Emigratiekansen Hei kamp, Z)e Prins Willem Geslaagde proefvaart Een belangrijke verbetering der Zeeuwsche Verbindingen. De oogst In Z.Engeland zwaar geteisterd. Uit de Provincie Installatie Burgemeester Van Suylekom. Ervaringen van een gevangene. Een sterke onrust is pa deren gooikeope weikkratiitsn) «üt werk oorlog in ens volk gevaren, schrijft het „Hbidi". ..Wsg van huls hetzij tijdelijk, hvuij voor goed is de wcnsch van velen. En wanneer er dan berichtjes in de krant of door de radio komen, dat Australië waarschijnlijk zooveel millioen immigraten kan plaatsen en Zuid-Amerika zóóveel.dat ge neraal Smuts emigratie naar Zuid-Afrika noodig acht en het Canadeesch Lagerhuis het immi- gratievraagstuk heeft behandeld, dan bevangt de landverhuizings koorts den intellectueel, den boe renknecht en den kantoorbediende en regent het aanvragen bij de Stichting Landverhuizing Neder land.... Begrijpelijk is dat Het blijkt echter, dat de meeste adspirant- emigranten impulsief handelen, in de meening dat in „het" buiten land alles beter is dan hier: woon gelegenheid, bestaansmogelijkhe den, carrièrekansen enz. enz. Zij vragen zich niet af, of ze de middelen en geschiktheid bezitten om als emigrant succes te heb ben. „Wanneer ben ik aan de beurt?" zeggen zij en vertrekken liever vandaag dan morgen. Deze geestelijke instelling, voortkomende uit misschien (tij delijke) onlust om bij eigen haard te blijven, is geen gezonde basis voor landverhuizing. Want ook in de lokkende verten is het niet alles botertje aan den boom, ook in de immigratielanden bestaat er zoo iets als een „strugle for live" en winnen alleen zij, die goed besla gen ten ijs komen. Woningnood is er ook daar. Men voelt er niets voor toekomstige armlastigen bin nen te halen, eischt integendeel „het neusje van de zalm" als een kern om mee te beginnen. Voorloopig worden daarom in het algemeen alleen toegelaten zij, die in de immigratielanden rela ties of familie hebben, welke hun een betrekking kunnen aanbieden en borg willen staan voor den emigrant, verder vrouwen of kin deren van hen, die in bedoelde landen middelen van bestaan heb ben (dus o.a. oorlogsbruidjes). Meestal wordt ook geëischt, dat de emigrant zeker is van een woongelegenheid. De deviezenbe- palingen in Nederland, waardoor men slechts weinig geld mag mee nemen, sluiten trouwens andere gevallen dan de bovengenoemde op dit moment vrijwel uit. En ten slotte is de scheepsruimte zeer beperkt. Deskundigen schatten, dat het ten minste één 4 twee jaar zal duren, alvorens emigratie op cenigszins grootere schaal een be gin van uitvoering krijgt; deze termijn zal uiteraard van land tot land verschillen. Bepaalde catego rieën personen zullen, naar men ons mededeelde, echter ook dan vrijwel geen kans maken, n.l. Ie administratieve krachten, die in hun arbeid teveel zijn ingesteld op eigen taal en gebruiken clan dat ze in vreemde landen met heel andere gewoonten succes kunnen hebben; 2e niet-vollcdig geschoolde krach ten, cn 3e de meeste intellectuce- len. Landbouwers, die hun werk goed verstaan, zullen t.z.t. echter bijna overal welkom zijn. Canada b.v. heeft tusschen de jaren 1920 en 1930 (ook na den vorigen oorlog kwam de emi gratie pas cenige jaren na den wapenstilstand op dreef) indien ze voldoende geld hadden vrij veel boeren en tuinders opgeno men, om zich te vestigen (mini- mum-bezit destijds 1000, welk bedrag in de practijk te klein was). Een speciale Canadeesche emigratie-inspecteur voor Neder land kwam tevoren den boer op zijn bedrijf „bezichtigen". Een dergelijke inspecteur is thans nog niet aangekomen; wel heeft het Canadeesche parlement on langs als zijn meening uitgespro ken, dat een landbouwer met vol doende middelen om een eigen be drijf te exploiteeren, in de toe komst zal worden toegelaten. T.z.t. zal edhter, met het oog op Nederlands deviezenpositie, eerst overeenstemming moeten worden bereikt over een credietregeling. Dit geldt voor alle immigratie landen. In Zuid-Amerika is het niet mogelijk landbouwers op be staande bedrijven te plaatsen, zoo dat zij op een zeer primitieve wijze met ontginning en het bou wen van een woning moeten be ginnen. Alleen Argentinië en Bra zilië komen in aanmerking, in de overige staten bestaat er slechts kans voor zeer speciale arbeids krachten. In Brazilië is op 14 Aug. j.l. een vertegenwoordiger van de Nederlandsche regeering aange komen om de organisatie der emi gratie voor te bereiden, in Ar gentinië zal men trachten de ar beidsbemiddeling en hulp aan im migranten te organiseeren. Amerika heeft een immigra tiequotum van 3153 Nederlanders per jaar met preferentie voor landbouwers (het selecteert streng) Na de bevrijding is ech ter de emigratie nog niet hervat. Voor Zuid-Afrika zijn de kansen in den landbouw zeer beperkt, daar voor het beginnen van een rendab"! bedrijf £5000 tot 10.000 noodig Wordt geacht positief kansloos zijn landarbei ders, aangezien Kaffers (zeer does. Dok chauffeur.» es radio- techiici zijn or- voldoends. Een Neéerlandscho «nigratw-attssM is zoo jukt in Zuid-Afrika aange komen, terwijl de Zuid-Afrikaan- sche regeering het plan heeft op den duur in het buitenland emi- gratie-bureaux in te richten. Men wacht hier op nadere inlichtingen. De immigratiepolitiek van Aus tralië is nog onduidelijk. Wel staat vast, dat er althans in -het eerste jaar alleen Engelschen heen zullen gaan. Het land heeft liefst landbouwers en vaklieden, die het bedrijfsleven gemakkelijk kan ab- sorbeeren. Van Nederlandsche zij de ziet men de ontwikkeling in Australië nog even aan. Nieuw Zeeland heeft laten weten, dat het hoopt over een jaar het immigratie-beleid te kunnen be slissen. Naar Frankrijk tenslotte vindt emigratie uit Nederland, vnl. van boerenzoons, op zeer beperkte schaal plaats. Hoe deze landver huizing zich zal ontwikkelen, dient te worden afgewacht. Een Nederlandsche emigratie-attaché is daar reeds eenige maanden aan wezig. In het algemeen is de Neder landsche regeering, naar men ons verzekerde, bereid om een goed voorbereide emigratie aan te moe digen, met het oog op ons bevol kingsoverschot. Maar het buiten land is niet klaar. En „weg van huis" is lang niet altijd een ver betering. HET ONTSMETTEN VAN ZAAIGRANEN. De Rijkslandbouwconsulent ir H. de Groot schrijft ons: Nog is alle graan niet bin nengehaald en reeds nemen, we weer de voorbereidende tnaat- regeiets vot>r het raaien van win tergraan, Ü<r. oogsttijd was ps- kenojcfitt door minder gunstig weer en als gevolg daarvan moeten we rekenen, dat er veel kiemschiinmels op het' zaaizaad voorkomen. Het is dan ook van zeer groot belang, dat alle zaaizaad wordt ontsmet. Bovendien kwam dit jaar in tarwe veel steenbrand voor. Het is dan ook niet verantwoord om het ontsmetten na te laten, zooals dat in de oorlogsjaren om ver schillende redenen wel eens ge beurde, Natuurlijk moet dit ontsmetten goed gebeuren en de gebruiksaanwijzing dus pre cies worden opgevolgd. Ook de zakken en de machine moeten ontsmet worden, zoo dat herbesmetting daarbij uit gesloten is. De moeilijkheden in de bedrijven, speciaal het te kort aan arbeidskrachten, mo gen geen reden zijn om het ontsmetten na te laten. Daar voor staat te veel op het spel. Rooiverbod van aardappelen opgeheven. Hot rooiverbod van aardappe len is geheel opgeheven. Thans mogen alle rassen consumptie aardappelen worden gerooid. Telers van consumptie-aardap pelen worden er echter op attent gemaakt, dat de V.B.N.A. voor loopig geen aardappelen van de lato rassen zal afnemen. Wilt dl ftofa/lH Vrijdag is een gedenkwaar dige dag geweest in de geschie denis van de Provinciale Stoombootdiensten van Zee land. Op dezen datum name lijk heeft; de „Prins Willem I", het eerste na den oorlog geheel herstelde schip van de Provin ciale Vloot, officieel proef ge varen I Het is een trotsche vaart ge worden over de breede, zonbe schenen Zeeuwsche wateren I Een schip, dat tijdens den oor log door bombardementen in een ruine veranderde, voer als ruim, modern ingericht, niet minder dan 6 meter verlengd vaartuig van Vlissingen naar Perkpolder en vhndaar terug naar Walcherens havenstad. Aan boord bevonden zich het volledige college van Gedep. Staten, de directie van de Prov. Stoombootdiensten, de directie van de K.M. „Do Schelde", ir Boogaard van hot; departement van Openbare Werken en We deropbouw en tal van experts op scheepsbouwkundig gebied. Zij allen waren vol lof over de snelheid en de capaciteit van deze ale nieuw geworden veer boot, die de misère op de Zeeuwsche veren in aanzien lijke mate zal doen verminde ren. Machtige machines doen het schip do golven klieven. De eerste en tweede klasse kajui ten zijn smaakvol ingericht cn bieden alle comfort I Achttien auto's, duizend passagiers kan de „Prins Willem I" vervoeren cn zulks met een snelheid van 12)4 mijl per uurl Het is inderdaad een voor uitgang van beteekenis. Tijdens de vaart heeft de heer A. Smit, directeur van de K.M. „De Schelde", de „Prins Willem 1" overgedragen aan de Prov. Stoombootdiensten. Hij bracht daarbij in herinnering hoe dit schip met twee zusterschepen in 1933 gebouwd werd, tot 1939 voor de provincie voer, vervol gens bij de marine werd inge lijfd en mijnen legde, in 1940 Fransche soldaten naar Wal cheren en bij den terugtocht van Walcheren terug voerde en ten slotte met de zustersche pen in de haven van Breskens 'tot zinken werd gebracht en verbrand. Met den wensch, dat de „Prins Willem I" de provin cial vloot tot zegen zal zijn, droeg de heer Smit het schip over. De heer Philipse, lid van het college van Ged. Staten, nam het vaartuig voor de provincie in ontvangst. Hij riep herinne ringen wakker aan de trotsche provinciale vloot van voor 1940, schilderde hoe de „Prins Hen drik" en de „Prinses Juliana" tot zinken werden gebracht en nog op den zeebodem rusten, hoe de „Koningin Wilhelmina" slechts ten koste van de som van f 80.000 weer bruikbaar kon worden gemaakt, hoe de „Luctor et Emergo" sneuvelde en de „Schouwen" als Roode Kfuisschip bij Hoofdplaat ver loren ging. Geen wonder, dat de Prov. Stoombootdiensten na de be vrijding voor een schier boven- menschelijke taak stonden. Hulde bracht spr. aan dezen tak van dienst en zijn directeur, den heer G. J. de Jonge, voor de wijze waarop met onvol doend materiaal het verkeer op de Zeeuwsche stroomen in stand werd gehouden en spr. verklaarde met blijdschap dit eerste volledig herstelde schip weer in gebruik te nemen. Na dank te hebben gebracht aan „De Schelde" en den expert, den heer C. J. Rijneke, voor het voortreffelijke werk, dat zij hebben geleverd, gaf de heer Philipse uiting aan de hoop, dat de indienstneming van de „Prins Willem 1" een zegen rijke eerste stap zal zijn voor de verbetering van de provin ciale veren en Zeeuwsch-Vlaan- deren dichter bij Holland zal brengen. Ook de heer de Jonge, direc teur van de Prov. Stoomboot diensten heeft ten slotte hulde gebracht aan allen, die mede werkten aan het herstel van de „Prins Willem I". Ten slotte werd, toen de „Prins Willem I" in Perkpol der lag, de provinciale vlag door den heer Philipse geheschen. Fier wapperde het Luctor et Emergo in den wind boven de Schelde. Weer was een belangrijke stap gezet op den weg naar volledig herstel van alle wonden, die de 1946 een verloren Jahr, Alle Engelsche dagbladcu ge ven in hu» iutaaoiigochteEdeditie op de treinpagina troosteiooze vcist. gta va.! sraM'ïêegeos, die 8cdu net wvekene uv i.atstc heup no lets, dat een rocrspoedi- gcu oogst in Zuid-Engclai«l ge noemd zou kunnen worden, den bodem hebben ingeslagen. Foto's van verregenden oogst, overstroomde dorpen en gestrande voertuigen ilustreeren verslagen over het noodweer, dat op dezen „zwarten Zondag" Hsijn hoogte punt bereikte. Volgens de „Daily Mail" besef fen veel menschen, dat hun ver loren weekend slechts een ken merkend deel is van wat een ver loren jaar wordt: De hoop op een spoedige oplossing der internationale vraagstukken is dit Jaar ver loren gegaan, over vredes verdragen en de toekomst van Duitschland is men het nog niet eens, de organisatie der V. N. zakt in de modder, onze regeering is een droe vige teleurstelling, het voed sel is schaarscher dan ooit. Slecht-gekleed, slecht-gevoed, slecht-behuisd en slecht-bestuurd heeft het Engelsche volk, zonder verwachtingen en zonder oogst, in dit verloren jaar 1946 zijn diepte punt bereikt". Inmaakgiazen vrij. Hot Rijksbureau voor kerami sche producten deelt mede, dat voor den verkoop en de afleve ring van inmaakgiazen door gros siers en detaillisten thans geen bijzondere machtiging tot afleve ring meer is vereiseht. Aan den dood ontsnapt. Vrijdag wilde een bestuurster van oen luxe auto, mej. v. d. Vel den te Rotterdam, die met haar auto in Den Bosch geparkeerd stond, den wagen starten. Daar bij reed zij echter door een onge lukkige manoeuvre achteruit van den hoogon oever der rivier de Dommel. Da auto zonk direct. Daar het ongeluk plaats had ia het centrum der stand was spoe dig veel hulp aanwezig. Een brandmeester wist, na driemaal duiken, eindelijk hot portier der auto onder water te openen en de drenkelinge, die circa 10 minuten in het water had gelegen op hot droge te brongen. Na toepassing van kunstmatige ademhaling slaagde men erin de levensgeesten op te wekken. Geen restitutie opgelegde zoengelden. Onlangs heeft de Raad van Minister besloten, dat van regoo- ringswego .geen restitutie zal plaats hebben van z.g. zoengelden, door de bezottoudo macht inder tijd ter betaling opgelegd aan ge- meonten of partieulioren. In verband met een vonnis van 't tribunaal te Tiel, waarbij uit 'n verbeurd verklaarde nalatenschap f 100.000 aan do gomeonto Tiel werd toegewezen, hooft de minis- tor van Justitie aan de presiden ten der tribunalen verzocht, hun moening Kenbaar te makon ovor de rechtelijke juistheid von dit vonnis. De rubbervoorraden van de Italiaansche Pirellifabrieken zijn door brand vernietigd. De scha de bedraagt 'tientallen millioe- oorlog Zeeland geslagen heeft I nen lire. Geslaagde landdag van de U J. G. De Landbouw Jongeren Ge meenschap Zeeland hield Zaterdag op een terrein onder 's Heer Arendskerke haar eersten Pro vincialen Landdag. Na de opening door den voorz. dhr M. de Feijter, had onder het zingen van het Zeeuwsche volks lied de onthulling van de L.J.G.- vlag plaats. Hierna was het woord aan Dr J. W. Samberg, Ned. Herv. pred. te Delden. Deze wees er in zijn boeiende rede op, dat hij reeds in 1939 op een ontwikke lingsdag der Z.L.M. te Goes be toogd had, dat aan de gezondma king onzer zieke Europeesche cul tuur het platteland een belang rijke bijdrage zal moeten en kun nen leveren. Op het platteland im mers treft men nog vele waarden onvervalscht aan. Daar zijn veelal nog goede gezinnen, daar werkt men nog onder het licht der zon, daar is de arbeider nog tot geen verlengstuk van de machine ge maakt, enz. Breedvoerig stond spr. stil bij de vele problemen van onzen tijd; de atoomenergie, de zuivering, het Oostersche nati onalisme. Met kracht wekte 'hij de jonge boeren en boerinnen op, deze winter hun lange avonden te besteden aan de bestudeering dezer problemen, die ook hen als vrije, niet latend meesleepen door aller jonge Nederlanders aangaan, zich lei leuzen, maar zich door zelf standig denken een oordeel te vor men. Deze rede werd door den spr. beëindigd met de verwijzing naar Hem, die van Zichzelf ge zegd heeft: Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven. Luiste rend naar Jezus zal de boer niet alleen brood, maar ook en vooral opbouwende elementen voor onze ondergaande cultuur moeten leve ren. 's Middags werd door de too- neelgroep ',Sint Caecilia" uit Kloosterzande het openluchtspel „Gelijk een vlam" opgevoerd. Het geheel stond onder regie van dhr L. J. Eggermont, den Zeeuwschen schrijver van dit stuk, dat één groot pleidooi voor naastenliefde was. Met een woord van verdiende dank aan de spelers sloot de voorz. dezen zeer geslaagden land dag. Susidie land- en tuinbouw- cursussen. Door de afd. Zeeland' van de Nederlandsche Vereeniging van Land- en Tuinbouwonderwijzers is een adres verzonden aan de Provinciale Staten van Zeeland met het verzoek, in verband met de stijging van kosten van het le vensonderhoud, de provinciale subsidie voor de algemeene land en tuinbouwcursussen belangrijk te verhoogen. KAPELLE. Zaterdag vond alhier de instal latie plaats van den heer van Suylekom als Burgemeester van Kapelle. Aan de grens van Wemeldinge- Kapeïle werd de burgemeester ontvangen door de Wethouders Balkenende en de Jager, en de feestcomité's der dorpen Kapelle, Biezelinge en Schore en den ge meentesecretaris. Namens het Kapel sclie feest comité voerde de heer Ganseman het woord. Hij heette den burge meester en mevrouw van Suyle kom hartelijk welkom. Door een dochtertje van den heer Sinke werden aaa mevr. van Suylekom bloemen aangeboden. Daarna voerde de heer van Liere namens Biezelinge en de heer Biereas na mens het feestcomité van Schore het woof'J, Vnprqfgegaan door ees kleurige Hi'isrjtoet Trok me daarna naaf het gétnwutehtós. Wethouder Balkenende heette Burgemeester en mevr. en weder- zijdsche ouders hartelijk welkom, in de bijzondere raadsvergadering. In zijn welkomstrede zei wet houder Balkenende o.m. Gij hebt een van de mooiste en welvarend ste gemeenten gekregen. Deze ge meente bestaat uit drie dorpen waar verscheidenheid is van' ka rakter en levenswijze; de bevol king is rustig en kalm wanneer ze met tact en wijsheid wordt be handeld. Als gij uw besluiten eer lijk en rechtvaardig neemt, dan zult gij het vertrouwen krijgen. Deze gemeente heeft ook haar problemen die om een oplossing vragen, het uitbreidingsplan, een nieuw gemeentehuis en het wo ningvraagstuk, dit laatste met al zijn onaangenaamheden. Hier is noodig een doortastend man. Wij hopen, dat wij straks zullen kun nen zeggen, hier is de juiste man op de juiste plaats. Naast U staan wethouders en raadsleden, secretaris en personeel waarop gij kunt rekenen. Daarna hing hij den burgemeester de ambtsketen om. De heer van Suylekom, die daarna het woord kreeg bracht dank aan God voor het hem ge schonken voorrecht, aan H. M. de Koningin en aan de autoriteiten, die aan zijn benoeming hebben meegewerkt. Mijn gedachten, aldus spr., gaan thans uit naar mijn ambtsvoorgan ger den heer Bierens, die, door zijn langdurige ongesteldheid niet in staat is hier aanwezig te zijn, die zoolange jaren dan het hoofd dezer gemeente heeft gestaan en de belangen daarvan op zoo uit nemende wijze behartigd. Moge God hem van zijn ziekte, een di rect gevolg van de geestelijke martelingen van den bezetter in de achter ons liggende oorlogsja ren doen herstellen, zoodat hij van zijn welverdienden levensavond nog menig jaar in deze gemeente kan genieten. Hartelijk dank bracht Spr. aan weth. Balkenende voor zijn instal latie en voor de wijze waarop hij gedurende ongeveer drie moeilijke jaren de belangen der gemeente heeft behartigd. Vervolgens wees Spr. op de vele vraagstukken die ook hier om oplossing vragen, waarbij de na druk werd gelegd op het bewaren van de zelfstandigheid der ge meente. Niet anders dan met een zekere onrust kunnen de gemeenten, de geest naar centralisatie, zooals die zich thans voordoet op het gebied van wederopbouw en politie, enz. gadeslaan. Het streyen van den raad, aan wien toch de verzorging en de re geling der huishouding van de gemeente is overgelaten, zij dan ook steeds op zelstandigheid ge richt en hij kome voor de rechten daarvan op. In eendrachtig samen werken zal een middel aanwezig zijn om de moeilijkheden, die zich stellig zullen voordoen te beper ken en zoo mogelijk te bestrijden. In uw midden staande voor de uitoefening van mijn taak, doe ik een beroep op Uw aller mede werking. Mijnerszijds schejik ik U volgaarne mijn vertrouwen en vraag van' U dit vertrouwen ook voor mij en mijn arbeid. Na een beroep te hebben ge daan op de medewerking van de ambtenaren, eindigde spr. met de hoop uit te sperken, dat de Al machtige God allen arbeid in het belang der gemeente met zijn ze gen moge bekronen. Als oudste raadslid werd daarna het woord gevoerd door den heer v. d. Vrie; hij gaf de verzekering, dat de burgemeester op den steun der raadsleden kan rekenen. De gemeentesecretaris sprak namens de ambtenaren. De goede geest die hier steeds is en de goede sa menwerking die hier altijd is ge weest, zoo zeide hij, hopen wij te mogen bestendigen. De burgemeester bracht daarna dank voor de gesproken woorden waarop de vergadering werd ge sloten. Door verschillende sprekers werd daarna nog het woord ge voerd. Namens de vereen, van Burge meesters werd gesproken door den heer Willemsen, burgemeester van Yerseke. Namens alle kerken in deze ge meente werd de burgemeester ver welkomd door Ds Drost. De heer Duining sprak namens het onderwijzend personeel der Openbare Lagere Scholen en de heer Walrecht sprak namens het onderwijzend personeel der Chris telijke Scholen. Verder werd het woord gevoerd door den burge meester van Leerdam en door den heer Ganseman namens het Bur gerlijk Armbestuur. Burgemeester van Suylekom dankte alle sprekers voor de ge sproken woorden. Het verheugde hem, dat ook de geestelijkheid tot hem een welkomstwoord had ge richt. Overheid en Kerk dienen samen te gaan. Een bijzonder woord van dank bracht Spr. aan de velen die uit- Leerdam waren gekomen; het scheiden valt hem zeer zwaar. Spr. besloot met de verzekering, dat hij onder biddend opzien tot God de belangen der gemeente Kapelle hoopt te behartigen. Daarna volgde een rondrit door de dorpen Kapelle-Biezelinge en Schore. KAMPERLAND. De Septemberdagen 1944. 5 September '44 's morgens. Awatóol (Mms 8wrk>a ds vlêcs« tót :,üe EsscUHica tsa ren iffiSlsri rroos in Bi ede ca ia een paar uur zouden ze hier zijn". Gewapende mannen van een in middels gevormde verzetsgroep maakten de veerboot onklaar en de bemanning hiervan keerde per roeiboot naar Veere terug. 5 September '44 's namiddags. De Duitschers bliezen aan het strand hun geschutsopstellingen op. Door de toch nog twijfelende bevolking werden de vlaggen weer naar binnen gehaald. 5 September '44 's avonds. Vijf auto's met gewapende mannen zet ten een aantal Duitsdhers in hun hoofdkwartier gevangen, en gin gen nog op zoek naar anderen, die zich bij den Veerdam op moesten houden. Maar reeds was het ver loren. Een groep Duitsche mari niers was van Veere overgestoken en hun knetterende machinegewe ren goten hun vernietigend lood. over den Onrustpolder. Weldra kon men vanaf het dorp drie vuurzuilen waarnemen. Twee boerderijen en een hangar vol graan gingen in vlammen op. On der dekking van de rook die deze ontwikkelden kwamen de Duit sdhers het dörp binnen. Af en toe klonken schoten. Niemand in het dorp waagde zich buiten. Speu rend, naar de, inmiddels met me deneming van de Duitsche gevan genen naar Wissenkerke terugge trokken „Terroristen" kwamen de Duitsche mariniers aanzetten. Geen terrorist maar wel een on schuldig burger werd door hen neergeschoten. Een gedeelte van de bevolking vluchtte op het dreigement van een artillerie-beschieting bij niet- uitlevering der gevangenen met wat ze dragen kon, de polders in. Toen om plus minus negen uur. een groote ontploffing I Het elec- trisch licht sprong uit, het Ooste lijk deel van het dorp was hel verlicht. De Duitschers hadden hun laatste munitie-opriagplaats bij het transfonnatorhtósje in de lucht laten vliegen en daarbij viel een derde boerderij aan de vlam men te® prooi. Du „Terroristen" lieten hun gevangenen los en hier na trokken ds Duitschers terug. i5 September. Dep ayjtrea mor gen kwamen 53 Kru3 «n^cr lek diprj Gwsspc. sn Griloa PcL-yeS 2c oUi-si ö.ei». tl,-.--..-. .Cc: tót v—Cjï SOcJtwS ov-ral „'Ser-ro-./vtO". ilem, die op da„' gwangen geno men ea later door de grootste moordenaars aller tijden op Wal- chren's duin gefusilleerd werd herdenken wij dezer dagen,. VROUWEPOLDER. Het bestuur der Oranjevereeni- ging heeft voor een gezéllig feest gezorgd. Eerst werden er kinderspelen gehouden, waarna ze allen getrac- teerd werden. Hierna werd er met versierde sjeesen en karren de ring gereden door gehuwde paren. Er konden 48 ringen behaald worden. F. MelseBesuyen had de le pr. met 40 ringen. F. de BruinBe suyen 2e pr. met 36; M. Fran coisGoedbloed 3e pr. met 27; L. MelseLouwerse 4e pr. met 27; J. MaljaarsMaljaars Se pr. met 24; MaljaarsKwekkeboom 6e pr. met 23 ringen. Vervolgens werden volksspelen o.a. touwtrekken, kussengevech ten, estafetteloop, koekhappen co stoelendans vertoond. KOUDEKERKE. Aanbesteding arbeiders woningen. Woensdag had de aanbesteding plaats van zes arbeiderswoningen, dia voor rekening van de gemeen te Koudekerke als z.g. woningwet- bouw op een terrein, gelegen aan de Duinstraat zullen worden ge bouwd. Er werd ingeschreven door: 1. Chr. Lalieman, te Vlissingen f 64646; 2. Meijer Sibbe], te Am sterdam 65875 3. Bouwbureau Proper te Oegstgeest 68300; 4. Bouwbedrijf de Lange en Breu- ring te Vlissingen f 69700 5. C. Priem, aannemer Lewedorp f 70SG0; 6. fa. Heyknmp II te Ch en W.-Souburg f 76500; 7. Lalle- man's Aannemersbedrijf te Vlaar- dingem f 79980. XL Gij zult niet stelen! Dat er in. een gevangenkamp wel eens gestolen wordt ver wondert niemand, maar zooals dit vuige bedrijf hier hoogtij vierde had men toch niet kun nen bevroeden. Door zulke dieven werd 's nachts ingebroken in de ruimte waar de koffers stonden voor de jongens, die op transport zouden gaan. De da ders werden echter gevat, door dat ze al te royaal niet de spullen omsprongen. De eisch was: „zonder eten een week lang 'a nachts in den bunker, overdag in den rozentuin". Me delijden van andere gevange nen heeft hen in, leven gehou den, doordat men hen eten toe stopte. Een der bekendste kleptoma nen was „Jantje". Hij kon nu letterlijk nergens afblijven en leerde het met rozentuin noch knuppel af. Een erg geliefde straf was het „pompen" (knie buigingen maken met een zwaar voorwerp in de uitge strekte handen). Van uitputting zakten de jongens dan vaak in elkaar, waarna ze bij werden geslagen door een SS-er, of een emmer water over 'hen heen werd gegooid. Dan moesten ze weer kniebuigingen maken tot hetzelfde zich weer herhaalde. Dan kon de ziekenbarak hen voor eenigen tijd herbergen. „Jan|tje" was tegen al die straffen opgewassen, al werd hij iederen dag magerder, het geen weer een stimulans was om op nieuwe buit uit te gaan. Toen werd „Jantje" quasi be recht door enkele andere ge vangenen, die hem tot den dood door de strop veroordeelden. Ouder luid gejammer werd hij op een krukje gezet, waar hij een laatsten brief aam zijn moe der mocht schrijven, hetgeen hij niet meer klaarspeelde. Daarna mocht hij zijn laatste cigaretje rookèn eu onder het genot daarvan naar de lugu bere toespelingen van de rech ters en beulen luisteren. De ci- garet was op en „Jantje" moest op het krukje gaan staan, met een lus om, zijn magere nek, waarvan het andere eind aan een dikke balk werd bevestigd boven het slachtoffer. Dit' alles gebeurde natuurlijk onder veel gekerm en genadegeroep. Toen het angstzweet hem dik genoeg op het gezicht stond, kreeg hij op het laatste oogenblik gratie onder voorwaarde, dat bij een volgende diefstal de begonnen zaak voortgezet zou worden. Van „Jantje" werd niets weer gehoord. Voor dieven had men anders geen pardon. Dat het in Amersfoort zoo'n dievenbende was, lag voorna melijk aan het steeds wisselen der bevolking en het gebrek, dart' er heerschte. Dat er geen pakjes van thuis ontvangen mochten worden was een der ergste straffen. Bij de 'kapsalon" stond een voorschrift„Klompen uit". Werd dit bevel opgevolgd, en was iemand door de kappers geholpen dan kwam hij huiten om in 9 van de 10 gevallen zijn klompen niet meer te vin den, maar wel een paar oude aftandsche producten. Goede raad v/as dan duur, dus hij trok een ander paar aan. De volgen, de patiënt kwam en zag zijn klompen verdwenen cn paste weer een ander paar enz. Dat men liever klompen ging stelen dan zijn oude in te leveren en een paar nieuwe klompen te vragen, kwam vooral doordat Oberscharführer Brahm in do „Bekleidungskammer" zetelde en meestal direct een eind gum- mislang uit' zijn mouw haalde zoodra een gevangene de euvele moed had bij hem, aan te klop pen. Luizen en ziekten. Een minstens even groote plaag als de voorgaande dieven waren de luizen. Het waren hoofdzakelijk kleerluizen. Het wonderlijke was, dat ze vanuit de vrijheid werden ingevoerd door nieuwe gevangenen in be gin 1944. Verder ging het als de vervoeging: „Ik hebjij hebthij heeft,' wij hebben allemaal luizen.... steeds maar meer luizen. Het deed denken aan de rattenplaag van Hame ien. Hier was echter geen luizenvanger, al werd er later wel geprobeerd door middel van gifgas de barakken een voor een te ontsmetten. Men begon bij barak 10, zoodat de bewo ners bij- block 8 en 9 in moes ten. Daar lagen ze toen met 5 man op 3 kribben. Daarna wer den de bewoners gebaad en ia schoone kleeren gestoken, waarna de barak weer werd be trokken. Toen barak 8 nog ge gast werd, werden de eerste luizen in barak 10 reeds weer gevangen. Het mocht ook geen wonder heeten, want de jon gens van block 10 liepen ooL wel weer in de andere barak ken en luizen zijn nu eenmaal niet „huisvast". Wanneer men zijn bed en kleeren goed had ingesprenkeld met creoline, dat nog wel in beperkte hoeveelheden aan het kamp werd verstrekt, bleef men misschien een poosje „vrij", maar men kreeg ze toch weer. Werd er in 1943 om do 14 dagen schoon ondergoed ver strekt, er waren tijden, dat 'r in 8 weken niets werd uitge reikt. Dan was er 2 dagen lang ruiling van schoon tegen vuil ondergoed. Aan 't eind van den eersten dag zag men 's avonds „nikkers" die nog geen tijd hadden gehad en „sneeuw witjes" scherp tegen elkaar af steken. Het was dan ook geen luxe. Ook in het schoone goed •vyerden wel luizen gevonden.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1946 | | pagina 3