Storm in den Middelburgschen Raad.
Pmm&ê
Rupsen-invasie op Walcheren.
Uit de Schatkamer
onzer Letteren. XXIV
De financieel© toestand van
ons land zeer zorgelijk.
DUITSCHLAND,
1947 wellicht het moeilijkste jaar.
De uitkeeringen aan
onderwijzers.
Dam-Labyrinth.
De Burgemeester antwoordt,
Achtereenvolgens behandelde de
voorz. de vragen en opmerkingen
der drie sprekers. Steeds heb ik
ernaar gestreefd, aldus Mr v. d.
Wiel. hier isict als partijman op
tc trjdort. Nu dhr Hóek deze per
soonlijke dingen heeft "tczegd, wil
ook ik zeer duidelijk zijn. Met de
hand op het hart, aldus de burg.,
kan ik verklaren, dat ik op het
oogenblik van de candidaatstelling
voor den gemeenteraad door de
P. v. d. A. als lijsttrekker niet
wist, dat ik tot lid van Gedep.
Staten zou worden benoemd. Ik
'heb het raadlidmaatschap geheel
niet geambieerd, omdat het psy
chologisch ontzettend moeilijk is,
als raadslid op te treden, nadat
ik zoo langen tijd wnd burgemees.
ter ben geweest. Wanneer ik van
tevoren geweten had, dat ik als
lid van G.S. zou worden benoemd,
had ik de candidaatstelling voor
den raad niet aanvaard. Mijn
naam kan nu uiteraard niet meer
worden geschrapt van de lijst,
doch ten overvloede wil ik er nog
aan toevoegen, dat ik dus het
raadslidmaatschap niet kan en niet
zal aanvaarden.
Sprekend over het zakelijk ge
deelte van hetgeen dhr Hoek had
aangeroerd wees de burgem. er
op, het geheel hiermede eens te
zijn, dat het gemeentebestuur te
weinig bevoegdheden heeft. Over
al heeft hij de stem der gemeen
te doen hooren, zij het niet altijd
met resultaat. Hij was van oor
deel, dat het nieuwe college deze
stemmen duidelijker kan doen
hooren.
Met dhr Luyendijk was hij het
eens, dat het eigenlijke geneesmid
del voor de gezondmaking der ge
meentelijke financiën is een gron
dige herziening, van de taak van
Rijk, provincie on gemeente. In
dit opzicht had spr. een goede
hoop op verbetering.
Op de opmerkingen van dhr
Schot werd geantwoord, dat men
zich niet door bepaalde sombere
cijfers moet laten drukken. Door
stimuleering en subsidiëering van
nieuw leven, ook op cultureel ge
bied, kan de bloei der stad worden
geaccentueerd. Wat het vestigen
en behouden van overheidsinstan
ties betreft, merkte spr. op, dat
verschillende belangrijke instan
ties (o.a. R.V.I. en de K. v. K.),
die zouden vertrekken uit Middel
burg, hier door de stappen van het
gemeentebestuur zullen blijven en
dat momenteel getracht wordt,
ook de S.D.O.A. weer terug te
krijgen.
Het ligt tenslotte in de vaste
bedoeling van B, en W., tijdens
de kermis een tapverbod uit te
vaardigen.
Hierna ging dhr A. J. B e r o n-
p a s (P, v. d. A.) in op de op
merkingen van dhr Hoek, die z.i.
politiek niet verder heeft gekeken
dan zijn neus lang is. Hij miskent
n.l. de taak van de P, v. d. A. in
het na-oorlogsche jaar en al mag
dan momenteel de doorbraak niet
geheel zijn gelukt, dit wordt over
enkele jaren beter.
Hij betreurde echter ten zeerste,
dat dhr Hoek de persoon van den
burgemeester zoo heeft aangeval
len en zich zoo insinueerend nnn
zijn adres heeft uitgelaten. Hij
noemde dit politieke vuilspuiterij.
De P. v. d. Arljoid onthoudt zieli
van een dergelijke strljdmethodc.
In zijn repliek zei dhr Hoek,
dat hij niet had verwacht, dat op
zijn woorden zoo heftig zou wor
den gereageerd. Als persoonlijke
aanval op den burgemeester was
dit allerminst bedoeld, maar de
burgemeester is nu eenmaal ook
een politiek persoon en zijn naam
als lid van G.S. werd reeds ge
noemd volgens spr. voor de can
didaatstelling gemeenteraad. Na
de pertinente verklaring van Mr
v. d. Weel aanvaardde dhr Hoek
diens mededecling onvoorwaarde
lijk, terwijl hij de opmerkingen
van dhr Berenpas wilde negeeren.
Ten overvloede verklaarde dhr
L. J. v. 't Westende (K.V.P.)
nog, dat het hem door besprekin
gen in eigen fractie bekend was,
dat Mr v. d. Weel op het oogen
blik van zijn candidaatstelling
gemeenteraad niets afwist van
zijn mogelijke benoeming tot lid
van G.S.
ArtikeJsgewijze behandeling.
Hierna werd de begrooting 1946
post voor post behandeld. Dhr
G. H. Luyendijk (C.H.)
opende de rij met te informeeren
naar de verhouding gemeente
noodwoningen. Hij betreurde het,
dat de materialen, gebruikt voor
de noodwoningen, niet voor nood-
herstel zijn gebezigd. Voorts
voorzag hij, dat de noodwoningen,
wanneer de duur niet wordt be
perkt, waarop hij met klem aan
drong, tot krotvorming aanleiding
zouden geven. De voorz. ant
woordde hierop, dat de materie
noodwoningen nog steeds niet
schriftelijk is geregeld. Van re-
gêeringswege werd in het begin
gezegd, dat Middelburg zoowel
'noodwoningen als noodherstel zou
ontvangen. Het optimisme, dat
toen t.a.v. de materiaalvoorziening
heerschte, bleek niet geheel ge
grond te zijn, zoodat er tegenval
lers zijn geweest. Momenteel is
het zoo, dat het Rijk 90 pet. en
de gemeente 10 pet. voor haar re
kening neemt. Het beheer van
alle noodwoningen berust bij een
woningbouwvereeniging. De duur
der noodwoningen is niet te voor
spellen, omdat dit afhangt van het
tempo van den nieuwbouw. Weth.
v. 't Westende deelde nog mede,
dat thans gemiddeld 125 woningen
per maand gereed komen en dat
de verwachting is, dat het herstel
der wat ernstiger beschadigde
woningen, die nu aan de beurt
kotsen, iets vlugger zal gaan.
Dhr L. A« S chsfik (P. v. cl.
A.) vond het politic-apparaat veel
tc groot en vroeg, of dit niel wat
kon worden ingekrompen. Mede
gedeeld werd, dat het corps tot 45
man zal worden teruggebracht en
dat een afvloeiregeling in voor
bereiding is. Bovendien bestaat er
kans, dat de geheele salarispost
door het Rijk zal worden overge
nomen.
Dhr G. H. L u y e n d ij k (C. j
H.) wees er nog eens op, dat z.i.
het gemeentebestuur te weinig
armslag heeft wat betreft het
herstel en vernieuwing v. straten,
wegen, plantsoenen enz., waarbij 1
dhr Hoek zich aansloot. Weth. L.
J. v. 't Westende deelde mede, dat
behalve het zuivere onderhouds- i
werk, al het andere over 'het
Streekbureau loopt. Het herstel
van de bruggen enz. valt onder
de bezettingsschade en komt niet
voor rekening der gemeente. Bin-
nenkort zullen echter aan den
Raad plannen te dien aanzien wor.
den voorgelegd, In het najaar
zullen de boomen weer worden
aangeplant. Er wordt een nieuw
planten- en boomenschema voor
Middelburg ontworpen, waarvoor
de medewerking van een tuinar-1
chitect zal worden gevraagd.
Dhr J. S. Hoek (A.R.) was
het niet eens met de post, uitge
trokken voor cultur. doeleinden. I
Hij achtte het niet de taak van
het gemeentebestuur, te beslissen,
wat van cultureel hoogstaand ge
halte is.
De post als zoodanig kan hij
wel aanvaarden, doch hij wil de
bestemming zien als een soort
„overbruggingstoelage" voor door
den oorlog getroffen veraenigin-
gen.
Dhr A. J. Schot (S.G.P.)
is het volkomen met dhr Hoek
eens en verklaart zich ook tegen
het verleencn van subsidie aan de
partic. muziekkorpsen, waarop
dhr I. v. Loo (P. v. d. A.) op
merkt, dat dhr Schot niet met
zijn tijd meegaat I
Dhr Ir. M. d e Y i n k (P. v.
d. A.) wijst op de groote nood
zaak om het cijltur. leven in de
prov. hoofdstad te atimulceren
van gstwMüóiwegc.
Dl burjinc. ester cegt, dat
het dag bestier op het standpunt
staat, dat veel aandacht moet wor
den besteed aan de cultureele ver
heffing der bevolking en wil dit
zoo breed mogelijk nemen: mu
ziek, tooneel, enz., van algemeen
erkend kunstgehalte.
Dhr H o e k is niet voldaan. Hij
is van meening, dat al die ver-
eenigingen uit eigen kracht moe
ten werken en de gemeentelijke
overheid zich hier buiten heeft te
houden.
Dhr J. W. Kögeler (A.R.
staat op het standpunt, dat het
cultureel leven moet worden ge
steund en geeft juist hierom zijn
medewerking daaraan, omdat be
reikt kan worden, dat zoodoende
minderwaardige stukken of uit
voeringen worden geweerd.
Dhr Schot betreurt het, dit
uit den mond van dhr K. te moe
ten hooren, waarop deze repli
ceert, dat hij het tooneel niet ver
dedigt, doch wU bereiken, dat wat
er zal worden geboden, verant
woord is en ook een paedago-
gische strekking bezit.
Met de aanteekening dat dhrri
Schot en Hoek tegen deze post
hebben gestemd, wordt de bespre
king gesloten.
Na nog een vraag van dhr
Schot omtrent de vervanging van
de paardentractie van den reini-
gings- en ontsmettingsdienst,
waarop weth. v. 't Westende me
dedeelt, dat zoo spoedig mogelijk
tot vervanging door motortractie
zal worden overgegaan, wordt de
begrooting zonder hoofdelijke
stemming aangenom®.
De rondvraag leverde niets bij
zonders op. Hierna sloot da voorz.
de vergadering.
Op chi bondsvergadering van den algemcenen Nederlandschen
Metaalbew«,rkcrsbond heeft de minister van Verkeer, Ir. H. Vos,
een inleiding &fao«&n over de economische moeilijkheden van ons
tijddxs'.vk.
De ftnancisele posifw van ous land, aldu. de minister, is nog
zeer zorgelijk.
Het verschil tusschen in- en uitvoer, dat over 1946 ruim V/i
milliard gulden bedraagt, kan bestreden worden uit leeningen en
het gebruiken van de tijdens den oorlog geaccumuleerde dividenden
in het buitenlands
Deze bronnen bestaan voor 1947 niet'het medelijden voor Neder
land zal verdwenen zijn en wij zullen afhankelijk zijn van onze
eigen grootere productie van agrarische verbruiksproducten en van
de goodwill, gewekt door het zeer snelle herstel van ons land.
Daarnaast moet onze export vergroot worden en deze rust weer
op een grootere kolenproducrie,
1947 zal voor Nederland wellicht het moeilijkste jaar
zijn, waarin een zoo klein mogelijk verschil moet bestaan
tusschen im- en export en dit verschil zal gedekt moeten
worden met credieten en desnoods met onze buitenland-
sche beleggingen.
Sprekende over het woningprobleem, zeide minister Vos, dat de
regeering het tekort van 100.000 woningen door het bouwen van
70.000 woningen per jaar wil wegwerken, zoodat over 5 d 6 jaar
weer eenigszins normale verhoudingen zullen bestaan.
Minister Vos ging nog in op de psychologische factoren, die
remmend op het herstel werken, als daar zijn het sentiment om
niet te werken, de onlustgevoelens die voortvloeien uit onder
voeding en tewerkstelling in Duitschland, de onrust op de arbeids
markt en de ontevredenheid over het tekort aan consumptiegoederen.
Spr. vestigde speciaal de aandacht op de bestaande tegenzin van
de vrouwen in het fabriekswerk en het gebrek aan geschooldheid
bij de jongeren.
Het bestuursapparaat achtte minister Vos inderdaad veel te groot,
het is echter onmogelijk bij den huidigen overgang van niets naar
genoeg, het zonder uitgebreid distributielichaam te stellen, al moest
spr. toegeven dat zwarte handel en corruptie 'begeleidende ver
schijnselen zijn en dat het tegenwoordige systeem lang niet ideaal
werkt voor een redelijke verdeeling der goederen.
Enorme schade aan vele
gewassen. Inundatie in
direct de oorzaak. Ieder
binde den strijd aan.
Op het oogenblik worden Wal
cheren en Schouwen-Duiveland
geteisterd door een rupsenplaag,
zooals volgens deskundigen nog
nooit is voorgekomen.
Milliocncn spanrupsen (minstens
4 soorten) trekken in golven over
do velden en nestelen zich in de
in vollen bloei staande gewassen,
Practiscli niets laten ze onaange
tast; van lucerne houden ze het
meest, doch ook de melde (een
onkruid, dat welig tiert in de cx-
gcïnundcerde gebieden) vrcctcn zo
op, Vlas, bieten en zelfs uien val
len aan hun gulzigheid ten offer.
De gerst hebben zo tot op heden
nog niet aangetast, maar ook de
tuinbouwproducten en bloemen
moeten het ontgelden.
Wie over Walcheren's rijwiel
paden fietst, komt terug met vette
glibberige fietsbanden.
De oorzaak.
Do plaag komt vnl. voor in de
gebieden, die onder water hebben
gestaan.
De oorzaak is gelegen in hot
feit, dat de natuurlijke vijanden
der rupsen, zooals de vogels, hier
nog veelal ontbreken na de inun
datie.
Op het oogenblik zijn de voor
uitzichten nog zoo, dat niet gezegd
kan worden, wanneer men deze
plaag onder de knie zal hebben.
De invasie is zoo plotseling ge
komen, dat men er vrijwel mach
teloos tegenover staat.
De bestrijding.
Onmiddellijk is begonnen met
het bestuiven en besproeien der
te velde staande gewassen, doch
nog steeds wordt gezocht naar
de juiste samenstelling van het
praeparaat. De volgende praepa-
raten kunnen het best worden ge
bruikt: Parijsch groen 0,4 pet,
waaraan 1 k 1J6 pet. kalk toege
voegd is plus uitvloeier; loodarse-
naat 0,7 pet. plus uitvloeier; cal-
ciumarscnaat 0,8 pet.; Gesarol-
Stuif 25 30 kg per ha; Gesarol-
sproci 2 pet. plus uitvloeier cn
Bcrco-stuif 25 30 kg per ha. Do
sproeimiddelen moeten ter be
spuiting op 750 1 per ha gemengd
worden. De eerste drie middelen
zijn maaggiften; de andere maag-
en contactgiften, daarmede moet
dus zooveel mogelijk de onderkant
der bladeren worden bewerkt,
Behalve Purijsch groen, dnt
momenteel op is, is cr van de an
dere middelen nog een voldoende
hoeveelheid. Duurt de plaag ech
ter nog ccnigen tijd, dan zal de
voorziening tot groote moeilijk
heden leiden. Temeer, daar met
een dubbele hoeveelheid moet
worden gespoten.
De eerste dagen van de be
sproeiing was het rbsultaat vrijwel
nihil. Nu wordt het iets beter,
want het duurt twee k drie dagen
voordat de rupsen dood zijn.
Het koolmotje.
Verder zit in de kool op het
oogenblik het koolmotje, dat niet
direct gaten in de bladeren vreet,
maar wel in het onderste vlies.
Het wittige bovenvlies blijft dan
over, doch de planten gaan dood.
Hiervoor is Gesarol een zeer goed
bestrijdingsmiddel. Reeds na on
geveer 6 uur vallen de koolmotjes
van het blad en zijn wat later
dood.
Van de rijde van het ministerie
van Onderwijs vernemen wij, dat
een ontwerp algemeene maatregel
van bestuur betreffende een uit-
keering aan onderwijzers het
ministerie heeft verlaten, maar
o.m. nog den Raad van State moet
passee'ren.
Deze uitkeering praejudicieert
in geen enkel opzicht op de voor
genomen herziening van de onder
wijzerssalarissen. Het is niet juist
aldus het ministerie, dat minister
v. d. Leeuw een regeling heeft
achtergelaten, die minister Giclen
slechts zou hebben te teekenen.
(Van 'n specialen correspondent) ZOOSlS ik het Zag.
XIX.
Volk en toekomst.
Pastor Frick uit Bonn had ik
gevraagd naar adressen in Ber
lijn, waar ik inlichtingen zou
kunnen inwinnen over het ker
kelijk- en jeugdleven. Hij had
mij eenige andere namen ge
noemd, n.l. Bischof Dr Dibelius,
die de zgn. Ostsache van de
Evangelische ikerk behandelde
en Pfarrer Jacobi, de superin
tendant van de kerk in de
Amerikaansche, Engelscho en
Fransche zone.
Bij Bischof Dibelius moest ik
even wachten. In de wachtka
mer, waar tevens de secreta
resse van den Bischof haar
werk deed hing een groote
wandspreuk: Die auf den Herrn
harren Kriegen neue Kraft (Die
sterk op God vertrouwen ont
vangen nieuwe kracht).
Hij was een van de leidende
figuren geweest van het kerke
lijk verzet in Berlijn, maar
had zelf nooit gevangen geze
ten.
De toekomst van Duitschland
zag hij vrij donker in. Want de
strijd om de jeugd moet in de
Russische zone gevoerd worden
als voorheen: nu niet tegen de
Nazi's, maar tegen de Commu
nisten. Merkwaardigerwijze
heeft de Kerk hierbij betrek-
Jceijk weinig last van de Russi
sche bezettende macht. Het
meeste hebben de Duitschers te
lijden van hun eigen commu
nisten en, zoo zeide Dr Dibe
lius, even erg van de socialis
ten. De vrije jeugdverenigin
gen, zooals men die weer kent
in de door Engeland bezette
zone van West-Duitschland,
zijn er in het Russische deel
nog niet. De Communisten pro-
beeren ook hier weer een
staatsjeugd te vormen.
Het boycotten van de kerk
komt b.v. uit in het verplichten
op Zondag te werken. In Ber
lijn zelf is dati niet zoo, maar
op kleinere plaatsen in de Rus
sische zone moet dit wel zoo
zijn.
Ook de scholen in dit deel
van Duitschland staan nog
steeds onder bevel van den
Staat. Er moet zgn. neutraal
onderwijs worden gegeven. Er
mag godsdienstonderwijs wor
den gegeven, maar de ouders
moeten uitdrukkelijk verklaren,
dat zij hier prijs op stellen.
Natuurlijk was de Bischof het
hiermee niet eens: de ouders
hebben immers bij den doop
beloofd, dat' ze hun kinderen in
„de leer zullen laten onderwij
zen".
Het spreekt dan ook vanzelf,
dat de Christen-Duitschers' niet
veel van de Russen en nog min
der vuil hun yolgelingcu-iu-
eigcn-land moeten hebben.
De middag vóór ik weer naar
Nederland terugkeerde bezocht
ik do Supcr-intcndent Pfarrer
jacobi. Hij woonde vlak bij
mijn hotel aan de Kurfürsten-
damin. De kerk, waarin hij
voorheen preekte was de Kai
ser Wilhelm Gédiichtniskirche,
waarover ik een vorige maal
schreef. Nu hield hij diensten
in een zaal van het Evange
lische amt, waarin hij zelf ook
woonde.
Pfarrer Jacobi was blij, een
Nederlander te zien. Hij had
veel met Hollander» tc maken
gehad. De vroegere Ncderland-
sche gezant in Berlijn, Graaf
van Limburg Stirum, behoorde
tot zijn gemeente. Hij vertelde
mij, hoe hij geschrokken was,
toen de Duitschers Nederland
binnenvielen in 1940. Hij had
onmiddellijk onzen gezant op
gezocht en hem verslagen ver
teld, dat! er toch nog steeds
Duitschers voor Nederland zou
den blijven bidden.
Dezen pastor vond ik bijzon
der pessimistisch. Hij bekende
mij, dat naar zijn meening het
Duitsche volk in wezen zonder
godsdienst is, godsdienst geno
men in de beteekenis van: God
dienen.
De Duitscher heeft zijn eigen
religie: het geloof in den al-
machtigen Duitscher, in de
lijn van Nietsche. Hij kon zich
nietl voorstellen, dat een figuur
als Nietsche in Engeland of
Amerika zou kunnen opstaan.
Diens leer sluit n.l. volkomen
aan bij het wezen van het Duit
sche volk.
De Duitschers hebben geen
ideaal; zij kunnen wel warm
gemaakt worden voor een idee.
Wanneer de Führer een of an
der beweerde, b.v. dat' Sta
lingrad binnen 14 dagen in Duit
sche handen zou zijn, had dit
idee een fascineerende macht
over het volk; dan juichte het
nagenoeg in zijn geheel en
maakte er van, dat Stalingrad
al gevallen wasl
Opmerkelijk was zijn mede-
deeling, dat de intellectueelen
zoo achter Hitier hadden aan-
geloopen, zonder diens drijfve
ren en doelstellingen te door
gronden; slechts enikelen heb
ben ooit „Mein Kampf" gele
zen 1 De achtergrond der din
gen interesseert het meerendecl
der Duitschers niet.
Dit is de groote tragedie. En
hoe zal de omvorming plaats
hebben, indien de bezettende
machten de speciaal voor
Duitschland en de Duitschers
geldende p-ychologische facto
ren niet doorzien?
M. K. POOL.
Redacteur: H. M. Slabbekoorn*
Oostslngel 60 a, Goes.
Ongetwijfeld zullen vele le
zers al bezig zijn de wedstrijd-
vraagstukken, die wij vorige
week aanboden, op te lossen.
Om hen, die nog geen besluit
hadden genomen in de gelegen
heid te stellen alsnog deel te
nemen, geven wij nogmaals de
stand
Wedstrijdvraagstuk no. 1:
Zw. 4 sch. op: 10, 16, 17, 21.
Wit 4 sch. op: 27, 32, 35, 46.
Wit aan zet kan remise spelen,
maar ook winnen. Hoe?
No, 2. Zw. 8 sch. op3, 5, 8,
13, 14, 18, 22, 37. Wit 9 sch. op
15, 16, 24, 25, 29, 33, 36, 38, 47.
Zwart aan zet speelt en
niet) omdat de wereld
kampioen dan zou winnen
door
No. 3. Zw. 13 sch. op: 6, 9
13 (15—21), 23, 24, 25. Wit 13
sch. op: 26, 27, 28 (32-35)
(37-40), 43, 45,
Wat speelde zwart en hoe
antwoordde wit om remisestel
ling te bereiken. Inzendingen
tot 29 Juli a.s.'Prijs f2,50 of 3
mnd. abonnement. Goed succes 1
Thans geven wij nog een
paar fragmenten uit do simul
taanseance to Goes.
J. Crucq, Goes.
tog tegen deze Belgische spe
lers.
Uit Terneuzen liet men ons
weten, dat er bij het tournooi
op 24 Aug. a.s, nog plaats is
voor enkele deelnemers, die zelf
voor logies kunnen zorgen.
Men dient zich per omgaand op
te geven bij P. J. v. d. Bulck,
Nieuwste, 46, Terneuzen.
Zoo juist bericht ontvangen,
dat F, Brandenburg, Zierikzee,
zijn eerste partij heeft gewon
nen in een ontmoeting om 10
partijen tegen Flikweert om
bet kampioenschap voor Schou
we» en Duiveland.
Er worden onderhandelingen
gevoerd om op 29 Juli een wed
strijd te spelen Noord-Beveland
tegen Goes.
Toezendingen van problemen,
fragmenten etc. zien wij gaarne
tegemoet.
Correspondentie: K. te K. Zal
het nazien!
Tot de volgende week. S.
P. Ghestem.
Wit speelde hier 3—9 en zwart
maakte remise door
J. Bischop, Goes.
me §p m
P. Ghestem.
Hier speelde de simultaan-
speler:
235 40-45,
3544 18-22
X 45—50
44x11 X
41—36 en won de partij 1
De zwartspeler had remise
kunnen forceeren. Hoe? Het
antwoord laat ik aan de lezers.
Het komt mij voor, dat dit
meer op prijs gesteld zal wor
den dan dat ilk meteen de op
lossing er bij geef.
Indien een der lezers er moei
lijkheden mee zou hebben, laat
mij het dan weten en wij zul
len de remisegang publiceeren.
Uit Luijk (België) meldt
men mij, dat P. J. v. Dartelen 3
simulaan-seances heeft ge
speeld en een vierkamp. De on
dervonden tegenstand was
groot gezien het resultaat 60
De vierkamp won hij met 5
pnt.; Vaessen 4 pnt.; Croteux
3 pnt. en Falla 0 pnt.
Met Pascheq speelden resp.
Sinke, Slabbekoorn en den Her-
De off.-fiscaal bij het Bijz.
Gerechtshof voor Zeeland hebben
de volgende personen voorw. bui-
ten vervolging gesteld.
Christina F. Mol, Johan-
na v. Belzen, Geertje S. Key allen
Middelburg; Johanna Vermeire,
Aardenburg; Jacob C. Noussen,
Janny Lindenberg, beiden Yerse-
keElena J. Beeldens, Margare- I
tha M. v. d. Akker, Suzanna Ha-
melinck, Sophia R. Volkerijk,
allen Terneuzen; Anthonetta H.
M. Wolterbeek, GoesGeertruida
F. Sentse, Kattendijke; Lena A.
I. Lindhout, Burgh; Tannetje P.,
Hoogesteger, KrabbendijkeCor-
nelis van Beveren, Zierikzee
Anthonia G. Bakker, Vlissingen;
Jobiena Goense, 's Heerenhoek;'
Cornelis v. d. Velde, Kloetinge;
Pieter A. Baas, Oostburg. Voor
waarden: onder toez.stelling S.T.
P.D. ;verplichting om te arbeddeo
an ontz. rechten.
Hendrica J. Meerman, geb.
Steenpoorte, TholcnPieternella
Gilliamse geb. de Roo, Renesse;
Catharina Schietekatte geb. v. d.
Linde, Brouwershaven; Jacoba
W. Kwaaie geb. Dalebout, wed.
Levina G. v. d. Vate geb. Kooman
beiden ZierikzeeEgberdina
Bliek, geb. v. d. Linde, Middel
burg; Janna M. Korstanje, Kat
tendijke Margaretha C. Gazan,
geb. Beeuwsaert, Terneuzen;
Adriana v. d. Pijl, geb. v. d.
Wege, Hontenisse. Voorwaarden:
onder toez.stelling S.T.P.D. en
ontz. rechten.
Marinus C. Luyk, Poortvliet:
onder toez.stelling S.T.P.D., ver
plichting tot arbeiden, betaling
van f 500 en ontz. rechten.
Elly Stam, Middelburg, idem
doch f 200 inplaats van f 500.
Jan v. Kleunen, Kattendijke:
afstand doen van radio en f 500
betalen,
Bartholomeus Geijs, 's Heer
Artndskerke: betaler van f 250.
Hub'.ccht Eversdijk, Kapclle
onddr toez.stelling van eelt door
den off.-fiscaal aangewezen per
soon, en f 2500 betalen.
Adriana J. Overbeeke, Burgh:
onder toez.stelling S.T.P.D., ver
plichting om voortdurend verblijf
te houden op het slot Haamstede
tot.l Jan. 1947, en om te arbeiden
en ontz. rechten.
De Nederlandsche leening
in de Ver. Staten.
Mc£ betrekking tot het bericht,
van het Nederlandsche ministerie
van financiën omtrent de bereikte
overeenstemming over een dollar-
leening aan het Koninkrijk der
Nederlanden verneemt de speciale
economische correspondent van
A.N.P.-Aneta uit welingelichte
bron in Wall Street, dat de groot
te der obligatieleening vijftig-
millioen dollars zal zijn en dat
zij een looptijd van 25 jaar zal
hebben en 3 pet rente zal be
dragen.
Men verwacht, dat de leening
binnen twee weken bij de S.E.C.
ter registratie zal kunnen worden
aangeboden. De emissiekoers is
nog niet bekend.
Sportnieuws.
Postduivenver. „De Zwaluw"
te St.-Maartensdijk,
Wedvlucht van Duffel op 7
Juli. Afstand 52 K.M. Aantal
duiven 46. Ie P. M. Koopman;
2e G. Lindhout; 3e P. M. Koop
man; 4e Arie v. d. Rhee; 5e
Johs. Jansc; 6e M. de Viet Nz.;
7e P. M. Koopman; 8e A. D.
v. d. Rhee; 9e C. Vroegop
Johz.10e M. de Viet Nz.11e
Arie v. d. Rhee; 12e V. Vroeg
op Johz.; 13e C. Vroegop Johz.;
14e Arie v. d. Rhee; 15e P. M.
Koopman.
Chr. Plattelandsmeisjes op
Noord-Beveland.
De afd. Zuid-Beveland van
den Chr. Plattelands-Meisjes-
bond is voornemens op 27 Juli
a.s. te Wissekerke in het café
„De Kroon" een bijeenkomst te
organiseeren om ook een afd.
N.-Beveland op te richten.
HET CHRISTELIJK ELEMENT
IN ONZE LETTERKUNDE. 5
Coornhert an de Heere.
Hebben wij de vorige week
ecu en ander bezien uit den
bundel „Het Offer des Hoe
ren", heden wordt onze aan
dacht' gevraagd voor een twee
tal dichters, die, al zijn ze niet
reformatorisch te noemen, on
getwijfeld in sterke mate den
invloed der Hervorming hebben
ondergaan en daaraan in hun
gedichten uiting geven.
Officieel heeft Dirclk Vol-
ckertszoon Coornhert nooit met
de Roomsch-Katholieke kerk
gebroken, maar in zijn opvat
tingen is hij stellig een zoon
der nieuwe leer. Hij bleef bin
nen de kerk omdat hij zich
niet vereenigen kon met de ont
wikkeling der groepen daarbui
ten, maar zijn band aan Rome
was louter een uitwendige. Hij
stond vrij onverschillig tegen
over dogma en kerk en legde
den nadruk op de practijk van
het Christelijk leven. Door zelf
onderzoek tracht hij op t'e klim
men tot deqgd en waarheid;
geen heerschappij duldt hij,
zegt prof. Kalff, van anderen
in het innigste, teederste, hoog
ste van het gemoedslevenge
loof en godsdienst.
Naast zijn ander, voor onze
letterkunde eveneens belang
rijk, werk hebben wij van de
zen dichter, die van 15221590
leefde, een „Lied-boeck", in
1573 voor het' eerst verschenen,
waarin zijn beste verzen een
plaats hebben gekregen.
Coornhert betoont zich hier
in niet de vurige, meesleepende
bezieler, maar hij blijkt een
rustig, beschouwend dichter,
die voortdurend door zelf-ont-
leding en bezinning tot dieper
kennis der waarachtige deugd
tracht t'e Ikomen. Op prachtige
wijze heeft Dr W. A, P. Smit
zijn beeld geschetst in zijn
„Dichters der Reformatie".
Ons pakt de ernstige en rake
inhoud van zijn werk en we ge
voelen bij het lezen de diepe
bekommerdheid van dezen kun
stenaar, waarmede hij streed
tegen eiken-" Schijn van slechts
uiterlijke vroomheid. Smit
noemt hem dan ook terecht
„het geweten van zijn refor
matorische tijdgenooten". Be
luisteren wij zijn geeseling van
de onchristelijke christenen:
Elk mensch wil zalig wezen,
Maar Christum wil men niet:
Wiens mildheid uitgelezen
Te geef Hemzelf aanbiedt.
Elk wil de zoete vruchten
Van Christi bitter kruis
Voor 'tlkruis wij angstig
[vluchten,
Dat drijft elk uit zijn huis.
Elk wil des waarheids kennis,
Maar niemand wil haar daad;
Want zij ontdekt de schennis
Van schijn-deugds huich'len
[kwaad.
Elk wil gezondheids ruste,
Maar niet de medecijn:
Om haren smnaks onluste:
Die waant men strenge pijn.
Elk wil zijn ziel verraden
Niémand wil 'tiHcmelsch brood,
Dat kan alleen ontladen
Van honger, zond' en dbod.
Elk wil ter goeder steden,
Daar vreugd woont zonder leid
Maar niemand wil betreden
Den weg, die derwaarts leidt.
Gans buiten Christ geprezen
Wil elk een Christen zijn;
En zonder deugds genezen
Zoekt elik der deugden schijn.
Men wil geen ware deugde
Haar loon elk zeer na wroet.
(streeft naar haar loon)
Elk wil der zonden vreugde,
Maar niet haar straf en boet.
Met; dees verkeerde tragen
Wil God ook zijn verkeerd 1
[(:God wil ook met kwaad
[optreden tegen deze kwaden)
Wie deugd van zich wil jagen,
Wil God dat deugd ontbeert 1
Ellk wil nu zonder sterven
In 'tleven Godes gaan:
Des daarom) zij den dood al
[erven,
Die 't leven Gods versmaên.
Van den dichter-schilder Lu
cas de Heere uit Gent (1534
1584) weten wij, dat hij zich bij
de Calvinisten aansloot. Hij was
gehuwd met -Eleonora Carbo
niers, dochter van den burge
meester van Veere.
In 1565 verschenen van zijn
hand een tweetal dichtbundels,
„Den Hof en Boomgaerd der
Poësien" en de „Psalmen Da
vids"; vooral in dezen laatsten
bundel zijn goede gedichten te
vinden. Ter illustratie volge
hier een gedeelte zijner bewer.
king van Psalm 6:
En wilt' mij niet, o Heere,
Begrijpen straffen) nauw en
[zeere
In Dijnen toorne zwaar 1
Noch ook kastijen mede
Dit is altijd mijn bede
In Dijn gramschap eenpaar!
steeds)
Keert weder, wilt U spoeden
Om mijn ziel te behoeden
Van dees benauwdheid feil
En wilt mij toch bevrijen,
Ook helpen fallen tijen.
Deur Dijne goedheid snel.
Een volgende maal willen wij
ons bezighouden met de poëzie
uit het Doopsgezinde kamp.
H. S.
