en feu ;s door de verwoestingen ade Armeniërs en soldaten uit
in dezen vorm worden ter van den oorlog Daarom zijnia"e werelddeelen, die in het
tafel gebracht, vloeit voort w;j blij, dat Middelburg voor-1 Zendingshuis te Aleppo toe-
uit het Russische wantrou- rallg kreeg ;n de toewijzing vlucht zoeken. Hiervoor wor-
wen t.o.v. de Westelijke van H.A.R,K.-artikelen en een d?n ook afzonderlijke kerk-
wekt in dc harten wordt dit
uitgedragen naar verre landen
waar de macht der duisternis
tracht alle licht te dooven.
Goddank <iat wij dit mogen
weten: e
Wie op den hoogen God
[vertrouwt
Heeft zeker op geen zand
[gebouwd.
Fusie Zuid-Bevelandsche
busondernemingen.
Naar wij vernemen hebben de
autobusondernemers Fa. de
Baar en Leenderse te Wemel-
dinge, J. C. Krijger te Goes,
Leenderse 'te Hansweert en de
Fa. Wed. J. de Muynck en Zn.
te Borssele opgericht de Auto
Mij. „Zeeland" (A.M.Z.). Als
directeuren zullen optreden de
heeren J. de Baar, L. Leender
se, A. de Muynck en J. C. Krij
ger. De laatste zal voor 1946 en
1947 Pres.-Directeur zijn.
In deze Mij. zijn alle autobus-
dienstvergunningen, die op
naam van deze firma's stonden,
ingebracht.
Voorloopig zijn 11 nieuwe bus
sen toegewezen, waarvan reeds
enkele in de diensten zijn opge
nomen, terwijl1 de nog niet ont
vangen bussen nog deze of an
ders de volgende maand ver
wacht worden.
Beloonde activiteit.
Ongeveer een week vóór de
invasie streek er te Kwadendam-
me een vlucht Engelsche post
duiven neer. De vermoeide beest
jes werden opgemerkt door C.
Moreau, die ze verzorgde en toen
bespeurde, dat de duiven niet al
leen de laatste nieuwsberichten
uit Londen bij zich hadden, maar
ook een in het Engelsch gestelde
vragenlijst.
Daarmede ging hij naar een
relatie in Goes, die de Engelsche
taa] machtig was.
Het bleek, dat om een opgave*
van de Duitsche posities werd ge-
zake
niet
Naar beste weten werden de
vragen beantwoord, waarna Mo
reau de formulieren weer aan de
inmiddels uitgeruste dieren be
vestigde en ze het luchtruim in
zond.
Hoewel hij zijn naam en adres
op het formulier had geschreven
hoorde hij niets meer van de
zaak, doch eenige dagen geleden
De*6 groote"" en "omvangrijke1 ontv!ng hi' van E?g«'jP.he "r"
- - - - - geermg een keurig ingelijst di
ploma, waarin zijn verdiensten
voor de geallieerde zaak werden
erkend.
Met begrijpelijke trots, zegt
„De Stem" heeft de ontvanger
dit geschenk een eereplaats in zijn
huiskamer gegeven.
VLISSINGEN.
Militaire Pensioenbond.
De Algem. Militaire Pensioen-
bond, afd. Vlissingen, belegt
Zaterdagmiddag in d.e boven
zaal van Café Kiviët, Badhuis-
mogendheden, uit het in en belangrijk aandeel in onze goe- diensten gehouden.
door dezen oorlog sterk ge- deren". Verzocht wordt den Ten derde omvat zij de ge-
groeide zelfbewustzijn van burgemeester en den inwoners weldige taak de slapende ker- straat te Vlissingen een be'
Moskou, uit een zekere de welgemeende waardeering ken, die alleen nog „het kruis"langrijke vergadering,
machtsbegeerte ook het voor de oorkonde en het regis-
wil invloed hebben in het j.cr over brengen.
Oosten van de Middelland-
sche Zee 1 en uit een DE MORGENLAND-
sterk realiteitsbesef. Het ZENDING,
bezit van Konstantinopel Maandagavond spraken Mej.
moge dan een ideaal zijn, C. de Witte en Zr. Oosterman
dat slechts ten koste van te Goes en Dinsdag te Middel
zware offers te verwezen- burg, voor vele belangstellen-
lijken is, steunpunten zijn den cwer het Zendingswerk in
misschien ook door diplo- Syrië. Zr. Oosterman werkt
matieken druk te verwer- reeds 15 jaar in het Oosten, de
ven. En één der middelen, laatste 8 jaar zonder verlof, in
om dien druk uit te oefe- het land, ons uit den Bijbel zoo sloot met de bede, dat Gods ganda-avond georganiseerd. Ds
Heiligen Geest het werk zou Stam opende de vergadering
voortzetten in aller hart. met gebed en Schriftlezing en
Daar waar Gods Geest liefde wekte in zijn kort openings-
uiterlijk dragen wakker te ma- Alle gepensionneerde militai-
ken, tot nieuw leven te roepen ren, weduwen van militairen en
om gezamenlijk den strijd aan dienstdoende militairen worden
te binden tegen het zeer fana- hierbij dringend uitgenoodigd.
tieke Mohammedaanisme. De vergaderng begint des mid-
Wat voor menschen onmoge- dags 3 uur.
lijk is, is mogelijk bij God. 1 QOES.
Geen kruistocht met het
zwaard, alleen door Gods Geest
zal het geschieden.
Mej. de Witte liet eigen
Propaganda-avond Geref.
Jeugdverband.
In de Geref. Kerk te Goes
foto's zien uit Aleppo, Damas- was Dinsdagavond door het
cus en woestijnreizen en be- Geref. Jeugdverband een propa
nen, is het zenuwoffensief welbekend, doch nu geheel Mo-
door middel van de pers. hammedaansch. Het eenige
Christenvolk is reeds 3 maal ge-
door M. van den Bosch.
XVIIL
En dan, «onder eenigen over
gang. „Onze groentekweek doet
het zoo goed. We hebben zelfs
te veel om in te maken en dagen
lang ben ik nu al aan het steri-
liseeren geweest.''
„Karei zit gelukkig goed in z'n
kleeren, die heeft voor jaren
genoeg. Hij laat er nu nog één
pak bij maken. Ik heb voor me
zelf ook nog een paar wollen
lappen gekocht voor japonnen
„Heb jij nög vleesch inge- noodig heb ik ze niet direct,
maakt?"
„Een paar flesschen" zegt
Boukje wat lusteloos. „Ik vond
het nogal een uitgaaf."
„Ja, dat is wel waar, maar
dan heb je het toch ook maar
in je 'kast. Vanmorgen heb ik
nog een flinke partij zeep kun
nen koopen, ook duur hoor,
maar ja, daar let je nu maar
niet te veel op."
Boukje gaat er niet op in.
Geërgerd kijkt ze naar de kin
deren die zoo pas de opmerking
kregen te slikken, dea'k er om,
je niet vuil maken om de zeep.
En dan moet je de kast vol
hebben.
Ze staat op om thee te schen
ken, maar als ze terugkomt is
Jet alweer aan het doordraven.
maar ja, je neemt het nu maar.
Dat moet je ook doen, voor het
mooiste er uït is. Voor de kin
deren heb ik nog. van alles een
paar stuks te groot gekocht.
O ja en nog een prachtlap voor
jasjes. Marine-blauw, dat kleedt
altijd het mooiste vind ik."
Tenslotte komt er nog een
klaagzang over de duurte.
„Wat je tegenwoordig voor
je huishouding uitgeeft
Het is verschrikkelijk gewoon.
En dan voor je voorraden. Ik
heb al tegen Karei gezegd, dat
hij maar wat minder moet gaan
rooken."
„Maar zooveel rookt hij toch
niet?" vraagt Boukje verbaasd.
„Nee, zooveel nu juis't niet,
maar een sigaar is toch altijd
gauw een dubbeltje of 8 cent
j toch minstens. Dan geef ik het
I liever voo-r andere dingen uit.
M'n linnenkast is gelukkig ook
nog net op tijd gevuld. Je moet
eens komen kijken wat een
prachtige lakens en sloopen ik
er nog bij heb. Ik heb nog heel
wat liggen dat ik niet meer ge
bruik, maar ja, dat laat ik maar
liggen, je weet niet hoe je het
i nog noodig kunt hebben. Zijn
ze hier vanmorgen ook weer
geweest voor een inzameling
voor getroffen gezinnen? Voor
Rotterdam en andere plaatsen
geloof ik. Maar ja, ik denk
maar zoo, die menschen zullen
het ook wel weer krijgen, je
snapt toch niet waar ze dat
altijd weer vandaan halen en
keurig dat ze er soms weer bij
komen te zitten. Maar om het
nu uit je eigen kast te halen,
terwijl je er misschien ik weet
niet hoe lang zelf mee moet
doen, nee, dat wordt me [te
grijs.
Met een zucht van verliching
komt Boukje buiten terug als
Jet weer vertrokken is. De zon
is lager'gedaald, maar ze merkt
er niets van dat ze in de scha
duw zit, letterlijk en figuurlijk.
Het is haar benauwd om het
hart geworden. Zooveel voorra
den als Jet heeft, nee daar is
dat van haar niets bij. Zorgt zij
dan niet goed voor haar gezin?
Had ze het anders moeten
doen? Vanmorgen heeft ze nog
het een en ander meegegeven
voor de inzameling. Er waren
nog goeie lakens en sloopen bij.
Als je niets meer hebt, had ze
gedacht, maar nu beklemt het
haar. Eerst voor jezelf zorgen,
zei Jet en misschien had ze wel
gelijk ook.
Als Jaap even later thuis
komt, vindt hij Boukje in den
donkeren tuinhoek. Wat ver
wonderd blijft hij staan. Hij is
er zoo aan gewend, dat ze haar
stoel met de zon meeschuift. En
haar gezicht
„Wat is er?" vraagt hij en
trekt een stoel bij.
„O niets", ontwijkt Boukje en
dan opeens, een beetje sarcas
tisch: „dat is het juist, er is
niets".
Dan vertelt ze van Jet en
eindigt, „ik had meer over moe
ten sparen dan hadden wij ook
grootere voorraden kunnen ma
ken, we hebben lang niet ge
noeg."
„Maar Boukje, hoe kun je
dat nu zeggen. We zijn toch
nog nooit iets tekort gekomen?
En als ik onze voorraden zoo
eens naga. Hebben jullie van
middag nog inkoopen gedaan?"
„Ja maar...." Boukje merkt
opeens dat ze in de schaduw
zit en trekt haar stoel in de
zon. „Heusch, onze voorraden
zijn niet zoo groot als het wel
lijkt en als de oorlog lang
duurt
„Als., als., ja hoor eens, zoo
heel precies zullen wij toch niet
voor alles kunnen zorgen, als
we maar doen wat we kun
nen.... maar je hoeft het ook
weer niet te overdrijven en
danwe moeten ook wat
aan God overlaten. Jij ziet het
nu misschien zoo, dat we er
niet mee toekomen, maar Hij
ziet het misschien anders. Zeg
eens eerlijk, zooals den laa'tsten
tijd, willen we niet te veel zelf
voor alles zorgen?"
„Ja misschien, maar dat moe
ten we toch ook? Dat heb je
gister zelf toch ook nog gezegd,
koop maar zooveel jc kunt."
„Ja, dat is ook goed, dat ge
loof ik vast, maar.we hoe
ven niet verder te gaan dan we
kunnen. Als we dat doen geloof
ik, dat het goed is en dat we
dan rustig dat verdere dat we
niet kunnen, en dat we denken
te moeten doen, aan Hem over
laten,
Die avond herinnert Miep sterk
aan den laatsten avond voor den
oorlog. Toen waren ook Age en
Hannie er en straks, wie weet,
misschien komt Douwe ook nog.
Alleen Henk
Na de avondboterham heeft ze
Hannie van den trein gehaald.
Onderweg heeft ze het al ver-
teld, dat het nu wel zoo goed als
zeker is dat Henk naar Engeland
is uitgeweken.
„Ik heb je toch geschreven he,
van dat briefje. Het kwam ergens
uit Zeeland vandaan. We blijven
doorvechten schreef hij. Maar ja,
daarna heb ik niets meer gehoord.
Het valt niet mee hoor, want je
bent toch eigenlijk iederen dag in
spanning of hij nog leeft.
Je hoort niets van dien kant en
je weet ook niet wat er gebeurd
kan zijn, maar ja, zoolang er geen
bericht is blijf ik hopen.
Bij Duinkerken zijn er veel ge
sneuveld, maar er zijn er ook dui
zenden naar de .overkant geko
men en waarom kan hij daar niet
bij zijn?
Van opzij kijkt 'Miep naar Han
nie. Ze vertelt het zoo rustig,
maar het moet toch wel heel erg
moeilijk voor haar zijn. Als er
geen oorlog was gekomen, was
ze nu misschiên al gauw de bruid
geweest.
„En in het ziekenhuis, vonden
ze het daar direct goed dat je nu
toch bleef?"
„O ja, best, ze hebben m'n ont
slag meteen weer ingetrokken".
„Enfin", zegt Miep hartelijk,
„wie weet voor hoe kort. Zoo'n
oorlog kan toch nooit zoo heel
lang duren. Wie weet van de win
ter
Hannie haalt haar schouders op.
„Daar reken ik maar niet op.
Hitier heeft nu wel heel groot
moedig vredesvoorwaarden aan
geboden, om z'n geweten te ont
lasten, zei hij, heb je het gelezen?
Maar de Engelschen zijn ook niet
gek.
En dan die rede van zes en een
kwart. Vindt je het geen schan
daal, dat ze zoo'n verrader in on
ze Ridderzaal laten spreken, ge
woon op de plaats van de Konin
gin? 't Is het toppunt. Maar dat
vuil krijgen ze er wel weer uit.
Er staat al lysol klaar om alles
weer te ontsmetten.
Thuis heeft Hannie heel wat te
vertellen over de eerste oorlogs
dagen toen het ziekenhuis was in
gericht als noodhospitaal.
Hollanders, Franschen, Belgen,
Duitschers, van alles hadden ze
er gehad. De operatie's gingen
dag en nacht door. We sliepen
zoomaar op den grond in de dok
terskleedkamer en als er dan weer
opname was konden we zoo be
ginnen.
(Wordt vervolgd.)
