Sterkte van het Rijkspersoneel.
Uit de Schatkamer
onzer Letteren.
Sinds 1940 een stijging
van 40.652 tot 124.061
Het totaal aan salarissen bedraagt
ongeveer f 376 müUoen.
Vermogens-
aanwas-
belastlng.
De schrijfwijze
Nederlandsche
taal.
De schadevergoedingsregeling voor
Walcheren. 00
Meer glas voor de ge
troffen gebieden
gevraagd.
1- Is hsa dca minister be
kend:
Pracht Diesseltreinen,
maar... alleen voor 't centrum.
TRIBUNAAL TE GOES.
Studenten
komen en gaan.
Pe minister van Finaudin heeft
in een nota, de overzichten van de
personeelsuitgaven van het Rijks
personeel ter kennis van dp Ka
mer gebracht.
Aan dit stuk is ket volgende
ontleend:
Reeds spoedig na zijn optreden
Beeft de minister behoefte ge
voeld aan da periodieke perso-
neelsoverzichten. Hij verkeerde
toen nog in de veronderstelling,
dat personeelsadministratie, sala
risadministratie en -boekhouding
van de ministeries zoodanig wa
ren, dat, zooals dat in iedere nor
male organisatie mogelijk is, hier
uit betrouwbare gegevens voor
periodieke personeelsoverzichten
konden worden geput, zonder dat
daartoe speciale maatregelen be
hoefden te worden genomen. Dit
bleek niet het geval te zijn.
Toen de gegevens langzamer
hand ter beschikking kwamen,
bleek bovendien, dat zij onvolledig
on onbetrouwbaar waren.
Bij een ingesteld onderzoek, is
komen vast te staan, dat in vrij
wel alle departementen en dien
sten (enkele uitgezonderd) noch
da personeelsadministratie, noch
de salarisadministratie, noch de
comptabiliteit zoodanig waren in
gericht, dat hieruit de gewenschte
overzichten vlot, betrouwbaar en
op korten termijn konden worden
verkregen.
Deze ongunstige omstandighe
den warden nog verergerd door
den gTooten a'oKfefsfinï hj Öfl
administratie «n Salarisuitbetaling,
weikq 4>iah vrii wei overal roor-
é*sd.
Daarom ia tüacs opdracht ge
geven:
le. Zoo spoedig mogelijk zoo
betrouwbaar mogelijke periodieke
personeelsgegevens te doen ver
zamelen.
2e. de salarisadministratie zoo
danig in te richten, dat hieruit in
de toekomst deze gegevens vlot,
betrouwbaar, op korten termijn
en in aansluiting op de boekhou
ding zouden kunnen worden var-
kregen.
De regeering is er zich van be
wust, dat een reorganisatie van
het administratieve apparaat wel
noodig, doch niet voldoende is
pm het aantal ambtenaren te var-
minderen.
Dit is absoïstit noodzakelijk en
w»1J
le. Ont bö'dgetalre redenen. Ie
dere maatregel om op verantwoor
de wijze tot vermindering do#
Rijksuitgaven te geraken dient te
worden aangegrepen. Het totaal
bedrag aan salarissen bedraagt on
geveer 375 millioeü, dus een be-
langrijke post.
I 2e. Om algemeen economische
redenen. Gezien het tekort aan
arbeidskrachten in het land is het
zeer belangrijk, dat een zoo groot
mogelijk aantal personen aan pro
ductie on weropbouw deelneemt.
Er zijn een aantal organen en
diensten, die voor een geheeie of
gedeeltelijke liquidatie in aanmer
king komen.
In totaal hebben deza diensten
een bezetting van ongeveer 50.000
personen. Het staat dus vast, dat
deze 50.000 personen in den loop
van eenige jaren uit het bestuurs
apparaat zullen zijn verdwenen.
Do nota geeft dan verder con
overzicht van de verschillende de
partementen.
De totalen luiden: perso
neel per 1 Januari 1940:
40.652, per 1 Januari 1946:
f124.061.
Uitgaven dienstjaar 1939:
f 89.187.000 en dienstjaar
1946: f374.200.000.
In het overzicht van de sterkte
van het Rijkspersoneel per 1 Ja-
1946 ia onderscheid gemaakt voor
vast personeel (totaal 35.862), tij
delijk personeel (totaal 4.1Q9) en
personeel op arbeidscontract (to
taal 84.090).
Wat Is onolrbare aanwas?
De Tweede Kamer is Donder
dag ondanks een regen van amca-
dementen, die zelfs schorsing van
de vergadering noodzakelijk
maakte, met de behandeling van
he( ontwerp vermogens-aanwas-
belasting een flink stuk gevorderd.
Langen tijd li er gedelibereerd
over de vraag wat onder onoir-
baren aanwas dlo belangrijk
zwaarder wordt belast, moot wor
den verstaan.
Dat de zwarte handelaren hier
onder vallen is duidelijk. Maar
ook b.v. de tuinders, die groenten
iaan de veilingen leverden waarvan
icen belangrijk deel in Duitsche
handen terecht kwam? Hierom-
jtrent wilde de Kamer zekerheid
hebben.
Na lang heen 80 weer praten
beeft de Kamer zich vereenigd
met een door minister Lieftinck
uitgevonden formule, waardoor
nu gesproken wordt van vermogen
vorkregen „in strijd met de zorg
vuldigheid ten aanzien van de na
tionale zaak, welk» redelijkerwijs
betaamde".
Volgens Prof. Romme staat
hierdoor vast, dzt de bunker
bouwer» wel onder deze bepaling
valles, snaar de tuinders, die ter
vejlias lawias, niet.
Het liet zich aaiuiat, dat ook
a.rn de kapitaal-verzekering
brt.dv. hcsehouwingiSH tonden
w.irdcH gewijd, tsaar dit heeft de
«niesster voorkomen door enkfle
wiizigiaffeu aan te krengen, die
vrijwel algemeen, instemming von
den, door een billijker regeling
voor kapitaalverzekering enz. voor
den ouden dag.
Ook met de belangen van oor
logsslachtoffers zal worden reke
ning gehouden.
Op aandrang van verschil
lende zijden, werd door den
Minister toegezegd, dat met
de aanslagen van oorlogs
slachtoffers zal worden ge
wacht, tot de oorlogsschade
regeling definitief haar be
slag zal hebben gekregen.
van de
Voorloopig verslag
Tweede Kamer.
Blijkens hot voorloopig verslag
van de Tweede Kamer betreffen
de het wetsontwerp schrijfwijze
van da Nederlandsche taal, werd
het voorstel door vele iedon too-
gojuicht.
Sommige leden opperden be
zwaren tegen het facultatief stel
len van da naamvais-n. Zij ge
voelden dit als een verarming van
de Nederlandsche taal.
Voorts hadden sommige lede»
er bezwaar tegen, dat aan de re-
gearing, in easn aas des misietor
va» Onderwijs, de groots be
voegdheid zal worden toegekend
bij eenvoudigon algernesnon maat
regel van bestuur, dus zonder me
dewerking. van de volksvertegen
woordiging, de officieele spelling
vast te stellen, welke dan door
alle ambtelijke organen en door
het geheeie onderwijs, voor zoover
openbaar of gesubsidieerd, zal
moeten worden gevolgd.
Vergoeding op basis
1940 zou slechts
van de herbouwkos-
sten beteekenen.
Wannoer men spreekt over de
thans geldende regelingen der
schadevergoeding voor herstel on
niouwbouw dor beschadigde on
vorwoosto gebouwon, dan krijgt
men vaak don indrak, dat hier
oen hopeloos in elkaar gewerkte
kluwen bestaat, waardoor een be
vredigend antwoord steeds uit
blijft. Geconstateerd moot worden,
dat er nog steeds da neiging aan
wezig is, toch vooral do basis
Mei 1840 niet los ta laten. Het
Besluit Materieela Oorlogsschade
1945 behandelt deze materie. Art.
5a van dat Besluit spreekt van
de verkoopwaarde op 9 Mei 1940
en de daarbij geldende factoren,
terwyl art. 5e spreekt van don
prfjs, waarvoor het bedrijf naar
de toen geldende factoren zou
kunnen worden gebouwd, vermin
derd met een redelijk bedrag voor
afschrijving.
Eerstgenoemd artikel zal wel
heel moeilyk te hanteeren zjjn,
omdat de verkoopwaarde van een
boerenbehoizing alleen is vast te
stellen in verband met het by-
behoorende land als bedrijf. Zon
der dat hoeft een boerenhuis en
schunr midden op het eiland al
heel weinig verkoopwaarde. Art.
5e zal dus don doorslag moeten
geven, om een basisbedrag te vor
men, Direct springt voer meer
ingewijden hierbij in het oog, dat
er een enorm verschil bestaat tus-
schen oude, nog te gebruiken go-
bouwen en de pas later gezette
of juist vernieuwde gebouwen.
Door alleszins deskundigen op
hét gebied van den wederopbouw
boerderijen is vastgesteld, dat de
rijksbij dragon, zonder meer vast
gesteld op do basiswaardo Mei
1940, niet hoogor zullen zijn dan
gemiddeld 25 der tegenwoor
dige bouwprijzen, zoodat geen en
kele boer of eigenaar nit eigen
middelen don nieuwbouw zal kun
nen financieren. Do gebouwen-
lost zou bij deze rogeling in zeer
vele gevallen, vooral bij de kloina
bedrijven, alleen al do gezamen
lijke waarde van gebouwon en
grond overtroffen I Als er op één
punt verbetering en vereenvoudi
ging der schaderegeling noodig
is, dan is hot zeker wol hier. Laat
ons één enkel voorboold geven:
zokohjko borekenlngen van een
elftal verwoeste bedrijven (vari-
oerond van 2% tot 25 ha) heb
ben aangetoond, dat na nieuw-
bouw op vergoeding basis 1940
er per lia cultuurgrond een zwaar
dere gebouwenlast van 1000 tot
2600 gulden zou ontstaan.
Is er een andere rege»
ling mogelijk?
Het is in dit verband van groot
belang, iets meer te zeggen van
het standpunt, dat de georgani
seerde landbouw inneemt en ziet
als do meest reëelo en billijke op
lossing. Do Stichting voor dca
Landbouw zegt in haar ingedien
de nota het volgende: Hoewel
voor da vergoeding van da geleden
schade aan gabonwan verschillen
de vormen zijn te gebruiken,
wordt vergoeding op basis der
herbouwwaarde, verminderd met
de gekapitaliseerde meerdere ge
bruikswaarde de eenige juiste
oplossing geaoht. Vergoeding op
een lagere basis zou de bedrij
ven, vooral wanneer het herstel
van zeer oude gebouwen betreft,
te zwaar belasten en 'dientengevol
ge de bedrijfsvoering onmogelijk
maken. Om te voorkomen, dat
door betrokkenen misbruik ge
maakt zal worden van de voor-
deelen, uit den nieuwbouw te be
halen, kan da overheid een per
centage van de herbouwkosten
niet rechtstreeks geheel uitbeta
len doch als rentelooza hypotheek
op de gebouwen laten rusten. Ter
voorkoming van onnoodiga vor-
hooging dor bouwkosten kan ais
eisch worden gesteld, dat zoowel
de bouwplannen als de aanbeste
ding door een daartoe aan te
wijzen overheidsinstantie moeten
worden goedgekeurd.
Wy koestoren nog de hoop, dat
dit voorstel door da betrokken
ministers en door do volksverte
genwoordiging rijpelijk zal worden
overwogen en als billijk en nood
zakelijk zal worden geaccepteerd.
Het is bekend, dat bij da ro-
geering grooto bezwaren togen dit
voorstel bestaan. Zij wil nd. door
credietverleening do mogelijkheid
tot herbouw der boerderijen be-
iuvloeden. Do situatie is dan zoo,
dat de .herbouw der boerderijen
moot worden gefinancierd door:
a. do rijksbijdrage, niot meer be
dragend dan 25 pCt der tegen
woordige bouwkosten; b. oigon
middelen voor verbeteringen ter
verhooging der gobruikswaardo;
c. rentodragend crcdiet, voor zoo
ver hot bedrijf dit dragen kan
en d. renteloos crediot, voor zoo-
Het Tweedq Kamerlid, de
heer Mol heeft aan den minis*
ter van Openbare Werken en
Wederopbouw de volgende wa
gen gesteld:
dat ét groot® ontevredenheid
bestaat over onvoldoende ver
strekking van glas tan behoeve
van de duizenden woningen in
do door den oorlog getroffen
gebieden, welker vensters reeds
bijna tweq jaar lang met nood.
«nateriaal zijn dichtgespijkerd;
dat voor de afgelocrpen maand
Wel i? waar op papier een groo-
tere glastoewijzing werd ver.
strekt, doch dat deze toewij
zing niet werd gedekt door be
schikbaar glas, terwijl wel glas
verkregen kan wordea fö dert
Zwarten handel?
2. Is do minister niet van
meening, dat deze toestand on
duldbaar is, niet alleen uit een
oogpunt van billijkheid jegens
de gedupeerden, doch ook met
het oog op de volksgezondheid,
welke in de getroffen gebieden
ernstig wordt bedreigd, met
name door de tuberculose, ter
wijl de in deze gebieden be
staande overbevollung, ook van
deze geblindeerde woningen,
juist extra-voorzieningen voor
do toetreding van licht en lucht
noodig zou maken?
3. Zoo ja, is de minister be
reid afdoende maatregelen te
nemen om het tempo en den
omvang van de glastoewijzing
voor de getroffen gebieden zoo
op te voeren, dat nog voor
den aanstaanden winter een re
delijke toestand op dit terrein
kan worden bereikt?
Wij hebben e*s, schrijft „Fr.
Dagbl", in osu oordeel over
de Nedeiiandsehe {spoorwegen
vermint, Wij dachten. dat ör an.-
«Iers afcfe rêfe» «lm» Sr<si05sjn«
J»la«jks:4 vowr dp rsafcjn ert mei
een deej Jsr geatpuwd
te feafaifwraeBM. Maaj <j<U
niet juis«.
Lazer, gij m o t op
het middennet rei
zen. Maar pas dan op. Pik
niet een trein, die doorgaat
naar Leeuwarden of Groningen.
Dan is het mis. Dat zijn van
die lange-aistandstreinea en
daar beleef je niets dan lel
lende in. Daar sta je in een zij
gang, als er een zijgang is, of
ja staat tusschen twee banken
en zoekt steun bij Bet bagage,
net.
Maar pik op het middennet
zoo'n vorstelijke Diesseltrein,
b.v. van Utrecht naar Den
Haag. Het is een weelde, er
mee te reizen. En er zijn pas
nieuwo Diessels bij gekomen.
Ze behoeven voor de Ameri-
kaansche niet onder te doen.
Ze zijn nog fijner in het ge
bruik dan de Amerikaansche.
Want als je ddhr in
hot saiddCTnet gebruik maken,
kunnen zich troosten. Het is
toch meest maar om een uurtje
te doen. En naar het Noorden
de Diessels.
Tot zoover de opmerkingen
van „Fr. Dagbl.", die we met
instemming overnemen.
Inplant s van bet Noorden,
zovtdj» we echter willen lezen:
en paar het Zuiden.
Wij wiQep niet klagen, Er is
ook op dit gebied feeds veel
verbeterd.
Maar een Diessel zou ook
hier welkom zijn. Niet minder
dan in het centrum.
DE DISTRIBUTIE VAN
FRUIT.
Dq besturen van de drie lande
lijke bonden van Kleinhandelaren
in aardappelen, groenten en fruit
in Nederl., hebben hun leden ge
adviseerd voorloopig geen fruit-
distributieboimen van den consu
ment te accepteeren.
Als reden wordt hiervoor aan
gevoerd, dat da minister van
Landbouw niet genegen zou zjjn
om da fruitverzendingen bij de
uniforme regeling van de distri
butie van fruit in te schakelen,
doch hiervoor een afzonderlijke
regeling zou willen treffen.
Van bevoegde zijde wordt hier-
20011 bij opgemerkt, dat de overheid
mooie trein wilt rijden, moet je.de kwestie der verzendhuizen niet
een toeslag betalen. Hier op hetvan dusdanig belang acht, dat de
middennet niet. door de Bonden van Kleinhande-
Komcn er ook zulko Diessels jaren aangenomen houding daar-
te rijden naar het Noorden? »door voldoende Wordt gemoti-
Later. Als het middennet go- I veerd. Op zeer korten termijn zijn
riectnftccerd w- rover de voorgenomen fruitdistri-
Wij zouden een voorstel wil- butia nadere mededeelingen te
len doen. verwachten.
Van Utrecht naar Den Haag
is met een Diessel ruim een uur.
Maar van Leeuwarden naar BELANGRIJKE DIEFSTAL.
Den Haag is met de gammele, I Dinsdagavond laat reed het
langzame stoom treinen ruim echtpaar Mozes uit Zutphen over
uur. Sommigen vinden dat, den Bredaschefl weg nabij Roo-
voora! als de Winter komt, een sendaal. De auto kreeg bandea-
langoB ctn vervelenden tijd. pech en de eigenaar wist niet beter
Verlichting ts er in dq treinen te doen dan zijo vervoermiddel
niet. Straks maak je da gansche
reis weer te het donker. De
treïne® op het middennet zijn
wel verlicht.
Laten we, dait is ons voorstel,
eens ruilen. Op het middennet
de stoomtreinen met de beruch.
te wagens. Zij die alleen van
af te sluiten oo ergens onderdak
voor den nacht te zoeken.
Toen hij den volgenden morgen
zijn tocht Wilde voortzetten bleek,
dat voor niet minder dan 8000
gulden lederwaren uit zijn auto
waren gestolen. Een der deuren
bieek geforceerd te zijn.
ver het bedrijf hoogere kosten niet
kan dragen.
Ieder zal toegeven, dat deze
regeling in het oog loopend in
gewikkeld is, doch bovendien groo-
te financiëele lasten zal leggen
op hen, die reeds door verwoesting
van hun inventaris en het derven
van bedrijfsinkomsten en grond,
groote schade hebben geleden.
Moehi uiteindelijk op doze basis
de Bchade aan bedrijfsgebouwen
worden vergoed, dan zal op Wal
cheren onder de agrarische bevol
king een toestand van verarming
en pauperisme ontstaan, zooals
nimmer is voorgekomen. Wy vra
gen ons af, of dit overeenkomt
met het standpunt der regeering,
an naar wy vertrouwen het
grootste gedeelte van het Nederl.
volk dat de schade door een
deel voor het geheel geleden, door
allen moet worden gedragen.
Want wanneer dit ingewikkelde
stelsel Van schulden, hypotheek,
erodieton, onz. blyft gehandhaafd,
zal de Walchersche boer bloot-
Btaan aan een voortdurende mar
teling, aan een wikken en wegen,
aan oen zeer langdnrigen admi
nistratieven weg, waarvan de
lengte zal afhangen van willekeu
rige en grillige factoren, dio op
kun beurt weer aanleiding zullen
kunnen govon tot liegen, knoeien
en corruptie, elementen, die wy
in onze samenleving met alle
krackt dienen te bestryden.
Driemaal is scheepsrecht.
De eerste drie zaken, die
Donderdag behandeld werden
hadden tot gevolg directe in
vrijheidstelling van de beschul
digden.
Da eerste zaak was die te
gen Adrian» M. Faas»
dekqoper, kokkin te We.
meidinge, die te Veera en We-
meldinge voor de Wehrmacht
hoofd van het keukenpersoneel
was en vriendschappelijk om
ging met Duitsche militairen.
Op vragen van de* voorz. zei
besch., dat rij wel een Ausweiss
had om steeds op straat te kun
ne» komen, maar dat zij die
niet gebruikte om berichten
oves te brengen. Zij bekende
ook wel met Duitschers om
gang tq hebben gehad.
Mg Anne Bolle zei, dat het
verkeerd was van haar cliënt
om zich vrijwillig voor dit
werk aan te melden, maar het
is wei typisch, dat uit Veere,
waar zij 3 tot 4 jaar werkte,
geen klachten zijn vernomen,
doch wel uit Wemeldinge, waar
zij slechts kort werkte. Het is
flink van haar geweest om ten
slotte te zeggen, dat zij er ge
noeg van had. Nimmer heeft
zij iemand aangebracht, wat zij
gemakkelijk had kunnen doen,
want zij wist veei over ver.
schillende personen. Spr. be
pleitte onmiddellijke invrijheid
stelling, waartoe het tribunaal
i» raadkamer besloot.
A1s tweede kwam Johan
nes. G. Wattez, banket,
bakker to Goes, voor. Hem was
ten laste gelegd, dat hij eerst in
1933 lid werd van de N.S.B. en
nadat hij later bedankt had in
1939 weer opnieuw toetrad. Bij
de ondervraging zei'besch., dat
zijn zaak reeds tijdens zijn
eerste lidmaatschap achteruit
is gegaan. Hij bekende nu ver
keerd te hebben gehandeld.
Mr A. H. Kuipers meende,
dat da zaak van zijn cliënt niet
alleen achteruitging doordat hij
N.S.B.er werd, al is de achter
uitgang er wel door verhaast.
Het bracht zijn faillissement in
1937. Toen dacht besch. zich te
kunnen redden door weer N. S.
B.er te worden, maar hij was
steeds zeer matig. Nu heeft hij
op zijn hoogen leeftijd reeds 13
maanden gezeten. Spr. vraagt
invrijheidstelling, waartoe het
tribunaal besloot.
De koopman F. W. K o o -
m a n uit Goes was de volgen
de. Hem werd vooral omgang
met de Duitschers ten laste ge
legd. Maar bovendien zou hij
ook een zekeren v. Son hebben
bedreigd met Vught, terwijl hij
hem zou hebben uitgescholden
voor leider en propagandist der
communis-en, terwijl hij ook
andere verkeerde, althans on
voorzichtige uitlatingen zou
hebben gedaan.
Mr R. Dirven wees er op, dat
het toch in het gewone recht
niet zal voorkomen, dat men
iemand 22 maanden in voorar
rest houdt. Men is z.i. den
rechtstaat kwijt geraakt. Mét
v. Son ontstond ruzie i.v.m. den
zwarten handel, doch K. heeft
dezen niet ernstig bedreigd.
Ook hier werd invrijheidstelling
gevraagd. Driemaal is scheeps
recht I Ook hier werd het ver
zoek ingewilligd.
Een tweede drietal.
Des middags kwamen het
eerst drie advoca&tlpoze zaken zijn
XXVII
DE POfiZIE DER
CALVINISTEN. 1.
Het was ongeveer 1540, toen
het Calvinisme met kracht in
onze gewesten wist door te
dringen. De aanhangers van de
nieuwe leer vonden reeds tal
van, reformatorische liedboeken,
die zij dankbaar gebruikten.
Toen echter de afpaling van
het eigen standpunt tegenover
de andere godsdienstige opvat
tingen steeds bewuster werd,
bleken er al spoedig allerlei
dogmatische bezwaren te rij
zen, met name tegen de Doops
gezinde liedboeken. Er kwa
men toen verschillende „gezui
verde" edities der Doopexsche
liederenbundels, waaruit de ver
zen, waarmede men het niet
eens was, waren weggelaten.
Ook ging pien deze bundels
aanvullen met eigen liederen,
die echter steeds een echo ble
ven van het Mennistenlied. De
poëzie der Calvinisten op dit
gebied was niet van veel betee-
kenis en hun liederen droegen
alleen ia
een eigen karakter.
Joris Wybo of Sylvanus.
Een goede uitzondering vor
men do „Gheestclijcke Liede
kens" van Joris Wybo, die om
streeks 1530 geboren werd. Na
tweemaal wegens ketterij ver
volgd te zijn, werd hij predi
kant te Antwerpen; bij de
ikomst van Alva in 1567 ging hij,
als zoovele anderen, in balling
schap. Het
mam hem op en te
HET CHRISTELIJK ELEMENT
IN 0N2E LETTERKUNDE. 7
Werpt alle druk bezijden,
Laat ons nu vrwlijk zijn I
Laat ons ni< ten tijden
Verheugen op dit termijn I
op dezen tijd)
Waarom zouden wij treuren
En blijven in droefheid?
Want Gods genade zal dure»
En Zijn barmhertigheid
Tot in der eeuwigheid I
En zijn persoonlijke overtui
ging belijdt hij, wanneer hij
van een zware ziekte hersteld
is, met de woorden
Mijn Hele
Mijn
geest
maakt groot don
[Heer,
verheugt hem
[(:zich) zeer
In mijnen God geprezen
Hij is mijn Vader goed,
Door Wiens genade zoet
Ik weder ben genezen.
Alle mijn leven lank
Zal ik U spreken dank,
Mijn lieve God verheven!
Verheugt u, ziele mijn,
dogmatisch opzicht gn Priif d?? Heere d«n
rarfkter P En Hem cero geven I
tl. S.
De ongeveer 75 stundenten
(w.o. Hollanders, Denen en Tsje
chen), die in Juli in onze pro
vincie by den wederopbouw heb
ben geholpen, namen Donderdag-
gastvrije Emden middag afscheid van Zeeland in
en te 1569 werd het Schuttershof te Middelburg.
Wybo predikaat bij de Neder- Namens de Stichting Herstel Zee-
iaadsche vluchtelingengemeente land 1645 sprak dhr D. v. Heyst,
te Lomde», waar hij, met zijn secr. der Stichting en dir. van
zwakke gezondheid, een aware Midden-Zeeland, die concludeerde,
taak te vervullen kreeg. dat do proef in het algemeen ge-
Da groote verdienste van zijn slaagd mag worden genoemd. De
bundel „Ghcestelijcke JLiede- meesten hebben met toewijding
kens" Jigt in de eigen toon, die het ongewone werk verricht en
uit de verzen spreekt. Het was vooral hun, die van uit het buiten
met Sylvanus 'niet, als met de land kwamen, past een woord van
predikant-dichters uit de 19de dubbelen dank. Eveneens bracht
eeuw, die aan het dichten sloe- hy dank aan de hoeren ir J. Gerber
gen omdat hun ambt dat mee- van het Streekburoau Walcheren
bracht, maar iedere regel van on Francke, die de huisvesting
zijn liederen heeft Wybo per- had geregeld, de burgemeesters
soonlijk doorleefd. Fel beseft der gomeenton, waar de Btudenten
hij de goddeloosheid van deze hadden gewerkt, do firma's, die
Wereld, die als het ware den hen in dienst haddon genomen en
vloek des Heeren over zich af- vooral ook dan heor G. Th. A. v.
roept, maar daartegenover staat1 Lyndon van hot Ned. Bureau voor
rotsvaste zekerheid, dat Buitoni. Studentenbetrekkingen,
voor.
Den boomkweekersknecht A.
Kagt uit Kapelle werd ten
iastq gelegd het lidmaatschap
van de N.SJ3., de W.A. en den
N.V.D., het colporteecen met
Vova en verspreiden vaa de
Zeeuwsche Stroom en het zich
aansluiten bij de Vrijw. Hulp
politie. Op de gestelde vragen
kon IC niet zeggen hoe hij er
toe gekomen was aan dit alles
mee ,t§ doca.
C p v s s 51 a J. Malle»
k o o t e geb. v. Doorn,
werkte voor W.H.N. door te
collecteeren en namen op te
schrijven van hen, die niets ga
ven, terwijl zij met N.S.B.ers
omging en bijeenkomsten van
de beweging en mantelorgani
saties bijwoonde. Dit alles vol
gens de dagvaarding. Toen
besch. verschillende dingen an
ders wilde voorstellen en de
heeren de Roo en Buijs haar
verweten, dat rij de waarheid
niet sprak, kwamen de water
landers voor den dag.
De meubcimaiker P ie t er
J. Clement te Goes stond
terecht wegens het als wachts-
man werkzaam zijn geweest
voor de Wehrmacht. De besch.
betreurde het, maar kon het
niet ontkennen, waarna ook
zijn echtgenoot® inlichtingen
verschafte.
Het laatste bedrijf.
Ten slotte na een tweede on
derbreking tengevolge van een
weigering van de boot op de
Westerschelde, W. B. v. d.
Berg uit Rilland-Bath voor,
die zich in gesprekken pro-
Duitsch zou hebben uitgelaten,
zekeren Korstanje overgehaald
zou hebben zich bij de N.S.B.
aan te sluiten, omgang had mei
den N.S.B.er v. Gorssel, Vova
las, opzichter of voorman bij
de palenzetterij was geweest
en zijn radio niet had moeten
inleveren. Gedurende geruimen
tijd werd v. d. B. aan een ver
hoor onderworpen. Hij zei, dat
hij als rakenman gerust kon
aanvragen zijn toestel te mo
gen houden, maar dat hij het
later toch inleverde. Hij ver
klaarde voorts nooit met Duit
sche militairen te hebben om
gegaan. Aan het toezicht bij de
palenzetterij heeft hij niets ver
diend.
Nadat ook zijn vrouw vrij
uitvoerig was ondervraagd,
kwam mr P. C. Adriaanse aan
het woord, die begon met er op
te wijzen, dat v. d. B. reeds 22
maanden geïnterneerd is en dat
voor «en geval waarvan zoo
wemig vaststaat. Ten eerste is
er geen wettig bewijs, dat v._ d.
B, pro-Duitsch was en ook niet,
dat hij Korstanje dwars heeft
gezeten. Pleiter vroeg zoo mo
gelijk niet alleen directe invrij
heidstelling, doch ook onmid
dellijke uitspraak.
God het wenk Zijner handen die met de Stichting de organisa-
niet zal laten varen. Al het tie had verzorgd. Hy deelde nog
kwade komt voort uit de zon
den der menschen. sl het goede
ie alleen van God.
Een zijner kenmerkende ge
dichten js:
Wü MOGEN NU WEL
WEENEN AL.
Wij mogen nu wel weeneai al
In deze booze tijden,
Ea schreien tot God met groot
[geschal
In dit ellendig jammerdal;
Wie zoude hem zich) nu
[verblijden?
Wij mogen wel voor onzen God
Zuchten en weenen klachtig
klagend)
Omdat Zijn Goddelijk Woord
mede, dat aan alle studenten een
gedenkpenning zal worden toege
zonden. Hy herhaalde zyn toe
spraak in het Engeisch.
Ir J, Gerber hoeft da jongens
daarna nog bedankt en de hoop
uitgesproken, dat door dit verblijf
in Zeeland ook hart en geest ryker
mogen zyn geworden.
De Hollandsohe Btudenten var-
trokken daarna op eigen gelegen
heid, de Denen per bu* via Olden-
zaal en de Tsjechen zullen per
Unxra-trein naar Tsjecho-Slown-
kye reizen.
Ia den vooravond kwam een
nieuw contingent studenten aan,
dat gedurende Augustus hier komt
holpen. Ze zullen ook weer by de
firma's Muys en de Winter en
vvooru (jgi^ ga Qtreekbureau
LDef£?_t I worken en in de gemeenten Bres-
En veracht wordt do°r Zijn j.0n8) Aardenburg, Sluis, Oostburg,
IJzendijke, Middelburg, Veere en
[Gebod
Van de booze wereld prachtig I
trotsch).
Gods Woord dat wordt verkon-
[digd klaar
In allen landen krachtig:
Het wordt gepredikt hier en
[daar,
In 't secreet heimelijk) en
[ook in 't openbaar,
Vocw de gantsche wereld
[machtig I
Die wereld en geloovet niet:
Zij blijft verhard in zonden.
Daaromine zoo komen die
[plagen ziet I
Groot ongeluk en zwaar ver-
[driet,
En dat in korten stonden 1
De menschen gaan in boosheid
[voort;
Is 'tniet wel te beklagen?
God zal ons ontnemen Zijn
[Goddelijk Woord
En straffen, zoo daartoe
[behoort,
Met mem'gerhande plagen I
Het zal met Sodoma beter gaan
Dan die GodsWoord verachten I
Zij zullen een zwaarder senten-
[tia ontvaan, vonnis
[ontvangen)
Als men voor d'oordeel Gods
[zal staan:
Wilt «lit toch wèl betrachten I
Gods stemme laai ons hooren
[hier,
Dat wij niet namaals hooren:
„Gaat, gij vervloekte, in 't
[eeuwig vier,
Daar weenen werdt een groot
[getier I"
Ife zeg 't u van te voren I
Wel verkeert de wereld, zegt
hij in een ander vers, in groote
ellende en worden Gods kinde
ren verdrukt, maar, roept hij
zijn broeders toe,
bunaal ingewilligd, doch de uit
spraak werd in deze eveneens
als in de andere zaken bepaald
Het eerste werd door het tri- op 15 Aug.
St.-Laurens worden ondergebracht.
Nu waren er gearriveerd 13 Denen,
52 Tsjechen, 4? Hollanders en
15 Zwitsers, terwijl 54 Belgen
later zullen volgen. De Denen had
den wel een zeer moeizame reis
achter den rug. Over de kapotte
wegen van Noord-Duitschland met
onophoudelijk stukken aan de bus
kwamen zy b.v. Dinsdagnacht niet
verder dan de Liineburgerheide,
waar zy gedeeltelijk in de bus en
op de hoi geslapen hebben. In
Oldenzaal werden ze door een
studente opgevangen, die hen vei
lig naar Middelburg loodste, waar
zy Woensdag aankwamen.
Tydens den maaltijd heette de
heer L. Onderdyk hen namens de
St. Herstel Zeeland 1945 welkom.
De heer v. Heyst deed dit in het
Engeisch, Ir Gerber in het Duitsch
en burgem. Aernouts v. Sluis in 't
Franseh. De verschillende burge
meesters der gemeenten, waar de
studenten zullen komen, waren
aanwezig. Dertig studenten, Ne
derl. en buitenlandsche, zullen in
Middelburg het Vlissingsche Bol
werk opknappen, vyftien komen
by het Streekbureau Walcheren,
Sint-Laurens krygt zeven man en
de genoemde dorpen ook een con
tingent.
POLITIEKE
GEVANGENEN
NAAR BORKUM?
Naar gemeld wordt zijn onder
handelingen gaande tusschen de
Nederlandsche en de Britsche re
geering over de ontruiming van
het eiland Borkum door de Duit
sche bevolking.
Van Nederlandsche zijde rs
volgens „Parool" verzocht,
dit eiland ter beschikking te
stellen om er de zware poli
tieke delinquenten, ongeacht
het feit, of zij al dan niet
reeds veroordeeld zijn, te
kunnen bergen.
Men hoopt op deze wijze het
probleem van de zeer dure en on
doelmatige kampen een stuk nader
tot een oplossing to brengen.
