Nederland-Dnitschland.
Bezoek aan het
Engelsche Lagerhuis.
MONTGOMERY
Het kemp.A*nee$foovt.
over den veldtocht in het Westen.
Rommel en Von Rundstellt
waren het niet eens
Wij zijn mede verantwoordélijk
voor het lot van Duitschland.
Walcheren ls droog.
GEMEENTERADEN.
Graf Amerikaanse!» vliegers
Ervaringen van een gevangene.
In „Nieuw Nederland" schrijft
L. M, Bouman over een bezoek
aan het Engelsche Lagerhuis. Wij
ontleenen daaraan het volgende:
De vergaderingen van liet La
gerhuis worden, sinds de „Com-
De „segeant-at-arms", die de
scepter heeft binnengedragen, en
die gedurende de vergadering aan
het einde van de zaal zit, heeft
ook tot taak eventueele handtaste-
lijken van elkaar te scheiden.
Maar zoover komt het tegenwoor
dig niet meer. Hoewel er dikwijls
harde en scherpe woorden vallen
en er nogal eens schimpscheuten
te incasseeren zijn, wordt dit alles
toch met een zekere gemoedelijk
heid, en zelfs met waardeering
voor de scherpzinnigheid van de
worden. De leden worden nooit
bij hun naam genoemd1, maar bij
het district dat ze vertegenwoor
digen: .zooals het geachte lid
voor Oxford zoo juist heeft ge-
„wu„- zegd,Als het „geachte lid"
mons" door bominslag vernietigd I ®etl adellijke titel draagt, veran-
werd, in het Hoogerhuis gehouden, 'dert deze.manier van aanspreken tegenpartij opgenomen. Het sterk
Maar ook de „Lords" zijn niet ln "het,.f1 u- w ontwikkelde gevoel voor humor
heelemaal gespaard gebleven en doctorstitel, dan wordt hij „het yan dfin Engeiscj,man bewijst hem
er wordt nog druk aan de restau- zeergeleerde lid genoemd. De le- ooj£ jder goe<je iiensten.
ratie gewerkt. Voor het gebouw <jen moeten dus wel terdege op ejnd van my(jen.
staat een standbeeld van Richard i de h°°gte Z1JI> elkanders doop. tusschen de twee rijen ban-
Leeuwenhart. Gedurende de Blitz teel.en een nieuw lid van het La- duidt een ge]e streep ^et of-
werd zijn zwaard door een scherf j gerhuis moet wel grondig inge- fjcjeeje e;nc[e van <je zaai aan#
getroffen en krom gebogen. Dit I I Iedereen die tijdens de vergade-
I ring binnenkomt, of de zaal ver-
Voor de banken aan beide kan- laat' maakt hier een lic-hte buigin«
ten ligt een smalle looper, met
een roode streep aan den kant van
het middenpad. Een spreker op de
zal niet worden hersteld, maarzl*n «i™3"*60 speech
als een symbool in eere worden "ouden.
gehoudenGebogen, maar niet ge
broken.
Eindelijk laat Big Ben zijn 4
slagen hooren en de Bobby aan
omgvii uuwiwi v-A* vi.v, ±j\juuy aan - - -
den ingang laat de eerste bezoe- 1 voorste bank mag, als hij opstaat,
kers binnen. We komen in de 5polt ^ez® stre^ overschrijden,
groote hall, en nemen plaats op ^standi tusschen de beide loo-
de banken langs den wand, onder Pe.rslstwee zwaardlengten.
de muurschilderingen van histo- Dit is een overblijfsel uit den tijd
rische tafcreelen. Naarmate plaats jtoen er nog wapens werden ge-
is op de Vreemdelingengalerij dragen en de degens weieens wer-
worden we in groepjes naar een den getrokken als het er bij de
kantoortje verwezen, waar we een j debatten wat erg heet toeging,
toegangsbewijs in ontvangst ne-1
in de richting van den Speaker.
Het geheel is fascineerend, en
hoewel het onderwerp dat dien
middag behandeld werd, niet van
overweldigend belang was, vonden
wij het toch interessant genoeg
om er eenige uren door te brengen
en dit wonderlijke schouwspel, dit
mengsel van ernst en humor, van
gemoedelijkheid en ritueel gade te
slaan.
men. We klimmen de trappen op,
langs de galerij voor de leden,
en de pcrsgalerij, en belanden op
de vreemdelingengalerij.
Helaas kunnen we den „Spea
ker" (de voorzitter) niet zien, om
dat onze galerij juist boven zijn
hoofd is. Maar we kunnen wel de
tafel zien, waarop de „Mace" (de
scepter) ligt. Deze scepter wordt
bij de opening van iedere zitting
binnengedragen door de „serge-
ant-at-arms". Achter hem volgt
de Speaker in zijn ceremonieele
gewaad en met een witte pruik op.
De debatten zijn in vollen gang.
Het ls merkwaardig om te zien
hoe onceremonieel de heeren er
bij zitten. Ze hangen meer in hun
banken dan ze er op zitten. Dege
nen die het dichtst bij den Speaker
zitten, aarzelen zelfs niet hun
voeten op de tafel te leggen.
Waarom zou je het je ook niet
gemakkelijk maken als je uren
Veldmaarschalk Lord Montgo- krachten, bijgestaan door gealli-
mery, commandant van de gealli- eerde contingenten). Deze leger-
cerde strijdkrachten te land tijdens groep kreeg opdracht het Ruhr-
de invasie in Europa heeft in een gebied in te sluiten, het gebied bij
officieel verslag van de operaties Calais to zuiveren, vliegvelden in
van D-Day tot die Duitsche over- België te bezetten en Antwerpen
gave, dat than9 is gepubliceerd, te veroveren,
verklaard, dat de strijd in Nor- Tusschen 25 en 30 Augustus
mandië volgens de van te voren staken het tweede Britsche leger
opgemaakte plannen verliep. en het eerste Canadccsche leger de
Tengevolge van een verkeerde Seine over en vier geallieerde le-
tactiek van den tegenstander was gers begonnen een opmarsch, die
het succes grooter dan verwacht hen in een breed front aan den
werd. Rommel en Von Rundstedit Rijn zou brengen. j
waren het niet eens over de wij- 1 Als Monty den heldhaftigen
lang naar redevoeringen moet luis- 1 ze, waarop aan de invasie 't hoofd strijd bij Arnhem aanhaalt, zegt
teren? En het hoeft immers heele- zou worden geboden. De Duitsche hij dat het bruggenhoofd daar
maal niet te beteekenen, dat de pantserdivisies vielen te vroeg aan zeker tot stand zou zijn gekomen,
belangen van het land niet heel en waren later niet in staat zich te als de weersomstandigheden niet
ernstig onder de oogen worden concentreeren. j zoo bijzonder slecht waren ge-
gezien 1 Twintig dagen na D-Day ston- weest erf gebleven. „Wij konden
Afgezien van de huiselijke hou- den drie-en-twintig geallieerde di- 1 daardoor niet vlug genoeg de noo
dingen gaat het heele verloop van visies in Frankrijk. Het was zaak l dige strijdkrachten op het vitale
de vergadering met veel ceremoni- j snel door te dringen voordat de punt verecnigen. De vijandi slaag-
eel en traditie gepaard. Rechtsverdediging georganiseerd kon de erin, zijn troepen te concern
van den Speaker zijn de banken worden.
voor de Regeeringspartij, in dit
geval dus de Labour Party. Links
van hem zit de Oppositie. Op de
voorste bank rechts zitten de Mi
nisters, voor zoover aanwezig; op
de voorste bank links de leiders
van de Oppositie, zij die Minister
zouden zijn geweest als hun par
tij de meerderheid had gevormd.
De overige leden zitten op de
„lagere rangen".
Zoodra één der leden zijn
speech heeft beëindigd, springen
er direct aan alle kanten anderen
op om hem van repliek te dienen,
en degene, die het geluk heeft het
eerst den blik van den Speaker
op te vangen, krijgt dan het
woord.
Een speech afsteken is ook niet
zoo eenvoudig: er moeten van al-
ierlei regels in acht genomen
Aan de kust waren de verliezen
veel lager dan ooit mogelijk had
geschenen. Op 6 Augustus was
het nog steeds niet duidelijk wat
de vijand van plan was te doen.
Op dien dag gaf Montgomery
opdracht naar de Seine op te trek
ken. Tusschen 7 en 11 Augustus
werd het duidelijk, dat de vijand
had besloten de strijd om Frank
rijk ten Zuiden van de Seine te
strijden. Een tegenaanval met zes
pantserdivisies werd door de Duit-
sohers ingezet. Op 16 Augustus
waren de vijandelijke divisies uit
eengeslagen.
Op 1 September nam generaal
Eisenhower het commando over
en van dien dag af bepaalt het
treeren, in het bijzonder bij het
bruggehoofd over den Rijn. Het
was ons niet mogelijk de corridor
snel en afdoend te verbrecden,
teneinde op die manier Arnhem
over land te versterken. Op 25
September gaf ik opdracht het
dapper verdedigde bruggehoofd
bij Arnhem op te geven".
De volle omvang van het Duit
sche tegenoffensief in de Arden
nen was niet dadelijk bekend. Het
buitengewoon slechte weer ver
hinderde het maken van verken
ningsvluchten.
Hitler's tegenoffensief eindigde
tenslotte in een nederlaag. Het
hoofddoel voor ons bleef het
Ruhrgebied. De vijandi had zware
verliezen aan menschen en mate-
Het Comité Nederland-
Duitschland heeft een nota ge
richt tot den minister-president,
dr L. J. M. Beel, teneinde aan
to dringen op een duidelijk po
litiek beleid ten opzichte van
Duitschland.
„Wil er ooit sprake zijn van
goede betrekkingen, dan zal
aan de Duitsche zijde een dui
delijke en krachtige anti-natio
naal socialistische gezindheid en
praktijk aanwezig moeten zijn.
Onze afkeer van alles, wat naar
fascisme zweemt, mag ons ech
ter de oogen er niet voor doen
Jftiiten, dat het Duitsche volk, riode ons voor oogen stellen.
hoe schuldig het ook ctaat,
thans van buitenaf aanmoedi
ging en hulp noodig heeft. Met
name Nederland heeft hierin
naar onze meening een taak te
vervullen. Meer getroffen dan
vele andere landen door den
geesel van het nationaal-socia-
lisme, zijn wij niettemin, als lid
van de UNO, mede-verant
woordelijk voor het lot van
Duitschland. Wij zijn voorts
bij dat lot wegens ons belang
bij ons natuurlijk achterland
zeer geïnteresseerd. Het1 is onze
overtuiging, dat alles, wat in
Dditschland aan positieve
krachten naar voren komt,
thans meer dan ooit aanmoedi
ging van buitenaf en dus ook
van ons land uit noodig heeft.
Wij meenen daarom er bij u
op te moeten aandringen, dat
door uw regeering stappen ge
daan worden bij alle bezettende
mogendheden, teneinde dezen
duidelijk te maken, dat ons
land het hoogste belang heeft
bij een politieke ontwikkeling
in Duitschland, die zich duide
lijk afwendt van de personen
en kringen, die tot 1945 de
macht in handen hebben gehad
cn die terwille van een, aan-
versïag van Montgomery zich inr|aa' geleden en het groote Rus
hoofdzaak tot de 21ste legergroepsische winteroffensief was begon-
(Britsche en Canadeesche strijd- 1 ne5;
De slag om het Rijnland zou
geschieden door twee convergee-
rende offensief en tusschen Rijn
en Moesel. Er moest worden
voorkomen, dat de vijand zich op
den Oostelijken oever van den
Rijn terugtrok. De vijand vocht
fanatiek en, zooals we gehoopt
hadden, ten Westen van den Rijn.
Het weer was zeer slecht.
„Op 28 Maart was ons brugge
hoofd over den Rijn gevormd en
de opmarsch naar de Elbe begon.
Hamburg dreigde evenals Bremen
te worden ingesloten. Aan de an
dere zijde van de Elbe bevonden
zich massa's Duitsche soldaten en
vluchtelingen, die voor onzen op
marsch en voor dien van de Rus
sen gevlucht waren.
De Duitsche vertegenwoordi
gers, die naar mijn hoofdkwartier
kwamen, stonden onder leiding
van den Duitschen admiraal Von
Friedeburg, commandant van de
Duitsche marine. Al spoedig had
ik vastgesteld, dat zij niet waren
gekomen om over de onvoorwaar
delijke overgave van troepen op
mijn front te praten. Ik maakte
hun duidelijk, dat ik over andere
dingen niet wenschte te spreken.
Toen ik aan de hand van een
kaart de Duitsche positie uiteen
zette, kreeg de Duitscher ook wel
de overtuiging dat de situatie ho
peloos was".
Op 4 Mei kwam Von Friede
burg terug en de onvoorwaarde-
■lijke overgave werd geteekend
voor alle Duitsche strijdkrachten
tegenover de 21ste legergroep.
Om 8 uur in den morgen van den
5den Mei werd het vuren gestaakt.
vaardbare internationale toe
komst alle ontwikkelingskan
sen biedt aan hen, die zich ac
tief tegen het nationaal-socia-
lisme hebben verzet.
Wij hebben niet den indruk,
dat men zich bij de bezettende
mogendheden hiervan voldoen
de bewust is. Het veiligstellen
van een uiterlijke rust, door
het aan de macht brerigen of
houden van hen, die de macht
in de Hitlerjaren hebben uitge
oefend, lijkt ons kortzichtige
politiek, wanneer wij de ont
wikkeling over een langere pe-
Deze gedachtengang klemt
nog te meer, wanneer wij aan
de mogelijkheid denken, dat
ook aan Nederland een taak
zou worden toegewezen in het
politieke beheer van Duitsch
land of over een deel daarvan.
Wii diti beheer dienstbaar zijn
aan het opbouwen van goede
internationale betrekkingen
en dat moet toch het doel er
van zijn dan zal men zeer
duidelijk moeten weten, welke
gedragslijn men hier wii vol
gen. Men zal hier niet kunnen
volstaan met een apparaat, dat
alleen voor orde en rust zorgt.
Wij zouden er met klem bij
uwe regeering op willen aan
dringen, dat zij openlijke mede-
deeling doet over de richtsnoe
ren, die haar zullen leiden bij
de vervulling van eenige taak
in het beheer van Duitschland
en wel in dezen zin, dat het
doel isDe verbetering der in
ternationale betrekkingen, met
name die tusschen Nederland
en Duitschland. En het middel
bij uitstek: aanmoediging van
die krachten ginds, die het na-
tionaal-sociaiisme als de vijand
van heti Duitsche volk zien."
Dank aan de stoere
arbeiders.
Na een angstige spanning van
eenige maanden kon na de dicht
making der dykgaten bovenstaan
de zucht van verlichting worden
geuit, Iodore inwoner von Wal
cheren immors hooft mot spanning
en togolijk ook mot enthousiasme
gadegeslagen hot werk aan de
Walehersche dykon, want by
iodoreen gold het devies: „Wal
cheren moot droog, Walcheren
moot weer worden wat het is ge
weest, Walcheren moet weer zyn
do tuin van Zeeland."
Inderdaad het werk dar dicht
making is een succe3 geworden;
ons eiland werd ontworsteld aan
de zee; het eentonige grauwe
landschap heeft woor kleur en le
ven gekregen; we kunnen de gol
vende graanvelden en het nijvere
werk onzer Walehersche boeren
weer gadeslaan.
Aan wien hebben wo dit alles
te danken? Voornamelijk aan hen,
die veelal met opoffering van hun
eigen belangon, dag en nacht hob-
ben gowerkt aan de dichtmaking.
Teneinde onzo dankbaarheid te
toonon en dozo ook tot hot na
geslacht nog te doen sproken,
ivord door het daartoe opgerichto
Walehersche comité besloten op
eon nog nader to bepalen plaats
een geoenktookon voor dezo stoero
arbeiders op to richten. Hiervoor
is geld noodig. Do bedooling is,
dat het byoongobracht zal worden j
uitsluitend door do ingezetenen
van do gemeenten op Walehoron,
die onder water gestaan hebben.
Hoowel reeds dikwijls een beroep
op Uw offervaardigheid werd go-1
daan, meenen wy voor dit zoo
sympathieke doel by U te mogen
aankloppen en verzoeken wij U,
wanneer op Zaterdag 7 September
a.s. een aanslag op Uw portemon-
naie vrordt gepleegd uw offer te
brengen, want wy, inwonors van
Vlisingen, die aan den lyve hol)- i
ben ondervonden, wat het wil zeg-
gen, te moeten vechten tegon Hot1
water on van naby do opoffering
der werkers gezien hebben, zullen
zeer zeker waardcering voor hun j
arbeid willen toonon. Laat iedor-
een er too. bydragen, ook die
slechts weinig kan missen, opdat
eens verklaard moge worden, dat 1
de geheeio bevolking aan do tot-
standkoming van het monument
hooft medegewerkt.
Het plaatselijk comité, Mr B.
Kolff, burgemeester, voorzitter.
GRIJPSKERKE. menwerking en hij hoopte, dat dit
Dinsdag vergaderde de nieuwe 1 ZOaZ^' bl'iycn'.
gemeenteraad Ook weth' Vls sPrak m dlen
Tot wethouders werden gekozen gee5 Pet verheagde hem'
dhrn A. Geschiere JHz. (A.R.) en rechtscbe f<7 kad gewerkt
over zicht hm, l„ j* taïïHlSwS"
ste vijf jaren gebeurd is sinds de rm? WUden daartle- vastgesteId'
laatste gemeenteraadsvergadering
van 27 Augustus 1941,
Vervolgens werd besloten een
meuw uitbreidingsplan voor ge" burgers op de Markt te
groei1, Hou zee" als zijn wensch
te kennen heeft gegeven, dat de
Directeur van het Centraal
Verkoop Kantoor te Bergen op
Zoom vervangen zou worden
door een ander,
E, Vermast, oester-
kweeker te Yerseke, werd er
van beschuldigd, dat hij voor
de W.A. is "werkzaam geweest,
door gekleed in W.A.-uniform
en gewapend met een gummi
stok met de W.A, deel te heb
ben genomen aan relletjes te-
b - Burgh-Haamstede en Renesse te
laten maken door Ir. A. Koster.
dank aan hen die in den raad niet
meer terug keeren, in het bijzon-
Bij de rondvraag kwam het puin
in de gemeente, het vuil in de
der aan het adres van dhr C. Lou- m T, m
wcrsc. AV i=r„n ,1» w gracht, verbetering van de Noord-
werse, die zooveel jaren de be
langen van de gemeente heeft be
hartigd, en wenscht hem verder
een rustig leven toe; hij was van
1916 tot 1923 raadslid en van 1923
tot 1946 wethouder.
De heer Geschiere sprak eenige
woorden van waardeering voor al
hetgeen door den voorzitter en den
secretaris in de vijf achterliggende
jaren in het belang der gemeente
is verricht.
Aangenomen werd om een even
tueele garantie voor de electrifi-
catie van de buurtschap Poppen-
damme te aanvaarden.
THOLEN.
Dinsdag vergaderde de gemeen
teraad.
Nadat de leden de vcreischte
straat en de verwarming der O.L.
school, zoomede het werk aan de
haven ter sprake.
De voorz. zegde toe, dat een en
Goes op Pinksteren 1941. Ver
der dat hij hulp heeft verleend
door werkzaam geweest te zijn
bij den storingszender van d-
Duitsche Weermacht te Goes;
hulp heeft verleend, althans ge
tracht heeft te verleenen aan
den vijand of diens handlan
gers, doordat hij zich als agent
ander nader onderzocht zal wor- heef^ aangesloten bij de door
den.
STAVENISSE.
In een op Dinsdag 3 Sept. jl.
gehouden gemeenteraadsvergade
ring werden de heeren Potappel
en v. d. Slikke tot wethouders be
noemd.
ST. ANNALAND.
den Rijkscommissaris in het
leven geroepen Vrijwillige
Hulppolitie en aan een oplei
dingscursus voor die functie te
Waalsdorp heeft deelgenomen.
A. P h. C. Vermast,
gasfitter te Yerseke, was lid
van de N.S.B. en aanverwante
In deze gemeente werden in de i organisaties. Voorts werd hij
op Dinsdag gehouden gemeente- beschuldigd van hulpverleening
raadsvergadering tot wethouders aan den vijand, doordat hij
benoemd de heeren F. Stols en
A. C. Geluk.
POORTVLIET.
eeden hadden afgelegd en zij door j De heeren J. J." v. d. Slikke en
den voorz. waren gclukgewenseht, C. IC. J. Krijger werden in de
kwam aan de orde de benoeming Dinsdag gehouden raadisvcrgade-
van wethouders. Gekozen werden ring benoemd tot wethouders,
de heeren C. v. d. B e r g e met
9 st en 2 blanco en J. Fras-
k e met 7 st. tegen 4 op den
heer Berrevoets.
ZIERIKZEE.
In de Dinsdag gehouden
raadsvergadering werden tot
De voorz. feliciteerde hen wethouders gekozen de heeren
met hun benoeming cn herinnerde R Gerritsen (P. v. d. A.) en
er aan,dat de heer v. d. Berge Mr C. J. B. du Croo (P. v. d. V.)
vandaag 15 jaar zitting heeft ads j GROEDE
wethouder.
De voorz, merkte verder op, 01 wethouders dezer gemeente
dat na onderzoek gebleken is, dat g<skozen dhrn C. \V. Cijruuw
v. Dijke niet vrijwillig voor de C Ciisouw-van Crmj-
Wchrmacht werkte, ook van dr. nl"8cn (P. v. o. V
Looijen, die hem in den tijdelij-
ken Raad hiervan betichtte is er 'n
schrijven, dat v. D. niet vrijwillig
werkte doch gedwongen. Spr.
stelt voor v. Dijke alsnog vast in
zich heeft aangesloten bij de
Landwacht Nederland en voor
deze Nationaal-Socialistische
organisatie is werkzaam ge
weest door het bijwonen van
oefeningen en er aan heeft me
degewerkt, dat het Arbeidsbu
reau te Goes of te ICruiningen
op de hoogte werd gesteld van
de namen van inwoners van
Yerseke, die in aanmerking
kwamen voor tewerkstelling in
Duitschland.
P. J. Noels te Hans-
weert, stond terecht wegens lid
maatschap N.S.B. en N V.D.,
omgang met leden van de
Duitsche Weermacht, en het
pogen om van het Vervocrs-
front een erkenning te verkrij
gen als sleepvaartagent.
P. N o 1 e t, caféhouder te
Yerseke, had zich -te verant
woorden wegens vriendschap-
pelijken omgang met leden van
de Duitsche Weermacht, hulp-
IMMIGRATIEMOGELIJK-
HEDEN IN BRAZILIË.
Nog plaats voor 40
millioen menschen.
By zyn bezoek aan België heeft
Joao Nevas de Fontoura, de mi
nister van Buitenlandsclio Zaken
van Brazilië, verklaard dat, ten-
eindo de Braziliaanscho industrie
verder te ontwikkelen er plaats is
voor 100.000 Belgische en Noder-
landscho immigranten.
Het gebrek aan transport is het
voornaamste struikelblok voor de
immigratie.
Do minister voegde er aan toe,
te Balikpapan.
Ook andere graven bloot
gelegd. Japansche beul
pleegt zelfmoord.
Bij het opsporingsonderzoek
naar de graven van 172 vermoor
de Indonesiërs, is een officieeie
speurdersploeg te Seppinggan op
11 dezer bij een toeval op vijf
graven gestuit, die het stoffelijk
overschot van elf door de Japan
ners onthoofde Amerikaansche
vliegers bevatten. Om de hoofden
van de slachtoffers zaten nog de
blinddoeken van parachute-zijde.
Na een ernstige ondervraging
van een Indonesiër, zekeren Batjo,
die de ligging van het Indonesi
sche massa-graf ongeveer wist en
voorts handelend op aanwijzing
van een oorlogsweduwe, begon het
graafwerk. Hierbij had de audi
teur-militair Dr C. Steevensz uit
Balikpapan de leiding. Het bleek,
dat Batjo zich de plaats niet meer
goed kon herinneren, zoodat de
eerste opgraving op goed geluk
moest worden gedaan. Bij die ge
legenheid vond men toevalliger
wijs het graf van de vliegers.
Slechts één persoon kon worden
geïdentificeerd.
Vastgesteld kon worden, dat het
het stoffelijk overschot van de
bemanning van een Amerikaansch
bombardementsvliegtuig was. Een
Holiandsche en een Australische
dokter maakten onmiddellijk af
drukken van de gebitten der vlie
gers, waarmee men <ie lijken van
allen hoopt te kunnen indentifi-
ceeren. Het graafwerk werd ge
daan door 20 Japanners, die allen
in arrest zijn gehouden en ver
dacht worden van oorlogsmisda
den.
Ploegbaas van de gravers was
it. Yoshimoera, die tijdens de Ja
pansche overheersching het hoofd
was van de „Tokeitai", ie Japan
sche geheime militaire politie der
marine. Bij het blootleggen van
het stoffelijk overschot der Ame
rikanen, merkte men op, dat
Yoshimoera doodsbleek werd en
over al zijn ledematen beefde. De
zelfde nacht pleegde hij op een
bijzondere wijze zelfmoord. Na
zijn beste kleeren aangetrokken cn
zijn cel te hebben schoongeveegd,
hing Yoshimoera zich met het
koord van zijn klamboe op.
Den volgenden dag werd het
graafwerk voortget, waarbij het
gr^f van 172 Indonesiërs werd
blootgelegd. Indonesische vrou
wen uit Balikpapan kwamen naar
het graf kijken om te trachten de
lichamen van hun mannen te iden-
tificeeren. Bij het zien van het
open graf, werd een van de vrou
wen krankzinnig.
De auditeur-militair verklaarde,
dat er nog vele ongevonden gra
ven zijn, b.v. die van tachtig ver
moorde employe's van de B.P.M.
TRIBUNAAL TE GOES.
Woensdag werden de volgen
de zaken behandeld;
C o r n. d e R o o ij, oes-
gemeentodienst te benoemen. Al-terkweeker .te Yerseke, o.a. be-
dus met algem. stemmen besloten, schuldigd van lidmaatschap verleening aan den vijand door
Na een uitvoerige toelichting N.S.B., N.V.D. en Zeevaart-na sluitingstijd consumpties te
van den voorz. over de nood- front, colportage met N.S.B.- leveren en bedreiging van J.
zakelijkheid van het bouwen van kranten. Voorts da.t hij blijk Son'ke, die hem zijn Duitsche
heeft gegeven van nat.-soc. ge-gezindheid had verweten met
zindheid, doordat hij in een 1 de woorden„je mag wel oppas-
schrijven aan den Ned. Land-sen wati je zegt, anders zal ik
stand, door hem beëindigd met1 je eens laten brengen op een
de woorden „met Volksche plaats waar je niet graag bent".
een nieuwe oven voor de gasfa
briek, waarbij weth. d. Berge in
overweging gaf, eerst eens te
Schoonhoven te informeeren naar
den duur van daar gebouwde
ovens, werd dit punt aangehouden
tot een volgende zitting. Besloten
werd de gasprijs met ingang van
1 Juli j.l. te verhoogen met 1 et.
B. en W. stelden hierna voor
de houten loods aan de Eendracht
te verkoopen aan Oerlemans voor
f 650. De heeren v. Westen en i
Goedemond vroegen, gezien de 1
plannen voor het bouwen van een
pakhuis voor de gemeente of het
X.
Het Roode Kruis zorgde in
niet beter is, niet te verkoopen, of den winter voor voldoende de-
wel te laten inschrijven. De voorz. keus; eveneens voor de genees-
dat er in zyn land nog plaats is
voor 40 millioen mensehen van
goeden wil. I
merkte op, dat dit eerst de be
doeling was, doch nu de gemeente
bij de gasfabriek de beschikking
krijgt over meer grond, men daar
een pakhuis van steen wil bouwen.
Met algem. st. werd tot ver
bekoop besloten. Voor het nazien
der begrooting werden benoemd
de heeren Zachariasse, Klompe en
Janssen.
Bij de rondvraag drukte de
heer Zachariasse er zijn
spijt over uit, dat het zoo gegaan
is met de Oranjefeesten van Za
terdag j.l. en vroeg daarover na
dere inlichtingen.
De vo o r z. wil hierover geen
discussie, daar dit 'n politiezaak is.
Hij hoopte dat het een volgend
keer beter zal gaan. Er i9 veel
gekletst in Tholen en onzin ver
kocht. Men heeft geopperd, dat
het feest niet doorging, omdat
hij geen toestemming gaf voor
een draaimolen.
Dit is een pertinente leugen.
Hij gaf wel toestemming voor een
molen, en geen bezwaar was er
zijnerzijds dat de molen des Za
terdags den geheeien dag draaide.
Gezien echter het besluit van den
Raad, de kermis niet meer in te
voeren, achtte hij het niet ge-
wenscht, dat dergelijke vermake
lijkheden ej> zijn, als er geen reden
voor bestaat.
In een met heetehoofden belegde
vergadering van de Oranjeveree-
niging werd toen besloten niets te
doen. Deze verantwoordelijkheid
rustte op het bestuur alleen. Een
Oranjevereeniging die het aan
durfde de jaardag van onze Vor
stin, om dergelijke dingen te ne-
geeren, is dien naam niet waard.
Hierna sluiting.
HAAMSTEDE.
Dinsdag kwam de nieuw-geko-
zen gemeenteraad in vergadering
bijeen, onder voorzitterschap van
den burgemeester Jhr. Roëll.
Nadat door 5 leden den eed en
door 2 leden de belofte was afge
legd, feliciteerde de voorz. de le
den met hun benoeming. Hoewel
partij of groepsbelang zeer zeker
naar voren zullen komen, sprak de
voorz. de hoop uit,dat het gemeen,
tebelang toch steeds het zwaarste
zal wegen.
Vervolgens werden tot wethou
ders gekozen dhr M. den Boer
met 5 st. en P., L. Vis met 4 st.
De voorz. wenschte de heeren
geluk met hun herbenoeming.
Vele jaren mocht hij reeds met
hen samenwerken.
Weth. den Boer herinnerde er
aan, dat het 15 jaar geleden was,
dat de voorz. de eerste' raadsver
gadering in Haamstede mocht lei
den. Steeds was er een goede sa-
middelen, het ondergoed, de pap
voor de zieken en een enkele
keer voor een pakje sigaretten
of shag.
Dat was een evenement voor
velen, war.t ai werd er veel
shag door de buitencommando s
meegesmokkeld, er was nooit
genoeg en heti meenemen van
buiten werd door de herhaalde
fouilleeringen bijna geheel stop
gezet.
Een erg handige methode
om te smokkelen was het mee
nemen van de shag in het
etensblik van de bewakende
Wachitmann of Luftwaffesol-
daat. Wanneer cr nu gefouil
leerd werd dan gaf de gevan
gene het busje aan den bewaker
terug, alsof hij het ding voor
den bewaker gedragen had.
Was de weg vrij, dan ging de
■etensbus mee het kamp in en
kreeg de bewaker den volgen
den dag wat voor de moeite.
Zeer velen hebben echter ge
boet voor hun smokkelen in bun
ker of rozentuin.
Door het Roode Kruis werd
een röntgenologisch onderzoek
gehouden op de transportgan-
gers. Voor zeer velen was dit
hun redding. Werd er de een
of andere afwijking in de lon
gen waargenomen, dan ging
zoo iemand in den regel 2 a 3
weken later ais afgekeurde
naar huis (dit kon alleen met
onderduikers). Nu en dan werd
er ook wel een afwijking ver
zonnen, want dokter Van
Overeem uit Den Haag kon de
patiënt alléén maar „doorzien",
waarbij de N.S.B.-arts Klomp
niets zag en maar ja en amen
zei. Dat dit. hoog spel van het
Roode Kruis en in het bijzon
der van dokter Van Overeem
was, behoeft geen betocjg; het
kon dan ook maar in beperkte
mate worden toegepast.
Het Roode Kruis heeft vele
levens gered en onschatbare
diensten bewezen aan dit kamp
en aan vele andere kampen en
gevangenissen. Een vergissing
bij vele menschen was, dat ze
ook deze instelling als een
N.S.B.-orgaan beschouwden. Die
„gelijkschakeling" gelukte den
mof pas in September 1944,
toen het oude bestuur onder
dook.
Het voedselrantsoen per dag
in Amersfoort bestond uit Vt—
1 liter soep (later een soort
slappe stampot) bijna geheel
zonder vet of boter en, een
derde van een brood van 1050
"gram. Daar kwam per week
dan nog bij ongeveer 85 gram
margarine, een plakje kaas, een diert"
lepel jam en 2 maai een schijfje
worst Als extra kreeg men
iedere Woensdag een halve li
ter pap, d.w.z. water met rogge
en suiker en nog weer water.
Door de heeren kamerwachten
werd soms nogal eens iets ge
organiseerd, maar wanneer ze
het al te bont maakten werden
ze gewipt en in den rozentuin
gezet
Hoofdstuk V.
Zwarte handel on
de S. D.
Wanneer men zoo in het
kamp eens rondkeek, liepen er
wonderlijke sujetten. Vooral
het kamp Ommen, dat in de
lente van 1944 werd opgeheven,
bracht vele ongure elementen
in Amersfoort in omloop. Bij
die opheffing kwam een groep
van 4ÜÜ gevangenen op één dag
uit Ommen. Het waren meest
zwarthandelaren en a-sociale
elementen. Die heeren brachten
een massa geld clandestien het
kamp binnen, waar niets was
dan het z.g. cantinegeld: eigen
banknoten van P.D.A, Toen
kwam meteen de zwarte han
del. Een pakje slechte shag
bracht soms 25 gulden op, een
liter eten 10 gulden.
In 1944 kwam er veel Hol-
landsch geld binnen door de
zgu. gijzelaars uit Beverwijk
(300), provincie Groningen
(120) en Sliedrecht en Zwatn-
merdam (400). Deze gijzelaars
mochten bij hun komst hun
geld houden. Nog meer gingen
de prijzen de hoogte in.
Een, typisch blijk van de
methode die de moffen toepasten
bij hun „gelijkschakelingen" is
de geleidelijke overgang van
deze gijzelaars tot gewoon ge
vangene. Ze behoefden den
eersten tijd niet te werken.
Even later alleen in de stroo-
vlechterij, daarna moesten ze
hun geld, inleveren (dat, mee-
rendeels al omgezet was in ta
bak en eten), weer een poosje
later hun eigen kleeren ruilen
tegen kampkleeding, daarna
werden ze kaal geknipt en ten
slotte als onderduikers met hun
„Ausweis" naar Duitschland ge
stuurd. Een kiein gedeelte, dat
niet gemist kon worden in vi
tale bedrijven kon echter naar
huis gaan.
Ging het ook niet op een der
gelijke manier in de maat
schappij? Persoonsbewijs ha
len, Jodenverklaringen teeke-
nen, Joden weg, op een paar
uitzonderingen na de jonge
menschen weg en als het nog
langer geduurd had alien weg
en de einduitkomst: „Ausra-
(Wordt vervolgd.)
