Radio-rede van Generaal Kruis
De toestand io Nederl.-Indië.
's Lands financiën.
Minister Beel
naar Indië?
Ernstige waarschuwing
tegen desertie.
DE VEILIGHEIDSRAAD.
De Senaat vergadert.
De Koningin eert
gefusileerde helden
In Indië geblokkeerde saldi.
Uitgave
Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst-
str. 70, Tel. 2438, Giro 274289
Kantoren: Vlissingen, Walstr.
33, Tel. 168Middelburg, Kou-
aansche Kaai 39, Tel. 2009;
Neuzen Vlooewyckstr. Tel. 2052
ZEEUWSCH DAGBLAD
2e JAARGANG No. 447 PROTESTANTSCH CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND Vrijdag 20 Sept. 1946
Abonnementsprijs ƒ3.30 per kwartaal. Hoofdredacteur: B. ZUIDEMA 1 Directeur: JAOQ, DE SMIT. Advertentieprijs 12% cent per m.m.
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Zaterdag: Zon op 0.23 u., on
der 18.43 u. Maan op 0.56 u.,
onder 17.43 u,
Hoog water te Vlissingen
Zaterdag 21 September:
10.45 u. 1.39 m., 23.29 u. 1.62 m.
Het is geen opwekkend beeld,
dat minister Lieitinck in zijn
millioenen-nota niet ten on
rechte aangeduid als milliarden-
nota van den toestand vah
's Rijks financiën heeft gege
ven.
Het is waar, in vergelijking
met de begrooting voor 1946 is
een niet onbelangrijke vooruit
gang te constatceren. Blijkens
de verstrekte cijfers kon het
totaal der uitgaven voor het
loopende jaar 1395 millioen la
ger worden geraamd.
Maar ondanks dit feit en on
danks de aangebrachte bezuini
gingen, sluit de begrooting voor i
114/ dan toch nog met een te
kort van bijna 2 milliard. En
hierbij komt dan nog, dat ver
schillende niet onbelangrijke
posten slechts pro-memorie
werden geraamd. Alleen voor
d,e ouderdomsvoorziening schijnt
nog een bedrag van 300 millioen
noodig te zijn, terwijl ook voor
de verbetering van de onder
wijzerssalarissen nog geen be
drag is uitgetrokken.
Wij kunnen er dus wel op re
kenen, dat het werkelijke te
kort de 2 milliard wel zal over
schrijden.
En het moedbenemende hier
bij is, dat de minister niet in
staat bleek den weg te wijzen
naar een betere uitkomst.
Zeker, onder de buitengewone
uitgaven zijn verschillende pos
ten, die omdat ze voorzienin
gen voor eenmaal of in verband
met buitengewone omstandig
heden betreffen, na korter of
langer tijd zullen verdwijnen,
maar dit bet eekent alleen, dat
in de toekomst de tekorten
waarschijnlijk zullen verminde
ren, niet dat ze zullen verdwij
nen.
Van de Vermogensaanwasbe-
lasting, die thans het parlement
heeft gepasseerd en de kapi
taalsheffing die straks zal vol
gen kan een belangrijke op
brengst worden verwacht. Minis
ter Lieftinck weigerde zich hier
over uit te leten. Maar als we aan
nemen, dat een raming van plm.
9 milliard, zooals die van ver
schillende kanten gegeven
wordt juist is, dan is er in ver
houding tot het ontzaglijke be
drag van de staatsschuld toch
nog betrekkelijk weinig bereikt.
Waar dan nog tegenover staat,
dat een deel van de kippen die
de belastingeieren moeten leg
gen is afgeslacht Bovendien zal
een niet onbelangrijk deel van
deze bedragen noodig zijn, om
de loopende tekorten te dek
ken
Hoe moeilijk het vraagstuk
is waarvoor de Regeering hier
staat, blijkt wel uit het feit, dat
alleen de lasten voortvloeiende
uit de staatsschuld, zijn geste
gen tot f 1780 milliooii. Dat is
ruim een derde van het geheele
budget. En bovendien is het
een post waarvan de minister
verklaarde, dat zij zonder meer
niet voor vermindering vatbaar
is, doch veeleer in de toekomst
een stijging te zien zal geven.
Het zijn benauwende cijfers,
die in de millioeijenota ons wer
den voorgelegd. Temeer, om
dat van een krachtig ingrijpen
om tot een sterke bezuiniging
te komen tot nu toe weinig
blijkt.
Men kan wijzen op een ver
mindering van het aantal amb
tenaren, met 5350 man Op zich
zelf bezien is dat niet onbelang
rijk. Maar op een totaal van
niet minder dan 125.000 ambte
naren is het toch niet van zoo
veel beteekenis.
Van sombere cijfers is ge
sproken. En met recht.
De financieele toestand van
ons land is zorgwekkend in
hooge mate.
Moge het overleg tussdhen
regeering en volksvertegen
woordiging dat straks zal plaats
hebben er toe meewerken,
nieuwe perspectieven te openen.
Volgens „De Tijd" ligt het inde
bedoeling van den minister-presi
dent Dr L. Beel, om te zijner tijd
gevolg te geven aan zijn reeds
sinds het begin van zijn optreden
als minister-president opgevatte
voornemen persoonlijk een reis
naar Indië te ondernemen, tenein
de zich van de situatie op de
hoogte te stellen.
In verband met het feit, dat sommigen van de soldaten,
die dezer dagen naar Indië zullen vertrekken, onder den
indruk van de van zekere zijde gevoerde propaganda,
niet van het z.g. inschepingsverlof terug keerden, heeft
luitenant-generaal Kruis, chef van den generalen staf,
Woensdag- en Donderdagavond een radio-toespraak tot
de troepen gehouden.
„Het oogenblik, aldus de ge- en heeft buiten twijfel gesteld dat
neraal, is nabij waarop gij, man- zij achter de beslissing der Re
nen van de 7 December Divisie geering staat om u naar Indië uit
en van de bewakings bataljons, te zenden.
naar Indië zult vertrekken om Laat u dus niet misleiden door
daar uw plicht in dienst van het onwaarachtige leuzen. Laat u niet
Koninkrijk te gaan vervullen. de gedachte opdringen, dat gij
Ik begrijp ten volle, dat het voor naar Indië gaat om een kolonialen
velen van u, die er wellicht nim- oorlog te gaan ondernemen,
mer op hadden gerekend zoo ver Dit alles is in strijd met de
en zoo lang uit hun eigen land te werkelijkheid en wordt u slechts
zullen gaan, een zeer belangrijk ingeblazen door hen, die" niet de
oogenblik is, een oogenblik, waar volksovertuiging vertegenwoor-
sommigen van u heel erg tegen 1 digen en die op onverantwoorde-
0p zien. i lijke wijze misbruik maken van
Ik begrijk ook dat hetzelfde hun mogelijkheden u te beïnvloe
den.
Gij moet naar Indië ter
vervulling van een hoogen
Nederlandschen plicht en het
is mijn plicht u daarop te wij
zen en u zelf te beschermen
voor de groote gevaren, die
u bedreigen.
Spr. richtte verder een waar
schuwend woord tot hen die van
het inschepingsverlof onder
den indruk van een misleidende
propaganda niet of niet tijdig
zijn teruggekeerd.
Gij, die achter gebleven zijt, gij
speelt met uw eigen belang. Gij
speelt met uw toekomst en met
het geluk van hen, die u lief zijn.
De wrekende arm der gerechtig
heid zal u zeker grijpen, is het
vandaag niet, dan is het morgen,
kortom alles te doen wat noodig maar dan is het ook te laat. Dan
is om op het welvaartspeil te ko- hebt gij uzelf in een oneindig veel
men, dat voor hen bereikbaar is. moeilijker positie gebracht dan
waarin zij verkeeren, die eenvou-
Het Nederlandsche volk doen wat hun plicht als sol-
zou zijn plicht op een in de en a;s Nederlander hun voor.
historie bijna ongekende wij- sdu-ijft
ze verzaken, indien het op
het oogenblik zijn handen te- Op het plegen van desertie
rug trok van de volkeren van staan ernstige, heel ernstige
den Indischen archipel en de straffen, die uw leven kun-
geldt voor u, ouders, vrouwen
verloofden en naaste verwanten.
Gij gaat hen, die u lief zijn, voor
langeren tijd uit uw midden ver
liezen en gij maakt u ongerust
over wat er met hen zal gebeuren.
Ik wil voorop stellen, dat gij,
Nederlandsche soldaten, die wel
dra naar Indië zult gaan, dit zult
moeten doen voor de uitvoering
van een taak, die de hoogste plich
ten en de hoogste belangen van
het Koninkrijk betreft.
Gij gaat als onderdeel van de
Nederlandsche strijdkrachten die
in Indië vrede en veiligheid gaan
brengen.
Vrede en veiligheid, die de mo
gelijkheden moeten scheppen, om
de volkeren van den archipel weer
vrij te kunnen laten leven, handel
te drijven, het land te bebouwen,
verantwoordelijkheid voor
den toestand aldaar aan het
nen verwoesten.
Ik zeg u met den groot-
noodlot overliet. Ér moet een sten nadruk: „Gij moogt dit
einde komen aan de rechte
loosheid, die op het oogen
blik nog op vele plaatsen
heerscht en aan de daden van
terreur, die worden bedreven.
Begrijpt goed mannen, niet ik
zeg dit tot u, maar het Neder
landsche volk, vertegenwoordigd
op wettelijke wijze, heeft deze
uitspraak gedaan. De Volksver
tegenwoordiging heeft zich over
deze zaak duidelijk uitgesproken
Nog altijd de Griekseh-
Albaneesche kwestie.
Tijdens de bijeenkomst van
d«n Veiligheidsraad van
Woensdag heeft Herschel John
son, de Amerikaansche afge
vaardigde voorgesteld bij Bul
garije en joego-Slavië te in-
iormeeren naar den toestand
aan de Grieksche grens. Hij
zeide instructies van zijn re
geering te hebben gekregen te
gen de motie van Rusland te
stemmen en de bewering, dat
de klacht van de Oekraine te
gen Griekenland gegrond is te
verwerpen. (In de motie van de
Sowjet-Unie wordt den raad
verzocht de handelingen van de
huidige regeering te veroordee-
len.)
Indien de Raad ertoe mocht
besluiten, aldus Johnson, een
sub-commissie te vormen, moet
deze bevoegd zijn de moeilijk
heden aan de grens te onder
zoeken/waarbij men de betrok
ken minderheden aan beide zij
den van de Grieksche noord
grens niet uit het' oog moet
verliezen.
Johnson kwam terug op den
door den Poolschen afgevaar
digde dr Lange op Byrnes ge
dane zijdelingschen aanval. Dr
Lange heeft diens uitlating, dat
de grenzen van Polen nog niet
definitief waren vastgesteld een
„schaduw van München" ge
noemd.
In dit verband merkte John
son op, dat de hoofden der re
geeringen van Engeland, Rus
land en Amerika te Potsdam
waren overeengekomen, dat de
Poolsche grenzen slechts een
voorloopig karakter droegen en
op de Vredesconferentie defini
tief zouden wojrden vastgesteld.
Sir Alexander Cadogan viel
de klacht van de Oekraïne aan
in bewoordingen, die de afge
vaardigden verschillende malen
in lachen deed uitbarsten. Hij J
vond het absurd te beweren,
dat Griekenland den wereld
vrede bedreigt, in aanmerking
genomen de Weinige strijd
krachten van het land in ver
gelijking met de aangrenzende
landen. De heele wereld vindt
het een schande, dat een geval
als dit voor den Veiligheidsraad
wordt gebracht.
Ook de Fransche afgevaardig
de Parodi was van meening,
dat het bewijs van Gtieksche
agressie niet was geleverd.
Gromyko (Rusland) bracht
wederom zijn steun aan de
Oekrainsche klacht tot uitdruk
king, waaraan de ironie van Sir
Alexander niets zou kunnen
veranderen. Hij was tegen het
zenden van een commissie van
onderzoek naar de Grieksch-
Albaneesche grens.
Zonder tot stemming over te
gaan werd de vergadering tot
hedenavond verdaagd.
risico niet ioopen alleen om
een hopelooze poging om u
te onttrekken aan iets wat
gij moet doen en voor u on
afwendbaar is."
Immers ook al zou u niet ter
stond gearresteerd worden, uw
straf ontloopt ge niet en naar
Indië gaat gij toch.
Degenen die u thans den ver
keerden weg wijzen en uw onge
luk op hun geweten hebben, kun
nen u dan niet meer helpen. Zij
laten u met de gebakken peren
zitten.
Omdat ik zoo goed begrijp dat
misleiding en gebrekkig inzicht
voor de overgroote meerderheid
van de kleine groep die achterge
bleven is de drijfveeren waren,
heb ik bepaald, dat ditmaal nog
van strafrechtelijke behandeling
zal worden afgezien en de zaken,
van hen, die alsnog onverwijld
naar hun onderdeelen terugkeeren
slechts krijgstuchtelijk behandeld
zullen worden.
Begrijpt mij goed, mannen, dit
geldt slechts voor één keer, slechts
voor die groep wier inschepings
verlof deze week Maandag den
16en September eindigde.
Ik heb u allen nadrukkelijk ge
waarschuwd. Regeering, noch
legerleiding kunnen dulden dat
een volgende keer opnieuw een,
zij het ook een klein gedeelte,
niet of niet op tijd terugkeert.
Met onverbiddelijke gestrengheid
zullen dan de maatregelen worden
genomen, die de Nederlandsche
wet ten dienste stelt.
Ik vertrouw, dat gij allen mijn
woorden verstaan en begrepen
hebt. Zoowel zij, die zich niet op
tijd hebben gemeld als zij, die
thans met inschepingsverlof zijn
of weldra in het genot van dit
verlof zullen gesteld worden.
Tenslotte wekte generaal Kruis
de mannen op, hun taak met op
gewektheid en blijmoedigheid te
vervullen.
Stelt u vooral niet voor, dat gij
de grootste verschrikkingen zult
ondergaan. De troepen, die u zijn
voorgegaan hebben het bewijs ge
leverd, dat de taak die u wacht
geen onmogelijke is en dat zij op
een uitstek«de wijze vervuld kan
worden,
Het ontwerp-Vermcgens-
aanwasbelasting aange
nomen.
Nadat nog verschillende leden
het woord hadden gevoerd, wer
den de sprekers door Minister
Lieftinck beantwoord.
De minister merkte o.m. op, dat
weinig belastingmaatregelen zoo
sproken tot de verbeelding on zoo-
zoor steunen op do rechtsovertui
ging van het Nederlandsche pu
bliek als deze venuogensaanwas-
bo lusting.
De zon van deze fiscus schijnt
over de boozen en goeden, betoog
de spr. Hier hebben we te doen
met een belasting die zoowel treft
de lieden die op oirbare als hen
die op onoirbare wijze in hun ver
mogen zyn vooruitgegaan. Het is
een buiging naar den spaarder,
dat men hem maar van 50 tot 70
procent treft. Er zijn slechts wei
nige maatregelen, waarbij aan
kleine en groote spaarders zoo bij
zondere aandacht wordt besteed.
Principieel zou men 100 procent
hebben kunnen vorderen.
Nu in een ontwerp oirbare en
onoirbare aanwassen worden ge
troffen, zou het gevaar bestaan,
dat de belastingadministratie een
mentaliteit kan verkrijgen, dat de
oirbare aanwas op ontoelaatbare
wijze te lijf zal worden gegaan.
Spr. bestrijdt deze opvatting
evenals de opvatting, dat er te
veel onzekerheid in het ontwerp
zit.
Een bezwaar van den heer Pol-
lema was, dat niet alleen reëele,
maar ook fictieve aanwassen wor
den belast. Dit is echter moeilijk
te voorkomen.
In verband met gemaakte
opmerkingen, verklaarde spr.
dat belasting op na-oorlog-
sche vermogens aanwas niet
zal uitblijven, evenwel niet
via deze wet.
Concrete critiek over geldsmij
terij, waarover ook hier is gespro
ken, heeft men niet gehoord. Con
crete feitc_ worden niet naar vo
ren gebracht.
Als een oplosing voor de finan
cieele moeilijkheden werd aange
geven Nederland in belangrijke
mate te doen deelon in de herstel
betalingen. Geen gepast middel
zal worden nagela.en om ons land
daarin te doen dfelen, maar men
moet er niet te jroote verwach
tingen van hebben ten opzichte
van onze staatss^' aid.
Bij de kwestie van een
eventueele gebiedsuitbreiding
houde men in het oog, dat de
baten daarvan niet zoo spoe
dig zouden vloeien, omdat'om
te beginnen er veel geld ge
ïnvesteerd zou moeten wor
den.
Het wetsontwerp mag niet wor
den gezien als een uiting van
eenig politiek streven om een
blyvende verandering te brengen
in de vermogensstructuur.
In verband met gemaakte op
merkingen verklaarde de minister,
dat de heffing ineens zoowel als
de vormogensaanwasbelasting o.m.
beoogen een verbetering der
staatsfinanciën.
Vermogensegalisatie is niet het
doel van het ontwerp.
Betreurd is, dat de verterings
uitgaven niet belast z\jn, doch
spr. ziet geen kans om deze vast
te stellen.
Het wetsontwerp werd daarna
aangenomen met 29 tegen 5 stem
men (die der O.H.-leden de
Zwaan, Vixseboxse, Pollema,
Kolff en Reyers).
Schrijven van Dr Van Mook aan Sjahrir.
Verklaring aan Hatta.
Dr van Mook heeft öc vorige
week aan Sjahrir den volgenden
brief gezonden:
Nu door de totstandkoming van
de wet tot instelling en uitzending
van een Commissie Generaal uit
Nederland cenerzijds en de op
lossing van politieke moeilijkheden
aan uw kant anderzijds de moge
lijkheid tot een vruchtbare her
vatting van de besprekingen gege
ven is, zou ik u willen voorstellen
daarmede een aanvang te maken,
zoodra 'de Commissarissen Gene
raal hier zullen zijn aangekomen.
Ofschoon het in sommige op
zichten te betreuren is, dat deze
■besprekingen gedurende eenigen
tijd geschorst zijn geweest, wil
het mij toch voorkomen, dat, bij
nadere beschouwing, die tijd van
schijnbaren stilstand zijn nut zal
blijken te hebben gehad. Inmiddels
toch is zoowel in Nederland als
hier het Indonesische vraagstuk
in vele opzichten duidelijker ge
worden, zoowel door intern over
leg, als door de bijeenkomst te
Malino en door verschillende in-
formeele contacten op Java.
Wanneer tevens, naar ik innig
hoop en vertrouw, het vraagstuk
van de hervatting der evacuatie
van geïnterneerden uit het binnen
land van Java en dat van de sta
king der vijandelijkheden op Java
en Sumatra zullen zijn opgelost,
dan zal daardoor mede een betere
sfeer voor wederzijdsch begrip
zijn geschapen.
Bij rustig en zakelijk overleg
moet het mogelijk zijn een grond
slag van overeenstemming te vin
den, die het bestaande wantrou
wen wegneemt, het Indonesische
vrijheidsstreven erkent en waar
borgt, het door beide partijen ge-
wenschte samengaan van Neder
land en Indonesië bevestigt en een
practischen weg tot den weder
opbouw opent.
In de tot dusverre gewisselde
voorstellen en gedane uitspraken
zijn voldoende gemeenschappelijke
elementen om, bij goeden wil aan
beide zijden en door een doelbe
wuste en krachtige poging om ge
voel en realiteit met elkander in
harmonie te brengen, een oplos
sing te bereiken.
Wellicht lean het van nut zijn
om, voordat de Commissarissen
Generaal zijn aangekomen, con
tact op te nemen omtrent de wijze,
waarop de besprekingen kunnen
worden hervat en waarop daarbij
van den aangeboden, gewaardeer-
den bijstand van Lord Killearn
het best gebruik zouden kunnen
worden gemaakt. Voor dit over-
leg zou ik mijnerzijds gaarne aan
wijzen de heeren Koets (dan wel,
na diens aankomst, de heer Iden-
Imrg), Abdul Kadir en Verboeket.
I'laats en tijd van overleg kun-
nen nader worden overeengeko
men.
Politiek van „ver- j
schroeide aarde".
„Wy zyn bereid met de Neder
landers als een onafhankelijke na-1
tie samen te werken door hun
economische preferentie te verlee-
nen, bijvoorbeeld door machine
rieën uit Nederland aan te koo-
pen", aldus heeft de republikein-
selie vice-president Hatta in een
interview te Djogjakarta ver
klaard.
Hy deed verstaan, dat de Ne
derlanders klaarblijkelijk een mi-
j litair plan bezitten om met be
hulp van de gewapende macht
aan de onderhandelingen kracht
by te zetten, doch indien de stryd
mocht uitbreken, „dan ben ik",
aldus Hatta, „er volkomen zeker
van, dat het Indonesische volk
spontaan zyn toevlucht zal nemen
tot een politiek van verschroeide
aarde en de Nederlanders zullen
hierby dan niets winnen."
Hy verklaarde verder, dat Lord
Killearn zou pogen de tusschen
beide' partyen bestaande moeilyk-
heden uit den weg te ruimen
en drukte zy'n vertrouwen er in
uit, dat de Indonesische stryd-
krachten zich aan een overeen
komst, indien de onderhandelin
gen over de staking van de vij-
andeiykheden mochten slagen,
zouden houden.
Overeenstemming over
de evacuatie.
Uit Batavia wordt medege
deeld, dat men aangaande de
evacuatie van geïnterneerden
met de republikeinen tot over
eenstemming js gekomen.
Uit betrouwbare bron wordt
vernomen, dat de Indonesiërs
het eerste voorstel van gene
raal Mansergh hebben aan
vaard, hetgeen dus beteekent,
dat de T.R.I. de geëvacueerden
slechts tot Bekassi zal begelei
den.. In de overeenkomst is
echter vastgelegd, dat drie of
ficieren van de T.R.I. de tocht
tot het station in Batavia zul
len meemaken.
Whittle, die pas is terugge
keerd uit de V.S., waar hij een
aantal lezingen heeft gehouden,
had den indruk gekregen, dat
de ontwikkeling van de raket-
voortdrijving in Engeland ver
der gevorderd is dan in de V.S.,
die niet alle door Engeland ver
strekte inlichtingen te dezer
zake hebben gebruikt.
De uitwisseling van gegevens
over het gebruik van gasturbi
nes voor schepen en locomotie
ven heeft b.v, volgens Whittle
In mindere mate plaats dan tij
dens den oorlog, De Liberator,
waarmee hij naar de V.S. was
gevlogen, had een snelheid van
288 kilometer per uur; de Con
stellation, waarmee hij naar En
geland was teruggekeerd, een
snelheid van 480 K.M. pér uur.
Hetgeen hij nog te langzaam
achtte voor een Transatlanti
sche vlucht.
KRIJGT DENEMARKEN
EEN KONINGIN?
Het feit, dat het Doensche
Kroonprinspaar nu drie dochters
heeft, maar geen zonen, heeft in
Denemarken in wyden kring het
verlangen naar een grondwets-
wyziging naar voren doen komen
en wel in dezen zin, dat het erf
recht vroor beiderlei kunne gelyk
wordt.
De oudste dochter van het
Deensehe Kroonprinspaar heet
Margrette, zoodat de mogelijkheid-
bestaat, dat Denemarken eens
door Koningin Margrette gere
geerd zal worden.
Dreigende staking van
overheidspersoneel in
Frankrijk.
In Frankryk dreigt een staking
uit te breken onder een millioen
man aan overheidspersoneel, on
der wie politie, belasting-, douane-
en postbeambten.
De vakvereeniging voor perso
neel belast met financieele en ad
ministratieve aangelegenheden
een onderdeel van de algemeene
vakvereeniging voor regeerings-
ambtenaren heeft haar leden
over het geheele land opdracht ge
geven, met ingang van Vrydag, te
staken. Deze vakvereeniging heeft
meer dan 100.000 leden, onder wie
belastingsambtenaren, douane
ambtenaren e.d. begrepon zyn.
De Koningin heeft Dinsdagmid-
dag op weg naar Arnhem ter by-
woning van de herdonkingsplech-
tighedon aldaar haar tocht by
Woestelioeve onderbroken om een
door haar zelf vervaardigden
krans te leggen op de plaats,
waar slachtoffers der Duitsche
torreur zyn gevallen.
Zeer bijzondere omstandigheden
voorbehouden gaat gij niet langer
dan twee jaren weg en wat is ten
slotte twee jaren in een mensehen-
leven.
Moet gij daarvoor nu de ellen
dige risico's nemen, die ik, u zoo
juist heb genoemd?
Dat is toch waanzin.
Gij weet ook, dat de verliezen,
die onze troepen in Indië hebben
geleden slechts zeer gering zijn en
er is weinig reden om te verwach
ten, dat die hooger zullen wor
den. Het tegendeel is eerder waar,
ik hoop velen van u nog
te zien voor gij vertrekt,
maar hen, die ik niet meer
moge zien of toespreken
wensch ik toe een goeden en
voorspoedigen tijd in Indië
met de bede, dat God u de
kracht moge geven uw Ne
derlandsche plicht met opge
wektheid te vervullen en te
rug te keeren in de kringen
van uw familie en vrienden,
Z002IS gij gegaan zijt.
Een regeling werd reeds
getroffen.
In een recent onderhoud «iet
een redacteur van het A.N.P. over
de huidige cu toekomstige situatie
in de Oost, met name over de
Indische cultuurondernemingen,
'heeft de lieer Koning, lid van de
firma Waller en Plate te Amster
dam, zich beklaagd over het ge
brek aan medewerking van de
zijde der regeering t.a.v. de de
blokkeering.
De heer Koning zeide, dat voor
meer dan een half millioen gulden
in de Oost geblokkeerd ligt en
dat de ondernemingen haar ver
plichtingen tegenover de verlof
gangers niet kunnen nakomen,
omdat er geen vrij geld is.
Naar aanleiding van dit verwijt
heeft de thesaurier-generial van
het gouvernement van Neder-
landsch-Indië er op gewezen, dat
als gevolg van in Batavia getrof
fen richtlijnen die in Nederland
onbekend waren, de situatie in
werkelijkheid eenigszins anders
ligt en dat het gouvernement in
deze aangelegenheden geen enkel
verwijt treft.
„De giro-saldi zijn in Indië ge
blokkeerd voor zoover zij voor
een normale bedrijfsvoering niet
noodig zijn. Zoodra echter een
firma kan aantoonen, dat zij gel
den noodig heeft, wordt een li
centie afgegeven tot deblokkeering
(lees: rentelooze voorschotverle
ning) der giro-saldi.
Oorspronkelijk vroeg de bank
daarvoor 3 procent, doch dit is
per 1 Augustus j.l. ingetrokken.
Een geheel andere vraag is
of de aldus vrijgemaakte gelden
naar Holland geremitteerd kunnen
worden. Hiervoor is een speciale
regeling met de Nederlandsche
regeering noodig, aangezien toch
de overmaking van gelden naar
Nederland zou beteekenen een
credietverleening van de Neder
landsche aan de Nederl.-Indische
regeering.
Er zijn reeds gedurende een
paar maanden voorstellen in be
werking, waarbij de regeering een
gedeelte van bedoelde uitbetalin
gen zal financieren. De rest zou
dan met machtiging van de Indi
sche regeering naar Nederland
geremitteerd kunnen worden".
HET VERMISTE
BELGISCHE VLIEGTUIG.
Nog een vliegtuig vermist?
In het vliegtuig van de Sa
bena bevinden zich behalve de
37 passagiers 11 leden der be
manning, onder wie 2 stewar
dessen. Om 20.37 (Nederland
sche tijd) had het laatste radio
contact met het vlieguig plaats.
Het bevond zich toen op kor
ten afstand van het vliegveld
Gander (New Foundland) en
had naar schatting nog voor
ruim 6 uur benzine aan boord.
Volgens de Amerikaansche
kustwacht is ten noorden van
het vliegveld Gander het' wrak
van een vliegtuig waargeno
men. Door slecht zicht wordt
het onderzoek van de lucht uit
vertraagd.
Nader wordt gemeld, dat dit
wrak niet van een Sabena-vlieg-
tuig afkomstig is.
Uit Leopoldstad wordt gemeld,
dat het vliegtuig van de Sabena,
dat Maandag van Brussel met be
stemming voor Leopoldstad in de
Belgische Congo is vertrokken,
niet op tijd te Tripoli is aangeko
men.
CONTROLE
OP DE ATOOMENERGIE.
Prof. M. L. Olfphant van de
universiteit te Birmingham
heeft tijdens een vergadering
verklaard, dat controle op de
grondstoffen, de boste wijze is
om te komen tot een controle
op de atoomenergie.
België, dat geen lid van de
atoomcommissie is, beschikt
over de grootste hoeveelheden
uranium, dat overigens in be
langrijke mate wordt aangetrof
fen in Canada, Brazilië, India,
Ned. Indië en Australië. Enge
land heeft geen uranium en de
Ver. Sta/icn zeer weinig. In
verband daarmede is het niet
te verwonderen, dat een streven
van Amerika naar controle op
de grondstoffen voor de atoom
energie bij andere landen ach
terdocht wekt.
Sprekende over de toepassing
van atoomenergie voor indus-
trieele doeleinden verklaarde
Oliphant, dat Rusland de daar
aan verbonden moeilijkheden
eerder zou hebben opgelost dan
Engeland of Amerika.
TRANSATLANTISCHE
RAKETVLIEGTUIGEN?
De vliegtuig-commandant.
Frank Whittle, Engelsch pio-
i nier op het gebied van raket-
voortdrijving, heeft' op een
persconferentie te Londen ver
klaard, dat men binnen vijf
jaar in vliegtuigen met raket-
voortdrijving den Transatlanti-
schen Oceaan zai kunnen over
steken.
SCHEEPVAART-
BERICHTEN.
Gepasseerd van Antwerpen:
„Zaanstroom" naar IJsland.
19 September: Aangekomen te
Vlissingen„Keizersgracht" van
Antwerpen; „Fiducia" van Ant
werpen; „Kaap Falga" van Ant
werpen.
NAGEK. ADVERTENTIE.
ZENDINGSDAG
ORANJEZON.
Voor bezoekers van den Zen
dingsdag te Oranjezon zullen
Zaterdag a.s. om kwart voor
2 op het Hofplein te Middel
burg twee bussen gereed
staan.
DE BILT ZEGT:
Weer toenemende wind.
Weersverwachting geldig tot
V rijdagavond.
Zwaar bewolkt met regen. Aan
wakkerende wind uit Zuid-Weste
lijke richtiiig. Weinig verandering
van temperatuur.
Lnatste berichten.
-1
Onderzoek grenscorrecties.
Naar het A.N.P. verneemt, zul
len minister van Buitenlandsche
Zaken en van Verkeer een twee-
daagsdh bezoek brengen aan het
Nederlandisch-Duitsche grensge
bied, ten einde zidh ter plaatse,
zoowel in Nederland als over de
grens, nader te oriëntceren om
trent enkele grenscorrecties, welke
deze week onderwerp van bespre
king hebben uitgemaakt van het
Kabinet.
Prinses Juliana ontvangt
eerekruis Belgische Roode
Kruis.
De heer Edward Dronsart, di
recteur-generaal van het Belgische
Roode Kruis heeft gisteren aan
H.K.H. Prinses Juliana |het eere
kruis van het Belgische Roode
Kruis overhandigd1. Dit is de
hoogste onderscheiding, welke het
Belgische Roode Kruis kent.
Vermiste Belgische Skymas-
ter gevonden.
De Belgische Skymaster, dio op
zyn vlucht van Europa naar New
Foundland sinds Woensdagavond
vermist werd, is op ongeveer 35
kilometer ten Z.W. van het vlieg
veld Gander (New Foundland)
waargenomen.
Men heeft per parachute voed
sel neergelaten en een reddings
brigade is over land op weg naar
de betrokken plaats.
Althans eenige personen hebben
liet gebeurde overleefd. Volgens
kapitein Jennings van de „Trans-
world Airlines", die het wrak
heeft ontdekt, liepen drie perso
nen in de buurt van het wrak en
vier anderen ongeveer 6.5 kilo
meter van de kust af.